POLITECHNIKA ÅšL
SKA
WYDZIAA
ORGANIZACJI I ZARZ
DZANIA
Instrukcja do laboratorium z przedmiotu:
Zintegrowane Systemy Informatyczne
w Przedsiębiorstwie
Instrukcja nr 5
INSTRUKCJA DO LABORATORIUM Z PRZEDMIOTU:
Zintegrowane Systemy Informatyczne w Przedsiębiorstwie
I. Nr instrukcji : 5 Rok studiów /semestr.....
II. Temat ćwiczenia: Procesy gospodarcze w systemie proALPHA®
III. Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenie jest poznanie wybranych funkcji modułu  Produkcja , będącego częścią systemu
proALPHA i nabycie umiejętności wykonania w systemie podstawowych operacji związanych
z obsługą procesów gospodarczych (związanych z wytwarzaniem produktów).
Po wykonaniu ćwiczenia student powinien umieć wprowadzić nowe zlecenie klienta oraz
wygenerować zlecenie produkcyjne, przeprowadzić planowanie materiałowe (MRP) dla zlecenia
produkcyjnego, wygenerować zamówienia do dostawców oraz dokonać rejestracji zamówionych
materiałów.
VI. Podstawy teoretyczne:
Moduł  Produkcja jest powiązany z modułami: Sprzeda\
(tam następuje wprowadzenie zlecenia
klienta), Gospodarka materiałowa (tam następuje generowanie przez MRP propozycji zamówień na
materiały, tam te\
generuje się te zamówienia), Zakupy (tam następuje przyjęcie do systemu
zamówionych materiałów, kontrola rachunków będąca jednocześnie księgowaniem faktur zakupu)
Zlecenie klienta (zamówienie klienta) jest procesem inicjującym działania następcze.
Zlecenie to generuje powstawanie zapotrzebowania na artykuły, które pokrywane jest
poprzez zlecenia produkcyjne (produkcję własną) lub zlecenia zakupu (zamówienia do dostawców).
Zlecenie produkcyjne realizowane jest w ramach procesów/działań przypisanych do struktur
wytwarzanych produktów (patrz instrukcja nr 4). Zakończenie realizacji tych procesów następuje
poprzez tzw. zgłoszenia produkcji, które powodują ostatecznie rejestracje przyjęcia produktów
gotowych na magazyn oraz pobrania materiałów do produkcji.
Zlecenie zakupu reprezentuje kontraktowe uzgodnienie z dostawcą na zakup partii towarów. Ma ono
numer identyfikujÄ…cy oraz informacje kierowane do firmy bÄ…dz
wykonawcy, dotyczÄ…ce zamawianego
dobra lub usługi oraz terminu dostawy. W związku z tym musi zawierać nazwę dostawcy, kod pozycji
asortymentowej według dostawcy, adres dostawcy, informacje o terminie dostawy itd. Danymi
wejściowymi dla tego modułu są:
" Bezpośrednie zamówienia klientów na towary. W tym przypadku zamawiane są towary pod
konkretne zamówienie klienta.
" Zapotrzebowanie na półprodukty, materiały oraz surowce, niezbędne do wyprodukowania
zamówionych przez klienta dóbr. W tym przypadku wielkość zapotrzebowania zale\
y ilości
zamówionych dóbr oraz ich składu (tzw. funkcja BOM; Bill of material, parz instrukcja nr 1).
W tym przypadku zlecenie do dostawców, generowane są poprzez funkcję MRP.
" Zapotrzebowanie wynikających z przyjętej przez przedsiębiorstwo polityki zakupowej, np.:
utrzymywanie minimalnych stanów magazynowych określonych towarów.
V. Literatura:
Literatura podstawowa:
" Adamczyk A., Chmielarz W.: Zintegrowane systemy informatyczne wspomagania
zarzÄ…dzania, Wyd. WSE-1, Warszawa 2005.
" Bojarski R.: Systemy Informatyczne w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Wyd. Politechniki
ÅšlÄ…skiej, Gliwice 2003.
Literatura uzupełniająca:
" Adamczewski P.: Zintegrowane systemy informatyczne w praktyce. Wyd. IV, MIKOM,
Warszawa 2004.
" Durlik I.: In\
ynieria Zarządzania, Agencja wydawnicza Placet, Gdańsk 1996.
" Kluge P.D., Ku\
dowicz P., Orzeszko P.: Systemy informatyczne zarządzania. Skrypt do zajęć
laboratoryjnych (nie publikowany), UZ, Zielona Góra 2007.
" Landsvater D.V., Gray C.D.: MRPII Standard System, Oliver Wight Publications, 1989.
" Wallace T.F., Kremzar M.H.: ERP: Making It Happen. The Implementers Guide To Success
with Enterprise Resource Planning, Wiley&Sons 2001
str. 2
VI. Wymagania:
Przed przystąpieniem do realizacji tego ćwiczenia student powinien:
" znać i rozumieć schemat przepływów materialnych i informacyjnych w dziale zakupów
przedsiębiorstwa produkcyjno  handlowego,
" znać numer kodu (identyfikator) swojej grupy i umieć wprowadzać do systemy proALPHA
dane, korzystajÄ…c ze  swojego numeru kodu
" umieć wprowadzić do systemu proALPHA dane podstawowe (artykuły, dostawcy, klienci),
" wykonać poprzednią instrukcję (nr 4) dotyczącą wprowadzenia artykułów, definiowania
struktur, tworzenia grup zasobów produkcyjnych, procesów, przyporządkowywania procesów
do struktur produktów, tworzenia grup MRP.
VII. Zadania szczegółowe:
" wprowadzenie zlecenia klienta
" wygenerowanie zlecenia produkcyjnego
" przeprowadzenie planowania materiałowego MRP
" wygenerowanie zamówienia do dostawcy
" przyjęcia zamówionych materiałów
" zamknięcia dnia i księgowanie magazynowe
VIII. Zadanie do wykonania:
Nale\
y wprowadzić zamówienie klienta, który zlecił wytworzenie i dostawę 10 sztuk produktu P2 z
określonym terminem dostawy. Następnie nale\
y wygenerować odpowiednie zlecenie produkcyjne,
utworzyć podzlecenia produkcyjne. Przeprowadzić harmonogramowanie zlecenia produkcyjnego,
przeprowadzić planowanie materiałowe (MRP) aby w końcu wygenerować zamówienia do dostawców
i dokonać rejestracji przyjęcia zamówionych materiałów. Na koniec dokonać księgowania
magazynowego.
UWAGA:
Nale\
y pamiętać, aby posługiwać się WYA

CZNIE numerem kodu swojej grupy, tak jak zostało
to przedstawione w instrukcji 1. Niniejsze ćwiczenie jest w du\
ej mierze KONTYNUACJ

ćwiczenia nr 4. Korzysta się tu ze stworzonych tam struktur, grup zasobów, procesów, grup
MRP itd.
IX. Procedura wykonania zadania laboratoryjnego
str. 3
1. Procesy gospodarcze (transakcje)
Procesy gospodarcze zachodzące w przedsiębiorstwie produkcyjnym związane są z wytwarzaniem
produktów. Dla uproszczenia w opisie posłu\
ono się skróconymi indeksami artykułów  bez
identyfikatora firmy.
1.1. Zlecenie klienta i zlecenie produkcyjne
% Zlecenie klienta
Klient o numerze 100071 zlecił wytworzenie i dostawę 10 szt. produktu P2 z terminem dostawy
21.12.2007r. zgodnie z warunkami dostaw i płatności określonych w danych podstawowych tego
klienta.
Åšcie\
ka dostępu: proALPHA / Sprzeda\
/ Zlecenie / Zlecenie > Nowy.
1.1.1.
Jak wygląda aktualna sytuacja dotycząca planowania materiałowego?
Åšcie\
ka dostępu: proALPHA / Dane podstawowe / Artykuły / (Opcja) Info / Artykuł / Magazyn / Zapas całkowity
oraz & / (Opcja) Info / Artykuł / Magazyn / Konta MRP / Razem / Wg daty.
Artykuł Stan zleceń Stan zamówień Zapotrzebowanie Pokrycie Zapas magazyn.
P2 10 - 10 - -
1.1.2.
Dla zlecenia klienta wygeneruj zlecenie produkcyjne.
str. 4
1.1.3.
Jak wygląda aktualna sytuacja dotycząca planowania materiałowego?
Artykuł Stan zleceń Stan zamówień Zapotrzebowanie Pokrycie Zapas magazyn.
P2 10 10 - 10 -
1.1.4.
Sprawdz
informacje o utworzonych dokumentach
Åšcie\
ka dostępu: proALPHA / System informacyjny / Firma / Dokumenty sprzeda\
y
lub & / Dane podstawowe / Artykuł / Info / Artykuł / Dokumenty)?
% Zlecenie produkcyjne
Wygenerowanie zlecenia produkcyjnego dla wyrobu gotowego (P2) powoduje równie\
utworzenie
podzleceń produkcyjnych (przy rodzaju artykułu (RA) = 0 lub 5) dla podzespołów o takim samym
numerze zlecenia produkcyjnego, ale innym nr zgłoszenia (NrZgł).
Åšcie\
ka dostępu: proALPHA / Produkcja / Zlecenie produkcyjne / Zlecenie produkcyjne (Ctrl + A).
str. 5
Wykres Gantta dla zlecenia produkcyjnego przed harmonogramowaniem ilustruje poni\
szy rysunek.
Åšcie\
ka dostępu: proALPHA / Produkcja / Zlecenie produkcyjne / Zlecenie produkcyjne / Info / Wykres Gantta
zlecenia.
1.1.5.
Przeprowadz
harmonogramowanie zlecenia produkcyjnego. Zlecenie produkcyjne zmieni wtedy status
z (B) - zlecone na (E)  zaplanowane. Zatwierdzenie spowoduje zmianÄ™ statusu na (F)-w produkcji.
Operacje te wykonujemy w oknie zlecenia produkcyjnego Parametry. Wykonanie tych operacji dla
zlecenia głównego (w tym przypadku dla P2; NrZgł  11392) spowoduje równie\
ich wykonanie dla
podzleceń.
Po przeprowadzeniu harmonogramowania i zatwierdzeniu status wszystkich zleceń zmieni się na (E) -
Zaplanowane. System wyznaczy równie\
terminy rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych zleceń
(por. poni\
ej).
Åšcie\
ka dostępu: Produkcja / Zlecenie produkcyjne / Zlecenie produkcyjne (Ctrl + A).
Wykres Gantta dla zlecenia produkcyjnego po harmonogramowaniu ilustruje poni\
szy rysunek.
Åšcie\
ka dostępu: Produkcja / Zlecenie produkcyjne / Zlecenie produkcyjne / Info / Wykres Gantta zlecenia.
str. 6
1.1.6.
Uzasadnij wyniki harmonogramowania, który ilustruje powy\
szy rysunek.
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
str. 7
1.2. MRP  dyspozycja materiałowa i produkcyjna
Zakłada się harmonogramowanie wstecz. Przyjęto 5 dni roboczych na ka\
dy stopień produkcji i
terminem zamówienia z przykładu. Aktualny zapas oraz stan zamówień dla wszystkich artykułów
wynoszÄ… 0.
1.2.1.
Przeprowadz
planowanie materiałowe (MRP) dla głównego zlecenia produkcyjnego.
Åšcie\
ka dostępu: Produkcja / Zlecenie produkcyjne / Zlecenie produkcyjne / (Zakładka) Parametry.
Efektem planowania materiałowego (MRP) jest utworzenie propozycji zamówień na materiały. Widok
propozycji zamówień przedstawiono poni\
ej.
Åšcie\
ka dostępu: Gospodarka materiałowa / MRP / Edycja propozycji MRP / Propozycje MRP wg daty zamówień.
str. 8
Edycja pozycji umo\
liwia ewentualną zmianę zaproponowanych wartości (np. daty zapotrzebowania).
Åšcie\
ka dostępu: & / Propozycje MRP wg daty zamówień / Edycja / Opracowanie propozycji MRP.
1.2.2.
NanieÅ› wyniki harmonogramowania do poni\
szej tabeli uwzględniając czas realizacji zleceń dla
produktu gotowego i podzespołów, czas dostaw oraz czas wewnętrznej dostawy (1 dzień) dla
materiałów.
Najpóz
niejszy termin: 15.11 22.11 29.11 06.12 07.12 13.12 14.12 21.12
Zapotrzebowanie pierwotne P2 10
Zapotrzebowanie wtórne P3 1*10=10
Zapotrzebowanie wtórne M8 1*10=10
Zapotrzebowanie wtórne P4 1*10=10
Zapotrzebowanie wtórne P5 2*10=20
Termin zamówienia M8 10
Zapotrzebowanie wtórne M6 1*10=10
Zapotrzebowanie wtórne M7 1*20=20
Termin zamówienia M6 10
Termin zamówienia M7 20
1.2.3.
Jak wygląda aktualna sytuacja dotycząca planowania materiałowego dla artykułów w poni\
szej tabeli?
Artykuł Stan zleceń Stan zamówień Zapotrzebowanie Pokrycie Zapas magazyn.
M6 10
M7 20
M8 10
str. 9
1.3. Zamówienie (do dostawcy)
Tworzenie zamówień następuje z wykorzystaniem funkcji Generowanie, która dostępna jest w oknie
Propozycji zamówień MRP. Po zaznaczeniu pozycji następuje generowanie zamówień.
Åšcie\
ka dostępu: Gospodarka materiałowa / MRP / Edycja propozycji MRP / Propozycje MRP wg daty zamówień.
Po uruchomieniu tej funkcji wygenerowane pozycje znikajÄ… z tego okna.
1.3.1.
Jak wygląda aktualna sytuacja dotycząca planowania materiałowego dla artykułów?
Artykuł Stan zleceń Stan zamówień Zapotrzebowanie Pokrycie Zapas magazyn.
M6 10 10 10
M7 20 20 20
M8 10 10 10
W odniesieniu do opracowanego harmonogramu produkcji wygenerowano następujące propozycje
zamówień:
10 * M6 (termin 15.11) i 20 * M7 (termin 22.11)............................ do dostawcy 700071 (nr 33500040);
10 * M8 (termin 06.12) .................................................................. do dostawcy 700072 (nr 33500041).
Åšcie\
ka dostępu: Zakupy / Realizacja zamówienia / Zamówienie / Funkcja / Szybkie wprowadzanie.
str. 10
1.4. Przyjęcie towaru
% Rejestracja przyjęcia materiałów
1.4.1.
Dokonaj rejestracji przyjęcia zamówionych materiałów (dla dwóch zamówień).
Rejestracja następuje po kliknięciu na przycisk Nowy w oknie Przyjęcia towarów. Po wyborze (za
pomocą Ctrl + A) lub wpisaniu właściwego numeru dokumentu kliknij na przycisk Otwórz .
Åšcie\
ka dostępu: Zakupy / Realizacja zamówienia / Przyjęcie towaru
Następnie kliknij na przycisk Przyjęcie komp. i OK oraz potwierdz
zamiar zaksięgowania przyjęcia
towaru. TakÄ… sama operacjÄ™ przeprowadz
dla przyjęcia materiałów z drugiego zamówienia.
1.4.2.
Sprawdz
status zamówień po tej operacji (Dane podstawowe dostawcy / Info / Dostawca / Dokumenty
/ Zamówienia).
1.4.3.
Jak wyglądają stany oraz dane Konta MRP po przyjęciu towarów?
Artykuł Stan zleceń Stan zamówień Zapotrzebowanie Pokrycie Zapas magazyn.
M6 10 10 10
M7 20 20 20
M8 10 10 10
1.4.4.
Sprawdz
ceny średnie.
Åšcie\
ka dostępu: Dane podstawowe Artykuły / (Opcja) Info / Artykuł / Magazyn / Transakcje
Artykuł Cena przeciętna
M6 75,000000
M7 36,000000
M8 93,000000
str. 11
 % Zamknięcie dnia i księgowania magazynowe
Przyjęto metodę wyceny zapasów według cen przeciętnych (średniej wa\
onej). Zało\
ono kompletne
przyjęcie towarów (według uzgodnionych cen). Oznacza to, \
e nowe ceny przeciętne odpowiadają
cenom zakupu z zamówień (tym samym  z danych podstawowych).
1.4.5.
Uruchom procedurę Zamknięcie dnia oraz sprawdz
wygenerowane w ten sposób księgowania.
Poniewa\
przed przyjęciem na magazyn nie było zapasów, ceny przeciętne dla materiałów M6, M7, M8
wynoszą odpowiednio 75,-; 36,-; 93,- zł/szt.
Wskutek rejestracji operacji przyjęcia towarów system wygenerował następujące automatyczne
księgowania (10*75 + 20*36 + 10*93 = 2 400 zł):
Rozliczenie zakupu -
Materiały (31000)
Dostawy niefakturowane (30200)
2 400,- 2 400,-
Informacja o powy\
szym księgowaniu dostępna jest poprzez opcję Info / Ostatnie księgowania
lub w Systemie informacyjnym.
Istnieje mo\
liwość sprawdzenia zarówno dekretu księgowego, jak i pozycji zaksięgowanych
dokumentów (Funkcja / Szczegóły księgowania / Funkcja / Pozycje dokumentu):
str. 12
X Sprowadzanie z wykonania zadania laboratoryjnego
Prawidłowe wykonanie zadania laboratoryjnego potwierdza pisemne sprowadzanie. Sprowadzanie
obejmuje wypełnienie poni\
szej tabeli oraz wklejenie zrzutów ekranowych przedstawiających podgląd
wydruku trzech wygenerowanych w trakcie ćwiczenie dokumentów systemu proALPHA:
" zlecenia klienta
" wykres Gantta dla zlecenia produkcyjnego po harmonogramowaniu
" zlecenia do dostawcy na dostawę materiałów
" dokumentu przyjęcia zamówionych materiałów
" faktury zakupu
Imiona i nazwiska członków grupy
Czterocyfrowy numer kodu grupy
Numer zlecenia klienta
Numer zlecenia produkcyjnego
Numer zamówienia do dostawcy
Numer faktury
str. 13
Instrukcja do laboratorium z przedmiotu: ...................................................................... 1
1. Procesy gospodarcze (transakcje) ...................................................................................... 4
1.1. Zlecenie klienta i zlecenie produkcyjne ..................................................................... 4
1.1.1.................................................................................................................................... 4
1.1.2.................................................................................................................................... 4
1.1.3.................................................................................................................................... 5
1.1.4.................................................................................................................................... 5
1.1.5.................................................................................................................................... 6
1.1.6.................................................................................................................................... 7
1.2. MRP  dyspozycja materiałowa i produkcyjna.......................................................... 8
1.2.1.................................................................................................................................... 8
1.2.2.................................................................................................................................... 9
1.2.3.................................................................................................................................... 9
1.3. Zamówienie (do dostawcy) ...................................................................................... 10
1.3.1.................................................................................................................................. 10
1.4. Przyjęcie towaru....................................................................................................... 11
1.4.1.................................................................................................................................. 11
1.4.2.................................................................................................................................. 11
1.4.3.................................................................................................................................. 11
1.4.4.................................................................................................................................. 11
1.4.5.................................................................................................................................. 12
str. 14