1. Odkształcenia w procesie walcowania (wymienić, podać wzory)
- gniot - "g=g0-g1, gdzie g0 to grubość początkowa materiału a g1 grubość końcowa
materiału. Jest to wzór na odkształcenie bezwzględne. Natomiast odkształcenie rzeczywiste
to ln(g1/g0)
- poszerzenie - "b=b1-b0, gdzie b1 szerokość końcowa a b0 szerokość początkowa.
Poszerzenie rzeczywiste to: ln(b1/b0)
- wydłużenie - "l=l1-l0, gdzie l1 długość końcowa l0 początkowa. Wydłużenie rzeczywiste:
ln(l1/l0)
2. Wymienić 8 rodzajów wyciskania
- ze względu na temperaturę: na zimno, na ciepło, na gorąco
- ze względu na kierunek płynięcia materiału: współbieżne, przeciwbieżne, z bocznym
wypływem materiału, złożone
- ze względu na kształt otrzymanych wyrobów: prętów, rur, naczyń
- specjalne: hydrostatyczne,
3. Dla jakich blach i materiałów stosowana jest próba Erichsena (grubość i rodzaj
materiału)
Próba Erichsena stosowana jest dla blach cienkich o grubości 0,1-2mm. Materiały dla których
możemy ją wykonać to materiały Żelazne i nieżelazne oraz ich stopy. Próba Erichsena jest to
próba tłoczności.
4. Wymienić 6 rodzajów tłoczności blach
- P  płytko tłoczna
- T  tłoczna
- G  głęboko tłoczna
- B  bardzo tłoczna
- SSB  blachy karoseryjne, najlepsza tłoczność, na bardzo trudne wytłoczki
- SB  blachy na trudne wytłoczki.
5. W jaki sposób wyznaczyć z krzywej rozciągania naprężenie jednostkowe sigma
Ã= F/S0, gdzie F- siÅ‚a rozciÄ…gajÄ…ca, a S0 pole przekroju materiaÅ‚u (przed rozciÄ…ganiem)
6. Jaka jest różnica miedzy wydłużeniem A i A z indeksem 11,3
- A  poczÄ…tkowa dÅ‚ugość pomiarowa l0=5,65*"S0
- A11,3  poczÄ…tkowa dÅ‚ugość pomiarowa l0=11,3*"S0
Przy czym wydłużenie liczymy ze wzoru A(A11,3)= "l/l0*100%
7. Warunek stosowania dociskacza. Rola dociskacza
g/D*100d"5*(1-m1), gdzie g- grubość blachy, D średnica krążka, albo elementu wytłoczonego,
m1- współczynnik wytłaczania. Gdy warunek ten jest spełniony wtedy stosujemy dociskacz.
Dociskacz stosujemy, aby zabezpieczyć materiał przed pofałdowaniem.
8. Dwa sposoby zabezpieczania pras przed przeciążeniem
- bezpiecznik ścinowy płytkowy
- zawór pneumatyczny
- czujnik indukcyjny
- zawór bezpieczeństwa
9. W jaki sposób reguluje się odległość suwaka od stołu prasy
Odległość suwaka od stołu prasy reguluje się za pomocą łącznika
10. Jaka jest zasadnicza różnica pomiędzy tłoczeniem miseczki cylindrycznej a tłoczeniem
miseczki prostokÄ…tnej
Przede wszystkim różnica w kształcie matrycy oraz stempla, różnica kształtu wsadu ( przy
miseczce cylindrycznej wsad jest kształtu koła a przy prostokątnej wsad ma kształt
prostokąta ze ściętymi kantami)
11. Wymień 11 rodzajów cięcia
* cięcie za pomocą dwóch elementów tnących
- cięcie na nożycach
- cięcie za pomocą wykrojników
* cięcie za pomocą jednego elementu tnącego
- cięcie płytą tnącą
- cięcie nożowe
- cięcie stemplem
- cięcie gumą
- cięcie gilotynowe
* cięcie na prasach (wykrawanie)
- wycinanie - jest to całkowite oddzielenie materiału wzdłuż linii zamkniętej. Część wycięta
stanowi przedmiot, a materiał leżący na zewnątrz jest odpadem
- dziurkowanie - jest to całkowite oddzielenie materiału wzdłuż linii zamkniętej. Część
wycięta stanowi odpad, a materiał leżący na zewnątrz linii cięcia - przedmiot, w którym
wycięto otwór
- odcinanie - jest to całkowite oddzielenie przedmiotu od materiału wzdłuż linii nie
zamkniętej
- nacinanie - jest to częściowe oddzielenie materiału wzdłuż linii nie zamkniętej. Nie
występuje tu rozdzielenie materiału na dwie oddzielne części
- wygładzanie - celem operacji jest nadanie powierzchni przecięcia żądanej dokładności
kształtu, wymiarów i gładkości.
- okrawanie - jest to wyrównanie obrzeża przedmiotu przez usunięcie nadmiaru materiału
- przecinanie
- przycinanie
- rozcinanie
12. Wyprowadz
warunek na chwyt pasma walcami.
Walce chwytają materiał, gdy kąt chwytu jest mniejszy lub równy kątowi tarcia
Gdy wprowadzamy materiał między walce, działa siła normalna P i styczna do niej siła T.
Składowa pozioma siły tarcia Th która wciąga materiał powinna być większa od składowej
poziomej siły normalne Ph, która odpycha materiał.
The"Ph
TcosÄ…e"PsinÄ…
T=Å*P
Å*PcosÄ…e"PsinÄ…
Åe"tgÄ…
Å=tgĆ
tgĆe"tgą
ąd"Ć
gdzie: Ä…- kÄ…t chwytu materiaÅ‚u, Å- współczynnik tarcia, Ć- kÄ…t tarcia
13. Co to jest recypienta.
Pojemnik, w którym jest umieszczony materiał podczas wyciskania.
14. Co to jest wypływka i jaką pełni funkcję.
Wypływka tworzy się dokoła odkuwki. Jest to zamknięty pierścień, który przeciwstawia się
wypływaniu metalu z wykroju na zewnątrz. Wypływka wciskając się pomiędzy górną i dolną
matrycÄ™ stanowi zabezpieczenie przed uderzaniem jednej matrycy w drugÄ….
15. Operacje tłoczenia + rysunki wyrobów. (różnica między wytłaczaniem, przetłaczaniem,
wyciąganiem ścianki wytłoczki)
16. Wyjaśnić jak reguluje się skok prasy mimośrodowej.
Na mimośrodzie mamy zamocowany mniejszy, regulowany mimośród i odpowiednio go
okręcając zmieniamy odległość zamocowania suwaka od środka wału korbowego tym
samym zmieniajÄ…c skok.
17. Narysować wykres nacisków dopuszczalnych dla prasy mimośrodowej i opisać jego
zastosowanie.
Wykres nacisków dopuszczalnych stosuje się aby wyznaczyć siłę działającą w dowolnym
momencie skoku prasy.
S- wartość skoku prasy
P- wartość nacisku
a- odległość suwaka od stołu
18. Podać wzory na siłę cięcia dla wykrojnika i gilotyny.
- na prasie, za pomocą wykrojników: P=l*g*Rt*k , gdzie P-siła, l- długość linii cięci, g- grubość
materiału, Rt- wytrzymałość materiału na ścinanie, k- współczynnik bezpieczeństwa k=1,1-
1,25
- na gilotynie P=*g2*Rt*k/tgĆ , gdzie - współczynnik zależny od rodzaju i grubości
materiału, Ć- kąt pochylenia ostrza gilotyny
19.Fazy cięcia
- odkształceń sprężystych- siły wywierane na blachę przez krawędzie tnące stempla i płyty
tnącej powodują powstanie momentu zginającego, który powoduje wstępne wybrzuszenie
blachy
- odkształceń sprężysto  plastycznych- gdy naprężenie tnące osiągną dostateczną wartość
rozpoczyna siÄ™ ta faza.
- plastycznego płynięcia- charakteryzuje się płynięciem metalu w otoczeniu powierzchni
rozdzielenia.
- pękania- w miarę umacniania materiału wzrasta również naprężenie tnące. W pewnym
momencie naprężenia te osiągną wartość krytyczną, naruszona zostaje spójność  pękanie
- całkowitego oddzielenia wyciętego przedmiotu od blachy- aby osiągnąć całkowite
oddzielenie materiału  który mimo pęknięcia na skutek zazębiania się nierówności  należy
odkształcić bądz
ściąć występy na powierzchni pęknięcia, co wymaga wywarcia przez
stempel pewnego nacisku.
20. Budowa wykrojnika
Płyta dolna, matryca = płyta tnąca = płyta matrycowa, płyta zahartowana (chłodzona w oleju,
ma ciemniejszy kolor), płyta prowadząco- zbierająca (prowadząca materiał), stemple, płyta
stemplowa, przekładka usztywniająca, płyta górna, czop montażowy.
21. Budowa tłocznika
Stempel, dociskacz, matryca, czop montażowy, płyta górna, płyta stemplowa, dociskacz,
prowadzenie słupowe, matryca, płyta dolna.
22. Przykłady elementów produkowanych metodą tłoczenia
Gaśnice, miski, garnki, karoseria samochodowa, zbiorniki ciśnieniowe, wanny wykonane z
metalu, rury
23. Rodzaje kucia
- swobodne- za pomocą pras lub młotów
- pół swobodne
- matrycowe
24. Przykłady wyrobów kutych i wyciskanych
- kute: wały korbowe, haki, dz
wignie, korbowody, piasty, klucze do odkręcania, siekiery
- wyciskane: pręty, druty, rury, puszki, opakowania kremów, dezodorantów
25. Rodzaje wyciskania
- współbieżne, gdy zwroty prędkości stempla vs i materiału vm wypływającego przez otwór w
matrycy sÄ… zgodne
- przeciwbieżne, gdy zwroty prędkości stempla vs i materiału vm wypływającego przez otwór
w matrycy lub szczelinę pomiędzy stemplem i matrycą są przeciwne,
- z bocznym (poprzecznym, promieniowym) wypływem materiału, gdy matryca lub matryce
znajdują się w bocznych ścianach pojemnika, względnie materiał wpływa do szczelin matrycy
w kierunku poprzecznym (prostopadle do kierunku ruchu stempla),
- złożone, gdy materiał równocześnie wypływa z matrycy zgodnie i przeciwnie do ruchu
stempla ,
- specjalne, wyciskanie hydrostatyczne, z ruchomym pojemnikiem, bez pojemnika i inne, np.
wyciskanie osłon kabli, wyciskanie proszków metali.
26. Wzory na promienie naroża
H=h+rd(PI-1) R=sqrt(rn(rn+2h), boki prostokÄ…ta: 2H+a-2rn, 2h+b-2rn
R- promień zaokrąglenia naroża wsadu, rn- promień zaokrąglenia górnych krawędzi
wytłoczki, H- wysokość wytłoczki z naddatkiem,
h- wysokość wytłoczki, rd- promień zaokrąglenia dna miseczki prostokątnej
27. Rodzaje walcarek
Walcarki dzielimy ze względu na liczbę walców w klatce walcowniczej na:
- duo
- trio
- quarto
- wielowalcowe
Ze względu na rodzaj otrzymywanych elementów:
- wzdłużne
- bruzdowe
28. Co to jest zjawisko wyprzedzania i opóz
niania w walcowaniu
- wyprzedzenie- charakteryzuje je większa prędkość wypływania materiału spod walców niż
pozioma składowa obwodowej prędkości walców. Przyczyną tego zjawiska jest zgniatanie
materiału pod walcami i jednoczesne powiększanie długości walcowanego materiału.
- opóz
nienie- ma miejsce wtedy gdy materiał  oczekujący na przewalcowanie przesuwa się
w kierunku walcowania wolniej niż pozioma składowa obwodowej prędkości walców.
29. Wady walcowania
- sierpowatość
- zniekształcenie początku i końca
- rozwarstwienie
- postrzępione krawędzie
- poszerzenie końcówek
- falistość
30. Wyroby walcowane
Blachy, taśmy, folie, druty, pręty,
31. Wykres krzywej rozciÄ…gania z widocznÄ… granicÄ… i bez widocznej granicy
32. Jakie parametry można odczytać z krzywej rozciągania
Z krzywej rozciągania można odczytać:
- Dolna/górna granica plastyczności Re=Fe/S0
- wytrzymałość na rozciąganie
- granica wytrzymałości (zerwania) Rm=Fm/S0
- wydłużenie A lub A11,3
- przewężenie Z="S/S0*100%
33. Co oznacza granica plastyczności
Granica plastyczności to wartość naprężenia przy której zaczynają powstawać
nieodwracalne odkształcenia plastyczne.
34. Schemat docisku
35. Rodzaje tłoczenia
Tłoczenie to rodzaj obróbki plastycznej obejmujący:
· ciÄ™cie
· ksztaÅ‚towanie
· Å‚Ä…czenie
płyt, blach, folii, czyli przedmiotów o małej grubości (w stosunku do innych wymiarów).
36. Co oznacza, że prasa jest stała
Oznacza to że może ona pracować tylko w pionie, (dla odróżnienia prasa nie stała ma
możliwość odchylenia i kilka stopni)
37. Jak siÄ™ reguluje prasÄ™ hydraulicznÄ…
Ponoć się nie reguluje :)
38. Rodzaje korpusów pras
- ramowy
- wysięgowy
- kolumnowy
- bramowy
- dwustojakowy
- pochylny
39. Przekładka usztywniająca
Przenosi obciążenie z czopu na stemple
40. Co to jest lambda
41. Luz optymalny w cięciu
Jest to różnica wymiarów płyty tnącej Dpl i stempla ds. L=Dpl-ds.
Optymalny luz przy cięciu wykrojnikiem lub na nożycach- 10 % grubości blachy.