Zagrożenia

Zagrożenia

spowodowane

spowodowane

działaniem

działaniem

czynników

czynników

środowiskowych

środowiskowych

CHOROBA

CHOROBA

WYSOKOGÓRSKA

WYSOKOGÓRSKA



Ogólnoustrojowe skutki u osób,

Ogólnoustrojowe skutki u osób,

które szybko dostały się na

które szybko dostały się na

wysokość 2000 m lub większą

wysokość 2000 m lub większą

ODPOWIEDŹ

ODPOWIEDŹ

FIZJOLOGICZNA

FIZJOLOGICZNA



1500-3500m n.p.m. – zwiększona

1500-3500m n.p.m. – zwiększona

wentylacja i zmniejszona wydolność

wentylacja i zmniejszona wydolność

fizyczna

fizyczna



3500-5500m n.p.m. – SAT krwi spada

3500-5500m n.p.m. – SAT krwi spada

poniżej 90%

poniżej 90%



>5500m n.p.m. – znaczna hipoksemia i

>5500m n.p.m. – znaczna hipoksemia i

hipokapnia

hipokapnia

AKLIMATYZACJA DO DUŻEJ

AKLIMATYZACJA DO DUŻEJ

WYSOKOŚCI

WYSOKOŚCI



Trwa 4-7 dni

Trwa 4-7 dni



↑

↑

wentylacji , ↑ diurezy (zagęszczenie

wentylacji , ↑ diurezy (zagęszczenie

krwi)

krwi)



↑

↑

wytwarzania erytropoetyny (przyrost

wytwarzania erytropoetyny (przyrost

liczby erytrocytów)

liczby erytrocytów)



Przejściowe pogorszenie tolerancji wysiłku

Przejściowe pogorszenie tolerancji wysiłku

i zaburzenia snu

i zaburzenia snu

CHOROBA WYSOKOGÓRKSA

CHOROBA WYSOKOGÓRKSA



przyczyna – ogólnoustrojowe

przyczyna – ogólnoustrojowe

niedotlenienie hipobaryczne

niedotlenienie hipobaryczne



Zależy od wysokości, szybkości

Zależy od wysokości, szybkości

wznoszenia i reakcji ukł. oddechowego

wznoszenia i reakcji ukł. oddechowego

(25% osób na wys 2500 m-RYSY i 75%

(25% osób na wys 2500 m-RYSY i 75%

na wys 4500m- granica wiecznych

na wys 4500m- granica wiecznych

śniegów); nie zależy od wydolności

śniegów); nie zależy od wydolności

fizycznej organizmu!

fizycznej organizmu!



Obrzęk mózgu, obrzęki obwodowe,

Obrzęk mózgu, obrzęki obwodowe,

łagodny obrzęk płuc

łagodny obrzęk płuc

CHOROBA WYSOKOGÓRSKA

CHOROBA WYSOKOGÓRSKA



ŁAGODNA –

ŁAGODNA –

obustronny bol glowy,

obustronny bol glowy,

brak łaknienia, nudności, słabość ,

brak łaknienia, nudności, słabość ,

zmęczenia

zmęczenia



OSTRA –

OSTRA –

wymioty, nasilający się bol

wymioty, nasilający się bol

glowy, skapomocz, narastająca

glowy, skapomocz, narastająca

duszność, wyczerpanie

duszność, wyczerpanie

CHOROBA WYSOKOGÓRSKA

CHOROBA WYSOKOGÓRSKA



Choroba rozwija się najczęściej w

Choroba rozwija się najczęściej w

miejscu znacznie oddalonym od

miejscu znacznie oddalonym od

pomocy szpitalnej!!!

pomocy szpitalnej!!!



Leczenie: tlenoterapia, aspiryna i/lub

Leczenie: tlenoterapia, aspiryna i/lub

paracetamol,

paracetamol,

CHOROBA WYSOKOGÓRSKA

CHOROBA WYSOKOGÓRSKA



W razie wystąpienia choroby górskiej

W razie wystąpienia choroby górskiej

turysta NIE POWINIEN WSPINAĆ SIĘ

turysta NIE POWINIEN WSPINAĆ SIĘ

WYŻEJ przed noclegiem

WYŻEJ przed noclegiem



Jeśli objawy nie ustępują należy zejść

Jeśli objawy nie ustępują należy zejść

na mniejszą wysokość

na mniejszą wysokość



Zaburzenia świadomości, obrzęk płuc –

Zaburzenia świadomości, obrzęk płuc –

natychmiastowe zejście z gór + lekarz!

natychmiastowe zejście z gór + lekarz!

CHOROBA WYSOKOGÓRSKA

CHOROBA WYSOKOGÓRSKA



Bezpośrednie zagrożenie życia

Bezpośrednie zagrożenie życia

stanowią:

stanowią:

-

Obrzęk płuc (HAPE)

Obrzęk płuc (HAPE)

-

Obrzęk mózgu (HACE)

Obrzęk mózgu (HACE)



Inne powikłania:

Inne powikłania:

-

zapalenie rogówki wywołane

zapalenie rogówki wywołane

promieniowaniem UV

promieniowaniem UV

-

Zaostrzenie choroby przewlekłej

Zaostrzenie choroby przewlekłej

SCHORZENIA I URAZY

SCHORZENIA I URAZY

POWSTAŁE WSKUTEK

POWSTAŁE WSKUTEK

DZIAŁANIA CIEPŁA

DZIAŁANIA CIEPŁA

SCHORZENIA I URAZY

SCHORZENIA I URAZY

POWSTAŁE WSKUTEK

POWSTAŁE WSKUTEK

DZIAŁANIA CIEPŁA

DZIAŁANIA CIEPŁA

OGÓLNE

MIEJSCOWE

PRZEGRZANIE

PRZEGRZANIE

PRZEGRZANIE

PRZEGRZANIE



Łagodne przegrzanie

Łagodne przegrzanie



Wyczerpanie upałem

Wyczerpanie upałem



Udar cieplny

Udar cieplny



Zaburzenia nietypowe

Zaburzenia nietypowe

ŁAGODNE

ŁAGODNE

PRZEGRZANIE

PRZEGRZANIE

ŁAGODNE

ŁAGODNE

PRZEGRZANIE

PRZEGRZANIE

OBRZĘKI

SKURCZE MIĘŚNI

OMDLENIA

TĘŻYCZKA

WYCZERPANIE UPAŁEM

WYCZERPANIE UPAŁEM

WYCZERPANIE UPAŁEM

WYCZERPANIE UPAŁEM

HIPOWOLEMIA

ZABURZENIA ELEKTROLITOWE

UDAR CIEPLNY

UDAR CIEPLNY

UDAR CIEPLNY

UDAR CIEPLNY

Udar cieplny jest stanem
zagrożenia życia , w którym
temperatura ciała
niekontrolowanie wzrasta, ustaje
pocenie się i może dojść do utraty
przytomności

OBJAWY KLINICZNE

OBJAWY KLINICZNE

OBJAWY KLINICZNE

OBJAWY KLINICZNE



z

z

aczerwieniona, gor

aczerwieniona, gor

ą

ą

ca sucha skóra

ca sucha skóra



wysoka temperatura ciała

wysoka temperatura ciała



chwiejny chód

chwiejny chód



przyśpieszone tętno

przyśpieszone tętno



przyśpieszony oddech

przyśpieszony oddech



ból i zawroty głowy

ból i zawroty głowy

-       

OBJAWY KLINICZNE c.d.

OBJAWY KLINICZNE c.d.



nudności, wymioty

nudności, wymioty



mrowienie kończyn

mrowienie kończyn



napad drgawek

napad drgawek



zaburzenia świadomości

zaburzenia świadomości



utrata świadomości

utrata świadomości



zatrzymanie krążęnia

zatrzymanie krążęnia

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE



przeniesienie chorego w chłodne,

przeniesienie chorego w chłodne,

zacienione miejsce,

zacienione miejsce,



ułożenie w pozycji półsiedzącej

ułożenie w pozycji półsiedzącej



udrożnienie dróg oddechowych ,

udrożnienie dróg oddechowych ,



kontrola funkcji życiowych

kontrola funkcji życiowych

-

       

   

POSTĘPOWANIE c.d.

POSTĘPOWANIE c.d.



rozebranie chorego

rozebranie chorego



jak najszybciej obniżyć temperaturę

jak najszybciej obniżyć temperaturę

ciała okładając gazą ciągle zwilżaną

ciała okładając gazą ciągle zwilżaną

zimną wodą oraz włączając wentylator

zimną wodą oraz włączając wentylator



do temp. 39 stopni. Przy tej

do temp. 39 stopni. Przy tej

temperaturze można zaprzestać

temperaturze można zaprzestać

czynnego chłodzenia ciała

czynnego chłodzenia ciała



jeżeli występują stany pobudzenia lub

jeżeli występują stany pobudzenia lub

drgawki podajemy diazepam

drgawki podajemy diazepam

INNE PRZYCZYNY

INNE PRZYCZYNY

PRZEGRZANIA

PRZEGRZANIA

INNE PRZYCZYNY

INNE PRZYCZYNY

PRZEGRZANIA

PRZEGRZANIA



HIPERTERMIA ZŁOŚLIWA

HIPERTERMIA ZŁOŚLIWA



PRZEDAWKOWANIE LEKÓW

PRZEDAWKOWANIE LEKÓW



UDAR MÓZGU

UDAR MÓZGU

CZYNNIKI RYZYKA

CZYNNIKI RYZYKA

CZYNNIKI RYZYKA

CZYNNIKI RYZYKA



NADCZYNNOŚĆ TARCZYCY

NADCZYNNOŚĆ TARCZYCY



LEKI

LEKI

( neuroleptyki)

( neuroleptyki)



SUBSTANCJE TOKSYCZNE (np.alkohol)

SUBSTANCJE TOKSYCZNE (np.alkohol)



WZMOŻONA AKTYWNOŚĆ

WZMOŻONA AKTYWNOŚĆ



UPAŁ

UPAŁ

UTRATĘ CIEPŁA MOŻNA

UTRATĘ CIEPŁA MOŻNA

SPOWODOWAĆ POPRZEZ:

SPOWODOWAĆ POPRZEZ:

UTRATĘ CIEPŁA MOŻNA

UTRATĘ CIEPŁA MOŻNA

SPOWODOWAĆ POPRZEZ:

SPOWODOWAĆ POPRZEZ:



PROMIENIOWANIE – umieszczenie

PROMIENIOWANIE – umieszczenie

pacjenta w chłodnym

pacjenta w chłodnym

pomieszczeniu i zdjęciu ubrania

pomieszczeniu i zdjęciu ubrania



KONWEKCJĘ – wachlowanie

KONWEKCJĘ – wachlowanie



PRZEWODZENIE – stosowanie

PRZEWODZENIE – stosowanie

pojemników z lodem na

pojemników z lodem na

powierzchnię ciała

powierzchnię ciała



PAROWANIE – spryskiwanie

PAROWANIE – spryskiwanie

mokrymi płynami

mokrymi płynami

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE

POSTĘPOWANIE



Ułożyć w pozycji poziomej w cieniu z głową

Ułożyć w pozycji poziomej w cieniu z głową

uniesioną

uniesioną



Monitorować układ oddechowy i krążenia

Monitorować układ oddechowy i krążenia



Wykonać dostęp żylny

Wykonać dostęp żylny



Przetaczać płyny ( 500- 1000 ml mleczanu

Przetaczać płyny ( 500- 1000 ml mleczanu

Ringera)

Ringera)



W razie potrzeby leki uspokajające

W razie potrzeby leki uspokajające

( Relanium 5mg i.v)

( Relanium 5mg i.v)



W razie potrzeby intubacja i wentylacja

W razie potrzeby intubacja i wentylacja

mechaniczna

mechaniczna



W razie potrzeby zapobiegać obrzękowi

W razie potrzeby zapobiegać obrzękowi

mózgu podając kortykosteroidy

mózgu podając kortykosteroidy

LEKI

LEKI

PRZECIWGORĄCZKOWE

PRZECIWGORĄCZKOWE

SĄ

SĄ

PRZECIWSKAZANE!!!

PRZECIWSKAZANE!!!

OPARZENIA

OPARZENIA

OPARZENIA

OPARZENIA



Oparzenie jest to obrażenie

Oparzenie jest to obrażenie

tkanek pod wpływem działania: 

tkanek pod wpływem działania: 



wysokiej temperatury / 90%

wysokiej temperatury / 90%

oparzeń/

oparzeń/



płynów żrących

płynów żrących



prądu elektrycznego

prądu elektrycznego



pioruna

pioruna

Przyczyny oparzeń z powodu

Przyczyny oparzeń z powodu

urazu termicznego :

urazu termicznego :

 

 

Przyczyny oparzeń z powodu

Przyczyny oparzeń z powodu

urazu termicznego :

urazu termicznego :

 

 



płomień

płomień



promienie ultrafioletowe/ oparzenia

promienie ultrafioletowe/ oparzenia

słoneczne/

słoneczne/



gorące pły

gorące pły

ny

ny



para wodna

para wodna

-

       

-

       

SKUTKI OPARZEŃ

SKUTKI OPARZEŃ

SKUTKI OPARZEŃ

SKUTKI OPARZEŃ



każde oparzenie uszkadza ochronną funkcję

każde oparzenie uszkadza ochronną funkcję

skóry:

skóry:



poprzez rozległe rany oparzeniowe organizm

poprzez rozległe rany oparzeniowe organizm

traci duże ilości płynów tkankowych, białka i

traci duże ilości płynów tkankowych, białka i

soli

soli



prowadzić to może do wstrząsu

prowadzić to może do wstrząsu



wnikające do ran zarazki mogą prowadzić do

wnikające do ran zarazki mogą prowadzić do

rozległych ropni, do tworzenia się dużych

rozległych ropni, do tworzenia się dużych

blizn

blizn



ciężkość oparzenia ustala się na podstawie

ciężkość oparzenia ustala się na podstawie

rozległości oparzenia

rozległości oparzenia

jego lokalizacji, wieku

jego lokalizacji, wieku

ofiary

ofiary

O rozległości oparzenia

O rozległości oparzenia

decydują jego

decydują jego

powierzchnia i głębokość !

powierzchnia i głębokość !

POWIERZCHNIĘ OPARZENIA OKREŚLA

POWIERZCHNIĘ OPARZENIA OKREŚLA

SIĘ PRZY POMOCY TZW.” REGUŁY 9”

SIĘ PRZY POMOCY TZW.” REGUŁY 9”

WALLACEA

WALLACEA

POWIERZCHNIĘ OPARZENIA OKREŚLA

POWIERZCHNIĘ OPARZENIA OKREŚLA

SIĘ PRZY POMOCY TZW.” REGUŁY 9”

SIĘ PRZY POMOCY TZW.” REGUŁY 9”

WALLACEA

WALLACEA



głowa 9%

głowa 9%



przednia i tylna powierzchnia

przednia i tylna powierzchnia

tułowia po 18%

tułowia po 18%



każda z kończyn górnych po 9%

każda z kończyn górnych po 9%



krocze 1%/ u dorosłych/

krocze 1%/ u dorosłych/



każda kończyna dolna po 18%

każda kończyna dolna po 18%



u dzieci do 5 roku życia

u dzieci do 5 roku życia

powierzchnia głowy stanowi 18%,

powierzchnia głowy stanowi 18%,

a powyżej 5 roku stanowi 13%

a powyżej 5 roku stanowi 13%

STOPNIE GŁĘBOKOŚCI OPARZENIA

STOPNIE GŁĘBOKOŚCI OPARZENIA

STOPNIE GŁĘBOKOŚCI OPARZENIA

STOPNIE GŁĘBOKOŚCI OPARZENIA

I stopień

I stopień

– oparzenie obejmuje

– oparzenie obejmuje

naskórek

naskórek

-  rumień i obrzęk skóry

-  rumień i obrzęk skóry

-  ból

-  ból

II stopień

II stopień

– naskórek i

– naskórek i

powierzchniowa warstwa skóry

powierzchniowa warstwa skóry

właściwej

właściwej

-   zaczerwienienie

-   zaczerwienienie

-   pęcherze

-   pęcherze

-   zachowane czucie

-   zachowane czucie

STOPNIE GŁĘBOKOŚCI

STOPNIE GŁĘBOKOŚCI

OPARZENIA

OPARZENIA

III stopień –

III stopień –

martwica całego naskórka i

martwica całego naskórka i

skóry właściwej, uszkodzenie tkanek

skóry właściwej, uszkodzenie tkanek

znajdujących się poniżej skóry

znajdujących się poniżej skóry

-

skóra jest sucha, biała,

skóra jest sucha, biała,

-

brak czucia bólu / zniszczone

brak czucia bólu / zniszczone

zakończenia nerwowe/

zakończenia nerwowe/

Stopnie kliniczne oparzeń:

Stopnie kliniczne oparzeń:



Oparzenie lekkie

Oparzenie lekkie

- I i II stopien poniżej 15%

- I i II stopien poniżej 15%

powierzchni ciała

powierzchni ciała

- III stopień poniżej 5%

- III stopień poniżej 5%

Stopnie kliniczne oparzeń:

Stopnie kliniczne oparzeń:



Oparzenie średnie

Oparzenie średnie

-   I i II stopień od 15% do 30%

-   I i II stopień od 15% do 30%

-   III stopień poniżej 10%

-   III stopień poniżej 10%

Stopnie kliniczne oparzeń:

Stopnie kliniczne oparzeń:



Oparzenia ciężkie

Oparzenia ciężkie

-  I i II stopień powyżej 30%

-  I i II stopień powyżej 30%

-  III stopień powyżej 10%

-  III stopień powyżej 10%

-  III stopień dotyczące twarzy, stóp i rąk

-  III stopień dotyczące twarzy, stóp i rąk

-  wszystkie oparzenia dróg oddechowych

-  wszystkie oparzenia dróg oddechowych

-  oparzenia powikłane poważnymi

-  oparzenia powikłane poważnymi

złamaniami lub ranami tkanek miękkich

złamaniami lub ranami tkanek miękkich

oparzenia u osób z ciężkimi schorzeniami,

oparzenia u osób z ciężkimi schorzeniami,

jak np. chor. serca, cukrzyca, choroby płuc

jak np. chor. serca, cukrzyca, choroby płuc

P O S T

P O S T

ĘPOWANIE:

ĘPOWANIE:



usunięcie poszkodowanego z zagrożonego

usunięcie poszkodowanego z zagrożonego

pomieszczenia

pomieszczenia



ugaszenie odzieży, przyczepiony do ubrania palący się

ugaszenie odzieży, przyczepiony do ubrania palący się

materiał musi zostać usunięty, przyczepiony do skóry

materiał musi zostać usunięty, przyczepiony do skóry

musi pozostać

musi pozostać

zabezpieczenie drożności dróg oddechowych/ usunąć

zabezpieczenie drożności dróg oddechowych/ usunąć

oparzonego z pomieszczenia zadymionego/

oparzonego z pomieszczenia zadymionego/



natychmiastowe schładzanie zimną wodą oparzonej

natychmiastowe schładzanie zimną wodą oparzonej

powierzchni przez kilkanaście minut / zmniejsza to

powierzchni przez kilkanaście minut / zmniejsza to

stopień oparzenia- zimna woda odbiera oparzonej

stopień oparzenia- zimna woda odbiera oparzonej

skórze ciepło,

skórze ciepło,

działa p/ obrzękowo, przynosi ulgę/

działa p/ obrzękowo, przynosi ulgę/



Oparzoną skórę polewamy czystą, zimną wodą o temp

Oparzoną skórę polewamy czystą, zimną wodą o temp

ok. 20stopni

ok. 20stopni



przy oparzeniach w obrębie ust i gardła

przy oparzeniach w obrębie ust i gardła

poszkodowany powinien płukać gardło zimną wodą,

poszkodowany powinien płukać gardło zimną wodą,

albo ssać kawałki lodu

albo ssać kawałki lodu

Sytuacje szczególne

Sytuacje szczególne



przy oparzeniach chemicznych

przy oparzeniach chemicznych

np.

np.

kwasy, zasady spłukiwać

kwasy, zasady spłukiwać

oparzoną powierzchnię przez 15 minut,

oparzoną powierzchnię przez 15 minut,

(w przypadkach oparzeń wapnem

(w przypadkach oparzeń wapnem

niegaszonym, przed polewaniem zimną

niegaszonym, przed polewaniem zimną

wodą usunąć mechanicznie wapno ze

wodą usunąć mechanicznie wapno ze

skóry)

skóry)



przy oparzeniach łukiem

przy oparzeniach łukiem

elektrycznym

elektrycznym

monitorować

monitorować

podstawowe funkcje życiowe

podstawowe funkcje życiowe

(zagrożenie zatrzymania oddychania i

(zagrożenie zatrzymania oddychania i

krążenia) - rozpocząć resuscytację

krążenia) - rozpocząć resuscytację

CZEGO NIE WOLNO

CZEGO NIE WOLNO

ROBIĆ ?

ROBIĆ ?



zrywać ubrania, które przykleiło się do

zrywać ubrania, które przykleiło się do

skóry ( należy ostrożnie zdjąć pozostałą

skóry ( należy ostrożnie zdjąć pozostałą

odzież)

odzież)



w przypadku oparzeń o dużej

w przypadku oparzeń o dużej

powierzchni schładzamy ją TYLKO

powierzchni schładzamy ją TYLKO

wilgotnymi chustami (nie polewamy

wilgotnymi chustami (nie polewamy

bieżącą , zimną wodą)

bieżącą , zimną wodą)



stosować na świeże oparzenia żadnych

stosować na świeże oparzenia żadnych

maści, kremów lub innych okładów

maści, kremów lub innych okładów



neutralizować kwasów zasadami i

neutralizować kwasów zasadami i

odwrotnie.

odwrotnie.

Najlepszym lekarstwem jest

Najlepszym lekarstwem jest

woda

woda

!!!

!!!

UKĄSZENIA PRZEZ

UKĄSZENIA PRZEZ

JADOWITE GADY

JADOWITE GADY

UKĄSZENIA

UKĄSZENIA



W Polsce w naturalnych warunkach

W Polsce w naturalnych warunkach

istnieje możliwość ukąszenia przez

istnieje możliwość ukąszenia przez

żmiję zygzakowatą

żmiję zygzakowatą



Inne gatunki jadowitych gadów w

Inne gatunki jadowitych gadów w

ogrodzie zoo lub prywatnych

ogrodzie zoo lub prywatnych

hodowców

hodowców



Ukąszenie przez żmiję zygzakowatą

Ukąszenie przez żmiję zygzakowatą

stanowi większe zagrożenie dla

stanowi większe zagrożenie dla

dzieci i osób starszych

dzieci i osób starszych

UKĄSZENIA

UKĄSZENIA



Jad

Jad

wprowadzony przez ranę może

wprowadzony przez ranę może

wywołać objawy zatrucia

wywołać objawy zatrucia



Jad zawiera mieszaninę różnych toksyn

Jad zawiera mieszaninę różnych toksyn

białkowych i enzymatycznych:

białkowych i enzymatycznych:



Neurotoksyny

Neurotoksyny



Hemolizyny

Hemolizyny



Hialuronidaza

Hialuronidaza



Lecytynaza

Lecytynaza



Enzymyproteolityczne

Enzymyproteolityczne

OBJAWY MIEJSCOWE:

OBJAWY MIEJSCOWE:



W miejscu ukąszenia dwie ranki

W miejscu ukąszenia dwie ranki

po zębach jadowych

po zębach jadowych



10 min. po ukąszeniu pojawia się

10 min. po ukąszeniu pojawia się

obrzęk z tendencją do

obrzęk z tendencją do

powiększania przez 1-2 doby

powiększania przez 1-2 doby



Silny, piekący ból

Silny, piekący ból

OBJAWY MIEJSCOWE:

OBJAWY MIEJSCOWE:



Zasinienie (na skutek hemolitycznego

Zasinienie (na skutek hemolitycznego

działania jadu)

działania jadu)



Krwawe wybroczyny (uszkodzenie naczyń

Krwawe wybroczyny (uszkodzenie naczyń

włosowatych)

włosowatych)



Powiększenie węzłów chłonnych

Powiększenie węzłów chłonnych

Zranienia zwykle goją się dobrze,

Zranienia zwykle goją się dobrze,

obrzęk ustępuje do 3-4 tygodni

obrzęk ustępuje do 3-4 tygodni

OBJAWY OGÓLNE:

OBJAWY OGÓLNE:



Mogą wystąpić w ciężkich zatruciach

Mogą wystąpić w ciężkich zatruciach

jadem:

jadem:



Wymioty, bóle brzucha, biegunka

Wymioty, bóle brzucha, biegunka

niekiedy krwawa

niekiedy krwawa



Niepokój o różnym nasileniu, bóle i

Niepokój o różnym nasileniu, bóle i

zawroty głowy

zawroty głowy



Wzmożone pocenie się, gorączka

Wzmożone pocenie się, gorączka

OBJAWY OGÓLNE:

OBJAWY OGÓLNE:



Objawy bronchospastyczne

Objawy bronchospastyczne



Zaburzenia krzepnięcia krwi

Zaburzenia krzepnięcia krwi



Przyśpieszenie akcji serca

Przyśpieszenie akcji serca



Spadek RR

Spadek RR



Zaburzenia świadomości,

Zaburzenia świadomości,

drgawki,

drgawki,

BADANIA

BADANIA

LABORATORYJNE:

LABORATORYJNE:



WYSOKA LEUKOCYTOZA

WYSOKA LEUKOCYTOZA



TROMBOCYTOPENIA

TROMBOCYTOPENIA



WYDŁUŻENIE CZASU KRWAWIENIA I KRZEPNIĘCIA

WYDŁUŻENIE CZASU KRWAWIENIA I KRZEPNIĘCIA



HEMOGLOBINURIA

HEMOGLOBINURIA



BIAŁKOMOCZ

BIAŁKOMOCZ



ZWIĘKSZENIE STĘŻENIA KREATYNINY, MOCZNIKA W

ZWIĘKSZENIE STĘŻENIA KREATYNINY, MOCZNIKA W

SUROWICY

SUROWICY

POSTĘPOWANIE:

POSTĘPOWANIE:



Jak najszybsze podanie surowicy

Jak najszybsze podanie surowicy

przeciw jadowi żmij / antytoksyna

przeciw jadowi żmij / antytoksyna

pochodzenia końskiego – konieczne

pochodzenia końskiego – konieczne

wykonanie próby – wstrząs

wykonanie próby – wstrząs

anafilaktyczny/

anafilaktyczny/



Unieruchomienie ukąszonej kończyny

Unieruchomienie ukąszonej kończyny

/ zwalniamy tempo wchłaniania się

/ zwalniamy tempo wchłaniania się

jadu do krwi/

jadu do krwi/



Opaska uciskowa powyżej miejsca

Opaska uciskowa powyżej miejsca

ukąszenia / zwalniamy odpływ krwi

ukąszenia / zwalniamy odpływ krwi

żylnej/ rozluźniać co 20 minut

żylnej/ rozluźniać co 20 minut

POSTĘPOWANIE:

POSTĘPOWANIE:



Na miejsce ukąszenia przyłożyć

Na miejsce ukąszenia przyłożyć

torebkę lub termofor z lodem

torebkę lub termofor z lodem



Podanie surowicy p/tężcowej

Podanie surowicy p/tężcowej



W przypadku odczynu

W przypadku odczynu

alergicznego lub objawów

alergicznego lub objawów

skurczów oskrzeli - podać

skurczów oskrzeli - podać

glikokortykosteroidy, leki

glikokortykosteroidy, leki

przeciwhistaminowe

przeciwhistaminowe



W przypadku wystapienia

W przypadku wystapienia

wstrząsu postępowanie

wstrząsu postępowanie

p/wstrząsowe

p/wstrząsowe

ROKOWANIE;

ROKOWANIE;



W przypadku ukąszenia przez żmiję

W przypadku ukąszenia przez żmiję

zygzakowatą jest dobre /ukąszenia

zygzakowatą jest dobre /ukąszenia

śmiertelne poniżej 1%/

śmiertelne poniżej 1%/



W ogrodach zoologicznych

W ogrodach zoologicznych

bezwzględne przechowywanie

bezwzględne przechowywanie

surowic niezbędnych przy

surowic niezbędnych przy

ukąszeniu przez egzotyczne gady,

ukąszeniu przez egzotyczne gady,

skorupiaki, pająki i inne

skorupiaki, pająki i inne



Hodowcy powinni posiadać w domu

Hodowcy powinni posiadać w domu

odpowiednią i ważną surowicę,

odpowiednią i ważną surowicę,

którą można podać w każdej chwili

którą można podać w każdej chwili

hodowcy lub komuś z domowników

hodowcy lub komuś z domowników

PORAŻENIE PRĄDEM

PORAŻENIE PRĄDEM

ELEKTRYCZNYM

ELEKTRYCZNYM

Do porażenia prądem

Do porażenia prądem

elektrycznym dochodzi na

elektrycznym dochodzi na

skutek przepływu prądu przez

skutek przepływu prądu przez

ciało człowieka

ciało człowieka

PORAŻENIE PRĄDEM

PORAŻENIE PRĄDEM

PRZEMIENNYM O CZĘSTOTLIWOŚCI

PRZEMIENNYM O CZĘSTOTLIWOŚCI

15 –100Hz

15 –100Hz



Prąd o częstotliwości 50-60 Hz

Prąd o częstotliwości 50-60 Hz

najczęściej stosowany przez

najczęściej stosowany przez

użytkowników/ mamy taki w

użytkowników/ mamy taki w

mieszkaniach/ i jednocześnie

mieszkaniach/ i jednocześnie

najgroźniejszy dla życia/ przy porażeniu/

najgroźniejszy dla życia/ przy porażeniu/



Poniżej wartości 0,5 mA

Poniżej wartości 0,5 mA

człowiek nie

człowiek nie

odczuwa przepływu przepływu prądu, ale

odczuwa przepływu przepływu prądu, ale

gdy natężenie rośnie

gdy natężenie rośnie

odczuwamy jako:

odczuwamy jako:

łaskotanie, mrowienie

łaskotanie, mrowienie



W miarę

W miarę

wzrostu natężenia odczuwamy

wzrostu natężenia odczuwamy

:

:



Drętwienie, ból, dochodzi do skurczu mięśni,

Drętwienie, ból, dochodzi do skurczu mięśni,

który może być znaczny, że nie można

który może być znaczny, że nie można

otworzyć zaciśniętej dłoni

otworzyć zaciśniętej dłoni

PRĄD SAMOUWOLNIENIA

PRĄD SAMOUWOLNIENIA



Jest to wartość progowa natężenia, przy

Jest to wartość progowa natężenia, przy

której jeszcze jest możliwe otwarcie dłoni i

której jeszcze jest możliwe otwarcie dłoni i

uwolnienie się od kontaktu z prądem / dla

uwolnienie się od kontaktu z prądem / dla

omawianej częstotliwości wynosi 10 mA/

omawianej częstotliwości wynosi 10 mA/



Dalszy wzrost natężenia powoduje:

Dalszy wzrost natężenia powoduje:



Skurcze tężcowe mięśni pp

Skurcze tężcowe mięśni pp



Skurcze mięśni oddechowych

Skurcze mięśni oddechowych



Zaburzenia rytmu serca prowadzące do

Zaburzenia rytmu serca prowadzące do

migotania komór i zatrzymania krążenia

migotania komór i zatrzymania krążenia

PORAŻENIE PRĄDEM

PORAŻENIE PRĄDEM

STAŁYM

STAŁYM



Wykorzystywany jest w kopalniach

Wykorzystywany jest w kopalniach



Nie jest tak niebezpieczny – PRĄD

Nie jest tak niebezpieczny – PRĄD

SAMOUWOLNIENIA ma wyższą wartość

SAMOUWOLNIENIA ma wyższą wartość

natężenia 30 mA

natężenia 30 mA



Działanie na organizm w

Działanie na organizm w

miarę wzrostu

miarę wzrostu

natężenia powoduje:

natężenia powoduje:



Łaskotanie, mrowienie, skurcze

Łaskotanie, mrowienie, skurcze

mięśni, zaburzenia rytmu

mięśni, zaburzenia rytmu

serca,oparzenia,utratę świadomości

serca,oparzenia,utratę świadomości

PORAŻENIE PRĄDEM

PORAŻENIE PRĄDEM

PRZEMIENNYM O WIELKIEJ

PRZEMIENNYM O WIELKIEJ

CZĘSTOTLIWOŚCI

CZĘSTOTLIWOŚCI



Wykorzystywany jest w urządzeniach

Wykorzystywany jest w urządzeniach

lotniczych, radiostacjach, urządzeniach

lotniczych, radiostacjach, urządzeniach

terapii medycznej,

terapii medycznej,



Nie jest niebezpieczny dla życia

Nie jest niebezpieczny dla życia

człowieka

człowieka



Objawem jest uczucie ogrzania w

Objawem jest uczucie ogrzania w

miejscu kontaktu z przewodnikiem i

miejscu kontaktu z przewodnikiem i

oparzenia

oparzenia

PORAŻENIE PRĄDEM

PORAŻENIE PRĄDEM

PROWADZI DO:

PROWADZI DO:



utraty przytomności

utraty przytomności



zatrzymania krążenia

zatrzymania krążenia



zatrzymania oddechu

zatrzymania oddechu



skurczu mięśni/ często prowadzi do złamań,

skurczu mięśni/ często prowadzi do złamań,

zwichnięć/

zwichnięć/



oparzeń, zwęgleń

oparzeń, zwęgleń



urazów głowy, kręgosłupa/ upadki z wysokości/

urazów głowy, kręgosłupa/ upadki z wysokości/



natychmiastowej śmierci

natychmiastowej śmierci

OBRAŻENIA:

OBRAŻENIA:

Oparzenia

Oparzenia



Zmiany martwicze w miejscu kontaktu a

Zmiany martwicze w miejscu kontaktu a

także w miejscu „ wyjścia „ prądu

także w miejscu „ wyjścia „ prądu



Przy przepływie przez tkanki dochodzi do

Przy przepływie przez tkanki dochodzi do

zmian martwiczych mięśni. Naczyń

zmian martwiczych mięśni. Naczyń

krwionośnych, nerwów

krwionośnych, nerwów



Denaturacja białek i zwęglenie ciała – przy

Denaturacja białek i zwęglenie ciała – przy

działaniu łuku elektrycznego

działaniu łuku elektrycznego

OBRAŻENIA:

OBRAŻENIA:

Zaburzenia rytmu serca

Zaburzenia rytmu serca

Mnogie uszkodzenia ciała:

Mnogie uszkodzenia ciała:



Zwichnięcia i złamania kości

Zwichnięcia i złamania kości



Przy upadku z wysokości - urazy

Przy upadku z wysokości - urazy

głowy, kręgosłupa itd.

głowy, kręgosłupa itd.

POSTĘPOWANIE:

POSTĘPOWANIE:



Usunięcie przyczyny, która spowodowała

Usunięcie przyczyny, która spowodowała

porażenie

porażenie



Ocena objawów życiowych A, B, C

Ocena objawów życiowych A, B, C



BLS, ALS

BLS, ALS



Ocena obrażeń ciała

Ocena obrażeń ciała

- przy złamaniach i zwichnięciach-

- przy złamaniach i zwichnięciach-

unieruchomienie

unieruchomienie

- przy oparzeniach- chłodzenie i ochrona przed

- przy oparzeniach- chłodzenie i ochrona przed

zakażeniem

zakażeniem



Bezwzględny transport do szpitala

Bezwzględny transport do szpitala

POSTĘPOWANIE c.d

POSTĘPOWANIE c.d



Jeżeli poszkodowany jest

Jeżeli poszkodowany jest

nieprzytomny i wykluczono

nieprzytomny i wykluczono

zatrzymanie oddechu i krążenia, brak

zatrzymanie oddechu i krążenia, brak

urazu oraz wstrząsu

urazu oraz wstrząsu

hipowolemicznego –

hipowolemicznego –

poszkodowanego układamy w pozycji

poszkodowanego układamy w pozycji

bocznej ustalonej

bocznej ustalonej

Porażenie piorunem

Porażenie piorunem

Patofizjologia

Patofizjologia



Dotyczy zwłaszcza rolników i

Dotyczy zwłaszcza rolników i

wczasowiczów rażonych piorunem

wczasowiczów rażonych piorunem

bezpośrednio lub wskutek przeskoku

bezpośrednio lub wskutek przeskoku

przy bliskim uderzeniu pioruna

przy bliskim uderzeniu pioruna



W bardzo krótkim czasie (O,0001-

W bardzo krótkim czasie (O,0001-

0,003s) przepływa prąd o wysokiej

0,003s) przepływa prąd o wysokiej

energii ( ok.30.000 000V, 200 000A)

energii ( ok.30.000 000V, 200 000A)

po powierzchni ciała do ziemi

po powierzchni ciała do ziemi



Dochodzi do uszkodzenia o.u.n.

Dochodzi do uszkodzenia o.u.n.

( obrzęk mózgu), zaburzenia

( obrzęk mózgu), zaburzenia

sercowo- krążeniowe, oparzenia

sercowo- krążeniowe, oparzenia



W wyniku wybuchowego

W wyniku wybuchowego

rozprężenia się powietrza

rozprężenia się powietrza

atmosferycznego, tworzącego falę

atmosferycznego, tworzącego falę

uderzeniową i pojawienia się fal

uderzeniową i pojawienia się fal

ultradzwiękowych oraz światła o

ultradzwiękowych oraz światła o

dużym natężeniu może dojść do

dużym natężeniu może dojść do

urazów tępych, olśnienia,

urazów tępych, olśnienia,

pęknięcia błony bębenkowej

pęknięcia błony bębenkowej

Objawy:

Objawy:



zaburzenie świadomości aż do utraty

zaburzenie świadomości aż do utraty

przytomności

przytomności



Złe samopoczucie, niedowłady,

Złe samopoczucie, niedowłady,

pierwotne porażenie oddechu, napady

pierwotne porażenie oddechu, napady

drgawek pochodzenia mózgowego

drgawek pochodzenia mózgowego



Zaburzenia widzenia, pęknięcie błony

Zaburzenia widzenia, pęknięcie błony

bębenkowej

bębenkowej



Zaburzenia rytmu serca do migotania

Zaburzenia rytmu serca do migotania

komór

komór



Zatrzymanie krążenia

Zatrzymanie krążenia

Objawy cd:

Objawy cd:



Zmiany skórne (figury piorunowe)

Zmiany skórne (figury piorunowe)



Oparzenia I-III stopnia

Oparzenia I-III stopnia



Niewydolność nerek wskutek uwolnienia

Niewydolność nerek wskutek uwolnienia

mioglobiny

mioglobiny



Urazy tępe tułowia i kończyn

Urazy tępe tułowia i kończyn



Objawy wstrząsu

Objawy wstrząsu

Rozpoznanie:

Rozpoznanie:



Wywiad

Wywiad



U chorych nieprzytomnych -

U chorych nieprzytomnych -

charakterystyczne zmiany na skórze

charakterystyczne zmiany na skórze

Postępowanie:

Postępowanie:



Chorego można dotykać bez obaw

Chorego można dotykać bez obaw



Nieprzytomnego ułożyć w pozycji

Nieprzytomnego ułożyć w pozycji

bezpiecznej, lub w pozycji p/wstrząsowej

bezpiecznej, lub w pozycji p/wstrząsowej



Jałowym opatrunkiem przykryć rany

Jałowym opatrunkiem przykryć rany

oparzeniowe

oparzeniowe



Ustalić wszystkie złamania

Ustalić wszystkie złamania



Podać tlen lub intubacja dotchawicza

Podać tlen lub intubacja dotchawicza



Wykonać dostępy dożylne

Wykonać dostępy dożylne



Podawać płyny elektrolitowe

Podawać płyny elektrolitowe



Leki uspokajające – diazepam,

Leki uspokajające – diazepam,

p/bólowo np. morfina 5-10mg i.v

p/bólowo np. morfina 5-10mg i.v



W razie potrzeby wymusić diurezę

W razie potrzeby wymusić diurezę

furosemidem 20-40mg i.v

furosemidem 20-40mg i.v



Dwuwęglan sodu i.v. - ochrona przed

Dwuwęglan sodu i.v. - ochrona przed

niewydolnością nerek, zespołem

niewydolnością nerek, zespołem

zmiażdżenia

zmiażdżenia



Reanimacja krążeniowo- oddechowa( jeżeli

Reanimacja krążeniowo- oddechowa( jeżeli

zajdzie taka potrzeba)

zajdzie taka potrzeba)



Stałe monitorowanie funkcji życiowych

Stałe monitorowanie funkcji życiowych



Obserwacja i monitorowanie w warunkach

Obserwacja i monitorowanie w warunkach

szpitalnych

szpitalnych