Wskazówki dotyczące montażu
i stosowania kotew
systemu transportowego KK
4/2007
Montaż i stosowanie kotew KK
Opis systemu
Rysunek 1. Opis systemu transportowego
System transportowy składa się z kotew trans-
portowych, które na stałe są zainstalowane w
Lina żurawia
elemencie betonowym oraz z zawiesi transpor-
towych.
Kotwy transportowe są przeznaczone do trans-
portu elementów, a nie do stałego obciążenia
konstrukcyjnego. W przypadku długotrwałych
Hak żurawia
obciążeń konstrukcyjnych, poszczególne sytu-
acje wymagają indywidualnego rozpatrzenia, a
Kąt nachylenia
rozwiązania powinny być zgodne z istniejącymi
przepisami. Stosowanie kotew musi być
Cięgno
zgodne z warunkami ich stosowania oraz z
obowiązującymi przepisami.
Hak cięgna
Bezpieczeństwo
Wysoki standard produktów Peikko jest gwa-
rantowany certyfikatem wg DIN EN ISO 9001.
Kotew
Badania prowadzone przez laboratoria Peikko
transportowa
oraz ciągła kontrola jakości pozwalają na ut-
rzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa
Element prefabrykowany
Obciążenie
wszystkich produktów systemów transpor-
towych Peikko�. Współczynnik bezpieczeństwa z
uwagi na stal wynosi 3, a z uwagi na beton 2,5.
Zawiesie
System nośny
Jednostka transportowa
Hak
System
transportowy
transportowy
Rysunek 2
Kompatybilność systemowa
kotew wpuszczona kotew licująca
System transportowy Peikko� składa się z
wielu elementów dopasowanych do danych
potrzeb. Podstawowy zestaw transportowy
składa się z kotwy transportowej oraz odpo-
wiedniego do kotwy zawiesia. Stosowane
zawiesie musi odpowiadać typowi stosowanej
kotwy. Aby zapewnic prawidłową współpracę i
bezpieczeństwo podczas podnoszenia, nie jest
dopuszczalne stosowania innego zawiesia.
Oznakowanie
Wszystkie elementy systemu transportowego
Peikko� posiadają oznakowanie określające
Warunki stosowania
nośność oraz rodzaj elementu. Stosowanie
pierścieni znakujących ułatwia identyfikację
W momencie pierwszego obciążenia
kotew (rysunek 2). W kowach KK oznakowanie
wytrzymałość betonu musi wynosić co najmniej
klasy obciążenia znajduje się na wystającej z
15MPa, niezależnie od rodzaju elementu lub
betonu głowicy.
kotwy transportowej. Wymagania przewidziane
są dla betonu zwyczajnego; dla betonów lekkich
Oznakowanie kotew kolorami odpowiada kla-
warunki brzegowe muszą zostać sprawdzone z
som obciążeń (tabela 1). Ponadto każda kotew
osobna. Bez właściwej analizy nie jest możliwe
gwintowana posiada po zewnętrznej stronie tulei
przeniesienie nośności podanych na betony
oznakowanie informujące o nazwie producen-
lekkie. Wszelkie pytania prosimy kierować do
ta, specyfikacji gwintu i klasie obciążenia lub
wsparcia technicznego Peikko.
nośności.
Rysunek 3 Rysunek 4
Tabela 1. Oznakowanie kolorami gwintów
Nośność Kolor
500 Pomarańczowy
800 Biały
1200 Czerwony
1600 Różowy
2000 Jasnozielony
2500 Antracyt
Rysunek 5 Rysunek 6 Rysunek 7
4000 Zielony
6300 Niebieski
8000 Srebrny
12500 Zółty
15000 Pomarańczowy
20000 Biały
Wszystkie zawiesia Peikko� do kotew gwintowa-
nych posiadają kolorową plakietkę świadczącą
o klasie obciążenia (odpowiedniej do klasy
Transport elementu z miejsca produkcji na
obciążenia kotwy).
budowę może uwzględniać kilkakrotne pod-
noszenie i nie jest to traktowane jako wielokrotne
Pętla linowa (rysunek 8) jest oznakowana
użycie. Wielokrotnym użyciem jest np. stosowa-
plakietką informującą o klasie obciążenia, do-
nie kotew w betonowym balaście żurawia. Do
puszczalnego kierunku obciążania oraz nośności.
wielokrotnego użycia nadają sie kotwy wykonane
ze stali nierdzewnej (np. 1.4571). Uszkodzone
lub zardzewiałe kotwy nie mogą być wmonto-
3
www.peikko.pl
Montaż i stosowanie kotew KK
wywane ani dalej użytkowane. Wszelkie rodzaje G = Ciężar wlasny elementu
napraw lub spawanie kotew są niedopuszczalne. V = Objętość elementu
ł = Ciężar właściwy elementu
Rysunek 8 Rysunek 9
Przyczepność podczas
wyciągania z szalunku
Elementy betonowe jak np. płyty TT posiadają
strukturowaną powierzchnie, która zwiększa
przyczepność elementu do szalunku. Z uwagi na
geometrię końcowego elementu przyczepność
do szalunku może wielokrotnie zwiększać
obciążenie spowodowane ciężarem samego
elementu poprzez występowania ssania, tarcia
i przyczepności. Stosowanie środków antyad-
Zastosowanie hezyjnych pozwala zmniejszyć przyczepność
elementu do szalunku. Odczepialne elementy
szalunku powinny zostać usunięte przed pod-
Podczas stosowania kotew transportowych
noszeniem. W poniższych obliczeniach wpływ
należy zadbać o czystość kotew, tak aby gwinty
odczepialnych części szalunku nie został
kotew nie były zabrudzone. Zawiesia do ko-
uwzględniony. Siłę przyczepności uzyskuje się
tew gwintowanych zawsze muszą być w pełni
mnożąc pole powierzchni styku z szalunkiem
wkręcone.
przez odpowiednią przyczepność do szalunku.
Wymiarowanie
Ha = As x h
W zależności od rodzaju transportowanego Ha = siła przyczepności
elementu i sposobu transportu nalezy dobrać As = pole powierzchni styku z szalunkiem
odpowiedni system transportowy. h = przyczepność do szalunku (tabela 2)
Czynniki które warto uwzględnić przy wyborze:
Tabela 2. Orientacyjna przyczepność do szalunku
" Ciężar własny gotowego elementu
Rodzaj szalunku h [kN/m�]
" Geometria gotowego elementu
Szorstki szalunek drewniany 3
" Przyczepność elementu do szalunku podczas
Naolejony szalunek drewniany 2
wyjmowania elementu
" Współczynnik dynamiczny transportu Naolejony szalunek stalowy 1
" Kierunek działania siły od zawiesia
" Wpływ wielocięgnowych zawiesi
Oddziaływania dynamiczne
" Manipulacja podczas całej drogi
transportowej
Wbudowany element systemu transporto-
wego musi przejąć siłę powstającą wskutek
Ciężar własny elementu
sił podnoszenia oraz wynikające z obrotu siły
przyspieszenia oraz bezpiecznie wprowadzić je
Wyznaczenie ciężaru własnego polega na
w element transportowany. W zależności od
określeniu objętości elementu i uwzględnieniu
rodzaju transportu (koparka, żuraw, sztaplarka
ciężaru właściwego materiału. Ciężar właściwy
itp.) można podać odpowiednie współczynnik
betonu normalnego wynosi 25kN/mł. Przy
np. wg DIN 15018. Transport elementu koparką
stosowaniu betonów ciężkich ciężar właściwy
po nierównym terenie powoduję wielokrotne
wynosi 28kN/mł. Ciężar betonów lekkich i po-
zwiększenia obciążenia z uwagi na dynamiczne
rowatych wynosi od 8kN/mł do 20kN/mł. Silnie
oddziaływanie. Dla transportu na budowie zaleca
zbrojone elementy wymagają dokładniejszego
się stosowanie współczynnikow od 1,1 do 1,3.
określenia ciężau własnego. Poniżej podany
Tabela 3 przedstawia kilka wybranych pryzpad-
wzór pozwala obliczyć ciężar własny na pods-
ków i odpowiadające im współczynniki dynami-
tawie objętości danego elementu i ciężaru
czne.
właściwego.
4 G = V x ł
Tabela 3. Wspólczynniki dynamiczne transportu kierunku osiowego może wynosić 45� dla
przypadku ukośnie załączonego zawiesia.
Wsp.
Rodzaj transportu
podnosz.
Tabela 4. Współczynniki dla ukośnego zawiesia
Żuraw wieżowy (H1),
1,10 do
Żuraw samojezdny
Współczynnik
1,30
Kąt nachylenia � Cos �
(H1)
(1/cos�)
Żuraw samojezdny
0,0� 1 1,00
1,20 do
(H2), Ciężki żuraw
1,60
15,0� 0,97 1,04
samojezdny (H1)
22,5� 0,92 1,08
Suwnica, Żuraw 1,20 do
30,0� 0,87 1,15
bramowy (H2) 1,60
37,5� 0,79 1,26
1,60 do
Koparka, Sztaplarka 45,0� 0,71 1,41
3,00
Elementy produkowane na leżąco wymagają
podniesienia elementu do pionu po stwardnie-
Kierunek siły od zawiesia
niu betonu. Podnoszenie wykonywane jest za
pomocą stołu pochylanego lub za pomocą kotew
Podczas całego transportu występuje podno-
zamocowanych z czoła. Podczas podnoszenia
szenie i obracanie elementu. System transpor-
za pomocą kotew (gdy zawiesie jest zaczepione
towy powinien być tak dobrany, aby bezpiecznie
ukośnie lub poprzecznie) nośność kotew wyno-
przenosić występujące obciążenia, przy czym
si 50%, przy czym zazwyczaj połowa ciężaru
najbardziej niekorzystne przypadki determinują
spoczywa na stole szalunkowym. Dla obciążenia
wybór systemu transportowego. Rodzaj zawie-
kotew w sposób poprzeczny (rysunek 11)
sia ma istotne znaczenie dla występujących sił
wymagane jest dodatkowe zbrojenie. Zaleca się
w elemencie.
stosowanie stołów pochylanych (rysunek 12).
Niezależnie od systemu transportu obowiązują
Rysunek 11. Rozszalowanie przy pomocy stołu
pewne prawidłowości. Zasadniczo rozróżnia
pochylanego
się trzy przypadki kierunku siły pochodzące od
zawiesia.
" osiowo (w kierunku osi kotwy)
" ukośnnie (pod kątem do osi kotwy)
" poprzecznie (prostopadle do osi kotwy)
Rysunek 10 Rysunek 11
Dla transportu elementu najkorzystniejszy
Wpływ zawiesi
wielocięgnowych
Podczas transportu w zależności od zasto-
jest przypadek osiowo załączonego zawiesia
sowanego zawiesia występują zdefiniowane
(rysunek 10), jako że nie dochodzi wtedy do
lub niezdefiniowane przypadki równowa-
zwiększenia obciążenia. W przypadku ukośnie
gi. W przypadku zdefiniowanej równowagi
lub poprzecznie załączonego zawiesia (rysunek
(układ statycznie wyznaczalny) obciążenie
11) obciążenie działające na kotew zwiększa
każdej kotwy daje się dokładnie obliczyć.
się zależnie od kąta zaczepienia zawiesia.
Ma to miejsce przy zastosowaniu zawiesia
Maksymalny kąt odchylenia zawiesia od
5
www.peikko.pl
Montaż i stosowanie kotew KK
dwucięgnowego, trzycięgnowego i przy zawie-
siu czterocięgnowym z wyrównaniem obciążenia F = ( G + Ha) x f / (n x cos �)
(rysunek 13). Przy niezdefiniowanym przypadku
obciążenia (układ statycznie niewyznaczalny) F = siła w zawiesiu
nie da się dokładnie wyliczyć obciążenia każdej G = ciężar własny elementu
z kotew. Taka sytuacja może zaistnieć przy Ha = siła przyczepności
stosowaniu wiecej niż dwucięgnowych zawie- f = współczynnik
si (np. trzycięgnowe zawiesie w jednej linii lub n = ilość kotew w elemencie
czterocięgnowe zawiesie bez wyrównania, cos � = współczynnik dla zawiesia
rysunek 14). załączonego ukośnie
W takim przypadku jako nośne można przyjąć
maksymalnie dwie kotwy. Dla najbardziej Po ustaleniu występujących w kotwach sił,
niekorzystnego przypadku najlepiej przyjąć, że wyniki porównuje się z tabelami nośności ko-
jedna kotew powinna być w stanie przejąć całe tew. Z tabel należy wybrać takie kotwy, które
obciążenie. przy uwzględnieniu warunków brzegowych
posiadają potrzebną nośność. Koniecznie trzeba
zwrócić uwagę na wymagnia dotyczące dodat-
kowego zbrojenia. Warto pamiętać, że większa
wytrzymałość betonu niekoniecznie prowadzi do
zwiększonej nośności kotew. Ewentualne pyta-
nia prosimy kierować do wsparcia technicznego
Peikko.
Ochrona przed korozją
Galwanicznie ocynkowane elementy posiadają
tymczasową ochronę antykorozyjną, która
to skutecznie zabezpiecza element na czas
magazynowania, transportu oraz montażu.
Nie zapewnia to jednak długotrwałej ochrony
antykorozyjnej. Z tego powodu, po instalacji
elementu, odsłonięte kotwy powinny zostać
pokryte zaprawą. Pozbawione wartwy ochron-
Rysunek 13. Statycznie wyznaczalny przypadek
nej kotwy, które są narażone na wilgoć mogą
spowodować występowanie rdzawych za-
cieków. W konstrukcjach znajdujących się w
bezpośrednim sąsiedztwie morza lub w agre-
sywnych środowiskach przemysłowych zaleca
się stosowanie kotew ze stali nierdzewnej (np.
1.4571).
Rysunek 14. Statycznie niewyznaczalny przypadek
Dobór systemu transportowego
Prawidłowy dobór systemu transportowego
uwzględnia wszystkie wcześniejsze punkty.
Siłę powstającą w kotwie można wyznaczyć
6 stosując poniższy wzór:
7
www.peikko.pl
Peikko Polska Sp. z o.o.
Tel. [phone] " www.peikko.pl