Tchawica (trachea)
佛 Rura, o sztywnej 艣cianie
Budowa
佛 B艂ona 艣luzowa
o Nab艂onek i wielorz臋dowy, urz臋siony, z kom贸rkami kubkowymi; le偶膮cy na b艂onie podstawnej; ruch
rz臋sek u艂atwia usuwanie py艂u, kt贸ry dostaje si臋 do tchawicy wraz z powietrzem; mog膮 wyst臋powa膰
wysepki nab艂onka wielowarstwowego p艂askiego w przewlek艂ych stanach chorobowych i przy
niedoborze witaminy A
o Blaszka w艂a艣ciwa b艂ony 艣luzowej tkanka 艂膮czna luzna, unerwiona i unaczyniona; zawieraj膮ca
limfocyty i w艂贸kna spr臋偶yste (wytwarzaj膮ce blaszk臋 w艂贸knisto-spr臋偶yst膮); zawiera rozga艂臋zione
gruczo艂y surowicze, 艣luzowe lub mieszane
佛 B艂ona w艂贸knisto-chrz臋stna
o Zwarta tkanka 艂膮czna luzna
o Pier艣cienie chrz臋stne zbudowane z tkanki chrz臋stnej szklistej, pokrytej ochrz臋stn膮; pier艣cienie 艂膮cz膮
si臋 z s膮siednimi za pomoc膮 wi臋zade艂 pier艣cieniowych; przypomiaj膮 podkow臋 - w dogrzbietowej
cz臋艣ci tchawicy maj膮 przerw臋, ich wolne ko艅ce s膮 po艂膮czone b艂on膮 艂膮cznotkankow膮, w kt贸rej
znajduje si臋 mi臋sie艅 tchawiczy, zbudowany z kom贸rek mi臋艣niowych g艂adkich; u konia, krowy i 艣wini
mi臋sie艅 艂膮czy wewn臋trzne cz臋艣ci wolnych ko艅c贸w pier艣cienia, u psa i kota mi臋sie艅 znajduje si臋 na
zewn膮trz pier艣cienia
o W grzbietowej cz臋艣ci tchawicy brak chrz膮stek 艣ciana b艂oniasta
佛 Przydanka
o Tkanka 艂膮czna luzna, unerwiona i unaczyniona, z w艂贸knami spr臋偶ystymi i kom贸rkami t艂uszczowymi;
otacza tchawic臋 od zewn膮trz
P艂uca (pulmones)
佛 Zbudowane z p艂at贸w, pokryte op艂ucn膮;
Op艂ucna
佛 b艂ona surowicza, b臋d膮ca blaszk膮 trzewn膮 worka op艂ucnowego; najgrubsza u byd艂a, najcie艅sza u
mi臋so偶ernych; zbudowana z nab艂onka jednowarstwowego p艂askiego, le偶膮cego na warstwie tkanki 艂膮cznej
b艂onie podsurowiczej (warstwa powierzchowna w艂贸kna kolagenowe; 艣rodkowa w艂贸kna spr臋偶yste;
g艂臋boka oba rodzaje w艂贸kien); zawiera kom贸rki mi臋艣niowe g艂adkie; wi膮偶e si臋 艣ci艣le z mi膮偶szem p艂uc;
zawiera naczynia krwiono艣ne , limfatyczne i nerwy
P艂aty p艂ucne
佛 dziel膮 si臋 na segmenty oskrzelowo-p艂ucne, kt贸re sk艂adaj膮 si臋 z p艂acik贸w p艂ucnych
佛 p艂aciki p艂ucne oddzielone s膮 od siebie tkank膮 艂膮czn膮, unaczynion膮 i unerwion膮, w postaci pasm wnikaj膮cych
z b艂ony podsurowiczej op艂ucnej; p艂aciki maj膮 kszta艂t piramid zwr贸conych podstaw膮 do op艂ucnej
Oskrzela g艂贸wne, p艂atowe i segmentowe
佛 budowa zbli偶ona do budowy tchawicy, w oskrzelach p艂atowych i segmentowych pier艣cienie chrz臋stne
zatracaj膮 ci膮g艂o艣膰
佛 w blaszce w艂a艣ciwej b艂ony 艣luzowej wyst臋puj膮 dwa cienkie pok艂ady kom贸rek mi臋艣niowych g艂adkich, tworz膮ce
niezbyt wyrazn膮 warstw臋
Oskrzela mi臋dzyp艂acikowe
佛 od zewn膮trz otoczone przydank膮
佛 brak pier艣cieni chrz臋stnych, wyst臋puj膮 p艂ytki chrz臋stne;
佛 stopniowo pojawiaj膮 si臋 kom贸rki mi臋艣niowe g艂adkie, tworz膮ce b艂on臋 mi臋艣niow膮
佛 w blaszce w艂a艣ciwej b艂ony 艣luzowej mog膮 wyst臋powa膰 pojedyncze grudki limfatyczne (zw艂aszcza u 艣wini)
佛 na zewn膮trz b艂ony mi臋艣niowej znajduje si臋 warstwa w艂贸knisto-chrz臋stna, z p艂ytkami chrz臋stnymi
zbudowanymi z tkanki chrz臋stnej szklistej, otoczonej ochrz臋stn膮; rozmiar p艂ytek maleje wraz z
zmniejszaniem 艣rednicy oskrzeli mi臋dzyp艂acikowych
佛 pomi臋dzy b艂on膮 mi臋艣niow膮 a p艂ytkami chrz臋stnymi wyst臋puj膮 gruczo艂y 艣luzowo-surowicze, kt贸re mog膮 le偶e膰
nawet na zewn膮trz p艂ytek chrz臋stnych
佛 w miar臋 zmniejszania 艣rednicy zmienia si臋 nab艂onek wielorz臋dowy - - > dwurz臋dowy - - > jednorz臋dowy
walcowaty urz臋siony - - > jednorz臋dowy walcowaty nieurz臋siony; zanikaj膮 kom贸rki kubkowe, p艂ytki
chrz臋stne i gruczo艂y
Oskrzeliki 艣r贸dp艂acikowe
佛 b艂ona 艣luzowa nab艂onek jednowarstwowy walcowaty, g艂贸wnie nieurz臋siony, brak kom贸rek kubkowych;
wyst臋puj膮 pojedyncze kom贸rki gruczo艂owe; pod nab艂onkiem cienka warstwa tkanki 艂膮cznej luznej z
w艂贸knami spr臋偶ystymi
佛 b艂ona mi臋艣niowa miejscami poprzerywana
佛 brak gruczo艂贸w i p艂ytek chrz臋stnych;
佛 na wierzcho艂ku kom贸rek urz臋sionych wyst臋puj膮 pojedyncze mikrokosmki cytoplazmatyczne, znacznie
d艂u偶sze od typowych rz臋sek; ich obecno艣膰 wi膮偶e si臋 z intensywn膮 wymian膮 substancji mi臋dzy kom贸rk膮 a
艣rodowiskiem zewn臋trznym
Oskrzeliki oddechowe znajduj膮 si臋 mi臋dzy p臋cherzykami p艂ucnymi, kt贸re odchodz膮 od ich 艣cian; s膮 wys艂ane
nab艂onkiem jednowarstwowym sze艣ciennym, pod kt贸rym znajduje si臋 warstwa tkanki 艂膮cznej luznej z w艂贸knami
spr臋偶ystymi i p臋czkami kom贸rek mi臋艣niowych g艂adkich
Przewody p臋cherzykowe i lejki biegn膮 mi臋dzy p臋cherzykami p艂ucnymi; s膮 ograniczone przez p臋cherzyki p艂ucne; nie
maj膮 w艂asne 艣ciany
P臋cherzyki p艂ucne
佛 stanowi膮 miejsce wymiany gazowej; ich 艣rednica zwi臋ksza si臋 podczas wdechu
佛 s膮 wys艂ane nab艂onkiem oddechowym, zbudowanym z pneumocyt贸w; nab艂onek spoczywa na b艂onie
podstawnej, pod kt贸r膮 znajduje si臋 sie膰 naczy艅 w艂osowatych, przylegaj膮cych 艣ci艣le do nab艂onka i
oplataj膮cych p臋cherzyk p艂ucny; 艣rednica naczy艅 jest ma艂a zmniejsza si臋 tempo przep艂ywu krwi i u艂atwia
wymiana gazowa; fragmenty nab艂onka mog膮 si臋 odrywa膰, wtedy s膮 wykrzutaszane wraz z plwocin膮 (kom贸rki
z hemosyderyn膮 kom贸rki wad serca)
o pneumocyty typu I kom贸rki p艂askie p臋cherzyka p艂ucnego; najliczniejsze, po艂膮czone obw贸dkami;
grubsze w miejscach gdzie znajduje si臋 j膮dro kom贸rkowe, w pozosta艂ej cz臋艣ci w postaci blaszek
cytoplazmatycznych; na powierzchni zwr贸conej do 艣wiat艂a p臋cherzyk贸w maj膮 wypustki, kt贸re
zwi臋kszaj膮 powierzchni臋 oddechow膮; blaszki cytoplazmatyczne pneumocyt贸w stykaj膮 si臋 z blaszkami
cytoplazmatycznymi 艣r贸db艂onka naczy艅 w艂osowatych w tych miejscach stykaj膮 si臋 b艂ony
podstawne nab艂onka oddechowego i 艣r贸db艂onka
o pneumocyty typu II kom贸rki du偶e; wyzsze od pneumocyt贸w typu I; jest ich ma艂o, 艂膮cz膮 si臋 z
s膮siednimi kom贸rkami za pomoc膮 stref 艂膮cz膮cych, brak wypustek, na powierzchni skierowanej do
艣wiat艂a p臋cherzyk贸w znajduj膮 si臋 mikrokosmki; w cytoplazmie wyst臋puj膮 charakterystyczne
struktury blaszkowate zbudowane z fosfolipid贸w, kt贸re mog膮 przechodzi膰 do 艣wiat艂a p臋cherzyk贸w;
wydzielaj膮 sufrakant, sk艂adaj膮cy si臋 ze sk艂adnika b艂oniastego (bia艂ka, fosfolipidy) i sk艂adnika
p艂ynnego (glikoproteidy), zmniejsza on napi臋cie powierzchniowe nab艂onka oddechowego i
przeciwdzia艂a zapadaniu si臋 艣ciany p臋cherzyk贸w p艂ucnych; przeciwdzia艂a przenikaniu przez 艣cian臋
p臋cherzyk贸w drobnoustroj贸w;
o makrofagi p臋cherzykowe maj膮 zdolno艣膰 poch艂aniania cz膮steczek py艂u i sadzy oraz
drobnoustroj贸w; s膮 wyposa偶one w mikrokosmki, kt贸re u艂atwiaj膮 im pe艂nienie funkcji;
佛 w艂贸kna spr臋偶yste u艂atwiaj膮 rozci膮gni臋cie p臋cherzyk贸w przy wdechu i powr贸t do normalnego stanu przy
wydechu
Bariera krew powietrze
佛 kom贸rki 艣r贸db艂onka naczy艅 w艂osowatych
佛 podw贸jna b艂ona podstawna
佛 pneumocyty typu I
佛 odpowiada ona za wymian臋 gazow膮
Gronko p艂ucne zesp贸艂 przewod贸w p臋cherzykowych i lejk贸w, uchodz膮cy od oskrzelika oddechowego
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Uk艂ad oddechowyUk艂ad oddechowy31 uk艂ad oddechowy cz Iuk艂ad oddechowyfarma uklad oddechowy8 Uk艂ad oddechowyAnatomia cz艂owieka Uk艂ad oddechowy i oddychanieuklad oddechowy zadaniaUklad krazenia Uklad oddechowyuk艂ad oddechowywi臋cej podobnych podstron