SCENARIUSZ ZAJ
Ć LEKCJI PRZYRODY
Hasło: Czynności życiowe człowieka. Czym się odżywiamy?
Temat: Składniki odżywcze i ich znaczenie dla organizmu.
Cele:
1. Poziom wiadomości - uczeń
- zna podstawowe składniki odżywcze,
- określa rolę białek, tłuszczów, soli mineralnych, cukrów i witamin,
- klasyfikuje pokarmy ze względu na pochodzenie,
- określa znaczenie wody w procesie odżywiania się.
2. Poziom umiejętności - uczeń
- rozróżnia pokarmy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego,
- rozpoznaje pokarmy bogate w białko, tłuszcze, cukry i witaminy,
- przeprowadza proste doświadczenie pozwalające wykryć w pożywieniu tłuszcze i cukry.
Przeznaczenie: kl. IV
Forma pracy: indywidualna i grupowa, w trybie klasowo-lekcyjnym.
Czas realizacji: 2 godziny lekcyjne.
Metody: burza mózgów, pogadanka, praca z tekstem, doświadczenie.
Środki dydaktyczne: nasiona słonecznika lub orzecha włoskiego, zestaw produktów spożywczych,
owoce, rozsypanka sylabowa, podręcznik, krzyżówka z hasłem,
Encyklopedia zdrowia, książki kucharskie.
Przebieg zajęć:
Planowanie i przygotowanie:
1. Uczniowie na tydzień przed lekcją otrzymują polecenie przyniesienia na zajęcia: owoców,
nasion słonecznika lub orzecha włoskiego.
2. Uczniowie sporządzają samodzielnie listę produktów spożywczych najczęściej jadalnych w ich
domach.
3. Nauczyciel przygotowuje rozsypankę sylabową.
4. Nauczyciel przygotowuje karty pracy ucznia.
Przeprowadzenie:
1. Z czego składają się pokarmy?
- Podział klasy na czteroosobowe grupy.
- Uczniowie przeprowadzają doświadczenia 1 i 2 i ustalają nazwy dwóch składników
odżywczych.
- Uczniowie otrzymują rozsypanki sylabowe i literowe. Po ich ułożeniu poznają nazwy
kolejnych składników odżywczych występujących w pokarmach. Zadanie 3 i 4.
2. Pogadanka na temat funkcji poszczególnych składników odżywczych. Przed przystąpieniem do
odpowiedzi na pytanie 5 w karcie pracy ucznia mogą skorzystać również z tekstu w
podręczniku.
3. Uczniowie odczytują z przygotowanej listy nazwy produktów spożywczych najczęściej
spożywanych w ich domach. Spośród wymienionych produktów tworzą listę tych produktów,
które najczęściej się powtarzają. W oparciu o sporządzoną listę uczniowie dokonują podziału
produktów ze względu na ich pochodzenie. ( Zadanie 6 i 7 ).
4. Woda jako podstawowy składnik produktów spożywczych.
W oparciu o sporządzoną listę uczniowie wnioskują, że substancją występującą w każdym
produkcie spożywczym jest woda. W oparciu o materiały z
ródłowe ustalają jej znaczenie dla
organizmu. Zadanie 8.
5. Uczniowie wykorzystując informacje z lekcji oraz nazwy produktów z wcześniej sporządzonej
listy wymieniają pokarmy bogate w białko, cukry, tłuszcze i witaminy. Zadanie 9.
Podsumowanie:
Rozwiązanie krzyżówki z hasłem. Zadanie 10.
Karta pracy ucznia
Doświadczenie 1. Przeprowadz
eksperyment. Rozgnieć na bibule nasiona słonecznika lub orzecha.
Co zaobserwowałeś? O czym to świadczy?
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
Doświadczenie 2. Zjedz przyniesiony przez siebie owoc. Jaki smak czujesz?
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
Zadanie 3. Co jeszcze możemy znalez
ć w owocach dowiesz się z rozsypanki. Ułóż ją.
ta Wi ny mi
Zadanie 4. Z poziomych szeregów liter wykreśl te litery, które tworzą nazwy pozostałych
składników pokarmowych.
B A I L A I A
C K J A T
S Y O W L O E F
M G I S N Z E V R P A Ó L Y N H E K
Zadanie 5. Uzupełnij tabelkę:
Składniki odżywcze Funkcje w organizmie
Witaminy
Sole mineralne
Białka
Cukry
Tłuszcze
Zadanie 6. Wszystkie pokarmy, które spożywamy pochodzą z dwóch z
ródeł. Dowiesz się jakie to
z
ródła jeśli przeskoczysz na wężu co drugą literę.
R Z R
O W E I N E
Ś L Z 
C
I N I
E
Zadanie 7. W oparciu o sporządzoną listę produktów spożywczych wpisz ich nazwy w
odpowiednie miejsca.
Przykładowa lista produktów spożywczych:
Pomidor, sałata, ziemniaki, sałata, pieczywo, masło, jajka, makaron, owoce, smalec, olej, fasola,
ryby, ryż, dżem, ser, różne mięsa, wędliny, soki, herbata, mleko.
Zadanie 8. Mając przed sobą sporządzoną listę produktów spożywczych nazwij substancję, która
występuje w każdym z nich. Określ jej funkcję w organizmie.
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
Zadanie 9. Uzupełnij tabelkę. Wpisz po trzy produkty spożywcze do każdej kolumny
wykorzystując wcześniej przygotowaną listę.
Pokarmy bogate w:
Białko Cukry Tłuszcze Witaminy
1. 1. 1. 1.
2. 2. 2. 2.
3. 3. 3. 3.
 Zadanie 10. Rozwiąż krzyżówkę.
1. VI
I
2.
3.
II
4. IV
5. VII
6.
7. III
8.
V
HASA
O : & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
1. Każde dziecko wie, że z nich frytki robi się.
2. Okrągła głowa zielona, dla królika przeznaczona.
3. Ogromna, złocista, mało soczysta, owalną ma  buzię , a w środku pestki duże.
4. Rośnie w ogródku, swe kręgi złote do słońca wychyla.
5. Zielone łódeczki, w nich małe kuleczki. Ugotuję te kulki na obiadek dla Julki.
6. Jest czerwony, będzie z niego pewnie barszczyk doskonały.
7. Dobra gotowana, dobra i surowa. Kiedy dodasz jabłko sałatka gotowa.
8. Ziemniaki, kapusta, dynia, groszek, marchew i buraki  jak słowem jednym nazwiesz zbiór taki?
Materiały dla nauczyciela
1. Zaobserwowane tłuste plamy. Świadczy to o dużej zawartości tłuszczu w nasionach
słonecznika lub orzecha.
2. Smak słodki.
3. Witaminy.
4. Białka, sole mineralne.
5. Witaminy  regulująca, sole mineralne  budulcowa, białka  budulcowa, cukry 
energetyczna, tłuszcze  energetyczna/zapasowa.
6. Roślinne, zwierzęce.
7. Pomidor ( pomidor, sałata, ziemniaki, pieczywo, makaron, owoce, fasola, ryż, dżem, soki,
herbata )
Zając ( masło, jajka, smalec, olej, ryby, ser, różne mięsa, mleko, wędliny )
8. Woda. Uczestniczy w wielu przemianach zachodzących w żywych organizmach. Rozpuszcza
niektóre pokarmy, witaminy, sole mineralne. Rozprowadza po organizmie potrzebne składniki.
9. Białko  mleko, mięso, groch; Cukry  chleb, makaron, słodycze; Tłuszcze  olej, smalec,
słonina; Witaminy  tran, owoce, warzywa.
10. Rozwiązanie krzyżówki z hasłem.
1) ZIEMNIAKI
2) KAPUSTA
3) DYNIA
4) SA
ONECZNIK
5) GROSZEK
6) BURAK
7) MARCHEW
8) WARZYWA
Hasło : ZDROWIE
Opracowała:
mgr inż. Alicja Thomas