WYKŁAD
(semestr zimowy 2008/09)
"Elementy Inżynierii Molekularnej"
Prof. dr hab. inż. Jacek Tyczkowski
Wykład ma zapoznać słuchaczy z nowoczesnym spojrzeniem na inżynierię chemiczną – kluczową
dyscyplinę wszystkich współczesnych technologii. Stoi ona obecnie w obliczu gwałtownej transformacji
z nauki skupionej na zjawiskach makroskopowych w interdyscyplinarną naukę opartą o zjawiska
zachodzące na poziomie molekularnym. Główną ideą wykładu jest omówienie i wyjaśnienie roli, jaką
zaczyna spełniać takie podejście, zarówno w projektowaniu i kontroli przebiegu procesów, jak też
w wytwarzaniu nowych produktów. Podanych będzie szereg przykładów molekularnej inżynierii procesów
oraz produktów, mających pomóc w zrozumieniu zasadniczych różnic pomiędzy dawniejszym klasycznym
i obecnym molekularnym podejściem do inżynierii chemicznej. Zapoznanie się choćby z elementami tej
problematyki pozwoli lepiej zrozumieć ogromne przemiany, jakie zachodzą w obszarze nowoczesnej
technologii, a w związku z tym w całym otaczającym nas świecie.
Program wykładu przewiduje poruszenie czterech zasadniczych grup tematycznych. Na początku omówione
zostaną oddziaływania międzyatomowe i międzycząsteczkowe umożliwiające tworzenie układów
makroskopowych z pojedynczych atomów, z całą złożonością i ciągle jeszcze tajemniczością zjawisk
występujących na tej drodze, w tym przede wszystkim fenomenem mezofazy leżącej u podstaw
nanotechnologii. Cząsteczki i makrocząsteczki o specjalnych właściwościach, klastery, aglomeraty
cząsteczek i w końcu tak wyrafinowane struktury, jak nanomaszyny i nanoreaktory (z odbywającymi się tam
nanoprocesami) – to tylko przykłady zagadnień, o których będzie mowa na wykładzie. Drugą grupę
tematyczną stanowią metody wytwarzania 1-, 2- i 3-wymiarowych funkcjonalnych nanoobiektów.
Technologia plazmy, metoda zol-żel, techniki warstw molekularnych, synteza konstrukcji z DNA – to kolejne
przykłady zagadnień poruszanych w trakcie wykładu. Osobnego omówienia wymagają metody badania
nanoobiektów i nanoprocesów. Szczególna uwaga poświecona będzie tu między innymi skaningowej
mikroskopii bliskich oddziaływań. I w końcu – zastosowania praktyczne. Wystarczy powiedzieć, że zgodnie
z przewidywaniami w 2015 roku wartość produktów wytwarzanych na świecie z zastosowaniem inżynierii
molekularnej (tylko w samym obszarze nanotechnologii) osiągnie 1 bln dolarów. Nie ma więc wątpliwości, że
będzie o czym mówić.
Mimo że wykład przewidziany jest dla 7 semestru kierunku Inżynieria Chemiczna i Procesowa na
Politechnice Łódzkiej, jest on otwarty dla wszystkich zainteresowanych osób. Aby był on jednak
zrozumiały, należy mieć opanowany podstawowy kurs uniwersytecki chemii, fizyki i chemii fizycznej.
Wykład (łącznie 16 godzin) prowadzony będzie się na Politechnice Łódzkiej w "starym" budynku Wydziału Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska (wejście od ul. Stefanowskiego), w sali I401, w czwartki w godz.
12.15–14.00. Pierwsze spotkanie odbędzie się 09 października 2008 r.
Politechnika Łódzka, Wydział Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska
Zakład Inżynierii Molekularnej
Wólczańska 213, 90-934 Łódź, tel: (42) 631 37 23, e-mail: jatyczko@wipos.p.lodz.pl