Kolej Linowa – urządzenie transportu linowego
Skok zwicia drutów w splotce (analogicznie
Kolej Linowa – urządzenie transportu linowego
Skok zwicia drutów w splotce (analogicznie
służące do przewożenia osób lub materiałów w
splotek w linie) – jest odległością co jaką
służące do przewożenia osób lub materiałów w
splotek w linie) – jest odległością co jaką
pojazdach poruszających liną (linami)
powtarza się ten sam drut (splotka) przy
pojazdach poruszających liną (linami)
powtarza się ten sam drut (splotka) przy
Kolej jednolinowa – osobowa kolej linowa,
nawinięciu na drut centralny splotek (rdzeń liny) i Kolej jednolinowa – osobowa kolej linowa, nawinięciu na drut centralny splotek (rdzeń liny) i
napowietrzna w której pojazdy są podtrzymywane symbolicznie oznaczamy go literą h.
napowietrzna w której pojazdy są podtrzymywane symbolicznie oznaczamy go literą h.
i przemieszczana przy użyciu jednej lub większej Smarowanie lin: Ogólnie zakłada się, że i przemieszczana przy użyciu jednej lub większej Smarowanie lin: Ogólnie zakłada się, że liczby lin.
właściwie prowadzone smarowanie lin stalowych
liczby lin.
właściwie prowadzone smarowanie lin stalowych
Kolej dwulinowa – osobowa kolej linowa
pozwala trzykrotnie przedłużyć ich trwałość. W
Kolej dwulinowa – osobowa kolej linowa
pozwala trzykrotnie przedłużyć ich trwałość. W
napowietrzna, w której pojazdy SA
szczególności uzyskuje się:
napowietrzna, w której pojazdy SA
szczególności uzyskuje się:
podtrzymywane i przemieszczane oddzielnie
a).znaczne obniżenie postępu korozji;
podtrzymywane i przemieszczane oddzielnie
a).znaczne obniżenie postępu korozji;
linami lub grupami lin.
b).obniżenie zużycia w wyniku przecierania się
linami lub grupami lin.
b).obniżenie zużycia w wyniku przecierania się
Kolej linowa gondolowa – kolej linowa okrężna, liny; Kolej linowa gondolowa – kolej linowa okrężna, liny; napowietrzna w której pojazdami są gondole
c).obniżenie zużycia frettingowego, niekiedy
napowietrzna w której pojazdami są gondole
c).obniżenie zużycia frettingowego, niekiedy
Kolej linowa gondolowa otwarta – kolej linowa
występującego w przypadku lin pracujących
Kolej linowa gondolowa otwarta – kolej linowa
występującego w przypadku lin pracujących
okrężna, napowietrzna w której pojazdami są
statycznie;
okrężna, napowietrzna w której pojazdami są
statycznie;
otwarte gondole
d).ograniczenie procesu butwienia rdzenia liny.
otwarte gondole
d).ograniczenie procesu butwienia rdzenia liny.
Kolej linowa krzesełkowa – kolej linowa
Rdzeń liny jest drugim po drutach stalowych
Kolej linowa krzesełkowa – kolej linowa
Rdzeń liny jest drugim po drutach stalowych
okrężna, napowietrzna w której pojazdami są
najważniejszym elementem konstrukcyjnym liny.
okrężna, napowietrzna w której pojazdami są
najważniejszym elementem konstrukcyjnym liny.
krzesełka
Pełni następujące funkcje:
krzesełka
Pełni następujące funkcje:
Kolej linowa o ruchu okrężnym – osobowa kolej - odpowiada za właściwy kształt i wyznacza oś Kolej linowa o ruchu okrężnym – osobowa kolej - odpowiada za właściwy kształt i wyznacza oś linowa, napowietrzna, w której pojazdy połączone liny
linowa, napowietrzna, w której pojazdy połączone liny
są z liną za pomocą wprzęgieł stałych lub
- pełni rolę podparcia dla splotów
są z liną za pomocą wprzęgieł stałych lub
- pełni rolę podparcia dla splotów
rozłącznych. Poruszają się w tym sam kierunku
- wypełnia wewnętrzną przestrzeń pomiędzy
rozłącznych. Poruszają się w tym sam kierunku
- wypełnia wewnętrzną przestrzeń pomiędzy
wzdłuż ich toków.
splotkami, przejmuje naciski poprzeczne,
wzdłuż ich toków.
splotkami, przejmuje naciski poprzeczne,
Kolej linowa o ruchu ciągłym – kolej linowa
zapobiega odkształceniom liny
Kolej linowa o ruchu ciągłym – kolej linowa
zapobiega odkształceniom liny
okrężna, napowietrzna, w której lina napędowa
- ze względu na swoją pojemność i własności
okrężna, napowietrzna, w której lina napędowa
- ze względu na swoją pojemność i własności
lub lina nośno-napędwa porusza się ze stałą
hydrofobowe stanowi swoisty zbiornik smaru
lub lina nośno-napędwa porusza się ze stałą
hydrofobowe stanowi swoisty zbiornik smaru
prędkością
- przez zastosowanie odpowiedniego rdzenia
prędkością
- przez zastosowanie odpowiedniego rdzenia
Kolej linowa o ruchu pulsacyjnym – Kolej
można kształtować sztywność poprzeczną liny
Kolej linowa o ruchu pulsacyjnym – Kolej
można kształtować sztywność poprzeczną liny
linowa okrężna, napowietrzna, w której lina
Rdzenie można podzielić na:
linowa okrężna, napowietrzna, w której lina
Rdzenie można podzielić na:
napędzana lub lina nośno-napędowa porusza się 1. Rdzenie pełne z tworzyw, 2. Rdzenie napędzana lub lina nośno-napędowa porusza się 1. Rdzenie pełne z tworzyw, 2. Rdzenie w sposób przerwany albo z prędkością, która
włókienne: a) Organiczne NF: - konopie - sizal
w sposób przerwany albo z prędkością, która
włókienne: a) Organiczne NF: - konopie - sizal
zmienia się okresowo w funkcji położenia
- juta – manilia – bawełna b) Nieorganiczne SF:
zmienia się okresowo w funkcji położenia
- juta – manilia – bawełna b) Nieorganiczne SF:
pojazdów.
- polipropylen – poliamid – polietylen
pojazdów.
- polipropylen – poliamid – polietylen
Kolej linowa wahadłowa – osobowa kolej
c) Mineralne: - azbest
Kolej linowa wahadłowa – osobowa kolej
c) Mineralne: - azbest
linowa, napowietrzna, w której pojazdy poruszają 3. Rdzenie z metali plastykowane linowa, napowietrzna, w której pojazdy poruszają 3. Rdzenie z metali plastykowane się między stacjami ruchemi posuwisto-zwrotnym 4. Rdzenie stalowe: a) splotki linowe IWS
się między stacjami ruchemi posuwisto-zwrotnym 4. Rdzenie stalowe: a) splotki linowe IWS
Kolej linowo-terenowa – UTL, którego pojazd
b) niezależne liny – T – S – W – WS - F
Kolej linowo-terenowa – UTL, którego pojazd
b) niezależne liny – T – S – W – WS - F
przemieszcza się za pomocą jednej lub większej
Rozciąganie - Próbę przeprowadza się
przemieszcza się za pomocą jednej lub większej
Rozciąganie - Próbę przeprowadza się
liczby lin wzdłuż toru, który może być ułożony
umieszczając drut w zrywarce, a następnie
liczby lin wzdłuż toru, który może być ułożony
umieszczając drut w zrywarce, a następnie
bezpośrednio na siemi lub na trwałych
poddaje się go obciążeniu rozciągającemu aż do bezpośrednio na siemi lub na trwałych poddaje się go obciążeniu rozciągającemu aż do
konstrukcjach.
jego zerwania. Siła zrywająca obserwowana jest
konstrukcjach.
jego zerwania. Siła zrywająca obserwowana jest
Pojazd – część UTL. w szczególności krzesełka, na siłomierzu.
Pojazd – część UTL. w szczególności krzesełka, na siłomierzu.
gondole oraz wagony przeznaczone do
Skręcanie - Próbę przeprowadza się
gondole oraz wagony przeznaczone do
Skręcanie - Próbę przeprowadza się
przemieszczania osób lub towarów.
umieszczając badany drut w uchwytach, z których przemieszczania osób lub towarów.
umieszczając badany drut w uchwytach, z których
Stacja UTL – zespół obiektów budowlanych i
jeden zamocowany był nieruchomo, natomiast
Stacja UTL – zespół obiektów budowlanych i
jeden zamocowany był nieruchomo, natomiast
urządzeń związanych z eksploatacją UTL, w
drugi obracany był za pomocą silnika. Miarą
urządzeń związanych z eksploatacją UTL, w
drugi obracany był za pomocą silnika. Miarą
których znajduje się wyposażenie techniczne,
wytrzymałości na skręcanie drutu była ilość
których znajduje się wyposażenie techniczne,
wytrzymałości na skręcanie drutu była ilość
strefy siadania i wysiadania lub peronu oraz strefy obrotów, po których ulegał przerwaniu.
strefy siadania i wysiadania lub peronu oraz strefy obrotów, po których ulegał przerwaniu.
związaje z magazynowaniem pojazdów lub
Jednocześnie drut był rozciągany pod wpływem
związaje z magazynowaniem pojazdów lub
Jednocześnie drut był rozciągany pod wpływem
urządzeń holujących; ze względu na położenia się ciężaru G, rzędu kilka procent nośności drutu.
urządzeń holujących; ze względu na położenia się ciężaru G, rzędu kilka procent nośności drutu.
stacje początkowe, końcowe i pośrednie a ze
Przeginanie - Próba ma na celu zbadanie
stacje początkowe, końcowe i pośrednie a ze
Przeginanie - Próba ma na celu zbadanie
względu na rodzaj urządzń – stacje napędowe
wytrzymałości zmęczeniowej drutu. Polega na
względu na rodzaj urządzń – stacje napędowe
wytrzymałości zmęczeniowej drutu. Polega na
przewojowe napędowo-napinające, przewojowo-
przeginaniu drutu zamocowanego w szczękach
przewojowe napędowo-napinające, przewojowo-
przeginaniu drutu zamocowanego w szczękach
napinające, napinające, kotwiące oraz kotwiąco-
oraz odczytywaniu ilości przegięć, po których drut napinające, napinające, kotwiące oraz kotwiąco-oraz odczytywaniu ilości przegięć, po których drut
napinające.
tracił ciągłość.
napinające.
tracił ciągłość.
Trasa UTL – pas gruntu, po którym lub nad
KOLEJKI LINOWE W POLSCE:
Trasa UTL – pas gruntu, po którym lub nad
KOLEJKI LINOWE W POLSCE:
którym poruszają się pojazdy lub urządzenia
-Kolej linowa Kasprowy Wierch (KL Kasprowy
którym poruszają się pojazdy lub urządzenia
-Kolej linowa Kasprowy Wierch (KL Kasprowy
holujące, oraz zespoły obiektów budowlanych i
Wierch) – kolej linowa z Kuźnic na szczyt
holujące, oraz zespoły obiektów budowlanych i
Wierch) – kolej linowa z Kuźnic na szczyt
urządzeń związanych z eksploatacją UTL
Kasprowego Wierchu w Tatrach.
urządzeń związanych z eksploatacją UTL
Kasprowego Wierchu w Tatrach.
Tok – tor jazdy w górę lub tor jazdy w dół dla
-Kolej linowa na Czantorię - kolej krzesełkowa z Tok – tor jazdy w górę lub tor jazdy w dół dla
-Kolej linowa na Czantorię - kolej krzesełkowa z
UTL, po którym poruszają się pojazdy lub
Ustronia Polany na Polanę Stokłosicę,
UTL, po którym poruszają się pojazdy lub
Ustronia Polany na Polanę Stokłosicę,
urządzenia holujące.
całoroczna, położona w Beskidzie Śląskim.
urządzenia holujące.
całoroczna, położona w Beskidzie Śląskim.
Układ napinający – układ linowy oraz urządzenie -Kolej linowa na Szyndzielnię - kolej linowa Układ napinający – układ linowy oraz urządzenie -Kolej linowa na Szyndzielnię - kolej linowa hydrauliczne lub pneumatyczne lub Inne
położona w Beskidzie Śląskim, w granicach
hydrauliczne lub pneumatyczne lub Inne
położona w Beskidzie Śląskim, w granicach
przeznaczone do utrzymania w określonym
administracyjnych Bielska-Białej.
przeznaczone do utrzymania w określonym
administracyjnych Bielska-Białej.
naprężeniu liny nośnej, napędowej lub nośno
-Kolejka linowa Elka - najdłuższa nizinna
naprężeniu liny nośnej, napędowej lub nośno
-Kolejka linowa Elka - najdłuższa nizinna
napędowej UTL.
kolejka
napędowej UTL.
kolejka
Urządzenie holujące – element wyciągu linowa w Europie. Uruchomiona została 7
Urządzenie holujące – element wyciągu linowa w Europie. Uruchomiona została 7
narciarskiego służący do przekazywania ruchu
września 1967 roku na terenie Wojewódzkiego
narciarskiego służący do przekazywania ruchu
września 1967 roku na terenie Wojewódzkiego
liny napędowej holowanemu narciarzowi,
Parku Kultury i Wypoczynku położonego
liny napędowej holowanemu narciarzowi,
Parku Kultury i Wypoczynku położonego
składający się z wprzęgła, łącznika oraz elementu pomiędzy Chorzowem a Katowicami.
składający się z wprzęgła, łącznika oraz elementu pomiędzy Chorzowem a Katowicami.
mającego bezpośredni kontakt z osobą.
-Góra Parkowa (742 m n.p.m.), szczyt w
mającego bezpośredni kontakt z osobą.
-Góra Parkowa (742 m n.p.m.), szczyt w
Wprzęgło – Mechanizm służący do mocowania
Beskidzie Sądeckim, na terenie Krynicy-Zdroju
Wprzęgło – Mechanizm służący do mocowania
Beskidzie Sądeckim, na terenie Krynicy-Zdroju
zawieszenia lub urządzenia holującego do liny
kolejka linowo-terenowa.
zawieszenia lub urządzenia holującego do liny
kolejka linowo-terenowa.
napędowej lub nośno-napędowej, rozróżnia się
-Kolej linowo-terenowa na Gubałówkę w
napędowej lub nośno-napędowej, rozróżnia się
-Kolej linowo-terenowa na Gubałówkę w
wprzęgła stałe i rozłączne.
Zakopanem otwarta 20 grudnia 1938, jako druga wprzęgła stałe i rozłączne.
Zakopanem otwarta 20 grudnia 1938, jako druga
Wprzęgło stałe – pozostaje w stałym położeniu w kraju.
Wprzęgło stałe – pozostaje w stałym położeniu w kraju.
na linie podczas ruchu kolejki linowej
-Kolej linowo-terenowa na Górę śar w
na linie podczas ruchu kolejki linowej
-Kolej linowo-terenowa na Górę śar w
Wprzęgło rozłączne – wyprzęgane z liny, kiedy Międzybrodziu śywieckim otwarta 20 grudnia
Wprzęgło rozłączne – wyprzęgane z liny, kiedy Międzybrodziu śywieckim otwarta 20 grudnia
znajduje się na stacjach kolei linowej lub wyciągu 2003, najnowsza w Polsce (wagony ze starej znajduje się na stacjach kolei linowej lub wyciągu 2003, najnowsza w Polsce (wagony ze starej narciarskiego
kolei linowo-terenowej na Gubałówkę).
narciarskiego
kolei linowo-terenowej na Gubałówkę).
Wyciąg narciarski – UTL przeznaczony do
Kolej jednolinowa – osobową kolej linową,
Wyciąg narciarski – UTL przeznaczony do
Kolej jednolinowa – osobową kolej linową,
holowania osób, wyposażonych w sprzęt
napowietrzna, w której pojazdy są
holowania osób, wyposażonych w sprzęt
napowietrzna, w której pojazdy są
narciarski bez utraty kontaktu z trasą, za pomocą podtrzymywane i przemieszczane przy użyciu narciarski bez utraty kontaktu z trasą, za pomocą podtrzymywane i przemieszczane przy użyciu urządzeń holujących.
jednej lub większej liczby lin.
urządzeń holujących.
jednej lub większej liczby lin.
Zawieszenie – część składowa pojazdu, która
Kolejki wyprzęgane:
Zawieszenie – część składowa pojazdu, która
Kolejki wyprzęgane:
łączy gondolę, krzesełko lub gondole otwarta z
Zalety: Większa prędkość transportu; Wady: długi łączy gondolę, krzesełko lub gondole otwarta z Zalety: Większa prędkość transportu; Wady: długi
wprzęgiem lub z wózkiem pojazdu.
obszar wsiadania osób.
wprzęgiem lub z wózkiem pojazdu.
obszar wsiadania osób.
Główny podział lin:
Kolejki nie wyprzęgane:
Główny podział lin:
Kolejki nie wyprzęgane:
Liny stalowe jednozwite
Zalety: krótki podjazd; Wady: utrudnione
Liny stalowe jednozwite
Zalety: krótki podjazd; Wady: utrudnione
Liny stalowe dwuzwite
wsiadanie, mniejsza prędkość jazdy.
Liny stalowe dwuzwite
wsiadanie, mniejsza prędkość jazdy.
Liny dwuzwite okrągłosplotkowe
Badanie wsprzęgieł:
Liny dwuzwite okrągłosplotkowe
Badanie wsprzęgieł:
Liny dwuzwite o splotkach kształtowych
Metody sprawdzania siły sprzęgającej
Liny dwuzwite o splotkach kształtowych
Metody sprawdzania siły sprzęgającej
Liny dwuzwite nieodkrętne o splotkach okrągłych a).Kontrola wprzęgieł stałych- Wprzęgło stałe Liny dwuzwite nieodkrętne o splotkach okrągłych a).Kontrola wprzęgieł stałych- Wprzęgło stałe Liny stalowe o splotkach deformowanych
poddaje się działaniu odpowiedniej siły próbującej Liny stalowe o splotkach deformowanych poddaje się działaniu odpowiedniej siły próbującej
plastycznie
przemieścić wprzęgło, działającej wzdłuż liny w
plastycznie
przemieścić wprzęgło, działającej wzdłuż liny w
Liny stalowe okrągłe plastykowane
miejscu jej największego pochylenia. Jeżeli
Liny stalowe okrągłe plastykowane
miejscu jej największego pochylenia. Jeżeli
Liny kablowe.
przemieszczenie wprzęgła nie wystąpi będzie to
Liny kablowe.
przemieszczenie wprzęgła nie wystąpi będzie to
Liny o przekroju prostokątnym.
oznaczać, że siła sprzęgająca jest odpowiednia i Liny o przekroju prostokątnym.
oznaczać, że siła sprzęgająca jest odpowiednia i
Liny stalowe płaskie, szyte i nitowane
tak zamocowany element można dopuścić do
Liny stalowe płaskie, szyte i nitowane
tak zamocowany element można dopuścić do
Liny płaskie stalowo-gumowe
eksploatacji.
Liny płaskie stalowo-gumowe
eksploatacji.
Lin. Stal: Rdzeń pełni w linie przede wszystkim
b).Kontrola pracy wprzęgieł rozłączalnych - W Lin. Stal: Rdzeń pełni w linie przede wszystkim b).Kontrola pracy wprzęgieł rozłączalnych - W
rolę podpory dla splotek, jest jednocześnie
przypadku wprzęgieł rozłączalnych mamy do
rolę podpory dla splotek, jest jednocześnie
przypadku wprzęgieł rozłączalnych mamy do
zbiornikiem smaru i odpowiada za właściwy
czynienia z ich kontrolą dla jazdy do przodu i
zbiornikiem smaru i odpowiada za właściwy
czynienia z ich kontrolą dla jazdy do przodu i
kształt liny. Rdzenie włókienne mogą być
wstecz. Przykłady rozwiązań spełniających tą
kształt liny. Rdzenie włókienne mogą być
wstecz. Przykłady rozwiązań spełniających tą
wykonane z włókien roślinnych, sizalowych lub
funkcję:
wykonane z włókien roślinnych, sizalowych lub
funkcję:
bawełnianych oraz z włókien sztucznych –
-kontrola geometryczna. zamkniętego wprzęgła
bawełnianych oraz z włókien sztucznych –
-kontrola geometryczna. zamkniętego wprzęgła
polipropylenowych.
-bezpośrednia kontrola siły docisku.
polipropylenowych.
-bezpośrednia kontrola siły docisku.
1.
rdzeń włókienny liny;
-pośrednia kontrola siły docisku.
5.
rdzeń włókienny liny;
-pośrednia kontrola siły docisku.
2.
splotka
*metodę mechaniczno – elektryczną z płytką
6.
splotka
*metodę mechaniczno – elektryczną z płytką
liny;
pomiarową, sprężyną pomiarową oraz
liny;
pomiarową, sprężyną pomiarową oraz
3.
drut
elementami wyłączającymi
7.
drut
elementami wyłączającymi
rdzeniowy
*metodę elektroniczną za pomocą szyny
rdzeniowy
*metodę elektroniczną za pomocą szyny
–centralny
pomiarowej ze wskaźnikiem cyfrowym
–centralny
pomiarowej ze wskaźnikiem cyfrowym
splotki;
- stała kontrola siły docisku.
splotki;
- stała kontrola siły docisku.
4.
druty
-bezpośredni pomiar siły ściągającej.
8.
druty
-bezpośredni pomiar siły ściągającej.
splotki.
*bezpośredni pomiar siły ściągającej w układzie
splotki.
*bezpośredni pomiar siły ściągającej w układzie
podwójnego wprzęgła
podwójnego wprzęgła
Średnica nominalna – d [mm] – średnica liny
*bezpośredni pomiar siły ściągającej przy
Średnica nominalna – d [mm] – średnica liny
*bezpośredni pomiar siły ściągającej przy
będąca wartością teoretyczną, wyrażaną
wprzęgłach prostych.
będąca wartością teoretyczną, wyrażaną
wprzęgłach prostych.
wartością zaokrągloną do wielkości całkowitej.
wartością zaokrągloną do wielkości całkowitej.
Średnica rzeczywista liny [mm] – wielkość
Średnica rzeczywista liny [mm] – wielkość
średnicy liny otrzymana w wyniku pomiaru liny za
średnicy liny otrzymana w wyniku pomiaru liny za
pomocą przyrządu pomiarowego do tego
pomocą przyrządu pomiarowego do tego
przeznaczonego – suwmiarki lub mikromierza z
przeznaczonego – suwmiarki lub mikromierza z
odpowiednimi szczękami.
odpowiednimi szczękami.
Tolerancja średnicy – dopuszczalna odchyłka
Tolerancja średnicy – dopuszczalna odchyłka
średnicy nominalnej liny.
średnicy nominalnej liny.
Minimalna siła zrywająca [kN] – wielkość
Minimalna siła zrywająca [kN] – wielkość
odpowiadająca gwarantowanej sile zrywającej,
odpowiadająca gwarantowanej sile zrywającej,
wartość wymagana przez poszczególne normy
wartość wymagana przez poszczególne normy
przedmiotowe, którą producent liny musi
przedmiotowe, którą producent liny musi
bezwzględnie spełnić.
bezwzględnie spełnić.
Klasa wytrzymałość liny [MPa] – poziom
Klasa wytrzymałość liny [MPa] – poziom
wymaganej wytrzymałości dla której wyznaczona
wymaganej wytrzymałości dla której wyznaczona
jest wartość siły zrywającej liny, określany
jest wartość siły zrywającej liny, określany
wartościami 1770, 1960, 2160, itp.
wartościami 1770, 1960, 2160, itp.