18-03-2013
Rachunkowość Finansowa
Wartości Niematerialne i Prawne
Inwestycje Długoterminowe
dr Marcin Kaczmarek
Metody wyceny
1
18-03-2013
Metody wyceny
" Cena zakupu
" Cena nabycia
" Koszt wytworzenia
" Cena rynkowa
" Wartość godziwa
" Cena sprzedaży netto
" Skorygowana cena nabycia
Cena zakupu
Cena zakupu  jest to cena, która musi zapłacić
nabywca za dostarczone aktywa bez naliczonego
podatku VAT. Jeżeli aktywa zostały sprowadzone z
zagranicy cena zakupu powiększona zostaje
dodatkowo o cło, podatek importowy od towarów
sprowadzanych lub nadsyłanych z zagranicy i podatek
akcyzowy.
2
18-03-2013
Cena nabycia art. 28 ust 2
Cena nabycia, o której mowa w ust. 1, to cena zakupu składnika
aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez
podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz
podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o
obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o
koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem
składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub
wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też
załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do
obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia
i odzyski. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny nabycia składnika
aktywów, a w szczególności przyjętego nieodpłatnie, w tym w
drodze darowizny - jego wyceny dokonuje się według ceny
sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu.
KOSZT WYTWORZENIA WEDA
UG
UOR: ART. 28 UST. 3, 4, 4A
3
18-03-2013
3. Koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty pozostające w bezpośrednim
związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio
związanych z wytworzeniem tego produktu. Koszty bezpośrednie obejmują
wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia
związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z
doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje w dniu
wyceny. Do uzasadnionej, odpowiedniej do okresu wytwarzania produktu,
części kosztów pośrednich zalicza się zmienne pośrednie koszty produkcji oraz tę
część stałych, pośrednich kosztów produkcji, które odpowiadają poziomowi tych
kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych. Za normalny
poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych uznaje się przeciętną, zgodną z
oczekiwaniami w typowych warunkach, wielkość produkcji za daną liczbę
okresów lub sezonów, przy uwzględnieniu planowych remontów. Jeżeli nie jest
możliwe ustalenie kosztu wytworzenia produktu, jego wyceny dokonuje się
według ceny sprzedaży netto takiego samego lub podobnego produktu,
pomniejszonej o przeciętnie osiągany przy sprzedaży produktów zysk brutto ze
sprzedaży, a w przypadku produktu w toku - także z uwzględnieniem stopnia
jego przetworzenia.
Do kosztów wytworzenia produktu nie zalicza się kosztów:
1) będących konsekwencją niewykorzystanych zdolności produkcyjnych i strat
produkcyjnych;
2) ogólnego zarządu, które nie są związane z doprowadzaniem produktu do postaci i
miejsca, w jakich się znajduje na dzień wyceny;
3) magazynowania wyrobów gotowych i półproduktów, chyba że poniesienie tych kosztów
jest niezbędne w procesie produkcji;
4) kosztów sprzedaży produktów.
Koszty te wpływają na wynik finansowy okresu sprawozdawczego, w którym zostały
poniesione.
4
18-03-2013
Koszt wytworzenia według ustawy o rachunkowości art. 28 ust. 3
Bezpośrednie koszty produkcyjne
Zmienne koszty produkcyjne
Koszt wytworzenia
wyrobu
Wykorzystanych zdolności produkcyjnych
Koszty
stałe
Koszty okresu
Niewykorzystanych zdolności produkcyjnych
Wyszczególnienie Zlecenie 1 Zlecenie 2 Razem
1. Koszty bezpośrednie 20.000 40.000 60.000
2. Koszty wydziałowe:
a) zmienne 30.000
b) stałe 40.000
3. Koszt wytworzenia
Koszty wydziałowe rozlicza się proporcjonalnie do kosztów bezpośrednich.
Normatywny poziom zdolności produkcyjnych wynosi 10.000 rh, natomiast
rzeczywista ilość przepracowanych rh  7.500zł. Ustalić koszty wytworzenia
produktów.
5
18-03-2013
4. W przypadkach uzasadnionych niezbędnym,
długotrwałym przygotowaniem towaru lub produktu do
sprzedaży bądz
długim okresem wytwarzania produktu, cenę
nabycia lub koszt wytworzenia można zwiększyć o koszty
obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu finansowania zapasu
towarów lub produktów w okresie ich przygotowania do
sprzedaży bądz
wytworzenia i związanych z nimi różnic
kursowych, pomniejszone o przychody z tego tytułu.
4a. W przypadku gdy roczne sprawozdanie finansowe
jednostki nie podlega obowiązkowi badania i ogłaszania w
myśl art. 64 ust. 1 to obliczając koszt wytworzenia produktu
zgodnie z ust. 3, jednostka może do kosztów bezpośrednich
doliczyć koszty pośrednie związane z wytworzeniem tego
produktu, niezależnie od poziomu wykorzystania zdolności
produkcyjnych. Ustalony w ten sposób koszt wytworzenia nie
może być wyższy od ceny sprzedaży netto.
Koszt wytworzenia wg. Art. 28 ust. 4a
Materiały bezpośrednie
z Wynagrodzenia bezpośrednie
z Inne koszty bezpośrednie
Razem bezpośrednie koszty produkcji
z Pośrednie koszty produkcyjne (koszty wydziałowe)
Techniczny koszt wytworzenia
6
18-03-2013
Wartość godziwa
Za wartość godziwą przyjmuje się kwotę, za jaką
dany składnik aktywów mógłby zostać
wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na
warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy
zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi,
niepowiązanymi ze sobą stronami.
Cena sprzedaży netto
Za cenę (wartość) sprzedaży netto składnika aktywów
przyjmuje się możliwą do uzyskania na dzień
bilansowy cenę jego sprzedaży, bez podatku od
towarów i usług i podatku akcyzowego, pomniejszoną
o rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia oraz
koszty związane z przystosowaniem składnika
aktywów do sprzedaży i dokonaniem tej sprzedaży, a
powiększoną o należną dotację przedmiotową. Jeżeli
nie jest możliwe ustalenie ceny sprzedaży netto
danego składnika aktywów, należy w inny sposób
określić jego wartość godziwą na dzień bilansowy.
7
18-03-2013
Skorygowana cena nabycia
5) definicja skorygowanej ceny nabycia
Dodany art, 28 ust. 8a definiuje metodę wyceny w
skorygowanej cenie nabycia, według której mogą być
wyceniane na dzień bilansowy ww. składniki aktywów i
pasywów. Skorygowana cena nabycia aktywów finansowych i
zobowiązań finansowych - dla potrzeb rachunkowości - to
cena nabycia (wartość), w jakiej składnik aktywów
finansowych lub zobowiązań finansowych został po raz
pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych, pomniejszona
o spłaty wartości nominalnej, odpowiednio skorygowana o
skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy pomiędzy
wartością początkową składnika i jego wartością w terminie
wymagalności, wyliczoną za pomocą efektywnej stopy
procentowej, a także pomniejszona o odpisy aktualizujące
wartość.
Przykład treść
Przykład: Spółka Alfa S.A. nabyła 1 stycznia 2012r.
100 obligacji na rynku wtórnym:
wartość nominalna 100 zł (szt.)
oprocentowanie w skali roku 10%
płatne 31 grudnia każdego roku
cena nabycia wyniosła 80 zł (szt.)
obligacje zostaną wykupione 31 grudnia 2014r.
8
18-03-2013
Rozwiązanie przykładu
Obliczenie efektywnej stopy zwrotu (IRR):
8000=(1000/1+IRR)+(1000/1+IRR)^2+(11000/1+i\IRR)^3
IRR=19,4063%
Rozwiązanie przykładu
Skorygowana Skorygowana
cena nabycia cena nabycia
Skorygowana Płatność Przychody z
na koniec na koniec
cena nabycia odsetek i tytułu
okresu (bez okresu (po
na początek wartości odsetek
uwzględnieni uwzględnieniu
okresu nominalnej
a odsetek) płatności
odsetek)
(1) (2) (3) (4)=(2)-(3) (5)=(2)-(1)
01.01.12- 8000,00 9552,5 1000 8552,5 1552,5
8000x1,194063 9552,5-1000 9552,5-8000
31.12-12
Obliczenia
01.01.13- 8552,5 10212,22 1000 9212,22 1659,72
8552,5x1,19406 10212,22-1000 10212,22-
31.12.13
3 8552,5
Obliczenia
01.01.14- 9212,5 11000 11000 0 1787,5
9212,5x1,19406 11000-11000 11000-9212,5
31.12.14
3
Obliczenia
SUMA 13000 5000
(3000+2000)
9
18-03-2013
Skorygowana cena nabycia
Wycena w skorygowanej cenie nabycia
1) udziały w innych jednostkach oraz inwestycje
zaliczane do aktywów trwałych
Przepis art. 28 ust. 1 pkt 3 wprowadza możliwość
wyceny udziałów w innych jednostkach oraz inwestycji
zaliczanych do aktywów trwałych w skorygowanej cenie
nabycia, jeżeli został dla tych aktywów określony termin
wymagalności (wycena ta może być także według zasad
dotychczasowych, tj. według ceny nabycia
pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości
lub według wartości godziwej).
Skorygowana cena nabycia
Wycena w skorygowanej cenie nabycia
2) inwestycji krótkoterminowych
Zmiany w art. 28 ust. 1 pkt 5 wprowadzają
możliwość wyceny inwestycji krótkoterminowych w
skorygowanej cenie nabycia, jeżeli został określony
dla tych inwestycji termin wymagalności.
Wycena ta może być także według zasad
dotychczasowych, tj. ceny (wartości) rynkowej albo
według ceny nabycia lub ceny (wartości) rynkowej
zależnie od tego, która z nich jest niższa.
10
18-03-2013
Skorygowana cena nabycia
Wycena w skorygowanej cenie nabycia
3) należności i udzielonych pożyczek
Nowy pkt 7a w art. 28 ust. 1 stanowi, iż należności i
inne pożyczki zaliczone do aktywów finansowych
mogą być wyceniane według skorygowanej ceny
nabycia, a jeżeli jednostka przeznacza je do
sprzedaży w okresie do 3-miesięcy (tj. w krótkim
terminie), to według ceny rynkowej lub inaczej
określonej wartości godziwej (dotychczas należności
i udzielone pożyczki były wyceniane w kwocie
wymagającej zapłaty z zachowaniem zasady
ostrożności)
Skorygowana cena nabycia
Wycena w skorygowanej cenie nabycia
4) zobowiązań finansowych
Nowy pkt 8a w art. 28 ust. 1 wprowadza regulację, iż
zobowiązania finansowe mogą być wyceniane według
skorygowanej ceny nabycia, a jeżeli jednostka przeznacza
je do sprzedaży w okresie 3 miesięcy (tj. w krótkim
terminie), to według wartości rynkowej lub inaczej
określonej wartości godziwej.
Dotychczas zobowiązania te były wyceniane w kwocie
wymagającej zapłaty, przy czym zobowiązania finansowe,
których uregulowanie zgodnie z umową następuje drogą
wydania aktywów finansowych innych niż środki
pieniężne lub wymiany na instrumenty finansowe -
według wartości godziwej.
11
18-03-2013
Wykład 3
Kwalifikacja, ewidencja i wycena
Wartości Niematerialnych
i Prawnych
dr Marcin Kaczmarek
[e-mail]
www.marcinkaczmarek.com.pl
Literatura obowiązkowa!!!
(1) Rozdział 2: 2.3, 2,4
(2) art. 3 ust 1 pkt 14, 15, 16, 17
art. 28 ust 1 pkt 1,
art. 31, art. 32, art. 33
12
18-03-2013
KLASYFIKACJA WARTOŚCI
NIEMATERIALNYCH I PRAWNYCH
(WNIP)
Wartości niematerialne i prawne
Art. 3 ust 1 pkt 14
Wartości Niematerialne i Prawne - rozumie się przez to, z zastrzeżeniem pkt
17, nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe
nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie
ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na
potrzeby jednostki, a w szczególności:
a) autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,
b) prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów
użytkowych oraz zdobniczych,
c) know-how.
W przypadku wartości niematerialnych i prawnych oddanych do używania na
podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu, wartości niematerialne i
prawne zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy, zgodnie z
warunkami określonymi w ust. 4.
Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się również nabytą wartość
firmy oraz koszty zakończonych prac rozwojowych;
13
18-03-2013
Inwestycje
Art. 3 ust 1 pkt 17
Inwestycje - rozumie się przez to aktywa posiadane przez
jednostkę w celu osiągnięcia z nich korzyści
ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych
aktywów, uzyskania przychodów w formie odsetek,
dywidend (udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w
tym również z transakcji handlowej, a w szczególności
aktywa finansowe oraz te nieruchomości i wartości
niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez
jednostkę, lecz są posiadane przez nią w celu osiągnięcia
tych korzyści.
W przypadku zakładów ubezpieczeń i zakładów
reasekuracji przez inwestycje rozumie się lokaty;
Pozostałe koszty i przychody operacyjne
Art. 3 ust 1 pkt 32. Rozumie się przez to koszty i przychody związane pośrednio z działalnością
operacyjną jednostki, a w szczególności koszty i przychody związane:
a) z działalnością socjalną,
b) ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i
prawnych, a także nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do
inwestycji,
c) z utrzymywaniem nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do
inwestycji, w tym także z aktualizacją wartości tych inwestycji, jak również z ich
przekwalifikowaniem odpowiednio do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i
prawnych, jeżeli do wyceny inwestycji przyjęto cenę rynkową bądz
inaczej określoną wartość
godziwą,
d) z odpisaniem należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych, z
wyjątkiem należności i zobowiązań o charakterze publicznoprawnym nieobciążających kosztów,
e) z utworzeniem i rozwiązaniem rezerw, z wyjątkiem rezerw związanych z operacjami
finansowymi,
f) z odpisami aktualizującymi wartość aktywów i ich korektami, z wyjątkiem odpisów
obciążających koszty finansowe,
g) z odszkodowaniami i karami,
h) z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny aktywów, w tym
także środków pieniężnych na inne cele niż dopłaty do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie
środków trwałych, środków trwałych w budowie albo wartości niematerialnych i prawnych;
14
18-03-2013
Art. 33. [Wartości niematerialne]
1. Do wyceny wartości niematerialnych i prawnych oraz sposobów dokonywania od nich
odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych stosuje się odpowiednio przepisy art. 31 ust. 2
i art. 32 ust. 1-4 i ust. 6.
2. Koszty zakończonych prac rozwojowych prowadzonych przez jednostkę na własne potrzeby,
poniesione przed podjęciem produkcji lub zastosowaniem technologii, zalicza się do wartości
niematerialnych i prawnych, jeżeli:
1) produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac
rozwojowych wiarygodnie określone;
2) techniczna przydatność produktu lub technologii została stwierdzona i odpowiednio
udokumentowana i na tej podstawie jednostka podjęła decyzję o wytwarzaniu tych
produktów lub stosowaniu technologii;
3) koszty prac rozwojowych zostaną pokryte, według przewidywań, przychodami ze sprzedaży
tych produktów lub zastosowania technologii.
3. Okres dokonywania odpisów kosztów prac rozwojowych nie może przekraczać 5 lat.
4. Wartość firmy stanowi różnicę między ceną nabycia określonej jednostki lub
zorganizowanej jej części a niższą od niej wartością godziwą przejętych aktywów netto. Jeżeli
cena nabycia jednostki lub zorganizowanej jej części jest niższa od wartości godziwej
przejętych aktywów netto, to różnica stanowi ujemną wartość firmy. Zasady rozliczania i
odpisywania wartości firmy lub ujemnej wartości firmy określa art. 44b ust. 10-12.
WNiPr - klasyfikacja
Ustawa o rachunkowości Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych
(art. 3 ust 1 pkt 14) (art. 16b)
1. autorskie prawa majątkowe, np prawo do 2. autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,
rozporządzania lub korzystania z utworu, licencje, np. prawo do użytkowania
prawa pokrewne, licencje, koncesje, dzieła o oprogramowania komputerowego
twórczym, indywidualnym charakterze -
fonogramy i wideogramy, nadanie
programów radiowych lub telewizyjnych,
3. prawa do wynalazków, patentów, znaków 4. prawo do projektów, wynalazków, znaków
towarowych, wzorów użytkowych oraz towarowych, wzorów zdobniczych,
zdobniczych, patentów, wzorów użytkowych,
5. know-how, czyli równowartość uzyskanych 6. wartość stanowiącą równowartość
informacji związanych z wiedzą w dziedzinie uzyskanych informacji związanych z wiedzą
przemysłowej, handlowej, naukowej lub w dziedzinie przemysłowej, handlowej,
organizacyjnej, naukowej lub organizacyjnej (know-how),
7. nabytą wartość firmy, 8. koszty wartości firmy
9. koszty zakończonych prac rozwojowych. 10. koszty zakończonych prac rozwojowych.
11. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
mieszkalnego,
12. spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
13. prawo do domu jednorodzinnego w
spółdzielni mieszkaniowej,
14. prawo wieczystego użytkowania gruntów,
15
18-03-2013
Wycena WNiPr- wstępna
Za wartość początkową wartości niematerialnych i prawnych, uważa
się:
" w razie odpłatnego nabycia - cenę ich nabycia;
" w razie częściowo odpłatnego nabycia - cenę ich nabycia
powiększoną o wartość przychodu z tytułu świadczenia w naturze
(wartość początkowa = cena nabycia + wartość obniżona);
" w razie nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny
sposób - wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa
darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę
wartość w niższej wysokości (wartości godziwej);
Wycena WNiPr- wstępna
Za wartość początkową wartości niematerialnych i prawnych, uważa
się:
w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu)
wniesionego do spółki:
wartość początkową i dotychczasowym umorzeniem, od środka
trwałego, od którego dokonywane były odpisy amortyzacyjne - jeżeli
przedmiot wkładu był amortyzowany,
wydatki poniesione na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu,
niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie
- jeżeli przedmiot wkładu nie był amortyzowany,
16
18-03-2013
Wycena środków trwałych - wstępna
Za wartość początkową środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych, uważa się:
w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu)
wniesionego do spółki:
wartość rynkowa - jeżeli ustalenie wydatków na nabycie lub
wytworzenie przedmiotu wkładu przez wspólnika wnoszącego
wkład, będącego osobą fizyczną, jest niemożliwe i przedmiot
wkładu nie był wykorzystywany przez wnoszącego wkład w
prowadzonej działalności gospodarczej, z wyłączeniem
wartości niematerialnych i prawnych wytworzonych przez
wspólnika we własnym zakresie;
w razie otrzymania wartością poszczególnych wartości
niematerialnych i prawnych, nie wyższą jednak od ich wartości
rynkowej (wartością godziwą).
Wycena środków trwałych - wstępna
Sposób nabycia praw majątkowych Wycena wstepna
Zakupione prawa majątkowe Cena nabycia (bez podatku VAT),
powiększona o ewentualne opłaty skarbowe,
notarialne itp.,
Otrzymane nieodpłatnie prawa majątkowe Wartość rynkowa, tzn. cena sprzedaży
takiego samego lub podobnego przedmiotu,
określona dla momentu czasowego i
położenia geograficznego
Aporty wniesione przez wspólników Wartość zadeklarowana w umowie spółki,
nie wyższa od wartości rynkowej, aportu w
dniu otrzymania
Przejęte prawa majątkowe przez spółki Wartość oszacowana, wyznaczona wg cen
przekształceń organizacyjno-prawnych rynkowych, takich samych lub podobnych
(podziału lub łączenia) wartości wartość firmy dodatnia lub ujemna
zawarta w bilansie spółki przejętej jest
wykazywana w wartości zerowej.
17
18-03-2013
Wycena WNiPr zużycie WniPr
WNiPr zużywają się przekazując swoją wartość na
wytwarzane dobra i usługi.
Rodzaje zużycia WNIPr:
" Fizyczne
" Ekonomiczne
" Moralne
Wycena bilansowa WNiPr
WYCENA WNiPr
WYCENA BIEŻ
CA
(wartość początkowa, brutto):
" cena zakupu,
" cena nabycia,
" wartość rynkowa,
" wartość godziwa,
WYCENA BILANSOWA (wartość netto):
" cena zakupu, pomniejszona o odpisy aktualizujące oraz o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości,
" cena nabycia, pomniejszona o odpisy aktualizujące oraz o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości,
" wartość rynkowa, pomniejszona o odpisy aktualizujące oraz o odpisy z tytułu trwałej utraty
wartości,
" wartość godziwa, pomniejszona o odpisy aktualizujące oraz o odpisy z tytułu trwałej utraty
wartości,
18
18-03-2013
UoR  ST w budowie art. 3 ust 1 pkt 16
16) środki trwałe w budowie
Wartości niematerialne i prawne w budowie???
Modernizacja? Remont?
Art. 31. [Zmiany wartości początkowej]
2. Wartość początkową WNiPr zmniejszają odpisy amortyzacyjne lub
umorzeniowe dokonywane w celu uwzględnienia utraty ich wartości,
na skutek używania lub upływu czasu.
19
18-03-2013
AMORTYZACJA WNIP
Okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych (umorzenio-
wych) według:
Tytuły wartości niematerialnych
przepisów podatkowych ustawy o rachunkowości
Spółdzielcze prawo do lokalu użyt-
kowego, prawo do domu jednoro-
dzinnego w spółdzielni mieszka- 40 lat (roczna stawka 2,5 %)
niowej, spółdzielcze własnościowe
prawa do lokalu mieszkalnego
Wyłączone z WNiPr
Wyłączono z dokonywania
odpisów amortyzacyjnych z
Prawo wieczystego użytkowania
wyjątkiem pierwszej opłaty za
gruntu
wieczyste użytkowanie grun-
tów
Prawa autorskie i pokrewne prawa
majątkowe, licencje, prawa do wy-
Nie krótszy niż 24 miesiące W zależności od decyzji
nalazków, patentów, wzorów zdob-
chyba że umowa mówi inaczej jednostki gospodarczej
niczych, znaków towarowych,
know-how
Nie dłużej niż 60 miesięcy.
W uzasadnionych przypad-
Nie krócej niż 60 miesięcy
Wartość firmy kach kierownik jednostki
chyba że umowa mówi inaczej
może wydłużyć ten okres
do lat 20.
Koszty zakończonych prac rozwo- nie krócej niż 36 miesięcy
nie dłużej niż 60 miesięcy
jowych chyba że umowa mówi inaczej
Wartości niematerialne i prawne o
Jednorazowo w miesiącu oddania do użytkowania albo na
wartości początkowej równej lub
zasadach ogólnych
niższej niż 3.500 zł
20
18-03-2013
DOKUMENTACJA OBROTU WNIP
Typowe dowody księgowe WNiPr
" OT  przyjęcie do ewidencji WNiPr
" LT  likwidacja z ewidencji WNiPr
" PT  protokół przekazania  przyjęcia WNiPr
" MT  przesunięcie WNiPr
" Karta WNiPr
" Księga inwentarzowa WNiPr wraz z planem
amortyzacyjnym (karta inwentarzowa)
" Nota księgowa
" PK  polecenie księgowania
21
18-03-2013
EWIDENCJA KSI
GOWA TYPOWYCH
OPERACJI DOTYCZ
CYCH WNIP
=
EWIDENCJA KSI
GOWA TYPOWYCH
OPERACJI DOTYCZ
CYCH
ŚRODKÓW TRWAA
YCH
Rodzaj instrumentu Prawa wyboru Wpływ na sprawozdania finansowe
Sposób aktywowania
Definicja WNiP Zaliczenie do grupy WNiP lub Wpływ na bilans lub rachunek
ujecie bezpośrednio w koszty zysków i strat
Aktywowanie kosztów prac rozwo- Ujęcie w bilansie lub zaliczenie w Wpływ na bilans lub na rachunek
jowych koszty zysków i strat
Prawo zaliczenia składników do Ujęcie składnika w WNiP lub Wpływ na strukturę aktywów trwa-
WNiP lub Inwestycji Inwestycjach łych oraz na politykę odpisów
amortyzacyjnych
Instrumenty materialnej polityki
Wycena księgowa �� cena zakupu wpływ na strukturę WNiP oraz na
odpisy amortyzacyjne
�� cena nabycia
�� wartość rynkowa
�� wartość godziwa
Wycena bilansowa �� cena zakupu, pomniejszona o wpływ na strukturę WNiP w bilan-
odpisy aktualizujące oraz o się
odpisy z tytułu trwałej utraty
wartości,
�� cena nabycia, pomniejszona o
odpisy aktualizujące oraz o
odpisy z tytułu trwałej utraty
wartości,
�� wartość rynkowa, pomniejszo-
na o odpisy aktualizujące oraz
o odpisy z tytułu trwałej utraty
wartości,
�� wartość godziwa, pomniejszo-
na o odpisy aktualizujące oraz
o odpisy z tytułu trwałej utraty
wartości,
Amortyzacja planowa �� podział na amortyzację podat- Wybór metody amortyzacji wpły-
kowa i bilansową wa na kształt grupy WNiP w spra-
�� wybór metod naliczania amor- wozdaniu oraz na rachunek zy-
sków i strat,
tyzacji
�� odpisy uproszczone
Amortyzacja nieplanowa �� prawo wyboru dokonania Wpływ na strukturę bilansu oraz
nieplanowych odpisów amor- rachunku zysków i strat
tyzacyjnych
22
18-03-2013
INWESTYCJE
Klasyfikacja Inwestycji
Inwestycje
Długoterminowe Wartości
aktywa Nieruchomości Niematerialne
finansowe i Prawne
23
18-03-2013
Długoterminowe aktywa finansowe
Aktywa finansowe Cel nabycia
Udziały i akcje w obcych jednostkach Wywieranie znaczącego wpływu lub
sprawowanie kontroli, współkontroli nad
jednostkami
Akcje i inne długoterminowe papiery Uzyskanie przychodów w formie odsetek,
wartościowe o terminie wykupu dłuższym dywidend i innych pożytków
niż rok
Udzielone pożyczki długoterminowe i inne Uzyskanie przychodów w formie odsetek i
długoterminowe aktywa finansowe innych pożytków
Wycena Inwestycji
1a) nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne zaliczane do inwestycji -
według zasad, stosowanych do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i
prawnych, określonych w pkt 1 oraz w art. 31, art. 32 ust. 1-5 i art. 33 ust. 1 lub
według ceny rynkowej bądz
inaczej określonej wartości godziwej;
3) udziały w innych jednostkach oraz inne niż wymienione w pkt 1a inwestycje
zaliczone do aktywów trwałych - według ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z
tytułu trwałej utraty wartości lub według wartości godziwej albo skorygowanej
ceny nabycia - jeżeli dla danego składnika aktywów został określony termin
wymagalności; wartość w cenie nabycia można przeszacować do wartości w cenie
rynkowej, a różnicę z przeszacowania rozliczyć zgodnie z art. 35 ust. 4;
24
18-03-2013
03  Długoterminowe aktywa finansowe
09  Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe
751  Koszty operacji finansowych
750  Przychody z operacji finansowych
135
120
100
okresy
`12 `13 `14
70
03 09 751 750
Wycena Bilansowa
100
`12 100
`13 70
30
30
30 30 `14 100
04  Inwestycje w nieruchomości i prawa
07  Odpisy umorzeniowe środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych
761  Pozostałe Koszty Operacyjne
760  Pozostałe Przychody Operacyjne
135
120
100
okresy
`12 `13 `14
70
04 07 761 760
Wycena Bilansowa
100
`12 100
`13 70
30
30
30 30 `14 100
25
wartość
wartość
18-03-2013
Wycena rynkowa Inwestycji DAFin
Art. 35 ust 4. Skutki przeszacowania inwestycji zaliczonych do aktywów trwałych
innych niż wymienione w art. 28 ust. 1 pkt 1a, powodujące wzrost ich wartości do
poziomu cen rynkowych, zwiększają kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny.
Obniżenie wartości inwestycji uprzednio przeszacowanej do wysokości kwoty, o
którą podwyższono z tego tytułu kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny, jeżeli kwota
różnicy z przeszacowania nie była do dnia wyceny rozliczona, zmniejsza ten kapitał
(fundusz).
W pozostałych przypadkach skutki obniżenia wartości inwestycji zalicza się do
kosztów finansowych. Wzrost wartości danej inwestycji bezpośrednio wiążący się z
uprzednim obniżeniem jej wartości, zaliczonym do kosztów finansowych,
ujmuje się do wysokości tych kosztów jako przychody finansowe.
03  Długoterminowe aktywa finansowe
09  Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe
813 - Kapitał z aktualizacji wyceny (KAW)
751  Koszty operacji finansowych
135
750  Przychody z operacji finansowych
120
100
okresy
`12 `13 `14
70
03 09 813 751 750
Wycena Bilansowa
100 20 20
`12 120
20 20
`13 70
30
30
30 30 `14 135
35
35
26
wartość
18-03-2013
Wycena rynkowa Inwestycji
Nieruchomości i WNiPr
Art. 3 ust 1 pkt 32. Rozumie się przez to koszty i przychody związane pośrednio z
działalnością operacyjną jednostki, a w szczególności koszty i przychody związane:
c) z utrzymywaniem nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych
zaliczonych do inwestycji, w tym także z aktualizacją wartości tych inwestycji, jak
również z ich przekwalifikowaniem odpowiednio do środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych, jeżeli do wyceny inwestycji przyjęto cenę rynkową bądz

inaczej określoną wartość godziwą,
04  Inwestycje w nieruchomości i prawa
07  Odpisy umorzeniowe środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych
761  Pozostałe Koszty Operacyjne
760  Pozostałe Przychody Operacyjne
135
120
100
okresy
`12 `13 `14
70
04 07 761 760
Wycena Bilansowa
20
100 20
20
`12 120
20
`13 70
30
30
30 30 `14 135
35 35
27
wartość
18-03-2013
Rodzaj instrumentu Prawa wyboru Wpływ na sprawozdania finansowe
definicja inwestycji zaliczenie do inwestycji lub w wpływ na strukturę aktywów trwa-
środkach trwałych jako nierucho- łych
mości albo wartościach niemate-
rialnych i prawnych
Prawa wyboru sposobu aktywowania
prawo zaliczenia inwestycji do ujecie składnika w WNiP lub in- wpływ na strukturę aktywów trwa-
nieruchomości lub WNiP westycjach łych
prawo ujęcia aktywów finanso- ujęcie aktywów finansowych do wpływ na strukturę aktywów bi-
wych do aktywów trwałych lub aktywów trwałych lub obrotowych lansu
obrotowych
Instrumenty materialnej polityki
Wycena księgowa �� cena zakupu wpływ na strukturę wartościową
�� cena nabycia
�� koszt wytworzenia
�� wartość rynkowa
�� wartość godziwa
Wycena bilansowa �� cena zakupu wpływ na strukturę wartościową
�� cena nabycia
�� koszt wytworzenia
�� wartość rynkowa
�� wartość godziwa
�� skorygowana cena nabycia
Ewidencja ilościowa aktywów �� FIFO wpływ na rachunek zysków i strat i
finansowych wartość bilansową składników
�� LIFO
�� średnia cena
Przeszacowanie wartości �� wzrost wartości zwiększa wpływ na strukturę bilansu oraz na
kapitał z aktualizacji wyceny rachunek zysków i strat
�� zmniejszenie wartości zmniej-
sza kapitał z aktualizacji wy-
ceny lub obciąża koszty finan-
sowe
Typowe dowody księgowe Inwestycje
" Nota księgowa
" PK  polecenie księgowania
" Faktura
" Akt notarialny
" Umowa o prowadzenie rachunku maklerskiego
" Zlecenie operacji na rachunku maklerskim
" Wyciąg bankowy w rachunku maklerskiego
28
18-03-2013
EWIDENCJA KSI
GOWA
Inwestycje niefinansowe
76-0 Pozostałe 13  Rachunki bankowe
04  Inwestycje 76-1 Pozostałe koszty
przychody operacyjne 24 - Pozostałe rozrachunki
w Nieruch i Prawa operacyjne
10 000 (1 1) 10 000 500 (3 3) 500
1 000 (2 2) 1 000
FV, akt notarialny
PK LT
FV, akt notarialny
OT zakupiono
wydano sprzedane
za sprzedane
aktywa inwest.
aktywa inwest.
aktywa inwest.
08  ST w budowie
OT przyjęto z budowy
aktywa inwest.
07  Umorzenie
ST i WNiPr
PK
PK zmniejszenie
zwiększenie wartości aktywów do wartości rynkowej (BZ) Wartości
aktywów do BZ
29
18-03-2013
Inwestycje DAFin
30