STOMATOLOGIA DZIECI
CA, ĆWICZENIE 7, 19.04.2013
BADANIE STOMATOLOGICZNE PACJENTA W WIEKU ROZWOJOWYM.
Badanie pacjenta
badanie
badanie
badania uzupełniające,
przedmiotowe
podmiotowe
dodatkowe i konsultacje
badanie badanie
zewnÄ…trzustne wewnÄ…trzustne
BADANIE PODMIOTOWE
´ð Dane pacjenta
·ð imiÄ™ i nazwisko
·ð wiek
·ð pÅ‚eć
·ð adres zamieszkania
´ð WyksztaÅ‚cenie i zawód rodziców
´ð Wywiad ogólnolekarski
·ð wywiad rodzinny:
żð dane odnoÅ›nie przebiegu ciąży i porodu (naturalny / zabiegowy;
przedwczesny / o czasie, masa urodzeniowa i stan zdrowia noworodka)
żð wywiad dotyczÄ…cy wystÄ™powania w rodzinie chorób genetycznych,
ogólnoustrojowych i wad rozwojowych (występowanie w rodzinie wad
zgryzu i zaburzeń rozwoju uzębienia)
·ð wywiad chorobowy:
żð przebyte choroby wieku dzieciÄ™cego
żð dolegliwoÅ›ci ze strony poszczególnych ukÅ‚adów
żð choroby metaboliczne i nowotworowe
żð zakażenia żółtaczkÄ… B,C; HIV
żð alergie
żð przyjmowane leki (w przeszÅ‚oÅ›ci i obecnie)
żð informacje o przebytych hospitalizacjach i zabiegach chirurgicznych
45 | S t r o n a
´ð Wywiad stomatologiczny
·ð przyczyny zgÅ‚oszenia siÄ™ pacjenta
·ð towarzyszÄ…ce objawy miejscowe i ogólne
·ð przebieg poprzedniego leczenia stomatologicznego
·ð nastawienie dziecka do zabiegów stomatologicznych
·ð nawyki żywieniowe dziecka
·ð nawyki higieniczne
·ð ekspozycja na fluor
·ð nawyki mogÄ…ce zanurzyć rozwój ukÅ‚adu stomatognatycznego
·ð informacja o przebiegu zÄ…bkowania
·ð informacja o przebytych urazach zÄ™bów
BADANIE ZEWN
TRZUSTNE
´ð Ocena ogólna
®ð masa ciaÅ‚a, wzrost, koordynacja ruchów
´ð Ocena gÅ‚owy i szyi
®ð oglÄ…danie (symetria twarzy, ustawienie gaÅ‚ek ocznych, symetria z
renic, ocena skóry
twarzy  zmiany barwnikowe, wykwity, blizny, nacieki zapalne, symetria warg,
występowanie zniekształceń, blizn lub zmian chorobowych, sposób oddychania 
przez nos, przez usta, sposób przełykania  niemowlęcy, typ dorosły, przetrwały
niemowlęcy, ocena profilu)
®ð badanie palpacyjne (ocena wilgotnoÅ›ci i temperatury powÅ‚ok skórnych, ocena
bolesności uciskowej ujść nerwu trójdzielnego, napięcia m. żwaczy i m. okrężnego
ust, badanie stawu s-ż, amplituda rozwarcia szczęk, tor odwodzenia żuchwy, badanie
węzłów chłonnych podżuchwowych, podbródkowych)
Schemat spływu chłonki z zębów do węzłów chłonnych podbródkowych (SM)
i podżuchwowych (A,B,C):
46 | S t r o n a
BADANIE WEWN
TRZUSTNE
´ð Badania dokonujemy przy użyciu wzroku przy dobrym oÅ›wietleniu używajÄ…c lusterka
stomatologicznego, zgłębnika i opuszków palców.
´ð Kolejność badania:
1. wargi
2. przedsionek jamy ustnej
3. przyczepy wędzidełek warg
4. błona śluzowa policzków
5. ujście ślinianki przyusznej
6. język (wielkość, ruchomość, układ brodawek)
7. wędzidełko języka
8. dno jamy ustnej
9. podniebienie twarde i miękkie
10. Å‚uki podniebienne
11. dziąsła (zabarwienie  prawidłowe, bladość, zaczerwienienie, zasinienie; zachowanie
konturu dziąsła  zmiany przerostowe, zanikowe, festony McCalla, szczeliny
Stillmana)
12. ocena przyzębia  wskaz
niki
13. ocena higieny
14. zgryz
15. ocena uzębienia
´ð Ocena prawidÅ‚owoÅ›ci zgryzu:
·ð ksztaÅ‚t Å‚uków zÄ™bowych
·ð przebieg linii poÅ›rodkowej
·ð stopieÅ„ zachodzenia siekaczy na wysokość
·ð wielkość szpary poziomej
·ð zachowanie triad zÄ™bowych
·ð przebieg pÅ‚aszczyzny za drugimi trzonowcami mlecznymi lub klasÄ™ Angla w obrÄ™bie
pierwszych stałych zębów trzonowych
·ð przebieg pÅ‚aszczyzny zgryzowej
·ð wystÄ™powanie stÅ‚oczeÅ„, diastem
®ð bierzemy pod uwagÄ™ normÄ™ zgryzowÄ… da danego wieku pacjenta
Wskaz
nik CPITN  Community Periodontal Index of Treatment Needs
®ð badanie to przeprowadza siÄ™ przy użyciu kalibrowanego zgÅ‚Ä™bnika, zakoÅ„czonego kuleczkÄ…
o średnicy 0,5mm
®ð U pacjentów w wieku 1-19 bada siÄ™ zÄ™by 16,11,26,36,31,46
®ð U dzieci poniżej 12 r.ż. nie dokonuje siÄ™ pomiaru gÅ‚Ä™bokoÅ›ci kieszonek, gdyż ich zwiÄ™kszona
głębokość wokół wyrzynających się zębów jest zjawiskiem fizjologicznym.
®ð Kody:
- kod 0  przyzębie zdrowe
- kod 1  krwawienie po zgłębnikowaniu szczeliny dziąsłowej
- kod 2  obecność kamienie nad- lub poddziąsłowego
- kod 3  kieszonki patologiczne o głębokości 4  5,5mm
- kod 4  kieszonki patologiczne o gÅ‚Ä™bokoÅ›ci Å‚ð 6mm
®ð Wymienionym kodom przyporzÄ…dkowuje siÄ™ nastÄ™pujÄ…ce potrzeby lecznicze
- kod 0  leczenie nie jest konieczne
- kod 1  TN I  instruktaż w zakresie higieny jamy ustnej
- kod 2 i 3  TN I + TN II  usunięcie kamienia nazębnego/ skaling
- kod 4  TN III  kompleksowe leczenie periodontologiczne (skaling, kiretaż, zabiegi
chirurgiczne)
47 | S t r o n a
®ð PrzykÅ‚ad
16 11 26
1 0 1
0 2 0
36 31 46
Wskaz
nik CPITN wynosi 2; wymagany jest instruktaż higieny jamy ustnej, usunięcie kamienia
nazębnego  TN II
Wskaz
nik higieny jamy ustnej OHI
®ð Debris Index (DI) + Calculuc Index (CI) = Oral Hygiene Index (OHI)
®ð SkÅ‚ada siÄ™ ze wskaz
nika osadu i kamienia. Kryteria liczbowe oceny osady (nalotu) i kamienia
sÄ… takie same:
- kod 0  brak osadu lub kamienia
- kod 1  osad lub kamień naddziąsłowy pokrywający do 1/3 powierzchni zęba
- kod 2  osad lub kamień naddziąsłowy pokrywający więcej niż 1/3 ale nie mniej niż
2/3 powierzchni zęba lub pojedyncze pasma kamienia poddziąsłowego
- kod 3  osad lub kamień naddziąsłowy pokrywający więcej niż 2/3 powierzchni zęba
lub grube pasmo kamienia poddziąsłowego dookoła szyjki zęba
®ð Najczęściej stosuje siÄ™ wskaz
nik OHI uproszczony (OHI-S), ograniczony do 6 następujących
zębów:
16 11 26
46 31 36
16 i 26  oceniamy powierzchnie policzkowe
36 i 46  oceniamy powierzchnie językowe
11 i 31  oceniamy powierzchnie wargowe
Uzyskane wartości w poszczególnych zębach sumuje się i dzieli przez liczne badanych zębów
a następnie dodaje się wartość wskaz
nika osadu do wskaz
nika kamienia.
®ð PrzykÅ‚ad:
wskaz
nik osadu (DI) + wskaz
nik kamienia (CI)
16 11 26 16 11 26
1 2 0 1 1 1
0,83 + 0,5 = 1,33  wskaz
nik OHI
1 1 0 0 0 0
46 31 36 46 31 36
®ð Wskaz
nik OHI może wahać się od 0  6
Wskaz
nik osadu  DI może wahać się od 0  3
Wskaz
nik kamienia  CI może wahać się od 0  3
Ocena uzębienia
Oceniamy:
´ð liczbÄ™ zÄ™bów (hyperdontia, hypodontia, nabyte braki zÄ™bowe)
´ð prawidÅ‚owość ksztaÅ‚tu i wielkoÅ›ci zÄ™bów
´ð barwÄ™ i stan twardych tkanek
´ð zÄ™bów (zaburzenia mineralizacji, ubytki próchnicowego i niepróchnicowego pochodzenia)
´ð terminowość wyrzynania zÄ™bów
48 | S t r o n a
Terminy wyrzynania się zębów mlecznych (wg Kroghana-Poulsena)
Grupy zębów Miesiąc życia
siekacze przyśrodkowe 6  8
siekacze boczne 8  12
kły 16  20
pierwsze zęby trzonowe 12  16
drugie zęby trzonowe 20  39
Terminy wyrzynania zębów stałych (wg Kronfelda i Logana)
Grupy zębów Szczęka Żuchwa
siekacze przyśrodkowe 7  8 6  7
siekacze boczne 8  9 7  8
kły 11  12 9  11
pierwsze zęby
10  11 10  12
przedtrzonowe
drugie zęby przedtrzonowe 10  12 11  12
pierwsze zęby trzonowe 6  7 6  7
drugie zęby trzonowe 12  13 11  13
trzecie zęby trzonowe 17  25 17  21
Oznaczanie numeru zęba
zęby stałe
17 16 15 14 13 12 11 21 22 23 24 25 26 27
47 46 45 44 43 42 41 31 32 33 34 35 36 37
zęby mleczne
55 54 53 52 51 61 62 63 64 65
85 84 83 82 81 71 72 73 74 75
Ocena stanu uzębienia
üð hipoplazja szkliwa (H)
üð plama próchnicowa (M)
üð ubytki próchnicowe (C)
49 | S t r o n a
DODATKOWE METODY WYKRYWANIA PRÓCHNICY
´ð diafanoskopia, Fiber optic translumianation FOTI
´ð pomiar oporu elektrycznego
´ð ocena fluorescencji szkliwa i zÄ™biny wzbudzonej przez promieniowanie laserowe Diagnodent
´ð zdjÄ™cia rentgenowskie (skrzydÅ‚owo  zgryzowe) , RVG
Diagnodent ma 2 sondy diagnostyczne: do badania bruzd i powierzchni gładkich; wykorzystuje się
wiązkę światła o długości 655nm.
BADANIA DODATKOWE
´ð badanie żywotnoÅ›ci miazgi (reakcja na bodziec zimny  chlorek etylu; test elektryczny;
testy opukowe; ocena przepływu naczyniowego)
´ð badanie tkanek okoÅ‚owierzchoÅ‚kowych: test opukowy, tez Smrekera, tez akustyczny, test
palpacyjny
´ð badanie radiologiczne (RTG, RVG)
´ð badania bakteriologiczne (testy Å›linowe Dentocult SM i LB, posiewy z kanałów
korzeniowych lub kieszonek dziąsłowych, badania krwi)
Ocena przepływu naczyniowego w miazdze  LDF: przy użyciu lasera. Sondą dotykamy do zęba.
Zapis pojawia się na monitorze. Obiektywnie ocenia żywotność miazgi  brak krążenia krwi i miazdze
oznacza jej martwicÄ™.
Badanie pacjenta i ustalenie planu leczenia
(zebranie wywiadów i badanie przedmiotowe)
Å»ð
Postępowanie doraz
ne  ból, urazy zębów
Å»ð
DÅ‚ugoterminowy plan leczenia
Profilaktyka: wskazania dietetyczne, instruktaż higieny, profilaktyka fluorkowa, lakowanie bruzd
Leczenie zachowawcze: stabilizacja aktywnego procesu próchnicowego, wypełnienia z zębach
bocznych, wypełnienia w zębach przednich
Ekstrakcje zębów
Leczenie estetyczne: korekta kształtu, kosmetyczne pokrycie defektów szkliwa, etc.
Å»ð
Omówienie planu leczenia z rodzicami/pacjentem
Konsultacje ze specjalistami (ortodontyczna, protetyczna)
Å»ð
Ostateczny plan leczenia
50 | S t r o n a