DERMATOLOGIA 2005

Seminarium nr 1 2005­10­06

Plama (macula) – wykwit, który różni się od skóry otaczającej zabarwieniem i znajduje się w poziomie skóry

· Plamy naczyniowe – związane są z naczyniami krwionośnymi i związane są z okresowymi lub trwałymi zmainami ukrwienia (nadmiar ukrwienia lub niedokrwienie) np. nabyta lub czasowa plamica jako wynik uczulenie polekowe po antybiotykach (czerwona o wyraźnym odgraniczeniu => rumień)

a) plamice z nadmiaru ukrwienia

­­nabyte np. trwałe Teleangiektazje­ u osób często opalajacych się tworzą się poszerzone naczynka krwionośne

­­wrodzone np. Znamie ogniste (nevues flameus)­ poszerzona grupa naczyn krwionosnych od urodzenia

b) plamice z niedokrwienia – przy obkurczeniu naczyń

· Plamy wybroczynowe – związane są z wydostawaniem się krwi poza naczynia krwionośne a) małe – patechie

b) duże – krwiak

Plama wybroczynowa w przeciwieństwie do plamy naczyniowej jest często ciemniejsza i nie blaknie przy uciśnięciu =>DIASKOPIA

· Plamica zwyrodnieniowa – pochodzi od zwyrodnienia włókien sprężystych w skórze (gdy ulegną zwyrodnieniu nie ulegaja regeneracji)

· Plamy barwnikowe – związane są z niedoborem lub nadmiarem melaniny w skórze a) z nadmiaru to np.

­­ Ostuda (ploasma) – odłożenie melaniny w skórze np. u kobiet w ciąży, lub po lekach

­­ wrodzone lub nabyte znamiona barwnikowe np. np. Czerniak (Lentigo maligna melanoma) – plama barwnikowa która jaest jednocześnie nowotworem b) z niedoboru

­­ Bielactwo nabyte (vitiligo) – melanina wywędrowuje ze zmaian na obwód

<biała plama z ciemna obwódką>

­­ Bielactwo rzekome (pseudoleukoderma) – np. w zakażeniu drożdżakami malasesia furfur skóra wydaje się że ma biae plamy (łupież pstry, grzyb produkuje kwas azafaleinowy, który powoduje powstawanie biaych plam przy opalaniu

· Plama złogowa – powstaje w wyniku odłożenia się jakiegokolwiek innego barwnika niż melanina (wewnątrz­ lub zewnątrzustrojowego) np. tauaż lub węglica skóry (zewnatrzustrojowy)

Guzek (nodulus) – jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry o wielkości do 1 cm posiadający różne zabarwienie; o dużo większej spoistości i głębszym usadowieniu w porównaniu do grudki; po zagojeniu pozostawia bliznę

Grudka (Papula) – jest to wykwit wyniosły ponad skórę o wzmożonej konsystencji o wielkości do 1 cm; o róznym zabarwieniu; po zagojeniu nie pozostawia blizny.

· Naskórkowe ­ spowodowane rozrostem naskórka bez zmian w skórze właściwej a) brodawki płaskie młodocianych

b) brodawki zwykłe (papiloma vulgaris) –spowodowane przez HPV

· Naskórkowo­skórne – spowodowane rozrostem naskórka jak i skóry właściwej a) w łuszczycy zwykłej

· Skórne – spowodowane rozrostem skóry właściwej

a) w zaburzeniach lipidowych (kępki żółte powiek)

Guz (tuber, nodulus)­ jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry o wielkości powyżej 1

cm o róznym zabarwieniu; zazywaczaj po zagojeniu pozostawia bliznę (erytema nodosum – nie pozostawia blizn); wystepuje najczęściej w przebiegu chorób nowotworowych, gruźlicy; kile;

sarkoidozie; w raku podstawno­komórkowym objawem jest guzek.

Bąbel pokr zywkowy (urtica) – powstaje w wyniku poszerzenia się naczyń i wydostania z nich płynu; jest wynosły ponad poziom skóry, jego cechą charakterystyczną jest wyraźne odgraniczenie od zdrowej skóry, różowy kolor, gładka powierzchnia; może być zarówno mały jak i duży; jego powstaniu towarzyszy świąd, powstaje szybko (15­20 min) i goi się szybko (do 48h)

· Urticaria vasculitis – bable pokrzywkowe utrzymują się długo do kilku dni – jest to objaw chorób układowych np. kolagenoz

· Pokrzywka z ucisku – w miejscach uciśniętych powstają bąble

· Pokrzywka z obrębie błon śluzowych (Quinciego)­ napierw na wardze dolnej, później na języku i krtaniàmoże doprowadzic do uduszenia

Ø Często wystepuja pokrzywki przewlekłe w różnych miejscach Ø Przy rozpoznaniu bąbli trzeba rozpoznać pokrzywkę (urticaria) Pęcher zyk (vesicula) – wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóryi od razu jest wypełniony płynna treścią; powstaje do 0,5 cm. Powstaje przez rozwarstwienie warstw naskórka lub przez zwyrodnienie balonowate (np. w zakażeniach HSV)­ w komórkach, w których uaktywnia się wirus pojawia się dużo wakuoli i występuje obrzęk wewnątrz komórki. Pęcherzyk powstaje na skórze na skutek zwyrodnienia gąbczatego np. w przebiegu wyprysku (np. wyprysk potylicowy –

echema dyshydroticum

Ø Opryszczka na skórze różnicowanie z półpaścem

Pęcher z (vesicle, bulla) – wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry wyprysk, wypełniony płynna treścią, o wielkości powyrzej 0,5 cm.

· Podrogowe pęcherze – ich pokrywa jest tylko warstwa rogowa, a dno stanowi warstwa ziarnista, kolczysta i podstawna; i są one bardzo wiotkie np.

a) liszajec zakaźny (zakażenie gronkowcowo­paciorkowcowe) b) pęcherzyca liściasta

· Śródnaskórkowe – akantaityczne – związane ze zrywaniem połaczeń miedzy komórkami (desmosomy). Sa to pęcherze troszeczke mocniejsze od pecherzy podrogowych.

Wystepuja zarówno na skórze jak i na błonach sluzowych. Te wystepujace na skórze powstaja ponad błona podstawną, łatwo ulegają zerwaniu i tworzą nadżerki

· Podnaskórkowe – powstaja w miejscu wystepowania bóny podstawnej lub pod ta błoną.

Pokrywa wszystkie warstwy naskórka, dno stanowi skóra właściwa (wystepuja w skórze i na błonach śluzowych). Są one dobrze napięte, twarde, trudno ulegaja zerwaniom, po zerwaniu tworza głębokie nadżerki­ w Pephilinogoidzie(?????) àżadko na błonie śluzowej

Krosta (pustula) – wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry, wypełniony ropna treścią, o wielkosci do 1 cm

· Krosty śródnaskórkowe ­ powstaja przez rozwarstwienie warstw naskórka i migracji tam leukocytów; sa to krosty jałowe, bez udziału bakterii a) łuszczyca krostkowa

b) łuszczyca krostkowa dłoni i stóp

· Krosty przymieszkowe­ powstaja w wyniku zaczopowania ujścia przy udziale bakterii a) trądzik pospolity

Nadżerka (erosio) – powstaje jako ubyteknaskórka skóry chorobowo zmienionej lub jako zejście innej choroby np. pęcherza. Nadzerki, jako że dotycza naskórka goja się bez pozostawienia blizny

Pr zeczos – linijny ubytek naskórka; najczęściej w przebiegu chorób ze świądem Otarcia – Postaja jako ubytek naskórka skóry chorobowo zmienionej, goi się bez pozostawienia blizny

Owr zodzenia (ulcus) – ubytek naskórka i skóry właściwej; o różnej wielkosci; goi się zawsze z pozostawieniem blizny

Łuska (squama) – powstaje w wyniku nadmiernego nagromadzenia warstwy rogowej w przebiegu:

· Hyperkeratozy­ nadmierne ale prawidłowe rogowacenie (na dloniach i na stopach).

· Parakeratoza – przyspieszone np. w przebiegu łuszczycyzwykłej (warstwa rogowa nie może się złuszczyć, oderwać, ponieważ komórki nie sa prawidłowo zrogowaciałe (okres przejścia komórki z warstwy podstawnej do warstwy rogowej wynosi tylko 3­5

dni

· Dyskeratoza – nieprawidłowe rogowacenie w chorobie Darjera Pękniecie (tissura) – ubytek liniowy naskórka w skórze chorobowo zmienionej Rozpadlina (ranas) – powstaje w yniku rozpadu duzych zmian chorobowych np. w kilakach Strup (krusta) – powstaje wtórnie na bazie innego wykwitu w wyniku zasychania różnej wydzieliny: krew, ropa np. w przebiegu półpaśca).

Blizna (cicatrix) – powstaje w wyniku gojenia się uszkodzonej skóry właściwej; różni się od normalnej skóry, ponieważ kolagen układa się w postaci peczków, a nie w postaci oczek; blizna nie posiada włóken sprężystych oraz przydatków skóry i naskórka

· Blizny zanikowe – np. w trądziku

· Blizny przerosłe – np. po zabiegu chirurgicznym

Blaszka (plag) – wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry, owielkosci ponad 1 cm;

powstajacy w wyniku zlania się innch wykwitów, najczęściej grudek