Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie
Rok akademicki 2008/2009, semestr zimowy, studia zaoczne
Materiały pomocnicze do wykładu z przedmiotu Rachunkowość finansowa
Wartości niematerialne i rzeczowe aktywa trwałe
Zadanie 1
We wrześniu 200A r. zakupiono i przyjęto do użytkowania samochód osobowy za 30 000,00 zł
netto (VAT 22%). Termin płatności wynosi 14 dni. Zakładając, że podatek VAT podlega
odliczeniu w wysokości 60% nie więcej jednak niż 6 000,00 zł, proszę:
I. określić wartość początkową samochodu,
II. zaksięgować przyjęcie w/w. samochodu do użytkowania.
Ad. I.
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..& & & &
Ad. II
Zadanie 2
W styczniu 200A r. zakupiono urządzenie produkcyjne za kwotę 25 000,00 zł netto.
Dodatkowo wiadomo, że:
- koszty transportu wyniosły 1 000,00 zł netto,
- koszty przygotowywania urządzenia do użytkowania wyniosły 2 000,00 zł netto,
- zapłata za nabyte urządzenie, transport oraz za prace przygotowawcze nastąpi w lutym,
- podatek VAT podlega całkowitemu odliczeniu,
- do końca stycznia trwały prace związane z uruchomieniem i testowaniem w/w. urządzenia.
I. I. Proszę wprowadzić zapisy w księgach stycznia.
II. II. Proszę wprowadzić zapis odzwierciedlający przekazanie urządzenia do użytkowania
(księgi lutego).
Opracowanie: Dr Rafał Grabowski 16
Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie
Rok akademicki 2008/2009, semestr zimowy, studia zaoczne
Materiały pomocnicze do wykładu z przedmiotu Rachunkowość finansowa
Amortyzacja środków trwałych1
Amortyzacja jest to  systematyczne rozłożenie w czasie obciążeń wyniku finansowego
wartością aktywów trwałych przez ich ekonomicznie uzasadniony okres używania .2
Odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środka trwałego dokonuje się drogą
systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres
amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka
trwałego do używania, a jej zakończenie - nie póz
niej niż z chwilą zrównania wartości
odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego lub
przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru, z ewentualnym
uwzględnieniem przewidywanej przy likwidacji ceny sprzedaży netto pozostałości środka
trwałego.
Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej uwzględnia się okres
ekonomicznej użyteczności środka trwałego, na określenie którego wpływają w szczególności:
1) liczba zmian, na których pracuje środek trwały,
2) tempo postępu techniczno-ekonomicznego,
3) wydajność środka trwałego mierzona liczbą godzin jego pracy lub liczbą wytworzonych
produktów albo innym właściwym miernikiem,
4) prawne lub inne ograniczenia czasu używania środka trwałego,
5) przewidywana przy likwidacji cena sprzedaży netto istotnej pozostałości środka trwałego.
Na dzień przyjęcia środka trwałego do używania należy ustalić okres lub stawkę i metodę jego
amortyzacji. Poprawność stosowanych okresów i stawek amortyzacji środków trwałych
powinna być przez jednostkę okresowo weryfikowana, powodując odpowiednią korektę
dokonywanych w następnych latach obrotowych odpisów amortyzacyjnych.
Dla środków trwałych o niskiej jednostkowej wartości początkowej można ustalać odpisy
amortyzacyjne lub umorzeniowe w sposób uproszczony, przez dokonywanie zbiorczych
odpisów dla grup środków zbliżonych rodzajem i przeznaczeniem lub jednorazowo odpisując
wartość tego rodzaju środków trwałych.
Do najczęściej stosowanych metod amortyzacji należy zaliczyć:
1) metodę amortyzacji liniowej,
2) metodę amortyzacji degresywnej (w wersji malejącego salda oraz w wersji sumy cyfr)
3) metodę amortyzacji naturalnej.
Zadanie 3
W grudniu 200A r. zakupiono i przyjęto do użytkowania samochód osobowy o wartości
52 000,00 zł. Przyjmując, że:
" okres ekonomicznej użyteczności wynosi 5 lat,
" wartość rezydualna wynosi 2 000,00 zł,
" zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości rozpoczęcie naliczania amortyzacji następuje
w miesiącu następującym po miesiącu, w którym przekazano środek trwały do
użytkowania,
proszę uzupełnić poniższą tabelę.
1
Zamieszczony opis bazuje na następującym opracowaniu: M. Gmytrasiewicz, A. Karmańska, Rachunkowość
finansowa, Difin, Warszawa 2006, s. 91-116.
2
Zob. tamże, s. 92.
Opracowanie: Dr Rafał Grabowski 17
Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie
Rok akademicki 2008/2009, semestr zimowy, studia zaoczne
Materiały pomocnicze do wykładu z przedmiotu Rachunkowość finansowa
Metoda amortyzacji liniowej Metoda amortyzacji degresywnej (sumy cyfr)
Rok A% Roczna Zakumulowana Wartość A%. Roczna Zakumulowana Wartość
(t) stawka amortyzacja na bilansowa stawka amortyzacja na bilansowa
amortyzacji koniec okresu t (netto) na amortyzacji koniec okresu t (netto) na
koniec koniec
okresu t okresu t
200B
200C
200D
200E
200F
Zadanie 4
W styczniu 200A r. przedsiębiorstwo Delta zakupiło środek trwały za kwotę 60 000,00 zł
(netto). Amortyzacja tego urzadzenia będzie obliczana metodą naturalną. Jednoczesnie zakłada
sie, że w okresie 4 lat urzadzenie umożliwi wytworzenie 5 000,00 sztuk produktu, przy czym
wydajność w kolejnych latach będzie następująca:
" w 200A r.  1 500,00 szt.
" w 200B r.  2 000,00 szt.
" w 200C r.  1 000,00 szt.
" w 200D r.- 500,00 szt
Proszę ustalić roczną amortyzację środka trwałego oraz przedstawić plan odpisów
amortyzacyjnych w kolejnych latach użytkowania.
AwA = & & & & & & & & & & & & & .
AwB = & & & & & & & & & & & & &
AwC = & & & & & & & & & & & & & .
AwD = & & & & & & & & & & & & & .
Rok Roczna stawka Zakumulowana amortyzacja na Wartość bilansowa (netto) na
(t) amortyzacji koniec okresu t koniec okresu t
200A
200B
200C
200D
Zadanie 5
W grudniu 200A r. zakupiono i przyjęto do użytkowania 10 komputerów o jednostkowej cenie
nabycia 3 000,00 zł netto. Przyjmując, że:
" okres ekonomicznej użyteczności wynosi 3 lata,
" wartość rezydualna wynosi 0,00 zł,
" zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości rozpoczęcie naliczania amortyzacji następuje
w miesiącu następującym po miesiącu, w którym przekazano środek trwały do
użytkowania,
proszę uzupełnić poniższą tabelę.
Opracowanie: Dr Rafał Grabowski 18
Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie
Rok akademicki 2008/2009, semestr zimowy, studia zaoczne
Materiały pomocnicze do wykładu z przedmiotu Rachunkowość finansowa
Rozłożenie odpisów amortyzacyjnych w czasie Jednorazowe odpisy amortyzacyjne
Roczna Zakumulowana Wartość Roczna Zakumulowana Wartość
Rok stawka amortyzacja na bilansowa stawka amortyzacja na bilansowa
(t) amortyzacji koniec okresu t (netto) na amortyzacji koniec okresu t (netto) na
koniec koniec
okresu t okresu t
200B
200C
200D
Zadanie 6
Poniżej zamieszczono:
" zestawienie sald wybranych kont na koniec stycznia 200A r.,
" treść wybranych operacji, które miały miejsce w lutym 200A r.
Uwzględniając te informacje proszę:
I. otworzyć konta na 1.02.200A r.,
II. zaksięgować operacje za luty 200A r.,
III. zamknąć konta na koniec miesiąca,
IV. określić wartość bilansową środków trwałych oraz środków trwałych w budowie.
Zestawienie sald wybranych kont na koniec stycznia 200A r.
Nazwa konta Saldo
Wn Ma
Grunty 83 000,00 0,00
Budynki i budowle 336 000,00 0,00
Urządzenia techniczne i maszyny 685 000,00 0,00
Środki transportu 160 000,00 0,00
Pozostałe środki trwałe 65 800,00 0,00
Środki trwałe w budowie 46 900,00 0,00
Umorzenie budynków i budowli 0,00 64 400,00
Umorzenie urządzeń technicznych i maszyn 0,00 579 133,33
Umorzenie środków transportu 0,00 136 166,67
Umorzenie pozostałych środków trwałych 0,00 65 800,00
Środki pieniężne na rachunku bankowym 85 400,00 0,00
Pozostałe zobowiązania 0,00 66 300,00
Zestawienie wybranych operacji z lutego 200A r.
Nr Opis operacji
1. Zakupiono samochód ciężarowy za kwotę 70 000,00 zł (netto). Zapłata nastąpi
w przyszłym miesiącu. Przyjęty okres ekonomicznej użyteczności wynosi 5 lat, zaś
szacowana wartość rezydualna 10 000,00 zł. Zgodnie z przyjętą w przedsiębiorstwie
polityką rachunkowości, amortyzacja środków transportu naliczana jest metodą liniową,
zaś rozpoczęcie umorzenia następuje w miesiącu następującym po miesiącu, w którym
przekazano środek trwały do użytkowania.
Opracowanie: Dr Rafał Grabowski 19
Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie
Rok akademicki 2008/2009, semestr zimowy, studia zaoczne
Materiały pomocnicze do wykładu z przedmiotu Rachunkowość finansowa
Nr Opis operacji
2. Zakupiono zestaw do monitoringu:
a) kamera 900,00 zł (netto),
b) monitor 1 000,00 zł (netto),
c) pozostały osprzęt 1 400,00 zł (netto),
Zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości, środki trwałe o wartości poniżej 3 500,00 zł
są umarzane jednorazowo w miesiącu zakupu.
Płatność uregulowano w miesiącu zakupu.
3. Zakupiono urządzenie produkcyjne, które po przeprowadzeniu prac adaptacyjnych
i testów zostanie przyjęte do użytkowania. Cena zakupu wyniosła 80 000,00 zł. Zapłata
nastąpi w przyszłym miesiącu.
4. Rozpoczęto budowlę magazynu. W związku z tym poniesiono następujące koszty:
a) opracowanie projektu 6 000,00 zł (netto),
b) przygotowanie terenu 2 600,00 zł (netto),
c) budowa fundamentów 15 000,00 zł (netto).
Termin zapłaty  14.03.200A r.
5. Naliczono amortyzację budynków i budowli. Składniki należące do tej grupy są
amortyzowane metodą liniową według rocznej stopy wynoszącej 2,5%. Ponadto
wiadomo, że posiadane przez przedsiębiorstwo budynki i budowle zostały oddane do
użytkowania 5 lat temu i wszystkie są nadal wykorzystywane dla potrzeb działalności
operacyjnej.
6. Naliczono amortyzację urządzeń technicznych i maszyn. Składniki należące do tej grupy
są amortyzowane metodą liniową według rocznej stopy wynoszącej 14%. Ponadto
wiadomo, że posiadane przez przedsiębiorstwo urządzenia techniczne i maszyny zostały
oddane do użytkowania 5 lat temu i wszystkie są nadal wykorzystywane dla potrzeb
działalności operacyjnej.
7. Naliczono amortyzację środków transportu. Składniki należące do tej grupy są
amortyzowane metodą liniową według rocznej stopy wynoszącej 20%. Ponadto
wiadomo, że przedsiębiorstwo posiada środki transportu, które zostały całkowicie
zamortyzowane, ale są nadal wykorzystywane; wartość początkowa tych środków
transportu wynosi 60 000,00 zł.
8. Stwierdzono trwałą utratę wartości środków trwałych w budowie. Wartość odpisu
aktualizującego wyniosła 4 000,00 zł.
9. Sprzedano za gotówkę całkowicie zamortyzowany samochód osobowy. Wartość
początkowa tego składnika aktywów wynosiła 30 000,00 zł. Cena sprzedaży wyniosła
7 000,00 zł.
10. Zlikwidowano całkowicie zamortyzowany wózek widłowy. Wartość początkowa
wynosiła 20 000,00 zł.
11. Wyremontowano pomieszczenie biurowe. Prace zostały wykonane przez firmę
z zewnątrz, a ich koszt wyniósł 5 000,00 zł. (netto). Zapłacono gotówką.
12. Na koniec miesiąca zakupiono dodatkowy osprzęt do urządzenia produkcyjnego.
Zainstalowanie tego osprzętu umożliwi wykonywanie nowych wzorów produktów.
Instalacja zostanie przeprowadzona w przyszłym miesiącu. Wartość osprzętu wyniosła
7 100,00zł (netto). Płatność  10.03.200A r.
13. Ostatniego dnia miesiąca przekazano samochód osobowy na rzecz ośrodka pomocy
młodzieży niepełnosprawnej. Wartość początkowa samochodu wynosiła 25 000,00 zł, zaś
dotychczasowe umorzenie (łącznie z amortyzacją za luty 200A r.) wyniosło 20 000,00 zł.
14. Dokonano adaptacji wynajmowanych pomieszczeń magazynowych. Wartość
przedsięwzięcia wyniosła 7 000,00 zł.
Opracowanie: Dr Rafał Grabowski 20