Zabronione środki i metody
wspomagania w sporcie
Podanie lub zastosowanie przez sportowców
jakiejkolwiek substancji obcej dla
organizmu lub jakiejkolwiek fizjologicznej
substancji użytej w nieprawidłowej dawce
lub niefizjologiczną drogą z zamiarem
podwyższenia w sztuczny czyli nieuczciwy
sposób zdolności wysiłkowej podczas
zawodów
Definicja MKOL
Ochrona praw sportowca do uczestnictwa w
sporcie wolnym od dopingu atym samym
promowanie zdrowia, uczciwości, równości
sportowców w całym świecie
Zapewnienie zharmonizowanego,
skoordynowanego i skutecznegoprogramu
wykrywania, zniechęcania i zapobiegania
dopingowi na szczeblu międzynarodowym i
krajowym
Podstawowe cele Światowego Programu
Zwalczania Dopingu w sporcie
World Antydoping Agency – światowa
Agencja Antydopingowa- powstała w 1999r
światowy Kodeks Antydopingowy - World
Antydoping Code – obowiązuje od 2004 r, co
roku ukazuje się nowa lista substancji
zabronionych , która obowiązuje od
stycznia każdego roku (dostępna ,na
stronach internetowych WADA,od września)
Najważniejszą jest kwestia bezpieczeństwa
WADA
Upowszechnianie Kodeksu Antydopingowego –
przyjęcie jego zasad na obszarze całego świata,
wcielanie w życie jego zasad, kontrola jego
przestrzegania
Kontrola poza zawodami
Wsparcie dla sportowców – Komitet Sportowy
Agencji Antydopingowej składa się z 13 wiodących
zawodników rangi międzynarodowej, którzy
stanowią reprezentację Czystego Zawodnika
Edukacja
Koordynacja działań
Nauka i medycyna
Zakres działania i obowiązki
WADA
I -Substancje i metody zabronione w
każdym czasie uprawiania aktywności
sportowej
II –Substancje i metody zabronione w
trakcie trwania zawodów sportowych
III –Substancje zabronione w określonych
dyscyplinach sportu
IV –Substancje wymienione z nazwy,
wyszczególnione w podanej liście
Lista zabronionych
substancji
S1 –środki anaboliczne
S2 –Hormony i substancje pokrewne
S3 –Beta 2 agoniści
S4 –Środki o aktywności anty –
estrogenowej
S5 – Środki moczopędne i inne środki
maskujące
I -Substancje i metody zabronione w
każdym czasie aktywności sportowej
Pochodne testosteronu
Zmiany w układzie hormonalnym u
mężczyzn : zaburzenia wzwodu,
bezpłodność, zanik jąder, łysienie,
ginekomastia
Zmiany hormonalne u kobiet : zaburzenia
miesiączkowania, zmniejszenie piersi,
przerost łechtaczki, owłosienie typu
męskiego, łysienie typu męskiego
Zmiany w układzie ruchu :przedwcześnie
zakończony wzrost, zerwania ścięgien
Steroidy anaboliczne
Zmiany w układzie krążenia i
metabolicznym :zaburzenia lipidowe,
metabolizmu glukozy, rozwój miażdżycy,
nadciśnienie tętnicze, przerost LK serca,
zawały, udary mózgowe, zaburzenia
psychiczne
Inne :trądzik , łojotok, żółtaczka,
zatrzymywanie wody, hipokaliemia, ryzyko
nowotworów
S-DHEA – nie jest nieszkodliwy ! Można
stosować u wybranej grupy pacjentów
Sterydy - cd
Należy do grupy anabolików
Należy do beta- mimetyków stosowanych w
astmie
Doustny środek zwiększający masę mięśniową
oraz spalający tłuszcze – poprzez zwiększenie
termogenezy
Powoduje wzrost temperatury ciała, pocenie
się, nudności , bóle głowy, bolesne kurcze
mięśniowe, drżenia, kołatania serca,
nadciśnienie, hipokaliemię, bezsenność,
nerwowość, pobudzenia
Klenbuterol
Silne działanie pobudzające wzrost,
zwiększający masę mięśniową, lipolityczne,
anaboliczne,
Ludzki hormon rekombinowany
Działania niepożądane: cukrzyca,
nietolerancja glukozy, zatrzymywanie wody,
pocenie się, ryzyko nowotworzenia, przerost
mięśnia sercowego, powiększenie narządów
wewnętrznych, deformacje stawów,
akromegalia
Hormon wzrostu
EPO
IGF1
Gonadotropiny kosmówkowe
Insulina
kortykostreydy
S2 – hormony i substancje
pokrewne
Salbutamol , Ventolin , klenbuterol,
Jeżeli zawodnik ma astmę należy wystąpić o
TUE
Międzynarodowe standarty wyłączeń
terapeutycznych
S3 –beta blokery
Tamoksyfen - utrata łaknienia, bóle głowy,
oszołomienie, zaburzenia widzenia,
leukopenia, małopłytkowość
Są to leki stosowane w terapiach
nowotworowych – rak sutka
S4 – środki o aktywności
estrogenowej
Stosowane celem wypłukania lub
zamaskowania obecności innych
zabronionych substancji
Stosowane w celu regulowania masy ciała
Powodują : odwodnienie, osłabienie, spadek
RR, hipokaliemię, hiponatremię,
Probenecid – maskuje obecność innych
substancji- blokuje transport do kanalików
ner
S5 – środki moczopędne i inne
maskujące
M1 – zwiększenie transportu tlenu
M2 -Chemiczne i fizyczne manipulacje
M3 – Doping genowy
3 klasy zabronionych „zawsze
„metod
Doping krwią
Ryzyko zakażeń
Nadciśnienie
Przeciążenie układu krążenia
M1 -Zwiększenie transportu
tlenu
Wlewy dożylne
Wpompowanie obcego moczu do pęcherza
moczowego
Boosting – dysrefleksja autonomiczna-
doping u sportowców sparaliżowanych,
niepełnosprawnych – poprawa krążenia,
wzrost RR, przyspieszenia akcji serca
M2 – chemiczna i fizyczna
manipulacja
EPO i pochodne
IGF1
Endorfiny
Modyfikacja ekspresji genów
Enkefaliny
Czynnik wzrostu śródbłonka
M3 – doping genowy
S6 – stymulanty – amfetamina, efedryna,
pseudoefedryna, kokaina
S7 – narkotyki
S8 – kanabinoidy – haszysz , marihuana ,
miękkie narkotyki
S9 - glukokortykosterydy
II- substancje zabronione w
trakcie zawodów sportowych
Alkohol – sporty motorowe i motorowodne,
spadochronowe, szybowcowe, walki,
wioślarstwo, żeglarstwo, bule, bilard,
triatlon, zapasy, wrotki, łyżwy, gimnastyka
Beta blokery – łucznictwo, strzelectwo, -
zakaz stosowania zawsze, w innych – tylko
w trakcie zawodów
III – substancje zabronione w
określonych dyscyplinach