•
Informacje, opisujące dane i struktury obiektów bazy danych.
•
Przechowywane w słowniku danych.
Optymalizacja poleceń SQL
•
Używane przez optymalizator do oszacowania:
Część 2.
• selektywności predykatów polecenia,
• kosztu użycia ścieżek dostępu,
Statystyki i histogramy,
• kosztu operacji I/O i czasu procesora,
metody dostępu do danych
• kosztu planu wykonania polecenia.
•
Tylko aktualne statystyki użyteczne!
• Statystyki są statyczne – nie są automatycznie uaktualniane przy zmianie danych.
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
1
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
2
Statystyki (2)
Statystyki (3)
•
Przykłady statystyk:
•
Statystyki mogą być gromadzone automatycznie (przez
• dla relacji:
dedykowany proces SZBD) lub ręcznie (na żądanie użytkownika)
• liczba rekordów,
przy użyciu pakietu DBMS_STATS.
• liczba bloków,
• średnia długość rekordu,
•
W przypadku braku statystyk dla obiektów używanych w zapytaniu
• dla atrybutu relacji:
przed wykonaniem zapytania optymalizator realizuje dynamiczne
• liczba różnych wartości,
próbkowanie statystyk.
• liczba rekordów, w których atrybut ma wartość pustą,
• rozkład wartości (histogram),
• dla indeksu:
• liczba bloków-liści,
• wysokość drzewa,
• wskaźnik zgrupowania indeksu,
• statystyki systemowe:
• wykorzystanie procesora,
• liczba operacji we/wy.
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
3
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
4
Histogramy (2)
•
Histogram – szczegółowa statystyka opisująca rozkład wartości
•
Rodzaje (cd):
określonej kolumny relacji.
• histogram częstotliwości (ang. frequency) – każda wartość kolumny
•
Rodzaje:
odpowiada jednemu przedziałowi, każdy przedział zawiera liczbę wystąpień tej wartości; tworzony wtedy, gdy liczba wartości kolumny
• histogram o zrównoważonej wysokości (ang. height balanced) – zbiór jest mniejsza bądź równa żądanej liczbie przedziałów histogramu.
wartości kolumny dzielony jest na przedziały o tej samej (w przybliżeniu) liczbie rekordów; przykład (zakres wartości: <1, 100>, liczba przedziałów: 10):
•
Histogramy należy tworzyć tylko dla kolumn z nierównomiernym
• równomierny rozkład wartości atrybutu:
rozkładem wartości (ang. skewed data), często używanych w warunkach zapytania.
1 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
•
Gdy zmieni się rozkład danych kolumny, konieczne jest ponowne
• nierównomierny rozkład wartości atrybutu:
wygenerowanie histogramu,
1 10 10 10 30 40 40 40 65 80 100
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
5
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
6
Ręczne zbieranie statystyk
Zbieranie statystyk dla indeksu
•
Metody:
exec DBMS_STATS.GATHER_INDEX_STATS(
• na podstawie pełnych danych,
ownname => <nazwa_schematu>, indname => <nazwa_indeksu>, estimate_percent => <procentowa_wielkość_próbki>);
• szacowanie na podstawie próbki, próbka określana w
procentach liczby rekordów.
•
jeśli wartość <procentowa_wielkość_próbki> określono jako:
•
Procedury zbierające statystyki:
• null, wówczas statystyki zbierane na podstawie pełnych danych,
• DBMS_STATS.GATHER_INDEX_STATS – dla indeksu,
• liczbę z przedziału <0,00001; 100>, wówczas szacowanie na podstawie próbki o zadanym rozmiarze,
• DBMS_STATS.GATHER_TABLE_STATS – dla relacji.
• DBMS_STATS.AUTO_SAMPLE_SIZE – rozmiar próbki dobiera system.
•
Procedury usuwające statystyki:
• DBMS_STATS.DELETE_INDEX_STATS – dla indeksu,
• DBMS_STATS.DELETE_TABLE_STATS – dla relacji,
exec DBMS_STATS.GATHER_INDEX_STATS(
• DBMS_STATS.DELETE_COLUMN_STATS – dla kolumny.
ownname => 'SCOTT', indname => 'PK_PRAC', estimate_percent => 20);
•
Uwaga! Od Oracle10g statystyki dot. indeksów są gromadzone automatycznie podczas tworzenia lub przebudowy indeksu.
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
7
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
8
Zbieranie statystyk dla relacji (1)
Zbieranie statystyk dla relacji (2)
exec DBMS_STATS.GATHER_TABLE_STATS(
•
<klauzula SIZE> – SIZE { liczba | REPEAT | AUTO | SKEWONLY }: ownname => <nazwa_schematu>, tabname => <nazwa_relacji>, estimate_percent => <procentowa_wielkość_próbki>,
• liczba – liczba przedziałów w histogramie, zakres: <1, 254>, method_opt => <rodzaj_statystyk>,
• REPEAT – powtórzenie zbierania histogramów dla kolumn, które mają już cascade =><DBMS_STATS.AUTO_CASCADE | TRUE | FALSE> ); histogramy,
• AUTO – SZBD określi, dla których kolumn zbierać histogramy na podstawie
•
METHOD_OPT – określa zakres zbieranych statystyk:
obciążenia i rozkładu danych kolumny,
• FOR TABLE – tylko statystyki dla tabeli bez statystyk dla kolumn,
• SKEWONLY – SZBD określi, dla których kolumn zbierać histogramy tylko na podstawie rozkładu danych kolumny (bez analizy obciążenia).
• FOR ALL COLUMNS [<klauzula SIZE>] – statystyki dla tabeli i statystyki dla wszystkich kolumn,
• FOR ALL INDEXED COLUMNS [<klauzula SIZE>] – statystyki dla tabeli i
•
FOR ALL COLUMNS SIZE AUTO – wartość domyślna dla par. METHOD_OPT: statystyki dla poindeksowanych kolumn,
• statystyki tabeli,
• FOR COLUMNS [<klauzula SIZE>] kolumna1 [<klauzula SIZE>], kolumna2
• podstawowe statystyki wszystkich kolumn tabeli,
[<klauzula SIZE>], ... – statystyki dla tabeli i statystyki dla wskazanych
• histogramy dla kolumn wyznaczonych na podstawie wcześniejszych kolumn.
obserwacji dotyczących obciążenia i rozkładu wartości.
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
9
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
10
Zbieranie statystyk dla relacji (3)
Statystyki w słowniku bazy danych
exec DBMS_STATS.GATHER_TABLE_STATS(
•
Dla relacji:
ownname => 'SCOTT', tabname => 'PRACOWNICY',
estimate_percent => DBMS_STATS.AUTO_SAMPLE_SIZE,
• USER_TABLES, USER_TAB_STATISTICS
method_opt => 'FOR COLUMNS placa_pod SIZE AUTO, nazwisko SIZE AUTO');
•
Dla kolumn:
• USER_TAB_COLUMNS, USER_TAB_COL_STATISTICS,
exec DBMS_STATS.GATHER_TABLE_STATS(
USER_TAB_HISTOGRAMS
ownname => 'SCOTT', tabname => 'PRACOWNICY',
•
Dla indeksów:
method_opt => 'FOR ALL INDEXED COLUMNS',
• USER_INDEXES, USER_IND_STATISTICS
cascade => TRUE);
SELECT num_rows, blocks, last_analyzed, sample_size
FROM USER_TAB_STATISTICS
•
Uwaga! Od Oracle12c statystyki dotyczące tabel zostają zebrane automatycznie w sytuacji, gdy tabela, do której ładowane są dane ścieżką bezpośrednią WHERE table_name = 'PRACOWNICY';
(polecenie INSERT /*+ APPEND */, dane umieszczane od razu w plikach bazy danych z pominięciem bufora bazy danych), była poprzednio pusta: SELECT num_distinct, low_value, high_value, num_buckets, histogram
• tabela została dopiero co utworzona i nie posiada jeszcze rekordów, lub FROM USER_TAB_COL_STATISTICS
• usunięto z tabeli wszystkie rekordy.
WHERE table_name = 'PRACOWNICY'
AND column_name = 'NAZWISKO';
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
11
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
12
Metody dostępu do danych
exec DBMS_STATS.DELETE_INDEX_STATS(
•
Określają, w jaki sposób dane polecenia SQL są odczytywane z ownname => <nazwa_schematu>, indname => <nazwa_indeksu>); miejsca ich fizycznej lokalizacji.
•
Dostęp do tabeli:
exec DBMS_STATS.DELETE_TABLE_STATS(
• pełne przeglądnięcie,
ownname => <nazwa_schematu>, tabname => <nazwa_relacji>);
• dostęp przy pomocy adresu rekordu.
•
Dostęp do indeksu:
exec DBMS_STATS.DELETE_COLUMN_STATS(
• unikalne przeglądnięcie indeksu,
ownname => <nazwa_schematu>, tabname => <nazwa_relacji>,
• (odwrócone) zakresowe przeglądnięcie indeksu,
colname => <nazwa_kolumny>, col_stat_type => <rodzaj_usuwanych_statystyk>);
• przeglądnięcie indeksu z pominięciem kolumn,
• pełne przeglądnięcie indeksu,
• szybkie pełne przeglądnięcie indeksu,
•
COL_STAT_TYPE:
• dostęp do indeksu bitmapowego,
• HISTOGRAM – usuwany jest histogram dla kolumny, podstawowe
• połączenie indeksów.
statystyki kolumny pozostają,
Przy dostępie do indeksu dane zwykle zwracane w kolejności rosnącej.
• ALL – usuwane są wszystkie statystyki dla kolumny (wartość
•
Ogólne zasady dostępu do danych:
domyślna).
• odczyt dużej części rekordów relacji – pełne przeglądnięcie relacji,
• odczyt pojedynczych rekordów relacji – dostęp za pomocą indeksu.
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
13
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
14
Dostęp do tabeli
Dostęp do tabeli
Pełne przeglądniecie tabeli
Dostęp przy pomocy adresu rekordu
•
Ang. full table scan
•
Ang. rowid scan
•
Sekwencyjny odczyt wszystkich bloków danych, w których tabela
•
Odszukanie rekordu relacji na podstawie dostarczonego adresu przechowuje swoje rekordy, odfiltrowanie rekordów nie
rekordu (rowid).
spełniających zdefiniowanych w poleceniu SQL kryteriów selekcji
•
Najszybszy sposób dostępu
(np. w klauzuli WHERE).
do rekordów tabeli.
•
Stosowane gdy:
•
Źródło adresu rekordu:
• brak indeksu dla relacji lub
• warunek selekcji polecenia SQL,
nie można użyć istniejących
indeksów,
SELECT * FROM pracownicy
DB_FILE_MULTIBLOCK_READ_COUNT
• zostanie odczytana duża część
WHERE rowid = ‘AAAMMUAAEAAAAAtAAG’;
wszystkich bloków, w których tabela składuje swoje dane,
• rozmiar tabeli jest niewielki.
• pobranie z indeksu tabeli.
•
Możliwy odczyt wieloblokowy – pobranie w jednej operacji I/O wielu przyległych bloków danych, bardziej efektywne niż wiele odczytów pojedynczych bloków.
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
15
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
16
Dostęp do indeksu
Unikalne przeglądnięcie indeksu
Zakresowe przeglądnięcie indeksu
•
Ang. index unique scan
•
Ang. index range scan
•
Dostęp do indeksu unikalnego, operacja zwraca co najwyżej jeden
•
Dostęp do indeksu unikalnego (warunek inny niż równościowy) lub adres rekordu.
nieunikalnego, operacja zwraca zakres adresów rekordów.
•
Stosowane, gdy w poleceniu SQL zastosowano warunek
•
Stosowane, gdy w poleceniu SQL:
równościowy z atrybutem, na którym zdefiniowano indeks unikalny
• warunek selekcji z kolumnami z części wiodącej indeksu, takie jak: (również ograniczenia klucz podstawowy i klucz unikalny).
• kolumna = ‘wartość’, kolumna > ‘wartość’, kolumna < ‘wartość’
(również kombinacje powyższych)
• kolumna like ‘ABC%’ (% nie może być na początku wzorca),
• warunek złożony z ww. warunków ze spójnikiem AND,
• klauzula ORDER BY lub GROUP BY z atrybutami z części wiodącej indeksu.
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
17
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
18
Dostęp do indeksu
Dostęp do indeksu
Odwrócone zakresowe przeglądnięcie indeksu
Przeglądnięcie indeksu z pominięciem kolumn
•
Ang. index range scan descending
•
Ang. index skip scan
•
Odmiana zakresowego przeglądnięcia indeksu.
•
Operacja korzystająca z indeksu złożonego dla polecenia, w którym
•
Dane zwracane w kolejności malejącej .
nie występuje kolumna z początku części wiodącej klucza
indeksowego:
•
Stosowane, gdy:
• indeks dzielony jest na mniejsze podindeksy, liczba podindeksów jest
• w poleceniu konieczne posortowanie danych w porządku malejącym, równa liczbie wartości pierwszej kolumny w kluczu indeksowym,
• przy poszukiwaniu wartości mniejszych niż wartość wyspecyfikowana.
• podindeksy skanowane są kolejno – operacja zastępuje pełne przeglądnięcie relacji.
•
Przykład:
• relacja Pracownicy(id_prac, adres, płeć), indeks o strukturze klucza: (płeć, id_prac), zapytanie: select * from Pracownicy where id_prac =
100
• indeks zostaje podzielony na dwa podindeksy: dla wartości płeć = ‘M’ i dla wartości płeć = ‘K’, podindeksy zostają przeskanowane kolejno.
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
19
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
20
Dostęp do indeksu
Pełne przeglądnięcie indeksu
Szybkie pełne przeglądnięcie indeksu
•
Ang. full index scan
•
Ang. fast full index scan
•
Stosowane, gdy:
•
Stosowane, gdy:
• w warunku polecenia SQL odwołania do kolumn z klucza indeksowego,
• wszystkie kolumny, które są używane w poleceniu SQL, występują w kolumny nie muszą być częścią wiodącą klucza,
kluczu indeksowym,
• brak odwołań do poindeksowanych kolumn w warunku polecenia, ale:
• co najmniej jedna z tych kolumn ma zdefiniowane ograniczenie NOT
• wszystkie kolumny, do których występuje odwołanie w poleceniu (np. w NULL.
klauzuli SELECT), znajdują się w kluczu indeksowym,
•
Zastępuje pełne przeglądnięcie relacji – wynik polecenia SQL
• przynajmniej jedna z tych kolumn nie jest pusta.
uzyskuje się bezpośrednio z indeksu, bez konieczności dostępu do
•
Odczytywane są wszystkie liście indeksu w porządku, bloki indeksu relacji.
odczytywane pojedynczo.
•
Odczytywane są wszystkie liście indeksu przy zastosowaniu
•
Używane głównie do eliminacji operacji sortowania relacji – dane są odczytu wieloblokowego – większa wydajność niż pełne
posortowane wg klucza indeksowego.
przeglądnięcie indeksu, ale nie zostaje zachowane uporządkowanie.
•
Nie może być używany do eliminacji operacji sortowania relacji –
dane nie są posortowane wg klucza indeksowego.
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
21
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
22
Dostęp do indeksu
Dostęp do indeksu
Dostęp do indeksu bitmapowego
Połączenie indeksów
•
Składa się z dwóch kroków:
•
Ang. index join
1. dostęp do bitmapy,
•
Stosowane w przypadku, gdy wszystkie kolumny, używane w
2. konwersja bitmapy do adresów rekordów (krok opuszczany w poleceniu SQL, znajdują się w kluczach kilku różnych indeksów.
przypadku możliwości realizacji polecenia bez dostępu do
•
Wynik polecenia uzyskuje się tylko z indeksów, bez konieczności relacji).
dostępu do relacji.
•
W przypadku poleceń z warunkiem złożonym (spójniki AND i OR,
•
Nie może być stosowane do eliminacji operacji sortowania relacji.
negacja), operacje koniunkcji, alternatywy i negacji wykonywane
•
Przykład:
bezpośrednio na bitmapach (widoczne w planie wykonania
SELECT id_prac FROM pracownicy WHERE placa_pod >1000; polecenia).
Range scan(indeks na placa_pod)
Fast Full Scan(indeks na id_prac)
placa_pod
ROWID
id_prac
ROWID
16
1 0
6 0
0
00
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 1
0 .
1 00
0 1
0 .
1 00
0 1
0
12
1 0
2
00
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 1
0 .
1 0A
0 1
A .
1 01
0 E
1
...
...
...
...
20
2 0
0 0
0
00
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 1
0 .
1 0A
0 1
A .
1 01
0 E
1
14
1 0
4
00
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 1
0 .
1 00
0 1
0 .
1 00
0 1
0
12
1 0
2
join (hash)
...
14
1 0
4
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
23
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
24
Wskaźnik zgrupowania indeksu (1)
Wskaźnik zgrupowania indeksu (2)
•
Minimalną jednostką operacji I/O jest blok dyskowy a nie rekord
•
Interpretacja:
• mała wartość (równa lub bliska liczbie bloków tabeli) – dobrze, użycie
•
Statystyka, pozwalająca na porównanie kosztu operacji
indeksu jest korzystne w stosunku do pełnego przeglądnięcia tabeli z powodu konieczności wykonania mniejszej liczby operacji odczytu przeglądnięcia indeksu z kosztem pełnego przeglądnięcia tabeli bloków tabeli (odczytu danych) po dostępie do indeksu (po odczycie adresów rekordów)
•
Określa, jak mocno indeks jest "zsynchronizowany" z tabelą:
• mała wartość – rekordy tabeli z tymi samymi (lub zbliżonymi)
• duża wartość (równa lub bliska liczbie rekordów tabeli) – źle, użycie wartościami poindeksowanej kolumny są skupione w niewielkiej liczbie indeksu jest niekorzystne w stosunku do pełnego przeglądnięcia tabeli bloków
z powodu konieczności wykonania większej liczby operacji odczytu
• duża wartość – rekordy tabeli z tymi samymi (lub zbliżonymi) bloków tabeli po dostępie do indeksu
wartościami poindeksowanej kolumny są rozproszone w dużej liczbie
•
Słownik danych
bloków
SELECT clustering_factor FROM user_indexes
WHERE index_name = ‘PRAC_PK’;
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
25
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
26
Wskaźnik zgrupowania indeksu (3)
•
Przykład – tabela posiada 9 rekordów, poindeksowana kolumna K1
posiada trzy wartości A, B i C (po trzy rekordy), rekordy zajmują 3
bloki.
•
Przypadek 1. Mała wartość wskaźnika. Niski koszt skanu indeksu –
odczyt A wymaga dostępu do jednego bloku tabeli
BLOK 1
BLOK 2
BLOK 3
A
A
A
B
B
B
C
C
C
•
Przypadek 2. Duża wartość wskaźnika. Wyższy koszt skanu indeksu
– odczyt A wymaga dostępu do wszystkich trzech bloków tabeli BLOK 1
BLOK 2
BLOK 3
A
B
C
A
B
C
A
B
C
(c) Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej
27