MINISTERSTWO EDUKACJI
i NAUKI
Monika Mosionek
Modelowanie form odzieży dla sylwetek nietypowych
311[34].Z2.06
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2005
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Jadwiga Idryjan-Pajor
mgr inż. Ewa Jachyn
Opracowanie redakcyjne:
Marcin Olifirowicz
Konsultacja:
dr inż. Janusz Figurski
Korekta:
Joanna Iwanowska
Krzysztof Bartodziej
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[34].Z2.06
Modelowanie form odzieży dla sylwetek nietypowych zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu technik technologii odzieży.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2005
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Materiał nauczania 7
4.1. Wady postawy, typy figur, sposoby tuszowania wad 7
4.1.1. Materiał nauczania 7
4.1.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 9
4.1.3. Ćwiczenia 9
4.1.4. Sprawdzian postępów 10
4.2. Zasady modelowania konstrukcyjnego i wtórnego spódnicy na nietypową figurę 10
4.2.1. Materiał nauczania 10
4.2.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 11
4.2.3.Ćwiczenia 12
4.2.4. Sprawdzian postępów 13
4.3. Zasady modelowania spodni dla osób z wadami nóg 13
4.3.1. Materiał nauczania 13
4.3.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 15
4.3.3.Ćwiczenia 15
4.3.4. Sprawdzian postępów 16
4.4. Modelowanie odzieży na figurę pochyloną 16
4.4.1. Materiał nauczania 16
4.4.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 17
4.4.3.Ćwiczenia 17
4.4.4. Sprawdzian postępów 18
4.5. Modelowanie odzieży na figurę sprężystą 18
4.5.1. Materiał nauczania 18
4.5.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 20
4.5.3.Ćwiczenia 20
4.5.4. Sprawdzian postępów 21
4.6. Modelowanie odzieży na figurę z wadami kręgosłupa 21
4.6.1. Materiał nauczania 21
4.6.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 23
4.6.3.Ćwiczenia 23
4.6.4. Sprawdzian postępów 24
4.7. Modelowanie odzieży na figury typu C i D 24
4.7.1. Materiał nauczania 24
4.7.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 41
4.7.3.Ćwiczenia 41
4.7.4. Sprawdzian postępów 43
5. Sprawdzian osiągnięć 44
6. Literatura 49
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
WPROWADZENIE
Otrzymujesz poradnik  Modelowanie form odzieży dla sylwetek nietypowych , który
będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o podstawowych wiadomościach dotyczących
krojenia, elementach wykańczających i ozdobnych stosowanych w odzieży, rodzajach kieszeni
nakładanych i sposobie ich wykonania oraz o zasadach łączenia prostych elementów
odzieżowych
Poradnik ten zawiera:
Wymagania wstępne czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś mieć
opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.
Cele kształcenia tej jednostki modułowej.
Ćwiczenia, które zawierają:
" wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu potrzebnych do realizacji ćwiczenia,
" pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do wykonania ćwiczenia,
" sprawdzian teoretyczny,
" sprawdzian umiejętności praktycznych.
Materiał nauczania (rozdział 4) umożliwia samodzielne przygotowanie się do wykonania
ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy wskazaną literaturę
oraz inne z
ródła informacji.
Przykład zadania, ćwiczenia oraz zestaw pytań sprawdzających Twoje opanowanie wiedzy
i umiejętności z zakresu całej jednostki. Zaliczenie tego ćwiczenia jest dowodem osiągnięcia
umiejętności praktycznych określonych w tej jednostce modułowej. Wykonując sprawdzian
postępów powinieneś odpowiadać na pytanie tak lub nie, co oznacza, że albo opanowałeś
materiał albo nie.
Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela
lub instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność.
Po opanowaniu materiału spróbuj zaliczyć sprawdzian z zakresu jednostki modułowej.
Jednostka modułowa konfekcjonowanie wyrobów odzieżowych, której treści teraz poznasz
jest jednym z modułów koniecznych do zapoznania się z technologią wytwarzania odzieży
 schemat 1.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
W czasie pobytu w pracowni wytwarzania odzieży musisz przestrzegać regulaminów,
przepisów bhp i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju
wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
Moduł 311[34].Z2
Procesy projektowania
i modelowania odzieży
311[34].Z2.01
Wykonywanie rysunku odzieżowego
311[34].Z2.02 311[34].Z2.03
Projektowanie odzieży Stylizowanie ubiorów
311[34].Z2.04
Modelowanie podstawowych form odzieży
311[34].Z2.05
311[34].Z2.06
Wykonywanie form odzieży zgodnie
Modelowanie form odzieży dla sylwetek
z projektem plastycznym
nietypowych
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
 posługiwać się terminologią z zakresu konstrukcji i modelowania form odzieży,
 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp oraz wymaganiami ergonomii,
 dobrać materiały, narzędzia oraz przybory kreślarskie i rysunkowe,
 wykonać pomiary krawieckie,
 wykonać pomiary niezbędne do wykonania konstrukcji i modelowania podstawowych form
odzieży,
 wykonać podstawowe formy odzieży,
 wykonać modelowanie wtórne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
 scharakteryzować nietypowe figury kobiet i mężczyzn,
 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz wymaganiami ergonomii,
 dobrać materiał, narzędzia, przyrządy i przybory krawieckie do modelowania form odzieży,
 pobrać miary krawieckie z nietypowych figur kobiet i mężczyzn,
 dobrać wzór, kolor i rodzaj tkaniny do typu figury,
 wykonać modelowanie konstrukcyjne i wtórne spódnicy na nietypową figurę,
 wykonać modelowanie formy spodni damskich lub męskich na nietypową figurę,
 wykonać modelowanie formy bluzki damskiej lub koszuli męskiej na figurę sprężystą,
 wykonać modelowanie formy żakietu lub marynarki na figurę pochyłą,
 wykonać modelowanie formy żakietu lub marynarki na figurę z bocznym skrzywieniem
kręgosłupa,
 wykonać modelowanie ubiorów dla kobiet z typami figur C i D,
 wykonać modelowanie ubiorów dla mężczyzn z typami figur C i D,
 opracować dokumentację projektowo-modelową odzieży dla sylwetek nietypowych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. MATERIAA
NAUCZANIA
4.1. Wady postawy, typy figur, sposoby tuszowania wad.
4.1.1. Materiał nauczania
Na podstawie badań antropometrycznych, kobiet i mężczyzn, określono cztery typy figur
normalnych i oznaczono literami A, B, C i D. Przy określaniu typów kobiet bierze się pod uwagę
stosunek obwodu bioder do obwodu klatki piersiowej, a w przypadku mężczyzn bierze się pod
uwagÄ™ stosunek obwodu klatki piersiowej do obwodu pasa. Figury typu A sÄ… najszczuplejsze,
figury typu D najtęższe.
Figury kobiet i mężczyzno budowie odbiegającej od normalnej mają następujące
odchylenia: za wysoki lub za niski wzrost, otyłość, zbytnią chudość. Poza tym bywają wady
fragmentaryczne, jak wysoki i duży biust, za szerokie lub wąskie biodra, za szerokie lub za
wąskie barki, zbyt spadziste lub wysokie ramiona, za szeroka lub wąska talia, za długi lub za
krótki stan, niski i płaski biust, wypukłe, za szerokie lub za wąskie plecy, łopatki odstające,
wydatne pośladki przy talii zbyt wciętej, za wysoki wypukły brzuch, różne wady nóg, za chuda
i za długa szyja lub gruba i za krótka.
Postawa
Na wygląd figury, poza budową, wpływa również postawa. Wady postawy odnoszą się
przede wszystkim do zmian w ukształtowaniu kręgosłupa. Rozróżniamy trzy zasadnicze
postawy: normalną, pochyła, sprężystą.
Osoba o figurze normalnej ma prawidłowe wymiary oraz prawidłową postawę. Odchylenie
jej od pionu na wysokości szyi wynosi 2 centymetry, w talii  1 centymetr.
Figura pochyła charakteryzuje się zgarbionymi plecami, szerszymi od normalnych, zwykle
ma słabo rozwinięte piersi, pośladki płaskie oraz nieco wystający brzuch. Klatka piersiowa jest
węższa od normalnej, a talia nieco dłuższa. Odchylenie od pionu na linii szyi wynosi 3 4
centymetry, w pasie 2 3 centymetry.
Figura sprężysta ma dobrze rozwiniętą klatkę piersiową, płaskie plecy, silne wcięcie
w talii i wypukłe pośladki. Odchylenie od pionu na linii szyi wynosi 1 1,5 centymetra, w talii
6 7 centymetrów.
Rys. 1. Postawy figury kobiecej: a) normalna, b) pochyła, c) sprężysta
y
ródło: Fałkowska-Rękawek E.: Podstawy projektowania odzieży. WSiP, Warszawa 2000.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
Do najpowszechniej występujących wad postawy i budowy figury kobiet i mężczyzn, przy
których dopasowanie odzieży do figury wymaga wprowadzenia zmian do form odzieżowych,
można zaliczyć:
 figurę o wypukłych plecach i płaskiej klatce piersiowej,
 figurę o płaskich plecach i wypukłej klatce piersiowej,
 figurę o jednym barku niższym,
 figurę o jednej łopatce wyższej,
 figurę o jednym biodrze niższym,
 figurÄ™ z garbem.
Wady postawy występujące w płaszczyz
nie strzałkowej  to najczęściej wady będące
skutkiem zniekształceń kręgosłupa. Do nich przede wszystkim zaliczamy okrągłe plecy. Figura
o okrągłych plecach - to wynik nadmiernego wygięcia kręgosłupa do tyłu. Poza okrągłymi
plecami figura taka ma charakterystyczne przesunięcie barków do przodu.
Wady postawy w płaszczyz
nie czołowej  to wynik bocznego skrzywienia kręgosłupa, które
powodują zaburzenia mięśni. Po stronie wypukłej mięśnie się rozciągają, a po stronie wklęsłej
kurczą, wywołując deformację tułowia. Po stronie wypukłej bark i łopatki przesuwają się ku
górze, a po wklęsłej przesuwają się do dołu, co powoduje różnicę opadu barków.
Przygotowując formy odzieżowe dla figur z wadami postawy lub budowy stosujemy
pomiary kontrolne i uzupełniające zależne od rodzaju wad. Przy jednostronnym odchyleniu
figury od budowy proporcjonalnej, formy tyłu lub przodu są asymetryczne i przygotowujemy je
w całości, a nie w połowie, jak dla figur o symetrycznej budowie.
Sposoby tuszowania wad figury
Figury z odchyleniami od budowy normalnej wymagają przemyślanych rozwiązań całej
garderoby. Niewielkie odchylenia można skorygować przez stosowanie watówek, podkładek,
pasów elastycznych, gorsetów, staników, obcasów.
Aby ukryć nieprawidłową budowę sylwetki należy stosować następujące zasady:
1) zastosować linię, która pozornie zmieni kształt figury na lepszy. Moda ostatnich czasów daje
do wyboru równorzędnie kilka linii, np. tuby, trapezu, dzwonu, linii X lub ich modyfikacje,
zawsze więc można wybrać najbardziej odpowiednią.
2) zakryć ubiorem to, co jest w figurze niekorzystne.
3) odwrócić uwagę widza od miejsc z defektami na inne, bardziej efektowne, przez
zastosowanie odpowiednich fasonów, kolorów, przybrań, akcentów.
4) oprzeć się na znajomości złudzeń optycznych i wybrać taki fason oraz takie kolory, które
pozornie zmieniajÄ… cechy figury na korzystne.
Każda figura jest przestrzenią, którą należy zapełnić elementami ubioru. W projekcie jest to
określona płaszczyzna, w której ramach należy zakomponować fason, czyli układ kroju i detali.
Figura za tęga i za niska sprawia wrażenie kwadratowej. Należy ją optycznie wydłużyć
i wyszczuplić. W tym celu:
 linie ubioru nie mogą być zbyt obszerne i luz
ne ani zbyt obcisłe, odzież powinna swobodnie
przesuwać się na figurze,
 w kompozycji fasonów wskazane są linie pionowe,
 detale zastosowane w układzie pionowym, to cięcia i plisy, fałdy na spódnicy, rzędy guzików
i tym podobne,
 najbardziej odpowiedni dla tego typu figury jest styl klasyczny,
 dla figury tej odpowiednie są także elementy romantyczne w postaci drobnych detali
ornamentalnych, zdobiÄ…cych bluzki czy suknie letnie: riusze, drobne falbanki, wypustki,
ponadto letnie wzory na materiałach, zwłaszcza drobne monochromatyczne albo delikatne
prążki w układzie pionowym,
 spośród innych wzorów odpowiedni jest tenis na kostiumy, jodełka na płaszcze,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
 z rodzajów ubiorów najwłaściwsze są: kostiumy, dłuższe blezerowe żakiety bez kołnierzy,
suknia płaszczowa, płaszcz dyplomatka, suknie letnie w kliny o linii lekko rozszerzonej
dołem
 odpowiednie kolory to odcienie stonowane, złamane, zgaszone a z jasnych lekko
przyprószone szarością
4.1.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
OdpowiadajÄ…c na podane pytania sprawdzisz, czy jesteÅ› przygotowany do wykonania
ćwiczeń.
1. Jakie znasz typy figur?
2. Jakie mogą występować wady postawy i budowy figury?
3. Jakie znasz zasady ukrywania nieprawidłowości w budowie sylwetki?
4. Jak optycznie wydłużyć i wyszczuplić sylwetkę?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zaprojektuj suknię całodzienną na figurę typu D.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z typami figur,
2) scharakteryzować sylwetkę typu D,
3) zaprojektować suknię dla tego typu sylwetki,
4) zaprezentować i uzasadnić efekty pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
1) żurnale mody dla sylwetek tęgich,
2) arkusz papieru,
3) narzędzia i przybory do projektowania.
Ćwiczenie 2
Do zaprojektowanego modelu sukni dobierz odpowiedniÄ… tkaninÄ™.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) z katalogu próbek wybrać próbkę tkaniny o fakturze i deseniu odpowiednim dla danej
sylwetki i fasonu,
2) przykleić próbkę obok projektu,
3) przedstawić efekt swojej pracy i uzasadnić swój wybór.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 katalog próbek,
 projekt sukni,
 klej, nożyce.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) wymienić typy figur?
2) wymienić wady postawy i budowy figur?
3) wyjaśnić zasady ukrywania wad budowy?
4) wyjaśnić jak optycznie wydłużyć i wyszczuplić sylwetkę?
5) dobrać fason i tkaninę na figurę tęgą?
4.2. Zasady modelowania konstrukcyjnego i wtórnego spódnicy
na nietypowÄ… figurÄ™
4.2.1. Materiał nauczania
W ocenie i korekcie wad fragmentarycznych figury szczególne znaczenie mają proporcje.
W tuszowaniu wad istotne jest uzyskanie optycznego złudzenia właściwych proporcji, nie
wystarcza samo ukrycie mniej atrakcyjnych fragmentów figury.
Biodra zbyt wąskie można tuszować nosząc szerokie spódnice i spodnie marszczone,
kloszowe, falbany naszyte na linię bioder, umieszczone na biodrach kieszenie, zwłaszcza
odstające oraz draperie w tym miejscu. Można też zastosować linię tuszującą inne wady 
 maskujÄ…cy trapez, empire.
Biodra zbyt szerokie wymagają specjalnego kroju spódnic i spodni (nie mogą być obcisłe,
najlepsze są fasony z zakładkami z przodu). Za szerokie biodra można ukryć:
 stosując ubiory na wierzch  żakiety, długie swetry i koszule, kamizelki
 nosząc suknie płaszczowe, princesse, oraz spódnice z godetami,
 poszerzając optycznie ramiona, przez stosowanie poduszek, pagonów, akcentów
kolorystycznych w celu zrównoważenia proporcji,
 nosząc dłuższe spódnice, które w przeciwieństwie do mini wyszczuplają sylwetkę, zwłaszcza
uszyte z miękkich lejących tkanin.
Jedną ze spotykanych wad postawy jest figura o jednym biodrze niższym.
Przystosowanie form spódnicy dla figury o jednym biodrze niższym
Rys. 2. Figura o jednym biodrze niższym
y
ródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
Dla figury o jednym biodrze niższym przy konstrukcji form spódnicy stosujemy pomiar
kontrolny ZTv lewego i prawego boku. Różnica otrzymanych wymiarów wskazuje, o jaką
wartość liczbową mamy skrócić bok formy tyłu i przodu na krzywej linii bioder. Formę tyłu
i przodu spódnicy przygotowujemy w całości według wymiaru dla boku z wyższym biodrem.
Przykład:
ZTv  strona lewa = 104,0 cm
ZTv  strona prawa = 102,0 cm
Różnica = 2,0 cm
W celu przystosowania form spódnicy do figury wykonujemy następujące czynności:
 na formie tyłu z punktu B2 przez punkt B6  wierzchołek zaszewki, na przeciwległej stronie
formy tyłu prowadzimy prostą, otrzymujemy punkt B 2,
 zamykamy formę tyłu na linii boku na szerokość otrzymanej różnicy wymiarów 
w przykładzie 2 centymetry  biorąc za punkt obrotu punkt B 2 zgodnie rysunkiem nr 3,
 na formie przodu oznaczamy punkt B 2 odpowiadający położeniu tego punktu na formie tyłu
i łączymy go z punktem B2 na przeciwległej stronie formy,
 formę przodu na linii boku skracamy analogicznie jak formę tyłu.
Rys. 3. Przystosowanie form odzieży dla figury o jednym biodrze niższym: a) tył, b) przód
y
ródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995
4.2.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.
1. Jak zatuszujesz zbyt wÄ…skie biodra?
2. Jak można ukryć za szerokie biodra?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
3. Jaki pomiar kontrolny stosujemy przy modelowaniu spódnicy na figurę o jednym biodrze
niższym?
4. Jak obliczamy różnicę w wysokości bioder?
5. Jaka jest kolejność czynności przy modelowaniu spódnicy na figurę o jednym biodrze
niższym?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj pomiaru kontrolnego ZTv lewego i prawego boku, z figury o jednym biodrze
niższym i oblicz o jaką wartość liczbową musisz skrócić bok formy tyłu i przodu na krzywej linii
bioder.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) dokonać pomiaru wysokości talii z lewej strony,
2) dokonać pomiaru wysokości talii z prawej strony,
3) obliczyć różnicę pomiarów.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- manekin z wadÄ… postawy,
- taśma centymetrowa,
- kartka papieru.
Ćwiczenie 2
Przystosuj formę spódnicy podstawowej do figury o jednym biodrze niższym.
Wymiary kontrolne: ZTv lewa strona =104 cm, ZTv prawa strona = 101 cm
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) obliczyć różnicę wymiarów lewej i prawej strony,
2) na formie tyłu i przodu wyprowadzić linię potrzebną do przystosowania formy do sylwetki,
3) skrócić formę na boku o wymiarze mniejszym,
4) wyprowadzić kontury zmodelowanej formy,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 formy spódnicy podstawowej,
 przybory kreślarskie,
 papier,
 nożyce,
 taśma centymetrowa.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
4.2.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) dobrać fason spódnicy do figury o zbyt wąskich biodrach?
2) ukryć zbyt szerokie biodra?
3) zdjąć pomiary kontrolne z sylwetki?
4) obliczyć różnicę wysokości bioder?
5) podać kolejność czynności przy modelowaniu spódnicy na figurę o jednym biodrze niższym?
6) zmodelować spódnicę na figurę o jednym biodrze niższym?
4.3. Zasady modelowania spodni dla osób z wadami nóg
4.3.1. Materiał nauczania
Nogi schodzące się w kolanach, a rozchodzące w kostkach, nazywa się nogami koślawymi
lub nogami  X , natomiast nogi rozchodzÄ…ce siÄ™ w kolanach, a schodzÄ…ce w kostkach nazywa
siÄ™ nogami szpotawymi lub nogami  O .
Do modelowania spodni na krzywe nogi zdejmuje siÄ™ wymiar kontrolny:
 do spodni na nogi  X  wymiar rozstawienia nóg w kostkach,
 do spodni na nogi  O  wymiar rozstawienia nóg w kolanach.
Spodnie  X wymagają wydłużenia nogawki od strony wewnętrznej (krocza) i poszerzenia
na linii kolan.
Spodnie  O wymagają wydłużenia nogawki od strony zewnętrznej (boku) i poszerzenia na
linii kolan.
Wielkość rozsunięcia form na linii kolana równa się ź rozstawienia:
 w kostkach dla nóg  X
 w kolanach dla nóg  O
Rys. 4. a) nogi koślawe X, b) nogi szpotawe O
y
ródło: Lewandowska-Stark E.: Modelowanie form odzieży na górną część ciała. SOP, Toruń 1999.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Spodnie na nogi  O
Wymiar kontrolny:
Rozstawienie nóg w kolanach = 6,0 cm
Kolejność czynności przy modelowaniu:
1) przygotować formę przodu i tyłu spodni, oznaczyć linię załamania nogawki (linia
przerywana) oraz liniÄ™ kolana z konstrukcji,
2) rozciąć linię kolana od strony zewnętrznej (boku) do linii załamania: w przodzie K3 K1,
w tyle K5 K1,
3) rozciąć obie formy spodni wzdłuż linii załamania od K1 do linii talii i do dołu,
4) przykleić formy odsuwając boczne części w sposób podany na rysunku nr 5. Wielkość
rozsunięcia równa się ź rozstawienia nóg w kolanach: 6.0 cm : 4 = 1,5 cm,
5) wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni.
Rys. 5. Przystosowanie form spodni na nogi O
y
ródło: Lewandowska-Stark E.: Modelowanie form odzieży na górną część ciała. SOP, Toruń 1999.
Spodnie na nogi  X
Kolejność czynności przy modelowaniu
1) przygotować formę przodu i tyłu spodni, oznaczyć linię załamania nogawki, oraz linię
kolana z konstrukcji,
2) rozciąć linię kolana od strony wewnętrznej (krocza) do linii załamania,
3) rozciąć obie formy spodni wzdłuż linii załamania,
4) przykleić formy odsuwając wewnętrzne części nogawek; wielkość rozsunięcia równa się ź
rozstawienia nóg w kostkach,
5) wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
4.3.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.
1. Jakie nogi nazywa się nogami koślawymi lub nogami  X ?
2. Jakie nogi nazywa siÄ™ nogami szpotawymi lub nogami  O ?
3. Jaki wymiar kontrolny zdejmuje siÄ™ do modelowania spodni na nogi  X ?
4. Jaki wymiar kontrolny zdejmuje siÄ™ do modelowania spodni na nogi  O ?
5. Jaka jest kolejność czynności przy modelowaniu spodni na nogi  O ?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zmodeluj spodnie na nogi  O . Wymiar kontrolny rozstawienia nóg w kolanach równa się 4 cm.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować formę przodu i tyłu spodni, oznaczyć linię załamania nogawki i linię kolana.
2) rozciąć formę.
3) przykleić zmodelowaną formę na papier.
4) wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- forma spodni.
- nożyce.
- klej.
- papier.
- przybory kreślarskie.
Ćwiczenie 2
Zmodeluj spodnie na nogi  X . Wymiar kontrolny rozstawienia nóg w kostkach równa się 6 cm.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować formę przodu i tyłu spodni, oznaczyć linię załamania nogawki i linię kolana,
2) rozciąć formę,
3) przykleić zmodelowaną formę na papier,
4) wyznaczyć linie konturowe przodu i tyłu spodni.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 forma spodni,
 nożyce,
 klej,
 papier,
 przybory kreślarskie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
4.3.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) określić jakie nogi nazywa się nogami koślawymi lub nogami  X ?
2) określić jakie nogi nazywa się nogami szpotawymi lub nogami  O ?
3) zdjąć wymiar kontrolny potrzebny do modelowania spodni na nogi  X ?
4) zdjąć wymiar kontrolny potrzebny do modelowania spodni na nogi  O ?
5) wymienić kolejność czynności przy modelowaniu spodni na nogi  O ?
4.4. Modelowanie odzieży na figurę pochyloną
4.4.1. Materiał nauczania
Rys. 6. Figura pochylona
y
ródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995.
Figura o wypukłych plecach i płaskiej klatce piersiowej nazywa się figurą pochyloną.
Wymaga ona korekty form odzieży, to jest wydłużenia tyłu i skrócenia przodu w części
pachowej. Przystosowanie form do figury wymaga kontrolnych wymiarów SyTy (łuk długości
pleców) i SySvXpTp (łuk długości przodu przez piersi do talii) w celu porównania ich z
wymiarami w tabeli wymiarów.
Tabela. 1. Przykład różnic między wymiarami kontrolnymi i wymiarów według tabeli wymiarów
y
ródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej
Wymiary w centymetrach
według tabeli kontrolny
SyTy  łuk długości pleców 39,0 40,0 (-1,0 cm)
SySvXpTp  łuk długości przodu 51,2 50,2 (+1,0 cm)
Otrzymane różnice wymiarów wskazują o ile mamy wydłużyć formę tyłu i skrócić formę
przodu, wykreślone na wymiary dla figury o proporcjonalnej budowie. W celu przystosowania
form odzieży tyłu i przodu do figury o wypukłych plecach i płaskiej klatce piersiowej
wykonujemy następujące czynności:
 rozcinamy formę tyłu po linii zaszewki barkowej S9 C2 i linii wysokości łopatki C C1,
 rozstawiamy formę tyłu przez środek na odcinku C C2 o wartość liczbową otrzymaną
z różnicy wymiarów i zamykamy zaszewkę barkową na linii pachowej, biorąc za punkt
obrotu punkt C 2 zaszewka została przeniesiona do linii barku,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
 w części pachowej przodu prowadzimy prostą (na wysokości zbliżonej do wysokości
Å‚opatki),
 zamykamy formę przodu przez środek o wartość liczbową otrzymaną z różnicy wymiarów
biorąc za punkt obrotu punkt przecięcia się prostej z krzywą pachy,
 poprawiamy linię środka przodu jak na rysunku nr 7.
Rys. 7. Przystosowanie form odzieży dla figury pochyłej: a) tył, b) przód
y
ródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995.
4.4.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.
1. Czym charakteryzuje się sylwetka pochyła?
2. Jakich wymiarów kontrolnych wymaga przystosowanie formy do figury pochyłej?
3. W jakim celu zdejmujemy wymiary kontrolne?
4. Jaka jest kolejność czynności przy przystosowaniu form odzieży dla figury pochyłej?
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Mając wymiary kontrolne SyTy = 41cm i SySvXpTp = 49 cm, porównaj je z wymiarami
w tabeli wymiarów i ustal różnicę wymiarów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) odszukać wymiary w tabeli wymiarów dla reprezentantki figury typu B.
2) porównać wymiary.
3) ustalić różnicę.
4) zapisać wynik.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 tabela wymiarów.
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
Ćwiczenie 2
Przystosuj formę bluzki damskiej dla figury o wypukłych plecach i płaskiej klatce
piersiowej, według wymiarów kontrolnych z ćwiczenia 1.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować formę przodu i tyłu bluzki,
2) nanieść linie modelowe,
3) zmodeloweć formy,
4) wykreślić kontury zmodelowanej formy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 forma bluzki dla reprezentanta figury typu B,
 papier, klej, nożyce,
 przybory kreślarskie.
4.4.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) scharakteryzować sylwetkę pochyłą?
2) zdjąć wymiary kontrolne?
3) uzasadnić cel zdejmowania miar kontrolnych?
4) wymienić kolejność czynności przy modelowaniu form odzieży dla figury pochyłej?
5) przystosować formę dla figury pochyłej?
4.5. Modelowanie odzieży na figurę sprężystą
4.5.1. Materiał nauczania
Rys. 8. Figura sprężysta
y
ródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Figura o płaskich plecach i wypukłej klatce piersiowej (sprężysta) wymaga korekty form
odzieży to jest skrócenia tyłu i wydłużenia przodu w części pachowej. Przystosowanie form do
figury wymaga kontrolnych wymiarów SyTy i SySvXpTp w celu porównania ich z wymiarami
w tabeli wymiarów.
Tabela. 2. Przykład różnic między wymiarami kontrolnymi i wymiarów według tabeli wymiarów
y
ródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej
Wymiary w centymetrach
wg tabeli kontrolny
SyTy  łuk długości pleców 39,0 38,0 (+1,0 cm)
SySvXpTp  łuk długości przodu 51,2 52,2 (-1,0 cm)
Otrzymane różnice wymiarów wskazują o ile mamy skrócić formę tyłu i wydłużyć formę
przodu, wykreślone na wymiary dla figury o proporcjonalnej budowie. W celu przystosowania
form odzieży tyłu i przodu do figury o płaskich plecach i wypukłej klatce piersiowej
wykonujemy następujące czynności:
 zamykamy formę tyłu przez środek w punkcie C o wartość liczbową otrzymaną z różnicy
wymiaru kontrolnego, biorÄ…c za punkt obrotu punkt C1,
 poprawiamy linię środka tyłu jak na rysunku,
 zmniejszamy kąt rozwarcia zaszewki barkowej o wartość liczbową równą odchyleniu punktu
S od linii środka tyłu i o tę samą wartość liczbową poszerzamy szerokość podkroju szyi jak
zaznaczono na rysunku,
 w części pachowej przodu prowadzimy prostą (na wysokości zbliżonej do linii wysokości
Å‚opatki),
 otwieramy formę przodu przez środek o wartość liczbową otrzymaną z różnicy wymiaru
kontrolnego, biorąc za punkt obrotu punkt przecięcia się prostej z krzywą pachy,
 poprawiamy linię środka przodu i krzywą pachy do punktu P14  montażowego krzywej
pachy z główką rękawa jak na rysunku.
Rys. 9. Przystosowanie form odzieży a) tył, b) przód
y
ródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
4.5.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.
1. Czym charakteryzuje się sylwetka sprężysta?
2. Jakich wymiarów kontrolnych wymaga przystosowanie formy do figury sprężystej?
3. W jakim celu zdejmujemy wymiary kontrolne?
4. Jaka jest kolejność czynności przy przystosowaniu form odzieży dla figury sprężystej?
4.5.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Mając wymiary kontrolne SyTy = 37 cm i SySvXpTp = 53 cm, porównaj je z wymiarami
w tabeli wymiarów i ustal różnicę wymiarów.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) odszukać wymiary w tabeli wymiarów dla reprezentantki figury typu B,
2) porównać wymiary,
3) ustalić różnicę,
4) zapisać wynik.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 tabela wymiarów,
 karta odpowiedzi.
Ćwiczenie 2
Przystosuj formę bluzki damskiej dla figury sprężystej, według wymiarów kontrolnych
z ćwiczenia1.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować formę przodu i tyłu bluzki,
2) nanieść linie modelowe,
3) zmodeloweć formy.
4) wykreślić kontury zmodelowanej formy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 forma bluzki dla reprezentanta figury typu B,
 papier, klej, nożyce,
 przybory kreślarskie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
4.5.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) scharakteryzować sylwetkę sprężystą?
2) zdjąć wymiary kontrolne?
3) uzasadnić cel zdejmowania miar kontrolnych?
4) wymienić kolejność czynności przy modelowaniu form odzieży dla figury sprężystej?
5) przystosować formę dla figury sprężystej?
4.6. Modelowanie odzieży na figurę z wadami kręgosłupa
4.6.1. Materiał nauczania
Figura z bocznym skrzywieniem kręgosłupa charakteryzuje
ZRv ZRv
się asymetrią w stosunku do osi podłużnej ciała, co powoduje
następujące zmiany budowy figury:
 obniżenie linii jednego z barków i wypukłości biodra po stronie
obniżonego barku,
 podwyższenie linii barku po stronie przeciwnej i spłaszczenie biodra
po stronie podwyższonego barku.
Rys. 10 Schemat figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa
y
ródło: Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odzieży męskiej. WSiP, Warszawa1995.
Modelowanie form marynarki dla tej figury polega na:
 skróceniu linii boku po stronie obniżonego barku z jednoczesnym poszerzeniem form na
liniach bocznych,
 wydłużeniu linii boku po stronie przeciwnej z jednoczesnym zwężeniem form na liniach
bocznych.
Przed przystąpieniem do modelowania form należy wykonać kontrolne pomiary wysokości
barku po obu stronach figury. Sposób wykonania pomiary wysokości barku (ZRv) podany jest
w normie PN-82/P-84500  pomiary ciała ludzkiego .
Przykładowe kontrolne wymiary figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa:
ZRv = 147,0 cm  po stronie podwyższonego barku
ZRv = 144,0 cm  po stronie obniżonego barku
Różnica = 3,0 cm
Wielkość różnicy tych wymiarów należy uwzględnić przy modelowaniu form.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Rys. 11. Formy marynarki z liniami przecięć do modelowania
y
ródło: Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odzieży męskiej. WSiP, Warszawa1995.
Modelowanie form tyłu, boczka i przodu po stronie obniżonego barku
 Przecinamy formy na wyznaczonych liniach
 Zakładamy formy na liniach bocznych o połowę wielkości różnicy między wymiarami
wysokości barku
 Poszerzamy formy przodu i boczka na liniach bocznych
Rys. 12. Modelowanie form marynarki z bocznym skrzywieniem kręgosłupa po stronie obniżonego barku
y
ródło: Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odzieży męskiej. WSiP, Warszawa1995.
Modelowanie form tyłu, boczka i przodu po stronie podwyższonego barku
 Przecinamy formy na wyznaczonych liniach,
 Rozstawiamy formy na liniach bocznych o połowę wielkości różnicy między wymiarami
wysokości barków,
 Zwężamy formy przodu i boczka na liniach bocznych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Rys.13. Modelowanie form marynarki dla figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa po stroniepodwyższonego barku
y
ródło: Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odzieży męskiej. WSiP, Warszawa1995.
4.6.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.
1. Czym charakteryzuje się figura z bocznym skrzywieniem kręgosłupa?
2. Jakie zmiany w budowie figury powoduje boczne skrzywienie kręgosłupa?
3. Na czym polega modelowanie form marynarki dla figury z bocznym skrzywieniem
kręgosłupa?
4. Jakie wymiary kontrolne powinniśmy zdjąć z figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa?
5. Jaka jest kolejność czynności przy modelowania form marynarki dla figury z bocznym
skrzywieniem kręgosłupa?
4.6.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zdejmij wymiary kontrolne z figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa i ustal różnicę
tych miar.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zdjąć miarę ZRv po stronie podwyższonego barku,
2) zdjąć miarę ZRv po stronie obniżonego barku,
3) ustalić różnicę miar.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 osoba mierzona lub manekin,
 taśma centymetrowa,
 plansze ze sposobem zdejmowania miar kontrolnych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Ćwiczenie 2
Zmodeluj formy marynarki dla figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa o wymiarach
kontrolnych: ZRv = 148 po stronie prawej, ZRv = 144 po lewej stronie.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) przygotować formę przodu, tyłu i boczka marynarki męskiej,
2) nanieść linie modelowe,
3) zmodeloweć formy.
4) wykreślić kontury zmodelowanej formy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 forma marynarki dla reprezentanta figury typu B,
 papier, klej, nożyce,
 przybory kreślarskie.
4.6.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) scharakteryzować figurę z bocznym skrzywieniem kręgosłupa?
2) wymienić jakie zmiany w figurze powoduje boczne skrzywienie kręgosłupa?
3) zdjąć wymiary kontrolne z figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa?
4) wyjaśnić na czym polega modelowanie form marynarki dla figury z bocznym
skrzywieniem kręgosłupa?
5) wymienić kolejność czynności przy modelowania form marynarki dla figury
z bocznym skrzywieniem kręgosłupa?
6) dostosować formy odzieży do figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa?
4.7. Modelowanie odzieży na figury typu C i D
4.7.1. Materiał nauczania
Typem figury C i D określono w tabelach wymiarów kobiety o budowie charakteryzującej
się dużym obwodem bioder w stosunku do obwodu klatki piersiowej. Reprezentantka typu figury
D ma następujące wymiary:
Obwód klatki piersiowej 108, 0 cm
Obwód bioder 124,0 cm
Różnica między tymi obwodami wynosi 16,0 cm.
W przypadku figury typu C różnica ta wynosi 12,0 cm.
Konstrukcja i modelowanie form odzieży dla typów figur C i D wymaga zaszewki
piersiowej o zwiększonej wartości kątowej i wydłużenia długości przodu w celu zapewnienia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
równowagi odzieży i pasowalności w części piersiowej przodu. Sposób konstrukcji modelowania
form odzieży dla typów figur C i D jest analogiczny jak dla typów figur A i B. Jest to możliwe
z tego względu, że podana zasada obliczania położenia linii szczytu barkowego zapewnia
progresywny  stopniowy wzrost wartości kątowej zaszewki piersiowej i długości przodów wraz
ze zwiększaniem się obwodu klatki piersiowej.
Konstrukcja i modelowanie sukni damskiej dla figury typu D
Opis modelu
Suknia o linii redingotu o minimalnie zaakcentowanej talii i lekko
poszerzonym dole. W tyle i w przodzie cięcia pionowe wyprowadzone
z części pachowej i przez środek sylwetki. Cięcie pachowe w przodzie
przechodzi w pionową zaszewkę piersiową. Zaprojektowane cięcia i szwy
boczne modelują sylwetkę i umożliwiają zatuszowanie dużej różnicy między
obwodem klatki piersiowej i obwodem bioder. Rękawy długie, w dole
dopasowane. Kołnierz szalowy.
Rys. 14. Rysunek modelowy sukienki dla figury typu D
y
ródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995.
Tabela. 3. Wymiary potrzebne do konstrukcji sukni damskiej
y
ródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995.
ZWo 164,0 cm
opx 108,0 cm
ot 94,0 cm
obt 124,0 cm
os 38,0 cm
on 18,5 cm
RvRv 42,4 cm
RvNv 56,0 cm
SyTy 39,0 cm
SySvXp 38,4 cm
SySvXpTp 53,3 cm
XcXc 37,0 cm
PcPl 12,5 cm
XlXl 46,0 cm
Konstrukcja form tyłu i przodu
Podział połowy obwodu klatki piersiowej i wielkość zaprojektowanego luzu.
1
P1 P2 = ( opx + 5,0 ) + 1,5
8
1
P2 P3 = ( opx -1,0 ) + 2,5
8
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
1
P3 P4 = ( opx - 4,0 ) + 1,0
4
1
P1 P4 = ( opx + 0,0 ) + 5,0
2
1 1
SP = ZWo + opx - 0,5
15 10
1
SC = SP
2
ST = SyTy
1
TB = ZWo +10,0
20
SD = 105,0 cm
TT1 = 2,0 cm
1
P1 P2 = ( opx + 5,0 ) + 1,5
8
1
P2 P3 = ( opx -1,0 ) + 2,5
8
1
P3 P4 = ( opx - 4,0 ) + 1,0
4
1
S S2 = os
5
1
S2 S3 = os -1,0
10
S3 S4 = 0,5
1
P4 P5 = opx + 0,5
10
T5 P6 = (SySvXpTp  SySvXp) + 0,5
3
P4 P8 = ( opx -19,0) -1,0
8
P6 S5 = (SySvXpTp - S S3 ) + 0,5
S5 S6 = S S2
S6 S7 = S5 S6 + 0,5
S6 S8 = S5 S6 - 0 ÷ 0,5
S1 R = 0,0
1
S R1 = RvRv
2
1
P3 R2 = (P2 R  3,5)+ P3 P8
5
S5 R3 = S3 R1  0,5 ÷ 1,0
P2 P10 = P3 P11 = 0,5
1
P10 P12 = P10 S1
4
P12 P13 = 0,5 ÷ 1,0
P11 P14 = P10 P12 - 0,5
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
1
P10 P15 = P2 P3 + 2,0
2
Ze względu na typ budowy figury i rozmieszczenie cięć szew boczny przesuwamy
do przodu.
1
b = (B1 B5 + B4 B6 )  ( obt +1,5)
2
Otrzymaną wielkość b na poszerzenie obwodu bioder rozmieszczamy na szew boczny
i cięcia według następującego podziału:
1
Linia szwu bocznego tyłu = b + 0,4
5
1
Linia szwu bocznego przodu = b + 0,4
5
1
Linia cięcia środkowego tyłu = b - 0,4
5
1
Linia wewnętrzna cięcia bocznego tyłu = b
5
1
Linia wewnętrzna cięcia bocznego przodu = b - 0,4
5
b
Modelowanie form tyłu i przodu
Ze względu na wprowadzenie cięcia przez środek tyłu i środek przodu przed wyznaczeniem
zewnętrznej linii cięcia bocznego wyznaczamy linię szwu bocznego i cięcia środkowego tyłu.
Linię szwu bocznego tyłu i przodu wykreślamy jak na rysunku, otrzymujemy punkty T13 T14.
T1 T15 = 0,5
1
B1 B9 = b - 0,4
5
Poszerzenie obwodu bioder na linii cięcia środkowego tyłu. Wykreślamy linię cięcia
środkowego tyłu, jak na rysunku, otrzymujemy punkt D5 .
P13 P24 = 3,0 cm
Punkt P24 wyznacza miejsce wyprowadzenia cięcia bocznego tyłu.
1
B9 B10 = obt + 4,5
10
T15 T16 = B9 B10  1,0
D1 D6 = B1 B10 + 0,5
Z punktu P24 przez punkty T16 B10 D6 wykreślamy linię zewnętrzną cięcia bocznego tyłu.
T4 T17 = 0,5 cm
D2 D7 = 1,0 cm
Wykreślamy linię cięcia środkowego przodu i wydłużamy jak na rysunku. Przedłużamy prostą
P9P6
P6P25 = 1,0 cm
1
B4 B11 = obt + 0,5
10
T17 T18 = B4 B11  1,5
D2 D8 = B4 B11 + 1,0
Z punktu P25 przez punkty T18 B11 D8 wykreślamy linię zewnętrzną cięcia bocznego przodu od
linii środka piersi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
P14P26 = 1,0 cm
Punkt P26 wyznacza miejsce wyprowadzenia cięcia bocznego przodu od krzywej pach. Punkt P26
łączymy linią zewnętrzną cięcia bocznego przodu jak na rysunku otrzymujemy punkt T19
1
B10 B12 = b
5
Poszerzenie obwodu bioder w linii wewnętrznej cięcia bocznego tyłu.
D1D9 = B1 B12 - 4,0
Z punktu P24 przez punkty B12 i D9 wykreślamy linię wewnętrzną cięcia bocznego tyłu jak na
rysunku i otrzymujemy punkt T20 .
1
B11 B13 = b - 0,4
5
Poszerzenie obwodu bioder w linii wewnętrznej cięcia bocznego przodu
D2D10 = B4 B13 - 2,5
Z punktu P26 przez punkty B13 i D10 wykreślamy linię wewnętrzną cięcia bocznego przodu jak
na rysunku otrzymujemy punkt T21 .
Linię dołu sukni wyprowadzamy jak na rysunku przy złączonych cieciach. Konstrukcyjną
zaszewkę piersiową przemieszczamy w linię cięcia bocznego od środka piersi i w linię cięcia
krzywej pachy. W tym celu otwieramy formę przodu na linii cięcia od punktu P26 do punktu T19
i do punktu P6
Zaszewkę piersiową przemieszczamy według rysunku nr 15.
Rys. 15. Konstrukcja i modelowanie form tyłu i przodu sukni dla figury D
y
ródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
Konstrukcja form rękawa
1 1
R4 P11 = ( P10 R1+ P11 R3) - ( P10 R1 + P11 R3 ) - 1,5 ÷ 2,0 cm
2 20
R4 N = RvNv + 1,0
N N1= 2,0 cm
1
R4 T8 = RvNv + 5,0
2
P11 P17 = P11 P14  0,5
P17 P18 = 1,0
P11 P19 = P2 P3 + 5,0
1
R5 R6 = R4 P11
4
N N2= 13,0 cm
1
R4 R7 = R4 R5 + 1,0
2
1
R4 R8 = R4 R5 + 1,0
4
1
P11 P20 = P11 P19 + 0,5
2
1
R6 R9 = R6 R7
2
1
R6 R10 = R6 R7
10
1
R8 R11 = R8 P18
2
Modelowanie konstrukcyjne formy rękawa
T8 T10 = 0,5cm
T9 T11 = 1,5 cm
Zwężenie szerokości rękawa na linii łokcia. Punkt T11 łączymy prostymi z punktami: N2 i R6
otrzymujemy punkt P21
P 17 P22 = P14 P16
Odcinek P14 P16 mierzymy na formie przodu po krzywej pachy. Punkt P22 wyznacza położenie
linii szwu wewnętrznego rękawa
P22 P23 = P15 P13 + 0,5 ÷ 0,8 cm
Odcinek P15 P13 mierzymy na formie tyłu po krzywej pachy. Dodatek konstrukcyjny wynoszący
0,5 ÷ 0,8 cm jest wielkoÅ›ciÄ… wdania główki rÄ™kawa do pachy. Punkt P23 jest punktem
montażowym główki rękawa z punktem P13 na krzywej pachy tyłu.
P23 R12 = P13 R1
Odcinek P13 R1 mierzymy na formie tyłu po krzywej pachy przy zamkniętej zaszewce barkowej
P 17 R13 = P14 R3
Odcinek P14 R3 mierzymy na formie przodu po krzywej pachy. Długość krzywej między
punktami R12 R13 wyznacza wielkość wdania główki rękawa do krzywej pachy tyłu i przodu
części barkowej na odcinku między punktami montażowymi P13 P14 formy tyłu i przodu.
1
R13 R14 = R12 R13
3
Punkt R14 jest punktem montażowym główki rękawa ze szwem barkowym.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
T11 T12 = P21 P22
Z punktu P22 przez punkt T12 prowadzimy prostą, która wyznacza linię szwu wewnętrznego
i otrzymujemy punkt N3
Formę rękawa w rozłożeniu otrzymujemy przez rozłożenie siatki:
 Tylną cześć rękawa po prostych: R6 T11 i T11 N2
 Przednią część rękawa po prostych: P18 T10 i T10 N
Poprawiamy linię dołu rękawa i linię przedniej części szwu wewnętrznego rękawa. W celu
zmniejszenia wielkości kątowej zaszewki łokciowej na linii dołu rękawa część zaszewki
przemieszczamy do linii szwu wewnętrznego jak na rysunku nr 16. Wyznaczoną wartość
liczbową równą 1,0 cm wdajemy przy montażu szwu. Zaszewkę łokciową przesuwamy
w kierunku szwu wewnętrznego tyłu i skracamy jak na rysunku. Wyznaczamy punkty
montażowe główki rękawa z krzywą pachy tyłu i przodu.
Rys. 16. Konstrukcja i modelowanie form rękawa z zaszewką dla figury D
y
ródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995.
Konstrukcja i modelowanie form kołnierza
Formę kołnierza konstruujemy na fragmencie form przodu. Przedłużamy linię barku:
S5 K = 1,5 cm
S7 P27 = 19,5 cm
Punkt P27 wyznacza długość zapięcia. Wyznaczamy miejsce dziurki  powstaje punkt W.
Z punktu W, przez punkt K, prowadzimy prostą  linię załamania kołnierza. Nanosimy fragment
kształtu kołnierza na formę przodu i przenosimy po linii załamania kołnierza.
K K1 = S S3 + 0,5
Odcinek S S3 mierzymy po krzywej podkroju szyi. Z punktu S5 zakreślamy łuk promieniem
równym długości odcinka S5 K1
K1 K2 = 3,0 cm
Na przedłużeniu prostej S5 K odmierzamy 0,5 cm. Otrzymany punkt łączymy linią przerywaną
z punktem K2. Wykreślamy linię środka kołnierza.
K2 K3 = 1,0 cm
Punkt K3 Å‚Ä…czymy krzywÄ… stycznÄ… z krzywÄ… podkroju szyi.
K3 K4 = 4,5 cm  szerokość kołnierza.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
Rys.17. Konstrukcja i modelowanie form kołnierza
y
ródło: Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz.2. WSiP, Warszawa 1995.
Konstrukcja i modelowanie marynarki męskiej dla figury typu D
Standard konstrukcji odzieży męskiej dla typów figury C i D różni się od standardu odzieży
męskiej dla typów figury A i B konstrukcją zaszewki brzusznej (kieszeniowej) - ze względu na
duże wielkości występów brzucha (duże obwody pasa w stosunku do obwodów klatki
piersiowej).
Opis modelu
Jednorzędowa klasyczna marynarka zapinana na dwa guziki (dla tego typu
figury górne zapięcie musi być umieszczone na linii talii).
Rys.18. Projekt plastyczny marynarki jednorzędowej dla typu figury D
y
ródło: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997.
Wymiary:
ZWo 176,0cm
opx 112,0 cm
ot 110,0cm
obt 116,0cm
os 42,0 cm
XcXc 41,2cm
PcPl 14,0cm
XlXl 42,8cm
SyTy 43,5cm
SySvXpTp 56,2cm
RvNv 60,0cm
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
Podział połowy klatki piersiowej:
a) na podstawie wymiarów:
1
Połowa szerokości tyłu = XcXc = 20,6cm
2
Szerokość pachy = PcPl = 14,0cm
1
Połowa szerokości przodu = XlXl = 21,4cm
2
1
Połowa obwodu klatki piersiowej = opx = 56,0cm
2
Opis konstrukcji tyłu i przodu (obliczenie odcinków konstrukcyjnych)
1 1
SP = ZWo + opx + 0,8cm
15 10
1
SC = SP
2
ST = SyTy
1
TB = ZWo + 2,0 cm
10
SD = długość marynarki
TT1 = 4,0cm
BB1 = 4,5cm
7
P1P = ( opx+1,0) + 2,0cm
2
40
1
P P = opx + 2,0 + 8,5 ( rozsunięcie)
2 3
8
1
P P4 =( opx  1,0) + 3,5cm
3
5
1
P1 P = ( opx + 0) + 7,5 + 8,5 (rozsunięcie)
4
2
T T = P P4 + 3,0cm
3 4 3
T T = 1,5cm
4 5
1
SS = os + 0,4cm
2
5
S S = 2,5cm
3
2
S S = 0,5cm
3 4
1
T T = T T
3 6 3 4
2
1
P P = P P4 - 0,5cm
3 5 3
2
T S = [SySvXpTp  (SS + 0,5)] + 1,0cm
7 5
2
S S = SS + 1,0cm
5 6
2
S S = S S
6 7 5 6
T D = T1D1 + 1,5cm
4 2
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
1
D D = D D
2 4 2 3
2
S1R = 1,5cm
P R1 = P R  1,6 cm
3 2
S R = S R - 0,8 cm
5 3 3 2
P P = 2,5cm
2 6
1
P P = P S1 + 0,5 cm
6 8 6
4
P P = 1,0cm
8 9
P P10 = P P - 2,5 cm
7 6 8
P P11 = 1,5cm
8
konstrukcja boczka
1
T K = ZWo  3,5cm
3
16
T K1 = T K + 1,5cm
5 3
P P12 = 3,5cm
3
KK = 1,5cm
2
P12 P13 = 2,5cm
P13 P14 = 2,0cm
P14 P15 = P P - P P12
2 3 3
P12P2 = 4,0cm
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
Rys.19. Konstrukcja tyłu, boczka i przodu marynarki dla typu figury D.
y
ródło: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997.
Konstrukcja rękawa
1 1
R P = (P R + P R ) - (P R + P R )
4 7 6 2 7 3 6 2 7 3
2 20
R N = RvNv + 3,0cm
4
NN1 = 2,5cm
1
P T11 = P N  1,0cm
7 7
2
P P16 = P P10
7 7
R R = P P + 6,5cm
4 5 2 3
NN = T11 T12 - 6,0cm
2
1
R R = R P - 1,0cm
5 6 4 7
2
1
R R = R R + 1,0cm
4 7 4 5
2
1
R R = R R
4 8 4 7
2
1
P10R9 = P16 R
8
3
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
1
P P17 = R R + 0,5cm
7 4 5
2
Rys.20. Konstrukcja rękawa do marynarki dla typu figury D.
y
ródło: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997.
Modelowanie form tyłu, boczka i przodu marynarki
Rys.21. Modelowanie form tyłu, boczka i przodu marynarki.
y
ródło: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
SD = 76,0cm  długość marynarki
Kolejność czynności:
- Wykreślenie zaszewki piersiowej i zaszewki brzusznej:
T T13 = 1,5cm  położenie zaszewki piersiowej na obniżonej linii talii.
7
Punktu T13 prowadzimy równoległą do prostej T P i prostopadłą do linii bioder  powstaje
7 5
punkt D na linii dołu, a na linii kieszeni punkt K .
6 3
P18 P19 = 6,0cm  otrzymujemy odcinek T13 P19 - wysokość zaszewki piersiowej.
Od punktu D odmierzamy:
6
- w prawo: 1,0cm  otrzymany punkt Å‚Ä…czymy prostÄ… z punktem K ,
3
- w lewo: odcinek D D - szerokość zaszewki brzusznej; otrzymany punkt łączymy
2 4
prostą z punktem T13 ; powstaje odcinek K K - szerokość zaszewki piersiowej na linii
3 4
kieszeni.
Z punktu D wystawiamy prostopadłą. Należy wyrównać długość krawędzi zaszewki
4
brzusznej i wykreślić linię dołu zgodnie z rysunkiem nr 21.
- Wykreślenie linii bocznej tyłu i tylnej linii boczka (szew boczny) oraz linii bocznej przodu
i przedniej linii boczka (szew boczka):
- od punktu D odmierzamy w prawo 1,0cm  otrzymany punkt Å‚Ä…czymy prostÄ…
5
z punktem K .
2
Obliczenie wielkości t przypadającej na wcięcie form tyłu, boczka i przodu na obniżonej linii
talii:
1
t = (T1T + T10 T + T T )  ( ot + 5,0cm)
2 9 8 5
2
gdzie: 5,0cm  wielkość dodatku konstrukcyjnego w połowie obwodu pasa.
Rozmieszczenie tej wielkości:
T T14 = 2,2cm
2
T10 T15 = 2,2cm
T T16 = 0,6cm
9
T T17 = 0,5cm
8
t = 5,5cm
Obliczenie wielkości b przypadającej na wcięcie lub poszerzenie boczka na linii bioder:
1
b = (B1B + B B + B B )  ( obt + 4,0cm)
2 7 6 5 4
2
gdzie: 4,0cm - wielkość dodatku konstrukcyjnego w połowie obwodu bioder.
B B = b
7 8
W naszym przypadku (przy obt = 116,0cm) tylna linia boczka przechodzi przez punkt leżący
wewnątrz siatki konstrukcyjnej (wcięcie). Natomiast w przypadku konstruowania marynarki
dla indywidualnej figury o dużym obwodzie bioder otrzymujemy wartości ujemne wielkości
b; wtedy linia boczka będzie przechodzić przez punkt leżący na zewnątrz siatki
konstrukcyjnej (poszerzenie).
- Wykreślenie krzywej podkroju pachy przy złączeniu linii bocznej tyłu i tylnej linii boczka
(szew boczny) oraz linii bocznej przodu i przedniej linii boczka (szew boczka) na krótkich
odcinkach należy wykonać sprawdzenie przebiegu krzywej podkroju pachy przy złączeniu
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
linii barków (szwu barkowego). W odległości 1,0cm (szerokość szwu) od krawędzi pachy
wykreślamy linię szycia  linia przerywana.
Rys.22. Wykreślenie krzywej podkroju pachy do marynarki.
y
ródło: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997.
Rys.23. Przebieg krzywej podkroju pachy przy złączeniu linii barków.
y
ródło: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997.
- Modelowanie zaszewki kieszeniowej (brzusznej) i zaszewki piersiowej.
Formę przodu przecinamy według:
- prostych poprowadzonych z punktu P19 ,
- prostej P19 T13 i krawędzi zaszewki piersiowej,
- linii kieszeni,
- krawędzi zaszewki brzusznej.
Zamykamy zaszewkę brzuszną, a szerokość zaszewki piersiowej rozstawiamy do 2,0cm 
powstaje zaszewka kieszeniowa.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
Rys.24. Forma konstrukcyjna przodu marynarki.
y
ródło: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997.
- Modelowanie kształtu wyłogu :
- dodajemy wielkość dodatku na zapięcie i rozmieszczamy dziurki,
- przedłużamy linię barku.
S S = 2,0cm, punkt S wyznacza położenie linii załamania wyłogu.
5 8 8
Od punktu S prowadzimy linie załamania wyłogu do krawędzi przodu na wysokości
8
górnego zapięcia.
Rys.25. Forma modelowa przodu marynarki jednorzędowej.
y
ródło: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
- Wykreślenie krzywej wykroju szyi przy złączeniu linii barków (szwu barkowego).
Rys.26. Wykreślenie krzywej wykroju szyi do marynarki.
y
ródło: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997.
Konstrukcja i modelowanie formy kołnierza
S K = 2,0cm
8
S K1 = 2,5cm
8
Z punktu K prowadzimy prostÄ… przez punkt K1.
S K = (SS + 0,5cm)  1,0cm
8 2 2
'
gdzie: (SS + 0,5cm)  odpowiada długości krzywej podkroju szyi tyłu (S S ).
2 3
Z punktu S zakreślamy łuk o promieniu równym odcinkowi S K . Z punktu S zakreślamy
8 8 2 8
łuk o promieniu równym odcinkowi: od punktu S do punktu odcięcia stójki.
8
Rys.27. Konstrukcja i modelowanie formy kołnierza z odcinaną stójką.
y
ródło: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997.
Konstrukcja i modelowanie form rękawa
Kolejność czynności:
- Wykreślenie krzywej główki i podkroju rękawa; w odległości 1,0 cm (szerokość szwu) od
krawędzi krzywej główki i podkroju rękawa, wykreślamy linię szycia  linia przerywana.
- Wykreślenie przednich linii wierzchu i spodu  szew przedni (równoległe skośne kreski
oznaczają równoległość tych linii).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
- Wyznaczenie punktów montażowych:
w = OR  OP
gdzie:
w  wielkość wdania,
OR  obwód rękawa,
OP - obwód pachy.
Obwód rękawa i obwód pachy mierzone są po liniach szycia.
P12P 11= P10P11
Odcinek P10P11 odmierzamy po linii szycia podkroju pachy z rysunku nr 21 i przenosimy na
linię szycia podkroju rękawa.
P 11 P20= ź w
Wielkość wdania na odcinku podkroju rękawa. Punkt P20 jest punktem montażowym rękawa
z punktem P11 pachy tyłu.
P12R10= P10R3
P20R11= P11R2
Odcinki P10R3 i P11R2 odmierzamy po linii szycia pachy przodu i tyłu z rysunku nr 21
i przenosimy na linię szycia główki rękawa.
R10R12= ½ R10R11  0,2 cm
Punkt R12 jest punktem montażowym rękawa ze szwem barkowym.
- Wykreślenie tylnych linii wierzchu i spodu (szew tylny  łokciowy); położenie tego szwu
może być na dowolnej wysokości podkroju rękawa.
Rysunek 28 przedstawia wyznaczone punkty montażowe w rękawie połączonym na tylnych
liniach.
Rys.28. Punkty montażowe w rękawie.
y
ródło: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40
Rys.29. Formy dwuczęściowego rękawa ze szwami przednim i tylnym  łokciowym do marynarki.
y
ródło: Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997.
4.7.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.
1. Jaka jest różnica między obwodem klatki piersiowej i bioder u reprezentantki figury
typu D?
2. Jaki rodzaj odzieży jest odpowiedni dla figury typu C i D?
3. Jakie wymiary potrzebne sÄ… do wykonania konstrukcji sukni damskiej?
4. Dlaczego w konstrukcji odzieży dla figur typu C i D należy zwiększyć wartość kątową
zaszewki piersiowej i wydłużyć długość przodu?
5. Jakie wymiary potrzebne są do sporządzenia konstrukcji marynarki męskiej?
4.7.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wypisz z tabeli wymiarów wymiary dla reprezentantki figury typu C, które niezbędne
sÄ… do wykonania konstrukcji sukni.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) wypisać miary reprezentantki figury typu C,
2) przedstawić wyniki swojej pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
41
Wyposażenie stanowiska pracy:
 tabele wymiarów z wymiarami szczegółowymi z podziałem na grupy typologiczne,
 karta odpowiedzi.
Ćwiczenie 2
Na podstawie wypisanych miar i podanego opisu, oblicz długości odcinków konstrukcyjnych
niezbędnych do narysowania siatki konstrukcyjnej sukienki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) obliczyć długości odcinków konstrukcyjnych,
2) wyniki wpisać do karty odpowiedzi.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 plansze z wypisanymi odcinkami konstrukcyjnymi,
 kalkulator,
 karta odpowiedzi.
Ćwiczenie 3
Na podstawie obliczonych odcinków konstrukcyjnych wykonaj konstrukcję i modelowanie
form sukni tyłu i przodu dla figury typu C.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) narysować siatkę konstrukcyjną sukni,
2) wykonać modelowanie konstrukcyjne przodu i tyłu,
3) wykreślić kontury zmodelowanych form,
4) zaprezentować wyniki swojej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 papier do kreślenia konstrukcji,
 przybory kreślarskie.
Ćwiczenie 4
Wypisz z tabeli wymiarów, wymiary dla reprezentanta figury typu C i oblicz długości
odcinków konstrukcyjnych niezbędnych do narysowania siatki konstrukcyjne marynarki.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) wypisać miary reprezentanta figury typu C,
2) obliczyć długości odcinków konstrukcyjnych,
3) przedstawić wyniki swojej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 tabele wymiarów z wymiarami szczegółowymi z podziałem na grupy typologiczne,
 plansze z wypisanymi odcinkami konstrukcyjnymi,
 kalkulator,
 karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
42
Ćwiczenie 5
Na podstawie obliczonych odcinków konstrukcyjnych wykonaj konstrukcję i modelowanie
form tyłu, boczka i przodu marynarki dla figury typu C.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) narysować siatkę konstrukcyjną marynaki,
2) wykonać modelowanie konstrukcyjne przodu, boczka i tyłu,
3) wykreślić kontury zmodelowanych form,
4) zaprezentować wyniki swojej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 papier do kreślenia konstrukcji,
 przybory kreślarskie.
4.7.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) podać różnicę między obwodem klatki piersiowej i bioder dla figury typu C i D?
2) scharakteryzować odzież dla figury typu C i D?
3) wypisać miary potrzebne do wykonania konstrukcji sukni?
4) podać cel zwiększenia wartości kątowej zaszewki piersiowej
i wydłużenia długości przodu?
5) narysować siatkę konstrukcyjną sukni damskiej?
6) wykonać modelowanie sukni dla sylwetki typu C?
7) wykonać modelowanie marynarki męskiej dla sylwetki typu D?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
43
5. SPRAWDZIAN OSI
GNI
Ć
Test nr 1
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1. Test składa się z dwóch części i zawiera 16 zadań.
2. Do każdego zadania podana jest instrukcja wykonania zadania.
3. Przed rozpoczęciem przeczytaj dokładnie polecenia.
4. A
ącznie możesz otrzymać 16 punktów.
5. Na wykonanie zadań testowych masz 60 minut.
6. Do wykonania ostatniego zadania 16 wykorzystaj przygotowane formy bluzki.
7. Odpowiedzi wpisuj w kartÄ™ odpowiedzi.
Część 1
W podanych zadaniach wybierz prawidłową odpowiedz
i zakreśl ją znakiem X. Jeżeli
wybranÄ… odpowiedz
chcesz zmienić na inną to błędną wez
w kółko a właściwą zaznacz znakiem X.
1. Figura charakteryzująca się zgarbionymi plecami, słabo rozwiniętą klatką piersiową to:
a) figura prosta
b) figura normalna
c) figura sprężysta
d) figura pochyła
2. Figura o wypukłych plecach i płaskiej klatce piersiowej wymaga:
a) wydłużenia przodu i skrócenia tyłu w części pachowej
b) wydłużenia tyłu i skrócenia przodu w części pachowej
c) wydłużenia przodu i tyłu w części piersiowej
d) nie wymaga żadnych zmian
3. Przystosowanie form odzieży dla figury sprężystej wymaga kontrolnych wymiarów:
a) XlXl, XcXc
b) RvRv, XcXc
c) SyTy, SySvXpTp
d) SyTy, XcXc
4. Pomiar kontrolny ZTv zdejmujemy przy figurze:
a) o jednym biodrze niższym
b) o jednym barku niższym
c) z bocznym skrzywieniem kręgosłupa
d) normalnej
5. Sylwetka kobieca o wymiarach 164/108/124 należy do:
a) typu B
b) typu A
c) typu C
d) typu D
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
44
6. Nogi schodzÄ…ce siÄ™ w kolanach a rozchodzÄ…ce w kostkach nazywa siÄ™ nogami,
a) koślawymi  X
b) szpotawymi
c) nogami  O
d) krzywe
7. Do modelowania form spodni na nogi  O zdejmuje siÄ™ wymiar:
a) ZTv z prawej i lewej strony
b) rozstawienie nóg w kolanach
c) rozstawienie nóg w kostkach
d) długości krocza
8. Modelowanie form marynarki z bocznym skrzywieniem kręgosłupa wymaga:
a) skrócenia linii boku po stronie obniżonego barku i wydłużenia po stronie przeciwnej.
b) wydłużenia linii boku po stronie obniżonego barku
c) skrócenia linii boku po stronie podwyższonego barku
d) nie wymaga żadnych zmian
Część II
W podanych zadaniach należy przyporządkować, pogrupować, uzupełnić wypowiedz
,
połączyć w pary przedstawione informacje, zmodelować.
9. Poniżej wymieniono czynności jakie należy wykonać przy modelowaniu form spodni na
nogi  O . Wpisz prawidłową kolejność (np. 1 a)
Nazwa czynności
a) przygotować formę przodu i tyłu spodni, oznaczyć linię złożenia nogawki
oraz liniÄ™ kolana
b) zdjąć wymiar kontrolny rozstawienia nóg w kolanach
c) rozciąć obie formy spodni wzdłuż linii złożenia do linii dołu
d) rozciąć linię kolana od strony zewnętrznej do linii złożenia
e) rozstawić formy boczne o wielkość = 1/4 rozstawienia nóg w kolanach
f) wykreślić linie konturowe przodu i tyłu spodni
10. Z lewej strony zamieszczone są symbole wymiarów, a z prawej nazwy każdego symbolu.
Połącz w pary symbol z nazwą (np. 1-b)
1) ZTv a) obwód bioder
2) opx b) łuk długości tyłu do talii
3) obt c) wysokość talii
4) SySvXpTp d) łuk długości przodu do talii
5) SyTy e) obwód klatki piersiowej
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
45
11. Który z przedstawionych poniżej fasonów odzieży jest najodpowiedniejszy dla sylwetek
typów C i D
a) b) c)
12. Uzupełnij poniższe zdanie
Figura o płaskich plecach i wypukłej klatce piersiowej wymaga skrócenia& & & & & & .
i wydłużenia& & & & & & & ..w części pachowej.
13. Dla jakiej figury przystosowano poniższą formę:
14. Uzupełnij poniższe zdanie:
Spodnie  X wymagajÄ… & & & & & . nogawki od strony& & & & & & i poszerzenia na
linii kolan.
Spodnie  O wymagajÄ… & & & & & & nogawki od strony & & & & & . i poszerzenia na
linii kolan.
15. Mając dane wymiary kontrolne figury z bocznym skrzywieniem kręgosłupa, ustal o ile
należy skrócić formy marynarki po stronie obniżonego barku, a ile wydłużyć po stronie
podwyższonego barku.
ZRv = 147,0 cm  po stronie podwyższonego barku
ZRv = 144,0 cm  po stronie obniżonego barku
16. Przystosuj formę spódnicy podstawowej dla figury o jednym biodrze niższym mając
wymiary kontrolne:
ZTv  strona lewa = 102,0 cm
ZTv  strona prawa = 100,0 cm
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
46
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko ................................................................................................
Modelowanie form odzieży dla sylwetek nietypowych
Zakreśl poprawną odpowiedz

Nr
Część I Punkty
zadania
1 d
a b c
2 d
a b c
3 d
a b c
4 d
a b c
5 d
a b c
6 d
a b c
7 d
a b c
8 d
a b c
Część II
9
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ............................
.......................................................................................................................
10
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
11
& & &
12 Figura o płaskich plecach i wypukłej klatce piersiowej wymaga
skrócenia& & & & & & & & & & .i wydłużenia& & & & & & & & & & ..
w części pachowej.
13
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
47
14 Spodnie  X wymagajÄ… & & & .& .& . nogawki od strony& & & & & &
i poszerzenia na linii kolan.
Spodnie  O wymagajÄ… & & & & & & nogawki od strony & & & & & .
i poszerzenia na linii kolan.
15
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
16
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
48
6. LITERATURA
1. Parafianowicz Z., Piskorska M.: Konstrukcja i modelowanie odzieży męskiej. WSiP, Warszawa1995
2. Trzecińska K.: Konstrukcja i modelowanie odzieży lekkiej Cz. 2. WSiP, Warszawa 1995
3. Lewandowska-Stark E.: Modelowanie form odzieży na górną część ciała. SOP, Toruń 1999
4. Fałkowska-Rękawek E.: Podstawy projektowania odzieży. WSiP, Warszawa 2000
5. Parafianowicz Z.: Konstrukcja i modelowanie odzieży ciężkiej. WSiP, Warszawa 1997
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
49