WYśSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA OCHRONĄ PRACY
w Katowicach
WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA
ZARZĄDZANIE I INśYNIERIA PRODUKCJI
BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY
Zarzą dzanie Jakoś cią i bezpieczeń stwem – projekt
Grupy DZIP-8
Grupy ZZIP-13, (3 zjazdy + 2 BUP lub SEL)
Cel projektu – Na podstawie wymagań z norm PN-EN ISO 9001 i PN-N 18001 opracować
dokumenty: Rozdział Księgi Jakości i BHP oraz procedurę jakości i BHP dla wybranego przedsiębiorstwa produkcyjnego.
Omówić warunki zaliczenia:
- opracowana charakterystyka przedsiębiorstwa (zadanie do wykonania w ciągu 1 zajęć),
- opracowany rozdział Księgi Jakości i BHP (zadanie do wykonania w ciągu 1 zajęć + 1BUP/SEL),
- opracowana procedura: zintegrowana, jakości lub BHP (zadanie do wykonania w ciągu 1 zajęć + 1BUP/SEL),
- zaliczone 2 kartkówki. Na kaŜdej kartkówce piszemy 3 z podanych 6 (2 x 6) definicji wg ISO 9000, skala za kaŜdy termin: (─, ±, +), co daje ocenę z kartkówki: 3+ to 5,0; 2+i1± to 4,5; 1+i2± to 4,0; 3± to 3,5; 1- i 2+(±) to 3,0; 2- i 1+(±), czy 3- to 2,0
- aktywność na zajęciach
- obecności (w przypadku nieobecnoś ci student wykonuje prezentację multimedialną na zadany przez prowadzą cego temat dotyczą cy wymagań PN-EN ISO 9001 lub/i PN-N 18001).
Konspekt na 3 spotkania:
I zajęcia: Organizacyjne. Charakterystyka przedsiębiorstwa.
Wprowadzenie – struktura normy ISO serii 9000, w tym wymagania normy ISO 9001 oraz PN-N
serii 18000, w tym wymagania PN-N 18001.
Zadanie do opracowania:
Cała Sekcja – Opracowanie załoŜenia projektu - do ustalenia na I zajęciach ze studentami:
• Jakim jesteśmy przedsiębiorstwem,
• Jaki wyrób wytwarzamy,
• Wg jakiej technologii wytwarzamy nasz wyrób,
• Z jakich wyrobów (dostawy) powstaje nasz wyrób,
• Kto jest naszym klientem i jakie ma wymagania względem naszego wyrobu,
• Jak kontrolujemy i badamy wyrób,
• Występujące zagroŜenia w przedsiębiorstwie,
Podzielić grupę na 2 sekcje i w kaŜdej na zespoły, np:
Podział studentów na 2 sekcje (np.: grupę licząca 40 studentów, dzielimy na 2 sekcje po 20 studentów).
W kaŜdej sekcji wybieramy szefa sekcji, który odpowiada za sprawy organizacyjne pomiędzy
zajęciami.
Podział sekcji na zespoły opracowujące rozdziały:
Zespół 1 - Rozdział 4 (pkt 4 normy PN-EN ISO 9001 i pkt 4.4.5 normy PN-N 18001) – 4 osoby, zad:
opracować wykaz dokumentów w przedsiębiorstwie oraz wykaz nadzorowanych zapisów – dot. jakości i BHP,
1
Zespół 2 - Rozdział 5 (pkt 5 normy PN-EN ISO 9001 i pkt 4.2, 4.3, 4.4.1, 4.6 normy PN-N 18001)
– 2 osoby, zad: opracować schemat organizacyjny przedsiębiorstwa,
Zespół 3 - Rozdział 6 (pkt 6 normy PN-EN ISO 9001 i pkt 4.4.2, 4.4.3, 4.4.6 ÷ 4.4.8 normy PN-N
18001) – 2 osoby, zad: opracować schematy infrastruktury: zakład, hala produkcyjne, rozmieszczenie maszyn i urządzeń, Zespół 4 - Rozdział 7 (pkt 7 normy PN-EN ISO 9001 i pkt 4.4.4, 4.4.9, 4.4.10 normy PN-N 18001)
– 6 osób, zad: opracować schemat procesu produkcyjnego,
Zespół 5 - Rozdział 8 (pkt 8 normy PN-EN ISO 9001 i pkt 4.5, 4.7 normy PN-N 18001) – 6 osób, zad: opracować schematy kontroli i badań – dostaw, w toku procesu, wyrobu gotowego,
W kaŜdym zespole opracowującym dany rozdział podzielić studentów, wg którego podpunktu będą
opracowywać rozdział Księgi jakości i BHP. Studenci w sekcji wybierają równieŜ osobę
odpowiedzialną za dany rozdział, która współpracuje z szefem projektu.
NaleŜy wypisać wszystkie moŜliwe do opracowania procedury związane z danym rozdziałem Księgi
Jakości i BHP (które będą wpisane do Księgi jako powołane). W kaŜdym zespole opracowującym dany
rozdział przydzielić studentów do procedur które będą opracowywać. Ustalić ostateczny wykaz
procedur związanych z Księgą Jakości. NaleŜy pamiętać, o tym, Ŝe 1 procedurę opracowuje 2
studentów. W uzasadnionych przypadkach, dopuszcza się, aby 1 procedurę opracowywał 1 student lub
3 studentów. O tym musi zdecydować prowadzący. Jako wyznacznik niech słuŜy złoŜoność
opisywanego procesu.
I tak dla przykładu – sekcja 20 osobowa:
Rozdział 4 – 4 osoby
2 procedury: Nadzór nad dokumentami, Nadzór nad zapisami
Rozdział 5 – 2 osoby
1 procedura: Przegląd zarządzania
Rozdział 6 – 2 osoby
1 procedura: Szkolenia
Rozdział 7 – 6 osób
3 procedury: Zakupy, Sterowanie procesem produkcyjnym, Sterowanie operacyjne pracami i działaniami związanymi z zagroŜeniami znaczącymi.
Rozdział 8 – 6 osób
3 procedury: Monitorowanie BHP, Nadzór nad wyrobem niezgodnym, Działania korygujące, Przydzielić studentom procedury, które będą wstanie opracować samodzielnie.
ZałoŜ enie - procedury, które nie będą opracowywane uznać, za juŜ opracowane (ze względu, Ŝe w tekście rozdziału będzie do nich odwołanie i nie będzie moŜliwości sprawdzenia spełnienia wymagań
normy ISO 9001 i PN-N 18001 w układzie rozdział Księgi – procedura).
UWAGA!
JeŜeli istnieje moŜliwość wyboru spośród zaproponowanych do opracowania procedur w ramach danego rozdziału, to proszę proponować jedynie te, które wg Państwa studenci są w stanie opracować.
W moim przypadku, nie proponuję studentom do opracowania procedur: Audit wewnętrzny, czy Działania zapobiegawcze (mimo, Ŝe są wymagane postanowieniami normy PN-EN ISO 9001, czy PN-N 18001), gdyŜ wymagają one duŜej wiedzy w zakresie realizacji danego procesu. A historycznie, jeŜeli juŜ któryś student wybrał opracowanie tych 2 procedur, to najczęściej zawierały one podstawowe błędy i wymagały bardzo długiego tłumaczenia danego procesu: auditowania, czy działań związanych z identyfikacją potencjalnej niezgodności i podejmowanych w związku z tym działań zapobiegawczych.
Proszę
unikać
łączenia
procedur:
Nadzór
nad
dokumentami
i
zapisami
oraz
Działania
korygujące
i zapobiegawcze (co moŜe sugerować wymagania pkt 4.5.4 normy PN-N 18001) w jedną procedurę. Studenci czasami proponują takie wariant. Doświadczenia z zakładów wyraźnie wskazują, Ŝe nie jest dobry krok. Wymagania normy ISO 9001 (jako normy wiodącej) wyraźnie wskazują te procesy, jako oddzielne. Powód: Pracownicy, a zarazem studenci nie rozróŜniają, czym róŜnią się dokumenty od zapisów, działania korygujące od działań zapobiegawczych.
Z przeprowadzonego przydziału studentów do opracowania procedur sporządzić zapis, który otrzymuje
prowadzący.
Z przeprowadzonego przydziału studentów do zadań 1 ÷ 3, tj. charakterystyki, rozdziału Księgi i procedur sporządzić zapis, który otrzymuje prowadzący.
2
UWAGA: Na 1 – wszych zajęciach poinformować studentów co mają wykonać samodzielnie w ramach BUP lub SEL.
W przypadku klasycznie realizowanej kartkówki na zajęciach – podać pierwsze 6 definicji.
W przypadku realizowania zajęć w SEL, podać wszystkie definicje i określić czas dostępu do kartkówek (quizów).
II zajęcia: Księga Jakości i BHP + 1 BUP/SEL
Kartkówka nr 1,
Sprawdzić, wykonanie zad. z I zajęć (co opracowały zespoły),
Wprowadzenie do Księgi Jakości i BHP – Omówić wymagane dokumenty ZSZ,
scharakteryzować co powinna zawierać Księga Jakości i BHP, omówić na czym polega opracowanie Księgi Jakości i BHP.
Pierwsze czytanie przydzielonych pkt normy ISO 9001 i PN-N 18001.
Opracować pisemnie w zespołach zadany rozdział poprzez inwersje wymagań normy
ISO 9001 i PN-N 18001. Omówić opracowany przez studentów tekst. Zwrócić szczególną uwagę na
popełnione w opracowaniu błędy. Podać przykłady jak powinien być opracowany tekst poszczególnych
rozdziałów Księga Jakości i BHP. Do opracowanych tekstów rozdziałów Księgi Jakości i BHP włączyć
odwołania do powołanych procedur. Uzupełnić tekst rozdziałów poprzez uszczegółowienie
opracowanego tekstu zgodnie z przyjętymi załoŜeniami projektu – jakim jesteśmy przedsiębiorstwem
oraz szczególnie tam, gdzie powinno być powołanie na procedurę.
Podać drugie 6 definicji
III zajęcia: Procedura + 1 BUP/SEL
Kartkówka nr 2,
Zebrać wykonane rozdziały Księgi Jakości i BHP w celu ich wstępnej oceny (poprawne opracowanie
lub do poprawy),
Wprowadzenie do Procedur – co to za dokument ZSZ, scharakteryzować co powinna zawierać
procedura, podać przykłady.
W oparciu o wymagania norm oraz wykonaną Księgę Jakości i BHP opracować dla wybranych
procedur schematy blokowe. W oparciu o schematy blokowe napisać opis postępowania procedury,
zakładając, Ŝe kaŜde działanie ze schematu blokowego jest podpunktem opisu postępowania.
Opracować wzory załączników (formularzy) do procedury. W oparciu o opis postępowania uzupełnić
pozostałe pkt procedury. Omówić opracowany przez studentów tekst. Zwrócić szczególną uwagę na
popełnione w opracowaniu błędy. Podać przykłady jak powinien być opracowany tekst opisu
postępowania.
Uzupełnić treść rozdziałów Księgi Jakości i BHP.
Dokonać oceny opracowanej Księgi Jakości i BHP i Procedur SZJiBHP.
Zaliczenie
Na podstawie:
• Opracowanej i zaliczonej charakterystyki przedsię biorstwa
• Opracowanego i zaliczonego rozdziału Księ gi Jakoś ci i BHP
• Opracowanej i zaliczonej procedury
• Zaliczonych pozytywnie 2 kartkówek
• Aktywność na zaję ciach – ocena pomocnicza
• Opinii lidera zespołu o aktywnoś ci członków swojego zespołu – ocena pomocnicza
• Obecnoś ci (kaŜ da obecność nieusprawiedliwiona obniŜ a ocenę ) – ocena pomocnicza Wystawić ocenę końcową
3
UWAGA DOTYCZĄCE e-learnigu SEL (http://www.e-wszop.edu.pl):
Prace projektowe - zadania muszą być oddane terminowo i zaliczone wg ustalonego z prowadzącym projekt harmonogramu (podanego w e-learningu) w formie elektronicznej. KaŜde zaliczone zadanie
oceniane jest w skali: 0 ÷ 100. W trakcie realizacji kolejnych etapów projektu naleŜy konsultować wszystkie problemy przy ich realizacji, poprzez platformę e-learningową – np.: forum dotyczące danego zadania projektowego.
UWAGA DOTYCZĄCE BUP:
NaleŜy ze studentami ustalić terminy moŜliwych konsultacji oraz sposób komunikacji w celu
konsultowania i przekazywania wykonanych zadań.
Literatura:
1. Norma: PN-EN ISO 9001:2009 Systemy zarzą dzania jakoś cią – Wymagania, wyd. PKN, Warszawa 2009, 2. Norma: PN-N-18001:2004 Systemy zarzą dzania bezpieczeń stwem i higieną pracy – Wymagania, wyd. PKN, Warszawa 2004,
3. Hernas A., Gajda L.: Systemy zarzą dzania jakoś cią w organizacji, wyd. WSZOP, Katowice 2006, 4. Gach A. (praca zbiorowa): Seria ISO 9000:2000 nowoczesne zarządzanie jakością. Poradnik dla przedsiębiorstw w zakresie norm serii ISO 9000:2000 rozszerzony o ISO 14000 i PN-N-18000, wyd. Verlag Dashofer, Warszawa 2008
Projekt opracował: dr inŜ. Lesław Gajda
Katowice, dn. 25.02.2010r.
4