Teoria rozwoju liczebnego ludności, sformułowana przez anglikańskiego
duchownego Tomasza Roberta Malthusa (1766-1834), który ogłosił w 1789 r.
dzieło pt. Prawo ludności (wyd. pol. 1925). Autor - na podstawie badań nad
wzrostem populacyjnym Ameryki Północnej - twierdził, że istnieje stała
dysproporcja pomiędzy tempem rozmnażania się ludności a możliwym do
osiągnięcia przyrostem artykułów konsumpcyjnych. Liczba ludności wykazuje
rzekomo tendencję do powiększania się co 25 lat w postępie geometrycznym,
natomiast produkcja środków konsumpcyjnych może wzrastać w tym czasie co
najwyżej w postępie arytmetycznym. Stąd w ciągu zaledwie pół wieku w
każdym systemie społeczno-gospodarczym musi wystąpić stale powiększająca
się rozbieżność pomiędzy liczbą mieszkańców a dostępną ilością środków
utrzymania. Przeciwdziałać temu zagrożeniu można jedynie przez program
 moralnej wstrzemięz
liwości , na który składa się: póz
ne zawieranie małżeństw,
dobrowolny celibat i radykalne ograniczenie prokreacji. W fazie drapieżnego
kapitalizmu koncepcje Malthusa były apologią systemu, nadając krzywdzie
społecznej znamię prawa natury:  Nie jest w mocy bogatych dać biednym pracę
i utrzymanie. Dlatego biedni z samej istoty rzeczy nie mają prawa wymagać od
nich jednego czy drugiego .
Wprawdzie tezy Malthusa, jako naukowo nieuzasadnione i pozostające w
sprzeczności z faktami, zasadniczo zostały odrzucone, zainspirowały jednak
politykę społeczną, odmawiającą najuboższym wszelkiego wsparcia. Na
podstawie tych przesłanek uchwalono np. w Anglii w 1834 r. Prawo o ubogich.
W fazie narastającego imperializmu koncepcje maltuzjańskie przyjęły postać
neomaltuzjanizmu, głoszącego konieczność radykalnego ograniczenia przyrostu
naturalnego  ludów i klas niższych , których rozmnażanie zagraża rzekomo
 ludom cywilizowanym . Podjęta została globalna walka z życiem przez szereg
wpływowych i możnych organizacji międzynarodowych, które pod pozorem
troski o przyszłe pokolenia, posługując się również argumentami
ekologicznymi, propagują antykoncepcję, sterylizację i aborcję, a nawet od
przyjęcia tych programów uzależniają udzielanie pomocy krajom Trzeciego
Świata. Stymulacją neomaltuzjańskiej polityki antypopulacyjnej zajmują się m.
in. tzw. Klub Rzymski, Fundacje Forda i Rockefellera, Bank Światowy, Rada
Ludnościowa, a zwłaszcza Międzynarodowa Federacja Planowania
Rodzicielstwa (IPPF), w której uczestniczy polskie Towarzystwo Rozwoju
Rodziny, działające najpierw pod nazwą Towarzystwa Świadomego
Macierzyństwa, póz
niej przemianowane na Towarzystwo Planowania Rodziny,
wreszcie występujące pod dzisiejszą nazwą.
M. Schooyans, Aborcja a polityka, Lublin 1991; G. F. Dumont, Mit
przeludnienia, w: XVIII Międzynarodowy Kongres Rodziny, (red. A.
Czarnocki), Warszawa 1994, s. 111-123.