Redukcje
Paragwajskie
Redukcje- Termin „reduciones” (z hiszp.) oznacza ograniczenie do określonego
miejsca. Redukcje zakładano początkowo po to by ograniczyć Indian do jednego
miejsca w celu zagarnięcia ich ziem.
Później były to osady zakładane przez zakony misyjne między innymi przez
Jezuitów w celu chrystianizacji Indian. Oprócz redukcji misyjnych istniały też
redukcje organizowane przez władze cywilne, do których przymusowo
przesiedlano Indian z ich pierwotnych wiosek.
Powstawały z inicjatywy władców Hiszpanii, szczególnie Filipa III, który w 1610
roku ogłosił, że paragwajskich Indian można nawracać jedynie słowem (a nie
mieczem, jak to nagminnie wówczas robiono w koloniach). Z czasem redukcje
zaczęły wyrastać także w innych krajach, np. w dzisiejszej Boliwii
Z czasem redukcje zmieniły i poszerzyły swoje zadania o ochronę Indian przed
kolonizatorami hiszpańskimi i nauczanie lepszych metod uprawy ziemi.
Historia
Redukcji.
Należały do najbardziej znanych. Największy ich rozkwit miał
miejsce w latach 1610- 1767. Wtedy to między rzekami
Paragwaj i Parana jezuici nawrócili blisko 700 tys. Indian.
Jezuici bronili dostępu do redukcji, chroniąc Indian przed
Hiszpanami, szukającymi taniej siły roboczej- niewolników.
Po rozwiązaniu zakonu jezuitów w 1767r. większość osad
popadła w ruinę, niektóre jednak przetrwały jako miasta np.
Villarica czy Encarnacion.
Podobne osady istniały także w Brazylii w regionie Sao Paulo.
Redukcje
Paragwajskie
Rozmieszczenie
redukcji Jezuickich
Osady wznoszono według podobnego planu, z
centralnym placem, prostymi ulicami i
zestawem instytucji: kościół, szkoła, cmentarz,
szpital dla ludzi chorych, dom dla przybyszów,
domy mieszkalne i zakłady rzemieślnicze.
Redukcje były ściśle zamknięte na białych ludzi
spoza kręgu misjonarzy. Indianie białych
uważali za wrogów pragnących ich
wykorzystać do niewolniczej pracy.
Plan zagospodarowania
terenu
redukcji.
Plan zagospodarowania
Redukcje stanowiły wspólnoty wzorowane na wspólnotach
pierwszych chrześcijan. Władzę sprawowali w nich Jezuici,
niższe stanowiska obsadzane były przez Guaranów- Indian.
Redukcje formalnie zależne były od wicekróla Peru. Zasadą
była wspólnota własności, brak było własności prywatnej.
Wszyscy mieszkańcy, co na tamte czasy było wyjątkiem,
byli odziani, zdrowi, mieszkali w domach i nie głodowali.
Warty odnotowania jest też fakt całkowitego braku
analfabetyzmu w misjach, w których mieszkali Guarani.
Życie
wspólnoty.
Warsztaty rzemieślnicze oraz ziemia były
wspólne. Wszystkim rodzinom przypadała taka
sama część z dochodów wypracowanych przez
wspólnotę. Pokarm i odzież były jednakowe dla
wszystkich mieszkańców.
Mieszkańcy uprawiali należącą do wspólnoty
ziemię i dzielili się sprawiedliwie plonami. Trudnili
się rzemiosłem, wyrabiali też bardziej
skomplikowane rzeczy, np. zegary i instrumenty
muzyczne.
Życie
wspólnoty.
Oprócz działalności chrystianizacyjnej prowadzili oni
niezwykle ważną działalność cywilizacyjną – uczyli
posługiwania się narzędziami żelaznymi. Z czasem
nauczyli budowy domów i wytwarzania różnych
sprzętów, jak np. meble czy wielkie łodzie. Prowadzili
działalność oświatową, zakładali szkoły; nauczyli druku
i wydawali np. Biblię w języku indiańskim.
Jezuici starali się zachować zwyczaje indiańskie, o ile
nie kolidowały one z chrześcijaństwem. Działalność
kulturotwórcza Jezuitów obejmowała również takie
dziedziny, jak muzyka, śpiew, taniec.
Działalność misjonarzy
w
redukcjach
Prymitywne osady złożone z szałasów
przekształciły się z czasem w miasta
budowane z kamienia.
Od szałasu
po miasta
W 1767 r. Jezuici zostali usunięci z
Paragwaju, a w drugiej połowie XVIII wieku
również z innych terenów. W 1773 r. zakon
został zniesiony.
Niestety „redukcje” trwale zaprzestały
działalności. Osady zostały porzucone przez
Indian, popadły w ruinę i porosły dżunglą.
Stały się ciekawostką turystyczną jako
„umarłe miasta”.
Losy Redukcji
Paragwajskich
Umarłe miasta
- pozostałości po
redukcjach
Umarłe miasta
- pozostałości po
redukcjach
Bibliografia
1.
Encyklopedia Chrześcijaństwa, wyd. Jedność, Kielce 2000r.
2.
Religia Encyklopedia- tom 8, wyd. PWN, Warszawa 2003r.
3.
Artykuł „ Redukcje jezuickie” Jerzy Andrzej Skrodzki
zamieszczony w Tygodniku Niedziela 2009r.
4.
Zdjęcia- Zasoby internetowe