TARTRAZYNA W ŻYWNOŚCI I JEJ
WPA
YW NA ORGANIZM
Opracowanie:
Karolina Grzeca
Dietetyka II rok, stacjonarne I stopnia
UMK Collegium Medicum
Tartrazyna (E102)
óðcytrynowożółty barwnik azowy produkowany
głównie do celów spożywczych. W Polsce jej
nazwa handlowa to żółcień spożywcza 5.
CO TO ZNACZY BARWNIK AZOWY?
óðBarwniki azowe - organiczne zwiÄ…zki chemiczne z
grupy azozwiązków ( organiczne związki
chemiczne posiadajÄ…ce w swojej strukturze grupÄ™
azowÄ… o wzorze  N=N )
óðNa skalÄ™ produkcyjnÄ… uzyskiwane sÄ… ze zwiÄ…zków
diazowych i fenolu. ZnajdujÄ… zastosowanie w
przemyśle jako barwniki.
óðSÄ… stosowane w farbiarstwie włókienniczym oraz w
produkcji lakierów i farb. Niektóre związki azowe
(np. oranż metylowy) są wykorzystywane w analizie
chemicznej jako wskaz
niki.
óðBarwniki azowe wykorzystywanie sÄ… także w
przemyśle spożywczym, np.:
ð tartrazyna (E102),
ð żółcieÅ„ chinolinowa (E104),
ð żółcieÅ„ pomaraÅ„czowa FCF (E110),
ð azorubina (E122),
ð czerwieÅ„ koszenilowa A (E124),
ð czerwieÅ„ Allura AC (E129).
ZASTOSOWANIE  PRZEMYSA
SPOŻYWCZY
óðPrzede wszystkim produkty w proszku:
ð napoje, zupy czy polewy do deserów;
óðale także:
ð Wyroby cukiernicze, groszek i kukurydza konserwowa,
ð krakersy serowe, napoje bezalkoholowe,
ð sos miÄ™towy, galaretki (głównie miÄ™towe),
ð likiery owocowe, marcepan, sos brÄ…zowy,
ð dżemy, pÅ‚atki zbożowe kasze, miód sztuczny i musztardy.
 Stosowanie substancji dodatkowych, w tym barwników
spożywczych, jest aktualnie uregulowane przez
następujące akty prawne:
óðrozporzÄ…dzenie Parlamentu Europejskiego i Rady
(WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008r. w
sprawie dodatków do żywności - w zakresie przepisów
ogólnych dotyczących stosowania substancji
dodatkowych do żywności,
óðrozporzÄ…dzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada
2010r. w sprawie dozwolonych substancji
dodatkowych - w zakresie szczegółowych warunków
stosowania substancji dodatkowych, zgodnych z
zapisami dyrektyw Unii Europejskiej w tym zakresie
óðW znalezionym przeze mnie artykule badano sześć
barwników w wybranych środkach spożywczych.
Barwniki te należały do grupy barwników o
określonym liczbowo, akceptowanym dziennym
pobraniu (ADI)
óð Zawartość barwników we wszystkich próbkach
odpowiadała wymaganiom ustawodawstwa.
óðW badanej populacji napojów mediana wynosiÅ‚a 8,6
mg/l;
óðW przypadku cukierków wartość mediany to 17,1
mg/kg;
óðUzyskane wyniki wskazujÄ…, że poziomy barwników w
produktach spożywczych dostępnych na rynku są
znacznie niższe od obowiązujących limitów.
óð Zaobserwowano, że wielu producentów zrezygnowaÅ‚o
z użycia barwników będących przedmiotem badań, na
rzecz innych barwników jak również soków owocowych
lub wyciągów roślinnych, co może być spowodowane
koniecznością umieszczania na etykietach środków
spożywczych ostrzeżenia o możliwości szkodliwego
wpływu na aktywność i skupienie uwagi u dzieci.
Wykorzystano artykuł:  Zawartość barwników mających szkodliwy
wpływ na aktywność i skupienie uwagi u dzieci w wybranych
środkach spożywczych
Autorstwa:
Joanna Gajda-Wyrębek, Jolanta Jarecka, Katarzyna Kuz
ma, Martyna
Beresińska
óðOd 21 Lipca 2010 wedÅ‚ug zaleceÅ„ Unii
Europejskiej żywność, która zawiera tartrazynę
musi być oznakowana ostrzeżeniem.
óðDopuszczalne dzienne spożycie wynosi 7,5 mg/kg
masy ciała.
GA
ÓWNE CELE STOSOWANIA BARWNIKÓW W
ŻYWNOŚCI:
óðodtworzenie pierwotnej barwy Å›rodków
spożywczych utraconej w wyniku ich przetwarzania
(np. ekspozycji na światło, powietrze, skrajne
temperatury, wilgoć i warunki przechowywania)
óðnadanie barwy Å›rodkom spożywczym zazwyczaj
naturalnie bezbarwnym lub sezonowo bezbarwnym
(uatrakcyjnienie żywności),
óðwzmocnienie istniejÄ…cej barwy,
óðpodkreÅ›lenie aromatu (smaku) Å›rodka spożywczego
zwiÄ…zanego z konkretnÄ… barwÄ… i uczynieniem go
Å‚atwiejszym do rozpoznania.
DZIAA
ANIA NIEPOÅ»
DANE
óðTartrazyna jest czynnikiem uwalniajÄ…cym
histaminę, dlatego po jej spożyciu astmatycy mogą
odczuwać wzmożone objawy choroby (jest ona także
odpowiedzialna za skurcze macicy, grożące
poronieniem u ciężarnych).
óðW przypadku osób z nietolerancjÄ… salicylanów
(aspiryna, niektóre owoce, m.in. Jagody i maliny)
tartrazyna wzmaga jej objawy
DZIAA
ANIA NIEPOÅ»
DANE  C.D.
óðJest niezalecana dla dzieci, w poÅ‚Ä…czeniu
z benzoesanami (E210 215) może u nich
powodować trudności w nauce, a nawet
wystÄ…pienie syndromu ADHD.
óðU innych (nawet nieuczulonych) osób może
wywoływać:
ð pokrzywkÄ™, zapalenie skóry, bóle gÅ‚owy,
ð katar sienny, trudnoÅ›ci z koncentracjÄ…,
ð depresjÄ™, wysypkÄ™, swÄ™dzenie warg i jÄ™zyka,
ð bezsenność, dezorientacjÄ™, anafilaksjÄ™.
óðTartrazyna nie zostaÅ‚a zaklasyfikowana
przez Międzynarodową Agencją Badania
Raka jako prawdopodobny, możliwy lub
potwierdzony czynnik rakotwórczy dla ludzi
óðWiele tanich, pomaraÅ„czowych czy żółtych
napojów jest zabarwianych za pomocą
tartrazyny, dlatego dobrze byłoby czytać ich
skład i wybierać te z naturalnymi barwnikami.
óðTartrazyna jest stosunkowo tanim barwnikiem,
dlatego najczęściej występuje w niskiej jakości
napojach gazowanych
óðAmerykaÅ„ska agencja FDA dopuÅ›ciÅ‚a tartrazynÄ™
do użytku, aczkolwiek niektóre kraje zabroniły
stosowania tego barwnika jako dodatku do
żywności. Jeśli tartrazyna zostanie rozpuszczona
w kwasie borowym, to będzie ona wykazywała
właściwości fosforescencyjne.
óðW przypadku wszystkich barwników należy
pamiętać o tym, że przy małych dawkach nic nam
z ich strony nie szkodzi.
óðProblemy zaczynajÄ… siÄ™, kiedy produkty ze
szkodliwymi barwnikami są spożywane
systematycznie i każdego dnia.
óðDlatego powinniÅ›my zwrócić szczególnÄ… uwagÄ™ na
to, aby produkty zawierające barwniki z niższej
półki, nie zasiadły na stałe w naszym jadłospisie,
zwłaszcza w jadłospisie dzieci.
DZI
KUJ
ZA
UWAG
! Jð