Motyw Boga w

literaturze

• średniowiecze
• renesans
• barok
• oświecenie
• pozytywizm
• Młoda Polska
• dwudziestolecie międzywojenne
• współczesność

Teocentryzm – uznawanie Boga za

stwórcę świata stojącego ponad nim.
Ma on wpływ na kształt życia na ziemi.

Średniowiecze

Tomizm – filozofia św.
Tomasza z Akwinu;
zakładała, że świat
został stworzony
hierarchicznie; najwyżej
stoi Bóg, później
aniołowie, człowiek i
zwierzęta; uważał że
życie ludzkie ma sens,
bo zostało zaplanowane
przez Boga.

Augustynizm – doktryna

filozoficzna św. Augustyna;
zakładał podział człowieka
na ciało i duszę; przy czym
dusza jest bytem wyższym,
noszącym obraz Boga.

Franciszkanizm – filozofia
św. Franciszka z Asyżu
opierała się na miłości
bliźniego, Nowym
Testamencie, wyzbycia
się potrzeb
materialnych. To
postawa pokowy wobec
Boga

Renesans

Antropocentryzm – człowiek

stanowi centrum i cel
wszechświata

Humanizm – człowieczeństwo,

ludzkość, „Jestem człowiekiem i
nic co ludzkie nie jest mi obce”

Reformacja – ruch
zapoczątkowany przez
Marcina Lutra, miał na
celu odnowę
chrześcijaństwa, reakcję
na negatywne zjawiska.

Barok

Kontrreformacja –

zapoczątkowana na soborze
trydenckim, ma na celu
odbudowe potęgo Kościoła,
pogłębienie życia religijnego,
wzmożenie dyscypliny.

Mistycyzm – światopogląd

wyjaśniający, że w dochodzeniu
do prawdy o życiu
najważniejsze są intuicja, wiara
i religia, a modlitwa to sposób
kontaktu z Bogiem.

Oświecenie

Racjonalizm – zakładał, że

tylko to jest prawdziwe, co
możemy wyjaśnić za pomocą
nauki i rozumu,
przeciwstawianie się
fanatyzmowi religijnemu, z
racjonalizmu wywodzą się
ateizm i deizm.

Sensualizm – wiedza ludzka

pochodzi od wrażeń
zmysłowych, to co wiemy,
wiemy ze wszystkich bodźców
które otrzymujemy

Pozytywizm

Scjentyzm – kult nauki i

wiedzy, odrzucenie
metafizyki i pojęć z nią
związanych takich jak duch,
Bóg, przeznaczenie.

Młoda Polska

Nitzscheanizm –

filozofia Fryderyka
Nitzschego, negował
pesymizm życiowy,
dzielił ludzi na słabych
i rasę nadludzi, głosił
kult życia.

Dekadentyzm – pesymizm w
odniesieniu do losu człowieka,
niewiara w szczęście, załamanie,
skupienie na dniu dzisiejszym.