NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
Stan Padaczkowy Początek objawów nie świadczy o początku rozwoju guza.
Guz może być obecny ale nie dawać objawów. Ważne są
" stan groz
ny gdyż chory może umrzeć
badania obrazowe.
" przyczyną może być nagłe przerwanie podawania leku
" działanie czynników ubocznych (alkohol, bezsenność,
Podział nowotworów wg. wzrostu
infekcja, kawa)
19. Naciekające - brak torebki, wrastają w tkankę i ją niszczą,
Stan ten musi być natychmiast przerwany, gdyż im dłużej on
często nienadające się do operacji lub operowane
trwa tym trudniej z niego wyprowadzić
niezupełnie
20. rozprężające - wyraz
nie ograniczone, mają torebkę. A
atwo
Leczenie
dają się wyłuszczyć i usunąć w całości z torebką. Mogą
1. Luminalum natrium 0,2 g i.v i.m (gdy po 20 - 30 min.
rosnąć w sposób przewlekły, często niewielkie czynniki
drgawki trwają podajemy i.v. inne leki)
mogą powodować ujawnienie guza
2. Rivotril
Nowotwory wewnątrzczaszkowe wywodzą się z tkanki
3. Relanium 10 mg i.v. (lek w kroplówce, doodbytniczo)
mózgowej
4. Leki przeciw obrzękowe - Mannitol
3
5. Leki nasercowe
Nowotwory pierwotne
6. Krótkotrwała narkoza: Tiopental, Pentobarbital
Guzy rosnące z tkanki glejowej = glejaki
Jeśli chory nie umrze to wychodzi z ciężkimi zmianami
1. astrocytoma (astroblastoma - bardziej złośliwy)
mózgowymi
" guz naciekający
" struktura niejednorodna - torbielki z guzkami
Guzy mózgu
ściennymi
Guzy mózgu - sprawy wewnątrzczaszkowe powodujące
wzrost ciśnienia śródczaszkowego " przesuwa komorę III i boczną na drugą stronę
7. nowotwory 2. guz móżdżku
8. ropnie
" atoksja
9. krwiaki
" bóle głowy
10. ziarniaki
" wymioty
11. pasożyty
" padanie w jedną stronę
3. glejak mostu
Symptomatologia i rozpoznanie
" zniekształcony obraz mostu
12. Zespół wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego (pełny
" zez zbieżny
lub niepełny)
" porażenie n. VII
Może rozwijać się ostro lub przewlekle
" porażenie po stronie przeciwnej (niedowład)
" bóle głowy okresowe (zlokalizowane) ciągłe wymioty
4. glejak wielopostaciowy
" bradykardia
" guzy wieku starszego (po 40 roku życia)
" ciśnienia śródczaszkowego
" naciekające
" obrzęk tarczy nerwu wzrokowego (liczba dioptrii)
" lokalizacja głęboka
" napady padaczkowe (drgawkowe)
" przerastają na drugą stronę
" objawy radiologiczne (ogniskowe, wzmożone ciśnienie
" wywiad krótki
śródczaszkowe - pogłębienie siodełka tureckiego,
5. medulloblastoma (rdzeniak) - występuje u dzieci
zwapnienia patologiczne, rozejście szwów)
" lokalizuje się w tylnym dole czaszkowym (w
móżdżku)
Patomechanizm ciśnienia śródczaszkowego
" daje przerzuty z płynem mózgowo-rdzeniowym
13. Masa guza zwiększa się w obrębie jamy czaszki
do dolnego kanału rdzenia kręgowego na
zaburzone odpływy płynu mózgowo-rdzeniowego (+
podstawę mózgu
wodogłowie: guzy tylnego dołu) nowotwór zaciska
6. wyściółczak
żyły i utrudnia odpływ krwi żylnej (zastój krwi z
" rosną powierzchownie (wzrasta do światła
obrzękiem tkanki mózgowej utrata świadomości:
komór)
senność śpiączka
" daje wtórne wodogłowie
14. objawy ogniskowe - wiążą się z miejscem z którego
" torbieke koloidowe występują w komorze III i
wyrasta guz - mogą być bardzo różne. Ustala się czy guz
dają podobne objawy (wodogłowie)
jest wewnątrz czy zewnątrz mózgowy
7. skąpodrzewiak
" objawy podrażnieniowe guz
" dodatkowo daje zwapnienia wnętrza guza
zewnątrzmózgowy
" niedowład i zaburzenie czucia guz głęboki
Tkanka łączna
(wewnątrzmózgowy)
8. oponowa = oponiak - czasami ma budowę mieszaną:
15. powoli narastający przebieg (kilka tyg. lub lat). Czy
oponiako-naczyniak, oponiako-chrzęstniak
występują progresje objawów, czy pojawiają się nowe
" ma własną torebkę i naczynia
objawy.
" rozwój rozprężający
" może przerastać kość pokrywy czaszki
Przebieg zależy od:
16. charakteru guza " miejsca wyjścia: sierp mózgu (rośnie na dwie
17. wieku chorego strony - objawy najpierw z kończyn dolnych),
18. lokalizacji guza rynienka węchowa, guzek siodła, skrzydła kości
klinowej, kąt mostkowo-móżdżkowy
- 1 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
niekiedy zdarzają się mnogie. Rosną b. wolno i
" Zdjęcie podstawy czaszki. Jeżeli
dają póz
no objawy
otwór owalny poszerzony ucisk
czegoś
Tkanka nerwowa
22. arteriografia
9. nerwiak
" kontrast do tętnicy wspólnej szyjnej, który
" guz kąta mostowo-móżdżkowego
ujawnia obraz drzewa naczyniowego.
" otorbiony uciska móżdżek
" ujawnia unaczynienie guza, lub obszary
" pierwsze objawy n. VIII potem VII, IX, X
beznaczyniowe
" czasami wyrasta w kanale nerwu słuchowego 11. tomografia komputerowa
a) guz wyrastający nadsiodełkowo
" daje obraz warstwowy i ukazuje obraz
- w miejscu skrzyżowania n. wzrokowego
nowotworu przez podanie kontrastu
- objawy uciskowe niedowidzenie dwuskroniowe
" pozwala na określenie sposobu leczenia
b) guz wydzielający prolaktynę
- brak miesiączki
Leczenie
- utrata wtórnych objawów płciowych
12. przyczynowe
- galactorchea
" tylko operacja
- niepłodność u kobiet
13. objawowe
- guz - h. wzrostu
" leczenie objawów wzmożonego ciśnienia
- akromegalia
śródczaszkowego i obrzęku mózgu
- gigantyzm
- Mannitol
ACTH
- Hydrokortyzon
- zespół Cushinga
- Leki moczopędne
- czaszkogardlaki
" ustala się czy jest guz, gdzie jest i czy jest
- rozrastają się w postaci przewodu czaszkowo-
operacyjny
gardłowego
" w guzach przerzutowych wymagane są: Rtg.
- lokalizacja nadsiodłowa
klatki piersiowej. USG brzucha, tarczycy,
- wzrost wolny
badanie sutka, gruczołu krokowego, narządu
- objawy ubytkowe
rodnego.
Nowotwory przerzutowe
Objawy paranowotworowe
" przerzuty dają raki, mięsaki i czerniaki
23. występują Ig. przeciwmielinowe równolegle z Ig.
" nowotwory płuc mózg
przeciwnowotworowymi
" nowotwory sutka kręgosłup
24. jest to oddziaływanie przeciwciał, a nie objawy
nowotworu
Guzy
25. dotyczą pnia mózgu, rdzenia kręgowego, nerwów
10. krwiak wewnątrzczaszkowy
obwodowych
" krew między kością a oponą twardą
" ucisk mózgu i komory bocznej
Guzy rdzenia
" wgłobienia
26. należy mówić o guzach kanału
" rozwój ostry
" guzy wewnątrzkanałowe
Mogą rozwijać się między oponą twardą a miękką i dają
" guzy wewnątrzoponowe
wolny przebieg
(zewnątrz i wewnątrzrdzeniowe)
27. punktem wyjścia jest rdzeń i jego tkanki
Ropnie
" glejak
" mogą rozwijać się w miejscu zapalenia (ucho, nos)
" wyściółczak
" mogą być przenoszone drogą krwi z odległych miejsc
" nerwiak
zakażenia (np. z płuc)
" oponiak
" kostniak
Diagnostyka guzów mózgu
" guzy przerzutowe (rak piersi)
21. zwykłe zdjęcie Rtg.
a) objawy wzmożonego ciśnienia
Objawy kliniczne guza zewnątrzrdzeniowego
b) objawy ogniskowe
28. bóle opasujące (wzdłuż rdzenia na kończynie górnej lub
- zwapnienie w szyszynce (do tyłu i od góry od
dolnej)
siodła tureckiego), występuje u ludzi zdrowych,
29. zespół bloku kanału kręgowego (patologiczna przestrzeń
musi
Quckenstaedta) - pr. Stokeya ucisk na brzuch daje
być w lini środkowej.
zastój w żyłach brzucha ciśnienia w niskim odcinku
- zwapnienia patologiczne - dno siodła
kanału, poziomu białka w płynie aż do
pogłębione, odwapnione, wyrostki tylne
krzepnięcia rozczepienie białkowo-komórkowe.
odwapnione,
Zespół Braun-Secquarda (połowiczny ucisk rdzenia)
zwapnienie nadsiodłowe.
Niedowład spastyczny kończyny i zniesienie czucia
" Przewapnienie w okolicy kości
głębokiego po stronie ucisku a zniesienie czucia
oponiak
powierzchniowego po stronie przeciwnej - zespół
poprzecznej przerwy rdzenia
- 2 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
Guz zewnątrz-rdzeniowy (operacyjny) - zaburzenia czucia (od
- leki (winkrystyna, adriomycyna, talidomid,
najwyższych pięter)
amitryptyna, fenytoina)
Guz wewnątrzrdzeniowy (nieopracyjny) - sznurowe
- zatrucia środkami doustnymi
zaburzenia czucia od góry do dołu
- alkohol
Guz rdzeniowy może wyrastać na szerokość kilku segmentów.
- zaburzenia metaboliczne: cukrzyca, porfiria,
Nowotwory zlokalizowane na wysokości ogona końskiego
hypoglikemia, przewlekła niedoczynność tarczycy,
dają zaburzenia w postaci zespołu ogona końskiego i
niewydolność wątroby i nerek.
zespołu wiotkiego
- stany niedoborowe witamin: B , B , kw.
1 12
foliowego, wit. B , niacyna, ryboflawina - występują
6
Guz stożka końcowego
w
30. objawy spastyczne
stanach złego wchłaniania, czasami w ciąży.
31. często objawy wiotkie
- inne: nowotwory spiczaki
32. może nie być objawów bólu
"
- przyczyny zapalne
Kręgosłup ma kręgi szersze niż średnica segmentów rdzenia.
- przeszczepienne
Im niżej tym ta różnica jest większa
- toksyczne, uszkodzenia: błonnica, ołów,
cukrzyca, dysproteinemia
CHOROBY OBWODOWEGO UKA
ADU
"
NERWOWEGO
- trąd, opryszczka
Układ nerwowy składa się z neuronów
- zakażenia wirusowe
Akson - 2 rodzaje
- czynniki niedokrwienne (choroby kolagenowe,
wypustki rdzenne
cukrzyca, miażdżyce)
wypustki bezrdzenne
- czynniki mechaniczne - wpływ na naczynia
większość ma wypustki podwójne (włókna rdzenne)
odżywcze lub bezpośrednie uszkodzenie np. ucisk,
Osłonka - jedna mielinowa z przewężeniami Ranviera. To
rozciągnięcie, przecięcie. Mogą występować
wszystko pokrywa neuroderma. Włókna bezrdzenne posiadają
zaburzenia czynnościowe = neuropraksja, po kilku
tylko neurodermę.
dniach ustępują
Komórki nerwowe przewodzą bodz
ce. Ich potencjał - 70 mV
Jeżeli zadziała bodziec to dochodzi do depolaryzacji komórki
Aksonothmesis uszkodzenie aksonu przy zachowanych
i odwrócenia potencjału do +30mV. Przewodzony jest on
osłonkach
przez włókna rdzenne (przewodzenie skokowe) i mielinowe
Neurothmesis uszkodzenie włókna i osłonek
(przewodzenie wolne)
Włókna ulegają zgrupowaniu i tworzą pęczki nerwowe.
Korzenie nerwowe
otoczone są tk. łączną do której wnikają naczynia.
8 szyjnych
12 piersiowych
Uszkodzenia włókien nerwowych
5 krzyżowych sploty �! n. obwodowe
33. Zwyrodnienie aksonalne, uszkodzenie włókna
5 lędz
wiowych
" włókno osiowe ulega obumarciu, rozkładowi.
1 guziczny
Uporządkowują to kk. żerne. Następuje
zarośnięcie tk. łącznej. Zmiany idą na obwód i
Najważniejsze: splot barkowy (korzenie przednie C - Th )
5 1
do I-ego przewężenia. po pewnym czasie. jeżeli
tworzą najpierw pęczki:
trafią na miejsce po osłonkach to następuje
" górny C , C
5 6
odtworzenia włókna, a jeżeli nie trafią to
" środkowy C
7
powstanie nerwiak
" dolny C - Th -daje pnie od których odchodzą n.
8 1
34. demineralizacja
obwodowe
" akson zostaje a brak jest osłonek mielinowych
pień boczny nerw mięśniowo-skórny,
cz. włókien n. pośrodkowego
Zmiany histopatologiczne
pień przyśrodkowy cz. włókien n. pośrodkowego
" zapalenie śródmiąższowe - dominują nacieki komórkowe,
n. łokciowy
wysięk, póz
niej zmiany wsteczne. Występuje w
n. skórny ramienia przyśrodkowy
chorobach zakaz
nych: durze, trądzie, wściekliznie
n. skórny przedramienia przyśrodkowy
" parenchymatoza (neuropatie) - dominują zmiany
pień tylny n. pachowy
wsteczne. występuje w: zatruciach, cukrzycy, porfirii
n. promieniowy
odchodzą bezpośrednio n. piersiowy długi
Przyczyny uszkodzenia nerwów obwodowych
n. dz
wigacza łopatki
35. aksonopatien - zmiany dotyczą aksonów
n. nadłopatkowy
36. mielinopatie
37. inne (mieszane)
Nerw promieniowy
c) genetyczne
" przebieg, zakres unerwienia
d) nabyte
" czuciowo: grzbiet dłoni między kciukiem a palcem
" czynniki egzogenne
wskazującym
- zatrucia metalami: arsen, rtęć, glin, tal
miejsce uszkodzenia:
- rozpuszczalniki
38. pacha
- 3 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
39. ramię - uszkodzenia  sobotniej nocy - kilkugodzinne
- etiologia zapalna - zespół Personage-Turnera
nieprawidłowe ułożenie ręki niemożliwość
- patologie kręgosłupa - żebro szyjne, z mm.
prostowania i unoszenia do góry, utrudnione prostowanie
pochyłych przednich
w stawie łokciowym
4
40. przedramię
5nerwy kończyn dolnych
Odruchy
- n. udowy
" uszkodzenie wysokie oba zniesione
- n. kulszowy
" uszkodzenie niskie oba zachowane
Nerw udowy
Nerw łokciowy
" unerwienie
" Unerwienie:
- mm. prostowniki podudzia
- zginacze na przedramieniu
- grupa przednia mm. uda
- mm. kłębika
�!czuciowo: cz. przyśrodkowa uda
- mm. dłoniowe i grzbietowe
" objawy uszkodzenia
- mm. międzykostne
- niemożliwość prostowania kolana
- mm. glistowate III i IV palca
- zniesione odruchy
- przywodziciel kciuka
- zaburzenie czucia
- głowa głęboka zginacza krótkiego kciuka
�!czuciowo - zewnętrzna część dłoni Nerw kulszowy
" miejsce uszkodzenia " unerwienie
- na ramieniu - zginacze podudzia
- na obwodzie - m. dwugłowy
" objawy " w dole podkolanowym dzieli się:
41. n. piszczelowy - mm. zginacze
- niedowład zginaczy - upośledzenie zginacza
42. n. strzałkowy wspólny
dłoni
e) powierzchowny - mm. strzałkowe
- ręka szponiasta
(ruchowy), stopy (czuciowy)
f) głęboki - mm. prostowniki stopy i
Nerwy obwodowe
palców
" włókna ruchowe
" uszkodzenie
- niedowład
- stopa szpotawa
- zaniki
- utrudnienie prostowania z n.
- osłabienie siły mięśniowej
strzałkowego głębokiego
- zniesienie mm.
- zaburzenia czucia
- zmiany w zapisie EMG
- opadanie stopy
" włókna czuciowe
- stopa końska z n.
- zniesienie lub osłabienie wszystkich rodzajów
strzałkowego powierzchniowego
czucia powierzchownego bądz
głębokiego
- chód brodzący
" włókno wegetatywne
- pacjent nie może chodzić na palcach z n.
- zaburzenia naczynioruchowe
piszczelowego
- zespół n. obwodowego daje zaburzenia tych
trzech rodzajów czucia
Uszkodzenia wielonerwowe
43. Z. wielonerwowy
Nerw pośrodkowy C - Th
6 1
- objawy ruchowe, czuciowe i wegetatywne
" unerwienie
zlokalizowane dystalnie i symetrycznie
- m. zginacz nadgarstka promieniowy
- z. wiotki wielu nerwów
- m. zginacz palców głęboki
- z. czuciowy ubytkowy obwodowy wielu
- m. zginacz kciuka krótki
nerwów (rękawiczki i skarpetki)
- m. przywodziciel kciuka krótki
44. Poliganglioculaneuritis
- pozostałe mm. kłębu
- zapalenie wielonerwowe, wielokorzeniowe - z.
- mm. nawrotowe: obły i kwadratowy
Blau-Bone
�!
czuciowo: pozostała część na stronie dłoniowej
- rozwija się kilkanaście dni po infekcji
" objawy uszkodzenia
- dotyczy mm. proksymalnych kończyn górnych
- upośledzenie funkcji kciuka: przeciestawianie,
i dolnych
odwodzenie, zaniki mm. kciuka
- choroba wędruje do góry i zajmuje nn.
- ręka małpia
czaszkowe i mm. oddechowe
- łopatka odstająca
" Diagnostyka
" uszkodzenie splotu barkowego
- wywiad (infekcja)
- odcinek proksymalny - porażenie górne typu
- nakłucie lędz
wiowe (płyn i rozczepienie
Erba - dotyczy mm. krótkich
białkowo-komórkowe)
- odcinek dolny - porażenie typu Klompke -
" Leczenie
dotyczy mm. długich
- antybiotyk
" przyczyny
- sterydy
- 4 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
- plazmoforeza (czasami) - w chorobach uk. nerwowego np. wzmożonego
ciśnienia śródczaszkowego
- leczenie typowe
- w chorobach narządów twarzy np. w jaskrze
- wit. B , B , B
1 6 12
bo ciś. śródgałkowego, uszy, zapalenie zatok
- leki rozszerzające naczynia krwionośne
czołowych i zębów
- wit. PP (Nikotol, Sadawin)
- w chorobach kości czaszki np. urazy,
- leki poprawiające przewodzenie
zapalenia, krwiaki na tle toksycznym i polekowe
- Nivalina
- w skutek działania czynników fizycznych
- fizykoterapia
pourazowe
- rehabilitacja
3. psychogenne
- nerwice
Nerw VIII czaszkowy
- ch. psychogenne
Bywa najczęściej zgięty. Jądra leżą w moście
4. niesklasyfikowane
" Przebieg:
kąt mostkowo-móżdżkowy do piramidy kości skalistej do
Patomechanizm bólów głowy
kanału n. słuchowego póz
niej kanału n. twarzowego
46. zespół wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego, bóle
oddaje n. skalisty większy i strunę bębenkową, n.
głowy rozlane, okresowe
strzemiączkowy wychodzi przez otwór rylcowy na twarz
- ciągłe wymioty
- do mm. czołowego
- bradykardia
- do m. okrężnego ust
- zmiany na dnie oka
- do m. okrężnego oka
2. nerwobóle - podrażnienie n. czuciowego
- do m. bródkowego
3. zmiany naczynioruchowe
- do platyzmy
- zmiana szrokości naczyń - najczęściej w
" punkty uszkodzenia
migrenie. Pod wpływem stresu dochodzi do skurczu
- jądro (guzy, ch. naczyniowe, zmiany zapalne)
naczyń unerwionych wegetatywnie. Przepływ krwi
- kąt mostkowo-móżdżkowy (guzy, nerwiaki n. w naczyniach miąższowych zmniejsza się (skurcze
VIII i oponiaki z piramidy, zapalenie opon, tętniaki) zależą od nagromadzenia metabolitów, przemiany,
które powodują ich rozszerzenie i są usuwane poza
- cz. kostna (samoistne, pierwotne, idiopatyczne
naczynia). Równocześnie rozszerzają się naczynia
powikłania zapalne ucha środkowego, urazy
(wewnątrzczaszkowe)
podstawy czaszki)
- po wyjściu z czaszki (uszkodzenia
Przebieg migreny
bezpośrednie, zapalenie ślinianek)
Przebiega napadowo z bólami głowy tętniącymi
" objawy uszkodzenia
I faza - skupianie płytek wew. naczynia i wydzielanie
- zaburzenia mm. mimicznych twarzy
serotoniny, która powoduje skurcz
- niedowłady obwodowe
naczyń. Objawy zapowiadające napad: mroczki,
W zależności od uszkodzenia mamy objawy ruchowe lub
błyski, niedowłady, drętwienie
ruchowo-czuciowe
II faza - naczynie rozszerza się ( serotonina jest wydalana ale
ściana ulega jałowemu
Bóle głowy
zapalnemu naciekowi)
Badania wykazały, że tk. mózgowa jest niebolesna
III faza - naczynie jest obrzęknięte
" bolą:
Ból zaczyna się rano, początkowo jest połowiczny,
- opona twarda zwłaszcza podstawy mózgu,
uogólniony o charakterze tętniącym
sierp, namiot mózgu
Obraz kliniczny migreny
- naczynia oponowe wewnątrz i zewnątrz
47. migrena zwykła
czaszkowe
- jedyny objaw to ból głowy
- powłoki zew. czaszki, skóra, kości
48. migrena oczna (klasyczny)
" unerwienie czuciowe:
49. warianty migrenowe
- dół przedni i środkowy - n. V (głównie
- stan migrenowy
oponowy)
- migrena miesiączkowa u kobiet
- dół tylny - n. IX, XI, pierwsze trzy korzenie
- migrena skojarzona
nerwowe szyjne
Oprócz typowych bólów głowy występują inne objawy
Bóle głowy są objawem a nie są jednostką chorobową
ubytkowe (niedowład, drętwienie, niedowidzenie połowicze
po przeciwnej stronie głowy)
Przyczyny bólów głowy:
" migrena okoporaz
na n. III
45. samoistne (ból głowy stanowi istotę choroby)
- objaw: tętniak na tętnicy łączącej tylnej
g) naczynioruchowe
" migrena podstawna
- migrena
- współistniejące objawy pochodzą z pnia
- zwykłe naczynioruchowe
mózgu
- Hortona
" migrena psychogenna (brzuszna, piersiowa)
- migrena szyjna
h) neuralgie (nerwobóle) n. V i IX
6Dużą rolę odgrywają czynniki prowokacyjne
2. objawowe
50. stres
- często w schorzeniach ogólnoustrojowych np.
51. okres odprężenia po przeżyciach emocjonalnych
w nadciśnieniu tętniczym
- 5 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
52. zmiany atmosferyczne Czynnik psychiczny + napięcie mm.: karku, potylicznych,
53. miesiączka i jajeczkowanie ciemieniowych, czołowych
54. niedosypianie lub zbyt długi sen
" ból rozlany
55. wysiłek fizyczny i umysłowy
" tkliwość mięśnia
56. pokarmy
" występuje w każdym wieku
57. kakao, czekolada, ser żółty, cytryny, orzechy, mleko,
" częściej chorująkobiety
pomidory, seler
" kojarzą się z migreną
58. alkohol
59. pozostawanie na czczo
Zwykłe naczynioruchowe bóle głowy
60. zaparcia
" cechy bólu są mniej charakterystyczne
61. leki antykoncepcyjne rozszerzające naczynia
" tętniące, tępe, długotrwałe
62. silne światło
" brak objawów wegetatywnych
63. telewizja
64. hałasy
Leczenie migreny
65. nadmierne bodz
ce przedsionkowe
79. indywidualizacja leczenia
66. przykry zapach
80. eliminacja czynników prowokujących (np. nieregularny
tryb życia)
Przebieg migreny - objawy wegetatywne
81. psychoterapia i cierpliwość
" nudności, wymioty
82. właściwe leczenie
" pocenie się i zblednięcie twarzy
- zwalczanie napadów
" aura wzrokowa (migrena klasyczna) - mroczki migocące
- zapobieganie napadom
w jednej połowie
7Wybór metody zależy od:
" światłowstręt
- intensywności
" chory najlepiej czuje się w ciemnym pomieszczeniu
- objawów towarzyszących
" zawroty głowy
- tolerancji leku
" zmiana głosu
14. Napad
" drażliwość
" nienarkotyczne leki przeciwbólowe (Pyralgina,
" dretwienia
Polopiryna, Isolgin, Fenacetyna)
Może to trwać kilka godzin. Leczenie zależy od fazy choroby.
" leki przeciwbólowe + kofeina
Częstośćnapadów jest różna. Jest chorobąludzi młodych
" leki przeciwreumatyczne (Metindol)
(początek 10-30 r.ż.) dziedziczną.
" alkaloidy sporyszu (Ergotamina 1-2 g.,
Kofekorn  Kofeina+Ergotamina , Kofergot
Migrena szyjna
Na początku napadu jedną tabletkę, po1/2
" bóle głowy w okolicy potylicy i karku
godziny druga. Jeżeli chory ma wymioty to w
" zaburzenia słuchowe, wzrokowe, przedsionkowe i
czopku i leki przeciwwymiotne.
korzeniowe
15. Faza póz
na - obrzękowa
" występująpo 40 r.ż. i u osób zmuszonych do pewnych
" leki przeciwobrzękowe - 40% Glukoza
prac (stałe nachylenie głowy do przodu)
16. Stan migrenowy
" Kortykosterydy
Kryteria rozpoznania migreny
17. Zapobieganie
67. napadowy charakter bólów głowy
" pochodne alkaloidów sporyszu
68. okresowość bólów
(Dihydroergotamina w kroplach 0,1% r-r
69. aura wzrokowa lub inna
3x10 kropli 3x15 3x20
70. połowiczny charakter bólów głowy, potem uogólniony
" leki przeciwserotoninowe (Dezeryl,
71. pulsujący ból
Sandomigren, Migrysten)
72. światłowstręt
73. długość kilka, kilkanaście godzin " leki blokujące B-receptor (Propranolol 3x10
74. nudności i wymioty kropli)
75. sennośćpo napadzie
" leki przeciwpadaczkowe (Hydacan, Hydantoina)
76. początek choroby w młodym wieku
" leki uspokajające
77. korzystny wpływ preparatów sporyszu
" leki rozkurczające naczynia
78. czynnik dziedziczny
W bólach głowy należy pamiętać aby nie leczyć ich tylko jako
Jest chorobą niewyleczalną
bóle objawowe. Należy chorego dokładnie przebadać i jeżeli
jest to konieczne to powtórzyć badania.
Bóle Hortona - (klasterowe, histaminowe)
" połowiczny charakter
Objawy ze strony zajęcia opon mózgowo-rdzeniowych
" napady zgrupowane (1 napad kilka, kilkanaście minut)
" wymioty
" częściej u mężczyzn
" zaburzenia świadomości
" lokalizacja: oko, skroń
" gorączka
" łzawienie, pocenie, wyciek z nosa
" objawy oponowe (+)
" ból pulsacyjny
" okresowe występowanie (wiosna, jesień) Nerwobóle głowy (neuralgia)
" podrażnienie newu lub korzenia n. czuciowego V i IX
Napięciowe bóle głowy
" ból przewodowy
- 6 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
tęt. szyjna wspólna tęt. szyjna zew. (rozgałęzia się na czaszce)
Nerw V zwój Gassera 3 gałęzie
tęt. szyjna wew. (wnika do czaszki)
I. gałąz
: czoło po oczy, grzbiet nosa
II. gałąz
: skroń do wargi górnej, zatoka szczękowa, bł
śluzowa podniebienia twardego i miękkiego
III. gałąz
: skroń, żuchwa, warga dolna, przednia cz. języka
tęt. mózgowa przednia tęt mózgowa środkowa
(smakowo i czuciowo)
(przedłużenie tęt. wew.)
1. samoistna neuralgia
" bółe w zakresie n. V najczęściej II i III gałęzi, rzadziej I
tęt. kręgowa 3 tęt. móz
dżkowe
" bóle występują okresami (wiosna, jesień)
tęt. podstawna
" osoby po 60 r.ż.
" napad bólowy trwa kilka sekund, wielokrotny
" prowokują go:
- mówienie
tęt. mózgowa prawa i lewa
- jedzenie
- powiew powietrza
" mogą występować wielokrotnie w ciągu dnia
" tętnice mózgowe przednie są połączone t.
2. objawowa neuralgia
łączącą przednią
" wywołane przez czynniki drażniące n. V
" tęt. mózgowa tylna z tęt. mózgowymi
- guzy
środkowymi łączą 2 tęt. łączące tylne
- choroby przełyku
Krążenie oboczne zachodzi przez krąg tętniczy mózgu
- zmiany pourazowe
(głównie). Jest też połączenie:
- zmiany obwodowe
tęt. szyjna wew.
" bóle twarzy są ciągłe
tęt. szyjna zew. przez tęt. oczną
" mogą występować objawy ubytkowe (np. niedoczulica)
Tęt. rozgałęziają się na:
" występują w każdym wieku
" tęt przeszywającą
" tęt. okalającą
Badania dodatkowe
Od 1/2 tęt. środkowej tylnej odchodzą tęt. soczewkowato-
83. zdjęcie Rtg. podstawy czaszki
oczna i tęt. soczewkowato-prążkowia. Jest tu 50% wylewów
84. badanie noso-gardzieli
krwawych. Tętnice mają słabsze ścianki, odchodzą pod kątem
85. wykluczenie choroby zatok
prostym od tęt. podstawowej.
86. tomografia komputerowa
W tętniczkach
" może być składowy objawów jakiejśchoroby np.
" słabo rozwinięta bł. zew.
przetoka tetniczo-żylna między tętnicą szyjną a
" słabo rozwinięta mięśniówka
zatoką jamnistą: nerwoból V , porażenie III, IV.
1
Mózg:
VI
" 1400 waży mózg
" do zatoki jamnistej spływa krew z oczodołu
" stanowi 2% wagi ciała
- zastój
" zużywa 20% glukozy i 20% tlenu
- obrzęk spojówki
Mózg nie ma możliwości magazynowania środków
- wytrzeszcz
odżywczych. Przetrwanie całkowite dopływu krwi do mózgu
- szmer nad okiem
7-20 s. omdlenie. Jest to sprawa odwracalna jeżeli krew
będzie dalej dopływać. Ok. 5 min. brak dopływu śmierć
Leczenie
kom. mózgowych, ok. 20 min śmierć kom. w rdzeniu
87. nerwoból objawowy
kręgowym (bardziej odporne)
- szukanie przyczyny i jej leczenie
Apopleksja
88. nerwoból samoistny
Apopleksja
- kortykoterapia (leczenie przeciwobrzękowe)
Udar mózgu
- wit. B , B , B , duże dawki
1 2 6
niedokrwiennie (znacznie częstsze)
- karbamazepina 3-6 tabl./24 h
krwotoczne
- jonoforozy nowokainowe na miejsce bólu
Udary są w :
(fizykoterapia)
" 80-85% przypadków niedokrwienia
- blokady nowokainą lub lekami przerywającymi
" 10% wylewów - wylewy domiąższowe
przewodnictwo (glicerol do zwoju)
" 5% wylewy podpajęczynówkowe
- przecięcie nerwu (gałęzi czuciowej)
Stanowią najczęstszą przyczyną inwalidztwa chorych. Trzecia
co do częstości przyczyna zgonów (ostre udary
Choroby naczyniowe mózgu
niedokrwienne)
Unaczynienie mózgu
" żż. parzyste
Autoregulacja
" żż tętnicze kręgowe Unaczynienie mózgu musi być na optymalnym poziomie.
Wnikają do czaszki dzieląc się na mniejsze odgałęzienia Odbywa się to przez szereg mechanizmów regulujących.
- 7 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
Efekt Weilsa - jeżeli ciś. parcjalnego, dopływu krwi do
" zapalenie wsierdzia
mózgu, naczynia się obkurczają (jeżeli ciś. To
" w zawałach przyściennych podwsierdziowych
naczynia się rozszerzają)
" w migotaniu przedsionków u osób starszych
8Czynniki biochemiczne mające największą rolę
" po wstawieniu rozrusznika, sztucznych zastawek
" Co rozszerza naczynia (najsilniejszy czynnik)
2
Drogą krwi docierają do mózgu. wielkość skrzepu równa
" O zwęża naczynia przy nadmiarze
2 grubości naczynia zamknięcie światła
" Czynniki wegetatywne odgrywają małą rolę
" zator powietrzny
" Zasada baroreceptorów
" zator tłuszczowy (po urazach, złamaniach)
" Czynniki: pH krwi, przemiany
Zmiany zapalne kończyn dolnych skrzep zaczyna się w
krążeniu płucnym przez przetrwały otwór owalny może
Przemiany są na zasadzie spalania glukozy w cyklu Crebsa
przejśćdo lewego serca i zamknięcie światła naczynia
glukoza CO + H O + energia - ( 30 kcal) mózgowego (ok. 50% ma przetrwały otwór owalny)
2 2
Niewystarczający dopływ tlenu część glukozy spala się na
drodze beztlenowej (6 kcal) - substancje zakwaszające tkanki Przyczyny pozasercowe
Ma to szkodliwy wpływ na mózg i nie jest efektywne " w tęt. przedmózgowych, w łuku aorty mogą się
Niedokrwienie tkanki dopływ O i część glukozy może tworzyć zmiany miażdżycowe i blaszki mogą się odrywać
2
i krążyć
spalać się beztlenowo rozszerzenie naczyń, zakwaszenie
tkanki Zator początek nagły trwa wszystko kilka sekund
Autoregulacja jest wydolna u osób młodych. Przy miażdżycy porażenie połowicze od razu objawy zależą od zatkania
sączęste zaburzenia. naczynia
Miażdżyca może dotyczyć: Zamknięcie tętnicy szyjnej wew. ma większe objawy niż przy
zamknięciu tęt. środkowej mózgu
" dużych naczyń zespoły udarowe
Przy udarze:
" małych naczyń zmiany przewlekłe w korze
" lewej półkuli zaburzenia mózgu
lub jądrach podstawy lub pniu mózgu
Mogą być w: " tylne zakręty afazja ruchowa
- tęt. mózgowych " okolica skroniowa afazja czuciowa (nie
rozumie co się do niego mówi, ale sam mówi)
- tęt. przednich mózgowych: szyjnych
Często móżdżyca jest w miejscach rozwidlenia naczyń. " okolica skroniowo-ciemieniowo-potyliczna
afazja amnestyczna (nie potrafi nazwać
" zamknięcie naczyń, utrudniony lub przerwany
przedmiotu)
dopływ krwi anoksja
" torebka wew. niedowład połowiczy strony
" wystarczający dopływ krwi, zbyt mało Hb i O
2
przeciwnej (zmiany powyżej skrzyżowania)
anoksja anoksemiczna
" pień mózgu niedowłady naprzemienne
" zbyt mało Hb i O anoksja anoksemiczna
2
(niedowład nerwu po stronie zajętej i po stronie
(zatrucie CO)
przeciwnej. Niedowład połowiczy lub
" prawidłowy dowóz glukozy i O ,tkanka nie
2
przeczulica) znajdują się tutaj liczne nn.
może utleniać się dobrze anoksja
czaszkowe
histotoksyczna
Zatory niedokrwienne - zakrzepowe, zatorowe
Naczynie może być drożne, ale tkanki mogą być tak
10% przyczyn ma nieustaloną etiologię
zmieniono miażdżycowo, że dochodzi do zwężeń światła
Leczenie takie same
naczynia. Początkowo może to być wyrównane, potem może
Wylewy staramy się ustalić
dać martwicę tk. mózgowej encephalomalacja
Obniżenie ciśnienia krwi, zawał serca może też dać martwicę
Krwotoki
w efekcie ukrwienia naczynia
Krwotoki mózgowe - hemorhagia cerebri
Właściwe udary mogą być przyczyną
Krwotoki domiąższowe powstają na wskutek pręknięcia
" wytworzenia zakrzepu na miejscu thrombosis
naczynia (krew wynaczynia się do tk. mózgowej)
" zakrzep może przywędrować z oddali
Częste przyczyny występowania
Zakrzepy
" nadciśnienie
Najczęściej występują u osób starszych ze zmienionymi
" miejscowe zmiany naczyniowe
miażdżycowo naczyniami
Zaburzony dopływ krwi osiadają płytki krwi i fibrynogen
Rzadsze przyczyny występowania
zamknięcie naczynia, często po nocy bo ciś, lepkości
" u pykników
krwi
" w średnim wieku
Klinicznie
" nadciśnienie
Narasta w ciągu kilku godzin. Pacjent budzi się, okazuje się,
" pęknięcie naczyniaka
że ma niedowład, afazję. Jeżeli krążenie oboczne jest
" pęknięcie tętniaka
wystarczające niedowład może się cofnąć.
" guz mózgu
" w miejscu rozmiękania mózgu
Zatory
Tworzą się w uszku lewego przedsionka w szeregu schorzeń
Klinicznie
serca:
" dość nagle
" stenoza lewego ujścia
" w ciągu dnia, po emocji, wysiłku, zdenerwowaniu
" wady złożone ze stenozą lewego ujścia
- 8 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
" nie tak nagle jak w zatorze " predyspozycje genetyczne
" nadciśnienie tętnicze
9
(wylewy,
0 ZATOR SEKUNDA
10
niedokrwienie, udary)
1WYLEW MINUTA
11
" cukrzyca (zmiany w
12
drobnych naczyniach)
2ZAKRZEP KILKA GODZIN
13
" palenie papierosów
Najczęściej w miejscu - reticulostriata,
(osoby palące 2-3x
reticulooptica
częściej udar
Najczęściej są objawy torebkowe
" otyłość
Obszar niedokrwienia nie dotyczy naczynia. Dotyczy też tk.
" stresy złe odżywianie
mózgowej, która jest niszczona,  nie przestrzega granic
" tryb życia (mało ruchliwy)
Krwotok może przebić się do przestrzeni mózgowej
na zew. na sklepistości (dobre rokowania)
Przebieg udarów
do kanałów mózgu, komora III w okolicy głowy jądra
Drobne krążenie oboczne brak objawów, mimo, że są np.
ogoniastego (ciężkie przypadki,
zamknięte tęt. szyjne
rzadko chory przeżywa)
Początek udaru bez utraty świadomości ( z reguły), niekiedy
utrata ciężkie przypadki pacjent nie odzyskuje
Różnicowanie
świadomości. jeżeli są objawy, ale jest dobre krążenie
" ważne ze względu na leczenie
oboczne to objawy się cofną. Jeżeli po 4 tyg. nie wystąpi ruch
to już nigdy nie powróci zdolność ruchowa.
Udary krwotoczne
Może niekiedy być obrzęk mózgu i wgłobienie mózgu. Może
ono być w trzech miejscach:
Postępowanie
101.otwór wielki migdałki móżdżku
89. ocena ciśnienia
102.wcięcie namiotu
90. kontrola ciśnienia co 1, 2 lub 3 h
103.pod sierpem
91. pacjent leżący, zapewnić spokój
92. leczenie objawowe: ułożenie, oddech
Diagnostyka
93. leczenie przeciwobrzękowe - Mannitol dajemy na
104.badanie przedmiotowe: przytomności, porażenia,  objaw
początku 4x125 ml (zależnie od stanu)
fajki
94. zapobieganie powikłaniom osłona antybiotykowa
105.badanie dodatkowe
95. odpowiednie odżywanie np.zaburzenia połykania:
i) badanie dna oka (obrzęk tarcz zastoinowych,
kroplówka, sonda po 3 dniach
krwotoczki na dnie oka)
96. Rehabilitacja
j) nakłucie lędzwiowe
k) Rtg. - udar niedokrwienny - wylew
Rozmiękanie mózgu
martwica blada zawały tkanki białej, najczęstsze, tk.
Leczenie udaru niedokrwiennego
miękka
106.leki przeciwobrzękowe
martwica szara zawały czerwone, bo substancja szara jest
107.leki naczyniowe
lepiej ukrwiona
W miejscu udaru naczynia nie reagują na leki
martwica niezupełna giną komórki nerwowe i powstaje
(pozostałe reagują)
lej
Rozszerzenie naczyń zespół podkradania
W okolicy zawału tworzy się okolica obrzęku i tzw. półcień
dopływu krwi do ogniska
ischemiczny . Jeżeli doprowadzi się tkanki do ukrwienia to
Leki obkurczające naczynia podaje się by wywołać zespół
wrócą one do życia
odwróconego podkradania
Brak poprawy ukrwienia tkanki giną
Euphylinum
W zatorze występuje rozmiękanie. Zatory mogą wędrować.
108. blokery kanału Ca2+ - nie można zbyt dużo obniżać w
Występują także u ludzi młodych.
obszarach niedokrwiennych, lepiej niech zostanie troche
podwyższone. Obniżamy tylko wysokie. Jony Ca++
Dynamiczna klasyfikacja udaru niedokrwiennego
pobudzają procesy enzymatyczne przy uszkodzonej
TAA
barierze krew-mózg. Więcej jonów jonów Ca== wnika do
97. przemijające ataki niedokrwienne - objawy cofają się w
komórki i mogą być niszczone własne białka komórkowe.
kilka lub kilkanaście godzin, mogą się kilka razy
Dlatego stosuje się blokery kanału Ca++
powtórzyć
109.wolne rodniki tlen zjonizowany, grupy OH-
" udar dokonany po zamknięciu naczynia może
zjonizowane powodują niszczenie błon komórkowych
to być stały niedowład.
działających na fosfolipidy.
RIND
Zmiatacze wolnych rodników to: wit. Ci E
98. odwracalne udary jeżeli trwa i cofa się w 3 tygodnie -
objawy ogniskowe
Wylewy - Krwotoki mózgowe
99. udary dokonane po 3 tygodniach objawy ogniskowe
się utrzymują
10-15% wszystkich udarów mózgowych. W związku z
100.udary postępujące objawy ciągle narastają regulacyjnym leczeniem nadciśnienia zmniejszyła się liczba
udarów. Wylewy występują w młodszym wieku niż udary u
Czynniki ryzyka w powstawaniu udarów osób z nadciśnieniem. Zwykle w ciągu dnia.
Podobnie jak w zawałach serca:
- 9 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
Objawy 118.10% glicerol (nie podajemy w cukrzycy)
trwają kilkanaście minut, nie tak długo i nie tak nagle 119.leki nasercowe
110.twarz zaczerwieniona - wylewy nie są ograniczone tylko
120.leki przeciwnadciśnieniowe redukcja nadciśnienia
do danej tętnicy, a obraz kliniczny zależy od
(najszybcie Nitroprusydek sodu w kroplówce)
umiejscowienia i wielkości ogniska.
111.od tętnicy siodłowej (przed jądrem ogoniastym)
Krwiak śródmiąższowy daje objawy guza mózgu u ludzi
odchodzące pod kątem prostym  tętnice wylewów
młodych
krwawych - są miejscem najczęstszych wylewów
" 2/3 przednie torebki drogi czuciowe Wylewy podpajęczynówkowe
(Hemorhagia subarachnoidea)
" gdy bardziej ku tyłowi zajęte też drogi
Gdy krew wlewa się do przestrzeni podpajęcznówkowej.
czuciowe
Najczęściej z pękniętego tetniaka (ściany naczynia cieńsze i
" gdy jeszcze bardziej mogą być zajęte drogi
pod wpływem prądu powstaje uwypuklenie, które następnie
wzrokowe
pęka). Szczególnie często z tętniaków workowatych
(wrzecionowate u chorych z miażdżycą) zlokalizowane w
Przebicie wylewu
dużych naczyniach mózgowych (koło tętnicze mózgu)
Może być przez głowę jądra ogoniastego i do komór
Tętniaki - 80% - przednie i środkowe naczynia mózgu
obocznych
15% - naczynia mózgowe żylne
Stan ogłuszeniowy - (prężenia odmóżdżkowe) gdy następuje
Różna wielkość - od ziarenek prosa do bardzo dużych
przebicie do komór bocznych
" większość wylewów nie ulega przebiciu
Przyczyny wylewu
" reperacja komórki żerne, leukocyty na miejsce zmian,
" zakażenia hemolityczne
tworzą się szczeliny i powstaje jama wypełniona
" urazy
żółtawym płynem
" choroby krwi (hemofilia)
W zależności od okolicy:
Obraz kliniczny
" torebka wew. zajęty n. VIII, niedowład torebkowy
" nagły początek, silny ból w okolicy potylicznej
" móżdżek (10%) mogą być zajęte drogi płynowe
" niektóre przypadki z utratą przytomności i drgawkami
(wklinowanie jądra móżdżku)
" w zależności od lokalizacji tętniaka, czy nastąpi obkurcz
" wylewy podkorowe
naczynia będą objawy u danego chorego
" do pnia mózgu niedowłady naprzemienne (w
" w większości przypadków występują objawy oponowe
zależności od miejsca uszkodzenia *zespól Webera,
(sztywności karku, Kerniga, Brudzińskiego), ale po
*uszkodzenie n. III po stronie ogniska i niedowład po
pewnym czasie od wylewu
stronie przeciwnej)
" silne bóle głowy, mogą być mdłości i wymioty
" wzgórze zaburzenia czucia
" bóle okolicy lędz
wiowo-krzyżowej i obecność krwi
" uszkodzenie ośrodka korowego gdy uszkodzenie w
moście chory patrzy w stronę przeciwną od zajętego " daje podobne objawy jak ropne zapalenie opon mózgowo-
ogniska  przymusowe ustawienie gałek ocznych rdzeniowych
" pacjent po wylewie nie powinien chodzić
Stan pacjenta po wylewie cięższy niż po udarze
niedokrwiennym szybciej wzrasta obrzęk mózgu Leczenie
wybroczyny na dnie oka bradykardia " w szybkim czsie 2-3 dni - operacja
" wykonanie angiografii wykazanie tętniaka
Diagnostyka
- I grupa tętniak nie ma wylewów
" tomografia komputerowa - 100% wykazania wylewów
- II grupa wylew podpajęczynówkowy, chory
" nakłucie lędzwiowe - krwinki czerwone w płynie
przytomny
mózgowym gdy śweży wylew nie widoczne zażółcenia
- III grupa wylew podpajęczynówkowy +
gdy wylew po kilku godzinach płyn zażółcony. zajęcie nn. czaszkowych
Po 3 tyg. płyn może się oczyścić ale mogą być wykryte
- IV grupa pacjent nieprzytomny, objawy
komórki żerne posiadające hemosyderynę
ogniskowe
- V grupa pacjent nieprzytomny, objawy
Leczenie
ogniskowe + objawy zaburzeń wegetatywnych
112.odpowiednie ułożenie (w stanie ciężkim) na stronie
IV i V grupa pacjent nie nadaje siędo operacji
zdrowej, głowa wysoko, kończyna dolna w lekkim ugięciu
" operacyjnie dojście do tętniaka, zaklipsowanie miejsca
kolanowym ze zgięciem grzbietowym stopy pod kątem
tętniaka, wypompowanie krwi z tętniaka, zaszycie
900, zmieniaćułożenie co 2 h.
Każde następne pęknięcie zwiększa ciężkość stanu chorego
113.zwrócić uwagęna oddech, rurki tracheostomicznej nie
trzymać dłużej niż 2 doby
Powikłania
114.podać antybiotyki skłonność do zapaleń płuc
" przemijający niedowład
115.wykonywać ruchy w stawie biodrowym skłonność do
" w 3-4 dniu choroby tzw. skurcz naczyniowy może
przykurczów
powodować ogniska niedokrwienne
116.zacewnikować pacjenta uważać aby nie doprowadzić
" wodogłowie wczesne, póz
ne - wymagają założenia
do odleżyn
zastawki odbarczającej
117.leki przeciwobrzękowe: Mannitol 2x125 ml 20%
Mannitol (7-10 dzień - najbardziej wyrażony obrzęk)
Leczenie zachowawcze
- 10 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
II grupa objawów - objawy ubytkowe
" pacjent leży, ostrożna zmaina pozycji ciała
Proces trwa długo. Przy uszkodzeniu włókien czuciowych
" przykładamy lód do głowy (osłabienie bólu)
" zespół czuciowy korzeniowy obwodowy
osłabienie lub zniesienie czucia
Leczenie farmakologiczne
powierzchniowego lub czasem głębokiego.
" leki przeciwobrzękowe - Mannitol
" objawy ubytkowe ruchowe objawy zespołu
" utrzymanie prawidłowego ciśnienia
wiotkiego: niedowład określonych grup
" leki przeciw skurczom naczyniowym - Nimotop
mięśniowych, zniesienie lub osłabienie
(Nimodypina) bloker Ca,
odruchów
" zapobieganie stanom zapalnym
III grupa objawów - objawy wegetatywne
" nie można siadać w ciągu 4 tyg. (może ruszać
" nadmierne owłosienie
kończynami, przewracać się)
" zaczerwienienie
Po 6 tyg. pacjent może zostać wypisany do domu
" blednięcie
" zasinienie
Przewlekłe stany mózgowe
" te objawy występują przy rwie wysokiej i niskiej
121.zeszkliwienie
122.zwapnienie
Przy rwie wysokiej mogą być:
Występują w wielu miejscach. Objawy zależą od lokalizacji:
" objawy lokalizacyjne objaw Kajersztajn-
" w korze otępienie miażdzycowe - zespół
Knemińskiego (tylko przy rwie wysokiej)
otępienny
objaw Laseca - (+) przy rwie
" jądra podstawy mózgu parkinsonizm
wysokiej i niskiej
miażdzycowy
" objaw Naftzygera - przy ucisku na żyły szyjne
" w przebiegu dróg piramidowych (uszkodzenie
powodujemy utrudniony odpływ krwi z czaszki, ciśnienia
obustronne) zespół rzekomoopuszkowy
w jamie czaszki, drażnienie zajętego korzenia i ból
wzdłuż przebiegu
Rehabilitacja chorych z udarami mózgu
" objaw Neriego przygięcie głowy do czaszki,
Udary dają największą liczbę inwalidztw.
podrażnienie korzenia wzdłuż zajętego włókna - ból
123.wprowadzenie ruchów:
" objaw Deriarine (Deżeryna) ból promieniuje wzdłuż
" biernych
korzenia, powstający przy napięciu jamy brzusznej (np.
" czynnych
przy próbie Valsalvy, defekacji, kaszlu gdy napięcia jamy
" czynnych z obciążeniem (kończyny górne i
brzusznej)
dolne, aby wytworzył się przykurcz)
124.siadanie pacjenta pod kontrolą
Zespół kręgosłupowy (przy rwie wysokiej)
125. nauka chodzenia
" spłycenie lub zniesienie lordozy lędzwiowej
Stwardnienie rozsiane
" skrzywienie kręgosłupa
126.w okresie zaostrzeń ostrożnie z wysiłkami
" wzmożenie napięcia mm. przykręgosłupowych
127.w okresie remisji ćwiczenia fizyczne
" bolesność uciskowa kręgosłupa (punktów Waleksa)
Dystrofia mięśniowa
128.rehabilitacja " objaw szczytowy
129.ćwiczenia
" upośledzenie ruchomości
Zespoły czuciowe podrażnieniowe (Rwy)
7 kręgów szyjnych 8 korzeni
12 kręgów piersiowych 12 korzeni
Podział
Korzenie wychodzą o krąg niżej, niż numer kręgu, np. korzeń
od miejsca procesu chorobowego
z Th wychodzi poniżej Th
3 4
130.Pierwotne gdy sprawa dotyczy pierwotnie włókien
" do C - nerwobóle: ok. potylicznej, m. poprzeczny szyi
4
czuciowych (np. zmiany zapalne, toksyczne w cukrzycy)
" od C - podrażnienie ból, osłabienie czucia, niedowład
5
131.Wtórne gdy proces chorobowy dotyczy obu włókien
mięśnia naramiennego
czuciowych i gdy są one drażnione
" C - boczna część przedramienia bóle tej okolicy z
6
od lokalizacji anatomicznej
osłabieniem czucia
132.Wysokie gdy podrażnienie dotyczy korzeni
" C - palec środkowy, strona grzbietowa i dłoniowa ręki
7
(radiculargia)
ból, znieczulica, osłabienie m. trójgłowego
133.Niskie gdy podrażnienie dotyczy nerwów
" C - strona małego palca bóle promieniujące w tej
8
obwodowych (neuralgia)
części, osłabienie czucia, zajęcie drobnych mm. dłoni
" Th - część górną kończyny i brzuch
Zespól rwy
" L - przednio-przyśrodkowa
3
I grupa objawów
" L - przednia i przyśrodkowa
4
" bóle samoistne na przebiegu włókien
" L i L - rwa udowa ból na przedniej powierzchni uda i
3 4
czuciowych (promieniujące wzdłuż przebiegu
promieniujący na przednio-przyśrodkową część podudzia
nerwu)
- zaburzenie czucia powierzchownego
" bolesność rozciągowa
- niedowład mięśnia czworogłowego
- objaw Laseca: Kajerstajn-
- zniesienie odruchu kolanowego
Knemińskiego rwa kulszowa
- zmniejszenie objętości uda
- objaw Mackiewicza rwa udowa
- objaw Bicelesa rwa ramieniowa
- 11 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
" L - część boczna ból z tyłu uda przechodzący na przód " badanie ginekologiczne (per rectum)
5
podudzia, grzbiet stopy, zwłaszcza z zajęciem dużego
" przy rwie wysokiej zdjęcie przeglądowe
palca
kręgosłupa
- osłabienie czucia powierzchniowego (boku
" badanie płynu mózgowo-rdzeniowego
podudzia)
(wykluczenie procesu zapalnego) przy rwie
- osłabienie zgięcia grzbietowego stopy, zaniki
nasilonej białka w płynie.
mięśniowe niezauważalne
" badanie radiologiczne
" S - zew. część stopy z zajęciem małego palca
1
" badanie CT
- zaburzenie czucia na zew. części stopy
" dyskografia (wejście do krążka
- osłabienie zgięcia podeszwowego
międzykręgowego i ocena jądra galaretowatego)
- zanik m. brzuchatego i m. soleus
" badanie rezonansem magnetycznym (NHR)
- zniesienie odruchu skokowego
Leczenie
Przyczyny dające powyższe objawy:
141.usunięcie przyczyny (leczenie przyczynowe)
134.procesy chorobowe dotyczące otworów
zachowawcze w przypadku dysków (wyciągi kręgosłupa)
międzykręgowych
142.medycyna niekonwencjonalna kręglarstwo
135.choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa (dotycząca części
143.leczenie przeciwzapalne i przeciwobrzękowe
kostnej) z zarośnięciem i zwężeniem otworów
144.leczenie operacyjne (w przypadku dysku, kręgozmyku)
międzykręgowych
136.choroba krążka i tarczy międzykręgowych (tarcza ulega
Leczenie objawowe
zmianom zwyrodnieniowym - pękanie i przepuklina
145.leczenie zachowawcze farmakologiczne
tarczy bez przerwania ciągłości pierścienia włóknistego) -
" niesterydowe leki przeciwzapalene -
dyskopatie u osób starszych
Butapirazol, Naproxen, Diclofenak
137.na skutek naruszenia pierścienia włóknistego (przy
" leki rozluz
niające napięcie mięśni -
gwałtownym ruchu kręgosłupa) wysunięcie się jądra
Metacarbamol, Baclofen, Metindol
miażdżystego, galaretowatego dochodzi do
" witaminy grupy B B + B
1 12
przepukliny j. miażdżystego (może być wysunięcie,
" blokady korzeni lub nerwów (wyłącznie
wypadnięcie jądra)
przewodzenia na jakiśczas)
Dyskopatia - proces przewlekły
146.fizykoterapia
Rwa pierwszego korzenia - drażnienie tylko 1 korzenia
" diatermia
w tylno-bocznym kierunku wypadnięcie dysku i drażnienie
" diadynamika
korzenia L bądz
S
5 1
" okłady cieplne
w kierunku centralnym L i korzenie S
5 1-S
2
" okłady parafinowe
Rwa kilkokorzeniowa drażnienie kilku korzeni
" jonoforeza
147.leczenie sanatoryjne
Inne przyczyny rwy
148.leczenie operacyjne - przy uporczliwych bólach (operacja
" sacralizacja, umbolizacja (zarośnięcie otworów
przecięcia nn. i zniesienia przewodzenia)
międzykręgowych)
18.
" przesunięcie kręgu jednego względem drugiego
Sclerosis multiceps
(kręgozmyk)
Choroby ludzi młodych - demielinizacja włokien
" szpiczak mnogi, inne choroby nowotworowe z
mielinowych
przerzutami do kręgosłupa (np. rak prostaty)
" występuje w klimacie umiarkowanym (nie
występuje w krajach podzwrotnikowych)
Rwa wysoka - przyczyny
" wieloogniskowość zmian
"  przewianie pleców proces zapalny
" występują zaostrzenia i remisje
" osteoporoza
" przyczyna nie jest wyjaśniona
" bóle kończyn może powodować też tętniak aorty
Początkowo odczyn zapalny przykomorowy, w rdzeniu
kręgowym tworzą się blizny potem stwardnienie
Rwy niskie - przyczyny
14Rwa barkowa niska + objawy ubytkowe
Obraz kliniczny
"  żebro szyjne
" pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego
" zespół mm. pochyłych przednich
" paraparezy
" guz Pancoasta
" niedowłady
15Odcinek lędz
wiowo-krzyżowy
" zajęcie móżdżku
" sprawy nowotworowe
" objaw Lermitha przechodzeniu  prądu przez plecy
" u kobiet w ciąży (sprawy przemijające)
przy pochyleniu
" urazy nerwów przebiegających w miednicy
" objawy wegetatywne (zatrzymanie lub nietrzymanie
(urazy mechaniczne)
moczu)
" euforia lub depresja
Diagnostyka
" zniesienie objawów brzusznych
138.badanie neurologiczne
" zaburzenia ruchowe gałek ocznych o typie oczopląsu,
139.badanie przedmiotowe (wykluczenie przyczyn
niedowłady lub rozszczepienny oczopląs porażenie
naczyniowych brzusznych)
gałek
140.badania dodatkowe
- 12 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
Tensilon - działa silnie, krótko
" okresy zaostrzeń co 0,5 - 2 lat (nie jest regułą)
Prostygmina - dłużej objawy
" mogą być o przebiegu łagodnym (możliwa praca
cofają się na kilka godzin
zawodowa)
" próba Jollego - wykonując test męczliwości, zapisując w
EMG
Badania dodatkowe
149.badanie płynu mózgowo-rdzeniowego - najpierw bez podania leku (za 5 razem
zmniejsza się amplituda skurczu)
" podwyższenie liczby komórek (początkowo)
- po podaniu leku ustępują objawy męczliwości
" zaburzenia w immunoglobulinach płynu
mózgowo-rdzeniowego " badanie CT śródpiersia - powiększenie granicy w 80 -
90%
" złotawy odczyn Langiego - białka oligoklonalne
- grasiczaki w 10-15%
- 95% (badanie w elektroforezie)
150.wywołanie bodz
ców wzrokowych
151.TC - mało wnosi (bo w początkowym stadium choroby - Leczenie
leki podstawowe
ogniska małe)
152.NMR - wykrywa ogniska demienilizacji (jeżeli wykryje 4 " Prostygmina
ogniska, z których 3, 2 lub 1 okołoprzykomorowe to obecnie leki dłużej działające
podejrzenie SM)
" Mestinon 60 mg p.o (tabl.)
153.badanie dna oka (skroniowe zblednięcie tarczy n.
" Mytelaze 10 i 25 mg - działa dłużej
wzrokowego)
" Ubretit - działa jeszcze dłużej
Postacie oczne mogą być leczone za pomocą tabletek
Różnicowanie
Inne postacie - tendencja do leczenia operacyjnego (usunięcie
154.z ostrym zapaleniu mózgu i rdzenia
grasicy)
155.procesy nowotworowe zwłaszcza móżdz
ku
leki wspomagające
" Efedryna 0,24 mg kilka x dziennie
Leczenie
" Potas - duże dawki 6 g dziennie
W zależności czy jest zaostrzenie, czy remisja
156.w okresie rzutu
Przełom cholinergiczny
" ACTH 100 mg - około 3 tyg. (2 tyg + 3 tyg.
- mdłości, biegunki, niepokój, splątanie
 schodzenia leku )
- występuje po przedawkowaniu leków
" Synacten Depot (półsyntetyczny ACTH nie
dający uczuleń) 1 mg/d i.m.
Przełomy miasteniczne
" Kortykoidy - Enkorton 60 mg/dobę
- przy niewystarczających dawkach leków
wycofujemy się
- mogą wystąpić zaburzenia oddychania
" dożylne kortykoidy 5-7 dni wycofujemy się
" przy zatrzymaniu wody podajemy leki
Zwyrodnienie powrózkowe rdzenia
moczopędne
" podłoże immunologiczne
157.w okresie remisji
- przeciwciała przeciwko czynnikowi wew. Castla
" leki rozluz
niające napięcie Baclofen 10-20
- przeciwciała przeciwko komórkom
mg/2-4xd
okładzinowym żołądka
" przy zaburzeniach zwieraczy
- przeciwciała przeciwko transferazie B
12
- nietrzymanie Belapan (lek
" choroba na wskutek niedoboru wit. B
12
atropinopodobny)
" najczęściej bywa w anemii złośliwej - anemia Addisona -
- zatrzymanie 1% Pilokarpina 5-6
Biermera
kropli
" w resekcji żołądka
158.próbuje się stosować:
" w chorobie Crohna
" Immuran
" we wgłobieniach w upośledzeniu
" leki immunostymulujące
wchłaniania wit B
12
" interferon B
" w resekcji jelit
" w tasiemczycy
Miastenia gravis (pseudoparalitica)
Klinicznie
Klinicznie
" choroba nerwowo-mięśniowa o podłożu alergicznym -
" dochodzi do zwyrodnienia dróg piramidowych i czucia
przeciwciała przeciwko receptorom cholinergicznym
głebokiego a w odcinku piersiowym może posuwać się
" występuje nadmierna męczliwość mm.
wyżej
" częściej chorują kobiety przed 30 r.ż, a mężczyz
ni po 50
" pojawiają się objawy ataraktyczne
r.ż
" pojawiają się objawy piramidowe
" występuje uszkodzenie mm. poprzecznie prążkowanych
" występują zaburzenia o typie polineuropatii (zaburzenia
" występują cechy niedowładu najczęściej w mm. ocznych
czucia o typie rękawiczek i skarpet)
(dwojenie przed oczami, opadanie powiek)
" objawy narastają powoli (po 4-5 latach choroby)
" zaburzenia połykania
" objaw zaburzenia chodzenia po ciemku - objawy
" opadanie brody
neuroligczne mogą powstawać wcześniej niż anemia
" inne objawy
Badania dodatkowe
- bezsoczność t. żołądkowej
" badanie męczliwości mm. (zaciskanie pięści kilka razy)
- 13 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
- zmiany we krwi (mogą być maskowane) " przebieg jest łagodniejszy, kończy się ozdrowieniem
- objawy neurologiczne
Zapalenie gruz
licze przez pałeczki Kocha
Badania dodatkowe " początek podstępny, objawy niecharakterystyczne
159.test Schillinga na wchłanianie wit. B " obecnie u 70% wyleczalne
12
- podaje się znakowaną kobaltem wit. B " często u dzieci - niekiedy drgawki, dziecko apatyczne,
12
doustnie niespokojne, występują objawy ogniskowe
wit. B
12 " w płynie mózgowo-rdzeniowym komórki
domięsniowo 1000 �g
limfocytopodobne, glukozy i chlorków
- przez dobę zbiera się mocz oznaczanie %
wydalania B z moczem Leczenie
12
164.posiew na płytkach - ok. 6 tygni czeka sięna wynik
- około 40% B wydalane jest z moczem
12
" Streptomycyna
- gdy spadek poniżej 15% - zaburzenie
wchłaniania " Hydrazol
160.drugie badanie - podajemy doustnie czynnik Castla
" czasem ACTH
doustnie
" Kortykoidy
" dokanałowo - Hydrokortyzol (zapobiega
Leczenie
tworzeniu się zlepów)
" wit. B substytucyjnie
12
- 1000 mg codziennie w ciągu 2 tygodni
Powikłania
- potem 1x w tygodniu przez rok
" wodogłowie (na wskutek zarośnięcia dróg wchłaniania
- i 1x dziennie w miesiącu do końca życia płynu)
" blok kanału kręgowego
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu
" zajęcie nn. czaszkowych
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych dotyczy opon
" padaczka w okesie póz
niejszym
miękkich (naczyniówki i opony pajęczej)
" zespół psychorganiczny
" porażenie mózgowo-rdzeniowe
Objawy
161.objawy na skutek podrażnienia objawy oponowe
Encephalitis
162.zespół wzmożonego ciśnienia czaszkowego
" zapalenie śpiączkowe - pacjent w złym stanie
163.zajęcie i podrażnienie mózgu objawy mózgowe
" choroba wirusowa - zapalenie drogą kropelkową
" zajęcie jądra podstawy mózgu parkinsonizm
Czynniki wyzwalające
pośpiączkowy napady wejrzeniowe
" ropne, meningokokowe zapalenia
" ropne pneumokokowe zapalenia zwłaszcza u dzieci
Okres ostry
" ropne gronkowcowe zapalenia
" bóle głowy
" zwykle zakażenia drogą kropelkową (np. z ognisk
" objawy oponowe
pierwotnych: mózg, ucho, płuca)
" zaburzenia psychiczne
" zaburzenia snu
Klinicznie
" porażenie oczne
" ostry początek z wysoką gorączką opisthotonus
" bóle, zaburzenia gałkoruchowe
(położenie odgięciowe) u dzieci położenie kurka od
strzelby
Okres przewlekły
"
" zrywanie mięśniowe - poszczególnych mięśni lub grup
Diagnostyka
mięśniowych
" OB > 10 tys.
" w płynie mózgowo-rdzeniowym pleocytoza
" leukocytozy > 10 tys.
" zmiany w płynie mózgowo-rdzeniowym (po nakłuciu płyn
Objawy meningizmu
mętny, ropny, z wytrąconym fibrynogenem, komórki
" na skutek podrażnienia toksycznego opon np. w zapaleniu
wielojądrzaste, obniżony poziom cukru i chlorków
płuc
" nie ma zmian w płynie mózgowo-rdzeniowym
Leczenie
" 20 mln. - Penicylina krystaliczna i.v. przez 2 tygodnie i
Leczenie
dłużej
" choroby wirusowe tak, jak choroby wirusowe
" Ampicylina
" gdy choroba Parkinsona tak, jak choroba Parkinsona
" Sulfonamidy
Różnicowanie
Zapalenie opon wirusowe - zapalenie limfocytarne opon
" np. wylew podpajęczynówkowy
(meningitis limphotica benigna)
" przebieg ostry, ale znaczne łagodniejsze
Kleszczowe zapalenie mózgu
" leukocytoza nie podwyższona
" czynnik etiologiczny Ixodes ricinus
" w płynie komórki jednojądrzaste - limfocytopodobne, nie
" zajęcie w okolicy pasa barkowego (mózgu i rdzenia)
ma cukru i chlorków
" niedowłady kończyn
- 14 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
" rózyczka przebyta ok. 3 miesiąca ciąży, toksoplazmoza,
Zapalenie mózgu poszczepienne
AIDS, choroby narządów rodnych matki, choroby
" po szcepionce Di-Per-Te, wściekliz
nie, odrze ogólnoustrojowe matki, próby usunięcia ciąży
" uszkodzenia około porodowe (krwawienia
Jednostka chorobowa - wspólna sprawa, w której jest ta
wewnątrzczaszkowe, zastój żylny, zamartwica)
sama patogeneza, czynnik etiologiczny (obraz kliniczny,
" niezgodność grupy krwi (głównie Rh) - żółtaczka jąder
rozpoznanie, postępowanie, leczenie)
podstawy mózgu
Zespól Parkinsonowski - zespół o zmiennym czynniku
" zapalenie opon, zapalenie mózgu
etiologicznym, żeby dojśćdo rozpoznania etiologicznego
" odczyny poszczepienne, przyzakaz
ne
posługujemy się grupą etiologiczną np.
" choroby zwyrodnieniowe, genetyczne
165.choroby naczyniowe
166.choroby zapalne
Czynniki etiologiczne
167.urazy (przebyte, świeże)
173.sprawy czynne aktualnie
168.nowotwory
- zapalenie mózgu
169.sprawy genetyczne
- guz mózgu
- choroby spichrzeniowe
- choroba zwyrodnieniowa czynna
170.choroby czynnościowe
174.sprawy dawne (przebyte)
- migreny
- urazy
- czynniki toksyczne
- usunięty nowotwór
- zaburzenia maczynioruchowe
- przebyte zapalenie mózgu
171.choroby immunologiczne
175.padaczka o nieustalonej etiologii
- miastenia
- kryptogenna (powstaje zawsze w pewnym
- AIDS
określonym wieku i o charakterystycznym typie)
- często dochodzi do wytwarzania przeciwciał
przeciwko włsnym tkankom
Zmiany sprzyjające wystąpieniu napadów
176.czynniki metaboloiczne pozamózgowe
Padaczka (Epilepsia)
- zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej
Nie jest to jedna choroba, jest to grupa objawów
(odwodnienie, niedobór witaminy B , niedobór
6
somatycznych, psychicznych i wegetatywnych występujących
cukru)
na podłożu organicznym i metabolicznym. Cechuje się
- zaburzenia przepuszczalności błony
występowaniem napadów padaczkowych.
komórkowej dla wody, sodu
Napad padaczkowy - przejściowe i nagle występujące
177.zmiany anatomo-patologiczne w mózgu
zaburzenie w istocie szarej mózgu.
- nacieki
- obrzęki
Zepół padaczkowy
- zaczerwienienie
Cechuje się
178.zmiany bliznowate
" napadowość
- czynne uszkodzenie tkanki dające bliznę
" nagłość
składa się z tkanki łącznej a rozbudzeniu ulegają
" powtarzanie się
tkanki komórki leżące tuż przy bliz
nie
" krótkotrwałość objawów mózgowych
- wciągnięcie dendrocytów w bliznę
" stereotypowość napadów
- naczynia blizny o nieprawidłowym obkurczaniu
Wystąpienie jednego lub paru napadów nie upoważnia do
uszkadzające barierę krew-mózg
rozpoznania choroby, bo mogąone występować zarówno u
osób chorych, jak i zdrowych
bariera krew-mózg pojęcie czynnościowe i anatomiczne
Niektóre choroby ogólne mogą ujawnić się drgawkami:
powodujaca, że pewne substancje mają trudności z
" tężyczka
przedostaniem się do mózgu). Tworzą ją:
" rzucawka porodowa
" śródbłonek naczyniowy włośniczek mózgowych
" mocznica
(brak fenestracji - odstępów komórek
" zatrucie endogenne
śródbłonka)
" błona podstawna jest dłuższa i grubsza
Patogeneza padaczki
" większy opór elektryczny śródbłonka i błony
172.czynniki
podstawnej
- osobnicza wrodzona skłonność (niski próg
" wypustki astrocytów tworzą osłonę śródbłonka
drgawkowy)
Diagnostyka tomograficzna - podany kontrast przedostaje się
- zmiany w mózgu
przez uszkodzoną barierę
- pewne stany ogólnoustrojowe sprzyjające
występowaniu stanów padaczkowych
Bariera krew-płyn mózgowo-rdzeniowy
179.poziom ten jest różny dla różnych substancji
Etiologia
" zmiany biochemiczne w komórkach kory
Padaczkorodne ognisko w mózgu może występować w
- stosunek kwasu ł-aminomasłowego
każdym wieku. Najczęściej u dzieci
do kwasu glutaminowego
" czynniki genetyczne
" czynniki ciążowe
- 15 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
Mózg noworodka w czasie porodu i adaptacji główki może
- napady węchowe (napady odczuwania
dojśćdo wgłobienia zakrętu hipokampa i obrzęku. Może to się
przykrych zapachów
cofnąć ale może także dojść do stwardnienia.
- napady smakowe (napady smakowe z
Taki sam stan może być także skutkiem padaczki.
żuciem)
- napady zawrotów głowy
Patofizjologia napadów padaczkowych
n) napady proste wegetatywne
Wyładowanie bioelektryczne w wyniku nagłej depolaryzacji.
- napady ustne
Błona komórkowa i wnętrze komórki nerwowej jest (-),
- napady krtaniowe
powierzchnia jest (+). Pojawienie się impulsu na błonie
- napady brzuszne
postsynaptycznej daje uwalnianie neuroprzekaz
ników
- napady kołatania serca
- jedne dają hamowanie (hiperpolaryzacja) GABA
o) napady proste mieszane
- drugie dają depolaryzację (pobudzenie postsynaptyczne
p) napady z objawami złożonymi - pochodzą z
pobudzenie padaczkowe) Ach, A, NA
płata skroniowego
W prawidłowych komórkach impuls pojedyńczy daje szereg
- napady intelektualne (charakter
wyładowań dających hiperpolaryzację.
subiektywny objawy dysmnestyczne
Zwiększenie pobudliwości jest pierwszym krokiem do
 już przeżyłem, już widziałem
wystąpienia padaczki
- napady psychosensoryczne
(zaburzenia spostrzegania środowiska,
Czynniki padaczkorodne
iluzje, halucynacje, afektywne napady,
180.wzrost niedotlenienia CO we krwi, niedocukrzenie,
2
zmiany stanu uczuciowego,
nagły temperatury, zaburzenia gospodarki wodno-
krótkotrwała utrata świadomości)
elektrolitowej
- napady psychoruchowe (oralne - z
181.niedobór pirydoksyny (witamina B )
6
jamy ustnej, z języka, stereotypowe
- zaburzenia syntezy GABA
zautomatyzowane czynności,
Po wyładowaniach może powstać depresja komórek
napadowe zaburzenia mowy -
nerwowych (czynności bioelektrycznej) np. chory miała
automatyzm, zaburzenia dyspatyczne,
napad a potem niedowład
zaburzenia gestowe - drapanie,
wyraz kliniczny napady padaczkowe
rozbieranie
- napady mieszane częściowe
Obraz kliniczny
(sensoryczne, objęte niepamięcią)
" napady zależą od umiejscowienia ogniska
183.Napady uogólnione - objawy kliniczne są wynikiem
padaczkorodnego
pobudzenia całek kory mózgowej
" duża różnorodnośćnapadów
q) napady częściowe wtórnie uogólnione
r) napady pierwotnie uogólnione
Rodzaje napadów padaczkowych
s) Pobudzeniu ulega cała powierzchnia mózgu,
182.Napady częściowe - tylko pewna okolica mózgu objęta
następują od razu, symetrycznie po obu stronach
napadem. EEG - zapis tylko z tej okolicy
t) napady submaksymalne (małe)
l) napady proste ruchowe
Napady małe, krótkotrwała,
- ograniczone miotonie (np. drgawki
kilkusekundowa utrata świadomości
ręki, kąta ust.)
(wyłączenie się) chory nie pada.
- napady somatoruchowe
Czasmi mogą towarzyszyć zjawiska
(Jacksonowskie) - wędrują, postępują
ruchowe (niewielkie myoklonie). Są
zgodnie z reprezentacją ruchową w
bardzo liczne, trudne do
korze gdzie się zaczynają i gdzie
zaobserwowania i często występują u
kończą). Napad taki może się wtórnie
dzieci.
uogólnić
u) napady maksymalne (duże)
- napady zwrotne - występuje powolny
Nagła utrata przytomności bez
skręt gałek ocznych, głowy w prawo
objawów towarzyszących. Występują
- napady posturalne - nagły napięcia zaburzenia ruchu (najpierw
mm. posturalnych wyprostowanie potem drgawki
miokloniczne). Często dochodzi do
- napady zahamowania ruchów
przygryzienia języka i wystąpienie
(akineza)
piany na ustach.
- dysfatyczne - zaburzenia ośrodka
Napad trwa 3-5 min. - chory nagle
mowy
pada i kaleczy się. Może wystąpić
m) napady proste zmysłowe
mimowolne oddanie moczu. Po 3-5
- napady czucia powierzchniowego
min. chory zasypia a po wyjściu ze
(parestezje, zdrętwienia, charakter
snu czuje się ogólnie rozbity. Może
Jacksonowski zakrętu zaśrodkowego,
wystąpićprzewga którejś fazy. W
napady subiektywne)
czasie napadu występuje obustronnie
- napady wzrokowe (mroczki
objaw Babińskiego
niedowidzenie połowiczne, zaburzenia
v) napady jednostronne
w widzeniu barw)
w) napady niesklasyfikowane
- napady słuchowe (parakuzje) - chory
słyszy coś, czego nie ma
EEG
- 16 -
NEUROLOGIA WYKA
ADY 1996/97
EEG - badanie dodatkowe polegające na odprowadzeniu 190.badanie przedmiotowe neurologiczne może być
prądów czynnościowych z kory mózgu. Zapisuje je się na negatywne
papierze. Elektrody rozmieszcza się nad poszczególnymi 191.badanie dodatkowe niezbędne dla ustalenia etiologii i
płatami. Elektrody się łączy i oznacza. Zapis w postaci odpowiedzi czy jest związane z mózgiem, czy
krzywej falistej. pozamózgowo
Normalnie: rytm ą: częstość 10-13 cykli/s., amplituda 100
Stan padaczkowy
mM
" seria napadów pomiędzy którymi chory nie odzyskuje
fale patologiczne przytomności
- wolniejsze fale teta do 8 cykli/s.
Róznicowanie padaczki
- wolne fale delta do 1,5 cykla/s. o wysokiej amplitudzie
192.tężyczka
- mogą wystąpić fale ostre i iglice
- napadowe drgawki
- objaw Chwostka, Trusso
Próby prowokacyjne
3-
184.hyperwentylacja - przez 3 min. pacjent ma oddychać - Ca++, PO w surowicy
4
głęboko, co prowokuje wystąpienie zapisu 193.hipoglikemia
nieprawidłowego
- poziom cukru w momencie napadu
185.fotostymulacje
194.narkolepsja napady senności
Choremu działa się światłem o zmiennej częstotliwości.
- napady bezdrgawkowe, dłużej trwają
Zmiany nieprawidłowe mogą wystąpić tylko w kilku
195.nadwrażliwość zatoki szyjnej
okolicach. Mogą wystąpić też w sposób rozlany (we
- utrata przytomności ze zwolnieniem pracy serca
wszystkich odprowadzeniach). Zmiany
i RR
napadowe - fala ostra, fala wolna. Występują pojedyńczo.
- zawroty głowy
Jest to charakterystyczne dla padaczki. Napad może być
- w pewnych sytuacjach np. skręty głową
synchroniczny.
196.zaburzenia rytmu w zespole Adamsa-Stokesa - EKG
197.zwykłe omdlenia (młode dziewczęta)
Zapis EEG może byćpotwierdzeniem padaczki, może
198.zespół kaszlowo-omdleniowy
rokować o chorobie. J eżeli z
199.zespół snu z bezdechem
wywiadu mamy napad a zapis jest prawidłowy to nie
- osoby otyłe
wyklucza padaczki
- zaburzenia drożności górnych dróg
Korelacja napadu i typu zaburzeń w EEG - np. napady typu
oddechowych
skroniowego z zapisu płata czołowego
200.napady histerii
Nie ma możliwości zapisu z podstawy mózgu
- chory nie uderzy się
Badanie EEG - trwa długo
" rozstrzyga o typie napadu i częstości - brak objawu Babińskiego
" pomaga w leczeniu - napady o charakterze czynnościowym
Leczenie wieloletnie: ustąpienie napadów klinicznie i
- brak przygryzienia języka i piany na ustach
normalizacja zapisu EEG
Napady częściowe jednego typu mogą prowokować napady
Przebieg padaczki
innego typu np. napady lustrzane z płata czołowego
" może być różny
" bardzo rzadkie napady
Rozpoznanie padaczki
" ciężkość choroby zależy od ilości napadów (np. w ciągu
186.jeden napad w życiu nie upoważnia do rozpoznania
miesiąca, tygodnia, dnia)
choroby
" choroba niedziedziczna (mogą się zenić i mieć dzieci)
187.tylko wtedy, gdy lekarz widzi osobiście napad
" chory nie może prowadzić pojazdów
188.wywiad od pacjenta i otoczenia (rodzina, koledzy,
" napady mogą występować w pewnych okolicznościach
znajomi)
(np. niespanie w nocy)
- ważny jest początek napadu, czas trwania,
" napady odruchowe (np. widok kratek)
częstość, pora występowania, kiedy wyst.apił
" może chory pracować ale tylko w pewnych zawodach
pierwszy napad
" w pewnych przypadkach padaczki może występować
- czy chory uderzył się, czy były drżenia,
zaburzenie psychiczne (otępienie)
przygryzienie języka, piana na ustach
189.lekarz obserwuje początek, sprawdza z
renice (szerokość)
Leczenie
i odruch Babińskiego
jeden napad nie usprawiedliwia włączenia leczenia
- 17 -