w_08
Chemia mineralnych materiałów budowlanych  c.d.
Chemia metali budowlanych
Spoiwa krzemianowe

Kompozyty krzemianowe (silikatowe)  kity,
zaprawy, farby  szkło wodne

Na2SiO3 + 2H2O <--> H2SiO3 + 2NaOH

Na2SiO3 + CO2 + 2H2O --> Na2CO3 + H4SiO4

(wiÄ…zanie spoiwa)
Ceramika i szkło budowlane

Ceramika: wyroby z  wypalanej gliny tzn:

Wyroby ceglarskie i cegły

Szkliwione kafle i płytki ścienne

Kształtki kanalizacyjne

PÅ‚ytki kwasoodporne

Ceramika półszlachetna:

Wyroby z fajansu (w tym urzÄ…dzenia sanitarne)

Lekkie kruszywa z wypalanej gliny, np. glinoporyt
ceramika budowlana

składniki glin:

kaolinit

montmorylonit

illit
 tlenek żelazowy Fe2O3 (czerwone zabarwienie)
 limonit Fe4O3(OH)6 (żółto-brunatne zabarwienie)
szkło budowlane

surowce do wytwarzania szkła
 piasek kwarcowy SiO2
 soda Na2CO3
 sól glauberska Na2SO4
 uwodniony wÄ™glan potasu 2K2CO3 · 3 H2O
 wapień CaCO3
 boraks Na2B4O7 · 10H2O
 skaleÅ„ Na2O(K2O) · Al2O3 · 6SiO2
 dolomit CaCO3 · MgCO3
 węglan baru BaCO3
szkło budowlane

szkło: jest substancją, w głównej masie nie
skrystalizowaną (ciało bezpostaciowe) powstałą
przez stopienie piasku kwarcowego, wapienia i
sody w temperaturze 1300 °C, a nastÄ™pnie
szybkie ich schłodzenie

Szkłami nazywamy ciecze przechodzące
podczas studzenia w stan stały przy ciągłym
wzroście lepkości bez krystalizacji.
szkło budowlane
szkło budowlane
szkło budowlane

właściwości szkła:

materiał jednorodny

z reguły przezroczysty

o małej przepuszczalności ciepła

o małym przewodnictwie elektrycznym

odporne na działanie wody, powietrza i wielu innych
substancji

nieodporne na działanie: HF, fluorków, stężonych
roztworów NaOH, HCl i kwasów fosforowych.
szkło budowlane

szkło sodowo-wapienne (zawartość):
 SiO2 > 70 %
 Na2O: 15  17 %

CaO: 0,5  8 %
metale budowlane

metale: ogólna charakterystyka

wszystkie z wyjątkiem rtęci  ciałami stałymi

metaliczny połysk

dobre przewodnictwo ciepła

dobre przewodnictwo elektryczności
metale budowlane

metale: podział

lekkie (np. Li, Mg, Al): gęstość < 5 g/cm3

ciężkie (np. Fe, Cr, Ni, Sn, Pb): gęstość > 5 g/cm3
 trudno topliwe (Ttopnienia > 700 °C), np. Fe, Cr, W, Ni
 Å‚atwo topliwe (Ttopnienia < 700 °C), np. Sn, Zn, Pb
metale budowlane

metale: cechy

wytrzymałość (np. na rozciąganie)

plastyczność

tworzenie warstewki pasywnej zabezpieczajÄ…cej
przed dalszÄ… korozjÄ…

możliwość trwałego łączenia na gorąco
metale budowlane

możliwości trwałego łączenia na gorąco
(mechanizm Å‚Ä…czenia):

spawanie (odbudowa struktury krystalicznej
podczas chłodzenia stopionego metalu)

zgrzewanie (obustronna dyfuzja jonów metalu)

lutowanie) zwilżanie łączonych powierzchni lutem i
dyfuzji w głąb elementów
metale budowlane

w budownictwie metale stosowane często w
postaci stopów lub w postaci tlenków jako
pigmenty do farb
metale budowlane  żelazo

najbardziej rozpowszechniony w skorupie
ziemskiej metal ciężki

duża reaktywność chemiczna

odporne na działanie wody wapiennej jak
również zimnych ługów
metale budowlane  żelazo

w budownictwie największe znaczenie  stale
(stopy żelaza z węglem)

zastosowanie:

pręty zbrojeniowe, pręty ogólnego przeznaczenia,
taśmy, kształtowniki, blachy, druty i rury
metale budowlane  inne

chrom  zastosowanie:

chromowanie ochronne

dodatek stopowy do stali odpornych na korozjÄ™ oraz
stali o podwyższonej twardości i wytrzymałości

chrom w postaci związków  zastosowanie:

w produkcji farb (pigmenty), garbników
metale budowlane  inne

miedz


dobra odporność na działanie czynników
atmosferycznych dzięki warstewce pasywnej

zastosowanie:

materiał dekarski

elementy dekoracyjne

przewody elektryczne

rury
metale budowlane  inne

stopy miedzi

mosiÄ…dz: stop Cu z Zn (do 50 %)

brÄ…z: stop Cu z Sn, Pb, Al, Si, Mn, Be
metale budowlane  inne

cynk

w wilgotnym powietrzu ulega utlenienie i pokrywa
się szczelną powłoką Zn2CO3(OH)2

zastosowanie:

blachy cynkowe

ocynkowane blachy żelazne

zwiÄ…zki cynku: pigmenty
metale budowlane  inne

ołów

na powietrzu oraz w zimnej wodzie zawierajÄ…cej
CO2 tworzy siÄ™ warstewka ochronna

rozpuszczalne związki ołowiu są toksyczne

zastosowanie:

szczeliwo do rur kanalizacyjnych

blacha do obróbek blacharskich

związki ołowiu - pigmenty
metale budowlane  inne

glin

in. aluminium

pasywacja

zastosowanie:

pręty, kształtowniki, blachy, folie, elementy okienne,
drzwi, okładziny elewacji