SPRAWOZDANIE Z PRZEPROWADZONEGO
BADANIA CEGA
Y KRATÓWKI K3 (O
WYMIARACH: 250x120x220 mm) WEDA
UG
WYMAGAC
PN-EN 771-1:2006
ZamawiajÄ…cy:
Dr inż. Tomasz Tracz
Zespół:
Kamil Morawski
Paweł Maciejko
Ireneusz Ojer
Kamil Miazga
1
1. Przedmiot, cel i zakres sprawozdania:
vð Przedmiotem przeprowadzonych badaÅ„ jest ceramiczny element murowy jakim jest
cegła kratówka typu K3 o wymiarach nominalnych 250/120/220.
vð Celem jest opisanie badaÅ„ typu przedmiotowego elementu murowego zgodnie
z wytycznymi PN 771-1 z 2006r.  Wymagania dotyczące elementów murowych ,
oraz sprawdzenie czy właściwości wyrobów są zgodne z wymaganiami znajdującymi
siÄ™
w normie.
vð Zakres sprawozdania zostaÅ‚ przyjÄ™ty na podstawie wyżej wymienionej normy
i obejmuje:
2. Podstawy sprawozdania:
vð Podstawami sprawozdania sÄ… normy i wyniki badaÅ„ przeprowadzonych w trakcie
zajęć.
3.Ogólna charakterystyka badanych elementów:
Wyrób ścienny - cegła kratówka typ K-3
otwory w kształcie rąbów stanowią 27% powierzchni podstawy cegły.
podstawowe właściwości:
typ K3 o wymiarach nominalnych [mm]: 250/120/220
klasy: 3,5; 5; 7,5; 10; 15; 20
współczynnik przewodzenia ciepła lambda [W/m*K]: 0,28-0,56
zastosowanie:
konstrukcyjne i działowe ściany wewnętrzne, ściany wypełniające, nośne warstwy
ścian warstwowych, elementy osłonowe ścian zewnętrznych warstwowych, materiał
uzupełniający w ścianach z pustaków ściennych, stropy Kleina.
2
4. Metody badań i wyniki:
4.1. Określenie wymiarów.
Badanie przeprowadzono zgodnie z wytycznymi zawartymi w normie PN-EN 772-16 z
sierpnia 2006 r, Metody badań elementów murowych, Część 16 Określenie wymiarów. W
normie tej ustalono metodę określenia wymiarów zewnętrznych, grubości ścianek
zewnętrznych, wewnętrznych, grubości łącznej, głębokości drążeń i równoległości
powierzchni kładzenia wspornych elementów murowych. Próbki do badań były pobierane
losowo. W przypadku badania wymiarów liczba próbek wynosi 10. Do badań powinny być
użyte przyrządy, które spełniają wymagania dotyczące dokładności pomiaru podane w tabeli
1.
Odchyłki wymiaru mierzonego według Maksymalny błąd pomiaru mm
odpowiedniej części normy powołanej
prEN771
d" 1 0,2
: 1 0,5
Przed mierzeniem usunięto wszystkie zbędne przylegające do elementu części materiału,
wynikajÄ…ce z procesu wytwarzania. Badanie przeprowadzono za pomocÄ… suwmiarki. Norma
określa, że poszczególnym wymiarom należy przypisać następujące symbole:
lu- długość elementu murowego (mm)
wu  szerokość elementu murowego (mm)
hu- wysokość elementu murowego (mm)
Wymiary określamy stosując jeden z dwóch sposobów:
a) Dwa pomiary wykonane blisko krawędzi każdej próbki
b) Jeden pomiar wykonany w przybliżeniu w środku każdej próbki.
Badanie przeprowadzono metodą a). Zgodnie z przepisami normy obliczono długość,
szerokość i wysokość każdej próbki jako średnią arytmetyczną dwóch pomiarów, wyrażoną z
dokładnością do 0,5 mm. Długość, szerokość i wysokość badanej próbki obliczono jako
średnią wartości obliczonych dla poszczególnych próbek. Wynik przedstawia się z
dokładnością do 0,5 mm, jeżeli maksymalny dopuszczalny błąd pomiaru wynosi 0,2 mm i z
dokładnością do 1 mm, jeżeli maksymalny dopuszczalny błąd pomiaru wynosi 0,5 mm.
Zgodnie z wytycznymi normy pn-EN 771-1 Wymagania dotyczące elementów murowych,
Część 1 Elementy murowe ceramiczne producent powinien deklarować także, które z
kategorii wartości średnich odchyłek od wymiarów nominalnych spełniają elementy murowe
ceramiczne. Różnica dla wszystkich wymiarów między wartością deklarowaną, a wartością
średnią określoną na podstawie pomiarów badanej próbki nie powinna być większa niż jedna
z wymienionych niżej deklarowanych kategorii, obliczona wartość powinna być zaokrąglona
do 1mm.
+
T1: 0,40"(wymiar nominalny) mm lub 3mm, przyjmuje siÄ™ tÄ™ wartość, która jest wiÄ™ksza
-
+
T1+: 0,40 "( wymiar nominalny) mm lub 3mm dla długości lub szerokości, przyjmuje się
-
tę wartość, która jest większa oraz
+
0,05 "(wymiar nominalny) mm lub1mm dla wysokoÅ›ci przyjmuje siÄ™ tÄ™ wartość,
-
która jest większa
+
T2 0,25 "(wymiar nominalny) mm lub 2mm,przyjmuje siÄ™ tÄ™ wartość, która jest
-
większa
+
T2+ 0,25 "(wymiar nominalny) mm lub 2 mm dla długości i szerokości przyjmuje się tę
-
wartość, która jest większa
3
+
0,05 "(wymiar nominalny) mm lub 1mm dla wysokoÅ›ci, przyjmuje siÄ™ tÄ™ wartość,
-
która jest większa
Cecha Wyniki pomiaru
5 6 7 8 9 10
1 2 3 4
lu 247,8 246,6 247,55 247,2 247,4 247,2 247,6 247,4 247 247,1
Długość [mm]
Wartości 247,3
średnia[mm]
Wymiar 250
nominalny[mm]
Odchyłka wym. od 6,6
wym.
Nominalnego[mm]
wu 119 119,2 118,8 118,4 118,9 119,3 118,5 118,6 119,1 118,5
Szerokość [mm]
Wartość 118,8
średnia[mm]
Wymiar 120
nominalny[mm]
Odchyłka wym. od 1,6
wym.
Nominalnego[mm]
hu 214,15 215,1 215,8 215,5 215,4 214,4 214,3 214,9 215,2 216
Wysokość [mm]
Wartość 215,3
średnia[mm]
Wymiar 220
nominalny[mm]
Odchyłka wym. od 5,85
wym.
Nominalnego[mm]
Kategoria Tm
odchyłki
wymiarów
4
4.4 Oznaczenie kształtu i budowy.
Według normy PN-EN 772-16 do oznaczenia kształtu i budowy potrzebne jest wyznaczenie
grubości ścianek zewnętrznych i wewnętrznych. Mierzymy grubość ścianek zewnętrznych
każdej próbki(mm), wartość średnią dla10 próbek (mm) a także grubość ścianek
wewnętrznych i wartość średnią dla 10 próbek. Ponadto producent deklaruje wartość
nominalną dla grubości ścianek zewnętrznych i wewnętrznych oraz określa odchyłki od tych
wartości.
Cecha Wyniki pomiarów
5 6 7 8 9 10
1 2 3 4
Grubość ścianek 12,8 10,4 12,05 11,4 12,3 11,5 10,8 11,7 10,9 12,1
zewnętrznych
[mm]
Wartość 11,6
średnia[mm]
Wymiar 12
nominalny[mm]
Odchyłka wym. 1,6
od wym.
Nominalnego[mm
]
Grubość ścianek 8,9 8,5 8,45 8,4 8,6 8,7 8,4 8,9 8,5 8,8
wewnętrznych
[mm]
Wartość 8,6
średnia[mm]
Wymiar 8
nominalny[mm]
Odchyłka wym. 0,9
od wym.
Nominalnego[mm
]
Cecha Wyniki pomiaru
1 2 3 4
5 6 7 8 9 10
Vv,u 0,00 0,003 0,0032 0,0032 0,0031 0,003 0,0029 0,0029 0,0032 0,003
Objętość 3
drążeń [m3]
3,1
Åšrednia
objętość
drążeń [m3]
Vv,u/ Vg,u 47,6 46,9 50 50 49,2 47,6 46 46 50,8 47,6
Udział
drążeń [%]
48,2
Średni udział
drążeń [%]
5
4.5 Określenie gęstości brutto i gęstości netto w stanie suchym.
Badania przeprowadzono zgodnie z normą PN-EN 772-13 Metody badań elementów
murowych, Część 13 Określenie gęstości netto i gęstości brutto elementów murowych w
stanie suchym( z wyjÄ…tkiem kamienia naturalnego).
Gęstość brutto w stanie suchym to iloraz masy do objętości brutto po wysuszeniu elementu
do staÅ‚ej masy- Ág,u.
Gęstość netto w stanie suchym- iloraz masy do objętości netto po wysuszeniu elementu do
staÅ‚ej masy- Án,u
Minimalna liczba próbek do badania powinna wynosić 6.
Przebieg badania.
Próbki wysuszono do stałej masy mdry,u w suszarce z cyrkulacją powietrza w temperaturze
105ć% C +- 5ć%C. Stała masa jest osiągnięta jeżeli podczas procesu suszenia w dwóch kolejnych
ważeniach wykonanych w odstępach 24h a strata masy nie jest większa niż 0,2% masy
całkowitej.
Następnie określono objętość netto metodą wagi hydrostatycznej - według wzoru:
Vn,u=(Ma,u-Mw,u)/Áw
Ma,u- masa próbki nasyconej wodą w powietrzu(kg)
Mw,u- masa pozorna próbki w wodzie (kg);
Áw- gÄ™stość wody (kg/m3)
Przebieg badania:
Metoda dotyczy próbek o zwartym, dowolnym kształcie nieregularnym. Nie stosuje się jej do
tworzyw w postaci proszków. Pomiar polega na zważeniu próbek w powietrzu uprzednio
nasączonych wodą (górna szalka wagi).Następnie zanurzeniu próbki w cieczy immersyjnej,
np. H2O starowanie wagi i zważeniu próbki w wodzie (dolna szalka wagi).
Obliczono gęstość netto dla każdej próbki z dokładnością do 10 kg/m3 dla gęstości powyżej
1000kg/m3.Obliczono także wartość średnią gęstości netto dla wszystkich próbek dla
wszystkich
Gęstość pozorną natomiast obliczono wg wzoru:
Án,u= mdry,u / Vn,u
Do obliczenia gÄ™stoÅ›ci brutto w stanie suchym Ág,u potrzebne jest obliczenie objÄ™toÅ›ci brutto
Vg,u.
Objętość brutto określamy wg wzoru Vg,,u=lu*wu*hu
hu- wysokość elementu (mm)
wu  szerokość elementu (mm)
lu- długość elementu
W celu określenia gęstości brutto w stanie suchym dzielimy masę w stanie suchym mdry,u
przez objętość brutto.
Przedstawiono gęstość brutto w stanie suchym dla każdej próbki z dokładnością do 5kg/m3
dla gęstości do 1000kg/m3. Obliczono także wartość średnią gęstości brutto w stanie suchym
próbki badawczej.
6
Cecha Wyniki pomiaru
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
mdry,u 5,0382 5,0491 5,1121 5,0382 5,0919 5,05
5,1168 5,0251 5,0513 5,0924
Masa próbki w stanie
suchym
lu 247,8 247,2 247,2 247,6 247,4 247 247,1
246,6 247,5 247,4
Długość [mm]
wu 119 118,4 119,3 118,5 118,6 119,1 118,5
119,2 118,8 118,9
Szerokość [mm]
hu 214,15 217,1 215,8 215,4 214,4 214,3 214,9 215,2 216
215,5
Wysokość [mm]
Vg,u 0,0063 0,0064 0,0064 0,0064 0,0063 0,0063 0,0063 0,0063 0,0063 0,0063
Objętość brutto w
stanie suchym [m3]
Ág,u 812,2 795,6 799,7 801,4 811,4 799,7 808,1 801,6
785,2 789,2
Gęstość brutto w
stanie suchym [kg/m3]
Ág,u,Å›r 800,41
Średnia gęstość brutto
w stanie suchym
[kg/m3]
Gęstość brutto 800
deklarowana[kg/m3]
Kategoria odchyłki D1
gęstości brutto
(D1+-5%;D2+-10%;Dm
odchyłka deklarowana
przez producenta)
7
Cecha Wyniki pomiaru
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
mdry,u 5,0102 5,0455 5,0692 5,1142 5,0784 5,0929 5,1042 5,0881 5,0202
5,1336
Masa próbki w
stanie suchym [kg]
Ma,u 6,3658 6,2778 6,236 6,2016 6,2124 6,3052 6,44 6,3212 6,0991 6,2345
Masa próbki
nasyconej wodÄ… w
powietrzu [kg]
Mw,u 3,0233 2,9164 2,9863 2,9522 3,0021 2,9745 2,9834 2,945 3,0291 2,9432
Masa pozorna 1
próbki w wodzie
[kg]
Vn,u 0,0033 0,0034 0,0032 0,0032 0,0032 0,0033 0,0034 0,0034 0,0031 0,0033
Objętość netto w
stanie suchym [m3]
Án,u 1473,6 1584,1 1598,2 1538,9 1497,7 1501,2 1641,3 1521,3
1555,6 1576,7
Gęstość netto w
stanie suchym
[kg/m3]
Án,u 1548
Średnia gęstość
netto w stanie
suchym [kg/m3]
Gęstość netto 1550
deklarowana[kg/m3]
Kategoria odchyłki D2
gęstości netto
(D1+-5%;D2+-
10%;Dm odchyłka
deklarowana przez
producenta)
4.6 Badanie wytrzymałości na ściskanie.
Badanie przeprowadzono w oparciu o przepisy normy PN_EN 772-1 Metody badań
elementów murowych, Część 1: Określenie wytrzymałości na ściskanie.
Urządzenie badawcze użyte do badania powinno spełniać następujące wymagania:
- maksymalne dopuszczalne odchylenie powtarzalności wskazań siły, wyrażone w procentach
rejestrowanej siły wynosi 2%
- maksymalny dopuszczalny średni błąd wskazań siły, wyrażony w procentach rejestrowanej
siły +- 2%
-maksymalny dopuszczalny błąd wskazań punktu zerowego wyrażony w procentach
maksymalnego zakresu wskazań siły +- 4%. Maszyna miała ustawiony odpowiedni zakres
wywieranej siły, aby możliwe było zniszczenie wszystkich próbek, o takiej skali odczytu aby
obciążenie niszczące próbkę przekraczało jedną piątą całej skali. Ponadto jest ona
8
wyposażona w dwie stalowe płyty przenoszące obciążenie. Sztywność płyt dociskowych i
sposób przenoszenia obciążenia są takie, że wygięcie powierzchni płyt dociskowych przy
obciążeniu niszczącym nie jest większe niż 0,1mm, mierzone na długości 250mm.
Powierzchnie badawcze płyt mają twardość w skali Vickersa co najmniej 600 HV. Jedna
płyta dociskowa ma możliwość swobodnej zmiany położenia w celu zapewnienia dobrego
kontaktu z próbkami, jest zabezpieczona przed przemieszczaniem się podczas obciążania
poprzez wykorzystanie sił tarcia. Druga natomiast stanowi płaski, nie przemieszczający się
blok. Powierzchnie obydwu płyt są większe niż wymiar największej płytki przeznaczonej do
badania. Powierzchnie płyt dociskowych przenoszących obciążenie nie mają odchyleń od
płaszczyzny większych niż 0,05mm.
Przygotowanie próbek.
Minimalna liczba próbek do badania wynosi 6. Próbki pobierane są losowo. Minimalna ich
liczba wynosi 6. Powierzchnie próbek są płaskie w granicach tolerancji 0,1mm na każde
100mm, a powierzchnia górna leży między dwiema płaszczyznami, równoległymi do
powierzchni podstawy, w granicach dopuszczalnej odchyłki od równoległości nie większej
niż 1mm od siebie na każdych 100mm.Przed przeprowadzeniem badania wyrównano próbki
stosując zaprawę cementowo- piaskową, która powinna mieć minimalną wytrzymałość na
ściskanie równą 30N/mm2. Każdą próbkę kładziono powierzchnią podstawy na równej,
sztywnej i wypoziomowanej płycie szklanej ze stali nierdzewnej. Płyta była przykryta
arkuszem cienkiego papieru w celu zapobieżenia przywieraniu zaprawy do płyty. Następnie
nałożono na płytę równomierną warstwę zaprawy o grubości około 5mm, około 25 mm
dłuższą niż element i około 10mm szerszą od elementu. Próbkę położono i mocno dociśnięto
jedną powierzchnią kładzenia do warstwy zaprawy, tak że pionowa oś próbki była
prostopadła do płaszczyzny płyty. Gdy zaprawa wystarczająco stwardniała sprawdzono
warstwę zaprawy, była ona wolna od uszkodzeń takich jak: brak zagęszczenia, brak
przyczepności do elementu murowego i brak pęknięć dlatego też nałożono drugą warstwę
zaprawy w ten sam sposób jak pierwszą, używając zaprawy wykonanej w ten sam sposób
używając zaprawy wykonanej w ten sam sposób jak za pierwszym razem. Próbki
przechowywane są pod workami utrzymującymi wilgoć podczas okresu twardnienia zaprawy
lup przechowywać w komorze klimatyzacyjnej przy wilgotności względnej większej niż 90%.
Zgodnie z zasadami normy próbki powinny być sezonowane poprzez przechowywanie w
ustalonych warunkach wilgotnościowych lub przez spełnienie warunku stałej wilgotności, do
wyboru.
Stan powietrzno suchy został osiągnięty przez przechowywanie przez 14 dni w laboratorium
przy temperaturze e" 15ć% i wilgotności względnej d" 65%.
Sezonowanie można osiągnąć także poprzez sezonowanie do stałej masy, sezonowanie do
wilgotności 6% i sezonowanie przez zanurzenie w wodzie.
Przed przeprowadzeniem badania obliczono także pole obciążonej powierzchni brutto
otrzymane przez pomnożenie wymiarów długości i szerokości każdej badanej próbki. Podane
jest w mm2. Jeżeli siła ściskająca działa inaczej niż prostopadle do powierzchni kładzenia
wówczas pole powierzchni obliczone jest z uwzględnieniem wymiarów szerokości i
wysokości lub długości i wysokości.
Przeprowadzenie badania.
Powierzchnie płyt maszyny badawczej przenoszące obciążenie zostały wytarte do czysta.
Próbkę ustawiono współosiowo ze środkiem przegubu płyty dociskowej, tak aby zapewnione
było jej stabilne położenie Przyrost obciążenia zależy od oczekiwanej wytrzymałości na
ściskanie. Dla naszego badania przyjęliśmy, że oczekiwana wytrzymałość na ściskanie
zawiera się w przedziale od 21 do 40 N/mm2. Na początku przyłożono zwykle stosowany
przyrost obciążenia, a gdy osiągnie około połowę oczekiwanego maksymalnego obciążenia
wyregulowano jego przyrost, tak aby maksymalne obciążenie zostało osiągnięte w czasie nie
krótszym niż około 1 min.
Zarejestrowano maksymalne obciążenie jakie zostało osiągnięte. Wynosiło ono:
9
Obliczono wytrzymałość każdej próbki przez podzielenie maksymalnego osiągniętego
obciążenia przez pole obciążonej powierzchni. Wynik podano z dokładnością do 0,1 N/mm2
Cecha Wyniki
1
2 3 4 5 6 7 8 9 10
249,2 249,4 248,9 249,1 248,4 249,1 249,5 248,9 249
lu 243,2
Długość [mm]
118,2 118,3 117,9 118,2 118,1 118,3 118,2 118,1 118,3
wu
118,05
Szerokość[mm]
29455 29504 29345 29443,6 29336 29468 29491 29395 29457
S brutto
28709
Pole
powierzchni
brutto [mm2]
521000 540000 536000 524000 532000 528000 543000 529000 531000
F 53200
Maksymalna 0
siła niszcząca
[N]
17,69 18,3 18,28 170008 18,13 17,92 18,41 18 18,03
fc 18,53
Wytrzymałość
na ściskanie
[MPa]
fc,śr 18,11
Åšrednia
wytrzymałość
na ściskanie
[MPa]
1
Ä…
Mnożnik
zależny od
sposobu
sezonowania
227,7 228,4 227,2 230,4 229,4 229,5 230,1 231 228,9
hu * 231,2
Wysokość po
przygotowaniu
powierzchni
[mm]
´
1,37
Współczynnik
kształtu
fb 24,81
Znormalizowan
a wytrzymałość
na ściskanie
[MPa]
Klasa wytrzymałości na ściskanie naszego wyrobu wynosi 25.
10
4.7 Badanie oporu cieplnego.
Badanie to przeprowadzono na podstawie normy PN_EN 1745 Mury i wyroby murowe
Metody określania obliczeniowych wartości cieplnych. Opór cieplny zależy od gęstości netto
materiału. Z tabeli z załącznika A  Elementy murowe ceramiczne z wyżej wymienionej
normy odczytano wartość oporu cieplnego dla średniej gęstości badanych próbek.
Wynosi ona: 0,37W/m*k
4.8 Określenie zawartości aktywnych soli rozpuszczalnych.
Zgodnie z normą PN-EN771-1 Wymagania dotyczące elementów murowych, Część 1:
Elementy murowe ceramiczne jeżeli według zamierzonego sposobu zastosowania wyrobu
przewiduje się jedynie częściowe zabezpieczenie ( np. zaprawa cienkowarstwowa, zawartość
aktywnych soli rozpuszczalnych jest deklarowana wg kategorii wymienionych w tablicy 1
Kategorie zawartości aktywnych soli rozpuszczalnych w wodzie
Kategoria Całkowita zawartość w %
masy, nie więcej niż
Na+ + K+ Mg2+
S0 Nie wymaga siÄ™ Nie wymaga siÄ™
S1 0,17 0,08
S2 0,06 0,03
4.9 Określenie odporności na ogień.
Zgodnie z normą PN-EN771-1 Wymagania dotyczące elementów murowych, Część 1:
Elementy murowe ceramiczne: w przypadku elementów, które zawierają d" 1% masy lub
objętości jednolicie rozmieszczonych materiałów organicznych deklarować można klasę A1
bez konieczności badania.
4.10 Określenie wytrzymałości spoiny.
Zgodnie z normą PN_EN 998-2 Wymagania dotyczące zapraw do murów, Część 2: Zaprawa
murarska wytrzymałość zapraw murarskich na ścinanie według projektu w połączeniu z
elementami murowymi z EN 771 powinna być następująca:
- 0,15 N/mm2 dla zapraw ogólnego stosowania i zapraw lekkich
- 0,3 N/mm2 dla zapraw do cienkich spoin
11
5. Podsumowanie :
Cegła kratówka typu K-3
Wartość średnia długości [mm] wynosi 547,3, wymiar nominalny [mm]  250, odchyłka.
Wym. od wym. nominalnego [mm] +/- 6,6.
Wartość średnia szerokości [mm] wynosi 118,8, wymiar nominalny [mm]  120,0, odchyłka
wym. od wym. nominalnego [mm] +/- 1,6.
Wartość średnia wysokości [mm] wynosi 215,3, wymiar nominalny [mm]  220,0, odchyłka
wym. od wym. nominalnego [mm] +/- 5,85.
Wartości te klasyfikują cegłę do kategorii odchyłek Tm.
Wytrzymałość na ściskanie 25
Gęstość brutto 800 [kg/m3]
Gęstość Netto 1550 [kg/m3]
12