_______ Ekonomia – zagadnienia egzaminacyjne ____________________________________ 1
Forma egzaminu: test pisemny
Studia-tryb: stacjonarne
1. Procedura metodologiczna w nauce – klasyczna a holistyczna; eksplanacja -
wyjaśnianie „słabe” i „mocne”
2. Pojęcie „ekonomia” – rodowód i elementy definicyjne; przedmiot ekonomii 3. Ekonomia jako nauka; interdyscyplinarność ekonomii
4. Cele ekonomii
5. Ekonomia globalna oraz makro-, mezo- i mikroekonomia
6. Ekonomia pozytywna (nurty) i normatywna (nurty)
7. Zasoby gospodarcze – cechy, rodzaje
8. Potrzeby w ekonomii
9. Gospodarowanie w ekonomii – zasada racjonalnego gospodarowania (zasada gospodarności), rachunek ekonomiczny
10. Krzywa możliwości produkcyjnych
11. Użyteczność, pojęcie i rodzaje - użyteczność krańcowa i całkowita 12. Prawa ekonomiczne - charakter
13. Kategorie ekonomiczne
14. Założenie: „ ceteris paribus” w ekonomii
15. Teorie ekonomiczne a model ekonomiczny
16. Doktryna w ekonomii
17. Historia myśli ekonomicznej – struktura układu myśli ekonomicznej 18. Początki myśli ekonomicznej
19. Merkantylizm
20. Pojęcie bulionizmu
21. Fizjokratyzm
22. Leseferyzm – geneza i istota pojęcia
23. Doktryna szkoły klasycznej (liberalizm)
24. Adam Smith i jego wkład do ekonomii
25. Teoria D. Ricardo
26. T. Malthus
27. J.B. Say i prawo rynków (prawo Ricardo-Say’a)
28. J.S. Mill a teoria wartości
29. Marginalizm-pojęcie
30. Szkoła austriacka – przedstawiciele i ich główne myśli
31. Szkoła lozańska (walrasowska teoria równowagi ogólnej)
32. Szkoła anglo-amerykańska
33. A. Marshall i „szkoła z Cambridge”
34. Ekonomia neoklasyczna
35. J. M. Keynes i jego teoria (najważniejsze koncepcje keynesizmu; tzw. pierwotna krzywa Phillipsa a zależność między inflacją i bezrobociem)
36. Synteza neoklasyczna – przedstawiciele
37. Monetaryzm – geneza, istota doktryny
38. M. Friedman a tzw. długookresowa krzywa Phillipsa
39. Oczekiwania w ekonomii – rodzaje
40. Ilościowa teoria pieniądza – ewolucja
41. Nowa Klasyczna Makroekonomia – TYP I (hipoteza racjonalnych oczekiwań, założenie ciągłości opróżniania się rynków, hipoteza łącznej podaży)
_______ Ekonomia – zagadnienia egzaminacyjne ____________________________________ 2
42. Szkoła realnego cyklu koniunkturalnego – istota
43. Nowa Ekonomia Keynesowska a teorie tłumaczenia bezrobocia: teorie niepisanych kontraktów, teorie płacy motywującej, teorie uczestnik-osoba postronna; pojęcie histerezy.
44. Nowa Ekonomia Instytucjonalna (Teoria Wyboru Publicznego)
45. Pojęcie rynku w ekonomii
46. Cena a wartość (prawo wartości) – definicja i rodzaje cen; strategie cenowe; funkcje cen w gospodarce
47. Konkurencja doskonała a prawo popytu i podaży; zagadnienie konkurencji 48. Popyt – pojęcie, rodzaje, determinanty cenowe i niecenowe
49. Dobra substytucyjne i komplementarne - istota
50. Prawo popytu - ujęcie graficzne
51. Elastyczność popytu a determinanty wzrostu i spadku popytu (rodzaje elastyczności), współczynniki
52. Paradoksy – Veblena, Giffena, paradoks spekulacyjny; prawa Engla 53. Podaż – pojęcie
54. Prawo podaży (ujęcie graficzne), elastyczność podaży (rodzaje)
55. Kategoria równowagi rynkowej (cena równowagi rynkowej) a nadwyżka i niedobór rynkowy
56. Rachunki makroekonomiczne: rodzaje i sposób pomiaru (pojęcie produkcji globalnej, wartość dodana; czynniki produkcji)
57. PKB – podział (spożycie, akumulacja, obrót międzynarodowy, dobra pośrednie i finalne, wartość dodana); ujęcie strumieniowe (suma produktów), od strony wydatków (kategorie wydatków) i dochodów; PKB – realny i nominalny
58. Produkt Krajowy Netto
59. Pojęcie dochodu narodowego
60. Produkt Narodowy Brutto
61. Produkt Narodowy Netto
62. Pojęcie bilansu płatniczego (rachunek bieżący i rachunek finansowy) 63. Pojęcie wzrostu gospodarczego a pojęcie rozwoju gospodarczego (teoria rozwoju A. Rostowa – stadia); przeszkody rozwoju
64. Ekonomia komparatywna
65. Systemy gospodarcze: rodzaje, różnice (gospodarka rynkowa a tzw. „planowa”, systemy mieszane-istota); ujęcie podmiotowe, strukturalno-funkcjonalne, cybernetyczne
66. Instytucje w nauce ekonomii
67. Proces konwergencji
68. Gospodarka – ujęcie przedmiotowe, funkcjonalne, podmiotowe, materialne, ekonomiczne
69. Własność w ekonomii
70. Model ruchu okrężnego w gospodarce (obieg pieniężno-towarowy) – podmioty 71. Rynek finansowy – podział
72. ekonomiczna rola państwa – funkcje ekonomiczne; pytanie: państwo czy rynek?
(argumenty za i przeciw zwolenników i przeciwników opcji)
73. Cykl koniunkturalny – pojęcie klasyczne i współczesne; rodzaje cykli; cykle endo-, egzogeniczne; długo-, średnio- i krótkookresowe
74. Identyfikacja i morfologia cykli; fazy i punkty zwrotne
75. Teoria cyklu zrównoważonego
76. Polityczny cykl koniunkturalny - rodzaje
77. Pieniądz w ekonomii – ewolucja jego form, funkcje i cechy współczesnego pieniądza
_______ Ekonomia – zagadnienia egzaminacyjne ____________________________________ 3
78. Systemy monetarne – ewolucja
79. Instytucje finansowe (rodzaje, kryteria podziału)
80. Popyt na pieniądz (ujęcie graficzne) – tzw. równanie wymiany Fishera, wersja transakcyjna równania wymiany, wersja zasobowa).
81. Motywy zgłaszania popytu na pieniądz wg Keynesa
82. Neoilościowa teoria pieniądza Friedmana (czyli ujęcie realne a nominalne) 83. Agregaty „M” i agregat „L” – czyli podaż pieniądza (ujęcie graficzne podaży pieniądza)
84. Banki (pojęcie, funkcje i rodzaje banków – system bankowy w gospodarce): bank centralny, banki handlowe (komercyjne), inwestycyjne, spółdzielcze, oszczędnościowe, banki specjalnego przeznaczenia.
85. Kredyt – pojęcie i rodzaje kredytów; funkcje
86. Stopa procentowa
87. Bank centralny – znaczenie i funkcje
88. Podmioty i instrumenty prowadzenia polityki pieniężnej (oddziaływanie pośrednie-polityka rezerw obowiązkowych, polityka refinansowa, polityka otwartego rynku; i bezpośrednie); polityka w warunkach recesji i inflacji (czyli polityka restrykcyjna a ekspansywna)
89. Cele polityki pieniężnej
90. Polityka oparta na regułach i polityka dyskrecjonalna (różnice) 91. strategia BCI
92. Inflacja – pojęcie i jego ewolucja
93. Definicje inflacji (najistotniejsze elementy definicji „idealnej”) 94. Inflacja a jednorazowy wzrost cen – wykres
95. Typy i rodzaje inflacji (kryteria wyodrębnienia); przyczyny inflacji 96. Kategoria spirali inflacyjnej
97. Oczekiwania inflacyjne jako czynnik inflacyjny
98. Inflacja bazowa
99. Miary inflacji
100.
Skutki inflacji (koszty dezinflacji)
101.
Inflacja a deflacja
102.
inflacja a wzrost gospodarczy
103.
Polityka fiskalna – pojęcie
104.
Budżet jako główna kategoria polityki fiskalnej (różne ujęcia definicyjne, zasady budżetowe)
105.
Rodzaje sald budżetowych
106.
Ekonomiczne rodzaje deficytu budżetowego
107.
Sposób finansowania deficytu – instrumenty (znaczenie pożyczki i kredytu oraz emisji papierów wartościowych – rodzaje papierów wartościowych, którymi można finansować deficyt budżetowy)
108.
Deficyt budżetowy – efekty nadmiernego deficytu (kiedy deficyt jest określany jako „nadmierny” oraz podstawowe efekty: „wypychania”; „ bracket creep” – czyli inflacja a deficyt budżetowy)
109.
Pojęcie długu publicznego – rodzaje; granice zaciągania długu publicznego 110.
Deficyt budżetowy a dług publiczny-zależność
111.
Dochody i wydatki (miary poziomu fiskalizmu państwa; rodzaje dochodów budżetowych – znaczenie podatków (pojęcie, rodzaje podatków – kryteria podziału; krzywa Läffera); wydatki budżetowe (rodzaje wydatków – kryteria podziału) 112.
Polityka fiskalna: ekspansywna i restrykcyjna; dyskrecjonalna i oparta na regułach
_______ Ekonomia – zagadnienia egzaminacyjne ____________________________________ 4
113.
Pojęcie „policy mix”
114.
Praca a bezrobocie
115.
Bezrobocie – różne ujęcia problemu
116.
Rynek pracy – zasoby i strumienie; czynniki kształtujące sytuację na rynku pracy
117.
Mierniki wyrażające sytuację na rynku pracy
118.
Mierniki bezrobocia
119.
Naturalna stopa bezrobocia
120.
Bezrobocie NAIRU
121.
„Histereza”
122.
Przyczyny, rodzaje i następstwa bezrobocia (zwłaszcza ekonomiczne-w tym tzw. prawo Okuna)
123.
Elastyczność rynku pracy – co to są elastyczne formy zatrudnienia?
124.
Pojęcie „flexicurity”
125.
Pojęcie „twórcza destrukcja”
126.
Przedsiębiorstwo jako podmiot ekonomiczny
127.
Formy rynku (modele) – swoboda wejścia, rodzaj produktu, liczba firm 128.
Konkurencja doskonała (polipol)
129.
Czysty monopol - geneza, koszty monopolu
130.
Konkurencja monopolistyczna (w długim i krótkim okresie)
131.
Oligopol i duopol; kartel; modele przywództwa cenowego, konkurencja niecenowa