Polityka personalna, to usystematyzowany zbiór założeń i wskazówek, które zmierzają do optymalnego ukształtowania spraw osobistych i stosunków międzyludzkich w jednostkach organizacyjnych w celu zapewnienia skuteczności działania tych jednostek, a jednocześnie pełnego rozwoju osobowości zatrudnionych w nich pracownikowi. A zatem naukowym celem polityki personalnej jest powodowanie takich zachowań pracowników, załogi przedsiębiorstwa, by zostały osiągnięte założone cele i zadania organizacji.
Modele polityki personalnej
•Model sita
•Model kapitału ludzkiego
Model SITA jest narzędziem, które prowadzi do budowy kultury organizacyjnej opartej na konkurencji między pracownikami. Kolejne sita, jako kolejne etapy oceny; sprawdzenia na ile pracownik spełnia oczekiwania organizacji, funkcjonują nie tylko w momencie angażowania kandydatów do pracy. Także w trakcie jej wykonywania pracownicy muszą wielokrotnie udowadniać swoje postępy, jakość wykonywanej pracy itd.
Założenia:
- człowiek dorosły jest istotą „gotową” w pełni ukształtowaną i bardzo trudno jest go zmienić (co powoduje konieczność posiadania w przedsiębiorstwie wyłącznie najlepszych pracowników).
- model oparty jest na teorii konfliktu i mówi o motywacyjnej roli konkurencji (ludzie zmuszeni do konkurowania ze sobą stają się bardziej efektywni i dają z siebie wszystko).
Korzyści
•możliwość "wyselekcjonowania" najbardziej efektywnych pracowników ze stosunkowo dużej grupy pierwotnie zatrudnionych
•stosunkowo niewielkie koszty, jakie firma musi ponieść dla rozwijania umiejętności pracowników
•przekonanie, że wszystkie środki przeznaczone na politykę kadrową są wydatkowane efektywnie (poza kosztami zatrudnienia i utrzymania pracowników w początkowym okresie) Negatywne konsekwencje
•brak przywiązania pracowników do organizacji
• brak lojalności
• brak poczucia bezpieczeństwa
• brak odpowiedzialności za organizację Model kapitału ludzkiego
tworzy kulturę opartą na lojalności, zaangażowaniu i związaniu z firmą na wiele lat. Pracownicy zatrudniani są w firmie z myślą o długim okresie zatrudnienia. Człowiek jest zasobem unikalnym, a inwestycja w "zasób ludzki" jest opłacalna.
Założenia
•człowiek ze swej natury jest zdolny i skłonny do rozwoju
•człowiek uczy się przez całe życie - jest to zarówno jego naturalna potrzeba, jak i bodziec mobilizujący go do działania
•rozwój, a nie konkurencja, jest podstawowym bodźcem dzialania
•system polityki personalnej odwołuje się do motywacji wyższego rzędu, zwłaszcza do potrzeby samorealizacji
Negatywne konsekwencje
• stosunkowo duże koszty związane z nakładami na kształcenie i rozwój, poprawę warunków pracy, zapewnienie pracownikom możliwości kariery zawodowej zgodnie z ich potrzebami Korzyści
• lojalność pracowników wobec przedsiębiorstwa
• możliwość kształtowania ich wiedzy i zachowań zgodnie z potrzebami firmy.
• pracownicy łatwiej wchodzą w pozytywne relacje interpersonalne w grupie pozwalające na skuteczną współpracę a nie walkę o wpływy czy pozycję w firmie.
Model sita
Motel kapitału ludzkiego
Otoczenie rynkowe
Korzystniejsze jest stosowanie tego
Może być stosowany w
modelu w wypadku istnienia rynku
dowolnej sytuacji na rynku
pracodawcy.
pracy.
Strategia firmy
Strategia agresywna, oparta na niskim Strategia oparta na stabilności koszcie wytwarzania. Jedyna lub
działania, silnej marce.
najskuteczniejsza możliwość obniżki
Wysoki
kosztów to obniżka kosztów w
koszt produktu ze względu na
obszarze Zarządzania Zasobami
jego wysoką jakość.
Ludzkimi
Okres
Okres krótki
Długi okres
zatrudnienia/planowanie
Wymagania przy
Wysokie – najlepsi w danym
Najważniejszy jest potencjał i
zatrudnieniu
momencie, kwalifikacje i
możliwości rozwojowe
doświadczenie poparte formalnymi
pracownika
świadectwami.
Nakłady na szkolenia
niskie
wysokie
wynagrodzenie
Najczęściej system prowizyjny lub
System wynagrodzeń oparty
inny umożliwiający uzależnienie
na wysokiej płacy
wysokości płac od wyników pracy
zasadniczej
(np. niska płaca zasadnicza w
połączeniu z możliwą do osiągnięcia
wysoką premią)
Opieka socjalna ze strony ograniczona
rozbudowana
firmy
System awansów
Najczęściej nie istnieje
Rozbudowany system
awansów zarówno
pionowych, jak i
poziomych.
Bibliografia:
Augustyn Wajda, Podstawy nauki o zarządzaniu organizacjami., Wydawnictwo Difin, Warszawa 2003, str. 138 - 139
Kostera M., Zarządzanie personelem,PWE, Warszawa 1994 r.,s.25