Teka Kom. Arch. Urb. Stud. Krajobr.  OL PAN, 2010, 27-38
BARWA I FAKTURA  ÅšRODKI PLASTYCZNE
W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU
Paulina Hortyńska, Margot Dudkiewicz
Instytut Roślin Ozdobnych i Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Institute of Ornamental Plants and Landscape Architecture, University of Life Sciences in Lublin
e-mail: [e-mail]
Streszczenie. W architekturze krajobrazu kolor i faktura odgrywają bardzo ważną rolę w percepcji
przestrzeni. Kolor wpływa na nastrój  może uspokajać, pobudzać lub relaksować. Innowacje
w inżynierii materiałowej umożliwiają ciekawe rozwiązania architektoniczne  zdjęcia grawero-
wane w betonie, szklane rzez
by.
Słowa kluczowe: barwa, faktura, inżynieria materiałowa, architektura krajobrazu
WST
P
Środki wyrazu plastycznego są to materialne składniki ogrodu służące do bu-
dowy jego formy i treści. Należą do nich barwa, czyli kolorystyka i chromatyka,
oraz faktura  sposób ukształtowania przestrzeni. Kompozycja ogrodu składa się
z różnogatunkowych roślin i twardej architektury. Termin  twarda architektura
określa obiekty małej architektury, przy czym terminu  miękkie materiały
używa się do określenia surowców roślinnych. Istnieje szeroka gama materiałów
stosowanych do wykonania twardej architektury, mogą to być: beton architekto-
niczny, drewno, asfalt, szkło, metale, cegła, żwir, kamień. Wszystkie elementy
ogrodu mają kształt, określoną wielkość i fakturę. Każda roślina ma swoją nie-
powtarzalną fakturę i wzór liści. Istnieje wiele rodzajów teksturowania roślin,
w zależności, do której grupy roślina należy: rośliny jednoroczne, byliny, rośliny
okrywowe, trawy, rośliny cebulkowe, krzewy i drzewa. Ponadto w ciągu czte-
rech pór roku w ogrodzie pojawiają się coraz to nowe faktury, które tworzą no-
we efekty wizualne, nawet wówczas, kiedy kwiaty i rośliny przechodzą w okres
zimowego spoczynku. Ogród nieustannie zmienia się, w zależności od pory
roku, wciągu doby i z upływem czasu.
Ogród powinien być tak kreowany, aby pobudzić użytkownika na poziomie
wszystkich zmysłów. W niniejszej pracy zostały przedstawione następujące
zagadnienia: oddziaływanie barw na użytkownika, fakturowanie powierzchni
28 P. Hortyńska, M. Dudkiewicz
oraz możliwości zastosowania osiągnięć współczesnej inżynierii materiałowej
w celu uatrakcyjnienia przestrzeni ogrodowych.
BARWA W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU
Nauką badającą wrażenia barwne i ich odbiór jest teoria koloru. Jest ona po-
łączeniem pewnych zagadnień z zakresu psychologii, biologii i fizyki. W języku
polskim określenie barwa i kolor to synonimy, bowiem pojęcie barwy to wyraz
pochodzenia słowiańskiego, a kolor jest zapożyczeniem z języka łacińskiego.
W praktyce częściej stosowane jest pojęcie barwy aniżeli koloru, który często
odnosi siÄ™ raczej do rodzaju farb.
Światło, padając na przedmioty, określa je i przez rodzaj odbitych promieni
(długość fal) określa ich barwę. Barwa jest to podstawowa cecha plastyczna
każdego przedmiotu, dlatego odgrywa dużą rolę w kompozycji.
Barwa powstaje w mózgu człowieka, kiedy oko odbiera fale świetlne odpo-
wiedniej długości. Główny wpływ na to ma skład widmowy promieniowania
świetlnego oraz ilość energii świetlnej. Ludzkie oko potrafi rozróżnić 5500 od-
cieni zieleni [Diedrichs 2009], ale należy zaznaczyć, że wrażliwość na barwę
jest cechÄ… indywidualnÄ….
W doborze kolorów kierujemy się głównie intuicją w zależności od nastroju.
Nie ma zatem zasad, które wyraz
nie kierowałyby tymi odczuciami. Odczucia
kolorów mieszczą się zazwyczaj poza tym, co wyrażamy werbalnie. Kolor czę-
sto jest nie w pełni zrozumiałym językiem, gdyż pewne relacje między barwami
Å‚Ä…czÄ… siÄ™, a inne kontrastujÄ… z sobÄ…, dajÄ…c wyraz
ny  zgrzyt w odbiorze wizual-
nym. Bardzo trudno jest znalez
ć spójną grupę kolorów, odnalez
ć ich odpowied-
nie odcienie i dobrać właściwe ich ilości.
Często kolory z wąskiej gamy barwnej są monotonne, ale dla ich ożywienia
stosujemy tzw. akcent kolorystyczny, np. plama o wyższej temperaturze dodana
do wąskiej gamy barw chłodnych. Duży wpływ na to ma obecność innych barw
w polu obserwatora, co powoduje, że wzajemny stosunek poszczególnych barw
jest zależny od siebie. Barwy możemy podzielić np. na ciepłe i zimne. Barwy
ciepłe to np. czerwona i pomarańczowa, a zimne to zielona i niebieska. Takie
zróżnicowanie określa nam zatem temperaturę barw. Jednak temperatura żadnej
barwy nie jest stała, gdyż zmienia się ona zależnie od temperatury barwy sąsia-
dującej. Zatem barwy te są jak najbardziej względne w odczuciu człowieka. Im
barwa jest cieplejsza, tym chłodniejsza jest barwa z nią sąsiadująca i na odwrót.
Istnieje jeszcze inna cecha, która rożni barwy między sobą. Jest to stopień
odbijania światła. Zatem zależnie od ilości odbitego światła barwa wydawać się
nam może jaśniejsza lub ciemniejsza. Przykładowo  barwy żółta i błękitna to
barwy jasne, a ciemne to brązowa i fioletowa. A więc nasze postrzeganie koloru
zależy od oświetlenia obserwowanych przez nas przedmiotów.
BARWA I FAKTURA  ÅšRODKI PLASTYCZNE W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU 29
Izaak Newton [Smith 1997] uzyskał sześć odrębnych barw: czerwoną, poma-
rańczową, żółtą, zieloną, błękitną i fioletową, rozszczepiając promień światła
słonecznego w szklanym pryzmacie. Światło białe ulega załamaniu, gdy prze-
chodzi z otoczenia o wysokim stopniu przezroczystości do otoczenia zagęszczo-
nego. Promienie czerwone ulegają mniejszemu załamaniu niż niebieskie i prze-
chodzą szybciej przez otoczenie zagęszczone, w wyniku czego światło słonecz-
ne o wschodzie i zachodzie ma barwę pomarańczowo-czerwoną.
Kiedy światło odbija się od powierzchni białej, odbija wszystkie barwy, które
razem tworzą widmo światła białego, natomiast powierzchnia czarna matowa
pochłania wszystkie te barwy. Gdy światło przenika lub odbija się od po-
wierzchni kolorowej, jesteśmy w stanie zauważyć tylko te barwy, które zostaną
odbite lub przepuszczone, natomiast inne zostaną pochłonięte przez przedmiot.
Wg Popka [2008]  barwy ostrzegajÄ…, reklamujÄ…, informujÄ…, zdobiÄ…, sÄ… atry-
butami uroczystości religijnych i świeckich [...]; barwy jako symbole w kulturze
stają się następstwem skojarzeń . Barwa czerwona daje skojarzenia z owocami
lub ogniem, natomiast barwa niebieska z wodą i lodem. Bodziec barwny może
powodować określony nastrój, może skłonić do określonego postępowania.
Zieleń korzystnie wpływa na odbieranie przegrzanej przestrzeni miejskiej
w lecie, ponieważ wnosi wrażenie chłodu, natomiast jesienią żółte i czerwone
kolory liści dają złudzenie ciepła [Zeugner 1965].
Barwa bywa dominantą ogrodu, akcentem lub punktem określającym. Kolor
buduje atmosferę ogrodu. Kompozycja rabaty lub całości ogrodowego założenia
może być monochromatyczna, np. ogród w bieli. Jeden główny kolor wstępuje
w różnych odcieniach, jest tonowany lub rozjaśniamy. Barwę wprowadzają ro-
śliny i twarda architektura.
W przypadku kompozycji kontrastowych lub analogicznych (kolory sÄ…siadu-
ją ze sobą na kole barw) najżywsze kolory umieszcza się w centrum kompozycji,
a spokojniejsze przy krawędziach.
Za pomocą kolorów dokonuje się optycznej korekty odległości. Barwy jasne
 biel, żółć powiększają optycznie powierzchnie i przedmioty; pomniejszają 
czerwień, fioletowy, czerń. Barwy w tonacji zimnej sprawiają wrażenie oddale-
nia, ciepłe  przybliżenia. Poprzez barwę dokonuje się również pozorna ocena
statyki danego przedmiotu  obiekty fioletowe, brÄ…zowe i czarne sprawiajÄ… wra-
żenie cięższych, a przedmioty białe, błękitne, żółtozielone  odbierane są jako
lekkie.
Na odbiór barw ma wpływ faktura powierzchni. Na powierzchniach gładkich
kolor sprawia wrażenie jaśniejszego; na chropowatych, z teksturą  ciemniejsze-
go i mniej intensywnego. Ponadto kolory na powierzchni matowej wydajÄ… siÄ™
cieplejsze, a na polerowanej  zimne.
30 P. Hortyńska, M. Dudkiewicz
FAKTURA  ELEMENT ARTYSTYCZNEGO PRZEKAZU
Faktura jest ważnym elementem artystycznego przekazu. Faktura materiałów
zastosowanych w przestrzeni ogrodu wpływa na jego charakter i atmosferę. Po-
wierzchnie błyszczące i twarde nadają ogrodom formalny i wielkomiejski styl,
natomiast chropowatości dają wrażenie swobody i naturalności [Clifton 2005].
Orientalny styl na tarasie lub w ogrodzie zimowym może być osiągnięty poprzez
połączenie czerwieni, brązów, pomarańczy z egzotycznym drewnem i grubymi
tkaninami.
Beton jest materiałem dobrze komponującym się z roślinami [Diedrichs
2009], przy czym może być na wiele sposób fakturowany.
Uszlachetnianie nawierzchni z kostki betonowej odbywa siÄ™ poprzez podda-
nie jej specjalnej obróbce powierzchniowej. Wyróżnia się szczotkowanie, które
nadaje kostkom porowatej struktury oraz daje specyficzny melanż kolorystycz-
ny; profilowanie  dzięki wyprofilowanej formie wygląd kostki jest zbliżony do
naturalnego kamienia; postarzanie  kostka obijana w specjalnym bębnie; płuka-
nie polega na wypłukiwaniu z wierzchniej warstwy kostki drobin betonu i wy-
eksponowanie grubości ziaren ze szlachetnego kamienia o intensywnej barwie.
Inny materiał typowy dla współczesnego stylu industrialnego to szkło. Róż-
norodność tekstury szkła jest bardzo duża  od gładkich powierzchni tradycyj-
nych tafli, po powierzchnie satynowane (traktowanie kwasem) i piaskowane,
które polega na działaniu silnego strumienia drobnych cząstek. Piaskowanie
umożliwia również wykonanie dowolnego wzoru. Grawerowanie szkła odbywa
się do głębokości 1,5 mm. Ornament wypukły uzyskuje się w trakcie obróbki
cieplnej tafli szklanych. Rabaty oraz otoczenie wodotrysków mogą zostać wysy-
pane różnokolorowym kruszywem szklanym, które powstaje w wyniku stłucze-
nia tafli.
Metoda fusingu szkła polega na gięciu i łączeniu kilku elementów. Szkło
w wyniku wysokiej temperatury traci stałą konsystencję, co pozwala na jego
formowanie i tworzenie kompozycji. Szklane rzez
by wprowadzane sÄ… do prze-
strzeni ogrodu, np. Desert Botanical Garden, Phoenix, Arizona (ryc. 1, 2); Bota-
ntical Gardens in St Louis, Missouri Botanical Garden, National Botanical Gar-
dens in Washington.
Mozaika oprócz doskonałej funkcjonalności podłoża stanowi atrakcyjny
i oryginalny akcent w ogrodzie dla spacerujÄ…cych i odpoczywajÄ…cych w ogro-
dzie [Dudkiewicz i Hortyńska 2010] (ryc. 3). Dobrym materiałem do aranżacji
ścieżek i placów ogrodowych jest zastosowanie kamienia otoczaka. Twórcy
sztuki mozaiki kreują piękne, oryginalne wzory o motywach kwiatowych, zwie-
rzęcych lub geometrycznych. Ten niepozorny przedmiot ułożony jeden obok
drugiego na określonej przestrzeni tworzy jednolitą, stabilną całość. Posiada
ciekawÄ… niepowtarzalnÄ… teksturÄ™ oraz stopniowo z czasem nabiera szlachetnej
patyny.
BARWA I FAKTURA  ÅšRODKI PLASTYCZNE W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU 31
Ryc. 1. Szklane rzez
by w Desert Botanical Garden, Phoenix, Arizona (fot. Internet 1)
Fig. 1. Glass sculpture at the Desert Botanical Garden, Phoenix, Arizona (phot. Internet 1)
Ryc. 2. Szklane kule w Desert Botanical Garden, Phoenix, Arizona (fot. Internet 2)
Fig. 2. Glass balls in the Desert Botanical Garden, Phoenix, Arizona (phot. Internet 2)
Technologia układania kamiennej mozaiki nie należy do najprostszych. Ka-
mienie powinny być umieszczone pionowo i blisko siebie, aby nie powstawał
żaden ruch między nimi. Wskazane jest również wzmocnienie na brzegach za
pomocą twardej belki lub opaski betonowej. Większe realizacje wymagają po-
dzielenia wzoru na oddzielne sekcje.
32 P. Hortyńska, M. Dudkiewicz
Ryc. 3. Kamienie w mozaice ogrodowej (fot. Internet 3)
Fig. 3. Stone garden mosaic details (phot. Internet 3)
Ryc. 4. Efekt  mokrego kamienia na mozaice z otoczaków (fot. M. Howarth 2008)
Fig. 4. The effect of  wet stone on the mosaic of pebbles (phot. M. Howarth 2008)
BARWA I FAKTURA  ÅšRODKI PLASTYCZNE W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU 33
Otoczak występuje w dość bogatej kolorystyce, od bieli, poprzez ugry, czer-
wienie i brązy, szarości o zielonym lub niebieskim odcieniu, do czerni. Istotnym
elementem jest również sama powierzchnia kamienia. W zależności od warstwy
wilgoci może ona być błyszcząca lub matowa. Przykładowo  kamień czarny
będzie wyglądał dostojnie i nowocześnie, gdy będzie suchy. Kamień mokry
będzie wydawał się ciemniejszy i połyskliwy w promieniach słońca. Stosuje się
specjalne substancje dające efekt  mokrego kamienia , aby uatrakcyjnić i pod-
kreślić walory mozaiki (ryc. 4). Środki takie pielęgnują i zabezpieczają kamień
naturalny przed wybarwieniem i czynnikami zewnętrznymi środowiska.
Doskonałym materiałem posiadającym interesującą fakturę jest drewno. Fak-
turę drewna determinuje wielkość i rozkład otworów komórkowych. Drzewa
z dużymi otworami, np. dąb, mają chropowatą fakturę, bardziej odporną na wil-
goć. Mamy dwa podstawowe rodzaje drewna: 1) miękkie  głównie iglaste (na-
gozalążkowe) o długich komórkach zawierające dużo żywicy, przez co szybko
niszczeje; 2) twarde  o szerokich liściach (okrytozalążkowe) mające krótsze
włókna niż drzewa miękkie, ale dzięki temu jest trwalsze i odporniejsze na gni-
cie. Drewno ma ogromnie zróżnicowaną strukturę, dlatego pochłanianie wilgoci
może przebiegać w różnym stopniu, w poszczególnych partiach tej samej deski.
Proces schnięcia może trwać latami. Dzięki odpowiednim metodom sezonowa-
nia zmniejsza się niebezpieczeństwo kurczenia i wypaczenia drewna. Znamy
dwie metody suszenia: 1) na powietrzu, co umożliwia okrężny ruch powietrza;
2) w piecu, gdzie para osusza drewno, szybko usuwając wilgoć. Jednak nawet
dobrze wysuszone drewno  rusza się , mimo że ruch wzdłuż może być mało
znaczÄ…cy, to ruch w poprzek jest wyraz
nie widoczny. Proces obróbki wpływa na
fakturę elementów drewnianych używanych do budowy obiektów małej archi-
tektury ogrodowej. Drewno wygładza się poprzez szlifowanie, jednak nie zaw-
sze gładkość drewna jest cechą pożądaną. Ciekawą fakturę ma drewno heblowa-
ne, którego powierzchnię wzbogacają ślady po nożach heblarki.
Interesująca może być także faktura pędów i pni. Drzewa posiadające ozdob-
ną korę: Betula utilis  Doorenbos  kora śnieżnobiała, łuszcząca się papierowa-
tymi płatami; Acer groserii  pionowe, białe prążki na ciemnej korze; Acer pen-
sylwanicum  zielona korowina w podłużne białe prążki; Acer rufinerve  ciem-
nozielona kora, z białymi i czerwonobrązowymi podłużnymi pasami oraz ciem-
nozielonymi rombami; Platanus acerifolia  kora odpada dużymi płatami, co
daje wielokolorowy pień  szary, brązowy i beżowy.
Faktura liści roślin jest bardzo zróżnicowana  szorstka, gładka, śliska lub
owłosiona. Zróżnicowanie roślin pod względem faktury jest szczególnie ważne
w ogrodach sensorycznych, w których dotyk pełni rolę głównego receptora
w percepcji ogrodu.
34 P. Hortyńska, M. Dudkiewicz
INŻYNIERIA MATERIAA
OWA W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU
Beton architektoniczny jest stosowany na coraz szerszą skalę. Pierwsze próby
nadania betonowi dekoracyjnego charakteru stosowali August Perret, Le Corbu-
sier, Carlo Scarpa i Louis Kahn na poczÄ…tku XX w. Beton architektoniczny (fa-
sadowy, elewacyjny) są to powierzchnie betonowe spełniające określone kryte-
ria pod względem parametrów trwałości, wytrzymałości i wyglądu, aby nie wy-
magał pokrycia tynkiem lub inną powłoką wykończeniową.
W 1997 r. projekt zagospodarowania skweru Hoovera przy Krakowskim
Przedmieściu (pracownia JEMS Architekci) zdobył nagrodę w konkursie  Polski
cement w architekturze , za jak podkreśliło jury najwyższą jakość kształtowania
przestrzeni przy użyciu form i faktur betonu architektonicznego (ryc. 5).
Ryc. 5. Skwer Hoovera, Warszawa (fot. M. Dudkiewicz)
Fig. 5. Hoover Square in Warsaw (phot. M. Dudkiewicz)
Wynalezienie matryc strukturalnych wytwarzanych na bazie polimerów
umożliwiło fakturowanie betonu. Dostępnych jest wiele katalogów wzorów 
faktury kamienia łamanego, roślin, przy czym istnieje możliwość realizacji do-
wolnego projektu wzoru. Wysoka wytrzymałość na rozrywanie i dobra spręży-
stość matrycy pozwalają wykorzystać ją do 100 formowań. Elastyczne matryce
produkowane są do maksymalnej wielkości 40 m2. Aby proces rozszalowania
nie spowodował uszkodzenia matrycy elastycznej lub betonu, stosuje się środki
antyadhezyjne.
BARWA I FAKTURA  ÅšRODKI PLASTYCZNE W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU 35
Elewacja budynku jest wizytówką projektanta. Fasada może stać się również
znakiem i punktem orientacyjnym w przestrzeni miasta. Podobnie w przestrzeni
ogrodu zastosowanie muru z wygrawerowanym zdjęciem będzie ciekawym
rozwiązaniem. Teksturowane betonowej ściany pozwala architektom wykorzy-
stać subtelne niuanse światła i cienia tak, aby powstał obraz.
Do fakturowania powierzchni betonowych stosowane sÄ… elastyczne matryce,
np. RECKLI® Formliners (ryc. 6). Za ich pomocÄ… poÅ‚ożono teksturÄ™ na wielu
milionach metrów kwadratowych betonowych ścian. System ten daje projektan-
tom nieograniczoną swobodę realizacji pomysłów, będąc na rynku od 35 lat.
Nowa generacja RECKLI® Photo-Engraving Form umożliwia nieznane dotÄ…d
rozwiÄ…zania (ryc. 7). DziÄ™ki poÅ‚Ä…czeniu RECKLI-System® oraz RECKLI® Pho-
to-Engraving Form na powierzchni tworzony jest wzór, którego wyrazistość od
rozdzielczości obrazu. Proces grawerowania zdjęcia jest sterowany komputerowo.
Ryc. 6. Efekt fakturowania w betonie w systemie RECKLI® Photo-Engraving Formliners (materiaÅ‚y reklamowe)
Fig. 6. Invoicing in the concrete effect on the system RECKLI ® Photo-Engraving Formliners
(advertising material)
Na początku zdjęcie jest zamieniane na 256 odcieni szarości, a następnie
grawerowane przez specjalne frezarki CNC na metalowej formie. Wygrawero-
wany może zostać dowolny obraz.
Ścianom mogą być nadawane tekstury graficzne technologii CNC (ryc. 9).
Technologia CNC pozwala na przedstawienia graficznych, które powstają uży-
ciu linii o różnej gęstości i głębokości. Tekstury są zmieniane na algorytmy ma-
36 P. Hortyńska, M. Dudkiewicz
tematyczne, tzn. które decydują o zagęszczeniu, strukturze linii. Linie te przed-
stawiają możliwie najbardziej płaską geometrię elementów.
Ryc. 7. Efekt zdjÄ™cia uzyskany w systemie RECKLI® Photo-Engraving Form (materiaÅ‚y reklamowe)
Fig. 7. The effect of pictures obtained in the system RECKLI ® Photo-Engraving Form (advertising material)
Ryc. 8. Tekstury graficzne technologii CNC (materiały reklamowe)
Fig. 8. Graphic texture CNC technology (advertising material)
BARWA I FAKTURA  ÅšRODKI PLASTYCZNE W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU 37
Ryc. 9. Malowanie betonu w systemie RECKLI Patterns i NAWTONE Staining (materiały reklamowe)
Fig. 9. Painting of concrete in the system and Nawton RECKLI Staining Patterns (advertising material)
Beton może zostać pomalowany w systemie RECKLI Patterns i NAWTONE
Staining. Systemy umożliwiają malowanie pionowych lub nachylonych po-
wierzchni betonowych w 20 różnych kolorach. System NAWTONE nadaje się
nie tylko do powierzchni betonowych, ale może też być stosowany na wszyst-
kich chłonnych podłożach mineralnych, takich jak cegła klinkierowa, cegła
normalna, zaprawy, stiuk i kamień.
WNIOSKI
1. Barwa i faktura są podstawowym narzędziem w kreowaniu przestrzeni
prywatnej i publicznej.
2. Nowoczesne technologie umożliwiają ciekawe rozwiązania architekto-
niczne.
3. Kompozycja jest treścią projektu, ale prawdziwa realizacja w przestrzeni
ogrodu musi być wypełniona paletą różnorodnych barw i faktur ustaloną przez
artystÄ™ plastyka lub architekta krajobrazu.
PIÅšMIENNICTWO
Clifton J., 2005. The Elements of Garden Design: A Source Book of Decorative Ideas to Trans-
form the Garden. Wyd. Lorenz Books, 160.
Diedrichs M., 2009. Trädgårdens form. Wyd. ICA bokförlag, 208.
38 P. Hortyńska, M. Dudkiewicz
Dudkiewicz M., Hortyńska P., 2010. Lustra zewnętrzne i mozaika artystyczna w przestrzeni ogro-
du rodzinnego. [w:] Ogród za oknem  dzieło sztuki. B. Gawryszewska (red.). Wyd. Sztuka
ogrodu Sztuka krajobrazu, Warszawa, 129.
Howarth M., 2003. Pebble Mosaic. Frances Lincoln Publ. Ltd., 234.
Popek S., 2008. Barwy i psychika. Percepcja, ekspresja, projekcja. Wyd. UMCS, Lublin, 293.
Smith R., 1997. Tajemnice warsztatu artysty. Wyd. Muza SA, Warszawa, 351.
Zeugner G., 1965. Barwa i człowiek. Wyd. Arkady, Warszawa, 200.
Internet
1. http://www.chihuly.com/installations/DesertBotanicalGarden/Art/0082_Desert_Botanical_
_Garden_TR.jpg
2. http://icons-ecast.wunderground.com/data/wximagenew/d/DGINDIO/173.jpg
3. http://farm1.static.flickr.com/18/23817925_4a7f5571c0.jpg?v=0
COLOR AND TEXTURE  THE MEANS OF ART IN LANDSCAPE ARCHITECTURE
Abstract. In architecture, landscape color and texture play an important role in the perception of
space. Color affects mood  it can soothe, stimulate or relax. Innovations in materials science
enable interesting architecture  pictures engraved in concrete, glass sculpture.
Key words: color, texture, materials engineering, landscape architecture