PIEL
GNIARSTWO CHIRURGICZNE
Chirurgia gruczolu
tarczowego.
Dominika Orawiec, Agnieszka Nowak,
Wydział Zdrowia Publicznego,
II rok pielęgniarstwa, licencjat,
Rok akademicki 2006/2007
Agnieszka Nowak, Dominika Orawiec 2007 r.
PIEL
GNIARSTWO CHIRURGICZNE
I. Anatomia gruczołu tarczowego.
Tarczyca jest gruczołem składającym się z dwóch płatów i łączącej je cieśni. Wymiary
tarczycy wynoszą 3-4 x 2-2,5x2-2,5 cm, a masa 15 do 25 g. Z reguły gruczoł jest
większy u kobiet ni\
u mę\
czyzn. Unaczynienie tarczycy jest bardzo obfite i przepływ
krwi przez gruczoł wynosi 5ml/g/min i jest jednym z największych przepływów przez
narządy ustroju.
II. Funkcja tarczycy.
Podstawową czynnością tarczycy jest wydzielanie hormonów: tyroksyny (T4) i
trójjodotyroniny (T3). Czynność ta jest regulowana przez hormon tyreotropowy (TSH)
wydzielany przez przedni płat przysadki. Prawidłowa czynność gruczołu tarczowego jest
zale\
na od dostatecznej poda\
y białka oraz jodu w po\
ywieniu oraz pobudzającego
wpływu hormonu tyreotropowego przysadki.
Synteza hormonów tarczycy odbywa się w trzech etapach:
1 koncentrowanie w tarczycy jodu,
2 tworzenie prekursorów,
3 łączenie ich w czynne związki hormonalne.
Wychwytywanie jodu przez tarczycę wynosi około 75 mg na dobę. W tarczycy zawarte
jest około 80% całego jodu w ustroju, tak\
e tarczyca ludzka zawiera około 8 mg jodu
organicznie związanego.
Hormony tarczycy są niezbędne do
" prawidłowego dojrzewania komórek,
" pobudzają procesy metaboliczne i energetyczne, wpływają na syntezę białek,
" regulują temperaturę ciała.
III. Choroby tarczycy.
Mogą wynikać z nieprawidłowej struktury i funkcji gruczołu.
1. Przebiegające z eutyreozą (eutyreoza  stan prawidłowego funkcjonowania tarczycy):
A) wole obojętne:
" Rozlane (sporadyczne, endemiczne),
" Guzkowe
B) Guzy:
" A
agodne,
" Złośliwe.
C) Stany zapalne.
2. Przebiegające z nadczynnością:
A) Wole nadczynne  choroba Gravesa  Basedowa.
B) Guzy:
" Gruczolak,
" Rak.
C) Nadmiar egzogennych hormonów.
Agnieszka Nowak, Dominika Orawiec 2007 r.
PIEL
GNIARSTWO CHIRURGICZNE
3. Przebiegające z niedoczynnością:
A) Niedoczynność występująca:
" Endemicznie,
" Z powodu zmian wrodzonych
B) Brak tkanki gruczołowej:
" Operacyjne usunięcie,
" Zniszczenie po napromieniowaniu,
" Wada wrodzona.
C) Choroby przysadki.
IV. Zaburzenia czynności gruczołu tarczowego wymagające postępowania chirurgicznego.
CHOROBA GRAVESA  BASEDOWA
Patogeneza
Choroba Gravesa  Basedowa zalicza się do grupy chorób autoimmunologicznych,
powstaje na skutek obni\
enia odporności komórkowej. Organizm zaczyna produkować
immunoglobuliny IgG, pobudzające tarczycę do produkcji hormonów tarczycy 
tyroksyny i T3.
Obraz kliniczny
Stan podwy\
szonego metabolizmu
Objawy stwierdzane w badaniu podmiotowym to:
- kołatanie serca,
- wzmo\
one pocenie,
- nietolerancja ciepła,
- nadmierna pobudliwość,
- bezsenność,
- nerwowość,
- spadek masy ciała,
- szybkie męczenie się.
Objawy stwierdzane w badaniu przedmiotowym to:
- szmer słyszalny nad gruczołem,
- dr\
enie rąk i języka,
- zaburzenia rytmu serca,
- poszerzenie szpary powiekowej.
Nieprawidłowe odkładanie mukopolisacharydów oraz nacieczenie tkanek limfocytami,
które przejawia się;
- wytrzeszczem gałek ocznych,
- obrzękiem powiek i spojówek,
- obrzękiem przedgoleniowym.
OBJAWY LABOLATORYJNE:
Agnieszka Nowak, Dominika Orawiec 2007 r.
PIEL
GNIARSTWO CHIRURGICZNE
" Podwy\
szone całkowite stę\
enie T3 i T4 w surowicy oraz podwy\
szony
współczynnik wiązania T3 (T3RU),
" Podwy\
szony wskaz
nik wolnej tyroksyny oraz zwiększony wychwyt jodu
promieniotwórczego,
" Scyntygrafia tarczycy ujawnia powiększoną tarczycę z obrazem jednolitego
rozmieszczenia znacznika,
" Stę\
enie cholesterolu w surowicy jest obni\
one,
" Stę\
enie cukru jest podwy\
szone.
Leczenie chirurgiczne
W chorobie Gravesa  Basedowa leczeniem z wyboru jest operacja obustronnego, niepełnego
wycięcia tarczycy  tyroidektomia. Zadaniem leczenia chirurgicznego jest usunięcie takiej ilości
tkanki tarczycowej, która pozwala na zniesienie nadczynności tarczycy, z jednoczesnym
pozostawieniem odpowiedniej ilości tkanki zapobiegającej niedoczynności (zazwyczaj 10  20 g).
Wskazania:
1) W przypadku niepowodzenia leczenia zachowawczego i braku remisji choroby po roku u
dorosłych i 3 miesiącach u dzieci,
2) Tak\
e z powodu odmowy przyjmowania leków lub reakcji alergicznej na lek.
Powikłania:
1) Przełom tarczycowy (cię\
ki stan zwiększonego metabolizmu z towarzyszącą gorączką i
tachykardią, które są związane z niekontrolowaną nadczynnością tarczycy),
2) Krwotok (pooperacyjny krwotok mo\
e spowodować zwę\
enie dróg oddechowych przez
ucisk na tchawicę i obrzęk krtani),
3) Niedoczynność przytarczyc (następstwem jest niskie stę\
enie wapnia w ustroju),
4) Uszkodzenie nerwu krtaniowego wstecznego.
CHOROBA PLUMMERA
Jest stanem nadczynności tarczycy. Objawia wskazujące na ta chorobę to:
- arytmie np. kołatanie serca,
- zmęczenie mięśniowe,
- obecność wieloguzkowego wola.
OBJAWY LABOLATORYJNE:
" Podwy\
szone stę\
enie T3 i T4,
" Wychwyt radioaktywnego jodu jest podwy\
szony w nadczynnych guzkach,
" Wydzielania w nadczynnych guzkach jest hamowane przez podawanie tyroksyny
(T4).
Leczenie chirurgiczne
Nadczynność tarczycy z powodu choroby Plummera jest spowodowana patologią w obrębie
tarczycy dlatego wycięcie tarczycy jest preferowaną metodą. Postępowanie przedoperacyjne i
śródoperacyjne jest takie samo jak w chorobie Gravesa  Basedowa , nie stosuje się jednak jodu,
poniewa\
mogłoby to nasilić istniejący stan nadczynności.
Agnieszka Nowak, Dominika Orawiec 2007 r.
PIEL
GNIARSTWO CHIRURGICZNE
V. Powiększenia tarczycy  wola.
Wola mogą obejmować cały gruczoł  wola uogólnione, lub jego część  wola ogniskowe.
Mogą być gładkie lub guzkowe i mogą występować w prawidłowo czynnej tarczycy,
niedoczynnej jak i nadczynnej.
1) Wole koloidowe i wole z niedoboru jodu  charakteryzuje się du\
ym, masywnym, miękkim
powiększeniem.
Leczenie  usuniecie ze względów uciskowych i kosmetycznych.
2) Ostre zapalenie tarczycy- rzadko występuje ,spowodowane jest przez szerzenie zaka\
enia
droga krwionośna lub gruczoły tarczowego. Obraz kliniczny ostrego zapalenia
charakteryzuje się bólem, zaczerwienieniem, obrzękiem nad obydwoma płatami tarczycy.
Leczenie polega na otwartym drena\
u lub ograniczonym wycięciu wraz z poda\
ą antybiotyków.
3) Podostre zapalenie tarczycy (wielokomórkowe, ziarniakowe lub zapalenie de Quervaina) jest
uwa\
ane za zapalenie wirusowe i często poprzedza je zapalenie górnych dróg oddechowych.
Obraz kliniczny podostrego zapalenia charakteryzuje się bólem gardła, powiększeniem
gruczołu, który mo\
e być niesymetryczny, stwardnieniem nad gruczołem. Zmniejszony
wychwyt radioaktywnego jodu mo\
e odró\
nia tę postać od ch.Gravesa  Basedowa.
Leczenie opiera się na poda\
y aspiryny lub kortykosteroidów. Leki przeciwtarczycowe są
nieskuteczne.
4) Przewlekłe zapalenie tarczycy występuje w dwóch głównych postaciach: choroby Hashimoto
i zapalenia tarczycy Riedla.
Choroba Hashimoto (wole limfocytarne)
Występuje głównie u kobiet i jest stosunkowo częstym zaburzeniem autoimmunologicznym.
Obraz kliniczny: powiększenie tarczycy (najczęściej typu rozsianego), niedoczynność.
OBJAWY LABOLATORYJNE:
" Testy czynnościowe tarczycy w normie,
" Wychwyt radioaktywny jodu i scyntygrafia tarczycy wskazują na zmniejszony wychwyt z
wysepkowatym rozmieszczeniem.
Leczenie  długotrwałe podawanie tyroksyny i leczenie chirurgiczne  je\
eli gruczoł nie
odpowiada na leczenie tyroksyną lub je\
eli nadal się powiększa.
Zapalenia tarczycy Riedla (włókniste)
Mią\
sz tarczycy jest prawie całkowicie zastąpiony zwartą tkanką włóknistą. Obraz kliniczny:
zazwyczaj choroba występuje w wieku średnim i mo\
e powodować objawy uciskowe: zaburzenia
połykania lub oddychania. Stan jest trudny do odró\
nienia od nowotworu tarczycy.
Leczenie  zabieg chirurgiczny, który spełnia funkcje i diagnostyczna i leczniczą.
5) Guzkowe powiększenia tarczycy.
Agnieszka Nowak, Dominika Orawiec 2007 r.
PIEL
GNIARSTWO CHIRURGICZNE
Rozsiane wole wieloguzkowe jest najczęstszą postacią powiększenia tarczycy. Obraz
kliniczny: wola są spowodowane przez gruczolakowaty rozrost gruczołu tarczowego.
Występuje ból, trudność w oddychaniu, połykaniu.
OBJAWY LABOLATORYJNE:
" Stę\
enia przeciwciał przeciwko tarczycy są w normie,
" Czynność tarczycy w normie,
" Wychwyt radioaktywnego jodu w normie,
" Na scyntygrafie widoczny pstry wychwyt w rejonach wieloguzkowatości
Leczenie  hormonalne lub, w przypadku gdy tarczyca jest znacznie powiększona, częściowe
wycięcie.
VI. Nowotwory tarczycy.
Charakterystyka guzka:
a) Konsystencja  guzki o twardej konsystencji wskazują na nowotwór złośliwy, miękkie 
najczęściej są łagodne.
b) Naciekanie  guzki mogą naciekać w obręb tarczycy lub do otaczających tkanek, np. mięśni
prą\
kowanych, tchawicy i wskazuje to na nowotwór.
c) Guzkowatość  pojedyncze guzki są w 20% złośliwe. Guzki, które pojawiają się nagle i
szybko się powiększają, mogą świadczyć o rozroście nowotworowym tarczycy.
d) Jednostronne powiększenie węzłów chłonnych wskazuje na złośliwy nowotwór tarczycy.
OBJAWY LABOLATORYJNE:
" Miano przeciwciał przeciw tarczycy mo\
e być podwy\
szone, gdy\
rak mo\
e
współistnieć z ch. Hashimoto,
" Test kalcytoninowy  stę\
enie jest podwy\
szone u chorych na raka rdzeniastego
tarczycy,
" USG pomocne jest w rozpoznaniu niemacalnych guzków,
" Biopsja rdzeniowa  dzięki niej mo\
emy odró\
nić guzki złośliwe od łagodnych,
" Biopsja cienkoigłowa.
Leczenie chirurgiczne guzków.
Rozległość operacji zale\
y od:
" Typu raka (brodawczakowaty  stanowi 80% wszystkich raków tarczycy,
pęcherzykowy  20%, rdzeniasty, mięsak limfatyczny)
" Rozległości guza,
" Biologicznej aktywności guza.
Do oceny złośliwości guzka jest konieczne uzyskanie mro\
onego skrawka z usuniętej tkanki. Je\
eli
zmiana wydaje się złośliwa i wychodzi poza obręb tarczycy lub dotyczy obydwu płatów to
wskazane jest całkowite wycięcie tarczycy. Wycięcie węzłów chłonnych jest wskazane gdy
przypuszcza się, \
e są wciągnięte w proces nowotworowy. Przytarczyce oraz nerw krtaniowy
wsteczny nale\
y zlokalizować podczas ka\
dej operacji. Je\
eli dopływ krwi do przytarczyc został
upośledzony w czasie operacji wskazane jest aby je ponownie wszczepić do odpowiednich miejsc w
Agnieszka Nowak, Dominika Orawiec 2007 r.
PIEL
GNIARSTWO CHIRURGICZNE
mięśniach szkieletowych.
DIAGNOSTYKA
Rozpoznanie choroby tarczyc opiera sie na:
Oglądaniu pacjenta, badaniu palpacyjnym szyi i przeprowadzonym wywiadzie.
Badaniu ultrasonograficznym. Za pomoą głowicy ultradz
wiekowej mo\
na zobrazować
wielkość i kształt tarczycy oraz guzki zawarte w jej obrębie.
Aspiracyjnej biopsji cienkoigłowej. Pozwala ona na uzyskanie komórek do badania
cytologicznego i jest pomocna w diagnostyce guzków tarczycy oraz w planowaniu leczenia.
Oznaczeniu pozmiomu T3 i T4, TSH w surowicy krwi.
Określeniu w surowicy krwi stę\
enia cholesterolu, glukozy i aktywności fosfotazy
alkalicznej. W nadczynności tarczycy stę\
enie cholesterolu jest obni\
one, natomiast stę\
enie
glukozy i aktywności fosfotazy alkalicznej są podwy\
szone.
Zdjęciu radiologicznym szyi ( tchawica mo\
e byc przesunięta).
Scyntygrafii tarczycy (*) wykonanej z wykorzystaniem promieniotwórczego izotopu jodu (
131
I ). Pozwala ustalić rozmieszczenie tkanki tarczyowej gromadzacej jod.
* Scyntygrafia jest metodą uzyskiwania obrazu narządów, a przede wszystkim oceny ich czynności, przy pomocy niewielkich dawek izotopów
promieniotwórczych (radioznaczników). Izotopy podawane są zwykle bezpośrednio do naczyń, wyjątkowo doustnie. Istnieją specjalne monogramy i
wzory, na podstawie których oblicza się dawkę izotopu w zale\
ności od masy i powierzchni ciała. Najczęściej u\
ywanym radioizotopem jest technet-
99m, rzadziej u\
ywa się jodu-131, talu-201 i galu-67. Izotopy te zwykle są związane z odpowiednio dobranymi związkami chemicznymi
powodującymi gromadzenie się ich w tym, a nie w innym narządzie. I tak: koloidalna siarka wychwytywana jest przez komórki Browicza-Kupfera
wątroby; kuleczki albumin zatrzymują się w naczyniach włosowatych płuc; technet połączony z fosforanami gromadzi się w kościach.
Radioizotopy u\
ywane w badaniach scyntygraficznych emitują względnie mało szkodliwe dla organizmu promieniowanie gamma. Promieniowanie
beta niszczące komórki u\
ywane jest w terapii radioizotopowej. Pochłonięta dawka waha się zwykle od 0,1 do 1Gy (Greja). Rozmieszczenie
izotopów, oraz drogi ich przepływu, wydzielania i wydalania, obrazuje się na monitorze komputera przy pomocy urządzeń zwanych scyntygrafami
albo gammakamerami Scyntygrafy są aparatami, w których detektor przesuwa się nad badanym narządem. Jego obraz drukowany jest na papierze
. Aparaty te są dziś ju\
bardzo przestarzałe a czas badania bardzo długi, więc u\
ywa się ich przede wszystkim do badania małych narządów (np.
tarczycy). Gamma kamery są nowszą generacją aparatów medycyny nuklearnej. Du\
a głowica tego aparatu obejmuje swoim polem widzenia całość
badanego narządu (wątroby, serca, mózgu, nerek), a badanie trwa znacznie krócej w porównaniu ze scyntygrafem. Wynik badania mo\
na otrzymać
na błonie fotograficznej, chocia\
obecnie utrwala się znacznie częściej w pamięci komputera. W obrazie komputerowym, zale\
nie od potrzeb,
mo\
liwa jest zmiana skal barwnych, filtrowanie, wygładzanie a przede wszystkim badanie czynności narządów. Gamma kamery ruchome (rotujące)
umo\
liwiają uzyskanie obrazów warstwowych (tomograficznych), podobnie jak w tomografii komputerowej . Obrazy te uzyskuje się przez okrę\
ny
ruch głowicy aparatu wokół ciała pacjenta. Technika ta określana jest jako tomografia emisyjna pojedynczego fotonu (z angielskiego - SPECT).
Badanie izotopowe nie jest badaniem niebezpiecznym. Pochłonięta dawka nie przekracza dwukrotności dawki rentgenowskiego badania płuc, a w
niektórych przypadkach jest zdecydowanie mniejsza. Badania izotopowe nie stwarzają wymiernego zagro\
enia dla domowników osoby poddanej
badaniu. Badania izotopowe nie są badaniami drogimi. Ich koszt jest nieco wy\
szy od badań ultrasonograficznych, a znacznie ni\
szy od tomografii
komputerowej i rezonansu magnetycznego.
Badaniu laryngologicznym, które wyka\
e czynność i prawidłowe ulo\
enie strun głosowych i
krtani.
POSTEPOWANIE PIELEGNACYJNE PRZED I PO ZABIEGU OPERACYJNYM
przed:
poinformowanie pacjenta o trudnościach mogący wystapić w okresie pooperacyjnym (
trudnosci w połykaniu, mówieniu, niekiedy przejściowa chrypka, trudności w poruszaniu
głową)
poinformowanie o ewentualnej konieczności zało\
enia rurki tracheostomijnej w trakcie
trwania operacji ( gdy mamy doczynienia z bardzo du\
ym wolem)
wsparcie psychiczne pacjenta i jego rodziny
kontrola podstawowych parametrów \
yciowych
Agnieszka Nowak, Dominika Orawiec 2007 r.
PIEL
GNIARSTWO CHIRURGICZNE
kontrola masy ciała pacjenta
wyjaśnienie znaczenia premedykacji i znieczulenia, przedstawienie objawów które mogą
wystąpic po podaniu leków
udział pielegniarki w wykonaniu niezbędnych badań ( grupa krwi, morfologia, OB, czas
krwawienia i krzepnięcia krwi itp. )
przygotowanie higieniczne pacjenta do zabiegu
zebranie pelnego wywiadu z pacjentem, jak rownie\
zebranie pełnej dokumentacji
wyrównanie niedoborów i uzyskania mozliwie dobrego stanu ogólnego - przetaczenie
dozylne płynu Ringera lub innego roztworu fizjologicznego
obserwacja pod kątem niepokojacych objawów stanowiących przeciwskazanie do zabiegu
przygotowanie przedowu pokarmowego do operacji ( całkowite oczyszczenie)
poinformowanie o koniecznosci zdjęcia protez, bizuterii itp.
Wykonanie premedykacji na 30 min do 1 h przed operacja
przygotowanie łózka pooperacyjnego
przygotowanie karty obserwacji
itp.
po:
pomoc w uło\
eniu głowy, bez nadmiernego odwiedzenia ku tyłowi, zapobieganie uczuciu
 odrywania głowy
zmniejszenie uczucia bólu rany pooperacyjnej
dokładna obserwacja pola operacyjnego pod kątem wystąpiena ewentualnych krwawień
kontrolna jakości i ilości krwi wypływającej przez zało\
ony dren
kontrola podstawowych parametrów \
yciowych ze szczególnym uwzględnieniem oddechu
pacjenta pod kątem wystąpienia duszności mogących zagra\
ać \
yciu chorego
obserwacja pod kątem wystąpienia ewentualnej hipokalcemi objawiająca sie klinicznie w
postaci tę\
yczki (w przypadku usunięcia bądz
uszkodzenia przytarczyc) --> pacjent uskar\
a
się na uczucie drętwienia i mrowienia w okolicy ust, nosa, palców rąk i nóg. W przypadku
stwierdzenia tych objawów o nieznaczym nasileniu dla potwierdzenia rozpoznania utajonej
jeszcze tę\
yczki, mo\
na choremu zało\
yc na ramię stazę lub mankiet aparatu do mierzenia
ciśnienia, a wówczas po 1-2 min wystąpi samoistny skurcz mięśni palców i dłoni badanej
ręki, jest to tzw. objaw Trousseau. Następnym objawem charakterystycznym dla utajonej
tę\
yczki jest objaw Chwostka  polegający na uderzeniu palcem lub młoteczkiem
neurologicznym w miejsce wyjścia nerwu twarzowego, tzn. w \
uchwę tu\
przed płatkiem
usznym. W przyapdku tę\
yczki występuje skurcz mieśni danej połowy twarzy
udział pielegniarki w farmakoterapii
itp.
NADCZYNNOŚĆ TARCZYCY
Nadczynność tarczycy to nadmiar krą\
ących we krwi hormonów tarczycy i obecność
patologicznych skutków nadmiaru tych hormonów. Najczęstszymi przyczynami nadczynności jest
pobudzenie tarczycy przez grupę własnych przeciwciał (autoprzeciwciał) wytwarzanych
patologicznie (choroba Graves-Basedowa) lub obecność gruczolaka, który wydziela hormony
tarczycy niezale\
nie od wydzielanego przez przysadkę mózgową hormonu tyreotropowego (TSH).
Rzadziej nadczynność tarczycy bywa skutkiem przedawkowania hormonów tarczycy przez lekarza
Agnieszka Nowak, Dominika Orawiec 2007 r.
PIEL
GNIARSTWO CHIRURGICZNE
w leczeniu wola prostego lub mią\
szowego. Nadczynność występuje równie\
we wstępnej fazie
zapaleń tarczycy: wirusowego lub autoimmunologicznego.
Objawy są ró\
norakie i mogą przyjmować poni\
szą postać jako izolowany objaw, bądz
grupa
objawów:
" wzmo\
ona pobudliwość nerwowa
" zwiększona potliwość
" nietolerancja gorąca
" kołatania serca i tachykardia
" duszność
" uczucie osłabienia
" utrata masy ciała
" wzmo\
ony apetyt
" dr\
enie rąk
" ciepła i wilgotna skóra
" powiększenie tarczycy (wole tarczycy)
" u dzieci - przyspieszenie wzrostu
Dla potwierdzenia rozpoznania nadczynności tarczycy wskazane jest wykonanie w surowicy
oznaczeń hormonów: tyreotropowego (TSH) oraz tzw. wolnych hormonów tarczycy (nie
związanych z białkami transportującymi) T4 oraz T3.
Oznaczenie wolnych hormonów ma znaczenie zwłaszcza w stanach chorobowych, które cechuje
zmiana stę\
enia białek surowicy. Stan taki mo\
e powodować, i\
nie obserwuje się negatywnych
następstw podwy\
szonego poziomu hormonów całkowitych w sytuacji zwiększonej pojemności
białek wią\
ących (sytuacja spotykana np. w fizjologicznej cią\
y) lub odwrotnie w stanach
hipoproteinemii. Efekt metaboliczny typowy dla nadczynności tarczycy występuje, pomimo \
e
poziomy oznaczanych całkowitych T4 i T3 mieszczą się w normie.
NIEDOCZYNNOŚĆ TARCZYCY
Niedoczynność tarczycy to niedobór krą\
ących we krwi hormonów tarczycy i obecność
patologicznych skutków niedoboru tych hormonów. Choroba ta spowodowana jest najczęściej
uszkodzeniem gruczołu (np. przewlekłym zapaleniem tarczycy o podło\
u immunologicznym,
leczeniem nadczynności tarczycy radiojodem lub szkodzeniem operacyjnym). Chory z
niedoczynnością tarczycy przybiera na wadze, często marznie, głos jego staje się szorstki, skóra
chłodna, mo\
e rogowacieć skóra na łokciach i kolanach. Niedoczynność tarczycy mo\
e
przyspieszyć rozwój mia\
d\
ycy i jej powikłań.
W celu zdiagnozowania zaburzeń czynności tarczycy oznacza się w surowicy krwi poziomy
hormonów: TSH, fT3 i fT4, aby określić czy niedoczynność tarczycy jest pierwotna lub wtórna.
W pierwotnej niedoczynności tarczycy stę\
enie TSH jest wysokie, a stę\
enia fT3 i fT4 niskie.
Zwiększa się równie\
stę\
enie cholesterolu całkowitego.
We wtórnej niedoczynności tarczycy stę\
enie TSH jest niskie, a stę\
enie cholesterolu
całkowitego obni\
one. Jednocześnie obni\
eniu ulegają stę\
enia innych hormonów tropowych
wydzielanych przez przysadkę mózgową. Zawsze powinno być równie\
wykonane usg tarczycy. O
innych specjalistycznych badaniach decyduje lekarz endokrynolog.
Dla zró\
nicowania czy wtórna niedoczynność tarczycy jest pochodzenia przysadkowego czy
Agnieszka Nowak, Dominika Orawiec 2007 r.
PIEL
GNIARSTWO CHIRURGICZNE
podwzgórzowego, wykonuje się test stymulacji z TRH. W przypadku uszkodzenia podwzgórza, po
podaniu TRH następuje gwałtowny wzrost wydzielania TSH. A w przypadku uszkodzenia
przysadki, nie obserwujemy \
adnej odpowiedzi hormonalnej po podaniu TRH.
Leczenie niedoczynności tarczycy opiera się na doustnym podawaniu preparatu hormonów
tarczycy. Poniewa\
w początkowym okresie leczenia niedoczynności tarczycy mo\
e dochodzić do
nasilenia objawów choroby wieńcowej, stąd terapię tą u osób w wieku średnim i starszym nale\
y
zaczynać od niskich dawek hormonów.
Agnieszka Nowak, Dominika Orawiec 2007 r.