Opracowała B. Krzempek na podstawie:
1. Dambach K., Mobbing w szkole. Jak zapobiegać przemocy grupowej, GWP, Gdańsk, 2003
2. Rylke H., Pokolenie zmian  czego boją się dorośli, WSiP, W-wa 1999
3. H.Rylke, J.Węgrzynowska, A.Milczarek, Wychowanie przeciw przemocy, str. 1 -31 (wybrane fragmenty),
Akademia Sztuk Społecznych, Fund.Bene Vobis, Warszawa 1998
Wykład 10: Przemoc w szkole
Agresja  bezpośrednie lub pośrednie zachowanie dziecka,
które wykracza poza normy społeczne i u podło\
a którego
le\
ą negatywne nastawienia bądz
emocje sprawcy
Przemoc  nadu\
ycie lub wykorzystanie swej przewagi
fizycznej, emocjonalnej lub sytuacyjnej nad inną osobą dla
uzyskania wa\
nego dla siebie celu (A. Brzezińska 2004)
Przyczyny powstawania tendencji do przemocy
1. wpływ środowiska
rodzinnego 2. wpływ grupy 3. środki
rówieśniczej masowego
przekazu
Czynniki sprzyjające agresji w szkole
utrzymywanie tabu wobec problemu i poczucie
bezsilności dorosłych
brak komunikacji między nauczycielem a rodzicami
słaby nadzór dorosłych
przymus szkolny i władza nauczyciela
przemocowe zachowania nauczycieli
- obra\
anie i podwa\
anie wartości uczniów
- wyśmiewanie i zawstydzanie ucznia na forum klasy
- brak dyskrecji
1
Opracowała B. Krzempek na podstawie:
1. Dambach K., Mobbing w szkole. Jak zapobiegać przemocy grupowej, GWP, Gdańsk, 2003
2. Rylke H., Pokolenie zmian  czego boją się dorośli, WSiP, W-wa 1999
3. H.Rylke, J.Węgrzynowska, A.Milczarek, Wychowanie przeciw przemocy, str. 1 -31 (wybrane fragmenty),
Akademia Sztuk Społecznych, Fund.Bene Vobis, Warszawa 1998
- nie dopuszczanie ucznia do wypowiedzenia własnego
zdania w istotnych sprawach
- niesprawiedliwość w ocenianiu i uprzedzenie do ucznia,
- naznaczanie ucznia/klasy
- chłód emocjonalny i zbytnie dystansowanie się do spraw
uczniów
- groz
by
Funkcje zachowań agresywnych
rozładowanie nagromadzonego napięcia lękowego
chęć zwrócenia uwagi otoczenia na własne cierpienie
dą\
enie do utrzymania po\
ądanego stanu stymulacji
niepowodzenia w procesie kształtowania i
podtrzymywania poczucia to\
samości  to\
samość
negatywna
obni\
enie wartości innych osób jako sposób na
podniesienie samooceny
Syndrom przedsamobójczy:
zawę\
enie
hamowana i skierowana przeciwko sobie agresja
fantazje samobójcze
Typ dziecka
sprawca ofiara
aktywny pasywny
pasywna prowokująca
2
Opracowała B. Krzempek na podstawie:
1. Dambach K., Mobbing w szkole. Jak zapobiegać przemocy grupowej, GWP, Gdańsk, 2003
2. Rylke H., Pokolenie zmian  czego boją się dorośli, WSiP, W-wa 1999
3. H.Rylke, J.Węgrzynowska, A.Milczarek, Wychowanie przeciw przemocy, str. 1 -31 (wybrane fragmenty),
Akademia Sztuk Społecznych, Fund.Bene Vobis, Warszawa 1998
Szkolne programy przeciwdziałania przemocy
Cel: minimalizowanie przemocy w szkole i zapobieganie
powstawaniu nowych problemów z nią związanych
Przygotowanie nauczycieli do zajmowania się
problemem przemocy w szkole
Zapoznanie nauczycieli ze specyfiką zjawiska przemocy:
mechanizmem jej powstawania, syndromem ofiary i
sprawcy, konsekwencjami stosowania przemocy dla ofiary i
sprawcy w ich póz
niejszym \
yciu.
Ukazanie związków między posiadaniem własnego
systemu zapobiegania przemocy w szkole a większym zain-
teresowaniem szkołą ze strony rodziców i uczniów.
Nawiązanie współpracy z psychologami i innymi
specjalistami spoza szkoły.
Świadomość własnej postawy wobec sprawców i ofiar
przemocy, własnych uczuć, reakcji i mo\
liwości działania
jest jednym z kluczowych warunków skutecznej
interwencji.
Czego mo\
e dotyczyć praca nauczycieli
Wymiana informacji na temat przemocy wśród uczniów
Nabywanie umiejętności konstruktywnego radzenie sobie
z uczuciami w sytuacjach przemocy wśród uczniów
Zapobieganie stosowania przemocy przez nauczycieli
Reagowanie na przemoc
Doskonalenie umiejętności słuchania i rozmawiania
z dzieckiem
3
Opracowała B. Krzempek na podstawie:
1. Dambach K., Mobbing w szkole. Jak zapobiegać przemocy grupowej, GWP, Gdańsk, 2003
2. Rylke H., Pokolenie zmian  czego boją się dorośli, WSiP, W-wa 1999
3. H.Rylke, J.Węgrzynowska, A.Milczarek, Wychowanie przeciw przemocy, str. 1 -31 (wybrane fragmenty),
Akademia Sztuk Społecznych, Fund.Bene Vobis, Warszawa 1998
Działania na poziomie całej szkoły
Diagnoza problemu w szkole
Podejmowanie interwencji przez nauczycieli
Zajęcia profilaktyczno-interwencyjne dla klas
Współpraca szkoły ze środowiskiem lokalnym
Ustalenie norm i sposobów ich egzekwowania
Praca z rodzicami
Integracja rodziców
Organizowanie \
ycia klasy -aktywny udział rodziców
Psychoedukacja rodziców
System interwencji
Interwencja - kompleksowy system działań zmierzający do
trwałej zmiany zachowania sprawców i ofiar przemocy, a
tak\
e nastawienia tzw.  neutralnych uczniów , a nie jedynie
doraz
ne przetrwanie przemocy.
Współpraca z poradniami i ośrodkami
psychologicznymi w zakresie:
indywidualnej pomocy psychologicznej dla ofiar i
sprawców przemocy
konsultacji dla rodziców ofiar i sprawców, terapii
rodzinnej
telefon zaufania dla ofiar i świadków przemocy
Działania wobec sprawców i ofiar:
Rozmowy ze sprawcami, ofiarami oraz ich rodzicami
Pomoc sprawcom w odnajdywaniu lepszych sposobów
wyładowania energii, odreagowania napięć i zaspokojenia
potrzeb
Włączanie ofiar przemocy w aktywności klasowe
4
Opracowała B. Krzempek na podstawie:
1. Dambach K., Mobbing w szkole. Jak zapobiegać przemocy grupowej, GWP, Gdańsk, 2003
2. Rylke H., Pokolenie zmian  czego boją się dorośli, WSiP, W-wa 1999
3. H.Rylke, J.Węgrzynowska, A.Milczarek, Wychowanie przeciw przemocy, str. 1 -31 (wybrane fragmenty),
Akademia Sztuk Społecznych, Fund.Bene Vobis, Warszawa 1998
Grupy spotkaniowe dla ofiar przemocy
Praca ze sprawcami i ofiarami: Metoda Pikas'a
ETAP I - ustalenie obszaru wspólnej troski i
zaanga\
owania
ETAP II - sprawdzanie wypełniania umów
ETAP III - spotkanie ofiary i sprawców
Opracowała B. Krzempek na podstawie:
1. Dambach K., Mobbing w szkole. Jak zapobiegać przemocy grupowej,
GWP, Gdańsk, 2003
2. Rylke H., Pokolenie zmian  czego boją się dorośli, WSiP, W-wa 1999
3. H.Rylke, J.Węgrzynowska, A.Milczarek, Wychowanie przeciw
przemocy, str. 1-31 (wybrane fragmenty), Akademia Sztuk Społecznych,
Fund.Bene Vobis, Warszawa 1998
5