Tragiczne losy Goriota - bohatera powieści "Ojciec Goriot"
Środa, 26 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marzena, Maria, Klaudiusz
Sciaga.pl > Prace
> Pozytywizm >
Home | Reklama | Info
| Mail
Gdzie Cz@T ???
Gdzie jestSciaga.pl
?
Tragiczne losy Goriota
- bohatera powieści "Ojciec Goriot"
kategoria: J.polski
zakres: Pozytywizm
dodano: 2000-02-08
Tytułowy ojciec
Goriot jest typowym reprezentantem nowej grupy ludzi, którzy dzięki
zwycięstwu rewolucji i zamieszaniu wywołanemu na rynku odmienili
swój los i zdobywszy pokaźny majątek zapewnili sobie i swoim
rodzinom szybki awans społeczny. Jak do tego doszło? Otóż po śmierci
właściciela małej fabryki makaronu, w której Goriot był zatrudniony,
został jej posiadaczem na korzystnych warunkach. Kolejnym sukcesem
majątkowym było wzbogacenie się na handlu mąką i zbożem po
gwałtownym skoku cen. Balzac przedstawia więc swojego bohatera jako
człowieka sukcesu, jednak w tle jego powodzenia można dostrzec
komentarz dotyczący sposobu osiągnięcia dobrej pozycji finansowej.
Goriot zdobył majątek jako zręczny spekulant, wykorzystujący dobry
moment, a przy tym – żerujący na odbiorcach oferowanej żywności.
Autor nie ocenia jednak negatywnie postawy bohatera, choć
obiektywnie nie zasługuje ona na pochwałę. Pokazuje jedynie sposoby
łatwego i szybkiego bogacenia się kosztem innych jako istotną
przyczynę pogłębiającą dysproporcje społeczne, którą stworzyła owa
mieszczańska rewolucja. Dobra passa Goriota w sprawach majątkowych
to zapewne także wynik jego przygotowania i praktyki zawodowej – po
latach potrafi rozpoznać po zapachu pieczywa gatunek mąki, z której
zostało wyprodukowane. Chociaż spekulant, Goriot to jednak fachowiec
i człowiek interesu. Mniej szczęśliwie toczyło się życie
rodzinne bohatera – po siedmiu latach małżeństwa umarła ukochana
żona pozostawiając dwie córeczki. To zdarzenie wzmocniło uczucia
ojcowskie i starania o spełnienie każdej zachcianki dziewczynek.
Właśnie wtedy zaczęła się tragedia ojca, który nie zdawał sobie
sprawy z błędów wychowawczych, jakie stale popełniał. Dorastające
panny nie wiedziały, że trzeba się dzielić z innymi, szanować
uczucia drugiego człowieka. Traktowały ojca jak automat do
spełniania materialnych marzeń. Goriot ubóstwiał je i wielbił,
umacniał ich dumę i ambicję, rozpieszczał zbytkiem. Postarał się o
to, by odpowiednio wyszły za mąż – Anastazja zostaje hrabiną de
Restaud, zaś Delfina wychodzi za bankiera i giełdziarza o nazwisku
de Nucingen. Goriot wycofał się z aktywności zawodowej w pełni
sił ze względu na pozycję społeczną swoich córek, które krępował
fakt, że ojciec jest wytwórcą makaronu. Mieszkał u nich przez dwa
lata, ale nie mogąc znieść złego traktowania przez zięciów, nie
chcąc być przyczyną małżeńskich sporów, w 1813 roku wyprowadził się
do pensjonatu pani Vauquer, gdzie zajmował pokoje o różnym
standardzie, aż do najbardziej nędznego. Wynajęcie pokoju nie
odmienia jednak złego losu, ale jeszcze bardziej pogłębia kłopoty.
Właścicielka domu stara się zainteresować swoją osobą dobrze
ubranego i jeszcze wtedy dosyć majętnego mężczyznę, a kiedy jej
starania zawodzą, traktuje go pobłażliwie, a nawet dokucza,
pomawiając o różne ciemne sprawki (np. przyjmowanie młodych kobiet)
i pogardliwie nazywa ojcem Goriot. Tymczasem potrzeby bogatych,
dobrze wydanych za mąż córek stale rosną (nowa suknia, utrzymanie
kochanka, wykupienie weksla itp.), więc ojciec wyzbywa się różnych
cennych przedmiotów, zastawia swoją rentę, by sprostać żądaniom.
Ciągle nie zauważa nikczemności i wyrachowania własnych dzieci, winą
za wszystko obarcza niegodziwych zięciów. Tak bardzo zaślepiony jest
bezkrytyczną miłością, że gotów jest utrzymywać kochanka Delfiny i
być jego posługaczem, żeby tylko ona była szczęśliwa. Sposób
pojmowania szczęścia przez Goriota zupełnie rozmija się z
podstawowymi zasadami moralnymi. Każde postępowanie, także własne,
usprawiedliwia chęcią sprawienia radości córkom. Poniża się
odwiedzając je potajemnie i wychodząc na spacer, by je obserwować z
daleka jadące bogatym powozem. Jego sposób przeżywania miłości
ojcowskiej, bezgraniczna ofiarność na rzecz Anastazji i Delfiny,
które nim gardzą, odpychają go i wykorzystują to dowody jego
dziwnego zaślepienia, uczuciowej patologii. Nie tylko znosi złe
traktowanie własnych dzieci, którym oddał wszystko co miał, ale
wręcz cieszy się, gdy przybywają z kolejnymi żądaniami, gotów nawet
ograbić bank, gdyby było to możliwe. Sam prowokuje romans Delfiny i
Rastignaka, urządza im apartament i chce zamieszkać blisko, by
obserwować ich związek. Bez trudu można zauważyć, że Goriot
zatraca własną godność, rezygnuje z zaspokojenia podstawowych
potrzeb, w ogóle nie myśli o sobie, nie planuje ponownego założenia
rodziny, wyrzeka się pracy, oddaje wszelkie wartościowe przedmioty,
niczego nie pragnie, ani nie potrzebuje. Jedyną jego pasją jest
uszczęśliwianie córek w stylu, który wydaje mu się właściwy. Żyje
wyłącznie ich życiem, cieszy się ich radościami, martwi ich
problemami, nie umie się uwolnić od tego niszczącego, patologicznego
ojcowskiego uczucia, które go stale prowadzi do tragedii. Dopiero na
łożu śmierci ojciec Goriot uświadamia sobie swoje błędy. Umiera w
nędzy, chociaż zdobył spory majątek i zapewnił dobry start życiowy
swoim dzieciom. Został odtrącony w takim momencie, w jakim –
wydawałoby się – nie sposób zapomnieć o własnym ojcu. Anastazja musi
podporządkować się swojemu mężowi i nie może opuścić domu, zaś
Delfina odpoczywa po wspaniałym balu u wicehrabiny. Towarzyskie
ambicje, nawarstwione rodzinne dramaty, brak uczuć i jakichkolwiek
ludzkich odruchów, a przy tym zwyczajnego poczucia obowiązku wobec
starego ojca doprowadziły do tej strasznej sytuacji. Goriot umiera
opuszczony, litują się nad nim dwaj studenci (Rastignac poprzez
wspomnienie własnej zdolnej do wyrzeczeń rodziny, a może i przez
wdzięczność za akceptację ze strony starego człowieka, zaś Bianchon
– młody medyk – z pobudek humanitarnych). Goriot jest postacią
ukazaną w powieści z różnych punktów widzenia. W sposób
zobiektyzowany i wieloaspektowy charakteryzuje ją narrator,
subiektywnie, a nawet tendencyjnie odbierają ją inni bohaterowie. Te
nakładające się perspektywy budują obraz postaci złożonej,
skomplikowanej, budzącej kontrowersyjne opinie. Jest to więc dobry
fachowiec i spekulant, kochający i demoralizujący córki ojciec,
człowiek skromny i skąpy a zarazem rozrzutny, ktoś, kto budzi
szacunek i współczucie, ale także politowanie i krytykę, zasługuje
na to, by starać się o jego względy i prowokuje do poniżających
komentarzy, umie zdobyć majątek i nie potrafi wychować własnych
dzieci, imponuje siłą fizyczną (ugniatanie sreber niczym ciasta) i
zaskakuje słabością wobec córek. Stopniowy upadek pozycji
Goriota ujawniają też opisy zmian w jego wyglądzie zewnętrznym.
Krzepko i atrakcyjnie wyglądający mężczyzna w ciągu czterech lat
stał się „wypełzłym” – jak czytamy w powieści – starcem. Sukces
finansowy, klęska rodzinna, niszczące uczucie do córek sprawiają, że
budzi on litość i współczucie. Wywindowany z dołów społecznych przez
okazję do nielegalnych transakcji nie jest za to krytykowany – to
nie on sam, ale układ sił społecznych i polityczne zmiany
doprowadziły do takiego efektu. Jest to postać, mimo wad i słabości,
którą czytelnik odbiera w gruncie rzeczy pozytywnie.
Autor: Aneta
Ocena : 4
oceń
prace:
1 2 3 4 5 6
Home | Reklama | Info
| Mail
Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka
Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved Sciaga.pl
2000
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Źródła tragizmu bohatera powieści F Kafki ProcesuSylwetka tytułowego bohatera powieści Josepha Conrada Lo~E49Ojciec Goriot jako powieść realistycznaParyż tło zdarzeń w powieści H Balzaka Ojciec GoriotDlaczego ojciec Goriot jest postacią tragicznąBalzac Ojciec GoriotOjciec Goriot BalzacaHonoriusz Balzac Ojciec Goriotlalka i ojciec goriot przykładem realizmu (2)Bohater tragiczny w literaturze antycznej i współczesnej PoRóżne oblicza racji O tragicznych wyborach bohaterów AntygonyMiłość ojcowska w Ojcu Goriotwięcej podobnych podstron