Wyższy Urząd Górniczy
Zasady bhp przy
eksploatacji maszyn
i urządzeń
elektrycznych
© Copyright by Wyższy UrzÄ…d Górniczy, Katowice 2010
Opracowanie
Departament Energomechaniczny WUG
Opracowanie graficzne,
skład i łamanie
Anna Nowrot
Redakcja
Anna Swiniarska-Tadla
Druk broszury sfinansowano ze środków
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
Wyższy Urząd Górniczy
40-055 Katowice, ul. Poniatowskiego 31
www.wug.gov.pl
e-mail: [e-mail]
Maszyny, urzÄ…dzenia i instalacje
elektryczne dobiera siÄ™ do parame-
trów elektrycznych w miejscu ich
zainstalowania, użytkuje i obsługuje
w sposób uniemożliwiający powsta-
nie zagrożenia podczas eksploatacji
oraz kontroluje za pomocą urządzeń
zabezpieczających i systemów bezpie-
czeństwa.
Osoby nieupoważnione nie mogą wykonywać samodzielnie żad-
nych czynności przy maszynach, urządzeniach i instalacjach.
Naprawę maszyn, urządzeń i instalacji
oraz bezpośrednie smarowanie i czyszcze-
nie części ruchomych można wykonywać
wyłącznie po ich zatrzymaniu, zabezpiecze-
niu przed samoczynnym przemieszczeniem
oraz po wyłączeniu dopływu energii.
Pracownicy obsługujący maszyny, urządzenia
i instalacje powinni:
" zapoznać się ze stanem technicznym maszyny lub urzą-
dzenia przed przejęciem obsługi,
" zawiadomić osoby dozoru ruchu o wszystkich brakach
i usterkach, zabezpieczyć maszyny i urządzenia przed
przypadkowym przemieszczeniem lub samoczynnym uru-
chomieniem, ostrzec osoby znajdujące się w zasięgu pracy
maszyn i urządzeń bezpośrednio przed ich włączeniem,
" po zakończonej pracy zabezpieczyć użytkowane maszyny
i urzÄ…dzenia.
3
Dozór oddziału ruchu zakładu górniczego, użytkujący
maszyny, urzÄ…dzenia i instalacje jest odpowiedzialny
za prawidłowe ich użytkowanie, za obsługę zaś
 osoby je obsługujące.
W przypadku stwierdzenia uszkodzenia maszyny, urzÄ…dzenia lub
instalacji, osoba upoważniona niezwłocznie je wyłącza i powiadamia
o zaistniałej sytuacji osoby dozoru ruchu.
W przypadku samoczynnego awaryjnego wyłączenia się maszy-
ny, urzÄ…dzenia lub instalacji, ich ponowne uruchomienie przez upo-
ważnionego pracownika może nastąpić po uprzednim ich spraw-
dzeniu i usunięciu przyczyny wyłączenia.
4
A
Ä…czenia oraz na-
prawy kabli i prze-
wodów wykonuje się
zgodnie z instrukcjÄ… za-
twierdzonÄ… przez kie-
rownika ruchu zakładu górniczego, opracowaną na podstawie zasad
określonych przez rzeczoznawcę.
Do zasilania maszyn ręcznych, ruchomych lub innych, podlegają-
cych wstrzÄ…som i wibracjom, stosuje siÄ™ przewody oponowe ekra-
nowane.
Odległość od ociosu ma-
szyn lub urządzeń powinna
umożliwiać otwarcie pokryw
komór oraz swobodne wyko-
nywanie czynności związanych
z obsługą.
5
ROZPORZ
DZENIE MINISTRA GOSPODARKI
z dnia 17 września 1999 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy
przy urzÄ…dzeniach i instalacjach
energetycznych.
(Dz. U. Nr 80, poz. 912)
Przed przystÄ…pieniem do wykonywa-
nia prac przy urzÄ…dzeniach i instalacjach
elektroenergetycznych wyłączonych
spod napięcia należy:
1) zastosować odpowiednie zabezpie-
czenie przed przypadkowym załącze-
niem napięcia,
2) wywiesić tablicę ostrzegawczą
w miejscu wyłączenia obwodu o tre-
ści:  Nie załączać ,
3) sprawdzić brak napięcia w wyłączo-
nym obwodzie,
4) uziemić wyłączone urządzenia,
5) zabezpieczyć i oznaczyć miejsce pra-
cy odpowiednimi znakami i tablicami
ostrzegawczymi.
Rozpoczęcie pracy jest dozwolone po uprzednim przygotowa-
niu miejsca pracy oraz dopuszczeniu do pracy, polegajÄ…cym na:
1) sprawdzeniu przygotowania miejsca pracy przez dopuszczajÄ…ce-
go i kierującego zespołem pracowników lub nadzorującego,
2) wskazaniu zespołowi pracowników miejsca pracy,
6
3) pouczeniu zespołu pracowników
o warunkach pracy oraz wskazaniu
zagrożeń występujących w sąsiedz-
twie miejsca pracy,
4) udowodnieniu, że w miejscu pracy
zagrożenie nie występuje,
5) potwierdzeniu dopuszczenia do pra-
cy podpisami w odpowiednich rubry-
kach dwóch egzemplarzy polecenia
pisemnego lub w przypadku polece-
nia ustnego - w dzienniku operacyj-
nym prowadzonym przez dopuszczajÄ…cego.
Prace w warunkach szczególnego zagrożenia dla zdrowia i ży-
cia ludzkiego należy wykonywać na podstawie polecenia pisemnego,
przy zastosowaniu odpowiednich środków zabezpieczających zdro-
wie i życie ludzkie.
7
Wyższy Urząd Górniczy
Poniatowskiego 31
40-055 Katowice
32 736 17 00
www.wug.gov.pl