Tkanka łączna płynna  krew  materiały ze slajdów ćwiczeniowych.
(Uwaga  to tylko konspekt, a nie pełne opracowanie tematu  wszystkie zagadnienia na
kolokwium trzeba rozwinąć)
Erytrocyty
Morfologia Białka błon i cytoszkieletu
" Kształt dwuwklęsłych dysków " Glikoforyny A, B, C
" Średnica 5  7 �m, grubość 1  2 �m " Spektryna (białko pasma 1)
" Brak jądra i organelli komórkowych " Białko pasma 3 (białko przenoszące elektrony)
" Pozbawione zdolności ruchu, ale mają " Ankiryna (białko pasma 2)
ograniczoną możliwość zmiany kształtu " Białka pasm 4.1, 4.2, 4.9
" Ponad 90% suchej masy stanowi hemoglobina " Aktyna
" Hemoglobina 33 g w 100 ml krwinek " Tropomiozyna
" Miozyna
Funkcja
" Transport O2 do tkanek
" Transport CO2 do płuc
" Determinowanie układu grupowego krwi
Średnica krwinek
Liczba krwinek czerwonych
Rodzaj zwierzęcia czerwonych w
w 1 mmł w milionach
mikronach
Koń 7,0  9,5 5,3  5,6
Krowa 6,0  6,8 5,1
Owca 9,4  10,3 3,1  4,3
Koza 14,5  17,3 4,0  4,1
Świnia 6,0  6,6 5,0  6,0
Pies 5,0  6,0 6,5  7,3
Kot 7,0  10,0 6,0  6,2
Królik 4,0  6,4 6,0  7,0
Świnka morska 5,0 7,0
Szczur 8,0 6,5
Mysz 9,0 5,5
Kura 3,5 12,0 x 7,0
Żaba 0,38 22,8 x 25,8
Człowiek 5,0 mężczyzna 7,5  7,7
4,5 kobieta
Retikulocyty
Morfologia
Około 1 2% krwi obwodowej
Średnica większa niż średnica erytrocytów
Zawierają pozostałości siateczki szorstkiej widocznej w postaci zasadochłonnych ziarnistości
1
Granulocyty obojętnochłonne  neutrofile
Morfologia Funkcja
" Średnica 12 15 �m " Fagocytoza, zabijanie i
" Stanowią 25 70% leukocytów trawienie
" Jądro płatowate (2 9 płatów) drobnoustrojów za
" Ilość płatów wzrasta w trakcie życia krwinki (około 1 tydzień) pomocą mechanizmów
" Zawierają liczne ziarnistości swoiste oraz nieswoiste (azurofilne) tlenowych i
" Ziarnistości nieswoiste zawierają enzymy lizosomalne, ziarnistości beztlenowych
swoiste  laktoferrynę i lizozym " Udział w procesach
" Posiadają zdolność do fagocytozy i wykonywania ruchów zapalnych
Granulocyty kwasochłonne  eozynofile
Morfologia Funkcja
" Średnica 12 �m " Zwalczanie pasożytów
" Stanowią 2 4% leukocytów " Hamowanie procesów
" Jądro dwupłatowe tzw. okularowe zapalnych poprzez
" Zawierają ziarnistości kwasochłonne oraz ziarnistości inaktywację histaminy i
niespecyficzne leukotrienu C
" Ziarnistości specyficzne zbudowane są z elektronowo gęstego " Ograniczona zdolność
rdzenia zawierającego: fagocytozy (internalizacja
 główne białko zasadowe, kompleksów antygen
 białko kationowe eozynofilów, przeciwciało)
 neurotoksynę eozynofilową,
Czas życia 1  2 tygodnie (w
oraz otoczenia o mniejszej gęstości elektronowej zawierającego:
tym około 1 doby we krwi, a
 histaminazę,
potem w tkankach)
 arylosulfatazę B
Granulocyty zasadochłonne  bazofile
Morfologia Funkcja
" Średnica 12 15 �m " Uczestniczą w wywołaniu
" Stanowią 0 2% leukocytów wczesnego stanu zapalnego,
" Jądro w kształcie litery S podobnie jak komórki tuczne,
" Posiadają receptory dla IgE które są ich tkankowym
" Zawierają ziarnistości zasadochłonne (histamina, odpowiednikiem,
heparyna, serotonina) " Nie mają zdolności fagocytozy.
Monocyty Limfocyty
Morfologia i funkcja  Limfocyty B
" Największe komórki krwi Warunkują rozwój odporności humoralnej
średnica 12 25 �m Różnicują się w plazmocyty produkujące i uwalniające
" Jądro niesegmentowane przeciwciała
kształtu podkowy  Limfocyty T
" Zawierają ziarnistości azurofilne Warunkują rozwój odporności komórkowej
" Tworzą system fagocytów Dzielą się na
jednojądrzastych Limfocyty pomocnicze Th
" Ich odpowiednikami w Limfocyty supresorowe Ts
tkankach są makrofagi Limfocyty cytotoksyczne Tsc
 Limfocyty pamięci
 Limfocyty  null  komórki NK i macierzyste
2
Liczba krwinek białych w 1 mmł u poszczególnych gatunków:
Koń  9000 ( 7000  10000)
Krowa  7500 ( 7500  10000)
Owca  12000 ( 6000  19000)
Koza  12000 ( 8000  16000)
Świnia  15000 (10000 20000)
Pies  9000 ( 7000  12000)
Kot  10800 ( do 17000)
Królik  8000 ( duże wahania )
Świnka morska  9000
Szczur  12000
Mysz  10000
Kura  28000
(człowiek  6000 8000)
Płytki krwi  trombocyty
Średnica 1  4 �m.
Występują w ilości 200  400 tys/ �l krwi.
Czas życia około 10 dni.
Są fragmentami cytoplazmy większej komórki (megakariocytu)  brak jądra komórkowego.
Uczestniczą w procesie krzepnięcia.
Błona komórkowa pokryta jest grubą warstwą glikokaliksu.
Można wyróżnić hialomer i granulomer.
W obwodowej części hialomeru leży wiązka mikrotubul brzeżnych, biegnących pod błoną
komórkową, wokół płytki.
W cytoplazmie płytki krwi obecne są aktyna (w formie nie spolimeryzowanej) oraz miozyna.
Zawierają:
" system kanalików otwartych, których wnętrze jest połączone ze środowiskiem
zewnętrznym,
" system kanalików elektrono gęstych.
" mitochondria, ziarna glikogenu
Zawierają ziarnistości zlokalizowane w granulomerze:
" ziarnistości alfa (odpowiadają ziarnom azurofilnym) zawierające płytkowy czynnik
krzepnięcia IV, czynnik Willebrandta, płytkowy czynnik wzrostu;
" ziarnistości delta zawierające wapń, ADP, ATP, serotoninę, histaminę;
" ziarnistości lambda  lizosomy.
Hemopoeza  Proces powstawania wszystkich elementów morfotycznych krwi. Zachodzi w szpiku
kostnym. Obejmuje:
" Erytropoezę
" Granulopoezę
" Trombopoezę
" Monocytopoezę
" Limfopoezę
3
SZEREG ROZWOJOWY ERYTROCYTÓW ERYTROPOEZA
PROERYTROBLAST ERYTROBLAST ERYTROBLAST ERYTROBLAST
ZASADOCHA
ONNY POLICHROMATOFILNY KWASOCHA
ONNY
(WIELOBARWLIWY)
" Średnica 20 25 �m " Średnica 16 18 �m " Średnica 12 15 �m " Średnica 10 12 �m
" Jądro zajmuje ok. " Jądro zawiera " Jądro o " Jądro o silnie
80% objętości bardziej skondensowanej skondensowanej
komórki skondensowaną chromatynie, brak chromatynie brak
" Chromatyna chromatynę o jąderka jąderka
skondensowana i w układzie " Cytoplazma zawiera " Cytoplazma
grudkach szprychowym obszary równomiernie
" Jąderko obecne " Cytoplazma zasadochłonne dzięki kwasochłonna
" Cytoplazma zasadochłonna obecności polisomów " Większość organelli
zasadochłonna " Obecne polisomy oraz kwasochłonne zostaje usunięta z
zawiera liczne " Czas życia 12 63 dzięki obecności komórki
polisomy godziny hemoglobiny " Czas życia ok. 19
" Czas życia ok.30 godz. " Ma zdolność " Czas życia 9 25 godzin godzin
" Ma zdolność podziału podziału " Ma zdolność podziału
4
SZEREG ROZWOJOWY GRANULOCYTÓW GRANULOPOEZA
MIELOBLAST PROMIELOCYT MIELOCYT METAMIELOCYT
" Średnica 12 15 �m " Średnica 20 25 �m " Średnica 10 12 �m " Średnica 10 12 �m
" Jądro duże owalne z " Jądro owalne z " Jądro wydłużone " Jądro nerkowate
delikatną siecią delikatną siecią chromatyna ulega chromatyna
chromatyny, wyraz
ne chromatyny kondensacji skondensowana
jąderko " Jąderka obecne " Obecność ziarnistości " Brak jąderek
" Cytoplazma " Obecne ziarnistości specyficznych (kwaso " Obecność ziarnistości
zasadochłonna, brak azurofilne , zasado lub specyficznych
ziarnistości " Zdolność do obojętnochłonnych " Brak podziałów
" Zdolność do podziału podziału " Wysoki indeks mitotycznych
mitotyczny
SZEREG ROZWOJOWY PA
YTEK KRWI TROMBOPOEZA
NAZWA PLOIDALNOŚĆ CYTOPLAZMA ZIARNISTOŚCI
KOMÓRKI (N)
MEGAKARIOBLAST 2 4 ZASADOCHA
ONNA POJEDYC
CZE
PROMEGAKARIOCYT 4 16 POLICHROMATOFILNA WYRAy
NE
MEGAKARIOCYT 8 32 POLICHROMATOFILNA BARDZO DUŻE
ZIARNISTY KWASOCHA
ONNA
MEGAKARIOCYT 16 64 KWASOCHA
ONNA OGRANICZONE W
DOJRZAA
Y ,,POLA PA
YTKOWE
Dodatkowo obowiązuje na kolokwium:
 Limfopoeza
 Budowa szpiku kostnego
5