Wesele charakterystyka bohaterów


Gospodarz - Włodzimierz Tetmajer, malarz, mieszkaniec Bronowic, żonaty z chłopką, Anną Mikołajczykówną (siostra Panny Młodej). To
właśnie do niego przybywa Wernyhora, aby przekazać  Rozkaz-Słowo i  pomówić o Przymierzu (zespoleniu chłopów i inteligencji w walce
o niepodległość). Wyspiański przedstawia Gospodarza jako człowieka ogólnie znanego i cieszącego się autorytetem, akcentuje jego prostotę
- postać ta nie wyróżnia się spośród chłopów swoim  miejskim pochodzeniem. Do tych cech dołącza się jednak niezdecydowanie i brak
konsekwencji w działaniu. Gospodarz nie nadaje się na przywódcę, sam zapomina o słowach Wernyhory, a do wypełnienia misji
zgromadzenia uzbrojonych chłopów wybiera nieodpowiedzialnego Jaśka. Wyspiański podkreśla jeszcze jeden, zabawny, ale nie pasujący do
bronowickiego gospodarza, rys charakteru: Gospodarz jest całkowicie podporządkowany Gospodyni. Bez niej czuje się bardzo niepewnie, co
wyraznie widać w trakcie spotkania z Wernyhorą, kiedy bez przerwy wspomina o żonie, która jest  w alkierzu , a słowa  żona stroi się w
alkierzu powtarzają się w trakcie ich rozmowy jak refren. Bez sprzeciwu akceptuje także wolę Gospodyni, aby ukryć złotą podkowę, którą
zgubił Wernyhora. Gospodarz wie, że symbolizuje ona szczęście i że należałoby pokazać ją zgromadzeniu, ale słowa żony:  tego z ręki się nie
zbywa, / w tajemnicy się ukrywa, / światom się nie pokazuje są dla niego wyrocznią, więc nie oponuje, kiedy ta chowa złotą podkowę do
skrzyni.
Jednocześnie Gospodarz, dzięki autentycznemu zbliżeniu się do ludu i akceptacji jego praw i moralności, w pełni rozumie wielkość i godność
polskiego chłopa. To właśnie on wygłasza apologię (uznanie, zachwyt) tej warstwy społecznej:  A bo chłop i ma coś z Piasta, / coś z tych
królów Piastów - wiele! .
Gospodyni - Anna z Mikołajczyków Tetmajerowa, siostra Panny Młodej. Wzorowa gospodyni, zajmuje się nie tylko domem i gospodarstwem,
ale wraz z mężem podejmuje wszystkie ważniejsze decyzje. Rozumuje jak kobieta, dla której najważniejsze jest szczęście rodzinne, dobro
męża i dzieci. W pierwszym rzędzie myśli o nich, dlatego skrzętnie ukrywa złotą podkowę i nie zamierza się nią z nikim dzielić. Troskliwie
opiekuje się mężem, a w końcu odważnie przeciwstawia się jego walecznym zapędom:  Niech broni Bóg!!! / Cóz wy chcecie, co wy chcecie!?
/ Cózeście sie kosów jeni .
Pan Młody - Lucjan Rydel, poeta; jego wesele z chłopką, Jadwigą Mikołajczykówną, można traktować jako kolejny przykład młodopolskiej
ludomanii (chłopomanii). Pan Młody zachwyca się żoną  jak lalką dobytą z pudełek / w Sukiennicach , żyje poezją, marzeniami, postrzega
wieś przez pryzmat własnych o niej wyobrażeń, które daleko odbiegają od rzeczywistości. Nie rozumie praw i obyczajów panujących na wsi.
Już Panna Młoda zarzuca mu:  Cięgiem ino rad byś godać, / jakie to kochanie bedzie . Pan Młody popada w sztuczną egzaltację, jego żona
obawia się, czy mąż jest szczery w swoim zachwycie wsią. Pustosłowie i afektację zarzuca mu także Radczyni, która jego natchniony monolog
o urokach wsi i wyjątkowości weselnego nastroju replikuje krótkim:  Ach, pan gada, gada, gada . Wyspiański pokazuje naiwność w
pojmowaniu istoty wsi i charakteru chłopów, powierzchowność i brak zrozumienia w stosunkach inteligencji z ludem, ujawnia fałszywe tony
w wielkiej  akcji bratania się panów z chłopami. Uosobieniem tych wszystkich wad wydaje się być właśnie postać Pana Młodego, któremu
pokazuje się widmo Hetmana (Branickiego) stwierdzające:  Czepiłeś się chamskej dziewki?! .
Panna Młoda - Jadwiga Mikołajczykówna, młoda, piękna, dostojna i pełna wdzięku w stroju panny młodej,  kolorowa bajecznie . Jest
rezolutna i pełna dystansu do tego, co się dzieje wokół. Zamierza być gospodynią w pełnym tego słowa znaczeniu, jak jej siostra, Anna. Już w
trakcie wesela dyryguje mężem, strofuje go za gadatliwość, szybko ucina jego rozmarzone, poetyckie monologi, krótkimi, dosadnymi
stwierdzeniami, np.:  Ano chciałeś, masz wesele ,  Mos wesele! - Pódz do tońca! . Wbrew temu, czego można by się było spodziewać,
Panna Młoda nie popada w euforię z powodu ślubu z panem  z miasta , wie, że jest inny niż mieszkańcy Bronowic, nie rozumie czym mąż się
tak zachwyca, ślub, wesele to dla niej ważne wydarzenia, ale przeżywa wszystko mocniej, może głębiej, razi ją powierzchowność męża.
Czasem wydaje się zmęczona i zniecierpliwiona nienaturalnym zachwytem Pana Młodego:  Twoja, jak trza, juści twoja, / bo cóż cie to znów
tak dumi? . Jej twarde  Trza być w butach na weselu w odpowiedzi na radę męża, aby zdjęła ciasne trzewiki, wyraznie odzwierciedlają
różnice między sposobem myślenia i odbierania świata obojga małżonków.
Poeta - Kazimierz Przerwa-Tetmajer, brat Gospodarza, młodopolski poeta, w jego wierszach dominuje dekadentyzm - nastroje
pesymistyczne, związane z końcem wieku, poczuciem bezsensu istnienia, przeczuciem nieszczęścia, katastrofy. W trakcie wesela poeta
flirtuje z Maryną, ale bardziej interesuje go Rachela - uosobienie poezji, kobieta tajemnicza, mocno odczuwająca obecność pierwiastków
nadnaturalnych w świecie. Poeta traktuje jednak Rachelę jako kolejną zdobycz, swój podbój miłosny. Rachela to czuje, dlatego między nią a
Poetą, choć obydwoje są związani z poezją, porozumienie nie jest możliwe.
Podstawową wadą Poety jest jego sztuczność i bierność. Pogrążając się w smutku, starając się doznać tragizmu, który jest według niego
podstawowym pierwiastkiem świata, Poeta zatracił szczerość uczuć, prawdziwość, autentyczność przeżyć. On, który miał być wieszczem,
przewodnikiem, ukazywać moc narodu, opisywać jego ducha, być  Zwiastunem (określenie Rycerza, który ukazuje się Poecie), stał się
 skrzydlatym ptakiem, / nędzarzem - bezużytecznym artystą, którego poezja jest martwa i pozbawiona autentycznego znaczenia.
Dziennikarz - Rudolf Starzewski, redaktor konserwatywnego krakowskiego pisma  Czas . Ma pobłażliwy stosunek do chłopów, nie traktuje
ich jako potężnej narodowej siły. Słowa Czepca o zainteresowaniu chłopów polityką i sprawami narodowymi Dziennikarz kwituje krótkim  A
po co - ? , aby za chwilę dosadnie stwierdzić:  Ja myślę, że na waszej parafii / świat dla was aż dosyć szeroki .
Podobnie drwiący stosunek ma Dziennikarz do kobiet, co ujawnia się w jego rozmowie z Zosią. Traktuje ją jak nieświadome, głupiutkie
dziecko, które można obłaskawić kilkoma pięknymi słówkami. Krótka dosadna odpowiedz Zosi:  ...my dla siebie nie będziem, / i po cóż tyle
śpiewności? jest wyrazem jej stosunku do wątpliwej wartości adoratora i zakończeniem rozmowy.
Podobnie jak Poeta Dziennikarz udaje, ubrał maskę, która pozwala mu nie ujawniać swego prawdziwego stosunku do rzeczywistości. Wysila
się na aktorskie pozy:  wiążą mnie konwenansowe sztangi: (...), a ja gardzę, ja gardzę, ja plwam / na to wszystko , tymczasem w
rzeczywistości Dziennikarz akceptuje sytuację. Uważa się za męczennika, skarży się Stańczykowi, który mu się ukazuje, na beznadziejność
sytuacji. Dziennikarz jest bezkrytyczny, dobrowolnie zrzekł się roli sumiennego, obiektywnego świadka wydarzeń, nie potrafi właściwie
oceniać. Jest bierny, a jego uczucia rozpaczy, smutku, tragicznego patriotyzmu są sztuczne, udane. Stańczyk powie:  Acan się zalewa łzami,
(...) ale znać z Acana mowy, / że jest - tak - przeciętnie zdrowy . Królewski błazen próbuje obudzić w Dziennikarzu wstyd, poczucie
bezwartościowości jego pozy, nazywa go  puszczykiem , który głosi upadek, nieszczęście, zamiast poszukiwać dróg ratunku. Dziennikarz ma
się za poważnego, cieszącego się autorytetem człowieka, a tymczasem jest zwyczajnym błaznem, który  oślep gna we własne próchno -
dąży do samozagłady, samozniszczenia.
Rachela - Pepa (Józefa) Singer, córka Hersza Singera - karczmarza z Bronowic; uosobienie poezji, Poeta powie o niej  Pani poezją
przesiąkła . Rachela jako jedyna z postaci postrzega wesele jako przedmiot poezji i temat literacki (a więc tak, jak Wyspiański). Nie tylko
chłonie nastrój zabawy, ale przeczuwa niezwykłe, niespodziewane wypadki, jakie wkrótce będą miały miejsce. Jest nadwrażliwa, jej zmysły
z niespotykaną ostrością odbierają rzeczywistość - dzwięki, barwy, zapachy, kształty. Rachela jest artystką przeżywania, sama nie tworzy
poezji, ale ją czuje  w powietrzu, którą wicher miata / która co dnia świeża wzlata / z wszystkiego fosforyzuje . Jest indywidualnością i
wyróżnia się wśród gości weselnych już choćby przez sam fakt, że przyszła sama, bez zaproszenia, licząc na gościnne przyjęcie. Znalazła się na
weselu z wewnętrznej potrzeby, a nie z powodu towarzyskich powiązań. Rachela to także uosobienie kobiecości w stylu młodopolskim: jest
piękna, ubrana i uczesana zgodnie z modą modernizmu:  włosy nosi w półkole, (...) A lą Botticelli , jest spowita w zwiewny szal. Rachela
odznacza się typowo młodopolską wrażliwością i sposobem przeżywania, charakterystyczne jest także, iż jest zakochana (o czym sama
mówi), w końcu stwierdza, że wypowiada się w imię  Miłości . Posiadając wszystkie omówione przymioty Rachela uosabia typowo
młodopolską postać kobiety - bogdanki, artystki, kochanki; wolnej, niezależnej, wyjątkowej.
Żyd - Hersz Singer, karczmarz z Bronowic. Przychodzi na wesele, choć wie, że nie przez wszystkich jest tam mile widziany - większość
mieszkańców wsi to jego dłużnicy. Żyd właściwie ocenia nienaturalne zachowanie Pana Młodego i jego zachwyt ludem:  No, pan się
narodowo bałamuci . Jest rzeczowy, konkretny, zawsze pilnuje własnych interesów. Tym bardziej więc zaskakuje jego stosunek do Racheli
kocha córkę i umie zrozumieć jej wyjątkowość i indywidualizm.
Żyd nie ma złudzeń co do możliwości zbliżenia się inteligencji i chłopów, wie, że spotkanie na weselu ma charakter okazjonalny i że chłopi ze
swoimi obyczajami i mentalnością są uważani przez gościa miasta za postacie niemal egzotyczne, barwne, kolorowe, odmienne, ale dalekie i
niezrozumiałe, dlatego Żyd stwierdza:  Taka szopka, / bo to nie kosztuje nic / potańcować sobie raz: / jeden Sas, a drugi w las w końcu
każdy pociągnie w swoją stronę.
Ksiądz - jest partnerem Żyda w interesach, to jemu Żyd płaci czynsz za wynajmowanie karczmy, u niego ma zresztą długi. Właśnie dlatego
Ksiądz używa swego autorytetu, aby skłonić Czepca do oddania pieniędzy Żydowi. Ostatecznie obydwaj, Ksiądz i Żyd, są we wsi traktowani
jak osoby, które interesują się głównie pieniędzmi, o czym wymownie świadczy głos Czepca:  To któż moich groszy złodzij, / Cy Żyd jucha, cy
dobrodzij!? .
Ksiądz sceptycznie odnosi się do małżeństwa Pana Młodego, obawia się, że jeśli ten nie znajdzie satysfakcji w związku z chłopką,
unieszczęśliwi dziewczynę. Ważne jest pochodzenie Księdza - jest synem chłopa, dlatego dobrze rozumie swoich parafian. Jednocześnie ma
na uwadze własną karierę, stara się o stanowisko kanonika, wiele uwagi poświęca więc życiu doczesnemu.
Dziad - staruszek pamiętający jeszcze rabację galicyjską z 1846 r. (rzez szlachty i ziemiaństwa dokonana przez chłopów); nigdy już nie
otrząsnął się ze strasznych wspomnień, goście weselni - panowie i chłopi - przypomnieli Dziadowi okrucieństwa przeszłości, rzuca więc ojcu
Panny Młodej złowrogie słowa:  będzie pan twój wnuk . Dziad poważnie się liczy z możliwością powrotu dawnych czasów.
Czepiec - Błażej Czepiec; uosobienie mitu racławickich kos, ma wszystkie cechy idealnego chłopa-kosyniera: interesuje się polityką i
wydarzeniami, które się wokół rozgrywają, jest odważny, ale i porywczy, zawzięty, uparty, najpierw działa, pózniej myśli, w każdej chwili
gotów jest rozpocząć walkę.
Chochoł - słomiana pałuba, którą przykryto różane krzewy rosnące przed domem weselnym. Wraz z krzewem, ukrytym w środku, Chochoł
symbolizuje idee odrodzeńcze, możliwość podzwignięcia się z upadku, zmartwychwstania. Chochoł jest osłoną życia, bytu, a więc ma
życiodajną moc. Doskonale oddają te właściwości Chochoła słowa Racheli:  nie przeziębi najgorszy mróz, / jeśli kto ma zapach róż; / owiną
go w słomę zbóż, / a na wiosnę go odwiążą / i sam odkwitnie .
Druga warstwa znaczeniowa tego symbolu jest związana z ideą upadku, marazmu, bierności. To Chochoł gra pesymistyczną, hipnotyczną
melodię, do której w ostatniej scenie dramatu tańczą goście weselni.
Stańczyk - nadworny błazen Zygmunta Starego, znany z przenikliwości, niepospolitej mądrości politycznej. Ukazuje się Dziennikarzowi, aby
wytknąć mu bierność, zakłamanie, fałsz i skrytykować jego działalność dziennikarską polegającą na usypianiu narodu, utwierdzaniu go w
poczuciu beznadziejności, odbieraniu mu nadziei, co prowadzi do biernego pogodzenia się z niewolą. Jest symbolem mądrości politycznej.
Rycerz - Zawisza Czarny; symbol potęgi, męstwa nie tylko fizycznego ale także duchowego. Dlatego ukazuje się Poecie - dekadentowi, o
rozchwianej psychice, przeświadczonemu o własnej słabości, biernemu. Rycerz chce porwać go do czynu, ożywić jego twórczość ideą walki w
imię wolności i niepodległości.
Hetman (Branicki) - symbol szlacheckiej prywaty, kosmopolityzmu, potępia bratanie się szlachty z ludem, nazywa naród  hołotą .
Wernyhora - legendarny poeta-wieszcz, który przybywa do Gospodarza z  Rozkazem-Słowem (co oznacza rozkaz rozpoczęcia powstania).
Zjawia się jako dostojny starzec,  Pan-Dziad z lirą , budzi respekt, a zarazem kojarzy się w wyobrazni Gospodarza z walką i wolnością.
Wernyhora daje Gospodarzowi wskazówki co do przygotowania powstania, obejmują one także wiele gestów rytualnych, magicznych (gra
na złotym rogu).
Upiór - widmo Jakuba Szeli, symbolizuje zbrodnie z czasów rabacji galicyjskiej, które na zawsze rozdzieliły panów i chłopów i o których należy
pamiętać chcąc doprowadzić do przymierza między tymi warstwami.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Charakterystyka bohatera tragicznego
Charakterystyka Bohaterow Zemsty
Charakterystyka Wokulskiego bohatera Lalki
Treny charakterystyka głównych bohaterów
Rycerz, swiety, kochanek jako bohaterowie charakterystyczni dla literatury sredniowiecznej
Dzieje i charakterystyka Kordiana bohatera dramatu Sło~870
Rycerz, święty, kochanek jako bohaterowie charakterystyc~E70
Escherichia coli charakterystyka i wykrywanie w zywności Cz I
07 Charakteryzowanie budowy pojazdów samochodowych
I grupa układu pierwiastkow i charakterystyka najważniejszych pierwiasków
Sentymentalno romantyczny charakter miłości Wertera i Lotty
Wypracowanie Ten Obcy Charakterystyka Pestki
Om Wesele
2 Charakterystyki geometryczne figur płaskich (2)
bohater wlasnego zycia
WESELE streszczenie szczegółowe i boh

więcej podobnych podstron