Magdalena Cwynar

*

KREW I

JEJ

SKŁADNIK

I

*

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 11 grudnia 2012

w sprawie leczenia krwią w podmiotach leczniczych wykonujących

działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne

i całodobowe świadczenia zdrowotne, w których przebywają pacjenci

ze wskazaniami do leczenia krwią i jej składnikami

Organizacja leczenia krwią w podmiocie leczniczym powinna

zapewniać:

1)  niezwłoczne, całodobowe zaopatrzenie jednostek lub komórek

organizacyjnych przedsiębiorstwa podmiotu leczniczegow krew i jej

składniki;

2)  badania z zakresu immunologii transfuzjologicznej warunkujące

bezpieczne przetaczanie krwi i jej składników, zwane

dalej „przetoczeniem”;

3)  identyfikację i rejestrowanie wszelkich nieprzewidzianych

zdarzeń związanych z przetoczeniem, a w szczególności

błędów i wypadków, oraz sporządzanie raportów o tych zdarzeniach.

Lekarz jest odpowiedzialny za:

1) ustalenie wskazań do przetoczenia;
2)  identyfikację biorcy, na podstawie danych, o
których mowa w § 11 ust. 1 pkt 1, i kontrolę
dokumentacji medycznej przed przetoczeniem;
3) zabieg przetoczenia;
4) prawidłowe udokumentowanie zabiegu
przetoczenia;
5) sporządzanie raportów o zdarzeniach, o których
mowa w § 2 pkt 3

Pielęgniarka (położna) jest odpowiedzialna za:

1) czynności związane z pobieraniem próbek krwi od
pacjentów;
2)  identyfikację biorcy, na podstawie danych, o których
mowa w § 11 ust. 1 pkt 1, i kontrolę dokumentacji medycznej
przed przetoczeniem – na zlecenie lekarza;
3)  obserwację biorcy w trakcie przetoczenia i niezwłoczne
informowanie lekarza o objawach występujących w trakcie
przetoczenia i po przetoczeniu mogących świadczyć o
powikłaniu poprzetoczeniowym oraz o zdarzeniach, o których
mowa w § 2 pkt 3;
4) wydawanie wypełnionego i podpisanego przez lekarza
zamówienia na krew i jej składniki;
5) prawidłowe udokumentowanie zabiegu przetoczenia.

Do zadań lekarzy i pielęgniarek (położnych) wykonujących
czynności związane z przetoczeniem należy:
1) wypełnienie zamówienia na krew i jej składniki – dotyczy
wyłącznie lekarza;
2) złożenie zamówienia na krew i jej składniki;
3) pobranie od pacjenta próbek krwi w celu wykonania
badania grupy krwi i próby zgodności krwi dawcy i biorcy
przed
przetoczeniem, zwanego dalej „próbą zgodności”;
4) poinformowanie pacjenta o ryzyku i korzyściach
wynikających z przetoczenia – dotyczy wyłącznie lekarza;
5)  identyfikacja biorcy, na podstawie danych, o których mowa
w § 11 ust. 1 pkt 1, i kontrola dokumentacji medycznej przed
przetoczeniem;
6) przetoczenie;
7)  obserwacja pacjenta w trakcie przetoczenia i po
przetoczeniu oraz podjęcie odpowiednich czynności, jeżeli
wystąpi powikłanie.

Informacje o zabiegu przetoczenia i powikłaniach
poprzetoczeniowych odnotowuje się w historii
choroby, książce transfuzyjnej, której wzór jest
określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia,
karcie informacyjnej z leczenia szpitalnego pacjenta
oraz w księdze raportów pielęgniarskich.

Wpisów w książce transfuzyjnej
dokonuje pielęgniarka, przy czym
każdy wpis musi być sprawdzony
przez lekarza
odpowiedzialnego za przetoczenie i
potwierdzony jego podpisem i
imienną pieczątką

Kontrola zgodności biorcy z każdą jednostką krwi lub jej
składnika przeznaczoną do przetoczenia jest przeprowadzana
w obecności pacjenta i polega na:
1)  identyfikacji pacjenta poprzez porównanie jego imienia i
nazwiska, daty urodzenia lub numeru PESEL oraz grupy krwi
z danymi zawartymi w wyniku próby zgodności, którego wzór
jest określony w załączniku nr 8 do rozporządzenia;
2) porównaniu wyników badania grupy krwi zawartych w
wyniku próby zgodności z grupą krwi na etykiecie pojemnika;
3) porównaniu numeru donacji krwi lub jej składnika z
numerem zawartym w wyniku próby zgodności;
4)  sprawdzeniu, czy jednostka krwi lub jej składnika została
przygotowana zgodnie ze specjalnymi zaleceniami zawartymi
w zamówieniu na krew i jej składniki;
5) sprawdzeniu daty ważności krwi lub jej składnika.

NAJWAŻNIEJSZE SPRAWY:
* Przetoczenie krwi lub jej składnika, z wyjątkiem KKP,
osocza oraz krioprecypitatu, pobranych z banku krwi lub
centrum należy rozpocząć nie później niż w ciągu 30 minut
od ich dostarczenia
* Przetoczenie KKP, rozmrożonego osocza oraz
rozmrożonego krioprecypitatu należy rozpocząć
niezwłocznie po ich
otrzymaniu
*Składniki krwi przetacza się za pomocą jednorazowych
sterylnych zestawów
*Nie można przetaczać KKP i płynów infuzyjnych przez
zestaw uprzednio użyty do przetaczania KKP lub KKCz.
*Do przetoczeń niemowlętom służą specjalne zestawy.
Jeżeli składnik krwi jest podawany strzykawką, należy
zastosować
specjalny filtr

* Nie można przetaczać jednej jednostki krwi pełnej lub
KKCz dłużej niż 4 godziny, a jednej jednostki KKP, osocza
lub krioprecypitatu – dłużej niż 30 minut.
* Przez jeden zestaw można przetaczać, podczas jednego
zabiegu, jedną jednostkę krwi lub jej składnika. Zestaw
należy zmienić również w przypadku, gdy po
zakończonym przetoczeniu podaje się płyny infuzyjne.
* Po przetoczeniu pojemniki z pozostałością po
przetoczeniu wraz z zestawami do przetoczenia opisane
nazwiskiem
i imieniem pacjenta oraz datą i godziną przetoczenia
należy przechowywać w temperaturze od 2°C do 6°C
przez 72 godziny w specjalnie do tego celu
przeznaczonej chłodziarce, a następnie zutylizować w
sposób uniemożliwiający pozyskanie danych osobowych
pacjenta przez osoby nieuprawnione.

* Lekarz odpowiedzialny za przetoczenie powinien być
obecny podczas rozpoczęcia przetoczenia zawartości
każdego pojemnika z krwią lub jej składnikiem
* Przed przetoczeniem, po 15 minutach od rozpoczęcia
przetoczenia każdej jednostki krwi lub jej składnika oraz po
jego zakończeniu należy zmierzyć i zarejestrować ciepłotę
ciała, tętno i ciśnienie tętnicze krwi pacjenta
* Lekarz odpowiedzialny za przetoczenie lub wyznaczona
przez niego pielęgniarka (położna) oraz lekarz przejmujący
opiekę nad pacjentem są obowiązani do obserwacji
pacjenta podczas przetoczenia i przez 12 godzin po jego
zakończeniu.
* Pacjenta należy pouczyć o konieczności niezwłocznego
zgłoszenia każdego niepokojącego objawu, a w szczególno-
ści dreszczy, wysypki, zaczerwienienia skóry, duszności,
bólu kończyn lub okolicy lędźwiowej

FUNKCJE KRWI:

-

Transportowa (tlen, skł odżywcze, hormony co2)

-

Obronna ( przeciwciała, zwalczanie zagrozeń)

-

Homeostatycza (hemostaza, parametry biochem i
biofiz)

Krwinka Czerwona
-powstaje w szpiku kostnym
-bezjądrzasta
-żyje około 120 dni
-najczęstrza przyczyna anemii to nieobór zelaza, witB i
kw foliowego

Krwinki Białe
Leukocyty:
-odpowiedzialne za reakcje odpornościowe
Limfocyty:
-różnicowane w grasicy
-odp za reakcje odpornościowe i za powikłania potransfuzyjne –
limfocyty T
-odp za tworzenie przeciwciał, walka z drobnoustrojami- limfocyty
B
Monocyty:
-pożerają drobnoustroje, bakterie i martwą tkankę
-uwalniają z wnętrza interferon (dział wirusobujcze)
Granulocyty:
-zasadochłonne uwalniają heparynę
-kwasochłonne fagocytują drobnoustroje, hamują reakcje
uczuleniowe
-obojetnochłonne gromadzą się w ogniskach zapalnych

Osocze

-

Płynna część krwi

-

Zawiera albuminy, globuliny, fibrynogen

-

Pomaga utrzymać równowagę kwasowo-zasadową

-

zawiera lipidy, sód, potas, wapń

Trombocyty

-

bezjąrzaste

-

żyją około 8-10 dni

-

przylegają do scian uszkodzonego naczynia oraz
wzajemnie do siebie tworzac skupiska

*

KKCz

-

Preparat uzyskany po usunięciu większości osocza z
jednej jednostki krwi

-

Objętość wynosi 280 ml (+- 50 ml)

-

Ważność preparatu rozmrożonego wynosi 8 godzin

•

KKP

-metoda manualna: uzyskany z kożuszka leukocytarno-
płytkowego, ważny 5 dni, musi być przechowywany na
wytrząsarkach
- Metoda aferezy: wykonany przy użyciu separatora
komórkowego, ważny 5 dni od chwili pobrania,
przechowywany na mieszadłach

*

FFP

-

Zamrożone w ciągu 6 godzin od chwili pobrania

-

ważne 24 miesiace temp -80;C

-

Krioprecypitat: stężony preparat białek osocza,
przechowywany 12 miesiecy w temp -30’C

-

koncentrat czynnika IX: z frakcjonowanego osocza,
stosowany u chorych na hemofilie

-

Koncentrat granulocytarny: granulocyty zawieszone
w osoczu od jednego dawcy, ważny 8 godzin, musi
być naświetlany

-

Albuminy: zawiera 96% albumin, ważny 3 lata

*

Dziękuję za

uwagę !!!