Logistyka
Podstawy logistyki
1. Pojęcie i istota logistyki
2. Zarys rozwoju
3. Rola logistyki w przedsiębiorstwie
4. Procesy logistyczne
5. Systemy logistyczne
6. Transport w logistyce
7. Spedycja a logistyka
Logistyka
8. Magazynowanie i obsługa zapasów
9. Centra logistyczne
10. Zarządzanie łańcuchem dostaw
11. Konfiguracja sieci logistycznej
12. Rynek usług logistycznych
13. Przewozy multimodalne
14. Przewozy kurierskie
15. Logistyka międzynarodowa
16. Eurologistyka
17. Koszty logistyki
Transport i logistyka
międzynarodowa
Literatura podstawowa
1. Logistyka, red. nauk. D. Kisperska-Moroń i S.
Krzyżaniak, Biblioteka Logistyka, Poznań 2009
2. Cz. Skowronek, Z. Sarjusz-Wolski, Logistyka w
przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 2008
3. E. Gołembska, Kompendium wiedzy o logistyce, PWN,
Warszawa 2006
4. J. Neider, Transport międzynarodowy, PWE,
Warszawa 2008
5. Usługi logistyczne, pod red. W. Rydzkowskiego, Bib-
lioteka Logistyka, Poznań 2007
Transport i logistyka
międzynarodowa
Literatura uzupełniająca
1. E. Gołembska, Podstawowe problemy logistyki global-
nej, międzynarodowej, eurologistyki, Wydawnictwo
Naukowe Wyższej Szkoły Kupieckiej, A
ódz
2007
2. Logistyka w biznesie, praca zb. pod red. M. Ciesiels-
kiego, PWE, Warszawa 2006
3. E. Gołembska, D. Kempny, J. Witkowski, Eurologistyka
w zarządzaniu międzynarodowym, Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 2005
Pojęcie i istota logistyki
" Pojęcie logistyki
" Istota i koncepcje logistyki
" Zadania logistyki
" Podstawowe składniki procesów
logistycznych
" Logistyka mikro- i makroekonomiczna
" Piramida logistyki
" Powstanie i rozwój logistyki
Definicje logistyki
" Logistyka to proces
- planowania,
- realizowania i
- kontrolowania
sprawnego oraz efektywnego ekonomicznie przepływu i
składowania: surowców, materiałów do produkcji, wyro-
bów gotowych i usług oraz związanych z tym informacji,
z miejsca pochodzenia do miejsca konsumpcji  w celu
zaspokojenia wymagań klientów.
Definicje logistyki
" Logistyka
to określona koncepcja zarządzania przedsiębiorstwem
polegająca na:
- planowaniu,
- organizowaniu i
- kontroli
przepływu i składowania materiałów oraz związanych z
tym informacji.
" W zależności od fazy i miejsca realizacji procesu logisty-
cznego pod pojęciem materiały rozumie się: surowce i
części, produkcję w toku i wyroby gotowe.
Definicje logistyki
" Logistyka
to działania polegające na dostarczeniu:
- właściwemu klientowi,
- właściwych materiałów,
- we właściwej ilości,
- we właściwym miejscu.
- we właściwym czasie,
- we właściwym stanie,
- po właściwych kosztach.
Definicje logistyki
 Przez logistykę rozumie się z reguły pojęcie
oznaczające zarządzanie działaniami
przemieszczania i składowania, które mają
ułatwić przepływ produktów z miejsc
pochodzenia do miejsc finalnej konsumpcji, jak
również związaną z nimi informacją w celu
zaoferowania klientowi odpowiedniego poziomu
obsługi po rozsądnych kosztach .
Definicje logistyki
" Logistyka
to proces planowania, realizowania, kontrolowania,
sprawnego i efektywnego ekonomicznie przepływu
surowców, materiałów do produkcji, wyrobów gotowych
oraz odpowiedniej informacji od punktu ich pochodzenia
do punktu konsumpcji w celu zaspokojenia wymagań
klienta. Logistyka dotyczy również procesów przepływów
związanych z utylizacją, naprawami gwarancyjnymi i
pogwarancyjnymi.
Definicje logistyki
Logistyka
jest procesem zarządzania całym łańcuchem
dostaw.
Istota logistyki
" sprawny przepływ dóbr materialnych i informacji
" poszukiwanie oszczędności łącznych kosztów:
- zaopatrzenia
- produkcji
- dystrybucji
" jak najlepsze zaspokojenie potrzeb klienta
" marketingowa koncepcja zarządzania
przedsiębiorstwem
Koncepcje logistyki
" Jako koncepcja operacyjna
sterowanie podstawowymi procesami technicznymi i eko-
nomicznymi w sferze przepływów towarowych w ramach
danych struktur, potencjału i potrzeb oraz racjonalizacja
tych procesów
" Jako koncepcja zarządzania organizacją
zorientowane rynkowo, zintegrowane zarządzanie przed-
siębiorstwem jako warunek działania i sukcesu na współ-
czesnym, konkurencyjnym rynku
" Jako dziedzina wiedzy ekonomicznej
badająca prawidłowości i zjawiska przepływu dóbr i
informacji w gospodarce a także w jej ogniwach
Istota logistyki
" Logiczne działanie i tworzenie logicznych relacji
pomiędzy procesem głównym realizowanym
przez przedsiębiorstwo, a procesami go wspie-
rającymi.
" Istotę logistyki można ująć na trzech poziomach:
- obsługowym,
- procesowym,
- relacyjno-integracyjnym.
Zadania logistyki
" koordynacja i usprawnienie przepływów
surowców, materiałów i wyrobów
gotowych do konsumentów
" minimalizacja kosztów tego przepływu, tj.
zwiększenie jego efektywności
" podporządkowanie działalności
logistycznej wymogom obsługi klienta
Ujęcia procesu logistycznego
" to integracja strumieni rzeczowych i
informacyjnych
" to patrzenie na procesy gospodarcze
przez pryzmat tych strumieni, sprawność
ich przepływu i kosztów
" to obsługa klienta, jej poziom, jakość,
skuteczność i zadowolenie klienta
Podstawowe składniki procesów
logistycznych
" fizyczny przepływ dóbr rzeczowych
procesy transportowe
" przepływ informacji
procesy informacyjne i procesy decyzyjne
" tworzenie zapasów
przepływ strumieni rzeczowych nie zawsze może być
ciągły  ze względów technicznych, organizacyjnych i
ekonomicznych
Podstawowe składniki procesów
logistycznych
" infrastruktura procesów logistycznych
budynki i budowle maqazynowe, środki transportu,
maszyny i urządzenia zapewniające transport i manipu-
lacje za- i wyładunkowe, pewne rodzaje opakowań
" koszty logistyczne
przepływ dóbr rzeczowych, utrzymywanie zapasów i
funkcjonowanie infrastruktury powodują powstawanie
kosztów logistycznych, które wpływają na efektywność
ekonomiczną przedsiębiorstw
Logistyka mikro- i makroekonomiczna
" Przepływ dóbr rzeczowych w przedsiębiorstwie,
tj. w podmiocie gospodarującym stanowi ujęcie
mikroekonomiczne procesów logistycznych.
Mikrologistyka - logistyka w przedsiębiorstwach
" Logistyka w ujęciu makro to całokształt przepły-
wu dóbr materialnych w gospodarce, wielkość i
struktura utrzymywanych zapasów a także infra-
struktura techniczna, warunkująca procesy
przepływu i utrzymywania zapasów.
Makrologistyka - to logistyka w skali gospodarki
kraju
Fazy przepływu materiałów
w przedsiębiorstwie przemysłowym
" faza zaopatrzenia (zakupu)
" faza produkcji
" faza dystrybucji (zbytu)
Piramida logistyki
" Mezologistyka obejmuje branże i działy
gospodarki narodowej
" Eurologistyka to szczególna forma logistyki
międzynarodowej w skali kontynentu
europejskiego
" Logistyka globalna to operacje logistyczne
zachodzące między firmami działąjącymi
globalnie (na różnych kontynentach)
Rozwój logistyki
" korzeni logistyki należy upatrywać w
wojskowości
" do gospodarki pojęcie to wprowadzono w
latach 50. XX wieku
(w Polsce w latach 80. i 90. ubiegłego
wieku)
" etapy rozwoju logistyki obrazują ewolucję jej
zakresu i funkcji oraz wykorzystania w
procesach zarządzania
Etapy ewolucji logistyki
Etap I  lata 50.XX wieku
" niezintegrowane działania logistyczne
" brak oparcia na jednolitej koncepcji
" brak podporządkowania jednemu celowi
" wyodrębnienie fragmentarycznych działań w sferach:
zakupu
magazynowania
dystrybucji
Etapy ewolucji logistyki
Etap II - lata 60. i początek lat 70. XX w.
" fizyczna dystrybucja towarów
(jako wsparcie działań marketingowych)
" sfera zakupu, manipulacji i magazynowania na
wejściu do przedsiębiorstwa
(zarządzanie materiałami)
Material management
" prognozowanie i planowanie potrzeb materiałowych
" wybór z
ródeł zakupu
" sterowanie zapasami
" manipulacje i magazynowanie
" transport zewnętrzny i wewnętrzny oraz dotyczący
zaopatrzenia stanowisk
Etapy ewolucji logistyki
Etap III - koniec lat 70. i lata 80. XX w.
" stopniowa integracja działań logistycznych
" wszystkie procesy logistyczne skierowane na osiągnięcie
strategicznych celów przedsiębiorstwa:
maksymalizację zysku
umocnienie pozycji na rynku
zwiększenie stopnia dostosowania do warunków otoczenia
" redukcja kosztów i optymalizacja działań w całym łańcuchu
przepływu
Etapy ewolucji logistyki
Etap IV - lata 90. ubiegłego wieku
" całkowita integracja  logistyczny łańcuch dostaw
" rozwój logistyki nie tylko w przedsiębiorstwach
" pojawiają się nowe koncepcje i sposoby ich
wykorzystania:
centra usług logistycznych
zarządzanie odchudzające (lean management)
" doskonalenie elementów infrastruktury logistycznej
Resume ewolucji logistyki
Działalność logistyczna przeszła drogę:
" od działań fragmentarycznych
" poprzez fazę fizycznej dystrybucji
" do zintegrowanego działania
Na bazie zintegrowanych działań powstała koncepcja
zarządzania łańcuchem dostaw.
Rozwój logistyki
Na rozwój logistyki w najbliższych latach
wpływ będą miały następujące megatrendy:
" globalizacja gospodarki,
" indywidualizacja preferencji,
" wzrost świadomości ekologicznej,
" rozwój technologii informatycznych.
Rola logistyki
w przedsiębiorstwie
1. zadania i cele logistyki
2. logistyka a cele przedsiębiorstwa
3. logistyka a strategia przedsiębiorstwa
4. logistyka a płynność finansowa
przedsiębiorstwa
5. logistyka a efektywność przedsiębiorstwa
Logistyka a cele
przedsiębiorstwa
" Procesy logistyczne mają bezpośredni związek z
celami przedsiębiorstwa.
" Dotyczy to zarówno celów w ujęciu krótko- jak i
długookresowym, a więc:
celów operacyjnych
celów strategicznych
Procesy logistyczne są istotnym narzędziem
realizacji celów przedsiębiorstwa.
Logistyka a cele
przedsiębiorstwa
" Procesy logistyczne powinny być
podporządkowane celom głównym
przedsiębiorstwa jako całości
" Procesy logistyczne mają charakter
wspomagający realizację tych celów
Cele przedsiębiorstwa
" mogą być różnie definiowane przez różne
strony zainteresowane jego wynikami
" przykładowymi celami mogą być:
 umocnienie pozycji rynkowej i uzyskanie
przewagi konkurencyjnej
 maksymalizacja wyniku finansowego w długim
horyzoncie czasowym
 wzrost potencjału ekonomicznego
 zwiększenie wartości przedsiębiorstwa dla
akcjonariuszy
Logistyka a cele
przedsiębiorstwa
" Cele operacyjne tworzą podstawę
kształtowania celów strategicznych
" Zapewnienie właściwego poziomu obsługi
klienta realizuje się poprzez strategię
marketingową
" Redukcja kosztów stanowi podstawowy
warunek uzyskania przewagi konkurencyjnej
Logistyka a cele
przedsiębiorstwa
" O wyniku finansowym przedsiębiorstwa
decydują dwa czynniki:
 maksymalizacja przychodów
 minimalizacja kosztów
" Te dwa strumienie decydują o:
 wyniku finansowym i jego maksymalizacji
 umocnieniu pozycji rynkowej
 nadwyżce zwiększającej potencjał ekonomiczny
 i w ostatecznym rachunku zwiększają wartość
przedsiębiorstwa na rynku
Logistyka a
strategia przedsiębiorstwa
" Strategia przedsiębiorstwa to długofalowa koncepcja
rozwoju i funkcjonowania na rynku
" Przejawia się przede wszystkim w zarządzaniu
strategicznym, tj w kierowaniu rozwojem organizacji
zorientowanym na wykorzystanie szans i unikaniu zagrożeń
występujących w otoczeniu
" Formułuje się w niej strategie funkcjonalne obejmujące:
 produkcję
 marketing
 logistykę
 finanse
Logistyka a
strategia przedsiębiorstwa
W planowaniu strategicznym należy uwzględnić
logistyczny punkt widzenia na:
" zaopatrzenie,
" produkcję,
" sprzedaż produktów.
Logistyka
a strategia przedsiębiorstwa
Strategiczne decyzje logistyczne dotyczą
całościowych zamierzeń rozwoju:
" produkcji
" polityki zapasów
" procesu zamówień
" wyboru rodzaju transportu
" lokalizowania baz magazynowych
Logistyka
a strategia przedsiębiorstwa
Kluczowe problemy logistyczne mogące wspierać
strategię rozwoju przedsiębiorstwa:
" wybór strategicznych dostawców materiałów
" własna czy zewnętrzna obsługa transportowa
procesów logistycznych
" rozwój własnych magazynów czy korzystanie z usług
wyspecjalizowanych logistyków
" rozwój własnej sieci dystrybucji czy korzystanie z
sieci innych przedsiębiorstw
" kształtowanie struktury podmiotowej sprzedaży
Logistyka a płynność
finansowa przedsiębiorstwa
" Płynność finansowa przedsiębiorstwa oznacza
bieżącą zdolność do terminowego regulowania
zobowiązań.
" Rzeczowe procesy logistyczne po stronie zakupów
jak i sprzedaży są podstawą kształtowania strumieni
pieniężnych.
" Procesy logistyczne kształtują płynność finansową,
jej poziom i tendencje zmian.
Logistyka a płynność
finansowa przedsiębiorstwa
Procesy logistyczne w sposób szczególny
wpływają na takie pozycje aktywów obrotowych i
zobowiązań jak:
" zapasy
" należności z tytułu dostaw
" zobowiązania z tytułu dostaw
Logistyka a płynność
finansowa przedsiębiorstw
Kształtowanie terminów i form płatności za
dostarczone produkty należy do działalności
marketingowej przedsiębiorstwa.
Jednak sprawność fizycznej dostawy towarów
do odbiorców to efekt działań logistycznych,
która może stanowić istotny argument w
negocjacjach warunków płatności i wpłynąć
pozytywnie na płynność finansową.
Logistyka a płynność
finansowa przedsiębiorstw
Kształtowanie bieżącej płynności finansowej
przedsiębiorstwa z punktu widzenia procesów
logistycznych dotyczy trzech wymienionych
składników aktywów i pasywów, tj.:
" zapasów
" należności z tytułu dostaw
" zobowiązania z tytułu dostaw
Logistyka a efektywność
przedsiębiorstwa
Pojęcie efektywności w literaturze
ekonomicznej definiowane jest w różny
sposób.
Generalnie rozumie się przez nią relację
nakładów i efektów.
E = F/N
Logistyka a efektywność
przedsiębiorstwa
Do pomiaru efektywności działalności
przedsiębiorstwa używa się następujących
pojęć i formuł:
" produktywność czynników produkcji,
" kosztochłonność procesów wytwórczych,
" rentowność
" efektywność zamierzeń rozwojowych
Logistyka a efektywność
przedsiębiorstwa
Produktywność
wyraża relację, w jakiej pozostaje wartość
produkcji (obrotów, przychodów) do
zaangażowanych w przedsiębiorstwie zasobów
trwałych i obrotowych lub osobowych.
Wp=P/M1+M2 lub Wp=P/L
Logistyka a efektywność
przedsiębiorstwa
Kosztochłonność
wyraża relację kosztów ponoszonych dla
uzyskania odpowiedniej wartości produkcji
(obrotu, przychodów)
Wk=K/P
Logistyka a efektywność
przedsiębiorstwa
Rachunek rentowności
można przedstawić na różne sposoby.
Rentowność może być wyrażona w kwotach
bezwzględnych a miarą jest w tym przypadku
wynik finansowy.
Wf=P-K
Logistyka a efektywność
przedsiębiorstwa
Rentowność
może być też mierzona w wielkościach
względnych jako relacja wyniku finansowego do
innych wielkości ekonomicznych:
 obrotu (przychodów)
 aktywów (majątku, zasobów lub zatrudnienia)
 kapitałów własnych
Planowanie logistyczne
" w planowaniu logistycznym każde ogniwo
systemu logistycznego jest połączone z planem
strategicznym firmy
" planowanie logistyczne w przedsiębiorstwie
prowadzone jest na trzech poziomach:
 strategicznym - co?
 taktycznym - kiedy?
 operacyjnym - jak?
Planowanie logistyczne
" Strategiczny plan logistyki umożliwia zintegrowanie 10
kluczowych obszarów przedsiębiorstwa:
 systemu informatycznego
 działalności operacyjnej
 wyposażenia
 struktury organizacyjnej
 operacji magazynowych
 zarządzania transportem
 zarządzania zapasami
 wyboru kanału logistycznego
 strategii konfiguracji sieci logistycznaj
 obsługi klienta
Strategie logistyczne
" strategia całkowitych kosztów logistycznych
" strategia zróżnicowania dystrybucji
" strategia odraczania
" strategia dostaw zbiorczych
" strategia standaryzacji
Procesy logistyczne
Procesy logistyczne w przedsiębiorstwie to
między innymi:
" zakup
" sprzedaż
" transport
" magazynowanie
" kształtowanie zapasów
Zarządzanie łańcuchem dostaw
" geneza łańcucha dostaw
" pojęcie łańcucha dostaw
A
ańcuch logistyczny to taki łańcuch magazynowo-
transportowy, który stanowi technologiczne
połączenie punktów magazynowych i
przeładunkowych drogami przewozu towarów oraz
organizacyjne i finansowe skoordynowanie operacji,
procesów zamówień i polityki zapasów wszystkich
ogniw tego łańcucha.
Zarządzanie łańcuchem dostaw
Ze względu na to, że funkcjonowanie
łańcucha logistycznego uwarunkowane jest
jego przestrzennym rozmieszczeniem,
przez pojęcie łańcucha dostaw należy
rozumieć przepływ produktów logistycznych
w ramach ściśle określonej konfiguracji
sieci logistycznej.
Zarządzanie łańcuchem dostaw
Koncepcja zarządzania łańcuchem dostaw
obejmuje:
" z
ródła surowców i dostawców
" politykę zakupu i gromadzenia surowców
" przepływ materiałów wewnątrz firmy
" przechowywanie wyrobów gotowych
" dystrybucję
" magazynowanie
" transport
Zarządzanie łańcuchem dostaw
Określenie łańcuch dostaw jest rozumiane
jako działalność związana z przepływem
produktów i usług - od jego pierwotnego
z
ródła przez wszystkie formy pośrednie, aż
do postaci, w której produkty i usługi są
konsumowane przez ostatecznego klienta.
Zarządzanie łańcuchem dostaw
W ujęciu procesowym łańcuch logistyczny
można zdefiniować następująco:
A
ańcuch logistyczny to dynamiczny proces, jako
suma działań w poszczególnych jego etapach,
mający na celu skoordynowanie swobodnego
przepływu dóbr a wraz z nimi informacji i środków
finansowych, od miejsc pozyskania surowców do
klienta.
Procesy logistyczne
Fazy procesów logistycznych w
przedsiębiorstwie:
" zaopatrzenie
" produkcja
" dystrybucja
Zarządzanie łańcuchem dostaw
Zarządzanie łańcuchem logistycznym to:
" planowanie,
" organizowanie,
" realizowanie i
" sterowanie
przepływem towarów tak w ich fizycznej jak
i finansowej postaci, wraz z informacjami
dotyczącymi wielkości i struktury popytu na
te towary.
Zarządzanie relacjami w
łańcuchu dostaw
Ma na celu zapewnienie:
" kooperacji,
" partnerstwa,
" integracji,
" optymalizacji procesów i systemów
w działaniach strategicznych, taktycznych i
operacyjnych.
Zarządzanie relacjami w
łańcuchu dostaw
Elementy składowe zarządzania relacjami
z partnerami:
" zarządzanie relacjami z dostawcami
" wdrażanie nowych produktów
" zarządzanie kosztami produktu
" prognozowanie i planowanie
" zarządzanie zapasami magazynowymi
" planowanie produkcji
" reklamacje
Proces logistyczny
" Proces logistyczny w łańcuchu dostaw
obejmuje czynności, zdarzenia i informacje
począwszy od zdefiniowania planu
sprzedaży a skończywszy na dostawie do
klienta, serwisie posprzedażnym i utylizacji.
" Podstawowym elementem procesu i
warunkiem koniecznym dla jego efektywnej
realizacji jest sterowanie procesem.
Proces logistyczny
" definiowanie prognoz sprzedaży
" tworzenie planu produkcji
" definiowanie potrzeb materiałowych
" zakupy zaopatrzeniowe
" zarządzanie zapasami magazynowymi
" magazynowanie
" transport
" dostawy do klienta
" logistyczna obsługa reklamacji klienta
A
ańcuch logistyczny
" ogniwo pozyskiwania surowców
" ogniwo dostaw surowców do łańcucha
" ogniwo produkcji
" ogniwo dystrybucji
Podstawowe terminy łańcucha
dostaw
" bufor
 to jeden ściśle określony asortyment towarów,
tzn. albo surowców, albo półfabrykatów albo
wyrobów gotowych;
 bufor wejściowy i bufor wyjściowy
" łącze
 służy do połączeń buforów;
 łącze wewnętrzne i łącze zewnętrzne
Cele strategiczne łańcucha dostaw
" optymalizowanie wykorzystania aktywów
przedsiębiorstwa
" zwiększenie zjawiska kompresji czasu
wszystkich operacji składowania i transportu
wewnątrz łańcucha dostaw
" zmniejszenie kosztów transakcyjnych i
koncentrowanie się na działaniach
tworzących wartość dla klientów
Zarządzanie łańcuchem dostaw
" w zarządzaniu łańcuchami dostaw wykorzystuje się
informatyczne systemy wspomagające
" najczęściej wykorzystywaną aplikacją jest SCM (Supply
Chain Management)
 zarządzanie zapasami przez dostawcę
 zarządzanie zamówieniami przez klienta
" ECR (Efficient Consumer Response) to strategia efektywnej
obsługi klienta
" CPFR (Collaborative Planning, Forecasting and
Mepelnisment) oznacza współpracę wszystkich partnerów w
łańcuchu dostaw
Ogniwo produkcji w łańcuchu dostaw
" pełni zasadniczą rolę w łańcuchu dostaw:
 znajduje się pośrodku łańcucha
 funkcjonuje w obrębie systemu logistycznego
" system logistyczny to celowo zorganizowany i
połączony zespół takich podsystemów jak:
 zaopatrzenie
 produkcja
 magazynowanie
 transport
 dystrybucja
wraz z relacjami pomiędzy nimi
Podsystem zaopatrzenie
Decyzje zaopatrzeniowe dotyczą:
" procesu zamówień
" wyboru dostawców
" z
ródeł surowców
" negocjacji cen zakupu
" wyboru form obsługi transportowej
Podsystem zaopatrzenie
" Najczęściej wykorzystywaną metodą
wyboru dostawców jest metoda punktowa
" Zawiera ona takie elementy jak:
 rzetelność
 terminowość dostaw
 lojalność wobec partnera
 kondycja finansowa dostawcy
Podsystem produkcja
Aby zaplanować wielkość i strukturę produkcji
stosownie do zgłaszanego popytu, należy
uzyskać odpowiedz
na takie pytania jak:
" co i kiedy wyprodukować?
" jakimi zdolnościami produkcyjnymi oraz surowcami
i półfabrykatami należy dysponować?
" jakimi zapasami produkcji w toku dysponuje firma?
" jaka powinna być wielkość i struktura zakupu
surowców i półfabrykatów oraz obsługi logistycznej
Total Quality Management
" działalność logistyczna jest łączona z
kompleksowym zarządzaniem jakością
" TQM polega na ustawicznym doskonaleniu
wszystkich procesów w przedsiębiorstwie
Just In Time
" metoda dokładnie na czas (JIT) umożliwia
zaniechanie gromadzenia zapasów
" oznacza: produkuj dokładnie to, czego
życzy sobie klient i dostarczaj dokładnie
wtedy, kiedy sobie tego życzy
" w praktyce JIT oznacza:
 skrócenie czasu dostaw
 likwidację przestojów materiałów do produkcji
 skrócenie czasu trwania procesów produkcji w
przedsiębiorstwie
System KAN-BAN
" jest to udoskonalony system JIT
" stanowi system planowania produkcji drogą
regulowania wielkości i struktury zapasów
" wykorzystuje się w nim dwukolorowe karty:
- KAN oznacza miejsca produkcji
- BAN oznacza standardową ilość składnika
użytego do produkcji
" w systemie tym proces produkcji jest
dostosowany do planu wydziału montażu
System logistyczny
przedsiębiorstwa produkcyjnego
" przedsiębiorstwo produkcyjne stanowi centralne
ogniwo w łańcuchu logistycznym
" producent zawsze występuje jako odbiorca
produktów i jednocześnie jako dostawca
" lokalizując ogniwo produkcji w łańcuchu
logistycznym można mówić o rzeczowym
strumieniu zasilania (dopływu) i strumieniu
odpływu
System logistyczny
przedsiębiorstwa produkcyjnego
" logistyka w przedsiębiorstwie produkcyjnym
przeszła kilka faz rozwoju:
 od zarządzania materiałami (Material Management)
 do zarządzania kanałowego (Channel Management)
" zarządzanie kanałowe obejmuje cały przepływ
materiałów w przedsiębiorstwie: od etapu wejścia
surowca do wyrobu końcowego dla klienta
System logistyczny
przedsiębiorstwa produkcyjnego
" system logistyczny przedsiębiorstwa produkcyjnego
może być bardzo złożony
" zintegrowane zarządzanie przepływami rzeczowymi,
strumieniami informacji i strumieniami finansowymi
obejmuje trzy sfery działalności przedsiębiorstwa:
 zaopatrzenie
 produkcję
 dystrybucję
" w każdej z tych faz mamy do czynienia z takimi
elementami jak: zapasy, transport i konfiguracja
przestrzenna
Logistyka zaopatrzenia
" obejmuje:
 dostarczenie materiałów niezbędnych do
produkcji,
 ich składowanie
 dostarczenie do pierwszego stanowiska linii
produkcyjnej
" jest traktowana jako zarządzanie
strumieniem dopływu do przedsiębiorstwa
Logistyka produkcji
" obejmuje zarządzanie przepływem
strumieni materiałowych w procesie
produkcyjnym
" dotyczy:
 projektowania kanałów przepływu w procesie
produkcji
 transportu wewnętrznego
 zapasów produkcji w toku
Logistyka dystrybucji
" obejmuje przemieszczanie wytworzonych
materiałów, półproduktów czy wyrobów
gotowych do odbiorców
" w zależności od rodzaju przedsiębiorstwa i
produkowanych wyrobów sieć dystrybucji
może być bardziej lub mniej rozwinięta
wykazując zróżnicowaną:
 szerokość kanałów dystrybucji
 długość kanałów dystrybucji
System logistyczny
przedsiębiorstwa produkcyjnego
Poza omówionymi fazami system logistyczny
przedsiębiorstw produkcyjnych obejmuje:
" przepływ części zamiennych
(tzw. usługi posprzedażowe)
" obsługę zwrotów
(tzw. Reverse Distribution)
" gospodarkę odpadami
(tzw. logistyka procesów utylizacji)
Planowanie i sterowanie
produkcją
" Bardzo istotnym elementem zarządzania
produkcją jest planowanie potrzeb materiałowych
" W tym złożonym, wymagającym wielu obliczeń
procesie bardzo przydatne są wspierające
oprogramowania komputerowe
" Określeniu tych potrzeb materiałowych służą
systemy planowania potrzeb materiałowych
" Systemy te przeszły określoną drogę rozwoju
Material Requirements Planning
MRP (Planowanie potrzeb materiałowych)
dotyczy:
" planowania zapotrzebowania materiałów
" zamówienia materiałów
" opracowania harmonogramu produkcji
Podstawą funkcjonowania systemu MRP
jest harmonogram (plan) produkcji
wyrobów finalnych.
Manufacturing Resource
Planning
MRP II (Planowanie zasobów produkcyjnych)
oprócz planowania zaopatrzenia
materiałowego produkcji obejmuje:
" planowanie sprzedaży zasobów
" bilansowanie zdolności produkcyjnych
" związane z tym finanse
Money Resource Planning
MRP III (lub MRP+) - to
planowanie zasobów finansowych
Enterprise Resource Planning
ERP - to
planowanie zasobów przedsiębiorstwa
Distribution Requirement
Planning
DRP - to
planowanie zapotrzebowania dystrybucji
" Ma za zadanie określić zapotrzebowanie
na wyrób gotowy
" Opracowany na tej podstawie plan
dystrybucji determinuje wielkość produkcji
Computer Intergrated
Manufacturing
CIM oznacza
metodę zarządzania produkcją przy
wsparciu informatycznym.
CIM umożliwia kontrolę nad prawidłowym
przebiegiem wszystkich systemów
zastosowanych w produkcji.
Korzyści wdrażania systemów MRP
" powiązanie zakupu materiałów z potrzebami
" obniżenie poziomu zapasów
" zbiorcze fakturowanie powodujące wydłużenie
terminu płatności
" egzekwowanie indywidualnej odpowiedzialności
za każde stanowisko pracy
Logistyka dystrybucji
" Logistyka w sferze dystrybucji oznacza
zintegrowany proces planowania, organizowania i
kontroli strumieni towarów i związanych z nim
informacji z miejsca produkcji do odbiorcy.
" Zadaniem logistyki jest zarządzanie procesem
dostarczenia tych towarów z uwzględnieniem 7W,
co wiąże się z koniecznością pokonania pięciu luk.
Logistyka dystrybucji
" luka czasowa
" luka przestrzenna
" luka ilościowa
" luka w asortymencie
" luka informacyjna
Logistyka dystrybucji
" Drogą do pokonywania tych luk jest łączenie się
kanałów dystrybucji z kanałem logistycznym.
" Kanał dystrybucji to zespół kolejnych ogniw, za
pośrednictwem których realizowany jest przepływ
dóbr związany z działalnością rynkową.
" Wybór rodzaju kanału i liczby pośredników zależy
od stopnia intensywności dystrybucji.
" W przypadku kanału zintegrowanego pionowo
wszyscy uczestnicy realizują wspólną strategię.
Magazynowanie i obsługa
zapasów
" Magazyn stanowi jednostkę organizacyjno-
funkcjonalną zajmującą się przechowywaniem dóbr
materialnych (zapasów) czasowo wyłączonych z
ruchu w kanałach logistycznych.
" Do tego celu magazyn dysponuje odpowiednią
infrastrukturą magazynową:
 przestrzenią składową i manipulacyjną
 środkami technicznymi manipulacji i transportu
Magazynowanie i obsługa
zapasów
" Budowle magazynowe to trwałe konstrukcje
inżynierskie służące do magazynowania
zapasów
" Cechuje je duża różnorodność, elementy
techniczne i użytkowe:
 rodzaj i wielkość
 parametry konstrukcyjne
 parametry użytkowe
Magazynowanie i obsługa
zapasów
" Różnorodność budowli magazynowych
wynika z:
 z rodzaju towarów i ich podatności magazynowej
 czasu magazynowania zapasów
 rotacji zapasów w magazynie
 stopnia ich przystosowania do manipulacji
zmechanizowanych
 mechanizacji i automatyzacji procesów
magazynowych
Magazynowanie i obsługa
zapasów
" Budowle magazynowe można dzielić z
punktu widzenia różnych kryteriów:
 stanu skupienia i podatności magazynowej
ładunku
 rozwiązań techniczno-budowlanych i stopnia
zabezpieczenia ładunków
 stopnia mechanizacji procesów magazynowych
 funkcji i przeznaczenia gospodarczego
Magazynowanie i obsługa
zapasów
" W zależności od stanu skupienia i podatności
magazynowej ładunków wyróżnia się
następujące typy magazynów:
 zbiorniki
 silosy
 magazyny uniwersalne
Magazynowanie i obsługa
zapasów
" Uwzględniając rozwiązania techniczno-
budowlane i stopień zabezpieczenia
ładunków budowle magazynowe dzieli się na:
 magazyny otwarte
 magazyny półotwarte
 magazyny zamknięte
 magazyny wysokiego składowania
 magazyny specjalne
Magazynowanie i obsługa
zapasów
" W zależności od stopnia mechanizacji procesów
magazynowych magazyny dzielą się na:
" nie zmechanizowane
" zmechanizowane
" zautomatyzowane
Magazynowanie i obsługa
zapasów
" W zależności od funkcji i przeznaczenia
gospodarczego, jakie spełniają, magazyny
dzielą się na:
" przemysłowe
" handlowe
" transportowe
" usługowe
Magazynowanie i obsługa
zapasów
Techniczne wyposażenie magazynów uzależnione
jest od:
 wielkości i funkcji, jaką pełni magazyn
 rodzaju magazynowanych zapasów i ich podatności
magazynowej
 rodzaju opakowania i stosowanych jednostek
ładunkowych
 metod składowania
 sposobu przemieszczania materiałów
 rodzaju zabiegów konserwacyjnych i konfekcjonowania
Magazynowanie i obsługa
zapasów
" Do technicznego wyposażenia magazynu
zalicza się:
 maszyny i urządzenia transportowe
 urządzenia do składowania
 urządzenia pomocnicze
Magazynowanie i obsługa
zapasów
" Do podstawowych środków transportu w
nowoczesnych magazynach zalicza się:
 wózki jezdniowe
 dz
wignice
 przenośniki
Magazynowanie i obsługa
zapasów
" Wśród urządzeń do składowania można
wyróżnić:
 w magazynach otwartych: legary, stojaki,
podstawki
 w magazynach zamkniętych: regały o różnej
konstrukcji (nieruchome, przesuwane), stojaki
czy szafki
Magazynowanie i obsługa
zapasów
" System magazynowania można określić
jako skoordynowaną działalność w czasie i
przestrzeni, polegającą na:
 gromadzeniu zapasów
 ich składowaniu
 wraz z czynnościami manipulacyjnymi,
pielęgnacyjnymi i kontrolą
Centra logistyczne
Do przesłanek rozwoju centrów logistycznych
jako nowych form organizacji procesów
logistycznych przyczyniły się:
 wzrost znaczenia poziomu obsługi klienta
 dążenie do skrócenia czasu dostawy
 konieczność redukcji kosztów w łańcuchu dostaw
 globalizacja działalności gospodarczej
zwiększająca zasięg procesów logistycznych
Centra logistyczne
Czynnikami sprzyjającymi powstawaniu
centrów logistycznych są:
" zasada just in time
" outsourcing
Centra logistyczne
Centrum logistyczne to obiekt przestrzenny o
określonej funkcjonalności wraz z infrastrukturą i
organizacją, w którym realizowane są usługi
logistyczne związane z:
 przyjmowaniem
 magazynowaniem
 rozdziałem i
 wydawaniem towarów oraz
 usługi towarzyszące.
Centra logistyczne
" Centra logistyczne to punkty węzłowe
sieci logistycznych, w których:
 następuje łączenie i rozłączanie strumieni
ładunków
 ma miejsce zmiana środka transportu
 świadczone są usługi związane z
magazynowaniem, zarządzaniem zapasami
i dystrybucją
 różne usługi towarzyszące
Centra logistyczne
Centra logistyczne pełnią trzy funkcje:
" funkcje logistyczne
" funkcje pomocnicze
" funkcje dodatkowe
Centra logistyczne
Funkcje logistyczne obejmują:
 transport
 magazynowanie
 zarządzanie zapasami
 zarządzanie zamówieniami
 przeładunki
 pakowanie
 kompletacja
Centra logistyczne
Do funkcji pomocniczych zalicza się:
 spedycja
 obsługa celna
 ubezpieczenia
 obrót opakowaniami zbiorczymi wielokrotnego
użytku
 wynajem kontenerów i palet
 usługi informatyczne
 promocja i marketing
Centra logistyczne
Funkcje dodatkowe obejmują:
 techniczną obsługę pojazdów
 sprzedaż paliw, olejów i akcesoriów
 naprawę kontenerów i palet
 usługi hotelarskie
 usługi gastronomiczne
 usługi bankowe
 usługi telekomunikacyjne
 parkowanie pojazdów
Centra logistyczne
Centra logistyczne a centra dystrybucyjne:
 centra logistyczne - niezależne podmioty,
świadczące usługi na rzecz wielu różnych
klientów
 centra dystrybucyjne - podmioty zależne,
realizujące usługi logistyczne na rzecz jednego
przedsiębiorstwa
Centra logistyczne
Ze względu na zasięg oddziaływania
wyróżnia się centra logistyczne:
" międzynarodowe
" regionalne
" lokalne
Centra logistyczne
Ze względu na funkcjonalność centra
logistyczne dzieli się na:
" centra intermodalne
" centra nieintermodalne
Centra logistyczne
Zadania (usługi) wykonywane w centrach
logistycznych:
 sterowanie dostawami zakupionych towarów
 magazynowanie
 zawieranie umów z odbiorcami
 przygotowywanie zamówień
 rozdział wyrobów gotowych według odbiorców
 wykonywanie usług na zlecenie odbiorcy
Centra logistyczne
" Zadania - c.d
 konfekcjonowanie towarów
 formowanie jednostek ładunkowych
 dystrybucja przygotowanych partii towarów
 przewóz i spedycja
 funkcje handlowe
 wykonywanie serwisu regałowego
Centra logistyczne
Powinny spełniać określone warunki:
" posiadanie odpowiedniego wyposażenia
" posiadanie odpowiedniego usytuowania
" odpowiednia infrastruktura informatyczna
Centra logistyczne
" Telematyka
to technika łączności oparta o bezprzewodowe
środki komunikowania, np. GPS, do
monitorowania drogi przesyłki.
" metoda track and trace
Przestrzenna konfiguracja sieci
logistycznej
" Konfiguracja sieci logistycznej to struktura
punktów i dróg, przez które przepływają produkty
od z
ródeł wydobycia surowców do miejsc podaży
tych produktów
" Konfiguracja sieci wymaga określenia:
 ile będzie tych punktów i dróg
 gdzie będą zlokalizowane
 jaki rodzaj transportu będzie użyty
 jakie magazyny zostaną wykorzystane
 które produkty będą przemieszczane
Przestrzenna konfiguracja sieci
logistycznej
Celem konfiguracji sieci są:
" minimalizacja kosztów logistycznych
" maksymalizacja poziomu obsługi klienta
" maksymalizacja zysku w ogniwach łańcucha
logistycznego
3 PL
(third party logistic provider)
" Obok usług spedycyjnych oferują:
 magazynowanie i obsługę zapasów
 transport i obsługę ładunków
 różnego rodzaju usługi marketingowe
 usługi finansowe związane z realizacją
kontraktów
3 PL
(third party logistic provider)
" Firmy tego typu w większości dysponują:
 własną flotą transportową
 znacznym potencjałem magazynowym
 własnymi sortowniami, przeładowniami i
składami
 inną infrastrukturą dla szeroko rozumianej
obsługi logistycznej towarów
4 PL
(fourth party logistic provider)
" Oferują usługi wykraczające poza
tradycyjną logistykę:
 wkraczające w procesy produkcji
 polegające na tworzeniu wartości dodanej do
produktów w trakcie ich przemieszczania w łd.
 bazują na zasobach innych firm, np. 3PL
 kompleksowo zarządzają wszystkimi procesami
logistycznymi w firmie
Usługi logistyczne
" czynności transportowe
" czynności spedycyjne
" usługi terminalowe
" zarządzanie zapasami
" kompleksowa obsługa dystrybucji
cross docking
" tranzyt ładunków przez terminal bez
składowania
" zatrzymanie jedynie na czas niezbędny do
kompletacji, zmiany postaci ładunku lub
zmiany środka transportu
Eurologistyka
" To inaczej eurosystemy logistyczne, które
należy rozumieć jako systemy logistyczne
tworzone:
 pomiędzy firmami różnych państw europejskich
 pomiędzy firmą zlokalizowaną na terenie
Europy i jej filiami
Eurologistyka
Przynajmniej jedna z funkcji zarządzania
logistycznego musi być wspólna:
 operacyjna
 finansowa lub
 marketingowa
Eurologistka
" to szczególna forma logistyki
międzynarodowej
" to rozpatrywanie procesów logistycznych
w skali kontynentu europejskiego
" ma swoje z
ródła zwłaszcza w procesach
integracyjnych
Eurologistyka
" Cele eurosystemów logistycznych:
 konieczność tworzenia zintegrowanych
łańcuchów dostaw między ich ogniwami
 konieczność redukcji poziomu zapasów w
firmach działających w Europie
Eurologistyka
" Formy organizacyjne eurologistyki:
 spółki i korporacje międzynarodowe
 filie przedsiębiorstw europejskich
 eurologistyka doraz
na (short-term)
Eurologistyka
" Rodzaje kanałów eurologistycznych:
 kanały eurologistyczne nieciągłe
 kanały eurologistyczne ciągłe
 Kanały eurolgistyczne synchroniczne
Eurologistyka
" Cechy eurokanału:
 długość: oznacza liczbę i rodzaje ogniw
pośredniczących
 szerokość: możliwość (zakres) pokrycia rynku