TURYSTYKA MŁODZIEŻY I JEJ

UWARUNKOWANIA

WYKONAŁY

ANNA SOBKOWIAK

MAGDALENA ADAMCZEWSKA

Pojęcia związane z Turystyką

Turystyka (wg. WTO) – Ogół czynności osób, które
przebywają w celach wypoczynkowych, służbowych
lub innych, nie dłużej niż przez rok bez przerwy poza
swoim rodzinnym otoczeniem. Z wyłączeniem
wyjazdów w celach zarobkowych.
WTO wyróżnia 3 zasadnicze formy turystyki:
krajową, przyjazdową i wyjazdową.

Odwiedzający to każda osoba, która przebywa
w odwiedzanym kraju (nie dłużej niż 12 miesięcy)
niezależnie od powodów odwiedzin, z wyjątkiem
dotyczących zatrudnienia w tym kraju. Według tej
definicji wszystkich odwiedzających podzielono na
dwie kategorie:
 
- turystów
- wycieczkowiczów

Turyści

, to osoby, które w kraju czasowego pobytu

spędzili przynajmniej jedną noc w jego bazie hotelowej
w celach: wypoczynkowych, leczniczych,
krajoznawczych, religijnych, sportowych, służbowych,
rodzinnych, społecznych, politycznych.

Odwiedzający

to każda osoba, która przebywa w

odwiedzanym kraju (nie dłużej niż 12 miesięcy)
niezależnie
od powodów odwiedzin, z wyjątkiem dotyczących
zatrudnienia w tym kraju. Według tej definicji
wszystkich odwiedzających podzielono na dwie
kategorie: turystów
i wycieczkowiczów.

Odwiedzający jednodniowi

wg WTO, są to

odwiedzający dany kraj, którzy w nim spędzili mniej
niż 24 godziny i nie korzystali z bazy hotelowej tego
kraju. Trzeba dodać,
że ci odwiedzający, którzy korzystają z noclegów na
statku lub w pociągu i przebywają w danym kraju
nawet kilka dni,
są zliczani do

wycieczkowiczów.

Rodzaje Turystyki



wypoczynkowa

:

wypoczynek w pobliżu miejsca zamieszkania

oraz w czasie urlopu w celach regeneracji sił
fizycznych i psychicznych

wypoczynek w uzdrowiskach z wykorzystaniem

czynników naturalnych (woda, klimat)



kulturalna

:

turystyka poznawcza

turystyka alternatywna

turystyka pielgrzymkowa



towarzyska

:

turystyka rodzinna,
turystyka klubowa,



sportowa

:

turystyka związana z aktywnym lub pasywnym sportem



związana z gospodarką

:

podróże w interesach
uczestnictwo w kongresach
uczestnictwo w targach lub wystawach



motywacyjna

(wyjazdy w nagrodę),



związana z polityką

:

turystyka dyplomatów i uczestników konferencji,
turystyka związana z uroczystościami politycznymi .

Funkcje



ekonomiczna (dostarcza niezbędnych środków

materialnych, bez których przemysł turystyczny nie

mógłby funkcjonować),



integracyjna (jednoczy społeczeństwo, dzięki tej

funkcji rozwijają się stosunki polityczne i handlowe),



poznawcza (pozwala na odkrywanie dóbr kultury

i przyrody-poznawanie natury, sztuki i świata),



humanistyczno-społeczna (pozwala zrozumieć

zjawiska zachodzące w turystyce-motywy i cele

przyjazdów turystycznych).

Turystyka pełni szereg istotnych funkcji
społecznych. Dzięki nawiązywaniu kontaktów z
innymi społecznościami wzrasta zrozumienie i
tolerancja wobec innych kultur. Kontakt oznacza
również przekazywanie sobie określonych
wartości, sposobów zachowań, sposobów
ubierania się, mówienia itd.

Daje możliwość poznania własnego kraju,
począwszy
od najbliższej okolicy poprzez swoje
wielokierunkowe oddziaływanie może wyjść
naprzeciw oczekiwaniom młodzieży, rozwijając
ich osobowość, pozwalając na przeżywanie
radości, poprawę zdrowia, wyżycia się
emocjonalnego i intelektualnego.

Turystyka może oddziaływać na wszystkie sfery zachowania

młodzieży. To poszukiwanie autentyzmu, życzliwe

kontaktowanie się z ludźmi, poszukiwanie estetycznych,

kulturalnych przeżyć,

nie schematycznych form wypoczynku i kontaktu z

przyrodą.

Turystyka to nie tylko świat rzeczy i zjawisk ale również

doznania i przeżycia emocjonalne, towarzyszące procesom

poznawania i odkrywania, które przyczyniają się do

utrwalenia wiedzy i kształtowania osobowości młodych

ludzi.

Turystyka jak żadna inna dziedzina łączy w sobie pracę nad
rozwojem psychofizycznym z działalnością poznawczą.
Turystyka nie jest nauką, nie ma też własnych metod, ale
stosuje metody znane w dydaktyce — szczególnie
bezpośrednią obserwacje, metody słowne.
Turystyka korzysta z metod, którymi posługuje się
pedagogika i nauki z nią współpracujące. Z metody wpływu
osobistego i sytuacyjnego, przekonywania, tworzenia sytuacji
wychowawczych, dyskusji, racjonalnych wymagań,
aktywności własnej wychowanka, współzawodnictwa,
współpracy i systemu kar i nagród.

Dynamika uczestnictwa w

turystyce

Młodzież w wieku 15-19 lat jest kategorią wiekową, która
charakteryzuje się najwyższym wskaźnikiem uczestnictwa w
wyjazdach turystycznych.
W 2004 roku był on o 14 % wyższy niż wskaźnik uczestnictwa
ogół Polaków. Różnica ta utrzymywała się w 2005 roku aby w
kolejnych latach wzrosnąć, w 2006 - do 16%, w 2007 - do 20%.

W 2008 roku uczestnictwo młodzieży w wyjazdach
turystycznych wynosiło 68%, co oznacza, ze ponad ponad dwie
trzecie mieszkańców Polski w wieku 15-19 lat co najmniej raz
wyjechało poza miejsce swojego stałego zamieszkania,
korzystając podczas podróży co najmniej z jednego noclegu.
Oznacza to również, że prawie jedna trzecia młodzieży nie
wyjechało nigdzie na dłużej niż jeden dzień.

Aktywność turystyczna

młodzieży



udział młodzieży w turystyce i rekreacji umożliwia zaspokojenie
potrzeb wyższego rzędu np. relaks psychiczny
i fizyczny, poprawa warunków zdrowotnych, integracja
z innymi ludźmi,



uczestnictwo młodzieży w turystyce i rekreacji zależy m.in. od:
czynników społecznych (wykształcenie, zawód wykonywany,
głowę gospodarstwa domowego, przynależność do grupy
społeczno-zawodowej rodziców, miejsca zamieszkania)
czynników demograficznych (wiek, płeć, model rodziny),



aktywność turystyczna młodzieży zdeterminowana jest
działalnością szkoły w zakresie organizowania wypoczynku,



rodzina i styl życia poszczególnych gospodarstw domowych
wywierają wpływ na uczestnictwo w turystyce i rekreacji.

Rola rodziny w turystyce

Pojęcie rodziny jest niemal

tożsame z pojęciem

gospodarstwa

domowego - wspólnoty

osób razem zamieszkujących.

Na aktywność turystyczną polskich rodzin wpływa

status materialny całej rodziny.

Z przeprowadzonych badań wynika, że między

miesięcznym dochodem na głowę w rodzinie,

a uczestnictwem w turystyce krajowej i zagranicznej

istnieje zależność, w której można stwierdzić, że 93%

respondentów w latach 1996-2001 ogólnie

nie uczestniczyło w wycieczkach krajowych.

Głównymi przyczynami
zniechęcającymi do uczestnictwa
w turystyce i wypoczynku były
zbyt wysokie ceny usług
turystycznych i sprzętu
sportowo-turystycznego,
względy bezpieczeństwa i
kultura obsługi turystów.

Młodzież często korzysta z tanich

form wypoczynku, nocują pod
namiotem, godzą się na
prymitywne warunki.

Typy rodzin



chłopska (głową gospodarstwa domowego jest
rolnik)



robotnicza (głową gospodarstwa domowego jest
pracownik fizyczny)



inteligencka (głową gospodarstwa domowego jest
pracownik umysłowy sfery budżetowej i sfery
produkcyjnej)

Młodzież podczas swojego
wypoczynku reprezentuje styl życia,
ale także poszukuje rozrywki,
nawiązuje nowe znajomości i
przyjaźnie, jak również integrują się
z miejscową ludnością.

Badania wykazują, iż młodzież
preferuje wypoczynek aktywny (jazdę
na rowerze, pływanie, gry zespołowe
itp.), a wyjazdy turystyczne traktuje
jako istotny element swojego życia,
który pozwala na oderwanie się od
codzienności.

Organizacje turystyczno-

krajoznawcze

W kształtowaniu aktywności turystycznej młodzieży
organizacje turystyczno-krajoznawcze odgrywają
główną rolę.

Jak twierdzi A. Czarnowski, działalność turystyczno-

krajoznawcza powinna przybierać następujące formy:



rozrywkowe - uczenie poprzez zabawę w formie
konkursów, np.gier



popularno praktyczne - poznawanie środowiska
naturalnego, np. wycieczki, pokazy



naukowe - wymagające zastosowania metod
specjalistycznych, np. prac badawczych, monografii

Szkoła, a turystyka

Na terenie szkoły, w odniesieniu do działalności
turystycznej, posługujemy się także pojęciem
szkolnego ruchu krajoznawczo-turystycznego.

K. Denek uważa go za wyraz realizowanych
poprzez coraz liczniejsze rzesze dzieci i młodzieży
szkolnej indywidualnych chęci poznawania
własnego kraju w przeszłości, teraźniejszości i
zamierzeń n przyszłość oraz aktywnego
wypoczynku po trudach nauki.

Zasadniczym zadaniem tego ruchu jest

krajoznawstwo,
a turystyka stanowi środek do jej realizacji.

Formy krajoznawstwa



wycieczki przedmiotowe - innowacyjne i realizowane przez
nauczycieli w celu uzupełnienia obowiązkowego programu
nauczania, w ramach danego przedmiotu lub przedmiotów
pozalekcyjnych



wycieczki krajoznawczo-turystyczne - w których udział nie
wymaga od uczestników przygotowania kondycyjnego i
umiejętności społecznych



wycieczki turystyki kwalifikowanej i obozy wędrowne - w których
udział wymaga od uczestników specjalistycznego sprzętu oraz
przygotowania kondycyjnego i umiejętności społecznych



imprezy turystyczno-krajoznawcze - biwaki, konkursy, złazy,
rejsy, spływy, zloty



imprezy wyjazdowe związane z realizacją programu nauczania -
„zielone szkoły”, szkoły językowe i „szkoły ekologiczne”
organizowane dla dzieci i młodzieży pochodzących z terenów
zagrożenia ekologicznego

Popyt turystyczny

Popyt turystyczny

jest to suma towarów, dóbr i usług

turystycznych, które turyści są skłonni nabyć przy określonym
poziomie cen. Specyficzną cechą popytu turystycznego
jest to, ze kupowanie dóbr turystycznych oznacza nabycie prawa
do korzystania z takich dóbr jak słońce, czy czyste powietrze.



wg. W.Hunzikiera i K. Karpafa jest sumą dóbr turystycznych,
usług i towarów, które turyści skłonni są nabyć przy określonym
poziomie cen.



Wg. C.Kaspar określa go jako „gotowość turysty do nabycia
określonych ilości dóbr turystycznych za określoną sumę
pieniędzy”

Światowe badania na temat wpływu czynników
ekonomicznych na wielkość popytu określiły, że
w wielu krajach wysoko rozwiniętych średni
dochód przypadający na jednego mieszkańca
wzrósł do poziomu umożliwiającego znacznej
części ludzi udział w podróżach
wypoczynkowych.

Związek między dochodem, a wydatkami na

turystykę jest nazywany dochodową
elastycznością popytu.

Młodzież, pomimo wielu przyczyn utrudniających
uprawianie turystyki, uprawia turystykę tanią, ciekawą,
wymagającą niekiedy samozaparcia w trudnych
warunkach, ponieważ kształtuje to określone cechy
osobowości. Według WTO przejawia ona popyt na produkt
turystyczny, realizowany poprzez:



centra wczasowe nastolatków, preferujące formy
edukacyjne



sporty, rekreacje, gry i zabawy na powietrzu (np. żagle,
kajaki, golf, narty, jazdę konno itp.)



urlopy tematyczne, organizowane w nawiązaniu do
większych imprez kulturalnych, społecznych, naukowych,
humanistycznych



młodzieżowe sesje międzynarodowe, imprezy miast
bliźniaczych itp..



krajowe i międzynarodowe wycieczki



programy przygodowe, udział w specjalnych ekspedycjach

Definicja

P

odaż usług turystycznych jest to pewna ilość dóbr

i usług oferowanych na sprzedaż po danej cenie.
Oznacza ona relacje między ilością produktu, którą
wytwórcy są skłonni oferować w danym czasie, a
ceną przy założeniu, że inne czynniki kształtujące
rynek nie ulegną zmianie.

Czynniki wpływające na podaż



atrakcje turystyczne i środowisko miejsca
docelowego



infrastruktura i zagospodarowanie turystyczne



dostępność komunikacyjna



cena produktu turystycznego

Podsumowanie

Najwybitniejsi znawcy zagadnień wychowywania

fizycznego uważają turystykę za najpotężniejszy filar

kultury fizycznej.

W istocie turystyki tkwi ruch, przemieszczanie się, stąd

przez turystykę rozumie się ogół zjawisk związanych z

czasową zmiana środowiska, wynikającą z motywów

poznawczych, rekreacyjnych lub ludycznych,

dokonywanych w czasie wolnym. Powiązanie turystyki z

czasem wolnym wprowadza nas w problematykę

rozbudzenia i kształtowania potrzeb młodzieży, np:

kulturalnych, wyrabianie aktywnych i twórczych postaw.

Dlatego określenie jest to najbardziej przydatne dla

potrzeb pracy dydaktyczno-wychowawczej prowadzonej w

aspekcie turystyki.

Młodzież obserwuje i poznaje aktywnie swoje

środowisko, doświadczają zmysłami, ogarniają

intelektem, przeżywają.

Między zasadami a metodami działalności

turystycznej istnieje ścisły związek. Więź między

zasadami i metodami można ukazać przez analogię

między szlakiem turystycznym a drogowskazem.

Nie wystarczy wybrać właściwy szlak turystyczny,

trzeba jeszcze wiedzieć jak się w nim poruszać.

Dopiero umiejętne posługiwanie się metodami i

zasadami postępowania zapewnia efektywne

działanie wychowawcze w toku działalności

turystycznej. Pedagogika oraz działalność praktyczna

dostarcza nam informacji, że wraz z rozwojem

wzrasta zainteresowanie otaczającego nas świata.

Bibliografia



„Turystyka młodzieży i jej uwarunkowania”, A.
Wartecka-Ważyńska, wyd. Naukowe UAM



„Atrakcyjność turystyczna dzieci i młodzieży”,
J.Łaciak, Warszawa 2009