OPRACOWANIE NA GEOGRAFI
POLITYCZN

EUROPA
numer na historia
państwo stolica ustrój
mapie niepodległości
1 Finlandia Helsinki republika od 1917
2 Wyspy Alandzkie Marienhamn terytorium autonomiczne Finlandii
3 Szwecja Sztokholm monarchia
4 Norwegia Oslo monarchia
5 Svalbard Longyearbyen terytorium autonomiczne Norwegii od 1920
6 Jan Mayen terytorium Norwegii od 1930
7 Dania Kopenhaga monarchia
8 Wyspy Owcze Thorshavn terytorium autonomiczne Danii od 1942
9 Islandia Reykjavik republika od 1944
10 Wielka Brytania Londyn monarchia konstytucyjna
11 Irlandia Północna Belfast
12 Szkocja Edynburg
13 Walia Cardiff
terytoria autonomiczne Wielkiej Brytanii
14 Wyspa Man Douglas
15 Guernsey Saint Peter Port
16 Jersey Saint Helier
17 Irlandia Dublin republika od 1937; dominium do 1949
18 Portugalia Lizbona republika od 1910
19 Hiszpania Madryt monarchia konstytucyjna od 1978
20 Andora Andorra La Vella księstwo parlamentarne od 1993
21 Gibraltar Gibraltar do 1996 kolonia brytyjska, autonomia
22 Ceuta Ceuta integralna część Hiszpanii (od 1580),
23 Melilla Melilla status specjalny (od 1995)
Santa Cruz de
24 Wyspy Kanaryjskie terytorium Hiszpanii od 1982
Tenerife, Las Palmas
25 Madera Funchal autonomia portug. od 1976
Ponto Delgada
26 Azory autonomia portug. od 1980
(Horto, Angra)
27 Francja Paryż republika od 1870
monarchia
28 Monako Monako od 1489
parlamentarna
29 Włochy Rzym republika od 1946
30 San Marino San Marino republika od IXw.
31 Watykan Watykan państwo kościelne od 1929
od 1974, kolonia
32 Malta Valetta republika
brytyjska do 1964
33 Belgia Bruksela monarchia konstytucyjna od 1830
34 Holandia Amsterdam, Haga monarchia konstytucyjna
35 Luksemburg Luksemburg monarchia konstytucyjna od 1890
republika związkowa; 1990 zjednoczenie
36 Niemcy Berlin
Niemiec, utworzenie RFN i NRD w 1949,
37 Austria Wiedeń republika związkowa od 1995
38 Liechtenstein Vaduz monarchia konstytucyjna od 1923
39 Szwajcaria Berno republika związkowa od 1948 (konstytucja)
40 Polska Warszawa republika od 1918
41 Czechy Praga republika od 1993
42 Słowacja Bratysława republika od 1993 (rozpad)
43 Węgry Budapeszt republika od 1918
44 Rumunia Bukareszt republika od 1946
45 Bułgaria Sofia republika od 1946
46 Albania Tirana republika od 1912
47 Grecja Ateny republika od 1832
48 Macedonia Skopje republika od 1991
49 Słowenia Lublana republika od 1991
50 Chorwacja Zagrzeb republika od 1991
51 Bośnia i Hercegowina Sarajewo republika od 1991
52 Kosowo Prisztina republika (?) od 2008
53 Czarnogóra Podgorica republika od 2006
54 Serbia Belgrad republika od 2006
55 Mołdawia Kiszyniów republika od 1991
56 Naddniestrze Tyraspol terytorium autonomiczne Mołdawii
57 Ukraina Kijów republika od 1991
58 Białoruś Mińsk republika od 1991
59 Rosja Moskwa republika federalna od 1991
60 Litwa Wilno republika od 1991
61 A
otwa Ryga republika od 1991
62 Estonia Tallin republika od 1991
AZJA
numer na historia
państwo stolica ustrój
mapie niepodległości
niepodległość 1918-21
63 Gruzja Tbilisi
republika radziecka do 1991
niepodległość 1917-20
64 Armenia Erywań
republika radziecka do 1991
niepodległość 1918-20
65 Azerbejdżan Baku
republika muzułmańska
Nachiczewańska Republika
66 Nachiczewan eksklawa Azerbejdżanu
Autonomiczna
ormiańska enklawa
67 Górski Karabach Stepanakert republika
Azerbejdżanu
1920-36  republika autonomiczna Rosji
68 Kazachstan Astana Radzieckiej
do 1991  republika radziecka
1925-36  republika autonomiczna Rosji
69 Kirgistan Biszkek Radzieckiej
do 1991  republika radziecka
1925-36  republika autonomiczna Rosji
70 Tadżykistan Duszanbe Radzieckiej
do 1991  republika radziecka
71 Turkmenistan Aszchabad 1924-1991 republika związkowa
72 Uzbekistan Taszkent 1924-1991 republika związkowa
republika
73 Chińska Republika Ludowa Pekin (Beijing) 1949
socjalistyczna
74 Tybet Lhasa autonomia ChRL od 1950
75 Mongolia Wewnętrzna Hohhot autonomia ChRL od 1947
76 Hongkong Victoria od 1997 autonomia ChRL
77 Makau Makau od 1999 autonomia ChRL
78 Republika Chińska - Tajwan Tajpej republika 1895-1945  okupacja japońska
79 Mongolia Ułan Bator republika 1921-91  część Chin
1910-45  okupacja japońska
80 Republika Koreańska Seul republika 1954-48  okupacja ameryk.
od 1948 republika
1910-45  okupacja japoń
Koreańska Republika Ludowo- republika
81 Phenian 1945-48 okupacja radziecka
Demokratyczna socjalistyczna
od 1948 niepodległe
1898/1901-1946  autonomia USA
82 Filipiny Manila 1941-44  okupacja japońska
1944  niepodległość, republika
do 1924  kolonia holenderska
83 Indonezja Dżakarta 1924-45 okupacja japońska
1945  niepodległość, 1950  republika
do 1975  kolonia portugalska
84 Timor Wschodni Dili 1975-99  okupacja indonezyjska
2002  niepodległość, republika
1888-1971  ter. protegowane Wlk. Bryt
85 Brunei Darussalam Bandar Seri Begawan 1971-83  opieka brytyjska
1984  niezawisły sułtanat
od 1963 federacja  monarchia (na 5 lat) z
86 Malezja Kuala Lumpur
obieranym królem
do 1963  kolonia brytyjska
87 Singapur Singapur 1963-65  stan Malezji
od 1965 niepodległa republika
terytorium Australii, do 1958 posiadłość
88 Wyspa Bożego Narodzenia Flying Fish Cove
brytyjska (admin. przez kolonię Singapur)
terytorium Australii, do 1958 posiadłość
89 Wyspy Kokosowe Bantam
brytyjska (admin. przez kolonię Singapur)
monarchia do 1949 nazwa
90 Tajlandia Bangkok
konstytucyjna Syjam
do 1948  kolonia brytyjska,
91 Myanmar Naypyidaw 1948-89  nazwa Birma
1947  niepodległa republika
1945  okupacja amer.
cesarstwo (monarchia
92 Japonia Tokio - okupacja radziecka
konstytucyjna)
Kuryle Pd. (1945 -& )
93 Kambodża Phnom Penh monarchia konstyt. do 1953  kolonia franc.
do 1953 kolonia francuska
94 Laos Wientian 1953  1970 monarchia
po 1970 republika socjalistyczna
do 1953  kolonia francuska
1953-75  dwa państwa Wietnam Pn.
95 Wietnam Hanoi
(komunizm), Wietnam Pd. (cesarstwo),
1976  zjednoczenie, republika socjalistyczna
1947  niepodległość
republika
96 Indie New Delhi wcześniej kolonia
federacyjna
brytyjska
suwerenna monarchia
97 Bhutan Thimpu do 1949 protektorat brytyjski
1949-71 pod opieką Indii
98 Nepal Katmandu republika federalna do 2007 monarchia
- adm. Kolombo republika
99 Sri Lanka - konst. Sri do 1948  kolonia brytyjska
Jayawardenepura Kotte 1948  1972 nazwa Cejlon
1965  niepodległość
100 Malediwy Male republika
1968  obalono sułtanat
101 Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego kolonia brytyjska
do 1947  kolonia brytyjska
102 Bangladesz Dhaka 1947-1971  część Indii
1971  secesja, niezawisła republika
103 Pakistan Islamabad republika do 1947 kolonia bryt.
do 1973  monarchia, póz
niej republika
1979-1997  komunizm
104 Afganistan Kabul od 1997  Talibowie, proklamowanie
emiratu  przywódca religijny
obecnie ustrój republikański
do 1934  Persja
105 Iran Teheran republika islamska
do 1979  cesarstwo
do 1920 - tureckie
106 Liban Bejrut 1920-43 terytorium mandatowe Ligi Narod.
od 1969  wojska syryjskie, republika
do 1920  tureckie
1920-43 terytorium mandatowe Ligi Narod.
107 Syria Damaszek
od 1946  niepodległa republika
1958-61 konfederacja z Egiptem
do 1917/20  turecki
108 Irak Bagdad 1920-32 terytorium mandatowe Ligi Narod.
1932-58  monarchia, od 1958  republika
109 Arabia Saudyjska Rijad monarchia od 1932
emirat  niepodległa monarchia
110 Kuwejt Kuwejt od 1961  niepodległe
1891-1961  protekcja brytyjska
1892-1968  protekcja brytyjska
111 Bahrajn Manama 1968-71  prowizoryczna federacja FEA
1971  niepodległa monarchia
1926-1968  protekcja brytyjska
112 Katar Ad-Dauha 1968-1971  prowizoryczna federacja FEA
od 1971 niepodległa monarchia
1853-1968  protekcja brytyjska
113 Zjednoczone Emiraty Arabskie Abu Zabi 1968-71  prowizoryczna federacja FEA
1971  utworzenie ZEA, federacja emiratów
1891-1970 
114 Oman Maskat monarchia absolutna
protekcja brytyjska
Jemen Północny:
do 1918  turecki
1918-62  imanat Jemenu, póz
niej republika
Sana
115 Jemen Jemen Południowy:
Aden
kolonia brytyjska, 1963-67 federacja Arabii
Płd., 1967 niepodległa republika
od 1990  zjednoczenie
do 1918 turecki
116 Jordania Amman 1920-46 terytorium mandatowe Ligi Narod.
od 1946 niepodległa monarchia
do 1918 turecki
117 Izrael Tel-Awiw 1920-48 terytorium mandatowe Ligi Narod.
1948  proklamacja niepodległego państwa
od 1967  okupacja izraelska
118 Palestyna Ramallah 1993  układ izraelsko-palestyński o
utworzeniu Autonomii Palestyńskiej
119 Turcja Ankara od 1923 republika (wcześniej sułtanat)
1878-1960  posiadłość brytyjska,
120 Cypr Nikozja
1960  republika
1974  interwencja turecka, 1983 
121 Cypr Północny Nikozja
proklamacja Tureckiej Republiki Cypru Płn.
AMERYKA
numer na historia
państwo stolica ustrój
mapie niepodległości
autonomia duńska od 1953 (cz. Danii) od
122 Grenladnia Nuuk
1973 szeroka autonomia
monarchia, federacja
1920-31  nominalna suwerenność
123 Kanada Ottawa
1949  przyłączenie Nowej Funlandii
1967  utworzenie dominium brytyjskiego
1946-76 terytorium zamorskie Francji
124 Saint Pierre i Miquelon Saint Pierre 1976-85 departament zamorski Francji
od 1985 zbiorowość terytorialna Francji
od 1776 niepodległe
1776-87 konfederacja, wcześniej 13 kolonii
brytyjskich
125 Stany Zjednoczone Ameryki Płn. Waszyngton 1803  Luizjana, nazwy francuskie, zakup
Florydy od Hiszpanii, połowa XIX zakupy
meksykańskie, 1867 Alaska od Rosjan,
Hawaje
Meksyk (Ciudad de republika do 1821 hiszpański
126 Meksyk
Mexico) federacyjna póz
niej niepodległe
do 1821 posiadłość Hiszpanów
127 Gwatemala Gwatemala 1823-38 Konfederacja Państw Amer. Środ.
od 1838  niepodległa republika
do 1981 kolonia brytyjska
128 Belize Belmopan
od 1981 niepodległa monarchia konstytucyj.
do 1821  posiadłość Hiszpanów
129 Honduras Tegucigalpa 1821-38 Konfederacja Państw Amer. Środ.
od 1838 niepodległa republika
do 1821  posiadłość Hiszpanów
130 Salwador San Salwador 1821-38 Konfederacja Państw Amer. Środ.
od 1838 niepodległa republika
do 1821  posiadłość Hiszpanów
131 Nikaragua Managua 1821-38 Konfederacja Państw Amer. Środ.
od 1838 niepodległa republika
do 1821  posiadłość Hiszpanów
132 Kostaryka San Jose 1821-38 Konfederacja Państw Amer. Środ.
od 1838 niepodległa republika
do 1821  posiadłość Hiszpanów
133 Panama Panama 1821-1903  prowincja Kolumbii
od 1903 niepodległa republika
do 1821  posiadłość Hiszpanów
134 Kolumbia Santafe de Bogota
od 1830 odrębna republika
do 1821  posiadłość Hiszpanów
135 Wenezuela Caracas
póz
niej republika federacyjna
do 1966 kolonia brytyjska
136 Gujana Georgetown
póz
niej niepodległa republika
do 1975 kolonia holenderska
137 Surinam Paramaribo
póz
niej niepodległa republika
1814-1946 kolonia francuska
138 Gujana Francuska Cayenne (Kajenna)
od 1946 departament zamorski Francji
do 1821 posiadłość Hiszpanów
139 Ekwador Quito
od 1830 odrębne niepodległe państwo
140 Peru Lima do 1821 posiadłość Hiszpanów, republika
141 Urugwaj Montevideo do 1825 posiadłość hiszp., republika
do 1825  posiadłość hiszpańska
142 Boliwia La Paz, Sucre
kiedyś sięgała do Pacyfiku, republika
do 1822  kolonia portugalska
Brasilia (do 1920 Rio
143 Brazylia do 1889  cesarstwo
de Janeiro)
od 1889 republika federacyjna (stany)
do 1813 posiadłość hiszpańska,
144 Paragwaj Asuncion
póz
niej niepodległa republika
do 1816  posiadłość hiszpańska
145 Argentyna Buenos Aires
do 1826  odrębna republika federacyjna
do 1818 posiadłość hiszpańska
146 Chile Santiago de Chile
póz
niej niepodległa republika
od 1833 brytyjskie terytorium zamorskie,
147 Falklandy Stanley terytorium sporne między Wlk. Brytanią a
Argentyną (wojna w 1982)
do 1612/1684 kolonia brytyjska
148 Bermudy Hamilton od 1968 samorząd wewnętrzny
1995 referendum o niepodległość (przeciw)
do 1973 kolonia brytyjska
149 Bahamy Nassau
póz
niej niepodległa monarchia konstytucyjn.
1670-1962 kolonia brytyjska
150 Nurks i Caicos Cockburn Town
1976 samorząd wewnętrzny
151 Jamajka Kingstown monarchia konstyt. do 1963 kol. bryt.
do 1962 kolonia brytyjska
152 Kajmany George Town
1972/1992 samorząd wewnętrzny
do 1898 kolonia hiszpańska
1898-1902 okupacja amerykańska
153 Kuba Hawana
1902 niepodległe państwo
od 1959 republika socjalistyczna
do 1804 posiadłość francuska
154 Haiti Port-au-Prince do 1920 walka o władzę; najpierw cesarstwo
póz
niej republika
do 1821 oraz 1844-63 posiadłość hiszp..
155 Dominikana Santo Domingo 1822-44 część Haiti
od 1863 niepodległa republika
do 1898  posiadłość hiszpańska
156 Portoryko (Puerto Rico) San Juan 1898-1952  okupacja amerykańska
od 1952 swobodnie stowarzyszone z USA
do 1917 kolonia duńska (sprzedana USA)
157 Wyspy Dziewicze Stanów Zjedn. Charlotte Amalie
od 1917 terytorium zewn. USA
od 1670 kolonia brytyjska
158 Brytyjskie Wyspy Dziewicze Road Town
od 1967 samorząd wewnętrzny
do 1969 kolonia brytyjska
1969 jednostronna proklamacja niepodległ.
159 Anguilla The Valley
1971 status odrębnej dependencji
1982 samorząd wewnętrzny
do 1981 kolonia brytyjska
160 Antigua i Barbuda Saint John s
od 1981 niepodległa monarchia konstytucyj.
do 1966 kolonia brytyjska
161 Barbados Bridgetown
póz
niej niepodległa monarchia konstytucyj.
Saint Kitts (Saint Chrostopher) i do 1983 kolonia brytyjska
162 Basseterre
Nevis monarchia konstytucyjna
1632/1916 kolonia brytyjska, póz
niej
163 Montserrat Plymouth, Brades samorząd wewnętrzny
w 1997 lawa zalała Plymouth, nie istnieje
164 Gwadelupa Basse - Terre od 1954 departament zamorski Francji
165 Dominika Rosseau do 1978 posiadłość bryt, teraz republika
166 Martynika Fort-de France od 1954 departament zamorski Francji
do 1966 kolonia brytyjska
167 Saint Lucia Castries
teraz monarchia konstytucyjna
do 1979 kolonia brytyjska
168 Saint Vincent i Grenadyny Kingstown
teraz monarchia konstytucyjna
do 1974 kolonia brytyjska
169 Grenada Saint George s
obecnie niepodległa monarchia konstytucyj.
do 1962 kolonia brytyjska
170 Trynidad i Tobago Port of Spain od 1962 niepodległe państwo
od 1976 republika
od 1954 terytorium autonomiczne Holandii
171 Antyle Holenderskie Willemstad 1993-94 referendum d/s statusu wysp
każda wyspa ma swój rząd
od 1986 terytorium autonomiczne Holandii o
172 Aruba Oranjestad specjalnym statusie, 1986 secesja od Antyli
Holenderskich
173 Saint Berthelemy Gustavia zbiorowość zamorska Francji
północna część należy do Francji
174 Saint Martin / Sint-Maarten Margot / Philipsburg
południowa do Antyli Holenderskich
federacja utworzona w 1958 z kolonii
175 Federacja Indii Zachodnich Chaguaramas
brytyjskich, rozpadła się w maju 1962
1962: niepodległość Jamajki i Trynidad i Tobago
1966: niepodległość Barbadosu
1967: status  państwa (terytorium) stowarzyszonego ze Zjednoczonym Królestwem dla: Antigui i Barbudy, Dominiki,
Grenady, Saint Vincent i Grenedyny, Saint Lucii, Saint Christopher
1971: wyodrębnienie Anguilli z terytorium Saint Kitts- Nevis- Angullia
1974: niepodległość Grenady
1978: niepodległość Dominiki
1979: niepodległość Saint Lucii i Saint Vincent i Grenedyny
1981: niepodległość Antigui i Berbudy
1983: niepodległość Saint Kitts- Nevis
1998: referendum separacyjne na Nevis (nie wyszło)
Terytoria zamorskie Francji na Karaibach:
1946: status dependencji zamorskiej dla Gwadelupy i Martyniki
2003: referendum separacyjne za odłączeniem Saint Barthelemy i Saint Martin od Gwadelupy
2007: nowy status-  zbiorowość zamorska dla Saint Barthelemy i Saint Martin
Terytoria niderlandzkie na Karaibach:
1947: propozycja Aruby uregulowania relacji pomiędzy Królestwem a wyspami w formie odrębnej konstytucji
1954: zmiana statusu Antyli Holenderskich; szeroka autonomia w ramach Królestwa
1986: wystąpienie Aruby z Antyli Niderlandzkich, zachowanie czasowo związku z Królestwem (docelowa
niepodległość w 1996)
1990-95: renegocjacje Aruby z Królestwa mające na celu zachowanie związku (status aparte)
2000: referendum na Sint Marten (70% za szeroką autonomią w postaci status aparte)
2004: referendum na Bonaire (59% za zaciśnięciem więzi z Królestwem) i na Sabie (86%)
2005: referendum na Curacao (68% za szeroką autonomią) i na Sint Eustatius (76% za pozostaniem w Antylach
Holenderskich)
2007: nowy status Curacao (podobny do Aruby)
2008: przewidywana likwidacja Antyli Holenderskich
AFRYKA
numer na historia
państwo stolica ustrój
mapie niepodległości
od 1956 niepodległa monarchia
1956  zjednoczenie protektoratu
176 Maroko Rabat, Fez francuskiego i hiszpańskiego Maroko oraz
strefy międzynar. Tanger
1958  przyłączenie strefy Tarfaja
1884-1975 posiadłość hiszpańska
1975-79 okupacja Maroka i Mauretanii
177 Sahara Zachodnia Al Ajun (al-Ujun) od 1979  pod kontrolą Maroka
1976  proklamacja niepodległości, której
Maroko nie uznaje
1830-1962 posiadłość francuska
178 Algieria Algier
od 1962 niepodległa republika
1891-1956 protektorat francuski
179 Tunezja Tunis
od 1956 niepodległa monarchia
1911-43 kolonia włoska
1943-51 okupacja franc.-bryt.-amerykańska
180 Libia Trypolis od 1951 niepodległość
1951-69 królestwo
1969 republika, 1977 wspólnota republikańs.
1880-1922  protektorat brytyjski
181 Egipt Kair 1922-53 niepodległe królestwo
od 1953  niepodległa republika
1899-1951 kondominium brytyjsko-egipskie
182 Sudan Chartum 1951-56 protektorat brytyjski
od 1956 niepodległa republika
1894-96 najazdy włoskie
1936-41 okupacja włoska
183 Etiopia Addis Abeba do 1974  cesarstwo
1974-91 dyktatura komunistyczna
od 1991 niepodległa republika federacyjna
1885-1941 kolonia włoska
1941-52 administracja brytyjska
184 Erytrea Asmara (Asmera)
1952-93  autonomia, część Etiopii
od 1993 niepodległa republika
do 1977 posiadłość francuska
185 Dżibuti Dżibuti
od 1977 niepodległa republika
od 1960 niepodległa republika po
186 Somalia Mogadiszu
zjednoczeniu Somali Wł. i Somali Brytyj.
do 1963 posiadłość brytyjska
187 Kenia Nairobi 1963  niepodległość
od 1964 republika
od 1962 niepodległość
od 1963 republika
188 Uganda Kampala
w 1967 likwidacja, w 1993 przywrócenie
lokalnych królestw
do 1962 terytorium powiernicze pod
administracją belgijską
189 Burundi Bużumbura
1962  niepodległość
od 1966 republika
do 1962 terytorium powiernicze pod
administracją belgijską
190 Rwanda (Ruanda) Kigali
1962  niepodległa republika
1964  niepodl. rep., zjednoczenie 3 region.:
Tanganika  od 1961 terytorium powiernicze
pod administracją brytyjską
191 Tanzania Dodoma
Zanzibar  do 1963 protektorat brytyjski, do
1964 sułtanat
Pemba
1920  przyłączenie Kionga (z niem. Afryki
Wschodniej)
192 Mozambik Maputo do 1975 kolonia portugalska
od 1975 republika komunistyczna, wolne
wybory w 1994
do 1975 kolonia portugalska
193 Angola Luanda od 1975 republika komunistyczna, wojna
domowa, ostatnio wyrzekła się komunizmu
do 1964 protektorat brytyjski
194 Zambia Lusaka
od 1964 niepodległa republika
do 1966 protektorat brytyjski Niasa
195 Malawi Lilongwe
od 1966 niepodległa republika
do 1965 brytyjska dependencja koronna
1965  jednostronna proklamacja
196 Zimbabwe Harare
niepodległości przez białych osadników w
Rodezji (brak uznania międzynarodowego)
1895-1966 protektorat brytyjski
197 Botswana Gaborone
od 1966 demokratyczna republika bez wojen
do 1910 kolonia brytyjska
1910-1961 dominium brytyjskie
Pretoria  siedziba
1910 Związek Południowej Afryki, 1931
rządu
198 Republika Południowej Afryki nominalna suwerenność
Kapsztad  siedziba
1961  powstanie RPA
parlamentu
1948-91 segregacja rasowa (apartheid)
1994  wolne wybory, republika związkowa
monarchia, enklawa w RPA
199 Lesotho Maseru
do 1966 protektorat brytyjski
200 Suazi Mbabane do 1968 protektorat brytyjski, monarchia
do 1990 kolonia brytyjska, terytorium
Windhuk
201 Namibia mandatowe do 1966
(Windhoek)
od 1990 niepodległa republika
kolonia brytyjska, od 1968 samorząd, w
skład tej kolonii doszły:
202 Święta Helena Jamestown
- Tristan da Cunha w 1938
- Wyspa Wniebowstąpienia od 1922
do 1960 kolonia francuska
203 Madagaskar Antananarywa
od 1960 niepodległa republika
do 1968 kolonia brytyjska
204 Mauritius Port Louis od 1968 niepodległe państwo
od 1992 republika
205 Reunion Saint Denis od 1946 departament zamorski Francji
1975 ogłoszenie niepodległości
1997  wyspy Anżuan i Moneli powróciły
206 Komory Moroni
pod kontrolę Francji
2002  nowa konstytucja federalna
do 1976 kolonia francuska
207 Majotta Dzaudzi
od 1976 zbiorowość terytorialna Francji
do 1976 kolonia brytyjska
208 Seszele Victoria od 1976 niepodległa republika
1965-76 wyłączenie wysp Aldabra
1903-60 posiadłość francuska
209 Mauretania Nawakszut od 1960 niepodległa republika
1975-79 dzieliła Saharę Zach. z Marokiem
1895-1960 posiadłość francuska
1960 niepodległość w Federacji Mali, po 2
210 Senegal Dakar
miesiącach rozpad, odrębna republika
1982-89 konfederacja Senegambia
1843-1965 kolonia brytyjska
211 Gambia Bandżul
1965 niepodległość, 1970 republika, enklawa
do 1974 kolonia portugalska
212 Gwinea Bissau Bissau od 1974 niepodległa republika (w 1973
proklamacja)
1895-1958 posiadłość francuska
213 Gwinea Konakry
od 1958 niepodległa republika
do 1975 kolonia portugalska
od 1975 niepodległa republika
214 Republika Zielonego Przylądka Praia
razem z Gwineą Bissau koncepcja wspólnego
państwa
do 1961 posiadłość brytyjska
215 Sierra Leone Freetown 1961 niepodległość
1971 republika
od 1847 niepodległa republika
216 Liberia Monrovia założona w 1820/21 przez wyzwolonych
Murzynów amerykańskich
do 1960 posiadłość francuska
217 Wybrzeże Kości Słoniowej Jamusukro
od 1960 niepodległa republika
1895-1960 posiadłość francuska
218 Mali Bamako od 1960  najpierw jako Federacja Mali,
póz
niej jako odrębna republika
do 1960 posiadłość francuska
219 Burkina Faso Wagadugu od 1960 niepodległa republika Górna Wolta
od 1984 obecna nazwa
1892-1960 posiadłość francuska
220 Niger Niamej
od 1960 niepodległa republika
od 1957 niepodległe państwo
od 1960 republika połączona z:
221 Ghana Akra
- Złote Wybrzeże  posiadł. bryt. 1898-1957
- Togo Bryt. terytorium powiernicze ONZ
do 1960 terytorium powiernicze ONZ pod
222 Togo Lome administracją francuską
od 1960 niepodległa republika
do 1960  posiadłość francuska
223 Benin Porto Novo, Kotonu od 1960 niepodległa republika Dahimej
od 1975 obecna nazwa
do 1960 kolonia brytyjska
od 1960 niepodległe państwo
Abudża
1963 republika federacyjna, od 1979 30
224 Nigeria Lagos  pierwsza
stanów, obecnie ok. 37)
stolica
1961  przyłączenie teryt. powiern. Kamerun
Brytyjski; 1967-70 secesja Biafry
1910-60 posiadłość francuska
225 Czad Ndżamera od 1960 niepodległa republika
spór z Libią o Auzu rozstrzygnięty w 1994
do 1960  kolonia francuska
226 Republika Środkowej Afryki Bangi od 1960 niepodległa republika
1976-79 Cesarstwo Środkowej Afryki
do 1960 terytorium powiernicze ONZ pod
administracją francuską i brytyjską
227 Kamerun Jaunde od 1960 niepodległa republika
1961  przyłączenie południowej części
Kamerunu Brytyjskiego
do 1960 posiadłość francuska
228 Gabon Libreville
od 1960 niepodległa republika
do 1960 kolonia francuska Kongo Środkowe
229 Republika Kongo Brazzaville
od 1960 niepodległa republika
do 1968 kolonia hiszpańska
230 Gwinea Równikowa Malabo od 1968 niepodległa republika
przy władzy osoby z wyspy, nie lądu
do 1975 posiadłość portugalska
Wyspy Świętego Tomasza i
231 Sao Tome od 1975 niepodległa republika
Książęca
od 1995 książęca autonomia
do 1960 posiadłość belgijska
od 1960 niepodległa republika
Demokratyczna Republika
232 Kinszasa 1971-1997  dyktator, państwo Zair
Kongo
próby secesji Katangi (1960-63, 1978-79,
1993) i Kasai (1960-63)
Do I wojny światowej kolonie niemieckie- Togo, Kamerun, Tanganika, Afryka Płd- Zach., przekształcone w tereny
mandatowe w okresie międzywojennym, po II wojnie światowej ONZ jako tereny powiernicze.
Kolonie głównie Wielkiej Brytanii i Francji. Poza tym- Portugalii (najdłużej trzymała 1984-85), Hiszpania (Maroko,
Sahara hiszp., Gwinea), Włochy (Libia, Somalia jako ter. Powiernicze), Belgia (Kongo, 2 kolonie powiernicze), RPA
(kolonie niemieckie)
AUSTRALIA I OCEANIA
numer na historia
państwo stolica ustrój
mapie niepodległości
do 1901 odrębna kolonia brytyjska
od 1901 niepodległe federacyjne państwo
233 Związek Australijski Canberra konstytucyjne (monarchia), zwierzchnictwo
Królowej Wlk. Brytanii, do 1966 Aborygeni
nie mieli praw obywatelskich
terytorium Australii, od 1938 w administracji
234 Wyspy Ashmore i Cartier
Terytorium Północnego, rezerwat przyrody
235 Terytorium Morza Koralowego terytorium Australii od 1969
236 Norfolk Kingston terytorium Australii od 1913
od 1907 monarchia konstytucyjna,
237 Nowa Zelandia Wellington terytorium stowarzyszone  Wyspy Cooka,
Niue
od 1975 niepodległa monarchia
238 Papua-Nowa Gwinea Port Moresby konstytucyjna, nie mają własnego króla,
uznają Królową Wielkiej Brytanii
do 1979 protektorat brytyjski
od 1979 niepodległa monarchia
239 Wyspy Salomona Honiara
parlamentarna, nie mają własnego króla,
uznają Królową Wielkiej Brytanii
1886/1906-1980 kondiminium brytyjsko-
240 Vanuatu (Port) Vila francuskie
od 1980 niepodległa republika
od 1946 terytorium zamorskie Francji,
241 Nowa Kaledonia Numea
obywatelstwo francuskie, wiele przywilejów
do 1970 kolonia brytyjska
242 Fidżi Suwa od 1970 niepodległe państwo
od 1987 republika
1899-1920  kolonia niemiecka
1920-45 terytorium mandatowe Japonii
243 Palau (Belau) Melekeok
1945/47-94  terytorium powiernicze USA
od 1994 niepodległa republika
1899-1920  kolonia niemiecka
1920-45 terytorium mandatowe Japonii
244 Federacyjne Stany Mikronezji Palikir (Kolonia)
1945/47-90  terytorium powiernicze USA
od 1990 niepodległa republika
do 1898  kolonia hiszpańska
1898  terytorium zewnętrzne USA
245 Guam Agania, Hagatria
1950  autonomia wewnętrzna
1982  bezpośrednie wybory do Kongresu
1899-1920  kolonia niemiecka
1920-45 terytorium mandatowe Japonii
246 Mariany Północne Chalan Kanoa
1945/47-90  terytorium powiernicze USA
1986  swobodne stowarzyszenie z USA
247 Wyspy Wake w 1899 wyspa anektowana przez USA
248 Wyspy Midway terytorium USA od 1867
1899-1920  kolonia niemiecka
1920-45 terytorium mandatowe Japonii
249 Wyspy Marshalla Darrit-Uliga-Dalap
1945/47-90  terytorium powiernicze USA
od 1990 niepodległa republika
1888-1920 kolonia niemiecka
1920-1968 terytorium powiernicze pod
250 Nauru Jaren administracją Wielkiej Brytanii, Australii i
Nowej Zelandii
1968  niepodległa republika
1888/92-1975 kolonia brytyjska, część wysp
Gilberta i Lagunowych
1975  wydzielenie Wysp Gilberta
251 Kiribati Bairiki
1978  niepodległość Tubaru
1979  przyłączenie Canton i Endenbury
od 1979 niepodległa republika
252 Atol Johnstone terytorium USA (admin. wojskowa) od 1858
253 Rafa Kingman terytorium USA (admin. wojskowa) od 1922
254 Atol Palmyra terytorium USA
255 Wyspa Jarvis terytorium USA od 1859 (1930)
256 Wyspa Baker terytorium USA od 1859 (1930)
257 Wyspa Howland terytorium USA od 1859 (1930)
do 1975 kolonia brytyjska, część wysp
Gilberta i Lagunowych
258 Tuvalu Vaiaku
1975  wydzielenie Wysp Lagunowych
od 1978 niepodległa monarchia
od 1887 posiadłość francuska (dependencja
Nowej Kaledonii)
259 Wyspy Wallisa i Futuna Mata Utu
od 1961 terytorium zamorskie Francji
za cudzołóstwo płaci się świniami
1900-70  posiadłość brytyjska, terytorium
260 Tonga Nuku alofa protegowane
od 1970 niepodległe królestwo
do 1915 kolonia niemiecka
261 Samoa Zachodnie Apia 1922  terytorium powiernicze N. Zelandii
od 1962 niepodległa monarchia
od 1900 terytorium zewnętrzne USA
1925  przyłączenie wyspy Swain (dawniej
262 Samoa Amerykańskie Fagotogo, Pago Pago
Samoa Wschodnie)
1960  samorząd wewnętrzny
1877-1925  kolonia brytyjska
263 Tokelau Fakaofo od 1925 terytorium zależne Nowej Zelandii
1970  autonomia lokalna
1888/92-1901 posiadłość brytyjska
1901-65 terytorium zależne Nowej Zelandii
264 Wyspy Cooka Awarua
od 1965 terytorium autonomiczne
stowarzyszone z Nową Zelandią
1900-1901 protektorat brytyjski
1901-74 terytorium zależne Nowej Zelandii
265 Niue Alofi
od 1974 terytorium autonomiczne
stowarzyszone z Nową Zelandią
1838/46-1946 posiadłość francuska
1858  przyłączenie wyspy Clipperton
266 Polinezja Francuska Papeete
1946 terytorium zamorskie Francji TOM
od 1958 obecna nazwa
od 1838 kolonia brytyjska
1902  przyłączenie bezludnych wysp Oeno,
267 Pitcairn Adamstown
Duce, Henderson
od 1964 samorząd lokalny
ANTARKTYDA
Penetracja XIX/XX w., koncepcja zrobienia kolonii. 1909 Wielka Brytania powołała swoje kolonie, także Francja, Nowa
Zelandia, Australia, Norwegia, potem Ameryka Płd.- Argentyna, Chile, ale były spory z Wielką Brytanią. Po II wojnie
światowej związek sowiecki i USA zadecydował, że podział kolonii nie może istnieć. 1959- traktat w Waszyngtonie, że
do 60oS jest to terytorium międzynarodowe. Polska ma prawo do badań. 1991- na następne 50 lat przedłużenie
postanowień, brak eksploatacji surowców, Argentyna i Chile ściągały tam kobiety w ciąży, by mieli swoich obywateli
Numer
obszar opis
na mapie
Antarktyda Terytorium międzynarodowe ustanowione traktatem waszyngtońskim w 1959
268
(przedłużenie porozumienia w Madrycie w 1991)
Francuskie Ziemie Wyspy Karguelera (Port- au- Francais, baza badawcza), Wyspy Crozeta, Saint
269 Południowe i Paul, Nowy Amsterdam; pozostałość sektora francuskiego na Antarktydzie
Antarktyczne
Georgia Południowa i Dependencja Falklandów; od 1985 własny status; fragment Brytyjskiego
270
Sandwich Południowy Terytorium Antarktycznego
Wyspy Heard i Terytorium zamorskie Australii (1953); pozostałość sektora Australii na
271
McDonald Antarktydzie
272 Wyspa Bouveta Terytorium Norwegii (1928); pozostałość sektora norweskiego na Antarktydzie