WYśSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA OCHRONĄ PRACY

w Katowicach

WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA

ZARZĄDZANIE I INśYNIERIA PRODUKCJI

BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

Zarzą dzanie Jakoś cią i bezpieczeń stwem – projekt

Grupy DZIP-8

Grupy ZZIP-13, (3 zjazdy + 2 BUP lub SEL)

Cel projektu – Na podstawie wymagań z norm PN-EN ISO 9001 i PN-N 18001 opracować

dokumenty: Rozdział Księgi Jakości i BHP oraz procedurę jakości i BHP dla wybranego przedsiębiorstwa produkcyjnego.

Omówić warunki zaliczenia:

- opracowana charakterystyka przedsiębiorstwa (zadanie do wykonania w ciągu 1 zajęć),

- opracowany rozdział Księgi Jakości i BHP (zadanie do wykonania w ciągu 1 zajęć + 1BUP/SEL),

- opracowana procedura: zintegrowana, jakości lub BHP (zadanie do wykonania w ciągu 1 zajęć + 1BUP/SEL),

- zaliczone 2 kartkówki. Na każdej kartkówce piszemy 3 z podanych 6 (2 x 6) definicji wg ISO 9000, skala za każdy termin: (─, ±, +), co daje ocenę z kartkówki: 3+ to 5,0; 2+i1± to 4,5; 1+i2± to 4,0; 3± to 3,5; 1- i 2+(±) to 3,0; 2- i 1+(±), czy 3- to 2,0

- aktywność na zajęciach

- obecności (w przypadku nieobecnoś ci student wykonuje prezentację multimedialną na zadany przez prowadzą cego temat dotyczą cy wymagań PN-EN ISO 9001 lub/i PN-N 18001).

Konspekt na 3 spotkania:

I zajęcia: Organizacyjne. Charakterystyka przedsiębiorstwa.

Wprowadzenie – struktura normy ISO serii 9000, w tym wymagania normy ISO 9001 oraz PN-N

serii 18000, w tym wymagania PN-N 18001.

Zadanie do opracowania:

Cała Sekcja – Opracowanie założenia projektu - do ustalenia na I zajęciach ze studentami:

• Jakim jesteśmy przedsiębiorstwem,

• Jaki wyrób wytwarzamy,

• Wg jakiej technologii wytwarzamy nasz wyrób,

• Z jakich wyrobów (dostawy) powstaje nasz wyrób,

• Kto jest naszym klientem i jakie ma wymagania względem naszego wyrobu,

• Jak kontrolujemy i badamy wyrób,

• Występujące zagrożenia w przedsiębiorstwie,

Podzielić grupę na 2 sekcje i w każdej na zespoły, np:

Podział studentów na 2 sekcje (np.: grupę licząca 40 studentów, dzielimy na 2 sekcje po 20 studentów).

W każdej sekcji wybieramy szefa sekcji, który odpowiada za sprawy organizacyjne pomiędzy

zajęciami.

Podział sekcji na zespoły opracowujące rozdziały:

Zespół 1 - Rozdział 4 (pkt 4 normy PN-EN ISO 9001 i pkt 4.4.5 normy PN-N 18001) – 4 osoby, zad:

opracować wykaz dokumentów w przedsiębiorstwie oraz wykaz nadzorowanych zapisów – dot. jakości i BHP,

1

Zespół 2 - Rozdział 5 (pkt 5 normy PN-EN ISO 9001 i pkt 4.2, 4.3, 4.4.1, 4.6 normy PN-N 18001)

– 2 osoby, zad: opracować schemat organizacyjny przedsiębiorstwa,

Zespół 3 - Rozdział 6 (pkt 6 normy PN-EN ISO 9001 i pkt 4.4.2, 4.4.3, 4.4.6 ÷ 4.4.8 normy PN-N

18001) – 2 osoby, zad: opracować schematy infrastruktury: zakład, hala produkcyjne, rozmieszczenie maszyn i urządzeń, Zespół 4 - Rozdział 7 (pkt 7 normy PN-EN ISO 9001 i pkt 4.4.4, 4.4.9, 4.4.10 normy PN-N 18001)

– 6 osób, zad: opracować schemat procesu produkcyjnego,

Zespół 5 - Rozdział 8 (pkt 8 normy PN-EN ISO 9001 i pkt 4.5, 4.7 normy PN-N 18001) – 6 osób, zad: opracować schematy kontroli i badań – dostaw, w toku procesu, wyrobu gotowego,

W każdym zespole opracowującym dany rozdział podzielić studentów, wg którego podpunktu będą

opracowywać rozdział Księgi jakości i BHP. Studenci w sekcji wybierają również osobę

odpowiedzialną za dany rozdział, która współpracuje z szefem projektu.

Należy wypisać wszystkie możliwe do opracowania procedury związane z danym rozdziałem Księgi

Jakości i BHP (które będą wpisane do Księgi jako powołane). W każdym zespole opracowującym dany

rozdział przydzielić studentów do procedur które będą opracowywać. Ustalić ostateczny wykaz

procedur związanych z Księgą Jakości. Należy pamiętać, o tym, że 1 procedurę opracowuje 2

studentów. W uzasadnionych przypadkach, dopuszcza się, aby 1 procedurę opracowywał 1 student lub

3 studentów. O tym musi zdecydować prowadzący. Jako wyznacznik niech służy złożoność

opisywanego procesu.

I tak dla przykładu – sekcja 20 osobowa:

Rozdział 4 – 4 osoby

2 procedury: Nadzór nad dokumentami, Nadzór nad zapisami

Rozdział 5 – 2 osoby

1 procedura: Przegląd zarządzania

Rozdział 6 – 2 osoby

1 procedura: Szkolenia

Rozdział 7 – 6 osób

3 procedury: Zakupy, Sterowanie procesem produkcyjnym, Sterowanie operacyjne pracami i działaniami związanymi z zagrożeniami znaczącymi.

Rozdział 8 – 6 osób

3 procedury: Monitorowanie BHP, Nadzór nad wyrobem niezgodnym, Działania korygujące, Przydzielić studentom procedury, które będą wstanie opracować samodzielnie.

Założ enie - procedury, które nie będą opracowywane uznać, za już opracowane (ze względu, że w tekście rozdziału będzie do nich odwołanie i nie będzie możliwości sprawdzenia spełnienia wymagań

normy ISO 9001 i PN-N 18001 w układzie rozdział Księgi – procedura).

UWAGA!

Jeżeli istnieje możliwość wyboru spośród zaproponowanych do opracowania procedur w ramach danego rozdziału, to proszę proponować jedynie te, które wg Państwa studenci są w stanie opracować.

W moim przypadku, nie proponuję studentom do opracowania procedur: Audit wewnętrzny, czy Działania zapobiegawcze (mimo, że są wymagane postanowieniami normy PN-EN ISO 9001, czy PN-N 18001), gdyż wymagają one dużej wiedzy w zakresie realizacji danego procesu. A historycznie, jeżeli już któryś student wybrał opracowanie tych 2 procedur, to najczęściej zawierały one podstawowe błędy i wymagały bardzo długiego tłumaczenia danego procesu: auditowania, czy działań związanych z identyfikacją potencjalnej niezgodności i podejmowanych w związku z tym działań zapobiegawczych.

Proszę

unikać

łączenia

procedur:

Nadzór

nad

dokumentami

i

zapisami

oraz

Działania

korygujące

i zapobiegawcze (co może sugerować wymagania pkt 4.5.4 normy PN-N 18001) w jedną procedurę. Studenci czasami proponują takie wariant. Doświadczenia z zakładów wyraźnie wskazują, że nie jest dobry krok. Wymagania normy ISO 9001 (jako normy wiodącej) wyraźnie wskazują te procesy, jako oddzielne. Powód: Pracownicy, a zarazem studenci nie rozróżniają, czym różnią się dokumenty od zapisów, działania korygujące od działań zapobiegawczych.

Z przeprowadzonego przydziału studentów do opracowania procedur sporządzić zapis, który otrzymuje

prowadzący.

Z przeprowadzonego przydziału studentów do zadań 1 ÷ 3, tj. charakterystyki, rozdziału Księgi i procedur sporządzić zapis, który otrzymuje prowadzący.

2

UWAGA: Na 1 – wszych zajęciach poinformować studentów co mają wykonać samodzielnie w ramach BUP lub SEL.

W przypadku klasycznie realizowanej kartkówki na zajęciach – podać pierwsze 6 definicji.

W przypadku realizowania zajęć w SEL, podać wszystkie definicje i określić czas dostępu do kartkówek (quizów).

II zajęcia: Księga Jakości i BHP + 1 BUP/SEL

Kartkówka nr 1,

Sprawdzić, wykonanie zad. z I zajęć (co opracowały zespoły),

Wprowadzenie do Księgi Jakości i BHP – Omówić wymagane dokumenty ZSZ,

scharakteryzować co powinna zawierać Księga Jakości i BHP, omówić na czym polega opracowanie Księgi Jakości i BHP.

Pierwsze czytanie przydzielonych pkt normy ISO 9001 i PN-N 18001.

Opracować pisemnie w zespołach zadany rozdział poprzez inwersje wymagań normy

ISO 9001 i PN-N 18001. Omówić opracowany przez studentów tekst. Zwrócić szczególną uwagę na

popełnione w opracowaniu błędy. Podać przykłady jak powinien być opracowany tekst poszczególnych

rozdziałów Księga Jakości i BHP. Do opracowanych tekstów rozdziałów Księgi Jakości i BHP włączyć

odwołania do powołanych procedur. Uzupełnić tekst rozdziałów poprzez uszczegółowienie

opracowanego tekstu zgodnie z przyjętymi założeniami projektu – jakim jesteśmy przedsiębiorstwem

oraz szczególnie tam, gdzie powinno być powołanie na procedurę.

Podać drugie 6 definicji

III zajęcia: Procedura + 1 BUP/SEL

Kartkówka nr 2,

Zebrać wykonane rozdziały Księgi Jakości i BHP w celu ich wstępnej oceny (poprawne opracowanie

lub do poprawy),

Wprowadzenie do Procedur – co to za dokument ZSZ, scharakteryzować co powinna zawierać

procedura, podać przykłady.

W oparciu o wymagania norm oraz wykonaną Księgę Jakości i BHP opracować dla wybranych

procedur schematy blokowe. W oparciu o schematy blokowe napisać opis postępowania procedury,

zakładając, że każde działanie ze schematu blokowego jest podpunktem opisu postępowania.

Opracować wzory załączników (formularzy) do procedury. W oparciu o opis postępowania uzupełnić

pozostałe pkt procedury. Omówić opracowany przez studentów tekst. Zwrócić szczególną uwagę na

popełnione w opracowaniu błędy. Podać przykłady jak powinien być opracowany tekst opisu

postępowania.

Uzupełnić treść rozdziałów Księgi Jakości i BHP.

Dokonać oceny opracowanej Księgi Jakości i BHP i Procedur SZJiBHP.

Zaliczenie

Na podstawie:

• Opracowanej i zaliczonej charakterystyki przedsię biorstwa

• Opracowanego i zaliczonego rozdziału Księ gi Jakoś ci i BHP

• Opracowanej i zaliczonej procedury

• Zaliczonych pozytywnie 2 kartkówek

• Aktywność na zaję ciach – ocena pomocnicza

• Opinii lidera zespołu o aktywnoś ci członków swojego zespołu – ocena pomocnicza

• Obecnoś ci (każ da obecność nieusprawiedliwiona obniż a ocenę ) – ocena pomocnicza Wystawić ocenę końcową

3

UWAGA DOTYCZĄCE e-learnigu SEL (http://www.e-wszop.edu.pl):

Prace projektowe - zadania muszą być oddane terminowo i zaliczone wg ustalonego z prowadzącym projekt harmonogramu (podanego w e-learningu) w formie elektronicznej. Każde zaliczone zadanie

oceniane jest w skali: 0 ÷ 100. W trakcie realizacji kolejnych etapów projektu należy konsultować wszystkie problemy przy ich realizacji, poprzez platformę e-learningową – np.: forum dotyczące danego zadania projektowego.

UWAGA DOTYCZĄCE BUP:

Należy ze studentami ustalić terminy możliwych konsultacji oraz sposób komunikacji w celu

konsultowania i przekazywania wykonanych zadań.

Literatura:

1. Norma: PN-EN ISO 9001:2009 Systemy zarzą dzania jakoś cią – Wymagania, wyd. PKN, Warszawa 2009, 2. Norma: PN-N-18001:2004 Systemy zarzą dzania bezpieczeń stwem i higieną pracy – Wymagania, wyd. PKN, Warszawa 2004,

3. Hernas A., Gajda L.: Systemy zarzą dzania jakoś cią w organizacji, wyd. WSZOP, Katowice 2006, 4. Gach A. (praca zbiorowa): Seria ISO 9000:2000 nowoczesne zarządzanie jakością. Poradnik dla przedsiębiorstw w zakresie norm serii ISO 9000:2000 rozszerzony o ISO 14000 i PN-N-18000, wyd. Verlag Dashofer, Warszawa 2008

Projekt opracował: dr inż. Lesław Gajda

Katowice, dn. 25.02.2010r.

4