Normy (dla
Badanie
osób
Interpretacja
dorosłych)
Wzrost poziomu hematokrytu może być spowodowany przez: wzrost
liczby krwinek czerwonych - nadkrwistości pierwotne (czerwienica
prawdziwa) i wtórne (przebywanie na dużych wysokościach, przewlekłe
Kobiety: 37-47 choroby płuc, nowotwory nerek), odwodnienie - obfite biegunki,
%
uporczywe wymioty, moczówka prosta, nadmierne pocenie,
Hematokryt (HCT)
zmniejszona objętość osocza- zapalenie otrzewnej, rozległe oparzenia.
Mężczyźni: 42- Spadek poziomu hematokrytu może być spowodowany przez:
52 %
zmniejszenie liczby krwinek czerwonych - niedokrwistości, utrata krwi
(krwawienia), hemolizę wewnątrznaczyniową związaną z reakcją
potransfuzyjną, choroby szpiku kostnego (choroba popromienna,
fibroza, guzy), przewodnienie.
Kobiety:
11,5-16,0 g/dl
(7,2-10,0
mmol/l)
Mężczyźni:
Obniżenie poziomu hemoglobiny jest na ogół spowodowane
Hemoglobina (HGB, 12,5-18,0 g/dl niedokrwistością i w stanach przewodnienia organizmu. Zwiększone Hb)
(7,8-11,3
stężenie hemoglobiny obserwuje się w nadkrwistościach i w
mmol/l)
zaburzeniach gospodarki wodno - elektrolitowej (odwodnienie).
Noworodki:
14,2-19,6 g/dl
(8,8-12,2
mmol/l)
Wzrost ich liczby nazywamy leukocytozą, a spadek leukopenią.
Podwyższenie może być spowodowane przyczynami fizjologicznymi
(wysoka temperatura otoczenia, opalanie się na słońcu, ciąża, wysiłek
fizyczny, stres) lub patologicznymi (stany zapalne narządów,
uszkodzenia tkanek, zakażenia, zatrucia, nowotwory). Spadek ilości
Krwinki białe
krwinek białych może być spowodowany przez niektóre choroby
4,0-10,8 x 109/l
(leukocyty, WBC)*1
zakaźne, zwłaszcza wirusowe - WZW, grypa, zakażenie HIV, odra,
różyczka, ospa wietrzna, uszkodzenie szpiku kostnego przez środki
chemiczne, promienie jonizujące, aplazja (zatrzymanie w rozwoju,
zanik) i hipoplazja szpiku, wyniszczenie, kolagenozy, przerzuty
nowotworowe do szpiku kostnego, niektóre białaczki, ciężkie zakażenia
bakteryjne - posocznice, dury i paradury, wstrząs anafilaktyczny.
Ich liczba zwiększa się w stanach alergicznych, przy przewlekłej
Bazocyty -
białaczce szpikowej, w przewlekłych stanach zapalnych przewodu
Granulocyty
pokarmowego, wrzodziejących zapaleniach jelit, niedoczynności
0-0,2 x 109/l
zasadochłonne
tarczycy, chorobie Hodgkina. Wynik poniżej normy może się pojawić w
(BASO)*2
ostrych infekcjach, ostrej gorączce reumatycznej, nadczynności
tarczycy, ostrym zapaleniu płuc, stresie.
Zwiększenie ich wartości wywołują choroby alergiczne, zakaźne,
Eozynocyty -
hematologiczne, pasożytnicze, astma oskrzelowa, a także katar sienny,
Granulocyty
łuszczyca, jak też zażywanie leków (np. penicyliny). Przyczyną spadku
0-0,45 x 109/l
kwasochłonne
ich liczby mogą być zakażenia, dur brzuszny, czerwonka, posocznica,
(EOS)*2
urazy, oparzenia, wysiłek fizyczny oraz działanie hormonów
nadnerczowych.
Ich zwiększenie obserwujemy w zakażeniach miejscowych i ogólnych, chorobach nowotworowych, hematologicznych, po urazach,
Neutrocyty -
krwotokach, zawałach, w chorobach metabolicznych, u palaczy oraz u
Granulocyty
kobiet w trzecim trymestrze ciąży. Spadek liczby neutrocytów
1,8-7,7 x 109/l
obojętnochłonne
występuje w zakażeniach grzybiczych, wirusowych (grypa, różyczka),
(NEUT)*2
bakteryjnych (gruźlica, dur, bruceloza), pierwotniakowych (np.
malaria), w toksycznym uszkodzeniu szpiku kostnego, przy leczeniu
cystostatykami.
Ich liczba wzrasta w takich chorobach, jak krztusiec, chłoniaki,
przewlekła białaczka limfatyczna, szpiczak mnogi, odra, świnka,
Limfocyty
1,0-4,5 x 109/l gruźlica, kiła, różyczka, choroby immunologiczne. Natomiast spadek (LYMPH)*2
(pancytopenię) może wywołać stosowanie kortykosterydów, a także
ciężkie zakażenia wirusowe.
Wzrost ich liczby może być spowodowany: gruźlicą, kiłą, brucelozą,
zapaleniem wsierdzia, durem, mononukleozą zakaźną, zakażeniami
Monocyty (MONO)*2 0-0,8 x 109/l
pierwotniakowymi, urazami chirurgicznymi, kolagenozami, chorobą
Crohna, nowotworami. Przyczyną mniejszej liczby monocytów są np.
infekcje, a także stosowanie glikosterydów.
Wzrost ich liczby - erytrocytoza, natomiast spadek - erytropenia.
Erytrocytoza (czyli czerwienica) jest rzadko spotykaną chorobą i może
być spowodowana nowotworowym rozrostem krwinek czerwonych. Jej
przyczyną bywa również niedotlenienie lub zwiększona produkcja
Kobiety:
hormonu pobudzającego wytwarzanie krwinek czerwonych we krwi
4,2-5,4 x 1012/l (erytropoetyny). Częściej mamy jednak do czynienia z niedokrwistością.
Krwinki czerwone
Może być ona wywołana utratą krwi, niedoborem witaminy B
(erytrocyty, RBC)
12 lub
Mężczyźni:
kwasu foliowego (tzw. niedokrwistość megaloblastyczna). Do
4,7-6,1 x 1012/l niedokrwistości dochodzi też w przypadku oddziaływania różnorodnych czynników powodujących rozpad erytrocytów (mówimy wtedy o
niedokrwistości hemolitycznej). Przyczyną niedokrwistości jest także
niedobór żelaza lub inne przyczyny wtórne (ciąża, choroby nerek,
nowotwory, choroby przewlekłe).
Z nadpłytkowością (trombocytozą) mamy do czynienia w przypadku
różnych przewlekłych stanów zapalnych, po wysiłku fizycznym, w
niedoborze żelaza, po usunięciu śledziony, w ciąży, w przebiegu
Płytki krwi -
130-450 x 109/l niektórych nowotworów. Zdarza się też tzw. nadpłytkowość samoistna.
Trombocyty (PLT)
Częściej spotyka się małopłytkowość (trombocypenią) spowodowaną
np. skutkami ubocznymi niektórych leków, niedoborami witaminy B12
lub kwasu foliowego, infekcjami, nowotworami i innymi chorobami.
Rozkład objętości
Jego wartość wzrasta w niedokrwistości z niedoboru żelaza. Wzrost
krwinek czerwonych 11,5-14,5 %
RDW można też zaobserwować po utracie krwi lub po leczeniu
(RDW)
witaminą B12 lub/i kwasem foliowym.
Wartość poniżej 80 fl świadczy o niedokrwistości mikrocytowej
(przebiegającej ze zmniejszeniem rozmiaru krwinki czerwonej). Jest ona
Kobiety:
charakterystyczna dla stanu niedoboru żelaza. Natomiast wynik powyżej
Średnia objętość
81-99 fl
110 fl może być najczęściej sygnałem niedokrwistości
krwinek czerwonych
megaloblastycznej, związanej z niedoborem witaminy B
(MCV, ŚOK)
Mężczyźni:
12 lub/i kwasu
foliowego. Nieznaczne podwyższenie MCV bywa spowodowane
80-94 fl
wzrostem ilości retikulocytów (młodych postaci erytrocytów, które mają
większą objętość), co nie zawsze jest patologią.
Wzrost średniej zawartości hemoglobiny w krwince czerwonej może
wystąpić w niedokrwistościach makrocytowych natomiast zmniejszenie
Średnia zawartość
27-31 pg
średniej zawartości hemoglobiny może być spowodowany przez
hemoglobiny (MCH)
zaburzenia wodno-elektrolitowe typu przewodnienia hipotonicznego i
niedokrwistości niedobarwliwe.
Wzrost MCHC może wystąpić we wrodzonej sferocytozie i w stanach Średnie stężenie
hipertonicznego odwodnienia. Zmniejszenie MCHC może być
hemoglobiny
33-37 g/dl
spowodowany przez zaburzenia wodno-elektrolitowe typu
(MCHC)
hipertonicznej hiperhydracji i niedokrwistości z niedoboru żelaza.
*1 Krwinki białe czyli leukocyty lub też z angielskiego White Blood Cells (WBC) dzieli się na na 5 rodzajów w skład których wchodzą: 3 rodzaje granulocytów (zasadochłonne - bazocyty, kwasochłonne - eozynocyty i obojętnochłonne - neutrocyty) oraz 2 rodzaje agranulocytów (limfocyty i monocyty). Wartości prawidłowe obserwowane u zdrowych ludzi wykazują pewne różnice w zależności od wieku.
*2 Wartości szczegółowe dla poszczególnych grup
wiekowych
Badanie
Grupy wiekowe
1 rok: 0-0,2 x 109/l, 0,4% leukocytów
4 lata: 0-0,2 x 109/l, 0,6% leukocytów
6 lat: 0-0,2 x 109/l, 0,6% leukocytów
Bazocyty - Granulocyty zasadochłonne (BASO)
10 lat: 0-0,2 x 109/l, 0,6% leukocytów
21 lat: 0-0,2 x 109/l, 0,5% leukocytów
Dorośli: 0-0,2 x 109/l, 0,5% leukocytów
1 rok: 0,05-0,7 x 109/l, 1-5% leukocytów
4 lata: 0,02-0,65 x 109/l, 1-5% leukocytów
6 lat: 0-0,65 x 109/l, 1-5% leukocytów
Eozynocyty - Granulocyty kwasochłonne (EOS)
10 lat: 0-0,6 x 109/l, 1-5% leukocytów
21 lat: 0-0,45 x 109/l, 1-5% leukocytów
Dorośli: 0-0,45 x 109/l, 1-5% leukocytów
1 rok: 1,8-8,5 x 109/l, 30-50% leukocytów
4 lata: 1,8-8,5 x 109/l, 35-55% leukocytów
6 lat: 1,8-8,0 x 109/l, 35-55% leukocytów
Neutrocyty - Granulocyty obojętnochłonne (NEUT)
10 lat: 1,8-8,0 x 109/l, 40-60% leukocytów
21 lat: 1,8-7,7 x 109/l, 45-70% leukocytów
Dorośli: 1,8-7,7 x 109/l, 45-70% leukocytów
1 rok: 4,0-10,5 x 109/l, 61% leukocytów
4 lata: 2,0-8,0 x 109/l, 50% leukocytów
6 lata: 1,5-7,0 x 109/l, 42% leukocytów
Limfocyty (LYMPH)
10 lata: 1,5-6,5 x 109/l, 38% leukocytów
21 lat: 1,0-4,8 x 109/l, 20-45% leukocytów
Dorośli: 1,0-4,5 x 109/l, 20-45% leukocytów
1 rok: 0,05-1,1 x 109/l, 2-7% leukocytów
4 lata: 0-0,8 x 109/l, 2-7% leukocytów
6 lata: 0-0,8 x 109/l, 2-7% leukocytów
Monocyty (MONO)
10 lata: 0-0,8 x 109/l, 1-6% leukocytów
21 lat: 0-0,8 x 109/l, 1-8% leukocytów
Dorośli: 0-0,8 x 109/l, 1-8% leukocytów
OB krwi (Odczyn Biernackiego krwi)
Grupy
Normy
Interpretacja
wiekowe
0-2
Noworodki
mm/h Chorobami powodującymi przekroczenie norm mogą być: stany zapalne (infekcyjne i Niemowlęta
12-17
nie infekcyjne), nowotwory, choroby rozrostowe krwi (np. białaczki), choroby auto (do 6 miesięcy) mm/h immunologiczne, w zawałach mięśnia sercowego, w urazach, złamaniach kości, w Kobiety < 60 do 12
niedoczynności i nadczynności tarczycy, w hipercholesterolemi. Wzrost OB jest roku życia
mm/h również spotykany u kobiet w okresie przedmenstuacyjnym i miesiączki, w okresie Kobiety > 60 do 20
ciąży i okresu połogu (od 10-11 tygodnia ciąży do 6 tygodni po porodzie), w czasie roku życia
mm/h czasie stosowania hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Zmniejszenie Mężczyźni <
do 8
wartości OB występuje w chorobach alergicznych, w obniżonej wartości
60 roku życia mm/h fibrynogenu, w nadkrwistości.
Mężczyźni> 60 do 15
roku życia
mm/h