Zasadnicze wymagania dla maszyn i elementów bezpieczeństwa 03 91 858

858
ROZPORZŃDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPO�ECZNEJ1)
z dnia 10 kwietnia 2003 r.
w sprawie zasadniczych wymagał dla maszyn i elementów bezpieczełstwa2)
Na podstawie art. 9 ustawy z dnia 30 sierpnia 2) warunki i tryb dokonywania oceny zgodnoĘci ma-
2002 r. o systemie oceny zgodnoĘci (Dz. U. Nr 166, szyn i elementów bezpieczełstwa;
poz. 1360 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 718) zarządza si�,
3) treĘ� deklaracji zgodnoĘci;
co nast�puje:
Rozdzia" 1 4) procedury oceny zgodnoĘci;
5) minimalne kryteria, jakie powinny by� uwzgl�dnio-
Przepisy ogólne
ne przy notyfikowaniu jednostek;
ż 1. Rozporządzenie okreĘla:
6) rodzaje maszyn i elementów bezpieczełstwa, dla
których jest wymagany udzia" jednostki notyfiko-
1) zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
wanej, w trakcie przeprowadzania procedury oce-
i ochrony zdrowia dotyczące projektowania i wyko-
ny zgodnoĘci;
nywania maszyn i elementów bezpieczełstwa
wprowadzanych do obrotu oddzielnie;
7) sposób oznakowania maszyn i elementów bezpie-

czełstwa;
1)
Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Spo"ecznej kieruje
dzia"em administracji rządowej gospodarka, na podsta- 8) wzór oznakowania CE.
wie ż 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie szczegó"owego zakresu
ż 2. 1. Przepisów rozporządzenia nie stosuje si� do:
dzia"ania Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spo"ecznej
1) maszyn, których jedynym ęród"em nap�du jest si"a
(Dz. U. Nr 1, poz. 5).
2)
Przepisy niniejszego rozporządzenia wdraŻają postano- mi�Ęni ludzkich, z wyjątkiem maszyn uŻywanych
wienia dyrektywy Unii Europejskiej 98/37/WE z dnia
do podnoszenia i opuszczania "adunków;
22 czerwca 1998 r. w sprawie zbliŻenia prawa pałstw
2) wyrobów medycznych, które mają bezpoĘredni
cz"onkowskich, dotyczącego maszyn, zmienionej dyrekty-
wą Unii Europejskiej 98/79/WE. kontakt z pacjentem;
Dziennik Ustaw Nr 91 6147 Poz. 858
3) urządzeł specjalnych przeznaczonych do uŻytko- 2. Przepisów rozporządzenia nie stosuje si� takŻe:
wania na terenie weso"ych miasteczek lub parków
1) do maszyn, dla których producent lub jego upowaŻ-
rozrywki;
niony przedstawiciel sporządzi deklaracj�, w której
4) kot"ów parowych, zbiorników, w tym zbiorników ci-
zadeklaruje, Że są one przeznaczone do wbudowa-
Ęnieniowych;
nia w inne maszyny lub do po"ączenia z innymi ma-
szynami w celu utworzenia maszyn, do których b�-
5) maszyn specjalnie zaprojektowanych lub przezna-
dą mia"y zastosowanie przepisy rozporządzenia,
czonych do uŻytkowania do celów jądrowych, któ-
z wy"ączeniem maszyn przeznaczonych do wbudo-
re w przypadku uszkodzenia mogą spowodowa�
wania, które mogą dzia"a� samodzielnie;
emisj� radioaktywną;
2) w ca"oĘci lub cz�Ęci do maszyn i elementów bezpie-
6) ęróde" promieniowania jonizującego, stanowią-
czełstwa w zakresie zagroŻeł ich dotyczących, je-
cych cz�Ę� maszyny;
Żeli odr�bne przepisy dotyczące maszyn i elemen-
tów bezpieczełstwa okreĘlają te zagroŻenia.
7) broni palnej;
8) zbiorników do magazynowania i rurociągów do 3. Deklaracja, o której mowa w ust. 2 pkt 1, powin-
benzyny, oleju nap�dowego oraz innych cieczy na zawiera�:
palnych i substancji niebezpiecznych;
1) nazw� i adres producenta lub jego upowaŻnionego
9) Ęrodków transportu statków oraz pojazdów i ich przedstawiciela;
przyczep, przeznaczonych wy"ącznie do transportu
2) opis maszyny lub cz�Ęci maszyny;
osób drogą powietrzną lub siecią transportu dro-
gowego, kolejowego lub wodnego, a takŻe Ęrod-
3) powo"anie zastosowanych przepisów, norm zhar-
ków transportu w zakresie, w jakim są przeznaczo-
monizowanych, norm krajowych lub specyfikacji;
ne do przewozu towarów drogą powietrzną, siecią
dróg lub siecią kolejową albo drogą wodną; wy"ą-
4) nazw� i adres jednostki notyfikowanej, która doko-
czeniu nie podlegają pojazdy uŻywane przy eksplo-
nuje oceny zgodnoĘci, o ile ocena taka by"a doko-
atacji z"óŻ mineralnych;
nywana;
10) statków morskich oraz p"ywających jednostek przy-
5) imi� i nazwisko osoby upowaŻnionej do sk"adania
brzeŻnych wraz z ich wyposaŻeniem pok"adowym;
podpisu w imieniu producenta lub jego upowaŻ-
nionego przedstawiciela.
11) urządzeł transportu linowego, w tym kolei lino-
wych, linowo-terenowych i wyciągów, przeznaczo-
4. Do deklaracji, o której mowa w ust. 2 pkt 1, nale-
nych do transportu osób;
Ży za"ączy� informacj�, Że maszyna nie powinna by�
oddawana do uŻytku aŻ do czasu gdy maszyna, do któ-
12) ciągników rolniczych i leĘnych;
rej b�dzie wbudowana, uzyska deklaracj� zgodnoĘci
WE, o której mowa w ż 116 ust. 2.
13) maszyn specjalnie zaprojektowanych i wykona-
nych do celów wojskowych i policyjnych;
ż 3. 1. Ilekro� w rozporządzeniu jest mowa o:
14) dęwigów stale obs"ugujących okreĘlone poziomy
1) maszynie naleŻy przez to rozumie�:
budynków i budowli, wyposaŻonych w kabin� po-
ruszającą si� mi�dzy sztywnymi prowadnicami na-
a) zespó" sprz�Żonych cz�Ęci lub elementów sk"a-
chylonymi w stosunku do poziomu pod kątem
dowych, z których przynajmniej jeden jest ru-
wi�kszym niŻ 15 stopni, przeznaczonych do prze-
chomy, wraz z odpowiednimi elementami uru-
wozu:
chamiającymi, obwodami sterowania, zasilania,
po"ączonych wspólnie w celu okreĘlonego za-
a) osób,
stosowania, w szczególnoĘci do przetwarzania,
obróbki, przemieszczania lub pakowania mate-
b) osób i towarów,
ria"ów,
c) towarów, jeŻeli kabina jest dost�pna i wyposaŻo-
b) zespó" maszyn, które w celu osiągni�cia wspól-
na w elementy sterownicze znajdujące si� we-
nego efektu kołcowego zosta"y zestawione i są
wnątrz lub pozostające w zasi�gu uŻytkownika
sterowane w taki sposób, aby dzia"a"y jako zin-
przebywającego w kabinie;
tegrowana ca"oĘ�,
15) Ęrodków do transportu osób, wykorzystujących po-
c) wymienne wyposaŻenie modyfikujące funkcje
jazdy szynowe poruszające si� po szynach i nap�-
maszyny, które jest wprowadzane do obrotu
dzanych przez mechanizm z�batkowy;
z przeznaczeniem do zamontowania przez ope-
ratora do maszyny lub szeregu róŻnych maszyn
16) górniczych urządzeł wyciągowych;
albo do ciągnika, o ile wyposaŻenie to nie stano-
17) dęwigów teatralnych; wi cz�Ęci zamiennej lub narz�dzia;
18) dęwigów budowlanych przeznaczonych do podno- 2) elemencie bezpieczełstwa naleŻy przez to ro-
szenia osób lub osób i towarów. zumie� element nieb�dący wymiennym wyposa-
Dziennik Ustaw Nr 91 6148 Poz. 858
Żeniem, który producent lub jego upowaŻniony po zdj�ciu obciąŻenia, w celu upewnienia si�, Że
przedstawiciel wprowadza do obrotu oddzielnie, nie nastąpi"o Żadne uszkodzenie;
przeznaczony do realizacji funkcji bezpieczełstwa,
14) próbie dynamicznej naleŻy przez to rozumie�
którego uszkodzenie lub nieprawid"owe funkcjono-
badanie, podczas którego maszyna obciąŻona pra-
wanie zagraŻa bezpieczełstwu lub zdrowiu osób
cuje we wszystkich moŻliwych konfiguracjach pod
naraŻonych;
obciąŻeniem odpowiadającym udęwigowi,
3) operatorze naleŻy przez to rozumie� osob�, z uwzgl�dnieniem dynamicznego zachowania si�
która wykonuje czynnoĘci związane z zainstalowa- maszyny, w celu sprawdzenia, czy maszyna i jej
niem, obs"ugiwaniem, regulowaniem, konserwo- element bezpieczełstwa funkcjonują w"aĘciwie;
waniem, czyszczeniem, naprawianiem lub trans-
15) Ęrodku przenoszenia naleŻy przez to rozumie�
portowaniem maszyny;
urządzenie, na którym umieszcza si� ludzi, w celu
4) kierowcy naleŻy przez to rozumie� operatora ich podnoszenia, opuszczania lub przenoszenia.
odpowiedzialnego za przemieszczanie si� maszy-
ny, który moŻe by� transportowany przez maszyn� 2. Ilekro� w przepisach rozdzia"ów 2 7 oraz
lub towarzyszy� jej pieszo albo kierowa� nią zdal- w ż 116 118, w ż 122 i 123 jest mowa o maszynie ,
nie, w szczególnoĘci przy uŻyciu przewodów lub fal naleŻy przez to rozumie� maszyn� lub element bezpie-
radiowych; czełstwa.
5) strefie niebezpiecznej naleŻy przez to rozumie�
3. Oznakowania CE nie umieszcza si� na elemen-
stref� w obr�bie lub wokó" maszyny, w której wy-
tach bezpieczełstwa.
st�puje zagroŻenie bezpieczełstwa lub zdrowia
osób;
ż 4. Do maszyn, które stwarzają przede wszystkim
zagroŻenia o charakterze elektrycznym, stosuje si�
6) osobie naraŻonej naleŻy przez to rozumie�
przepisy dotyczące sprz�tu elektrycznego.
osob� znajdującą si� w strefie niebezpiecznej;
ż 5. Maszyny i elementy bezpieczełstwa, o których
7) zawiesiu naleŻy przez to rozumie� cz�Ęci lub
mowa w rozporządzeniu, mogą by� wprowadzane do
wyposaŻenie niezwiązane z maszyną, umieszczane
obrotu, jeŻeli przy prawid"owym zainstalowaniu i kon-
mi�dzy maszyną a "adunkiem lub na "adunku, w ce-
serwowaniu oraz uŻytkowaniu zgodnym z przeznacze-
lu jego uchwycenia;
niem nie b�dą stwarza"y zagroŻenia dla bezpieczeł-
stwa i zdrowia osób oraz zwierząt domowych lub mie-
8) elementach zawiesi naleŻy przez to rozumie�
nia.
elementy pomocne przy wykonywaniu lub uŻywa-
niu zawiesi ci�gnowych takie jak: haki oczkowe,
ż 6. 1. Dopuszcza si� moŻliwoĘ� prezentacji na tar-
zaciski kab"ąkowe, pierĘcienie, Ęruby oczkowe;
gach, wystawach i innych pokazach maszyn i elemen-
9) typie naleŻy przez to rozumie� wzorzec wyro- tów bezpieczełstwa, które nie spe"niają wymagał
bu reprezentatywny dla przewidywanej produkcji;
okreĘlonych w rozporządzeniu, jeŻeli na widocznym
oznaczeniu b�dzie podana informacja, Że maszyny
10) "adunku prowadzonym naleŻy przez to rozu-
i elementy bezpieczełstwa są niezgodne z zasadniczy-
mie� "adunek, którego przenoszenie odbywa si�
mi wymaganiami i nie b�dą sprzedawane, dopóki pro-
w ca"oĘci wzd"uŻ sztywnych lub elastycznych pro-
ducent lub jego upowaŻniony przedstawiciel nie do-
wadnic, o po"oŻeniu ustalonym za pomocą sta"ych
prowadzi do ich zgodnoĘci z wymaganiami okreĘlony-
zamocował;
mi w rozporządzeniu.
11) wspó"czynniku bezpieczełstwa naleŻy przez
2. Podczas pokazów maszyn lub elementów, o któ-
to rozumie� stosunek obciąŻenia gwarantowanego
rych mowa w ust. 1, powinny by� przedsi�wzi�te od-
przez producenta, jakie element wyposaŻenia,
powiednie Ęrodki bezpieczełstwa.
osprz�t lub maszyna są w stanie utrzyma�, do
udęwigu naniesionego na tym elemencie wyposa-
Rozdzia" 2
Żenia, osprz�cie lub maszynie;
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
12) wspó"czynniku przeciąŻenia naleŻy przez to ro-
i ochrony zdrowia dotyczące projektowania oraz wy-
zumie� stosunek obciąŻenia uŻytego do przepro-
twarzania maszyn i elementów bezpieczełstwa
wadzenia prób statycznych i dynamicznych na ele-
mencie wyposaŻenia, osprz�cie lub maszynie do
ż 7. 1. Zasadnicze wymagania w zakresie bezpie-
udęwigu naniesionego na tym elemencie wyposa-
czełstwa i ochrony zdrowia mają zastosowanie tylko
Żenia, osprz�cie lub maszynie;
wówczas, gdy maszyna uŻytkowana w warunkach
13) próbie statycznej naleŻy przez to rozumie� ba- przewidzianych przez producenta stwarza zagroŻenie
danie, podczas którego maszyna lub zawiesie są odpowiadające okreĘlonemu zasadniczemu wymaga-
poddawane kontroli, a nast�pnie dzia"aniu si"y od- niu, z wyjątkiem wymagał, o których mowa w ż 8 10,
powiadającej udęwigowi pomnoŻonemu przez od- ż 48 53 i ż 57, które mają zastosowanie do wszystkich
powiedni wspó"czynnik przeciąŻenia dla prób sta- maszyn, do których stosuje si� przepisy rozporządze-
tycznych i ponownie skontrolowane bezpoĘrednio nia. Do danej maszyny mogą mie� zastosowanie za-
Dziennik Ustaw Nr 91 6149 Poz. 858
sadnicze wymagania odpowiadające stwarzanym za- 4. Niewygody, zm�czenie i obciąŻenie psychiczne
groŻeniom, okreĘlone w rozporządzeniu. odczuwane przez operatora podczas uŻytkowania ma-
szyny powinny by� zredukowane do moŻliwego mini-
2. JeŻeli ze wzgl�du na istniejący stan techniki spe"- mum, z uwzgl�dnieniem zasad ergonomii.
nienie celów okreĘlonych w zasadniczych wymaga-
niach moŻe by� niemoŻliwe, maszyna powinna by� za- ż 10. Maszyn� naleŻy dostarcza� z podstawowym
projektowana i wykonana w sposób zapewniający zbli- wyposaŻeniem specjalnym i osprz�tem umoŻliwiają-
Żenie si� do tych celów. cym jej regulacj�, konserwacj� i uŻytkowanie, bez
stwarzania zagroŻeł.
3. Producent powinien przeanalizowa� zagroŻenia
w celu zidentyfikowania wszystkich zagroŻeł odnoszą- ż 11. 1. Materia"y uŻyte do wykonania maszyny lub
cych si� do danej maszyny oraz ją zaprojektowa� i wy- produkty wykorzystywane i powstające w trakcie jej
kona�, biorąc pod uwag� dokonaną przez siebie ocen�. uŻytkowania nie powinny stwarza� zagroŻenia dla bez-
pieczełstwa i zdrowia osób naraŻonych.
ż 8. 1. Maszyna powinna by� wykonana w taki spo-
sób, aby nadawa"a si� do realizowania swojej funkcji 2. W przypadku stosowania p"ynów, maszyna po-
oraz mog"a by� w warunkach przewidzianych przez winna by� zaprojektowana i wykonana w taki sposób,
producenta regulowana i konserwowana, nie powodu- aby moŻna by"o ją uŻytkowa� bez ryzyka powodowa-
jąc zagroŻenia dla osób wykonujących te czynnoĘci. nego nape"nianiem, uŻywaniem, odzyskiwaniem lub
usuwaniem p"ynów.
2. W celu przeciwdzia"ania zagroŻeniom, o których
mowa w ust. 1, powinny by� przedsi�wzi�te Ęrodki ma- ż 12. 1. Producent powinien dostarczy� integralne
jące na celu wyeliminowanie wszelkiego ryzyka wy- oĘwietlenie miejscowe maszyny, odpowiednie do wy-
padku, w tym powsta"ego w wyniku moŻliwych do konanych czynnoĘci, jeŻeli brak takiego oĘwietlenia
przewidzenia sytuacji odbiegających od normalnych moŻe spowodowa� powstanie ryzyka, mimo oĘwietle-
w przewidywanym okresie eksploatacji maszyny,
nia ogólnego o normalnym nat�Żeniu.
w"ącznie z jej montaŻem i demontaŻem.
2. Producent powinien zapewni�, Że dostarczone
3. Przy doborze najbardziej odpowiednich Ęrod- przez niego oĘwietlenie nie spowoduje wyst�powania
ków, o których mowa w ust. 2, producent powinien po- uciąŻliwych obszarów zacienienia, m�czących olĘnieł
st�powa� zgodnie z nast�pującymi zasadami:
i niebezpiecznego efektu stroboskopowego.
1) projektowa� i wykonywa� maszyny bezpieczne,
3. W maszynie naleŻy zapewni� odpowiednie
przez wyeliminowanie lub zminimalizowanie ryzy-
oĘwietlenie obszarów wewn�trznych wymagających
ka, tak dalece jak jest to moŻliwe;
cz�stych kontroli, regulacji i konserwacji.
2) stosowa� konieczne Ęrodki ochronne w odniesieniu
ż 13. 1. Maszyna lub kaŻda jej cz�Ę� powinna by�:
do ryzyka, którego nie moŻna wyeliminowa�;
1) zaprojektowana w sposób umoŻliwiający jej bez-
3) informowa� uŻytkowników o pozostającym ryzyku,
pieczne przemieszczanie;
którego nie moŻna wyeliminowa� mimo zastoso-
wania Ęrodków ochronnych, oraz wskazywa�, czy
2) zaprojektowana oraz opakowana w sposób umoŻli-
konieczne jest przeszkolenie w tym zakresie i wy-
wiający bezpieczne i niepowodujące uszkodzeł
specyfikowanie potrzeb stosowania Ęrodków
sk"adowanie, w szczególnoĘci przez zapewnienie
ochrony indywidualnej.
odpowiedniej statecznoĘci albo specjalnych
wsporników.
ż 9. 1. Podczas projektowania i wykonania maszy-
ny oraz opracowywania instrukcji, o której mowa
2. W przypadku gdy masa, wielkoĘ� lub kszta"t sa-
w ż 50 ust. 1, producent powinien wzią� pod uwag�
mej maszyny lub jej róŻnych cz�Ęci sk"adowych unie-
nie tylko normalne uŻytkowanie maszyny, ale takŻe
moŻliwiają jej r�czne przemieszczanie, maszyna lub
przewidywa� jej zastosowania, których w sposób ra-
kaŻda z jej cz�Ęci sk"adowych powinna:
cjonalny moŻna oczekiwa�.
1) by� wyposaŻona w elementy umoŻliwiające zamo-
2. Maszyna powinna by� zaprojektowana w sposób
cowanie do urządzenia podnoszącego lub
zapobiegający uŻytkowaniu odbiegającemu od jej nor-
malnego uŻytkowania, jeŻeli takie uŻytkowanie wywo-
2) by� zaprojektowana w sposób umoŻliwiający wy-
"a"oby ryzyko. W przypadku gdy maszyna nie jest za-
posaŻenie w elementy, o których mowa w pkt 1,
projektowana w taki sposób, w instrukcji, o której mo-
w szczególnoĘci przez zaprojektowanie otworów
wa w ż 50 ust. 1, naleŻy poinformowa� uŻytkownika
gwintowanych, lub
o niedozwolonych sposobach jej uŻytkowania.
3) mie� kszta"t umoŻliwiający "atwe zamocowanie do
3. Podczas projektowania i wykonania maszyny typowych urządzeł podnoszących.
producent powinien uwzgl�dni� ograniczenia wynika-
jące z koniecznego lub przewidywanego stosowania 3. JeŻeli maszyna lub element sk"adowy są przewi-
Ęrodków ochrony indywidualnej, w szczególnoĘci obu- dziane do r�cznego przemieszczania, maszyna lub ele-
wia i r�kawic. ment sk"adowy powinny by�:
Dziennik Ustaw Nr 91 6150 Poz. 858
1) "atwo przemieszczalne lub wanym dzia"aniem, z uwzgl�dnieniem zasad ergono-
mii. NaleŻy równieŻ uwzgl�dni� ograniczenia wynika-
2) wyposaŻone w elementy do podnoszenia, w szcze-
jące z koniecznego lub przewidywanego stosowania
gólnoĘci uchwyty, oraz do bezpiecznego prze-
Ęrodków ochrony indywidualnej, w szczególnoĘci r�-
mieszczania.
kawic i obuwia.
4. W przypadku przemieszczania narz�dzi lub cz�Ęci
ż 16. 1. Maszyna powinna by� wyposaŻona we
maszyn, nawet tych o niewielkiej masie, które mogą
wskaęniki takie jak: tarczowe z podzia"ką lub sygna-
stwarza� zagroŻenie przez swoje w"aĘciwoĘci takie
lizatory niezb�dne do zapewnienia bezpieczełstwa
jak: kszta"t oraz materia", naleŻy stosowa� Ęrodki spe-
obs"ugi.
cjalne.
2. Ze stanowiska sterowania operator powinien
ż 14. Uk"ady sterowania naleŻy zaprojektowa� i wy-
mie� moŻliwoĘ� odczytywania wskazał wskaęników,
konywa� w taki sposób, aby:
o których mowa w ust. 1.
1) by"y bezpieczne i niezawodne oraz zapobiega"y po-
3. Z g"ównego stanowiska sterowania operator po-
wstawaniu niebezpiecznych sytuacji;
winien mie� moŻliwoĘ� upewnienia si�, Że w strefach
niebezpiecznych nie przebywają osoby naraŻone.
2) mog"y wytrzymywa� obciąŻenia wynikające z nor-
malnego uŻywania i dzia"ania czynników zewn�trz-
ż 17. 1. JeŻeli nie jest moŻliwe spe"nienie wyma-
nych;
gał, o których mowa w ż 16 ust. 3, system sterowania
powinien by� zaprojektowany i wykonany w taki spo-
3) b"�dy w uk"adach logicznych nie doprowadza"y do
sób, aby uruchomienie maszyny by"o kaŻdorazowo po-
niebezpiecznych sytuacji.
przedzane akustycznym lub optycznym sygna"em
ostrzegawczym.
ż 15. 1. Elementy sterownicze powinny by�:
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, osoba na-
1) wyraęnie widoczne, rozpoznawalne i, w koniecz-
raŻona powinna mie� czas i Ęrodki do podj�cia szybkie-
nych przypadkach, odpowiednio oznakowane;
go dzia"ania, w celu zapobieŻenia uruchomieniu ma-
2) rozmieszczone w sposób zapewniający bezpieczne,
szyny.
bezzw"oczne i jednoznaczne pos"ugiwanie si� nimi;
ż 18. 1. Uruchomienie maszyny powinno by� moŻ-
3) zaprojektowane w taki sposób, aby kierunek ruchu
liwe tylko przez zamierzone uaktywnienie, przewidzia-
elementu by" zgodny z zamierzonym efektem ste-
nego do tego celu, elementu sterowniczego.
rowania;
2. Przepis ust. 1 stosuje si� w przypadku:
4) umiejscowione poza strefami niebezpiecznymi,
z wyjątkiem elementów szczególnych takich jak 1) ponownego uruchomienia maszyny po jej zatrzy-
wy"ącznik awaryjny, panel programowania robo- maniu, niezaleŻnie od przyczyny zatrzymania;
tów;
2) wprowadzenia znaczących zmian w warunkach pra-
cy maszyny takich jak zmiana pr�dkoĘci, ciĘnie-
5) tak umieszczone, aby obs"uga elementów sterow-
nia z wyjątkiem przypadków gdy ponowne uru-
niczych nie powodowa"a dodatkowego ryzyka;
chomienie maszyny lub wprowadzenie znaczących
6) zaprojektowane albo zabezpieczone w taki sposób, zmian w warunkach jej pracy nie powoduje zagro-
Żenia.
aby poŻądany efekt, jeŻeli wiąŻe si� z nim ryzyko,
nie móg" wystąpi� bez zamierzonego dzia"ania;
3. Zasadniczych wymagał, o których mowa
7) wykonane w taki sposób, aby wytrzyma"y dające
w ust. 2, nie stosuje si� do ponownego uruchomienia
si� przewidzie� obciąŻenia.
maszyny lub zmiany warunków jej pracy, b�dących
wynikiem normalnego, automatycznego cyklu pracy
2. Projektując elementy sterownicze naleŻy zwróci�
maszyny.
szczególną uwag� na wy"ączniki awaryjne, w stosunku
do których istnieje prawdopodobiełstwo, Że b�dą na- 4. W przypadku gdy maszyna ma kilka uruchamia-
raŻone na znaczne obciąŻenia.
jących elementów sterowniczych, przez co operatorzy
mogą powodowa� wzajemne zagroŻenia, naleŻy w ce-
3. JeŻeli elementy sterownicze są projektowane
lu wyeliminowania takiego ryzyka zainstalowa� urzą-
i wykonane w celu spe"niania kilku róŻnych funkcji
dzenia dodatkowe takie jak: blokady lub selektory,
przy braku wzajemnie jednoznacznej relacji, tak jak
pozwalające na uaktywnienie tylko jednej cz�Ęci me-
w przypadku zastosowania klawiatury dzia"anie, któ- chanizmu uruchamiającego w danej chwili.
re ma by� wykonywane, powinno by� wyraęnie zasy-
gnalizowane i w razie potrzeby potwierdzone. 5. W przypadku instalacji zautomatyzowanej, funk-
cjonującej w trybie automatycznym, powinno by�
4. Elementy sterownicze powinny by� tak wykona- moŻliwe, po jej zatrzymaniu, ponowne "atwe jej uru-
ne, aby ich rozmieszczenie, przemieszczanie i opór chomienie po spe"nieniu wszystkich warunków bezpie-
związany z operowaniem nimi by"y zbieŻne z powodo- czełstwa.
Dziennik Ustaw Nr 91 6151 Poz. 858
ż 19. 1. Maszyna powinna by� wyposaŻona w ele- gu technologicznym, jeŻeli dalsze dzia"anie tych urzą-
ment sterowniczy, przy uŻyciu którego moŻna dopro- dzeł moŻe by� niebezpieczne.
wadzi�, w bezpieczny sposób, do ca"kowitego zatrzy-
mania maszyny w normalnym trybie. ż 22. 1. Sterowanie w wybranym trybie ma pierw-
szełstwo przed innymi uk"adami sterowania, z wyjąt-
2. Stanowisko robocze powinno by� wyposaŻone kiem wy"ączania awaryjnego.
w element sterowniczy umoŻliwiający zatrzymanie nie-
2. JeŻeli maszyna zosta"a zaprojektowana i wyko-
których lub wszystkich cz�Ęci maszyny znajdujących
nana w sposób pozwalający na jej wykorzystanie w kil-
si� w ruchu, w zaleŻnoĘci od rodzaju zagroŻenia, tak
aby maszyna pozostawa"a bezpieczna. Elementy ste- ku trybach sterowania lub pracy, które wykazują róŻne
rownicze zatrzymujące maszyn� powinny mie� pierw- poziomy bezpieczełstwa takich jak umoŻliwienie re-
gulacji, konserwacji oraz kontroli, maszyna powinna
szełstwo wobec elementów uruchamiających.
by� wyposaŻona na sta"e w prze"ącznik wyboru trybu,
3. Z chwilą zatrzymania maszyny lub jej niebez- który moŻna zablokowa� w kaŻdym po"oŻeniu. KaŻde
po"oŻenie prze"ącznika wyboru trybu powinno odpo-
piecznych cz�Ęci, zasilanie odpowiednich nap�dów
wiada� tylko jednemu trybowi pracy lub sterowania.
uruchamiających powinno zosta� od"ączone.
ż 20. 1. Maszyna powinna by� wyposaŻona co naj- 3. Prze"ącznik wyboru, o którym mowa w ust. 2,
mniej w jeden wy"ącznik awaryjny, w celu wyelimino- moŻe zosta� zastąpiony inną metodą wybierania, któ-
wania istniejącego lub moŻliwego do wystąpienia nie- ra ogranicza uŻycie niektórych funkcji maszyny przez
okreĘloną kategori� operatorów, w szczególnoĘci przy
bezpieczełstwa.
uŻyciu kodów dost�pu do niektórych funkcji sterowa-
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si� do: nych numerycznie.
1) maszyn, w których wy"ącznik awaryjny nie obniŻy"-
4. JeŻeli w celu wykonania wybranych operacji ma-
by ryzyka, poniewaŻ albo nie skróci"by czasu za-
szyna powinna mie� moŻliwoĘ� dzia"ania przy wy"ą-
trzymania, albo nie umoŻliwi" podj�cia specjalnych
czonych urządzeniach ochronnych, prze"ącznik wybo-
Ęrodków niezb�dnych do przeciwdzia"ania zagro-
ru trybu powinien jednoczeĘnie:
Żeniu;
1) uniemoŻliwia� dzia"anie w trybie sterowania auto-
2) maszyn przenoĘnych, trzymanych w r�ku i prowa-
matycznego;
dzonych r�ką.
2) zezwala� na ruchy wywo"ane wy"ącznie za pomocą
elementów sterowniczych wymagających sta"ego
3. Wy"ącznik awaryjny powinien:
podtrzymania;
1) mie� wyraęnie rozpoznawalne i widoczne oraz
3) zezwala� na dzia"anie niebezpiecznych elementów
szybko dost�pne elementy sterownicze;
ruchomych wy"ącznie w warunkach podwyŻszone-
2) moŻliwie jak najszybciej zatrzyma� niebezpieczny
go bezpieczełstwa takiego jak: zmniejszona
proces, bez stwarzania dodatkowego zagroŻenia;
szybkoĘ�, zmniejszona moc, lub inne odpowiednie
uwarunkowania, przy jednoczesnym zapobieganiu
3) w koniecznych przypadkach inicjowa� lub umoŻ-
niebezpieczełstwom wynikającym ze sprz�Żonych
liwia� zainicjowanie pewnych ruchów zabezpiecza-
sekwencji ruchów;
jących.
4) uniemoŻliwi� wszelkie ruchy mogące spowodowa�
4. Z chwilą ustania aktywnego dzia"ania na element zagroŻenie przez oddzia"ywanie w sposób zamie-
sterowniczy wy"ącznika awaryjnego, po wygenerowa- rzony lub niezamierzony na wewn�trzne czujniki
niu sygna"u zatrzymania, sygna" ten powinien by� pod- maszyny.
trzymany przez zaryglowanie tego wy"ącznika, aŻ do
chwili, w której zaryglowanie zostanie w sposób za- 5. Operator powinien, w miejscu regulacji maszy-
ny, mie� moŻliwoĘ� sterowania dzia"aniem elemen-
mierzony odblokowane.
tów, przy których pracuje.
5. Nie powinno mie� miejsca zaryglowanie wy"ącz-
nika awaryjnego bez wygenerowania sygna"u zatrzy- ż 23. 1. Przerwa w zasilaniu maszyny, ponowne
przywrócenie zasilania po jego przerwaniu lub dowol-
mania. Odblokowanie zaryglowania moŻe nastąpi�
nego rodzaju wahania w zasilaniu nie powinny dopro-
wy"ącznie przez wykonanie odpowiedniej czynnoĘci,
wadza� do niebezpiecznych sytuacji.
przy czym odblokowanie to nie powinno ponownie
uruchomi� maszyny, a tylko umoŻliwi� jej uruchomie-
2. W celu przeciwdzia"ania niebezpiecznym sytu-
nie.
acjom, o których mowa w ust. 1:
ż 21. W przypadku maszyn lub cz�Ęci maszyn za-
1) maszyna nie powinna uruchamia� si� nieoczekiwa-
projektowanych w celu wspólnego dzia"ania, produ-
nie;
cent powinien zaprojektowa� i wykona� maszyn� w ta-
ki sposób, aby wy"ączniki, w tym wy"ącznik awaryjny, 2) po wygenerowaniu sygna"u zatrzymania maszyny
mog"y zatrzyma� nie tylko samą maszyn�, ale i wszyst- nie powinno by� moŻliwoĘci zapobiegni�cia jej za-
kie urządzenia umieszczone przed nią lub za nią w cią- trzymania;
Dziennik Ustaw Nr 91 6152 Poz. 858
3) Żaden ruchomy element maszyny lub zamocowany 6. NaleŻy podją� Ęrodki ostroŻnoĘci eliminujące za-
w maszynie nie powinien odpada� lub zosta� wy- groŻenie spowodowane p�kni�ciem przewodów,
rzucony; o których mowa w ust. 5, takie jak: nag"e przemieszcze-
nie albo uwolnienie strumienia cieczy pod wysokim ci-
4) automatyczne lub r�czne zatrzymywanie wszelkich
Ęnieniem.
elementów ruchomych nie powinno by� zak"óco-
ne;
ż 26. 1. Producent powinien podją� Ęrodki ostroŻ-
noĘci w celu zapobieŻenia zagroŻeniom spowodowa-
5) urządzenia ochronne powinny pozostawa� w pe"ni
nym przez przedmioty spadające lub wyrzucane ta-
skuteczne.
kie jak: narz�dzia, wióry, od"amki, odpady oraz przed-
mioty obrabiane.
3. Defekt logicznych uk"adów sterowania, uszko-
dzenie lub zniszczenie obwodów sterowania nie po-
2. W stopniu niekolidującym z ich przeznaczeniem,
winny doprowadza� do niebezpiecznych sytuacji. Prze-
dost�pne cz�Ęci maszyny nie powinny mie� ostrych
pis ust. 2 stosuje si� odpowiednio.
kraw�dzi, ostrych naroŻy ani chropowatych powierzch-
ni, które mogą spowodowa� obraŻenia.
4. Oprogramowanie dialogowe mi�dzy operato-
rem a uk"adem sterowania maszyną powinno by� "a-
3. W przypadku automatycznego podawania mate-
twe w obs"udze.
ria"u obrabianego, w celu unikni�cia zagroŻeł w sto-
sunku do osób naraŻonych, w szczególnoĘci w przy-
ż 24. 1. Maszyna, jej wyposaŻenie i cz�Ęci sk"adowe
padku z"amania si� narz�dzi, powinny by� spe"nione
powinny by� zaprojektowane i wykonane w taki spo-
nast�pujące warunki:
sób, aby podczas eksploatacji w przewidywanych wa-
runkach dzia"ania, z uwzgl�dnieniem, w miar� potrze-
1) w momencie gdy narz�dzie zetknie si� z przedmio-
by, równieŻ warunków klimatycznych, by"y wystarcza-
tem obrabianym, narz�dzie to powinno osiągną�
jąco stateczne bez ryzyka wywrócenia si�, upadku
swoje normalne warunki pracy;
z wysokoĘci lub nieoczekiwanego przemieszczenia.
2) w przypadku zamierzonego lub przypadkowego
2. JeŻeli kszta"t samej maszyny lub przewidywany uruchomienia lub zatrzymania narz�dzia, ruch po-
sposób jej zainstalowania nie zapewniają dostatecznej dający i ruch narz�dzia powinny by� skoordynowa-
statecznoĘci, maszyna powinna mie� odpowiednie ele- ne.
menty mocujące, które naleŻy opisa� w instrukcji,
o której mowa w ż 50 ust. 1. ż 27. 1. JeŻeli maszyna jest przeznaczona do wyko-
nywania kilku róŻnych czynnoĘci maszyna zespo"o-
ż 25. 1. RóŻne cz�Ęci maszyny i ich po"ączenia po- wa z r�cznym odbieraniem przedmiotu obrabianego
winny wytrzyma� obciąŻenia wyst�pujące podczas mi�dzy poszczególnymi operacjami powinna by�
uŻytkowania przewidzianego przez producenta. zaprojektowana i wykonana w taki sposób, aby umoŻ-
liwi� uŻywanie kaŻdego z jej zespo"ów oddzielnie, bez
2. Trwa"oĘ� uŻytych materia"ów powinna by� odpo- pozosta"ych zespo"ów stwarzających niebezpieczeł-
wiednia do rodzaju miejsca pracy maszyny, przewi- stwo lub ryzyko dla osoby naraŻonej.
dzianego przez producenta, w szczególnoĘci w odnie-
sieniu do zjawisk zm�czenia, starzenia, korozji i Ęciera- 2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, powinna
nia. by� moŻliwoĘ� oddzielnego uruchamiania i zatrzymy-
wania kaŻdego zespo"u, do którego nie zastosowano
3. Producent powinien wskaza� w instrukcji, o któ- Ęrodków ochrony.
rej mowa w ż 50 ust. 1, rodzaj i cz�stotliwoĘ� kontroli
i konserwacji maszyny, wymaganych ze wzgl�dów ż 28. Maszyny przeznaczone do dzia"ania przy róŻ-
bezpieczełstwa, oraz cz�Ęci, które ulegają zuŻyciu, nych parametrach roboczych takich jak: róŻne pr�d-
a takŻe okreĘli� kryteria ich wymiany. koĘci lub zasilanie energią, powinny by� zaprojektowa-
ne i wykonane w sposób umoŻliwiający bezpieczny
4. JeŻeli mimo podj�tych Ęrodków ostroŻnoĘci nie- i pewny wybór tych parametrów oraz ich regulacj�.
bezpieczełstwo p�kni�cia lub rozerwania elementów
ruchomych istnieje nadal, tak jak w przypadku tarcz ż 29. 1. Ruchome elementy maszyny powinny by�
Ęciernych, elementy ruchome powinny by� zamonto- zaprojektowane, wykonane i rozmieszczone w taki spo-
wane i umiejscowione w taki sposób, aby w przypad- sób, aby nie powodowa"y zagroŻeł, a w przypadku gdy
ku rozerwania si� ich od"amki pozostawa"y wewnątrz zagroŻenia te nadal istnieją, ruchome elementy maszy-
os"ony. ny powinny by� wyposaŻone w os"ony lub urządzenia
ochronne, aby zapobiec ca"kowicie ryzyku zetkni�cia
5. Sztywne i elastyczne przewody do transportu
si� z tym elementem, mogącego spowodowa� wypa-
p"ynów, w szczególnoĘci pod wysokim ciĘnieniem, po- dek.
winny wytrzymywa� napr�Żenia od obciąŻeł we-
wn�trznych i zewn�trznych oraz by� zamocowane lub 2. NaleŻy stosowa� wszelkie niezb�dne Ęrodki,
zabezpieczone w sposób chroniący je przed wszelkimi w celu zapobieŻenia przypadkowemu zablokowaniu
zewn�trznymi napr�Żeniami i napinaniem. si� ruchomych elementów w czasie ich pracy.
Dziennik Ustaw Nr 91 6153 Poz. 858
3. JeŻeli mimo podj�tych Ęrodków istnieje nadal 2) nastawne spe"niające wymagania okreĘlone
prawdopodobiełstwo zablokowania ruchomych ele- w ż 31 i 32 ust. 5, ograniczające dost�p do tych
mentów, o których mowa w ust. 1, producent powinien fragmentów ruchomych elementów, które są bez-
przewidzie� specjalne urządzenia ochronne lub narz�- poĘrednio przeznaczone do pracy.
dzia, instrukcje oraz ewentualne oznakowanie maszy-
ny, w celu przeprowadzenia bezpiecznego odblokowa- ż 31. Os"ony i urządzenia ochronne:
nia tych elementów.
1) powinny mie� wytrzyma"ą konstrukcj�;
4. Os"ony i inne urządzenia ochronne, chroniące
2) nie powinny powodowa� Żadnego dodatkowego
przed ryzykiem związanym z ruchomymi elementami,
ryzyka;
powinny by� dobierane w zaleŻnoĘci od rodzaju zagro-
Żenia.
3) nie powinny dawa� "atwo si� obejĘ� lub wy"ączy�;
5. Przy doborze os"on lub urządzeł ochronnych,
4) powinny by� umieszczone w odpowiedniej odle-
o których mowa w ust. 4, naleŻy post�powa� w sposób
g"oĘci od strefy niebezpiecznej;
okreĘlony w ż 30.
5) mogą powodowa� tylko minimalne utrudnienia
ż 30. 1. Os"ony zaprojektowane w celu ochrony
w obserwacji procesu produkcyjnego;
osób naraŻonych w przypadku ryzyka związanego z ru-
chomymi elementami przenoszenia nap�du takimi 6) powinny umoŻliwia�, w miar� moŻliwoĘci bez ich
jak: krąŻki linowe, ko"a z�bate, z�batki, wa"y, pasy, po- demontaŻu, dost�p konieczny do wykonywania
winny by�: prac związanych z mocowaniem lub wymianą na-
rz�dzi oraz konserwacją, przy czym dost�p ten po-
1) przytwierdzone na sta"e i spe"nia� wymagania
winien by� ograniczony tylko do obszaru niezb�d-
okreĘlone w ż 31 i 32 ust. 1 albo
nego do wykonywania tych prac.
2) ruchome, spe"niające wymagania, okreĘlone w ż 31
ż 32. 1. Os"ony sta"e powinny by� pewnie zamoco-
i 32 ust. 3.
wane na swoim miejscu, poprzez zastosowanie roz-
wiązał, które umoŻliwiają demontaŻ wy"ącznie przy
2. Zaleca si� stosowanie os"on ruchomych w przy-
uŻyciu narz�dzi. Tam gdzie jest to moŻliwe, usuni�cie
padku ruchomych elementów, do których przewiduje
elementów mocujących powinno uniemoŻliwia� pozo-
si� koniecznoĘ� cz�stego dost�pu.
stawienie os"on na swoim miejscu.
3. Jako os"ony lub urządzenia ochronne zaprojekto-
2. Os"ony ruchome dzielą si� na:
wane w celu ochrony osób naraŻonych przed ryzykiem
związanym z ruchomymi elementami takimi jak na-
1) os"ony ruchome typu A ;
rz�dzia skrawające, ruchome cz�Ęci pras, cylindry oraz
przedmioty obrabiane, naleŻy stosowa� wsz�dzie tam,
2) os"ony ruchome typu B .
gdzie to moŻliwe, os"ony sta"e spe"niające wymagania
okreĘlone w ż 31 i 32 ust. 1, a w pozosta"ych przypad-
3. Os"ony ruchome typu A powinny:
kach:
1) o ile to moŻliwe, pozostawa� po otwarciu przymo-
1) os"ony ruchome spe"niające wymagania okreĘlone
cowane do maszyny;
w ż 31 i 32 ust. 4 lub urządzenia ochronne takie
jak: urządzenia do samoczynnego wy"ączania
2) by� sprz�Żone z uk"adem blokującym, zapobiegają-
bariery niematerialne, maty czu"e na nacisk;
cym uruchomieniu elementów ruchomych, dopóki
są one dost�pne, i wydającym sygna" zatrzymania,
2) urządzenia ochronne odleg"oĘciowe obur�czne
gdy tylko os"ona zostanie otwarta.
urządzenia sterujące lub urządzenia ochronne
przeznaczone do samoczynnego zapobiegania
4. Os"ony ruchome typu B powinny by� zaprojek-
znalezieniu si� operatora lub cz�Ęci jego cia"a
towane i sprz�Żone z uk"adem sterowania maszyny, tak
w strefie niebezpiecznej, zgodnie z wymaganiami
aby:
okreĘlonymi w ż 31 i 32 ust. 6.
1) elementy ruchome nie mog"y zosta� uruchomione,
4. JeŻeli niektóre ruchome elementy bezpoĘrednio
dopóki znajdują si� w zasi�gu operatora;
związane z procesem technologicznym nie mogą pozo-
stawa� ca"kowicie lub cz�Ęciowo niedost�pne ze
2) osoba naraŻona nie mog"a dosi�gną� elementów
wzgl�du na dzia"ania wymagające miejscowej inge- ruchomych po ich uruchomieniu;
rencji operatora, wówczas tam, gdzie jest to technicz-
nie moŻliwe, ruchome elementy powinny by� wyposa- 3) mog"y by� nastawiane tylko przez dzia"ania zamie-
rzone takie jak: uŻycie narz�dzia lub klucza;
Żone w os"ony:
4) brak lub uszkodzenie jednego z ich elementów sk"a-
1) sta"e spe"niające wymagania okreĘlone w ż 31
i 32 ust. 1, zapobiegające dost�powi do tych frag- dowych uniemoŻliwi"o uruchomienie elementów
mentów ruchomych elementów, które nie są wyko- ruchomych albo zatrzymywa"o elementy znajdują-
rzystywane podczas pracy; ce si� w ruchu;
Dziennik Ustaw Nr 91 6154 Poz. 858
5) by"a zapewniona ochrona przed ryzykiem związa- wach w przypadku, jeŻeli dla unikni�cia zagroŻenia ko-
nym z wyrzucaniem elementów ruchomych, przez nieczna jest znajomoĘ� kierunku ruchu. Wszelkie inne
zastosowanie odpowiedniej przegrody. informacje naleŻy zamieszcza� w instrukcji, o której
mowa w ż 50 ust. 1.
5. Os"ony nastawne ograniczające dost�p do stref
elementów ruchomych, niezb�dnych do wykonania 3. W przypadku gdy b"�dne po"ączenie moŻe by�
pracy, powinny: przyczyną ryzyka, naleŻy uniemoŻliwi� konstrukcyjnie
niew"aĘciwe po"ączenia hydrauliczne, pneumatyczne
1) by� nastawiane r�cznie lub automatycznie, w zaleŻ-
i elektryczne, a przy braku takiej moŻliwoĘci, za poĘred-
noĘci od rodzaju pracy;
nictwem informacji podanej na przewodach elektrycz-
nych, hydraulicznych, pneumatycznych lub z"ączach.
2) dawa� si� "atwo nastawia� bez uŻycia narz�dzi;
ż 36. 1. W celu wyeliminowania ryzyka obraŻeł
3) maksymalnie ogranicza� ryzyko powodowane wy-
spowodowanych zetkni�ciem si� z cz�Ęcią maszyny
rzucanymi przedmiotami.
lub materia"ami o wysokiej lub bardzo niskiej tempera-
turze albo zbliŻaniem si� do takiej maszyny lub mate-
6. Urządzenia ochronne powinny by� zaprojekto-
ria"ów naleŻy zastosowa� konieczne Ęrodki zapobie-
wane i sprz�Żone z uk"adem sterowania w taki sposób,
gawcze.
aby:
1) elementy ruchome nie mog"y zosta� uruchomione, 2. NaleŻy oceni� ryzyko wyrzucania z maszyny go-
dopóki znajdują si� w zasi�gu operatora; rącego lub bardzo zimnego materia"u. JeŻeli takie ryzy-
ko istnieje, naleŻy zastosowa� konieczne Ęrodki zapo-
2) osoba naraŻona nie mog"a dosi�gną� elementów
biegawcze albo, jeŻeli jest to technicznie niemoŻliwe,
ruchomych po ich uruchomieniu;
zastosowa� takie rozwiązania, aby wyrzucenie z ma-
szyny gorącego lub bardzo zimnego materia"u nie sta-
3) mog"y by� nastawiane tylko przez dzia"ania zamie-
nowi"o niebezpieczełstwa.
rzone, takie jak: uŻycie narz�dzi, kluczy;
4) brak lub uszkodzenie jednego ich elementu sk"ado-
ż 37. 1. Maszyna powinna by� zaprojektowana i wy-
wego uniemoŻliwia"o uruchomienie elementów
konana w taki sposób, aby unikną� ryzyka:
ruchomych lub zatrzymywa"o elementy znajdujące
si� w ruchu. 1) wywo"ania poŻaru lub przegrzania,
2) wybuchu
ż 33. 1. JeŻeli maszyna jest zasilana energią elek-
tryczną, powinna by� zaprojektowana, wykonana i wy-
spowodowanych przez samą maszyn� albo przez
posaŻona w sposób zapobiegający lub umoŻliwiający
gazy, ciecze, py"y, opary lub inne substancje wytwa-
zapobieganie wszelkim zagroŻeniom o charakterze
rzane przez maszyn�, a takŻe uŻywane podczas jej
elektrycznym.
eksploatacji.
2. Do maszyny pracującej w okreĘlonych zakresach
2. W celu unikni�cia ryzyka, o którym mowa
napi�� mają zastosowanie przepisy dotyczące urzą-
w ust. 1 pkt 2, producent powinien podją� odpowied-
dzeł elektrycznych przeznaczonych do pracy w tych za-
nie dzia"ania, aby:
kresach.
1) unikną� niebezpiecznego st�Żenia substancji, o któ-
3. Maszyna powinna by� tak zaprojektowana i wy-
rych mowa w ust. 1;
konana, aby zapobiec lub ograniczy� gromadzenie si�
2) zapobiec zap"onowi atmosfery zagroŻonej wybu-
potencjalnie niebezpiecznych "adunków elektrosta-
chem;
tycznych, lub wyposaŻona w uk"ad do ich roz"adowy-
wania.
3) ograniczy� do minimum ewentualny wybuch, tak
aby nie zagraŻa" on otoczeniu.
ż 34. Maszyna zasilana energią inną niŻ elektrycz-
na, w szczególnoĘci energią hydrauliczną, pneuma-
3. JeŻeli producent przewiduje uŻytkowanie maszy-
tyczną lub cieplną, powinna by� zaprojektowana, wy-
ny w atmosferze zagroŻonej wybuchem, naleŻy zasto-
konana i wyposaŻona w taki sposób, aby unikną�
sowa� Ęrodki, o których mowa w ust. 4.
wszystkich potencjalnych zagroŻeł związanych z tymi
rodzajami energii.
4. W przypadku istnienia ryzyka wybuchu, wyposa-
Żenie elektryczne tworzące cz�Ę� maszyny powinno
ż 35. 1. B"�dy moŻliwe do pope"nienia, przy pierw-
spe"nia� wymagania okreĘlone w przepisach o ochro-
szym lub ponownym montaŻu niektórych cz�Ęci, które
nie przeciwpoŻarowej, o ochronie przeciwporaŻenio-
mogą by� przyczyną ryzyka, powinny zosta� wyelimi-
wej, o dozorze technicznym.
nowane przez konstrukcj� takich cz�Ęci bądę, przy bra-
ku takiej moŻliwoĘci, przez umieszczenie informacji na
ż 38. Maszyna powinna by� zaprojektowana i wy-
samych cz�Ęciach lub na ich obudowach.
konana w taki sposób, aby:
2. Informacje, o których mowa w ust. 1, naleŻy 1) zagroŻenia wynikające z emisji ha"asu albo drgał
umieszcza� na elementach ruchomych lub ich obudo- wytwarzanych przez maszyn� by"y zredukowane
Dziennik Ustaw Nr 91 6155 Poz. 858
bądę ograniczone do najniŻszego poziomu, biorąc by� spe"niony, powinna by� zapewniona moŻliwoĘ�
pod uwag� post�p techniczny i dost�pnoĘ� Ęrod- wykonania regulacji, konserwacji, naprawy, czyszcze-
ków redukcji ha"asu oraz t"umienia drgał, w szcze- nia oraz innych czynnoĘci bez powstania ryzyka. Prze-
gólnoĘci u ęród"a ich powstawania; pisy ż 22 stosuje si� odpowiednio.
2) wszelka emisja promieniowania by"a ograniczona
3. W przypadku maszyny automatycznej, a takŻe,
do zakresu niezb�dnego do dzia"ania maszyny, zaĘ
w razie potrzeby, w przypadku innych maszyn, produ-
wp"yw promieniowania na osob� naraŻoną albo
cent powinien zapewni� moŻliwoĘ� pod"ączenia sprz�-
nie wyst�powa", albo by" ograniczony do bezpiecz-
tu diagnostycznego do wykrywania usterek.
nego poziomu;
4. Elementy maszyny automatycznej, wymagające
3) promieniowanie zewn�trzne nie zak"óca"o dzia"ania
cz�stej wymiany, w szczególnoĘci ze wzgl�du na zmia-
maszyny.
n� profilu produkcji albo w wyniku zuŻycia lub z powo-
du utraty ich w"aĘciwoĘci, a takŻe awarii, powinny
ż 39. W przypadku stosowania w maszynie urzą-
nadawa� si� do "atwej i bezpiecznej wymiany.
dzenia laserowego, urządzenie to powinno by�:
5. Dost�p do elementów maszyny powinien umoŻ-
1) zaprojektowane i wykonane w sposób uniemoŻli-
liwia� wykonywanie zadał, o których mowa w ust. 4,
wiający wszelką przypadkową emisj� promienio-
za pomocą potrzebnych Ęrodków technicznych takich
wania;
jak narz�dzia oraz przyrządy pomiarowe, zgodnie
z procedurą okreĘloną przez producenta.
2) zabezpieczone w taki sposób, aby promieniowanie
robocze, promieniowanie odbite albo rozproszone
6. Producent powinien zapewni� Ęrodki umoŻliwia-
i promieniowanie wtórne nie zagraŻa"y zdrowiu,
jące bezpieczny dost�p do wszystkich obszarów nie-
zaĘ wyposaŻenie optyczne do obserwacji lub na-
zb�dnych przy wykonywaniu czynnoĘci produkcyj-
stawiania urządzenia laserowego na maszynie by-
nych, nastawczych i konserwacyjnych takie jak:
"o takie, aby promienie laserowe nie stwarza"y za-
schody, drabiny oraz pomosty.
groŻenia dla zdrowia.
ż 43. 1. Maszyna powinna by� wyposaŻona w urzą-
ż 40. 1. Maszyn� naleŻy projektowa�, wykona� lub
wyposaŻa� w taki sposób, aby moŻna by"o unikną� za- dzenia od"ączające ją od wszystkich ęróde" energii.
groŻeł spowodowanych gazami, cieczami, py"ami i in- Urządzenia takie powinny by� wyraęnie oznakowane.
NaleŻy zapewni� moŻliwoĘ� ich zablokowania w po"o-
nymi odpadami powstającymi w wyniku jej pracy.
Żeniu od"ączenia, jeŻeli ponowne pod"ączenie zasilania
energią mog"oby zagraŻa� osobie naraŻonej.
2. W przypadku wystąpienia zagroŻeł, o których
mowa w ust. 1, maszyna powinna by� tak wyposaŻo-
2. W przypadku maszyny zasilanej energią elek-
na, aby by"o moŻliwe odseparowanie lub usuni�cie
tryczną przez wtyk pod"ączany do obwodu, za wystar-
tych substancji.
czające od"ączenie maszyny od ęród"a energii uznaje
3. W przypadku maszyn pracujących normalnie bez si� od"ączenie tego wtyku.
zamkni�tej obudowy, urządzenia do separacji lub usu-
3. NaleŻy zapewni� takŻe moŻliwoĘ� zablokowania
wania substancji, o których mowa w ust. 1, powinny
urządzenia w po"oŻeniu wy"ączonym, w przypadkach
by� umieszczone moŻliwie jak najbliŻej ęród"a emisji
gdy operator nie jest w stanie sprawdzi� z kaŻdego do-
tych substancji.
st�pnego mu miejsca, czy ęród"o energii jest od"ączone.
ż 41. 1. Maszyna powinna by� zaprojektowana, wy-
konana lub wyposaŻona w Ęrodki zapobiegające za- 4. Po od"ączeniu od ęród"a zasilania naleŻy zapew-
ni� moŻliwoĘ� roz"adowania, w normalny sposób,
mkni�ciu osoby naraŻonej wewnątrz maszyny, a jeŻeli
energii pozostającej lub zmagazynowanej w obwo-
jest to niemoŻliwe, w Ęrodki umoŻliwiające wezwanie
pomocy. dach maszyny, bez ryzyka dla osób naraŻonych.
2. Cz�Ęci maszyny, po których mogą si� porusza� 5. W uzasadnionych przypadkach pomimo od"ącze-
lub na których mogą sta� osoby, powinny by� zapro- nia zasilania energią, niektóre obwody mogą pozosta�
jektowane i wykonane w sposób zapobiegający poĘli- pod"ączone do swoich ęróde" energii, mi�dzy innymi
zgni�ciu si�, potkni�ciu lub upadkowi na te cz�Ęci lub po to, aby utrzyma� po"oŻenie okreĘlonych cz�Ęci, za-
z tych cz�Ęci. chowa� informacje, oĘwietli� wn�trza. W takim przy-
padku naleŻy podją� specjalne dzia"ania w celu zapew-
ż 42. 1. Punkty regulacji, smarowania i konserwacji nienia bezpieczełstwa operatorowi.
powinny by� umieszczone poza strefami niebezpiecz-
nymi. NaleŻy zapewni� moŻliwoĘ� wykonywania regu- ż 44. 1. Maszyna powinna by� zaprojektowana, wy-
lacji, konserwacji, naprawy, czyszczenia oraz innych konana i wyposaŻona w sposób ograniczający potrze-
czynnoĘci związanych z naprawą maszyny podczas jej b� interwencji operatora.
postoju.
2. JeŻeli interwencji, o której mowa w ust. 1, nie
2. JeŻeli ze wzgl�dów technicznych co najmniej je- moŻna unikną�, naleŻy zapewni� moŻliwoĘ� przepro-
den z warunków, o których mowa w ust. 1, nie moŻe wadzenia jej w "atwy i bezpieczny sposób.
Dziennik Ustaw Nr 91 6156 Poz. 858
ż 45. 1. Maszyn� naleŻy zaprojektowa� i wykona�, wybuchem, naleŻy umieĘci� na maszynie odpowiednie
tak aby moŻliwe by"o czyszczenie jej cz�Ęci wewn�trz- oznaczenie.
nych, które uprzednio zawiera"y niebezpieczne sub-
stancje lub preparaty, bez potrzeby wchodzenia do 3. Wzór oznakowania CE okreĘla za"ącznik nr 1 do
nich. Konieczne odblokowywanie maszyny powinno rozporządzenia.
by� równieŻ moŻliwe od zewnątrz.
ż 49. 1. Na maszynie, oprócz oznaczeł, o których
2. JeŻeli unikni�cie wchodzenia do maszyny jest mowa w ż 48 ust. 1, powinny by� naniesione pe"ne in-
niemoŻliwe, producent powinien podczas projektowa- formacje dotyczące typu maszyny oraz niezb�dne do
nia maszyny zapewni� rozwiązania pozwalające na jej bezpiecznego uŻytkowania maszyny takie jak: naj-
czyszczenie przy jak najmniejszym zagroŻeniu. wyŻsza pr�dkoĘ� elementów obrotowych, najwi�ksza
Ęrednica stosowanych narz�dzi oraz masa.
ż 46. 1. Informacje potrzebne do sterowania maszy-
ną powinny by� sformu"owane w sposób jednoznacz- 2. JeŻeli cz�Ę� maszyny naleŻy przenosi� podczas
ny i "atwo zrozumia"y. Nie naleŻy stosowa� nadmiaru jej uŻytkowania za pomocą urządzeł podnoszących, in-
informacji, aby nie przeciąŻa� operatora.
formacja dotycząca masy tej cz�Ęci maszyny powinna
by� naniesiona na niej w sposób czytelny, trwa"y i jed-
2. JeŻeli bezpieczełstwo i zdrowie osób naraŻo- noznaczny.
nych moŻe by� zagroŻone przez nieprawid"owe dzia"a-
nie maszyny pozostawionej bez nadzoru, maszyna po- 3. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, naleŻy
winna by� wyposaŻona w odpowiednią sygnalizacj�
równieŻ umieĘci� na wymiennym wyposaŻeniu maszy-
ostrzegawczą akustyczną lub optyczną.
ny.
3. W przypadku gdy maszyna jest wyposaŻona
ż 50. 1. Do maszyn powinna by� do"ączona instruk-
w urządzenia ostrzegawcze emitujące sygna"y, sygna- cja zawierająca:
"y tych urządzeł powinny by� jednoznaczne i "atwo do-
1) informacje zamieszczone w oznaczeniu maszyny,
strzegalne lub s"yszalne.
o których mowa w ż 48 ust. 1, z wy"ączeniem nu-
4. Operator powinien w kaŻdej chwili mie� moŻli- meru fabrycznego;
woĘ� sprawdzenia dzia"ania urządzeł ostrzegawczych.
2) informacje u"atwiające konserwacj� maszyny ta-
Urządzenia ostrzegawcze powinny spe"nia� wymaga-
kie jak: adres importera, serwisu;
nia dotyczące barw, znaków i sygna"ów bezpieczeł-
stwa.
3) przewidywane zastosowanie maszyny, o którym
mowa w ż 9 ust. 1 i 2;
ż 47. 1. Producent powinien zapewni� odpowiednie
ostrzeŻenia, jeŻeli mimo podj�cia wszelkich okreĘlo-
4) informacje o stanowisku lub stanowiskach robo-
nych Ęrodków ryzyko istnieje nadal lub istnieje poten-
czych, które moŻe zajmowa� operator;
cjalne ryzyko takie jak: związane z szafami zawierający-
mi wyposaŻenie elektryczne, ęród"ami radioaktywny- 5) instrukcje dotyczące bezpiecznego przekazywania
mi, przeciekami obwodu hydraulicznego oraz zagroŻe- do eksploatacji, uŻytkowania, przemieszczania ma-
niami w obszarze niewidocznym.
szyny z podaniem jej masy i masy cz�Ęci maszyny,
jeŻeli mają one by� transportowane osobno, mon-
2. Zaleca si�, aby ostrzeŻenia, o których mowa
taŻu i jej demontaŻu, regulacji, konserwacji, obs"u-
w ust. 1, by"y utworzone z "atwo zrozumia"ych pikto-
gi i napraw;
gramów lub napisane w j�zyku kraju, w którym maszy-
na ma by� uŻywana. Dodatkowo na Żądanie ostrzeŻe- 6) w koniecznych przypadkach:
nia mogą by� napisane w j�zyku zrozumia"ym dla ope-
a) informacje o niedopuszczalnych sposobach
ratora maszyny.
uŻytkowania maszyny,
ż 48. 1. Maszyny powinny by� oznaczone w sposób
b) wskazówki szkoleniowe,
czytelny i trwa"y. Oznaczenie powinno zawiera� co naj-
c) podstawowe charakterystyki narz�dzi, które mo-
mniej:
gą by� stosowane w maszynie.
1) nazw� i adres producenta;
2. Instrukcja powinna by� sporządzona przez pro-
2) oznakowanie CE;
ducenta lub jego upowaŻnionego przedstawiciela
w jednym z j�zyków pałstw cz"onkowskich Unii Euro-
3) oznaczenie serii lub typu maszyny;
pejskiej. Maszyny oddawane do eksploatacji powinny
by� wyposaŻone w instrukcj� w j�zyku polskim oraz, je-
4) numer fabryczny, jeŻeli stosuje si� numery fabrycz-
Żeli ma to zastosowanie, w j�zyku kraju, w którym ma-
ne;
szyna zosta"a wykonana. T"umaczenie instrukcji na j�-
zyk polski powinno by� wykonane albo przez produ-
5) rok budowy maszyny.
centa, albo przez jego upowaŻnionego przedstawicie-
2. W przypadku gdy producent wykonuje maszyn� la, albo przez osob� wprowadzającą maszyn� do obro-
przewidzianą do uŻytkowania w atmosferze zagroŻonej tu.
Dziennik Ustaw Nr 91 6157 Poz. 858
3. W uzasadnionych przypadkach, instrukcja kon- naleŻy mierzy� w odleg"oĘci 1 m od powierzchni ma-
serwacji przeznaczona do korzystania przez wyspecja- szyny i na wysokoĘci 1,6 m od pod"ogi lub podestu,
lizowany personel zatrudniony przez producenta lub z którego jest moŻliwy dost�p do maszyny. NaleŻy rów-
jego upowaŻnionego przedstawiciela moŻe by� napi- nieŻ poda� po"oŻenie i wartoĘ� maksymalną poziomu
sana tylko w j�zyku zrozumia"ym dla tego personelu.
ciĘnienia akustycznego.
4. Do instrukcji powinny by� do"ączone rysunki
ż 52. JeŻeli producent przewiduje, Że maszyna b�-
i schematy przeznaczone do uruchamiania, konserwa- dzie uŻytkowana w atmosferze zagroŻonej wybuchem,
cji, kontroli, sprawdzania prawid"owoĘci dzia"ania ma- instrukcja, o której mowa w ż 50 ust. 1, powinna zawie-
szyny, a takŻe, jeŻeli ma to zastosowanie, naprawy ma-
ra� wszelkie informacje niezb�dne do uŻytkowania ma-
szyny oraz wszelkie istotne zalecenia, w szczególnoĘci
szyny w takich warunkach.
odnoszące si� do bezpieczełstwa.
ż 53. W przypadku maszyn, które mogą by� prze-
5. W niezb�dnych przypadkach instrukcja powinna
znaczone do uŻytkowania przez osoby nieposiadające
okreĘla� wymagania w zakresie instalowania i monta-
odpowiednich kwalifikacji, instrukcj�, o której mowa
Żu, w szczególnoĘci dotyczące zastosowanych t"umi-
w ż 50 ust. 1, naleŻy formu"owa�, biorąc pod uwag�
ków drgał, rodzaju i masy p"yt fundamentowych, ma-
ogólny poziom wykszta"cenia i sprawnoĘ� umys"ową
jące na celu zmniejszenie ha"asu lub drgał.
tych osób, z uwzgl�dnieniem zasadniczych wymagał,
o których mowa w ż 7 52.
6. Instrukcja powinna zawiera� informacje dotyczą-
ce ha"asu emitowanego przez maszyn� i podawa� war-
Rozdzia" 3
toĘci rzeczywiste podanych niŻej parametrów albo ich
wartoĘci okreĘlone w wyniku pomiarów wykonanych
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
na identycznych maszynach:
i ochrony zdrowia, dotyczące niektórych rodzajów
maszyn
1) równowaŻnego poziomu ciĘnienia akustycznego
na stanowisku pracy, skorygowanego charaktery-
ż 54. 1. Maszyny przeznaczone do przygotowywa-
styką A, gdy przekracza on 70 dB (A); jeŻeli poziom
nia i przetwarzania ŻywnoĘci, w szczególnoĘci do: go-
dęwi�ku nie przekracza 70 dB (A), naleŻy to po-
towania, zamraŻania, rozmraŻania, mycia, przemiesz-
twierdzi� w instrukcji;
czania, pakowania, przechowywania, transportu lub
2) szczytowej chwilowej wartoĘci ciĘnienia akustycz-
dystrybucji, powinny by� zaprojektowane i wykonane
nego na stanowiskach pracy, skorygowaną charak-
w taki sposób, aby unikną� ryzyka infekcji, choroby lub
terystyką C, gdy przekracza ona 63 Pa, (130 dB)
zaraŻenia.
w stosunku do 20 �Pa;
2. W celu unikni�cia ryzyka infekcji, choroby lub za-
3) poziomu mocy akustycznej maszyny w przypadku
raŻenia, o których mowa w ust. 1, naleŻy przestrzega�
gdy równowaŻny poziom ciĘnienia akustycznego
nast�pujących zasad higieny:
na stanowiskach pracy, skorygowany charaktery-
styką A, przekracza 85 dB (A).
1) materia"y stykające si� z ŻywnoĘcią lub przeznaczo-
ne do kontaktu z ŻywnoĘcią powinny spe"nia� wy-
7. Informacje techniczne opisujące maszyn� nie po-
magania okreĘlone w przepisach dotyczących bez-
winny pozostawa� w sprzecznoĘci z instrukcją w zakre-
pieczełstwa ŻywnoĘci; maszyna powinna by� za-
sie bezpieczełstwa.
projektowana i wykonana w taki sposób, aby ma-
teria"y te mog"y by� oczyszczone przed kaŻdym
8. Dokumentacja techniczna opisująca maszyn�
powinna zawiera� dane dotyczące emitowanego ha"a- uŻyciem;
su, o których mowa w ust. 6.
2) wszystkie powierzchnie wraz ze z"ączami powinny
ż 51. 1. W przypadku bardzo duŻych maszyn, za- by� g"adkie, bez wypuk"oĘci i szczelin powodują-
cych gromadzenie si� substancji pochodzenia or-
miast poziomu mocy akustycznej, o której mowa
w ż 50 ust. 6 pkt 3, dopuszcza si� podanie równowaŻ- ganicznego;
nych poziomów ciĘnienia akustycznego w okreĘlonych
3) po"ączenia powinny by� zaprojektowane w taki
punktach otoczenia maszyny.
sposób, aby zredukowa� do minimum wyst�py,
2. JeŻeli nie są stosowane normy zharmonizowane, kraw�dzie i wg"�bienia; wskazane jest spawanie
poziomy ciĘnienia akustycznego, o których mowa lub inne "ączenie ciąg"e, przy którym nie naleŻy
w ż 50 ust. 6 pkt 1 i 2, powinny by� mierzone przy uŻy- uŻywa� Ęrub, wkr�tów ani nitów, z wy"ączeniem
ciu metody najbardziej odpowiedniej dla danej maszyny. przypadków gdy jest to ze wzgl�dów technicznych
nie do unikni�cia;
3. Producent powinien wskaza� w instrukcji, o któ-
rej mowa w ż 50 ust. 1, warunki, w jakich pracuje ma- 4) powierzchnie b�dące w kontakcie z ŻywnoĘcią po-
szyna podczas dokonywania pomiarów, oraz rodzaj za- winny nadawa� si� do "atwego czyszczenia i dezyn-
fekowania, po usuni�ciu, tam gdzie jest to moŻli-
stosowanych metod pomiaru.
we, "atwych do zdemontowania cz�Ęci; powierzch-
4. JeŻeli stanowiska pracy są nieokreĘlone lub nie nie wewn�trzne powinny mie� krzywizny o pro-
mogą by� okreĘlone, poziom ciĘnienia akustycznego mieniu umoŻliwiającym ich dok"adne czyszczenie;
Dziennik Ustaw Nr 91 6158 Poz. 858
5) naleŻy zapewni� moŻliwoĘ� usuni�cia z maszyny, nych przypadkach pozwala"a na wzrokową kontrol�
bez przeszkód, cieczy pochodzących albo z samej kontaktu narz�dzi z obrabianym materia"em.
ŻywnoĘci, albo stosowanych w celu czyszczenia,
dezynfekowania i p"ukania, o ile to moŻliwe, nale- 3. Zasadniczych wymagał, o których mowa
Ży przewidzie� do tego celu specjalny tryb pracy w ust. 1 pkt 2, nie stosuje si� w przypadku braku tech-
maszyny, zwany czyszczeniem . nicznych moŻliwoĘci ich realizacji oraz gdy maszyna
wyposaŻona zosta"a w niezaleŻny uk"ad sterowania.
3. Maszyna powinna by� zaprojektowana i wykona-
na w taki sposób, aby: ż 57. 1. Do"ączona do maszyny przenoĘnej trzyma-
nej w r�ku lub prowadzonej r�ką instrukcja, o której
1) do miejsc, których nie moŻna czyĘci�, nie przenika-
mowa w ż 50 ust. 1, powinna zawiera� nast�pujące in-
"y ciecze, nie przedostawa"y si� organizmy Żywe,
formacje, dotyczące drgał przenoszonych przez ma-
w szczególnoĘci owady, ani nie gromadzi"y si� sub-
szyn�:
stancje organiczne; w przypadku maszyn nieusta-
wianych na "apach ani na kó"kach, wymagania te 1) waŻoną wartoĘ� skuteczną przyspieszenia drgał
mogą by� spe"nione przez umieszczenie uszczel- dzia"ających na kołczyny górne operatora, jeŻeli
nienia mi�dzy maszyną a jej podstawą lub stoso- wartoĘ� ta okreĘlona na podstawie odpowiedniej
wanie uszczelnionych zespo"ów; metody badania przekroczy 2,5 m/s2; w przypadku
gdy wartoĘ� ta nie przekroczy 2,5 m/s2, naleŻy za-
2) Żadne substancje pomocnicze, takie jak: smary, nie
mieĘci� t� informacj� w instrukcji;
mog"y pozostawa� w kontakcie z ŻywnoĘcią;
2) w przypadku braku odpowiedniej metody, o której
3) w koniecznych przypadkach moŻna by"o sprawdzi�,
mowa w pkt 1, producent powinien okreĘli�, na
czy wymaganie, o którym mowa w pkt 2, jest spe"-
podstawie jakich metod i w jakich warunkach wy-
nione w sposób nieprzerwany.
konano te pomiary.
ż 55. Do"ączona do maszyny stosowanej w przemy-
2. Dokumentacja techniczna opisująca maszyn�
Ęle spoŻywczym instrukcja, o której mowa w ż 50
przenoĘną trzymaną w r�ku lub prowadzoną r�ką po-
ust. 1, powinna wskazywa� zalecane Ęrodki i metody
winna zawiera� informacje, o których mowa w ust. 1.
czyszczenia, dezynfekcji i p"ukania nie tylko dla miejsc
"atwo dost�pnych w maszynie, ale takŻe dla tych
ż 58. Maszyna do obróbki drewna i maszyna do ob-
miejsc, do których dost�p jest niemoŻliwy lub niezale-
róbki materia"ów o fizycznych i technicznych w"aĘci-
cany, w szczególnoĘci do przewodów rurowych, które
woĘciach zbliŻonych do drewna takich jak: korek,
muszą by� czyszczone w takim po"oŻeniu, w jakim zo-
koĘ�, utwardzona guma, utwardzone tworzywa sztucz-
sta"y zabudowane.
ne i inne podobne materia"y sztywne, powinna spe"-
nia� nast�pujące zasadnicze wymagania w zakresie
ż 56. 1. Maszyna przenoĘna trzymana w r�ku lub
bezpieczełstwa i ochrony zdrowia:
prowadzona r�ką powinna spe"nia� nast�pujące za-
1) powinna by� zaprojektowana, wykonana i wyposa-
sadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
Żona w taki sposób, aby moŻna by"o bezpiecznie
i ochrony zdrowia:
umieĘci� i prowadzi� przedmiot obrabiany; jeŻeli
1) w zaleŻnoĘci od rodzaju maszyny, powinna ona
przedmiot obrabiany jest trzymany r�cznie na sto-
mie� odpowiedniej wielkoĘci powierzchni� oporo- le warsztatowym, stó" ten powinien by� odpowied-
wą i posiada� odpowiednią liczb� uchwytów
nio stateczny podczas pracy i nie powinien utrud-
i wsporników o odpowiednich wymiarach roz- nia� przesuwania przedmiotu obrabianego;
mieszczonych tak, aby zapewnia"y jej statecznoĘ�,
2) jeŻeli istnieje moŻliwoĘ� pracy maszyny w warun-
w przewidzianych przez producenta warunkach
kach stwarzających ryzyko odrzucania kawa"ków
uŻytkowania maszyny;
drewna, maszyna powinna by� zaprojektowana,
2) jeŻeli wyposaŻona jest w uchwyty, których nie moŻ- wykonana lub wyposaŻona w taki sposób, aby wy-
eliminowa� t� moŻliwoĘ� lub, jeŻeli nie moŻna te-
na zwolni�, zachowując jednoczeĘnie ca"kowite
bezpieczełstwo, maszyna powinna by� wyposaŻo- go osiągną�, aby wyrzucenie kawa"ka drewna nie
na w elementy sterownicze uruchamiania i zatrzy- stwarza"o ryzyka dla operatora lub osób naraŻo-
nych;
mywania, rozmieszczone w sposób umoŻliwiający
operatorowi pos"ugiwanie si� nimi bez zwalniania
3) powinna by� wyposaŻona w hamulec automatycz-
uchwytów;
ny, który zatrzymuje narz�dzie w wystarczająco
krótkim czasie, jeŻeli istnieje ryzyko wystąpienia
3) powinna by� zaprojektowana, wykonana lub wypo-
kontaktu z narz�dziem podczas zmniejszania pr�d-
saŻona w taki sposób, aby wyeliminowa� ryzyko
koĘci;
przypadkowego uruchomienia lub kontynuowania
4) w przypadku gdy narz�dzie jest wbudowane w ma-
dzia"ania maszyny po zwolnieniu uchwytów przez
szyn� nie w pe"ni zautomatyzowaną, to powinna
operatora; jeŻeli spe"nienie tego wymagania nie
jest technicznie moŻliwe, naleŻy stosowa� równo- ona by� zaprojektowana i wykonana w taki sposób,
rz�dne Ęrodki. aby wyeliminowa� lub zmniejszy� ryzyko powaŻ-
nych przypadkowych obraŻeł, w szczególnoĘci
2. Maszyna przenoĘna trzymana w r�ku powinna przez wykorzystanie walcowych g"owic noŻowych,
by� tak zaprojektowana i wykonana, aby w koniecz- ograniczanie g"�bokoĘci skrawania.
Dziennik Ustaw Nr 91 6159 Poz. 858
Rozdzia" 4 czełstwa w"asnego i osób naraŻonych na jej dzia"anie
w przewidywanych warunkach jej uŻytkowania. W ra-
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa zie koniecznoĘci naleŻy przewidzie� odpowiednie urzą-
i ochrony zdrowia, zapobiegające szczególnym zagro- dzenia, które zapobiegają niebezpieczełstwom wyni-
Żeniom powodowanym przez przemieszczanie si� kającym z niewystarczającej bezpoĘredniej widoczno-
maszyny Ęci.
ż 59. 1. Maszyna, która moŻe stanowi� zagroŻenie 5. Maszyna powinna by� zaprojektowana i wykona-
na skutek swego ruchu, powinna by� zaprojektowana na w taki sposób, aby stanowisko kierowcy nie powo-
i wykonana zgodnie z wymaganiami okreĘlonymi dowa"o ryzyka przypadkowego kontaktu kierowcy
w rozporządzeniu. i operatorów, znajdujących si� na maszynie, z ko"ami
lub gąsienicami.
2. Ryzyko wynikające z przemieszczania si� maszy-
ny istnieje zawsze tam, gdzie uŻytkowane są w miej- 6. Stanowisko pracy kierowcy powinno by� tak za-
scach pracy maszyny samobieŻne, ciągnione, pchane projektowane, aby unikną� ryzyka dla zdrowia powo-
lub wiezione przez inne maszyny bądę ciągniki, gdy dowanego gazami spalinowymi lub brakiem tlenu.
uŻytkowanie tych maszyn wymaga ciąg"ego lub prze-
rywanego przemieszczania si� podczas pracy, mi�dzy 7. Stanowisko pracy kierowcy jeŻdŻącego na ma-
sta"ymi kolejnymi pozycjami roboczymi. szynie powinno by� tak zaprojektowane i wykonane,
aby moŻna by"o zamocowa� kabin� kierowcy w kaŻ-
3. Ryzyko wynikające z przemieszczania si� maszy- dym przypadku, gdy jest na nią miejsce. JeŻeli istnieje
ny moŻe równieŻ wystąpi� w przypadku maszyny, któ- zagroŻenie wynikające z niebezpiecznego Ęrodowiska,
ra nie przemieszcza si� w trakcie pracy, ale jest wypo- stanowisko pracy kierowcy powinno by� wyposaŻone
saŻona w Ęrodki u"atwiające jej przemieszczanie si� w odpowiednią kabin�.
z miejsca na miejsce. Dotyczy to maszyn wyposaŻo-
nych w takie elementy jak: ko"a, rolki oraz p"ozy, a tak- 8. JeŻeli maszyna jest wyposaŻona w kabin�, to po-
Że maszyn umieszczonych na suwnicach czy wózkach. winna ona by� zaprojektowana, wykonana i wyposaŻo-
na w taki sposób, aby zapewni� kierowcy dobre warun-
4. W celu ustalenia, czy kultywatory rotacyjne i bro- ki pracy i chroni� go przed wszelkimi mogącymi po-
ny mechaniczne nie powodują nadmiernego zagroŻe- wsta� zagroŻeniami takimi jak: nieodpowiednie
nia dla osób naraŻonych, producent lub jego upowaŻ- ogrzewanie i wentylacja, niedostateczna widocznoĘ�,
niony przedstawiciel powinien przeprowadzi� lub zle- nadmierny ha"as, drgania, spadające przedmioty, prze-
ci� przeprowadzenie odpowiednich badał dla kaŻdego dostanie si� cia" obcych albo wywrócenie. W kabinie
typu takiej maszyny. naleŻy przewidzie� miejsce na instrukcje niezb�dne dla
kierowcy lub operatora maszyny.
ż 60. JeŻeli zgodnie z za"oŻeniami producenta ma-
szyna samobieŻna b�dzie eksploatowana w miejscach 9. WyjĘcie z kabiny powinno umoŻliwia� szybkie
nieoĘwietlonych, powinna by� wyposaŻona w urządze- wydostanie si� z niej kierowcy. W kabinie naleŻy prze-
nia oĘwietlające, odpowiednie do rodzaju wykonywa- widzie� takŻe wyjĘcie awaryjne usytuowane w kierun-
nej pracy, zgodne z wymaganiami okreĘlonymi ku innym niŻ normalne wyjĘcie.
w szczególnoĘci w przepisach o ruchu drogowym,
o transporcie kolejowym oraz o nawigacji. 10. Materia"y uŻyte do produkcji kabiny i jej wypo-
saŻenia powinny by� ognioodporne.
ż 61. Podczas przemieszczania maszyny lub jej cz�-
Ęci nie powinno by� moŻliwe nag"e jej przemieszczanie ż 63. 1. Siedzisko kierowcy w maszynie powinno
si� lub powstanie zagroŻenia wynikającego z braku jej umoŻliwi� kierowcy utrzymywanie sta"ej pozycji i by�
statecznoĘci, jeŻeli maszyna lub jej cz�Ęci są przemiesz- zaprojektowane z naleŻytym uwzgl�dnieniem zasad er-
czane zgodnie z zaleceniami producenta. gonomii.
ż 62. 1. Stanowisko pracy kierowcy powinno by� 2. Siedzisko, o którym mowa w ust. 1, powinno by�
zaprojektowane z uwzgl�dnieniem zasad ergonomii. tak zaprojektowane, aby zredukowa� drgania przeno-
szone na kierowc� do najmniejszego osiągalnego po-
2. JeŻeli jest kilka stanowisk pracy kierowcy, kaŻde ziomu.
z tych stanowisk powinno by� wyposaŻone w wyma-
gane elementy sterownicze. 3. Zamocowanie siedziska powinno wytrzymywa�
wszystkie si"y, które mogą na nie dzia"a�, szczególnie
3. JeŻeli istnieje wi�cej niŻ jedno stanowisko pracy w przypadku wywrócenia si� maszyny. JeŻeli pod sto-
kierowcy, maszyna powinna by� tak zaprojektowana, pami kierowcy nie ma pod"ogi, powinny tam znajdo-
aby praca kierowcy na jednym stanowisku uniemoŻli- wa� si� podnóŻki pokryte materia"em przeciwĘlizgo-
wia"a równoczesną prac� na pozosta"ych, z wyjątkiem wym.
zatrzymywania awaryjnego.
ż 64. JeŻeli w maszynie przewidziano moŻliwoĘ�
4. WidocznoĘ� ze stanowiska pracy kierowcy po- stosowania konstrukcji chroniącej przed skutkami wy-
winna by� taka, aby móg" on sterowa� maszyną i jej wrócenia, siedzisko powinno by� wyposaŻone w pas
cz�Ęciami roboczymi przy zachowaniu pe"nego bezpie- bezpieczełstwa lub równowaŻne urządzenie, które
Dziennik Ustaw Nr 91 6160 Poz. 858
utrzymuje kierowc� w siedzisku, jednoczeĘnie nie ż 68. 1. Maszyna samobieŻna z kierowcą jadącym
ograniczając jego ruchów niezb�dnych do prowadze- na maszynie powinna by� tak wyposaŻona, aby uru-
nia maszyny ani wszelkich ruchów powodowanych chomienie silnika przez osoby nieupowaŻnione by"o
przez jej zawieszenie.
utrudnione.
ż 65. 1. JeŻeli warunki pracy maszyny przewidują
2. Przemieszczanie si� maszyny samobieŻnej z kie-
sporadyczny lub regularny przewóz bądę prac� na ma- rowcą, o którym mowa w ust. 1, powinno by� moŻliwe
szynie operatorów nieb�dących kierowcami maszyny,
tylko wówczas, gdy kierowca znajduje si� przy elemen-
naleŻy dla nich przewidzie� odpowiednie miejsca
tach sterowniczych.
umoŻliwiające ich jazd� lub prac� bez ryzyka, w szcze-
gólnoĘci bez ryzyka wypadni�cia.
3. JeŻeli dla celów eksploatacyjnych maszyna po-
winna by� wyposaŻona w urządzenia wystające poza
2. Miejsca, o których mowa w ust. 1, gdy pozwala-
jej normalne gabaryty, w szczególnoĘci stabilizatory,
ją na to warunki pracy maszyny, powinny by� wyposa-
wysi�gnik, kierowca przed rozpocz�ciem przemiesz-
Żone w siedzenia.
czania maszyny powinien mie� moŻliwoĘ� "atwego
sprawdzenia, czy urządzenia te znajdują si� w okreĘlo-
3. JeŻeli zachodzi koniecznoĘ� wyposaŻania stano-
nym po"oŻeniu umoŻliwiającym bezpieczny ruch ma-
wiska kierowcy w kabin�, inne miejsca dla przewoŻo-
szyny.
nych osób powinny by� takŻe chronione przed zagro-
Żeniem, które uzasadnia tego rodzaju ochron� stano-
4. Przepis ust. 3 stosuje si� do innych elementów,
wiska kierowcy.
które w celu zapewnienia bezpiecznego przemieszcza-
nia si� maszyny powinny pozostawa� w okreĘlonym
ż 66. 1. Kierowca powinien mie� moŻliwoĘ� uru-
i w razie potrzeby zablokowanym po"oŻeniu.
chomienia wszystkich elementów sterowniczych wy-
maganych do obs"ugi maszyny, z wyjątkiem funkcji,
5. W technicznie i ekonomicznie uzasadnionych
którymi moŻna bezpiecznie sterowa� tylko elementami
przypadkach ruch maszyny powinien by� uwarunko-
sterowniczymi umieszczonymi poza stanowiskiem kie-
wany bezpiecznym po"oŻeniem urządzeł, o których
rowcy.
mowa w ust. 3 i 4.
2. Przepis ust. 1 stosuje si� w szczególnoĘci do tych
6. Podczas uruchamiania silnika ruch maszyny nie
stanowisk pracy, oprócz stanowiska kierowcy, za które
powinien by� moŻliwy.
są odpowiedzialni operatorzy inni niŻ kierowcy, albo
do tych, które wymagają, aby kierowca opuĘci" swoje
ż 69. 1. Z uwzgl�dnieniem przepisów o ruchu dro-
stanowisko ze wzgl�du na koniecznoĘ� bezpiecznego
gowym, maszyna samobieŻna i jej przyczepy powinny
przeprowadzenia odpowiednich manewrów.
spe"nia� wymagania dotyczące zwalniania, zatrzymy-
wania si�, hamowania i unieruchamiania, w sposób
3. JeŻeli w maszynie są peda"y, powinny one by�
zapewniający bezpieczełstwo w kaŻdych warunkach
zaprojektowane, wykonane i umieszczone w taki spo-
pracy, obciąŻenia, pr�dkoĘci, nawierzchni i jej nachyle-
sób, aby umoŻliwi� bezpieczne ich uŻytkowanie z mini-
nia dozwolonych przez producenta i odpowiadających
malnym ryzykiem pomy"ki. Peda"y powinny mie� prze-
warunkom wyst�pującym podczas normalnego uŻyt-
ciwĘlizgową powierzchni� i by� "atwe do czyszczenia.
kowania maszyny.
4. W przypadku gdy obs"uga elementów sterowni-
2. Kierowca powinien móc zmniejszy� pr�dkoĘ�
czych moŻe prowadzi� do zagroŻenia, w szczególnoĘci
i zatrzyma� maszyn� samobieŻną przy uŻyciu hamulca
do wykonywania przez maszyn� niebezpiecznych ru-
g"ównego.
chów, elementy sterownicze powinny wraca� w po"o-
Żenie neutralne z chwilą ich zwolnienia przez operato-
3. W przypadku uszkodzenia hamulca g"ównego
ra.
lub braku dop"ywu energii uruchamiającej ten hamu-
lec, jeŻeli wymaga tego bezpieczełstwo, naleŻy zain-
5. Przepisu ust. 4 nie stosuje si� do elementów
stalowa�, niezaleŻnie od hamulca g"ównego, "atwo do-
o ustalonym po"oŻeniu.
st�pne urządzenie awaryjne umoŻliwiające zmniejsze-
nie pr�dkoĘci i zatrzymanie maszyny. Urządzenie to po-
ż 67. 1. Uk"ad kierowniczy w maszynie poruszającej
winno mie� ca"kowicie niezaleŻne i "atwo dost�pne ele-
si� na ko"ach powinien by� zaprojektowany i wykona-
menty sterownicze.
ny w taki sposób, aby ograniczy� si"y wywo"ane nag"y-
mi ruchami kierownicy lub dęwigni sterowniczej, spo-
4. JeŻeli wymagają tego wzgl�dy bezpieczełstwa,
wodowanymi przez wstrząsy kó" kierowanych.
producent powinien wyposaŻy� maszyn� samobieŻną
2. Wszelkie urządzenia blokujące mechanizm róŻni- w urządzenie pozwalające na unieruchomienie jej pod-
czas postoju.
cowy powinny by� tak zaprojektowane i wykonane,
aby umoŻliwia"y odblokowanie tego mechanizmu pod-
5. Urządzenie, o którym mowa w ust. 4, moŻe by�
czas ruchu maszyny.
po"ączone z jednym z urządzeł, o których mowa
3. Do funkcji przemieszczania si� maszyny nie sto- w ust. 2 i 3, pod warunkiem, Że urządzenie to jest typu
suje si� przepisu ż 17 ust. 2. wy"ącznie mechanicznego.
Dziennik Ustaw Nr 91 6161 Poz. 858
6. Maszyna zdalnie sterowana powinna by� zapro- w konstrukcj� chroniącą przed skutkami wywrócenia
jektowana i wykonana w taki sposób, aby zatrzymywa- (ROPS).
"a si� automatycznie w przypadku utracenia przez kie-
2. Konstrukcja chroniąca, o której mowa w ust. 1,
rowc� kontroli nad maszyną.
powinna zapewni� kierowcy oraz innym przewoŻonym
7. Do funkcji jazdy maszyny nie stosuje si� przepi- operatorom odpowiednią przestrzeł zabezpieczoną
sów ż 19 21. przed odkszta"ceniem (DLV).
3. W celu sprawdzenia, czy konstrukcja chroniąca
ż 70. 1. Ruch maszyny samobieŻnej, sterowanej
maszyn� samobieŻną przed skutkami wywrócenia
przez kierowc� towarzyszącego maszynie pieszo, po-
spe"nia wymagania, o których mowa w ust. 2, produ-
winien by� moŻliwy wy"ącznie poprzez ciąg"e dzia"anie
cent lub jego upowaŻniony przedstawiciel powinien
kierowcy na odpowiedni element sterujący. W szcze-
przeprowadzi� odpowiednie próby lub zleci� ich prze-
gólnoĘci podczas uruchamiania silnika ruch maszyny
prowadzenie dla kaŻdego typu takiej konstrukcji.
powinien by� niemoŻliwy.
4. Maszyny do robót ziemnych: "adowarki ko"owe
2. Uk"ady sterowania maszyny kierowanej przez
lub gąsienicowe, koparko-"adowarki podsi�bierne, cią-
kierowc�, o którym mowa w ust. 1, powinny by� zapro-
gniki ko"owe i gąsienicowe, zgarniarki samoza"ado-
jektowane w sposób minimalizujący zagroŻenia wyni-
wawcze lub inne, równiarki, wywrotki przegubowe
kające z przypadkowego ruchu maszyny w kierunku
o mocy przekraczającej 15 kW, powinny by� wyposaŻo-
kierowcy, a w szczególnoĘci moŻliwoĘci zgniecenia al-
ne w konstrukcj� chroniącą przed skutkami wywróce-
bo zranienia kierowcy obracającymi si� narz�dziami.
nia.
3. Normalna pr�dkoĘ� jazdy maszyny samobieŻnej
ż 73. 1. JeŻeli maszynie przewoŻącej kierowc�,
powinna by� zgodna z pr�dkoĘcią poruszania si� kie-
a takŻe innych operatorów zagraŻają spadające na nią
rowcy, o którym mowa w ust. 1.
przedmioty lub materia"y maszyna taka, jeŻeli umoŻ-
liwiają to jej wymiary, powinna by� tak zaprojektowa-
4. W przypadku maszyny, o której mowa w ust.1, do
na i wyposaŻona, aby istnia"y punkty mocowania
której moŻna zamocowa� narz�dzia obrotowe, naleŻy
umoŻliwiające jej wyposaŻenie w konstrukcj� chronią-
wykluczy� moŻliwoĘ� uruchomienia tych narz�dzi przy
cą przed spadającymi przedmiotami (FOPS).
w"ączonym elemencie sterowniczym powodującym
cofanie, z wyjątkiem przypadku, gdy ruch maszyny jest
2. W przypadku spadających przedmiotów lub ma-
powodowany przez ruch narz�dzia. W takich przypad-
teria"ów, konstrukcja, o której mowa w ust. 1, powinna
kach pr�dkoĘ� cofania nie powinna zagraŻa� kierowcy.
zapewnia� przewoŻonym na maszynie osobom odpo-
wiednią przestrzeł zabezpieczoną przed odkszta"cenia-
5. Uszkodzenie zasilania uk"adu kierowniczego ze
mi (DLV).
wspomaganiem nie powinno uniemoŻliwi� kierowania
maszyną przez czas niezb�dny do jej zatrzymania.
3. W celu sprawdzenia, czy konstrukcja chroniąca
przed spadającymi przedmiotami spe"nia wymaganie,
ż 71. 1. Po zatrzymaniu ruchu cz�Ęci maszyny
o którym mowa w ust. 2, producent lub jego upowaŻ-
wszelkie zmiany po"oŻenia tej cz�Ęci maszyny wzgl�-
niony przedstawiciel powinien przeprowadzi� odpo-
dem po"oŻenia zatrzymania, wywo"ane innymi przy-
wiednie próby lub zleci� ich przeprowadzenie dla kaŻ-
czynami niŻ dzia"anie na elementy sterownicze, nie po-
dego rodzaju takiej konstrukcji.
winny stanowi� zagroŻenia dla osób naraŻonych.
ż 74. Uchwyty i stopnie w maszynie powinny by�
2. Maszyna powinna by� zaprojektowana, wykona-
tak zaprojektowane, wykonane i rozmieszczone, aby
na oraz, jeŻeli ma to zastosowanie, umieszczona na no-
operatorzy uŻywali ich instynktownie, a nie uŻywali za-
Ęnej konstrukcji jezdnej w taki sposób, aby w trakcie ru-
miast nich elementów sterowniczych.
chu niekontrolowane wahania Ęrodka ci�ŻkoĘci maszy-
ny nie mia"y wp"ywu na jej statecznoĘ� ani nie powo-
ż 75. 1. Maszyna uŻywana do ciągni�cia lub cią-
dowa"y nadmiernych napr�Żeł konstrukcji maszyny.
gniona powinna by� wyposaŻona w urządzenia holow-
nicze lub sprz�gające, zaprojektowane, wykonane
3. Obracające si� z duŻą pr�dkoĘcią cz�Ęci maszy-
i rozmieszczone w sposób zapewniający "atwe i bez-
ny, które pomimo podj�tych Ęrodków ostroŻnoĘci mo-
pieczne po"ączenie i roz"ączenie oraz uniemoŻliwiający
gą p�kną� lub rozpaĘ� si�, powinny by� zamontowane
przypadkowe roz"ączenie si� w trakcie uŻytkowania.
i chronione tak, aby w razie ich rozerwania od"amki zo-
sta"y przechwycone, a jeŻeli nie jest to moŻliwe, aby nie
2. JeŻeli ci�Żar dyszla holowniczego tego wymaga,
zosta"y wyrzucone w kierunku stanowisk kierowcy lub
maszyna powinna by� wyposaŻona w element wspor-
obs"ugi.
czy o powierzchni noĘnej dostosowanej do ci�Żaru dy-
szla i rodzaju pod"oŻa.
ż 72. 1. JeŻeli maszyna samobieŻna, na której jest
przewoŻony kierowca, a takŻe mogą by� przewoŻeni ż 76. 1. Wa"y nap�dowe z przegubami uniwersalny-
operatorzy, jest naraŻona na wywrócenie si�, powinna mi "ączące maszyn� samobieŻną lub ciągnik z maszyną
ona by� tak zaprojektowana i wyposaŻona, aby istnia- nap�dzaną, licząc od pierwszego sta"ego "oŻyska ma-
"y punkty mocowania umoŻliwiające wyposaŻenie jej szyny nap�dzanej, powinny by� os"oni�te zarówno po
Dziennik Ustaw Nr 91 6162 Poz. 858
stronie maszyny samobieŻnej, jak i nap�dzanej na ca- Że aby unikną� gromadzenia si� oparów w miejscu pra-
"ej d"ugoĘci wa"u i związanych z nim przegubów uni- cy operatora.
wersalnych.
ż 79. W zaleŻnoĘci od przewidywanych przez pro-
2. W maszynie samobieŻnej lub ciągniku wa"ek od- ducenta zagroŻeł podczas uŻytkowania maszyny po-
bioru mocy, do którego jest pod"ączony wa" nap�do- winna ona, jeŻeli pozwalają na to jej wymiary, umoŻli-
wy, powinien by� zabezpieczony albo przez os"on� wia� zamocowanie gaĘnic w miejscach "atwo dost�p-
przymocowaną do maszyny samobieŻnej lub ciągnika,
nych albo mie� wbudowane systemy gaĘnicze.
albo przez dowolne inne urządzenie zapewniające rów-
nowaŻną ochron�. ż 80. W przypadku zagroŻenia emisją py"ów lub ga-
zów, lub innych podobnych czynników, urządzenie se-
3. W maszynie ciągnionej wa" nap�dowy powinien
parujące, o którym mowa w ż 40, moŻe by� zastąpione
by� os"oni�ty obudową ochronną przymocowaną do
innymi Ęrodkami, w szczególnoĘci uk"adem zraszania
maszyny.
wodą. Przepisów ż 40 ust. 2 i 3 nie stosuje si�, jeŻeli
g"ówną funkcją maszyny jest rozpylanie produktów.
4. Ograniczniki momentu obrotowego lub sprz�g"a
jednokierunkowe mogą by� przymocowane do nap�- ż 81. 1. Maszyna powinna by� wyposaŻona w Ęrod-
dów z przegubami uniwersalnymi wy"ącznie po stronie
ki sygnalizacji lub w tablice z instrukcjami uŻytkowania,
maszyny nap�dzanej. Wa" nap�dowy z przegubem uni-
regulacji i konserwacji wsz�dzie tam gdzie jest to ko-
wersalnym powinien by� odpowiednio oznakowany.
nieczne, w celu zapewnienia bezpieczełstwa i ochrony
zdrowia osób naraŻonych.
5. Maszyna ciągniona, której dzia"anie wymaga
pod"ączenia do samobieŻnej maszyny lub ciągnika za
2. �rodki sygnalizacji lub tablice, o których mowa
pomocą wa"u nap�dowego, powinna mie� taki uk"ad
w ust. 1, powinny by� zaprojektowane i wykonane
po"ączenia wa"u, który zapewni, Że w przypadku od"ą-
w sposób zapewniający ich dobrą widocznoĘ� i nie-
czenia maszyny, wa" nap�dowy i jego os"ona nie b�dą
ĘcieralnoĘ�.
uszkodzone przez kontakt z pod"oŻem lub cz�Ęciami
maszyny.
3. Maszyna, którą jeędzi kierowca, powinna by� wy-
posaŻona w:
6. Zewn�trzne cz�Ęci os"ony powinny by� zaprojek-
towane, wykonane i usytuowane w taki sposób, aby 1) ostrzegawczą sygnalizacj� akustyczną w celu
nie mog"y si� obraca� wraz z wa"em nap�dowym. ostrzegania osób naraŻonych;
Os"ona powinna przykrywa� wa" nap�dowy aŻ do koł-
2) system sygna"ów Ęwietlnych takich jak Ęwiat"a
ców wide"ek wewn�trznych, w przypadku zwyk"ego
hamowania, Ęwiat"a cofania i obracające si� lampy
przegubu uniwersalnego, oraz co najmniej do Ęrodko-
sygnalizacyjne, odpowiedni do przewidzianych
wej cz�Ęci przegubu zewn�trznego lub przegubów,
warunków eksploatacji; wymaganie to nie dotyczy
w przypadku przegubów uniwersalnych szerokokąt-
maszyn przeznaczonych wy"ącznie do uŻytkowania
nych.
pod ziemią i niezasilanych energią elektryczną.
7. Producent, który przewiduje Ęrodki dost�pu do
ż 82. 1. Maszyna zdalnie sterowana, która w nor-
stanowiska pracy w pobliŻu nap�dowego wa"u przegu-
malnych warunkach uŻytkowania stwarza zagroŻenie
bowego, powinien zapewni�, aby os"ony wa"u, o któ-
uderzeniem lub zgnieceniem osób naraŻonych, powin-
rych mowa w ust. 6, nie mog"y by� uŻywane jako stop-
na by� wyposaŻona w odpowiednie Ęrodki bezpieczeł-
nie, chyba Że zosta"y w tym celu zaprojektowane i wy-
stwa w celu zasygnalizowania swoich ruchów lub teŻ
konane.
Ęrodki chroniące osoby naraŻone przed tego rodzaju
ż 77. W przypadku silników spalinowych, zdejmo- zagroŻeniami.
walne os"ony uniemoŻliwiające dost�p do ruchomych
2. Wymagania, o których mowa w ust. 1, stosuje si�
cz�Ęci w przedziale silnikowym nie wymagają urządzeł
równieŻ do maszyn, które podczas eksploatacji wyko-
blokujących, jeŻeli otwierają si� za pomocą kluczy lub
innego narz�dzia albo przy uŻyciu elementu sterowni- nują powtarzalne ruchy w przód i w ty" wzd"uŻ jednej
czego znajdującego si� na stanowisku kierowcy, a sta- osi, w sytuacji gdy ty" maszyn nie jest bezpoĘrednio wi-
doczny dla kierowcy lub operatora.
nowisko kierowcy jest ca"kowicie obudowane kabiną
z zamkiem uniemoŻliwiającym dost�p osób nieupo-
3. Maszyna powinna by� zaprojektowana w sposób
waŻnionych. Przepisów ż 30 ust. 1 i 2 nie stosuje si�.
uniemoŻliwiający przypadkowe wy"ączenie wszystkich
urządzeł sygnalizacyjnych i ostrzegawczych. W przy-
ż 78. 1. Maszyna powinna by� tak zaprojektowana
padkach koniecznych ze wzgl�du na bezpieczełstwo,
i wykonana, aby moŻna by"o od"ączy� akumulator za
pomocą przewidzianego do tego celu, "atwo dost�pne- w urządzeniach sygnalizacyjnych i ostrzegawczych na-
go narz�dzia. leŻy przewidzie� Ęrodki sprawdzenia ich stanu tech-
nicznego, a uszkodzenia powinny by� sygnalizowane
2. Akumulator powinien by� tak zainstalowany operatorowi.
i mie� obudow� tak wykonaną i umieszczoną, aby unik-
ną�, w miar� moŻliwoĘci, wylania si� elektrolitu na 4. JeŻeli ruch maszyny albo jej narz�dzi stanowi
operatora w przypadku wywrócenia si� maszyny, a tak- szczególne zagroŻenie, na maszynie naleŻy umieĘci�
Dziennik Ustaw Nr 91 6163 Poz. 858
znaki ostrzegające przed zbliŻaniem si� do pracującej czas podnoszenia "adunku, powinna by� zaprojektowa-
maszyny. na i wykonana w taki sposób, aby spe"nia"a wymaga-
nia okreĘlone w niniejszym rozdziale.
5. Znaki ostrzegające, o których mowa w ust. 4, po-
winny by� czytelne z wystarczającej odleg"oĘci, zapew- 2. Ryzyko związane z podnoszeniem istnieje
niającej bezpieczełstwo osobom przebywającym zw"aszcza w przypadku maszyn przeznaczonych do
w pobliŻu maszyny. przemieszczania pojedynczych "adunków, w związku ze
zmianą poziomu.
ż 83. 1. W oznakowaniu maszyny przemieszczającej
si� oprócz informacji, o którym mowa w ż 48 ust. 1, na- ż 85. 1. Maszyna powinna by� projektowana i wy-
leŻy zamieĘci�: konana w taki sposób, aby utrzymywa"a statecznoĘ�,
zgodnie z wymaganiami okreĘlonymi w ż 24, podczas
1) moc nominalną, wyraŻoną w kW;
pracy i w trakcie postoju, a takŻe podczas wszystkich
etapów transportu, montaŻu i demontaŻu oraz moŻli-
2) mas� maszyny, podaną w kilogramach;
wych do przewidzenia awarii elementów sk"adowych,
jak równieŻ podczas wykonywania prób, zgodnie z in-
3) jeŻeli ma zastosowanie:
strukcją, o której mowa w ż 50 ust. 1.
a) maksymalną si"� uciągu na haku sprz�gającym,
wyraŻoną w N, przewidzianą przez producenta,
2. W celu spe"nienia wymagał, o których mowa
w ust. 1, producent lub jego upowaŻniony przedstawi-
b) maksymalne obciąŻenie pionowe haka sprz�ga-
ciel powinien stosowa� w"aĘciwe metody sprawdza-
jącego, wyraŻone w N, przewidziane przez pro-
nia. Dla samobieŻnych wózków jezdniowych podno-
ducenta.
Ęnikowych, o wysokoĘci podnoszenia przekraczającej
1,80 m, producent lub jego upowaŻniony przedstawi-
2. Instrukcja obs"ugi, o której mowa w ż 50 ust. 1,
ciel dla kaŻdego typu wózka przeprowadza albo zleca
powinna zawiera� dodatkowo:
przeprowadzenie badania statecznoĘci na pochylni lub
badania równowaŻnego.
1) w odniesieniu do drgał wytwarzanych przez ma-
szyn�, wartoĘ� zmierzoną lub obliczoną na podsta-
ż 86. 1. Maszyna poruszająca si� po prowadnicy lub
wie pomiarów identycznych maszyn:
torze powinna by� wyposaŻona w urządzenia zabezpie-
a) waŻoną wartoĘ� skuteczną przyspieszenia drgał
czające ją przed wypadni�ciem z prowadnic lub z toru.
dzia"ających na kołczyny górne operatora, jeŻe-
li wartoĘ� ta przekracza 2,5 m/s2 jeŻeli wartoĘ�
2. JeŻeli pomimo stosowania urządzeł, o których
ta nie przekracza 2,5 m/s2, naleŻy zamieĘci� t� in- mowa w ust. 1, maszyna wykoleja si� lub szyna albo
formacj� w instrukcji,
cz�Ęci jezdne maszyny ulegają uszkodzeniu, naleŻy za-
stosowa� takie urządzenia, które zapobiegają spadko-
b) waŻoną wartoĘ� skuteczną przyspieszenia drgał
wi sprz�tu, cz�Ęci sk"adowej maszyny albo "adunku lub
dzia"ających na cia"o operatora stopy i po-
teŻ wywróceniu si� maszyny.
Ęladki, jeŻeli wartoĘ� ta przekracza 0,5 m/s2 je-
Żeli wartoĘ� ta nie przekracza 0,5 m/s2, naleŻy za-
ż 87. 1. Maszyna, zawiesia i elementy, które moŻna
mieĘci� t� informacj� w instrukcji;
demontowa�, powinny wytrzymywa� napr�Żenia, któ-
2) dostarczone przez producenta informacje o warun- rym mają by� poddane, zarówno podczas uŻytkowa-
nia, jak teŻ podczas postoju, instalowania oraz w wa-
kach pracy maszyny podczas pomiarów, o których
runkach uŻytkowania i wszystkich konfiguracjach okre-
mowa w pkt 1, i stosowanych metodach pomiaru.
Ęlonych przez producenta, przy uwzgl�dnieniu, tam
JeŻeli nie są stosowane normy zharmonizowane,
drgania naleŻy mierzy�, stosując metod� najbar- gdzie jest to konieczne, warunków atmosferycznych
oraz si" wywo"ywanych przez osoby.
dziej odpowiednią dla danej maszyny.
2. Wymagania, o których mowa w ust. 1, powinny
3. W przypadku gdy maszyna ma kilka zastosował
w zaleŻnoĘci od uŻytego wyposaŻenia, producent ma- by� równieŻ spe"nione podczas transportu, montaŻu
i demontaŻu maszyny.
szyny podstawowej, do której do"ącza si� wyposaŻenie
wymienne, oraz producent wyposaŻenia wymiennego
3. Maszyna i zawiesia powinny by� zaprojektowane
powinni dostarczy� odpowiednie informacje pozwala-
i wykonane w:
jące na bezpieczne zamontowanie i stosowanie wypo-
saŻenia wymiennego.
1) sposób zapobiegający awariom spowodowanym
zm�czeniem materia"u lub zuŻyciem cz�Ęci, biorąc
Rozdzia" 5
pod uwag� ich uŻytkowanie zgodnie z przeznacze-
niem;
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
i ochrony zdrowia, zapobiegające szczególnym zagro- 2) taki sposób, aby mog"y wytrzyma� przeciąŻenie
Żeniom związanym z podnoszeniem podczas prób statycznych, nie wykazując trwa"ych
odkszta"ceł lub innych uszkodzeł.
ż 84. 1. Maszyna stwarzająca zagroŻenie związane
z podnoszeniem, zw"aszcza zagroŻenie spadni�ciem 4. Stosowane materia"y powinny by� dobrane, sto-
lub kolizją "adunku albo zagroŻenie przechy"em pod- sownie do Ęrodowiska pracy maszyny przewidywane-
Dziennik Ustaw Nr 91 6164 Poz. 858
go przez producenta, ze szczególnym uwzgl�dnieniem typu "ałcucha i liny zastosowanej bezpoĘrednio do
korozji, Ęcierania, udarów, kruchoĘci na zimno i starze- podnoszenia "adunku, jak równieŻ dla kołcówek lin,
nia. przeprowadzi� odpowiednie badania lub zleci� ich
przeprowadzenie.
5. W celu zapewnienia odpowiedniego bezpieczeł-
stwa, w obliczeniach wytrzyma"oĘciowych maszyny ż 90. 1. Wymiary zawiesia powinny by� dobrane
naleŻy uwzgl�dnia� wartoĘci wspó"czynnika przeciąŻe- z naleŻytym uwzgl�dnieniem procesów zm�czenia
nia dla prób statycznych. i starzenia materia"u w okreĘlonej liczbie cykli robo-
czych, odpowiadającej oczekiwanemu okresowi eks-
6. Dla wspó"czynnika, o którym mowa w ust. 5, ploatacji, okreĘlonemu w warunkach pracy dla danego
przyjmuje si� zazwyczaj nast�pujące wartoĘci dla: zastosowania, przy czym:
1) r�cznie obs"ugiwanych maszyn i zawiesi 1,5; 1) wspó"czynnik bezpieczełstwa lin stalowych z koł-
cówkami powinien by� dobrany tak, aby zapewni�
2) innych maszyn 1,25.
odpowiedni poziom bezpieczełstwa; wartoĘ�
wspó"czynnika wynosi zazwyczaj 5; po"ączenia
ż 88. 1. Maszyna powinna by� tak zaprojektowana
splatane lub p�tle mogą wystąpi� wy"ącznie w koł-
i wykonana, aby mog"a by� poddana, bez uszkodzenia,
cówkach lin;
próbom dynamicznym pod obciąŻeniem równym
udęwigowi pomnoŻonemu przez wspó"czynnik prze- 2) jeŻeli uŻywa si� "ałcuchów o ogniwach spawanych
ciąŻenia dla prób dynamicznych. Wspó"czynnik ten do- lub zgrzewanych, powinny by� to "ałcuchy o ogni-
biera si� w celu zapewnienia w"aĘciwego poziomu bez- wach krótkich; wspó"czynnik bezpieczełstwa dla
pieczełstwa, a jego wartoĘ� przyjmuje si� zazwyczaj tych "ałcuchów dobiera si� tak, aby zapewni� od-
jako 1,1. powiedni poziom bezpieczełstwa; wartoĘ� wspó"-
czynnika przyjmuje si� zazwyczaj jako 4;
2. Próby dynamiczne, o których mowa w ust. 1, po-
3) wspó"czynnik bezpieczełstwa dla w"ókiennych lin
winny by� przeprowadzone na maszynach przygoto-
lub zawiesi zaleŻy od ich materia"u, metody wyko-
wanych do uŻytkowania w normalnych warunkach.
nania, wymiarów i zastosowania; wspó"czynnik
Próby te przeprowadza si� przy pr�dkoĘciach nominal-
ten dobiera si� tak, aby zapewni� odpowiedni po-
nych ustalonych przez producenta.
ziom bezpieczełstwa; wartoĘ� wspó"czynnika
przyjmuje si� zazwyczaj jako 7, pod warunkiem Że
3. JeŻeli obwód sterowania maszyny pozwala na
uŻyte materia"y są wysokiej jakoĘci, a metoda pro-
kilka jednoczesnych ruchów takich jak: obrót i prze-
dukcji jest odpowiednia do zamierzonego stoso-
mieszczanie "adunku, próby dynamiczne powinny by�
wania;
przeprowadzone w najmniej sprzyjających warunkach,
zwykle przy kojarzeniu odpowiednich ruchów.
4) jeŻeli materia"y, o których mowa w pkt 3, nie są wy-
sokiej jakoĘci i metoda produkcji nie jest odpo-
ż 89. 1. KrąŻki, b�bny i ko"a powinny mie� Ęrednic�
wiednia, wartoĘ� wspó"czynnika wymienionego
odpowiednią do wymiarów liny lub "ałcucha, z który-
w pkt 3 jest zwi�kszana, aby zapewni� równowaŻ-
mi wspó"pracują.
ny poziom bezpieczełstwa;
2. B�bny i ko"a, o których mowa w ust. 1, powinny
5) wszystkie elementy metalowe stanowiące cz�Ę� za-
by� zaprojektowane, wykonane i zainstalowane w taki
wiesi ci�gnowych lub stosowane wraz z zawiesia-
sposób, aby wspó"pracujące z nimi liny lub "ałcuchy
mi ci�gnowymi powinny mie� wspó"czynnik bez-
mog"y si� na nie nawija� nie spadając.
pieczełstwa tak dobrany, aby zapewni� odpowied-
ni poziom bezpieczełstwa; wartoĘ� wspó"czynnika
3. Liny uŻywane bezpoĘrednio do podnoszenia lub
przyjmuje si� zazwyczaj jako 4;
podtrzymywania "adunków nie powinny mie� zaple-
ceł, poza kołcówkami. Zaplecenia moŻna dopuĘci� je- 6) maksymalny udęwig zawiesia wieloci�gnowego
dynie w przypadku instalacji zaprojektowanych do re- jest okreĘlany na podstawie wspó"czynnika bezpie-
gularnej adaptacji, w zaleŻnoĘci od potrzeb. Ca"e liny
czełstwa najs"abszego ci�gna oraz liczby ci�gien
i kołcówki powinny mie� wspó"czynnik bezpieczeł- i wspó"czynnika zmniejszającego, który zaleŻy od
stwa dobrany tak, aby zapewni� odpowiedni poziom
uk"adu zawiesia ci�gnowego.
bezpieczełstwa. WartoĘ� tego wspó"czynnika przyj-
muje si� zazwyczaj jako 5. 2. W"ókienne liny i zawiesia ci�gnowe nie powinny
mie� w�z"ów, po"ączeł i zaplotów poza kołcówkami.
4. �ałcuchy do podnoszenia "adunku powinny
Wyjątek stanowią zawiesia ci�gnowe tworzące za-
mie� wspó"czynnik bezpieczełstwa dobrany tak, aby mkni�tą p�tl� bez kołca.
zapewni� odpowiedni poziom bezpieczełstwa war-
toĘ� tego wspó"czynnika przyjmuje si� zazwyczaj ja- 3. W celu zweryfikowania doboru w"aĘciwego
ko 4. wspó"czynnika bezpieczełstwa producent lub jego
upowaŻniony przedstawiciel powinien dla kaŻdego ty-
5. Aby zweryfikowa� dobór odpowiedniego wspó"- pu elementów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 5
czynnika, o którym mowa w ust. 3 i 4, producent lub je- i ust. 2, przeprowadzi� odpowiednie badania lub zleci�
go upowaŻniony przedstawiciel powinien, dla kaŻdego ich przeprowadzenie.
Dziennik Ustaw Nr 91 6165 Poz. 858
ż 91. 1. Urządzenia sterujące ruchami powinny niczymi umoŻliwiającymi automatyczne zatrzymanie
dzia"a� w taki sposób, aby maszyny, na których są one na uprzednio wybranych poziomach, bez sta"ego od-
zainstalowane, by"y bezpieczne. dzia"ywania na element sterowniczy podtrzymywany.
2. Maszyna powinna by� tak zaprojektowana lub ż 96. Maszyna z nap�dem innym niŻ r�czny o mak-
wyposaŻona w odpowiednie urządzenia, aby amplitu- symalnym udęwigu nie mniejszym niŻ 1 000 kg lub
da ruchu elementów maszyny nie przekracza"a okre- o momencie wywracającym nie mniejszym niŻ
Ęlonych granic. W odpowiednich przypadkach zadzia- 40 000 Nm powinna by� wyposaŻona w urządzenia
"anie takiego urządzenia powinno by� poprzedzone ostrzegające kierowc� i zapobiegające niebezpiecznym
ostrzeŻeniem. ruchom "adunku, w przypadku:
1) przeciąŻenia maszyny spowodowanego przekro-
3. W przypadku gdy moŻna manewrowa� jednocze-
czeniem dopuszczalnego udęwigu lub
Ęnie w tym samym miejscu kilkoma maszynami stacjo-
narnymi lub na szynach, co moŻe stwarza� ryzyko koli-
2) przeciąŻenia maszyny spowodowanego przekro-
zji, maszyny takie naleŻy projektowa� i wykonywa�
czeniem dopuszczalnego momentu, na skutek ob-
w sposób umoŻliwiający zabudowanie uk"adów zapo-
ciąŻenia;
biegających takiemu zagroŻeniu.
3) przekroczenia momentu mogącego doprowadzi�
do wywrócenia w wyniku podnoszenia "adunku.
4. Mechanizmy maszyny powinny by� zaprojekto-
wane i wykonane tak, aby "adunki nie mog"y przesu-
ż 97. W instalacjach transportu linowego liny no-
wa� si� w sposób stwarzający niebezpieczełstwo lub
Ęne, liny nap�dowe i liny noĘno-nap�dowe powinny
nieoczekiwanie spada�, nawet w przypadku cz�Ęcio-
by� podtrzymywane przez obciąŻnik lub przez urządze-
wego albo ca"kowitego zaniku zasilania energią lub
nie umoŻliwiające nieprzerwaną kontrol� naciągu.
kiedy operator przestaje kierowa� maszyną.
ż 98. 1. Maszyny z nap�dem innym niŻ r�czny o "a-
5. W normalnych warunkach pracy maszyny nie
dunku prowadzonym i maszyna, której podstawy "a-
powinno by� moŻliwe, aby "adunek by" opuszczany
dunkowe przemieszczają si� wzd"uŻ ĘciĘle okreĘlonych
wy"ącznie za pomocą hamulca ciernego, z wyjątkiem
torów, powinny by� wyposaŻone w urządzenia zapo-
tych maszyn, których funkcja wymaga takiego sposo-
biegające wszelkim zagroŻeniom osób naraŻonych.
bu dzia"ania.
2. Maszyna z nap�dem innym niŻ r�czny obs"ugu-
6. Urządzenia chwytające powinny by� zaprojekto-
jąca okreĘlone poziomy, z których operator moŻe do-
wane i wykonane w taki sposób, aby unikną� przypad-
sta� si� do podstawy "adunkowej, aby u"oŻy� lub za-
kowego opuszczenia "adunku.
bezpieczy� "adunek, powinna by� zaprojektowana
i wykonana w taki sposób, aby zapobiec niekontrolo-
ż 92. 1. Stanowisko kierowcy maszyny powinno
wanym ruchom podstawy "adunkowej, zw"aszcza pod-
by� usytuowane w sposób zapewniający moŻliwie jak
czas za"adunku i roz"adunku maszyny.
najszerszy widok trajektorii poruszających si� cz�Ęci,
w celu unikni�cia kolizji z osobami i sprz�tem lub inny-
ż 99. 1. Producent lub jego upowaŻniony przedsta-
mi maszynami, które mogą pracowa� jednoczeĘnie
wiciel, w stosunku do maszyny, która jest wprowadza-
i stwarza� potencjalne zagroŻenie.
na do obrotu lub po raz pierwszy oddawana do uŻytku,
powinien, przez podj�cie odpowiednich Ęrodków bez-
2. Maszyna stacjonarna o "adunku prowadzonym
powinna by� tak zaprojektowana i wykonana, aby za- pieczełstwa lub zlecenie ich podj�cia zapewni�, Że za-
wiesia i maszyny w stanie gotowym do uŻytku, zarów-
pobiec uderzeniu "adunkiem lub przeciwwagą osoby
no obs"ugiwane r�cznie, jak i nap�dzane, mogą spe"-
naraŻone.
nia� swoje funkcje w sposób bezpieczny.
ż 93. Maszyna, która wymaga ochrony przed skut-
kami wy"adował atmosferycznych, podczas jej uŻytko- 2. �rodki, o których mowa w ust. 1, powinny
wania powinna by� wyposaŻona w uk"ad odprowadza- uwzgl�dnia� statyczne i dynamiczne w"aĘciwoĘci ma-
szyny.
jący powsta"e "adunki do ziemi.
ż 94. Przepisy ż 62 i 63 stosuje si� do maszyn z na- 3. JeŻeli maszyna nie moŻe by� zmontowana w za-
k"adzie producenta lub jego upowaŻnionego przedsta-
p�dem innym niŻ r�czny nieprzemieszczających si�,
wiciela, naleŻy zastosowa� odpowiednie Ęrodki bezpie-
które stwarzają zagroŻenie związane z podnoszeniem.
czełstwa w miejscu jej uŻytkowania. W pozosta"ych
ż 95. 1. Elementy sterujące ruchem maszyny z na- przypadkach Ęrodki bezpieczełstwa mogą by� zasto-
p�dem innym niŻ r�czny lub osprz�tu takiej maszyny sowane bądę u producenta, bądę w miejscu uŻytkowa-
powinny powraca� do swojego po"oŻenia neutralnego, nia maszyny.
jeŻeli tylko zostaną zwolnione przez operatora.
ż 100. 1. KaŻdy odcinek "ałcucha, liny lub pasa nie-
2. W przypadku wykonywania niepe"nych lub ca"- b�dący cz�Ęcią zespo"u powinien by� oznakowany
kowitych ruchów, przy których nie wyst�puje ryzyko w sposób umoŻliwiający jego identyfikacj�. JeŻeli nie
kolizji "adunku lub maszyny, urządzenia, o których mo- jest to moŻliwe, powinien mie� zamocowaną na sta"e
wa w ust. 1, mogą by� zastąpione elementami sterow- tabliczk� lub pierĘcieł z podaną nazwą i adresem pro-
Dziennik Ustaw Nr 91 6166 Poz. 858
ducenta lub jego upowaŻnionego przedstawiciela oraz nie spadni�ciem, powinna by� wyposaŻona w czytelne
oznaczenia identyfikacyjne odpowiedniego Ęwiadec- i nieusuwalne ostrzeŻenia zabraniające podnoszenia
twa. osób. OstrzeŻenia te powinny by� widoczne z kaŻdego
miejsca, z którego moŻliwy jest dost�p.
2. �wiadectwo, o którym mowa w ust. 1, powinno
zawiera� informacje okreĘlone w normach zharmoni- ż 103. KaŻde zawiesie lub partia zawiesi wprowa-
zowanych lub, jeŻeli takie normy nie istnieją, powinno dzana do obrotu powinny by� zaopatrzone w instruk-
zawiera� co najmniej: cj� obs"ugi zawierającą co najmniej informacje doty-
czące:
1) nazw� i adres producenta lub jego upowaŻnionego
przedstawiciela; 1) normalnych warunków ich uŻytkowania;
2) opis "ałcucha lub liny, zawierający: 2) zasad obs"ugi, montaŻu i konserwacji;
a) wymiary nominalne,
3) ograniczeł w stosowaniu, zw"aszcza w przypadku
urządzeł chwytających, które nie spe"niają wyma-
b) rodzaj konstrukcji,
gał okreĘlonych w ż 91 ust. 6.
c) materia"y uŻyte do wykonania oraz wszelkie spe-
cjalne procesy obróbki metalurgicznej, jakim
ż 104. Instrukcja obs"ugi maszyny stwarzającej za-
materia"y te zosta"y poddane;
groŻenie związane z podnoszeniem, oprócz informacji,
o których mowa w ż 50 ust. 1, powinna zawiera�:
3) powo"anie na normy, na podstawie których prze-
prowadzono badania, jeŻeli zosta"y one przepro- 1) charakterystyk� techniczną maszyny, a zw"aszcza:
wadzone;
a) tablic� udęwigu, o której mowa w ż 102 ust. 1
pkt 2, jeŻeli jest ona stosowana,
4) informacje o maksymalnym obciąŻeniu eksploata-
cyjnym "ałcucha lub liny w stosunku do róŻnych
b) reakcje na podporach lub zakotwiczeniach oraz
zastosował moŻe by� podany szereg odpowied-
charakterystyk� torów,
nich wartoĘci.
c) okreĘlenie obciąŻenia balastowego, jeŻeli jest za-
ż 101. 1. Oprócz oznakowania CE, zawiesie powin-
stosowane, i sposób jego mocowania;
no by� oznakowane znakiem identyfikacyjnym produ-
2) zawartoĘ� dziennika eksploatacji, jeŻeli nie jest do-
centa, zawiera� informacje dotyczące udęwigu oraz
starczony wraz z maszyną;
oznaczenia materia"u w szczególnoĘci wed"ug klasy-
fikacji mi�dzynarodowej, w przypadku gdy informacja
3) wskazówki dotyczące uŻytkowania maszyny,
taka jest potrzebna w celu osiągni�cia porównywalno-
zw"aszcza w przypadkach, w których operator ma-
Ęci wymiarowej.
szyny nie moŻe bezpoĘrednio widzie� podnoszone-
go "adunku;
2. W przypadku zawiesia wyposaŻonego w cz�Ęci
sk"adowe takie jak: liny lub linki, na których jest nie-
4) niezb�dne zalecenia dotyczące przeprowadzenia
moŻliwe umieszczenie oznakowania, informacje, o któ-
prób przed pierwszym oddaniem maszyny do uŻyt-
rych mowa w ust. 1, powinny by� podane na tabliczce
kowania, w przypadku gdy nie jest ona montowa-
lub w inny sposób i trwale przymocowane do zawiesia.
na w zak"adzie producenta w postaci, w jakiej b�-
dzie uŻytkowana.
3. Informacje, o których mowa w ust. 1, powinny
by� czytelne i umieszczone w taki sposób, aby nie mo-
Rozdzia" 6
g"y ulec zniszczeniu wskutek uŻywania zawiesia, Ęcie-
rania ani teŻ obniŻy� jego wytrzyma"oĘci.
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
i ochrony zdrowia, dotyczące maszyn przeznaczonych
ż 102. 1. Na maszynie, oprócz danych, o których
do pracy pod ziemią
mowa w ż 48 i 49, powinny by� podane, w sposób czy-
telny i nieusuwalny, dane dotyczące udęwigu nominal-
ż 105. Maszyna przeznaczona do prac pod ziemią
nego:
powinna by� zaprojektowana i wykonana zgodnie
z wymaganiami okreĘlonymi w niniejszym rozdziale.
1) wyraŻone w formie niezakodowanej i umieszczone
w widocznym miejscu, w przypadku urządzeł, dla
ż 106. 1. Obudowy zmechanizowane kroczące po-
których przewidziano tylko jedną dopuszczalną
winny by� zaprojektowane i wykonane w taki sposób,
wartoĘ� udęwigu;
aby poruszając si� utrzymywa"y okreĘlony kierunek ru-
2) jeŻeli udęwig nominalny zaleŻy od uk"adu maszyny, chu i nie ulega"y poĘlizgowi przed obciąŻeniem, pod-
kaŻde stanowisko kierowcy powinno by� zaopa- czas obciąŻenia ani po usuni�ciu obciąŻenia.
trzone w tablic� udęwigu okreĘlającą nominalny
2. Obudowy zmechanizowane, o których mowa
udęwig dla kaŻdego uk"adu maszyny wskazane
w ust. 1, powinny by� zaopatrzone w zakotwiczenia
jest stosowanie formy wykresu lub tabeli.
p"yt górnych i poszczególnych stojaków hydraulicz-
2. Maszyna zaopatrzona w podstaw� "adunkową, nych oraz pozwala� na swobodne poruszanie si� osób
umoŻliwiającą dost�p osobom i stwarzającą zagroŻe- naraŻonych.
Dziennik Ustaw Nr 91 6167 Poz. 858
ż 107. Przepisu ż 12 ust. 3 w zakresie oĘwietlenia 3. Wymagania okreĘlone w ż 96 stosuje si� do ma-
nie stosuje si� do maszyn przeznaczonych do pracy szyn z nap�dem innym niŻ r�czny, przeznaczonych do
pod ziemią. podnoszenia i przenoszenia osób, bez wzgl�du na wiel-
koĘ� udęwigu.
ż 108. 1. Elementy sterujące przyspieszeniem i ha-
mowaniem maszyn poruszających si� po szynach po- 4. Przepisu ust. 3 nie stosuje si� do maszyn, w sto-
winny by� obs"ugiwane r�cznie. Urządzenie czuwako- sunku do których producent moŻe wykaza�, Że nie ist-
we moŻe by� obs"ugiwane nogą. nieje ryzyko przeciąŻenia lub wywrócenia si�.
2. Urządzenia sterujące zmechanizowaną obudową ż 113. 1. �rodek przenoszenia powinien by� tak za-
kroczącą powinny by� zaprojektowane i zainstalowane projektowany i wykonany, aby osoby znajdujące si�
w taki sposób, aby podczas przemieszczania si� obu- w nim mia"y moŻliwoĘ� sterowania ruchem w gór� lub
dowy operator znajdowa" si� pod os"oną nieruchome- w dó" oraz poruszania Ęrodkiem przenoszenia w kie-
go segmentu obudowy. runku poziomym w stosunku do maszyny.
3. Urządzenia, o których mowa w ust. 2, powinny 2. W czasie dzia"ania maszyny urządzenia sterują-
by� zabezpieczone przed ich przypadkowym zwolnie- ce, o których mowa w ust. 1, powinny by� nadrz�dne
niem. w stosunku do wszystkich innych urządzeł sterujących
tymi samymi ruchami, z wyjątkiem wy"ącznika awaryj-
ż 109. Maszyna samobieŻna poruszająca si� po szy- nego.
nach, przeznaczona do pracy pod ziemią, powinna by�
wyposaŻona w urządzenia czuwakowe dzia"ające na 3. Urządzenia sterujące tymi samymi ruchami po-
obwód sterujący ruchem maszyny. winny wymaga� ciąg"ego oddzia"ywania na nie, z wy-
jątkiem maszyn obs"ugujących okreĘlone poziomy.
ż 110. 1. Przepis ż 79 stosuje si� do maszyn posia-
dających cz�Ęci palne. 4. Przepisy ust. 1 2 stosuje si�, jeŻeli wymagania
bezpieczełstwa nie przewidują innych rozwiązał.
2. System hamulcowy maszyny przeznaczonej do
wykonywania prac pod ziemią powinien by� tak zapro- ż 114. 1. JeŻeli maszyna przeznaczona do podno-
jektowany i wykonany, aby nie powodowa" iskrzenia szenia i przenoszenia osób b�dzie przemieszczana na
i nie wywo"ywa" poŻarów. inne miejsce w czasie, gdy Ęrodek przenoszenia jest
w pozycji innej niŻ spoczynkowa, powinna by� ona za-
3. Maszyna przeznaczona do wykonywania prac
projektowana i wykonana w taki sposób, aby osoba lub
pod ziemią zaopatrzona w silniki cieplne powinna by�
osoby znajdujące si� w tym Ęrodku mia"y moŻliwoĘ�
wyposaŻona w silniki spalinowe na paliwo o niskiej
zapobiegania zagroŻeniom wywo"anym ruchem ma-
pr�ŻnoĘci pary, w których nie jest moŻliwe wytworze- szyny.
nie si� iskier pochodzenia elektrycznego.
2. Maszyna przeznaczona do podnoszenia i przeno-
4. Gazy wylotowe z silników spalinowych maszyn
szenia osób powinna by� zaprojektowana, wykonana
przeznaczonych do wykonywania prac pod ziemią nie
i wyposaŻona w taki sposób, aby nadmierna pr�dkoĘ�
mogą by� odprowadzane w gór�.
Ęrodka przenoszenia nie powodowa"a zagroŻenia.
Rozdzia" 7 3. JeŻeli Ęrodki, o których mowa w ż 41 ust. 2, nie
są wystarczające, Ęrodki przenoszenia powinny by�
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa wyposaŻone w odpowiednią liczb� punktów zaczepie-
i ochrony zdrowia, dotyczące szczególnych zagroŻeł nia, wystarczającą do zamocowania Ęrodków ochrony
wynikających z podnoszenia i przenoszenia osób indywidualnej zapobiegających wypadni�ciu osób
mogących korzysta� ze Ęrodka przenoszenia.
ż 111. Maszyna powodująca zagroŻenia wynikają-
ce z podnoszenia i przenoszenia osób powinna by� za- 4. Klapy w pod"odze lub suficie oraz wszystkie
projektowana i wykonana zgodnie z wymaganiami drzwi powinny otwiera� si� w kierunku uniemoŻliwia-
okreĘlonymi w niniejszym rozdziale. jącym w razie nag"ego ich otwarcia wypadni�cie
osób.
ż 112. 1. WartoĘci wspó"czynników bezpieczeł-
stwa, o których mowa w ż 89 ust. 3 i 4 oraz w ż 90 ż 115. 1. Maszyna podnosząca i przenosząca po-
ust. 1, są nieodpowiednie dla maszyn przeznaczonych winna by� zaprojektowana i wykonana w taki sposób,
do podnoszenia i przenoszenia osób. W stosunku do aby nie by"o moŻliwe przechylenie si� pod"ogi Ęrodka
maszyn przeznaczonych do podnoszenia i przenosze- przenoszenia w stopniu groŻącym wypadni�ciem prze-
nia osób wspó"czynniki te naleŻy podwoi�. woŻonych osób, równieŻ w trakcie ruchu urządzenia.
2. Pod"oga Ęrodka przenoszenia powinna by� za- 2. Pod"oga Ęrodka przenoszenia powinna by� po-
projektowana i wykonana w taki sposób, aby zapewni� kryta materia"em przeciwpoĘlizgowym.
wytrzyma"oĘ� i przestrzeł odpowiadające maksymal-
nej liczbie osób i udęwigowi okreĘlonym przez produ- 3. Maszyna podnosząca i przenosząca osoby po-
centa. winna by� zaprojektowana i wykonana w taki sposób,
Dziennik Ustaw Nr 91 6168 Poz. 858
aby nie by" moŻliwy spadek bądę wywrócenie si� Ęrod- 5. Dokumentacja, o której mowa w ust. 4, moŻe za-
ka przenoszenia. wiera� takŻe inne raporty techniczne lub certyfikaty
przekazane przez kompetentne jednostki lub laborato-
4. Przyspieszenie i hamowanie Ęrodka przenosze- ria.
nia lub pojazdu transportowego, zarówno sterowane
przez operatora, jak i wywo"ane dzia"aniem urządzenia
6. Przyjmuje si�, Że laboratorium, o którym mowa
zabezpieczającego, w warunkach maksymalnego ob- w ust. 4 pkt 5 i ust. 5, jest kompetentne, jeĘli spe"nia
ciąŻenia i pr�dkoĘci okreĘlonych przez producenta, nie
wymagania odpowiednich norm zharmonizowanych.
powinny naraŻa� przewoŻonych osób na niebezpie-
czełstwo.
7. Do dokumentacji, o której mowa w ust. 4, naleŻy
do"ączy� egzemplarz instrukcji, o której mowa w ż 50
5. W przypadku koniecznoĘci zapewnienia bezpie- ust. 1.
czełstwa, na Ęrodku przenoszenia naleŻy umieĘci� od-
powiednie informacje.
8. W przypadku produkcji seryjnej maszyny do do-
kumentacji, o której mowa w ust. 4, producent do"ącza
Rozdzia" 8
opis czynnoĘci podj�tych w celu zapewnienia, Że ma-
szyna pozostaje zgodna z wymaganiami okreĘlonymi
Procedury oceny zgodnoĘci
w rozporządzeniu.
ż 116. 1. Wykonywanie czynnoĘci związanych z de-
9. Dokumentacja, o której mowa w ust. 4, powinna
klarowaniem zgodnoĘci WE jest procedurą, przez któ-
by� sporządzona w j�zyku polskim oraz o ile ma to za-
rą producent lub jego upowaŻniony przedstawiciel
stosowanie takŻe w jednym z j�zyków pałstw cz"on-
stwierdza, Że maszyna wprowadzona do obrotu spe"-
kowskich Unii Europejskiej.
nia zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
i ochrony zdrowia, które jej dotyczą.
ż 117. Producent powinien przeprowadzi� odpo-
wiednie badania i próby elementów sk"adowych
2. Producent lub jego upowaŻniony przedstawiciel
osprz�tu lub gotowych maszyn, do których stosuje si�
powinien sporządzi� dla kaŻdej wyprodukowanej ma-
procedur�, o której mowa w ż 116 ust. 1, aby stwier-
szyny odpowiednią deklaracj� zgodnoĘci WE, w celu
dzi�, Że ich konstrukcja albo wykonanie zezwalają na
potwierdzenia zgodnoĘci maszyny z wymogami okre-
bezpieczny montaŻ i oddanie maszyny do eksploatacji.
Ęlonymi w rozporządzeniu.
ż 118. 1. Nieprzed"oŻenie dokumentacji, o której
3. JeŻeli maszyna nie jest wymieniona w za"ączni-
mowa w ż 116 ust. 4, na Żądanie w"aĘciwych organów
ku nr 2 do rozporządzenia, przed sporządzeniem dekla-
moŻe stanowi� podstaw� do uznania, Że maszyna,
racji zgodnoĘci WE producent lub jego upowaŻniony
wprowadzona do obrotu, jest niezgodna z wymagania-
przedstawiciel powinien sporządzi� dokumentacj�
mi okreĘlonymi w rozporządzeniu.
techniczno-konstrukcyjną, o której mowa w ust. 4, oraz
zagwarantowa�, Że b�dzie ona dost�pna w jego siedzi-
2. Nie jest wymagane, aby dokumentacja, o której
bie do celów kontrolnych.
mowa w ż 116 ust. 4, materialnie istnia"a, ale powinno
by� moŻliwe jej utworzenie i udost�pnienie w czasie
4. Dokumentacja techniczno-konstrukcyjna za-
odpowiednim do stopnia jej znaczenia. Nie są wyma-
wiera:
gane szczegó"owe rysunki i informacje o podzespo"ach
uŻytych do produkcji maszyny, o ile takie informacje
1) rysunek zestawieniowy maszyny wraz ze schema-
nie są niezb�dne przy weryfikacji ich zgodnoĘci z za-
tami obwodów sterowania;
sadniczymi wymaganiami bezpieczełstwa.
2) rysunki szczegó"owe wraz z do"ączonymi oblicze-
3. Dokumentacja, o której mowa w ż 116 ust. 4, po-
niami i wynikami badał, niezb�dne w celu spraw-
winna by� przechowywana i udost�pniana do wglądu
dzenia zgodnoĘci maszyny z zasadniczymi wyma-
ganiami w zakresie bezpieczełstwa i ochrony zdro- organów sprawujących nadzór nad wyrobami wpro-
wadzanymi do obrotu co najmniej przez 10 lat od daty
wia;
produkcji maszyny albo w przypadku produkcji seryj-
3) wykaz zasadniczych wymagał okreĘlonych w roz-
nej maszyny od daty produkcji jej ostatniego egzem-
porządzeniu oraz norm i specyfikacji technicznych,
plarza.
zastosowanych podczas projektowania maszyny;
ż 119. 1. Deklaracja zgodnoĘci WE, o której mowa
4) opis metod zastosowanych do wyeliminowania za-
w ż 116 ust. 2, powinna zawiera�:
groŻeł stwarzanych przez maszyn�;
1) nazw� i adres producenta lub jego upowaŻnionego
5) sprawozdania techniczne zawierające wyniki
przedstawiciela;
wszystkich badał przeprowadzonych zgodnie
z wyborem producenta przez samego producenta
2) opis maszyny nazw� firmową, typ, numer fa-
albo jednostk� kompetentną lub kompetentne la-
bryczny jeŻeli maszyna ma taki numer;
boratorium, jeŻeli producent deklaruje zgodnoĘ�
maszyny i elementu bezpieczełstwa z normą zhar- 3) wyszczególnienie aktów prawnych, których wyma-
monizowaną, w której zawarto takie wymagania. gania spe"nia maszyna;
Dziennik Ustaw Nr 91 6169 Poz. 858
4) jeŻeli ma to zastosowanie: w trakcie przeprowadzania procedury oceny zgodno-
Ęci, okreĘla za"ącznik nr 2 do rozporządzenia.
a) nazw� i adres jednostki notyfikowanej oraz nu-
mer certyfikatu badania typu WE, o którym mo-
2. JeŻeli maszyna jest wymieniona w za"ączniku
wa w ż 122 ust. 2, wydanego przez t� jednostk�,
nr 2 do rozporządzenia, producent lub jego upowaŻ-
b) nazw� i adres jednostki notyfikowanej, do której
niony przedstawiciel powinien przed wprowadzeniem
przes"ano dokumentacj�, o której mowa w ż 120
maszyny do obrotu:
ust. 2 pkt 2 lit. a,
1) przed"oŻy� egzemplarz maszyny do przeprowadze-
c) nazw� i adres jednostki notyfikowanej, która do-
nia badania typu WE, o którym mowa w ż 122
kona"a weryfikacji maszyny, o której mowa
ust. 1, jeŻeli nie deklaruje zgodnoĘci z normami
w ż 120 ust. 2 pkt 2 lit. b,
zharmonizowanymi lub deklaruje cz�Ęciową zgod-
d) wyszczególnienie zastosowanych norm zharmo- noĘ� z tymi normami albo normy takie nie istnieją;
nizowanych,
2) jeŻeli maszyna jest produkowana zgodnie z norma-
e) informacj� o zastosowanych krajowych nor-
mi zharmonizowanymi:
mach i specyfikacjach technicznych innych niŻ
a) sporządzi� dokumentacj�, o której mowa w ż 122
normy zharmonizowane;
ust. 3 pkt 3, i przekaza� ją jednostce notyfikowa-
5) imi� i nazwisko osoby upowaŻnionej do sk"adania nej, która niezw"ocznie potwierdzi otrzymanie
podpisu w imieniu producenta lub jego upowaŻ- dokumentacji i b�dzie ją przechowywa"a, lub
nionego przedstawiciela.
b) przekaza� dokumentacj�, o której mowa w ż 122
ust. 3 pkt 3, jednostce notyfikowanej, która skon-
2. Deklaracja zgodnoĘci WE, o której mowa w ż 116
troluje, czy normy zharmonizowane zosta"y w"a-
ust. 2, dotycząca elementów bezpieczełstwa wprowa-
Ęciwie zastosowane, i wystawi certyfikat odpo-
dzanych do obrotu oddzielnie, powinna zawiera� na-
wiednioĘci dla tej dokumentacji, lub
st�pujące informacje:
c) przed"oŻy� egzemplarz maszyny do badania ty-
1) nazw� i adres producenta lub jego upowaŻnionego
pu WE.
przedstawiciela;
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2
2) opis elementu bezpieczełstwa nazw� firmową,
lit. a stosuje si� przepisy ż 123 ust. 5 i 9.
typ, numer fabryczny, jeŻeli element bezpieczeł-
stwa numer taki posiada;
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2
3) funkcj� bezpieczełstwa pe"nioną przez element
lit. b stosuje si� przepisy ż 123 ust. 5 9.
bezpieczełstwa, jeŻeli nie wynika ona z opisu ele-
mentu;
5. JeŻeli maszyna nie jest wymieniona w za"ączni-
ku nr 2 do rozporządzenia lub mają zastosowanie prze-
4) jeŻeli ma to zastosowanie:
pisy ust. 2 pkt 2 lit. a lub b deklaracja zgodnoĘci WE,
a) nazw� i adres jednostki notyfikowanej oraz nu-
o której mowa w ż 116 ust. 2, powinna stwierdza�
mer certyfikatu badania typu WE, o którym mo-
zgodnoĘ� maszyny z zasadniczymi wymaganiami.
wa w ż 122 ust. 2, wydanego przez t� jednostk�,
6. W przypadku gdy mają zastosowanie przepisy
b) nazw� i adres jednostki notyfikowanej, do której
ust. 2 pkt 1 i pkt 2 lit. a deklaracja zgodnoĘci WE,
przes"ano dokumentacj�, o której mowa w ż 120
o której mowa w ż 116 ust. 2, powinna stwierdza� zgod-
ust. 2 pkt 2 lit. a,
noĘ� z egzemplarzem poddanym badaniu typu WE.
c) nazw� i adres jednostki notyfikowanej, która do-
kona"a weryfikacji, o której mowa w ż 120 ust. 2
7. Element bezpieczełstwa powinien by� poddany
pkt 2 lit. b,
procedurze certyfikacyjnej, która ma zastosowanie do
d) powo"anie zastosowanych norm zharmonizo- maszyn, zgodnie z ust. 2 6. Podczas badania typu WE
wanych, jednostka notyfikowana powinna potwierdzi� zdolnoĘ�
elementu bezpieczełstwa do spe"niania funkcji bezpie-
e) informacje o zastosowanych krajowych nor-
czełstwa, zadeklarowanych przez producenta.
mach i specyfikacjach technicznych innych niŻ
normy zharmonizowane;
8. JeŻeli do urządzeł mają zastosowanie takŻe od-
5) imi� i nazwisko osoby upowaŻnionej do sk"adania r�bne przepisy, które przewidują umieszczenie oznako-
podpisu w imieniu producenta lub jego upowaŻ- wania CE, oznakowanie moŻe by� umieszczone pod
nionego przedstawiciela. warunkiem, Że maszyny spe"niają równieŻ wymagania
okreĘlone w tych przepisach (Dyrektywach Unii Euro-
3. Deklaracja zgodnoĘci WE, o której mowa w ż 116 pejskiej).
ust. 2, powinna by� sporządzona w j�zyku polskim oraz
9. JeŻeli co najmniej jeden z przepisów, o których
przet"umaczona na jeden z j�zyków urz�dowych obo-
mowa w ust. 8, pozwala producentowi, w okresie przej-
wiązujących w kraju, w którym maszyna b�dzie uŻytko-
Ęciowym okreĘlonym w tych przepisach, na wybór in-
wana.
nych przepisów, oznakowanie CE powinno wskazywa�
ż 120. 1. Maszyny i elementy bezpieczełstwa, dla zgodnoĘ� tylko z tymi przepisami, które zastosowa"
których jest wymagany udzia" jednostki notyfikowanej, producent. W takim przypadku producent powinien
Dziennik Ustaw Nr 91 6170 Poz. 858
poda� szczegó"owe dane o zastosowanych przepisach gó"owych rysunków lub innych szczegó"owych infor-
w do"ączanych do maszyn dokumentach, ostrzeŻe- macji o podzespo"ach uŻytych do produkcji maszyny,
niach lub instrukcjach, wymaganych przez te przepisy. o ile informacje te są zb�dne przy weryfikacji zgodno-
Ęci maszyny z zasadniczymi wymaganiami bezpieczeł-
ż 121. 1. W przypadku gdy ani producent, ani jego
stwa.
upowaŻniony przedstawiciel nie spe"nią wymagał,
o których mowa w ż 116 i 120, osoba, która wprowa- ż 123. 1. Jednostka notyfikowana przeprowadza
dza maszyn� i element bezpieczełstwa do obrotu, po- badanie typu WE, o którym mowa w ż 122 ust. 1, w na-
winna spe"ni� te wymagania. st�pujący sposób:
1) sprawdza dokumentacj� techniczno-konstrukcyjną
2. Przepis ust. 1 stosuje si� do osoby, która dokonu-
w celu stwierdzenia, czy dokumentacja ta jest w"a-
je montaŻu maszyny lub jej cz�Ęci albo elementu bez-
Ęciwa, oraz bada dostarczoną lub udost�pnioną
pieczełstwa, pochodzących z róŻnych ęróde", lub kon-
maszyn�;
struującej maszyn� albo element bezpieczełstwa na
swój w"asny uŻytek.
2) podczas badania, o którym mowa w pkt 1:
3. Wymagał, o których mowa w ust. 1 i 2, nie sto- a) upewnia si�, Że maszyna zosta"a wyprodukowa-
suje si� do osób montujących do maszyny lub ciągnika na zgodnie z dokumentacją techniczno-kon-
wymienne wyposaŻenie, o którym mowa w ż 3 ust. 1 strukcyjną i moŻe by� bezpiecznie uŻytkowana
pkt 1 lit. c o ile cz�Ęci te są wzajemnie dostosowane, w przewidywanych dla tej maszyny warunkach
a kaŻdy z elementów sk"adowych z"oŻonej maszyny ma pracy,
oznakowanie CE, o którym mowa w ż 48 ust. 1 pkt 2,
b) sprawdza, czy normy zosta"y w"aĘciwie zastoso-
i jest do"ączona do niego deklaracja zgodnoĘci WE.
wane,
ż 122. 1. Badanie typu WE jest procedurą, przez któ- c) przeprowadza odpowiednie badania i próby
rą jednostka notyfikowana upewnia si� i poĘwiadcza, Że
w celu sprawdzenia, czy maszyna spe"nia odno-
przed"oŻony egzemplarz maszyny spe"nia wymagania,
szące si� do niej zasadnicze wymagania w zakre-
okreĘlone w rozporządzeniu, dotyczące tej maszyny.
sie bezpieczełstwa i ochrony zdrowia.
2. Producent lub jego upowaŻniony przedstawiciel
2. JeŻeli dany egzemplarz maszyny spe"nia odno-
sk"ada w jednej jednostce notyfikowanej wniosek
szące si� do niego zasadnicze wymagania okreĘlone
o przeprowadzenie badania typu WE przyk"adowego
w rozporządzeniu, jednostka notyfikowana powinna
egzemplarza danej maszyny.
sporządzi� certyfikat badania typu WE i przes"a� go
producentowi lub jego upowaŻnionemu przedstawi-
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, powinien za-
cielowi, o których mowa w ż 122 ust. 2.
wiera�:
3. Certyfikat, o którym mowa w ust. 2, powinien za-
1) nazw� i adres producenta lub jego upowaŻnionego
wiera� wnioski z badał oraz informacje dotyczące jego
przedstawiciela;
wydania. Do certyfikatu naleŻy do"ączy� opisy i rysun-
2) miejsce wyprodukowania maszyny;
ki niezb�dne do identyfikacji zatwierdzonego egzem-
plarza maszyny.
3) dokumentacj� techniczną zawierającą co najmniej:
a) rysunek ogólny maszyny wraz ze schematami
4. Jednostki notyfikowane mogą otrzyma� kopi�
obwodów sterowania,
certyfikatu badania typu WE od jednostki, o której mo-
b) rysunki szczegó"owe wraz z do"ączonymi obli- wa w ust. 1, oraz na uzasadniony wniosek doku-
czeniami i wynikami badał oraz inne informacje mentacj� techniczno-konstrukcyjną i sprawozdania
niezb�dne w celu sprawdzenia zgodnoĘci ma- z przeprowadzonych badał i prób.
szyny z zasadniczymi wymaganiami w zakresie
5. Producent lub jego upowaŻniony przedstawiciel
bezpieczełstwa i ochrony zdrowia,
powinien informowa� jednostk� notyfikowaną nawet
c) opis metod zastosowanych do wyeliminowania
o niewielkich modyfikacjach, które zosta"y wprowa-
zagroŻeł stwarzanych przez maszyn�,
dzone lub które planuje wprowadzi� do maszyny, któ-
d) wykaz zastosowanych norm, rej egzemplarz przebadano.
e) w przypadku produkcji seryjnej maszyny opis
6. Jednostka notyfikowana powinna sprawdzi� mo-
czynnoĘci podj�tych w celu zapewnienia, Że ma-
dyfikacje, o których mowa w ust. 5, i poinformowa�
szyna pozostanie zgodna z wymaganiami okre-
producenta lub jego upowaŻnionego przedstawiciela,
Ęlonymi w rozporządzeniu.
czy certyfikat badania typu WE pozostaje waŻny.
4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, naleŻy do-
7. Jednostka notyfikowana, która odmówi wydania
"ączy� egzemplarz maszyny reprezentatywny dla pla-
certyfikatu badania typu WE, powinna powiadomi�
nowanej produkcji lub informacje o miejscu jego udo-
o tym pozosta"e jednostki notyfikowane.
st�pnienia, w celu przeprowadzenia badał, oraz in-
strukcj�, o której mowa w ż 50 ust. 1. 8. JeŻeli jednostka notyfikowana wycofa certyfikat
badania typu WE, powinna poinformowa� o tym organ
5. W dokumentacji technicznej, o której mowa sprawujący nadzór nad wyrobami wprowadzanymi do
w ust. 3 pkt 3, nie jest wymagane zamieszczanie szcze- obrotu.
Dziennik Ustaw Nr 91 6171 Poz. 858
9. Dokumenty i korespondencje odnoszące si� do odby� przeszkolenie w tym zakresie, a takŻe posia-
badania typu WE powinny by� sporządzone w j�zyku da�:
polskim; mogą by� teŻ sporządzone w j�zyku akcepto-
1) wiedz� niezb�dną do przeprowadzania badał oraz
wanym przez jednostk� notyfikowaną.
odpowiednie doĘwiadczenie w ich przeprowadza-
niu;
ż 124. 1. Jednostka notyfikowana, jej kierownik
i pracownicy odpowiedzialni za przeprowadzanie oce-
2) umiej�tnoĘ� sporządzania certyfikatów, protoko-
ny zgodnoĘci nie powinni by� projektantami, produ-
"ów i sprawozdał wymaganych w celu uwierzytel-
centami, dostawcami ani instalatorami maszyn i ele-
nienia przeprowadzonych badał;
mentów bezpieczełstwa, które oceniają, ani teŻ upo-
3) moŻliwoĘ� skutecznego dzia"ania w zakresie spraw
waŻnionymi przedstawicielami Żadnej ze stron. Nie po-
wymagających znajomoĘci j�zyków obcych.
winni by� bezpoĘrednio zaangaŻowani w projektowa-
nie, wytwarzanie, sprzedaŻ i konserwacj� maszyn i ele-
7. Jednostka notyfikowana powinna:
mentów bezpieczełstwa, ani by� przedstawicielami
stron przeprowadzających te czynnoĘci.
1) zapewnia� bezstronnoĘ� pracowników przeprowa-
dzających ocen� zgodnoĘci;
2. Przepis ust. 1 nie wy"ącza moŻliwoĘci wymiany
informacji technicznych mi�dzy producentem a jed- 2) zapewnia� ochron� informacji zawodowych uzy-
skanych przez pracowników podczas wykonywa-
nostką notyfikowaną.
nia zadał okreĘlonych w rozporządzeniu, z wyjąt-
3. Jednostka notyfikowana i jej personel powinni kiem wspó"pracy z organami administracji pał-
przeprowadza� ocen� zgodnoĘci, wykazując najwyŻszy stwowej;
stopieł rzetelnoĘci zawodowej i kompetencji technicz-
3) uczestniczy� w pracach normalizacyjnych i wspó"-
nej.
pracy jednostek notyfikowanych;
4. Pracownicy jednostki notyfikowanej powinni po-
4) gwarantowa� zachowanie jakoĘci us"ug w warun-
dejmowa� dzia"ania w sposób niezaleŻny, bezstronny
kach konkurencji rynkowej.
i przestrzega� zasady równoprawnego traktowania pod-
miotów uczestniczących w procesie oceny zgodnoĘci.
Rozdzia" 9
5. Jednostka notyfikowana powinna mie� do dys-
Przepis kołcowy
pozycji niezb�dny personel i odpowiednie wyposaŻe-
nie, umoŻliwiające w"aĘciwe wykonanie zadał admini- ż 125. Rozporządzenie wchodzi w Życie z dniem
stracyjnych i technicznych związanych z oceną zgodno- uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską cz"onkostwa
Ęci, a takŻe mie� dost�p do sprz�tu wymaganego do w Unii Europejskiej.
badał specjalistycznych.
6. Pracownicy jednostki notyfikowanej odpowie- Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Spo"ecznej:
dzialni za dokonywanie oceny zgodnoĘci powinni J. Hausner
Za"ączniki do rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy
i Polityki Spo"ecznej z dnia 10 kwietnia 2003 r. (poz. 858)
Za"ącznik nr 1
WZÓR OZNAKOWANIA CE
Oznakowanie CE sk"ada si� z liter CE o poniŻszych kszta"tach:
W przypadku pomniejszenia lub powi�kszenia oznakowania CE naleŻy zachowa� proporcje podane na
powyŻszym rysunku.
Elementy oznakowania CE powinny mie� t� samą wysokoĘ�, która nie moŻe by� mniejsza niŻ 5 mm. W przypadku
maszyn o niewielkich rozmiarach dopuszcza si� odst�pstwo od tego warunku.
Dziennik Ustaw Nr 91 6172 Poz. 858
Za"ącznik nr 2
WYKAZ MASZYN I ELEMENTÓW BEZPIECZEĄSTWA, DLA KTÓRYCH JEST WYMAGANY UDZIA� JEDNOSTKI
NOTYFIKOWANEJ W TRAKCIE PRZEPROWADZANIA PROCEDURY OCENY ZGODNO�CI
A. Maszyny 10. Wtryskarki oraz prasy do tworzyw sztucznych,
z r�cznym podawaniem lub odbieraniem.
1. Pilarki tarczowe (jedno- i wielopi"owe) do drewna
i podobnych materia"ów lub do mi�sa i podob- 11. Wtryskarki oraz prasy do gumy, z r�cznym poda-
nych materia"ów: waniem lub odbieraniem.
1.1. pilarki z pi"ą pozostającą podczas obróbki w sta- 12. Maszyny do robót podziemnych nast�pujących
"ej pozycji, wyposaŻone w sta"y stó" z r�cznym rodzajów:
posuwem lub dostawnym mechanizmem posu-
wowym; 12.1. maszyny szynowe: lokomotywy i wózki hamulco-
we;
1.2. pilarki z pi"ą pozostającą podczas obróbki w sta-
"ej pozycji, wyposaŻone w poruszany r�cznie stó" 12.2. hydrauliczne obudowy zmechanizowane;
przesuwny;
12.3. silniki spalinowe przeznaczone do instalowania
1.3. pilarki z pi"ą pozostającą podczas obróbki w sta- w maszynach do robót podziemnych.
"ej pozycji, z wbudowanym mechanizmem posu-
wowym oraz r�cznym podawaniem lub odbiera- 13. R�cznie "adowane pojazdy asenizacyjne do odpa-
niem;
dów z gospodarstw takich jak domowe, wyposa-
Żone w mechanizm prasujący.
1.4. pilarki z pi"ą przemieszczającą si� podczas obrób-
ki, z wbudowanym mechanizmem posuwowym
14. Os"ony i od"ączalne wa"y p�dne z przegubami
oraz r�cznym podawaniem lub odbieraniem.
uniwersalnymi, o których mowa w ż 76 rozporzą-
dzenia.
2. Strugarki wyrówniarki do obróbki drewna z r�cz-
nym posuwem. 15. PodnoĘniki do obs"ugi pojazdów.
3. Jednostronne strugarki grubiarki do drewna 16. Urządzenia do podnoszenia osób, stwarzające ry-
z r�cznym podawaniem lub odbieraniem. zyko upadku z wysokoĘci wi�kszej niŻ 3 m.
4. Pilarki taĘmowe do drewna i podobnych materia- 17. Maszyny do produkcji materia"ów pirotechnicz-
"ów oraz do mi�sa i podobnych materia"ów, wy- nych.
posaŻone w sta"y lub ruchomy stó" lub wózek
z r�cznym podawaniem lub odbieraniem.
B. Elementy bezpieczełstwa
5. Obrabiarki kombinowane do drewna i podob-
nych materia"ów, w sk"ad których wchodzą obra- 1. Elektroczu"e urządzenia zaprojektowane specjal-
biarki wymienione w pkt 1 4 i 7.
nie do wykrywania osób w celu zapewnienia im
bezpieczełstwa (bariery niematerialne, maty czu-
6. Wielowrzecionowe czopiarki do drewna z r�cz- "e na nacisk, detektory elektromagnetyczne itp.).
nym posuwem.
2. Uk"ady logiczne zapewniające funkcje bezpie-
7. Frezarki pionowe dolnowrzecionowe z posuwem czełstwa przy obur�cznym sterowaniu.
r�cznym, do drewna i podobnych materia"ów.
3. Automatyczne ochronne os"ony ruchome do
pras, wymienionych w cz�Ęci A w pkt 9 11.
8. PrzenoĘne pilarki "ałcuchowe do drewna.
9. Prasy, w tym prasy kraw�dziowe, do obróbki me- 4. Konstrukcje chroniące przed skutkami wywróce-
nia (ROPS).
tali na zimno, z r�cznym podawaniem lub odbie-
raniem, których ruchome elementy robocze mo-
gą mie� skok wi�kszy niŻ 6 mm i pr�dkoĘ� prze- 5. Konstrukcje chroniące przed spadającymi przed-
kraczającą 30 mm/s. miotami (FOPS).

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
rozporz minist gospod z dnia 20 12 05r w spr zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpiecz
Dz U 01 127 1391 Wymagania zasadnicze dla maszyn i elementów bezpieczeństwa podlegających ocenie z
Zasadnicze wymagania dla prostych zbiorników ciśnieniowych 03 98 898
D20081228 w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn
Wymagania zasadnicze oraz tryb i procedury oceny zgodności maszyn i elementów bezpieczeństwa(1)
Zasadnicze wymagania dla urządzeń spalających paliwa gazowe 03 91 859
Zasadnicze wymagania dla urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych 03 99 912
Dz U 03 80 725 zasadnicze wymagania dla środków ochrony indywidualnej
Dz U z dnia! pazdziernika 08 r w sprawie zaadnizych wymagań dla maszyn
wymagania dla maszyn928
Dz U 04 15 130 Zasadnicze wymagania dla kolei linowych prze
Wymagania agrotechniczne dla maszyn do zbioru traw i zielonek
Wymagania dla producentów maszyn związane z nową dyrektywą maszynową WE 2006 42 WE

więcej podobnych podstron