ĆWICZENIEXI

• OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA

PRZYWR

• PARAMFISTOMOZA DIKROCELIOZA

• Rodzina Paramphistomatidae

Paramphistomum cervi, Paramphistomum

ichikawai

• Rodzina Dicrocoeliidae Dicrocoelium

dendriticum

Przywry

Typ Plathelmintha

Gromada Digenea (Trematoda)

Rodzina Paramphistomatidae

Rodzaj Paramphistomum

Paramphistomum cervi

Paramphistomum ichikawai

Rodzina Dicrocoeliidae

Rodzaj Dicrocoelium

Dicrocoelium dendriticum

Przywry

Kształt ciała

Pokrycie ciała – tegument

•

Część komórkowa

•

Cytoplazmatyczna syncytialna matrix

•

Glikokaliks

Układ pokarmowy

•

Otwór gębowy

•

Gardziel

•

Przełyk

•

Jelito

Układ nerwowy

•

Zwoje mózgowe

•

Trzy pary nerwów

•

Trzy pary pni nerwowych

Układ rozrodczy

Przywry rozwój

Jajo

śywiciel ostateczny

Środowisko

Miracydium

Środowisko

śywiciel pośredni (I)

Sporocysta

śywiciel pośredni (I)

Redia

śywiciel pośredni (I)

Cerkaria

śywiciel pośredni (I)

Środowisko

śywiciel pośredni (II)

Metacerkaria Środowisko

lub

śywiciel pośredni (II)

śywiciel ostateczny

Paramphistomum spp.

• Paramphistomum cervi

• Przywry grube, stożkowatego kształtu

• barwa szaro-biała

• długość 5-12 mm

• przyssawka gębowa zredukowana

• przyssawka brzuszna zlokalizowana w

pobliżu tylnego końca ciała

Paramphistomum spp.

• Paramphistomum cervi

• Jaja biało szare, z wieczkiem

• 155-162x75-90 µm,

• nieregularnie wypełnione materiałem

zapasowym

Paramphistomum spp.

• Paramphistomum

ichikawai

• morfologicznie

zbliżony do P. cervi

• opisywany także w

Polsce

Paramphistomum spp.

• śywiciel ostateczny

• Bydło, rzadziej owce i inne przeżuwacze

• Umiejscowienie- żwacz, rzadziej czepiec,

księgi

• śywiciel pośredni

• Ślimaki wodne z rodzajów Planorbis, Anisus,

Tropidiscus, Limnaea, Radix

• Głównie Planorbis planorbis i Anisus vortex

Paramphistomum spp.

• Jajo

• Miracydium

• Sporocysta

• Redia

• Cerkaria

• Metacerkaria

• Młode postacie Paramphistomum spp. migrują do żwacza w ścianie dwunastnicy

• Stwierdzane są niekiedy także w jamie brzusznej

Paramfistomoza

• tereny podmokłe, a nawet bagniste, na

których znajdują się zbiorniki wód

stojących

• Groźniejsze postacie młodociane migrujące

w ścianie jelita

• najczęściej postać bezobjawowa

• tzw. paramfistomatoza jelitowa niekiedy

może zakończyć się śmiercią

Paramfistomoza

• Młodociane formy- zmiany w obrębie błony

śluzowej dwunastnicy – zapalenia nieżytowe

lub krwotoczne

• Dojrzale przywry uchodzą za mniej

patogenne jednak przyczepiając się do błony

śluzowej przedżołądków uszkadzają ją

prowadząc do zanikowego lub

przerostowego zapalenia

Paramphistomum spp.

• Rozpoznawanie

• przyżyciowe

– metodą dekantacji stwierdza się duże,

jasnoszare jaja Paramphistomum spp.

zaopatrzone w wieczko

• pośmiertne

– poszukiwanie pasożytów

Dicrocoelium dendriticum

• MOTYLICZKA

• Przywra 6 – 15 mm długa

• kształt lancetowaty

• przyssawka brzuszna nieco większa od gębowej

• jądra położone za przyssawką brzuszną

• kompleks narządów żeńskich położony jest za

jądrami

• Jaja barwy ciemnobrunatnej, asymetryczne, 38-

45x22-30 µm, z wieczkiem, zawierają w pełni

wykształcone miracydium.

Dicrocoelium dendriticum

• śywiciel ostateczny

• Owce

• rzadziej

– bydło

– kozy

– dzikie przeżuwacze

– gryzonie

• niekiedy człowiek

• Umiejscowienie

• Przewody żółciowe wątroby

Dicrocoelium dendriticum

• Pierwszym żywicielem pośrednim są ślimaki

lądowe należące do rodzajów :

• Zebrina

• Helicella

• Cionella

• Torquilla

• Theba

• Drugimi żywicielami są mrówki z rodzaju

Formica : F. fusca, F. gagates, F. rufibarbis, F. cunicularia i inne

Dicrocoelium dendriticum

• zarażenie przez zjedzenie wraz z trawą

mrówek z metacerkariami D. dendriticum

• młode motyliczki wędrują do przewodów

żółciowych wątroby, przez przewód

trzustkowo-wątrobowy

• Okres prepatentny 64-69 dni

Dikrocelioza

• Inwazja suchych pastwisk !!!

• U owiec jedynie intensywne inwazje

prowadzą do stopniowego wychudzenia,

spadku masy ciała, zahamowania rozwoju

• U bydła sporadycznie objawy kliniczne

Dikrocelioza

• Rozpoznawanie

• przyżyciowe

– metodą dekantacji stwierdza się małe, ciemnobrunatne jaja z wieczkiem, zawierające miracydium

• pośmiertne

– poszukiwanie pasożytów

ĆWICZENIEXII

• PRZYWRY MIĘSOśERNYCH

• Rodzina Opisthorchidae

Opisthorchis felineus Metorchis albidus

• Clonorchis sinensis

• Rodzina Strigeidae Alaria alata

Rodzina Troglotrematidae Troglotrema

acutum

Rodzaj Paragonimus Paragonimus

westermani

Gromada Trematoda

Rodzina Opisthorchidae

Rodzaj Opisthorchis

Opisthorchis felineus

Rodzaj Clonorchis

Clonorchis sinensis

Rodzina Strigeidae

Rodzaj Alaria

Alaria alata

Rodzina Troglotrematidae

Rodzaj Troglotrema

Troglotrema acutum

Rodzaj Paragonimus

Paragonimus westermani

Opistorchoza - Opisthorchosis

Przywra kocia – Opisthorchis felineus

• Lancetowaty kształt

• Długość 7 – 12 mm

• Szer. 1,5-3 mm

• Płatowate jądra położone za jajnikami w tylnej

części ciała

• Jajo 26-30 x 15 um

• Na jednym biegunie wieczko na

przeciwległym guziczek

• W chwili wydalenia zawiera wykształcone

miracidium

Opistorchoza - Opisthorchosis

śywiciel ostateczny

• Kot, pies, lis, świnia i inne ssaki żywiące się

rybami

Pierwszy żywiciel pośredni

– ślimaki słodkowodne z rodzaju Bithynia

Rozwój :sporocysta –redia –cerkaria

Drugi żywiciel pośredni

• ryby: karpie, płocie, liny, leszcze i inne

• Metacerkarie 200-290 um w mięśniach ryb

Opistorchoza – Opisthorchosis

UMIEJSCOWIENIE

• Głównie przewody żółciowe wątroby

• Niekiedy przewody trzustki

OBJAWY KLINICZNE

-mała intensywność:

• przebieg bezobjawowy

-duża intensywność:

• Wychudzenie

• Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego

• Niedokrwistość

• śółtaczka

• Obrzęki

• Wodobrzusze

• Powiększenie wątroby

Klonorchoza

Clonorchis sinensis, przywra chińska

•

10-25 mm dł.

•

3-5 mm szer.

•

Jaja małe20x35 um, z wieczkiem i wyrostkiem na tylnym biegunie

•

W jaju rozwinięta larwa

UMIEJSCOWIENIE: Przewody żółciowe wątroby (rzadziej przewody trzustkowe) ROZWÓJ:

•

I żywiciel pośredni – ślimaki ( Bulimus)

- miracydium, sporocysta, redia, cerkaria

•

II żywiciel pośredni – ryby karpiowate, niektóre skorupiaki (raki)

- metacerkaria

•

Cykl 23 dni

•

Wędrówka do wątroby pod prąd żółci

Alarioza - alariosis

• Długość 2-6 mm, szer.0,5-2 mm

• Słabo wykształcone przyssawki

• Przedni biegun –charakterystyczne uszka otaczające przyssawkę gębową

• Poniżej przyssawki brzusznej dodatkowy narząd czepny (Brandesa)

• Walcowata tylna część ciała z większością narządów wewnętrznych

Jaja

• Wielkość 98-125 x 62-81um

• Brązowe

• Zaopatrzone w wieczko

• Zawiera zygotę i materiał zapasowy

Alarioza - alariosis

śywiciel ostateczny

• Lis

• Pies

• Kot

• Umiejscowienie – jelito cienkie

Pierwszy żywiciel pośredni

– ślimaki z rodzaju Planorbis

Miracidiuim, sporocysta macierzysta , sporocysta potomna , cerkaria (furkocerkaria)

Drugi żywiciel pośredni

- kijanki i żaby ( w tkankach metacerkarie )

Alarioza – alariosis -rozwój

• śywiciel parateniczny

• Dzik, świnia domowa, bocian borsuk, kuna

tchórz i inne

• Po zjedzeniu żaby lub kijanki młode przywry

wędrują do mięśni i ponownie się otorbiają

Motyliczka mięśniowa – Agamodistomum

suis

• Metacerkaria Alaria alata ponownie otorbiona w mięśniach żywicieli niewłaściwych

Alarioza - alariosis

• Przywry Alaria alata – uważane są za

nie patogenne

• Brak objawów chorobowych

Rozpoznawanie:

• Badanie przyżyciowe – poszukiwanie jaj

w kale metodą dekantacji lub flotacji

• Badanie pośmiertne stwierdzenie

niewielkich przywr w jelicie cienkim

Troglotrema acutum

• Kształt gruszkowaty przód zaokrąglony, tył zwężony

• 3,3 x 2,25 mm

• Tegument z kolcami

• Jajo 80x95 um z wieczkiem, nierozwinięte

śywiciele:

śywiciel ostateczny: lisy, norki, tchórze i inne mięsożerne odżywiające się żabami .

• Przywry żyją parami w cystach w śluzówce jamy nosa lub zatokach czołowych

• I żywiciel pośredni: ślimaki wodne Bythynella

• II żywiciel pośredni: żaba

Troglotrema acutum

patogeneza

• Zmiany zapalne śluzówki, podrażnienie

• Rozpuszczanie kości – otwory wielkości ziarna

grochu

• Perforacja do jamy czaszki –zejścia śmiertelne

rozpoznanie

• Badanie wydzieliny z jamy nosa (rozmaz) –

widoczne charakterystyczne jaja

• Badanie sekcyjne- małe przywry głęboko w

śluzówce nosa i zatok

Paragonimoza

• Paragonimus westermani

• Przywra płucna

• 7-12 mm dł.

• 4-6 mm szer.

• Jajo 65x125 um z wieczkiem żółto-brązowe,

nierozwinięte

• Daleki Wschód (Azja) (P.westermani) Afryka, Ameryka Południowa

Paragonimoza

• LUDZIE

• Płuca (bytują parami w cystach)

• Szczury, świnie, przeżuwacze, zwierzęta mięsożerne (w tym koty, psy lisy, wilki, tygrysy, pantery)

• Inkubacja jaj -2 tygodnie

• I żywiciel pośredni: ślimak- miracidia wnikają aktywnie

• Sporocysta ,redia ,cerkaria

• II żywiciel pośredni: KRABY

Paragonimoza

Zarażenie

• Spożywanie surowych raków i krabów

• Wędrówka przywry z jelita do płuc –przez

ciągłość tkanek

Mogą przenikać do innych narządów :

• CUN

• Jelito

• Węzły chłonne

• Serce

• Wątroba

• Nerki

Paragonimoza

OBJAWY:

•

Krwioplucie

•

Kaszel

•

Bóle w klatce piersiowej

•

Gorączka

•

Ropnie

• Okres prepatentny do 90 dni

• Okres patentny do 20 lat

ROZPOZNANIE

•

Poszukiwanie jaj w plwocinie i kale

•

Testy serologiczne ELISA, OWD

•

RTG

Prostogonimoza – prosthogonimosis

Prosthogonimus ovatus

• Długość 2.0 – 5.6 mm

• Barwa różowa

• Gruszkowaty kształt, zwężony przedni koniec

• Płatowaty jajnik w przedniej części ciała

• Pętle macicy powyżej przyssawki brzusznej

• JAJO: 23-27 x 12-18 um, zaopatrzone w wieczko

Prosthogonimus cuneatus

• 1.5 – 12 mm

• Brzuszna przyssawka większa od gębowej

• Płatowaty jajnik za przyssawką brzuszną

• Owalne jądra obok siebie w połowie ciała

• JAJO: 23-30 x 13-17 um, zaopatrzone w wieczko

Prostogonimoza – prosthogonimosis

śywiciel ostateczny

• Kury

• Indyki

• Gęsi

• Kaczki i inne gatunki wolnożyjące

śywiciel pośredni

• pierwszy – ślimaki słodkowodne z rodzaju: Anisus, Bithynia, Planorbarius, Viviparus

• drugi - larwy różnych gatunków ważek m.in. Libellula i Cordulia.

Umiejscowienie

• Jajowód – starsze ptaki

• torba Fabrycjusza - częściej młode ptaki

• Stek

Prostogonimoza – prosthogonimosis

Patogeneza

Oddziaływanie mechaniczne i toksyczne

• Zapalenie błony śluzowej jajowodów

• Zaburzenia czynności wydzielniczej gruczołów

• Zmiana składu i wyglądu jaj

• Zapalenie torby Fabrycjusza

• Zapalenie otrzewnej

OBJAWY:

• Okres I- Ptaki pozornie zdrowe, jaja w cienkiej skorupce wapiennej lub tylko w błonie pergaminowej.

• Okres II- Ptaki osowiałe, ,,lanie jajami”

• Okres III- Nasilenie procesu zapalnego, pogorszenie stanu ogólnego, zapalenie otrzewnej, śmierć

ĆWICZENIE XIII

FASCIOLOZA

Rodzina Fasciolidae

Fasciola hepatica,

Fasciola gigantica,

Fasciola magna

Eucariota

Królestwo Zoa ( Animalia) Typ Plathelmintha

Gromada Monogenea

Gromada Digenea ( Trematoda) Rodzina Fasciolidae

Rodzaj Fasciola

Fasciola hepatica

( Fasciola gigantica, Fasciola magna)

Fasciola hepatica motylica wątrobowa

• 18-51 mm, białoszare, listkowate

• tegument przedniej, stożkowatej części ciała

pokryty kolcami

• narządy wewnętrzne rozgałęzione

• JAJO

• regularnie owalne, 130-145x70-90 µm

• złocistożółte z wieczkiem

• wewnątrz zygota, wypełnione komórkami

żółtnikowymi

Fasciola hepatica

UMIEJSCOWIENIE

• Formy młodociane

– miąższ wątrobowy

• Formy dojrzałe

-przewody żółciowe wątroby

-niekiedy : płuca, węzły chłonne i inne

narządy wewnętrzne

Fasciola hepatica

żywiciel ostateczny - mała specyficzność

• przeżuwacze

• króliki, zające, gryzonie

• konie

• świnie

• człowiek

śywiciel pośredni

• Galba truncatula (błotniarka moczarowa)

-ślimak wodno-lądowy

• Inne ślimaki z rodziny Lymnaeidae

Fasciola hepatica rozwój

• Środowisko

• Jajo

• Miracydium – larwa urzęsiona

• ŚLIMAK

• Sporocysta 500 um

• Redia 1,5-2 mm

• Cerkaria 400 um + ogon1000 um

• ŚRODOWISKO

• Metacerkaria ( 250 um)

• -rośliny,

-powierzchnia wody

-skorupka ślimaka

Fasciola hepatica

Zarażenie

• Excystacja w godzinę po zjedzeniu

• 24 godziny -perforacja ściany jelita do jamy

otrzewnowej

• 4-6 dzień -miąższ wątroby

• 6-7 tygodni- penetracja miąższu do

przewodów żółciowych

• Jaja w przewodach żółciowych 2-3 miesiące

Fasciola hepatica okres prepatentny

• Owce 71-73 dni

• Bydło 2,5-3 mies.

• Króliki ok. 65 dni

• Szczury 49-56 dni

• Myszy ok. 35 dni

Fasciola hepatica

działanie patogenne

Faza wędrówki w jamie otrzewnowej

•

Postacie młodociane do 6 dnia po zarażeniu

•

Stan zapalny jelita i lokalnie otrzewnej

•

Krwawienia

•

Przypadkowe trafienie do płuc, macicy , trzustki

Faza migracji w miąższu wątrobowym

•

Postacie młodociane 4 dzień- 7 tydzień po zarażeniu

•

Drążenie korytarzy w miąższu wątroby

•

Uszkadzanie naczyń krwionośnych

•

Śródmiąższowe zapalenie wątroby

Lokalizacja w przewodach żółciowych wątroby

•

Formy pasożyta do 20-30 mm od 6 tygodnia po zarażeniu

•

Odżywianie się komórkami nabłonka przewodów żółciowych

•

Oddziaływanie metabolitów na organizm żywiciela

Fasciola hepatica

Owce

•

Forma ostra, podostra, przewlekła

•

Marskość wątroby

•

Objawy :

Biegunka

Niedokrwistość

Wodobrzusze

Powiększenie wątroby

Obrzęki

Wychudzenie

BYDŁO

•

Forma przewlekła

•

Włóknienie i wapnienie przewodów żółciowych

•

Objawy :

Biegunka

Wychudzenie

Spadek wydajności

Zahamowanie rozwoju

śółtaczka

Profilaktyka

• Profilaktyczne odrobaczanie

powyżej 3 miesiąca życia

1.przed wyjściem na pastwisko marzec

2. po zejściu z pastwisk październik- grudzień

• Unikanie pastwisk podmokłych

• Unikanie wspólnego wypasania owiec i bydła

• Zabiegi melioracyjne

• Zakiszanie zielonek z terenów zagrożonych

• Likwidacja ślimaków z pastwisk

Fasciola hepatica

•

Ludzie -objawy

1. Hepatomegalia

2. Nieregularna gorączka

3. Eozynofilia

Także : nudności, wymioty, objawy nerwowe, żółtaczka, anoreksja

•

Zdarzają się przypadki zjadania przez ludzi żywych motylic (z surowymi wątrobami)

•

Przywry mogą przyczepiać się do błony śluzowej gardła lub przełyku powodując stany zapalne

Fasciola gigantica

• 25-75 mm

• śywiciel: Wielbłądy ,liczne przeżuwacze,

sporadycznie człowiek

• Lokalizacja: Przewody żółciowe wątroby- tropikalna fascioloza

• Afryka, Azja endemicznie 90 % pogłowia bydła

• Inwazjologia i patogeneza podobna do fasciolozy

Fasciola magna

• 23-100 mm

• Owalne, bez stożka

• śywiciel: jeleniowate, także bydło, owce, kozy, sporadycznie człowiek

• Lokalizacja: przewody żółciowe wątroby

• Inwazjologia i patogeneza jak fascioloza

• Ameryka Pn. Europa

ĆWICZENIE XIV

• INWAZJE PRZYWR PTAKÓW

• PRZYWRY ROZDZIELNOPŁCIOWE

•

Rodzina Plagiorchidae Prosthogonimus cuneatus, Prosthogonimus ovatus

Rodzina Echinostomatidae Echinostoma revolutum Rodzaj Echinoparyphium Echinoparyphium recurvatum Rodzaj Hypoderaeum

Hypoderaeum conoideum

Rodzina Psilostomatidae

Psilotrema oligoon

•

Rodzina Schistosomatidae Schistosoma bovis, Schistosoma japonicum, Schistosoma mansoni, Schistosoma haematobium Bilharziella polonica Trichobilharzia ocellata, Trichobilharzia regenti Trichobilharzia szidatina –

Gromada Trematoda

Rodzina Plagiorchidae

Rodzaj Prosthogonimus

Prosthogonimus cuneatus

Prosthogonimus ovatus

Rodzina Echinostomatidae

Rodzaj Echinostoma

Echinostoma revolutum

Rodzaj Echinoparyphium

Echinoparyphium recurvatum

Rodzaj Hypoderaeum

Hypoderaeum conoideum

Rodzina Psilostomatidae

Rodzaj Psilotrema

Psilotrema oligoon

Trematodozy jelit ptaków -

Trematodosis

Echinostoma revolutum

•

9 – 22mm

•

Kołnierzyk z 37 kolcami

Echinoparyphium recurvatum

•

2 –5 mm

•

Kołnierzyk uzbrojony w 45 kolców

Hypoderaeum conoideum

•

7 – 11 mm

•

Kołnierzyk słabo rozwinięty z 49 kolcami

Notocotylus attenuatus

•

2 – 5mm

•

kolce pokrywają przednią część tegumentu.

Psilotrema oligoon

•

0.7 – 1.0 mm

•

oskórek pokryty kolcami

Cotylurus cornutus

1.3 – 2.0 mm

Trematodozy– Trematodosis

żywiciel ostateczny

•

gęsi

•

kaczki

•

kury

•

inne gatunki ptaków domowych

•

ptaki wolno żyjące

żywiciel pośredni

Jeden żywiciel pośredni - ślimaki słodkowodne

Psiloterma oligoon i Notocotylus attenuatus

Dwóch żywicieli pośrednich: rodzina Echinostomatidae i Strigeidae

Pierwszy – ślimaki słodkowodne

Drugi - ślimaki słodkowodne lub kijanki, żaby, pijawki

Trematodozy– Trematodosis

umiejscowienie

jelita ślepe i odbytnica:

•

Echinostoma revolutum Notocotylus attenuatus

jelito cienkie:

•

Hypoderaeum conoideum Echinoparyphium recurvatum Psiloterma

oligoon, Cotylurus cornutus

OBJAWY:

•

Utrata apetytu

•

Biegunka (czasami krwista)

•

Wychudzenie

•

Niedokrwistość

•

Zahamowanie rozwoju

W przebiegu intensywnej inwazji N. attenuatus u młodych gęsi 1 - 3

miesięcznych notowano: drgawki rzekomo padaczkowe, niedowład nóg, obrzęk stawów

Przywry naczyniowe

Bilharziella polonica

• Rozdzielnopłciowe

• Samiec do 4 mm dł.0,5mm szer.

• Samica 2,1mm dł.0,25 mm szer.

W macicy jedno jajo 385x100um z kolcem ( zawiera miracidium

)

•

śywiciel ostateczny- kaczka domowa i dzika

•

Lokalizacja

-młode przywry - naczynia żylne jelit

-dojrzałe – naczynia brzuszne – żyła wrotna

ROZWÓJ:

•

Jaja z naczyń perforują jelito, wraz z kałem wydalane do środowiska wodnego

•

Miracidium wnika do ślimaka (Limnea spp. Planorbis spp.)

•

Cerkaria ( furkocerkaria ) pływa w wodzie i atakuje przez skórę żywiciela ostatecznego

Bilharziella polonica

PATOGENEZA I OBJAWY

- przywry w naczyniach brzusznych

Intensywne inwazje - wychudzenie i śmierć

- przywry w naczyniach jamy nosa

Objawy neurologiczne i zapalenie CUN

• Człowiek

• Furkocerkarie znajdujące się w wodzie wnikają w skórę i obumierają

• Odczyn zapalny i reakcja alergiczna „świąd

pływaków”

Schistosomatidae

Rodzaj Schistosoma

• Schistosoma bovis

• Schistosoma japonicum

• Schistosoma mansoni

• Schistosoma haematobium

• Charakterystyczna cecha- rozdzielnopłciowość

• U samca miedzy dwoma fałdami po stronie brzusznej znajduje się podłużna rynienka w której przez całe swoje dorosłe życie przebywa samica.

• Jaja posiadają charakterystyczny kolec

Schistosoma bovis

• Samiec 22mm dł. 2 mm szer.

• Samica 28 mm dł. 0,5 mm szer.

• śywiciel ostateczny- bydło kozy owce

• Lokalizacja: śyła wrotna i naczynia kreskowe Jaja zawierające miracidium z kałem wydalane są do wody.

Miracidia – ślimaki rodzaju Bulinus

2 pokolenia sporocyst – furkocerkaria

Zarażenie zwierząt w wodzie per cutis do naczyń

krwionośnych.

Dojrzewanie i kopulacja w naczyniach wątroby

Jaja składane są w naczyniach jelit

Schistosoma bovis

patogeneza

• Faza skórna - świąd wyprysk

• Faza naczyniowa:

- 50 % jaj pozostaje w organizmie i z krwią

dociera do różnych narządów, gdzie

obumiera tworząc ziarniniaki

- Jaja w naczyniach jelit perforacja –

podrażnienie – biegunki – krwawienie

Schistosoma

człowiek

•

Schistosoma japonicum

•

Schistosoma mansoni

•

Schistosoma haematobium

Postać ostra:

•

swędząca wysypka ustępująca po 24 -48h

•

podwyższona temperatura ciała

•

dreszcze

•

bóle głowy, stawów, mięśni i brzucha

•

biegunka

Postać przewlekła:

•

bóle w dolnej części brzucha

•

częste oddawanie moczu oraz krwiomocz

•

krwawa biegunka, stopniowe wyniszczenie jelit, wątroby i śledziony

•

żylaki przełyku

•

śmierć

SANGUNICOLOZA

Przywry ryb słodkowodnych

•

Sangunicola intermedia

•

Sangunicola inermis

•

Sangunicola armata

•

Sangunicola volgensis

• Przywry bez przyssawek i gardzieli, hermafrodyty

• Lokalizacja -serce, naczynia nerek , naczynia skrzeli Wielkość 1mm -3 mm dł.

Jaja trójkątne z kolcem 70 um , zawierają miracidium

•

Skrzela- wykluwanie z jaj i przenikanie do wody

•

śywiciel pośredni: ślimaki, rodzaj Limnea , Radix

•

Furkocerkarie atakują młode ryby

•

Objawy:

-trombozy i nekrozy skrzeli –duszność

-ziarniniaki spowodowane obecnością jaj w nerkach

-w miesiącach letnich masowe śnięcie ryb

Inwazje jelitowe

• Allocreadium isoporum 2-3 mm jelito ryb łososiowatych i

karpiowatych

• Asymphylodora tincae 0,8-1,7 mm jelito lina, leszcza, płoci Palaeorchis incognitus 1 mm jelito płoci , klenia

• Azygia luci 20-40mm żołądek szczupaka i innych drapieżnych

Inwazje metacerkarii przywr

• Diplostomum spataceum -przywra ptaków wodnych

•

Tylodelphys clavata -przywra perkoza

• Posthodiplostomum cuticola - przywra czapli