Ciàg dalszy ze strony 16
Zemsta pana McGregora
Farmerzy na Nowej Zelandii postanowili raz na zawsze pozbyç si´ wyjadajàcych zbiory królików. Wielu z nich wyk∏ada jako przyn´t´ marchewki i ziarna owsa spryskane Animals Animals
zawiesinà z wàtrób tych zwierzàt
zara˝onych caliciwirusem. Wirus ten by∏ przyczynà Êmierci ogromnej liczby królików na Wyspie Po∏udniowej;
MICKEY GIBSON
w Australii jest u˝ywany
jako czynnik kontroli
biologicznej. Jednak
w Nowej Zelandii rzàd
wyda∏ zakaz jego
stosowania. Ka˝dy,
komu udowodni siímport caliciwirusa do tego kraju, mo˝e
zostaç ukarany pićioma latami
wiźienia i grzywnà w wysokoÊci
100 tys. dolarów nowozelandzkich.
Ocena ocen
Na ile akuratne sà oceny wyk∏adowców dokonywane przez studentów? Wielu przedstawicieli w∏adz uniwersyteckich przywiàzuje do nich sporà wag´,
uwzgl´dniajàc je przy podejmowaniu decyzji p∏acowych, a tak˝e przy podpisywaniu z wyk∏adowcà bezterminowego kontraktu.
Z ostatnich badaƒ wynika jednak,
˝e studenci wystawiajà wy˝sze stopnie niekoniecznie najlepszym nauczycielom akademickim, lecz o najbardziej
DAPHNE HALLAS Astro Photo
entuzjastycznym podejÊciu. Stephen J. Ceci z Cornell University mia∏ pewnego roku TONY i
dwa kursy wyk∏adów z psychologii
PLEJADY okaza∏y sió 30% s∏absze ni˝ dotàd sàdzono.
rozwojowej. Jesienià prowadzi∏ zajćia
Dane z satelity Hipparcos podwa˝y∏y niektóre modele gwiazdowe.
w taki sam sposób, jak to czyni∏ przez ostatnie 20 lat. W semestrze wiosennym treÊç jego wyk∏adów pozosta∏a identyczna, nymi astrofizykami wyznaczy∏a wiek wskazuje, ˝e sà one a˝ o 30% s∏absze ni˝
wyk∏adowca zmieni∏ jednak barw´
g∏osu i ˝ywiej gestykulowa∏. Jak siókaza∏o, gromady M92 na 12.8–15.2 mld lat, tak S∏oƒce. „Nie rozumiemy, skàd ta roz-studenci drugiego semestru uznali, przedstawia problemy z tym zwiàzane: bie˝noÊç – przyznaje Floor van Leeu-
˝e w porównaniu ze swymi kolegami
„Trudno jest dopasowaç istniejàce mo-wen z Royal Greenwich Observatory Ceci dysponuje wi´kszà wiedzà, jest dele do obiektów o tak niskiej zawarto-w Cambridge. – W konsekwencji nie zo-bardziej tolerancyjny, a tak˝e sprawiedliwszy, lepiej zorganizowany i przyst´pniejszy.
Êci metali.” Jedynym punktem odnie-sta∏a ona uwzgl´dniona przy ocenie wie-Twierdzili tak˝e, ˝e wićej sińauczyli, sienia jest S∏oƒce, czyli gwiazda w ku gromad.”
mimo ˝e na egzaminach takich samych Êrednim wieku o du˝ej zawartoÊci me-Ekstrapolacja modeli do gromad ku-jak te, które zdawali studenci pierwszego tali, bardzo ró˝niàca siód podkar∏ów, listych to jakby stawianie zamków na lo-semestru, wcale nie wypadli lepiej.
których u˝yto w porównaniach. Proce-dzie, tak wić oceny wieku tych gromad sy takie jak szybka rotacja czy te˝ po-otrzymane z porównania ró˝nych typów
Chemia strumieniowa
grà˝anie si´ metali w g∏àb gwiazd mo-gwiazd – Cefeid, gwiazd RR Lyrae, czer-Aby zasz∏a reakcja chemiczna, potrzebne gà mieç wp∏yw na zmian´ konkluzji.
wonych olbrzymów, w dodatku z pod-jest ciep∏o, Êwiat∏o, promieniowanie, Jednym ze sceptyków jest Michael
kar∏ami – sà sprzeczne ze sobà. „Ludzie ultradêwi´ki albo – jak wraz ze swymi studentami wykaza∏ Kenneth S. Suslick Perryman z ESA, kierujàcy projektem czśto odrzucajà wyniki, które nie zga-z University of Illinois – strumieƒ cieczy.
Hipparcos. „Nie by∏bym sk∏onny uwa-dzajà siź ich poglàdami – zauwa˝a van Naukowcy przeprowadzali reakcje
˝aç tych rezultatów za ostateczne –
Leeuwen. – Mnie zaÊ wydaje si´, ˝e taki wymagajàce dostarczenia du˝ych iloÊci twierdzi. – Za du˝o w tym wszystkim rozrzut Êwiadczy o du˝ym b∏´dzie.” Po-energii i doprowadzali do rozerwania bardzo silnych wiàzaƒ chemicznych, zderzajàc jest manipulacji danymi, aby w nie wie-dejrzewa, ˝e nawet rz´du 40%.
dwa strumienie z sumarycznà pr´dkoÊcià rzyç.” Jego zdaniem ˝aden z modeli nie A taki rozrzut w ocenie przemawia 725 km/h. Stwierdzili, ˝e w strugach wody wyjaÊnia obserwowanych w∏asnoÊci
za tym, ˝e paradoks wieku nie zosta∏
powstawa∏ nadtlenek wodoru oraz inne gwiazd i tym samym nie budzi zaufa-jeszcze ostatecznie przezwyci´˝ony. Aby zwiàzki reagujàce z chlorowcopochodnymi w´glowodorów. Dlatego te˝ Suslick nia. Co gorsza, dane z Hipparcosa poka-go rozwiàzaç – co zapewne w koƒcu wysunà∏ sugesti´, ˝e chemia
za∏y, ˝e niektóre modele gwiazdowe –
uda siástronomom – trzeba najpierw strumieniowa mo˝e znaleêç zastosowanie nawet te, które by∏y zgodne z obserwa-poznaç niezwykle skomplikowane zja-w oczyszczaniu wody zawierajàcej
cjami S∏oƒca – sà b∏´dne.
wiska zachodzàce we wn´trzu ró˝nych niewielkie iloÊci ska˝eƒ chemicznych.
Odleg∏oÊç do gwiazd podobnych do
gwiazd. „Jest jeszcze mnóstwo do zro-Kristin Leutwyler
S∏oƒca w Plejadach zosta∏a zweryfiko-bienia” – twierdzi Perryman.
wana z 424 na 378 lat Êwietlnych, co Madhusree Mukurjee
ÂWIAT NAUKI Luty 1998 17