Zadania rachunkowe obowiązujące na ćwiczeniach
seminaryjnych w semestrze letnim roku akademickiego 2015/16
Statystyczna ocena wyników
(opracowała Prof. dr hab. Alina Pyka - Pająk, dr Małgorzata Dołowy )
1. Uzyskano następujące wyniki oznaczania hemoglobiny we krwi pacjenta: 15,8; 16,2;
15,8; 16,0; 16,1; 15,9 [g/100 ml]. Oblicz średnią arytmetyczną, medianę oraz modę
wykonanego oznaczenia.
2. Uzyskano następujące wyniki oznaczania hemoglobiny we krwi pacjenta: 15,8; 16,2;
15,8; 16,0; 16,3; 16,1; 15,9 [g/100 ml]. Oblicz średnią arytmetyczną, medianę oraz
modÄ™ wykonanego oznaczenia.
3. Wyniki oznaczenia glukozy we krwi pacjenta są następujące: 6,4; 7,1; 7,3; 7,4; 7,4 i
7,6 mmol/l. Stosując test Dixona oceń czy któryś z otrzymanych wyników jest
wynikiem wÄ…tpliwym.
Wartości krytyczne Q testu Dixona w zależności od liczby oznaczeń n i
prawdopodobieństwa 95%
n 3 4 5 6 7 8 9 10 ~
Q 0,94 0,76 0,64 0,56 0,51 0,47 0,44 0,41 0,00
4. Kwas solny oznaczano metodą alkacymetryczną w próbce biologicznej (soku
żołądkowym) pacjenta cierpiącego na nadkwasotę. Stwierdzono obecność w próbce
0,6627 g HCl. Rzeczywista zawartość HCl wynosi 0,6700 g. Oblicz bezwzględny i
względny błąd oznaczenia.
5. Metodą miareczkową oznaczano zawartość kwasu salicylowego w etanolowym
roztworze sporządzonym dla celów dezynfekcyjnych. Uzyskano następujące
wyniki [w g/l]: 18,9; 20,1; 18,9; 20,1; 19,6; 19,7; 20,3; 19,8; 20,2; 19,6; 20,4; 19,3.
Rzeczywista zawartość kwasu salicylowego w powyższym roztworze powinna
wynosić 20 g/l. Sprawdz
czy wszystkie wyniki należą do serii (na podstawie testu
Dixona). Oblicz: średnią arytmetyczną, medianę, przedział ufności średniej na
poziomie 95% oraz 99%.
6. Jak zmieni się przedział średniej na poziomie 95% i 99% jeśli w zadaniu 5
powiększono liczbę wyników o następujące [w g/l]: 20,5; 20,6; 19,5; 19,8; 19,0;
19,4; 20,2; 19,9; 20,1; 19,6.
7. Odważono 100 g kwasu salicylowego i sporządzonego z niego jeden litr etanolowego
roztworu do celów leczniczych. W celu wyznaczenia rzeczywistego stężenia kwasu
[w g/l] w przygotowanym roztworze posłużono się trzema różnymi metodami
analitycznymi: HPLC, spektrofotometryczną i TLC w połączeniu z densytometrią,
wykonując po sześć oznaczeń każdą metodą. Na podstawie uzyskanych wyników
wyznaczono przedziały ufności, które wynoszą:
a) (100,5Ä…1,6) g/l (metoda HPLC)
b) (98,5 Ä…0,3) g/l (metoda spektrofotometryczna)
c) (98,5 ą1,1) g/l (metoda TLC w połączeniu z densytometrią)
Wskaż która z metod jest najbardziej dokładna, a która najbardziej precyzyjna. Ponadto
oblicz błąd procentowy każdej metody.
Obliczenia w alkacymetrii
(opracowała Prof. dr hab. Alina Pyka - Pająk, mgr Danuta Gurak)
1. Ile ml roztworu HCl o stężeniu 0,1200 mol/l zużyje się do zmiareczkowania odważki
poniższych substancji stosowanych do celów leczniczych:
a) 0,3110 g Na B O ·10H O
2 4 7 2
b) 0,2115 g Na CO
2 3
3. Do 60 ml roztworu 0,1100 mol/l NaOH działającego silnie żrąco na skórę dodano
próbkę roztworu H SO o nieznanym stężeniu. Na odmiareczkowanie
2 4
nadmiaru roztworu NaOH zużyto 17,50 ml roztworu 0,1300 mol/l HCl. Ile
gramów H SO było w badanej próbce ?
2 4
4. Węglan sodu ma działanie zobojętniające kwas solny. Często występuje jako
zanieczyszczenie stałego NaOH. W celu wyznaczenia rzeczywistej zawartości NaOH i
towarzyszącego mu jako zanieczyszczenie Na CO w próbce, wykonano
2 3
miareczkowanie roztworu zawierajÄ…cego te dwie substancje. Na zmiareczkowanie
wobec fenoloftaleiny roztworu zawierającego NaOH i Na CO zużyto 0,02 l 0,095
2 3
mol/l HCl. Po dodaniu oranżu metylowego zużyto na dalsze miareczkowanie 0,0028 l
roztworu tego kwasu. Obliczyć zawartość NaOH i Na CO w próbce.
2 3
5. W celu wyznaczenia rzeczywistego stężenia HCl stosowanego w niedokwasocie
zastosowano metodÄ™ miareczkowÄ…. Na zmiareczkowanie 0,8086 g Na B O ·10H O
2 4 7 2
zużyto 0,018 l HCl. Obliczyć stężenie molowe kwasu.
6. Do 100 ml roztworu 0,1000 mol/l HCl (stanowiącego główny składnik soku
żołądkowego) dodano 55 ml roztworu 0,15 mol/l NaOH. Jakie jest pH roztworu?
7. Ile ml 15% wodnego roztworu NH stosowanego w medycynie jako środek cucący o
3
gęstości 0,960 g/ml należy użyć do zobojętnienia 300 ml 0,1000 mol/l HCl?
8. Bufor octanowy ma zastosowanie w stabilizowaniu pH roztworów leczniczych. Do 1 l
tego buforu zawierajÄ…cego 0,3 mola kwasu octowego i 0,3 mola octanu sodu dodano 1
ml roztworu HCl o stężeniu 2 mol/l. Jak zmieni się pH buforu? Oblicz jego pojemność
buforowÄ….
-
9. Właściwości buforowe krwi zależą od występowania w niej m.in. HCO i H CO
3 2 3
stanowiących składniki buforu węglanowego. Obliczyć pH buforu węglanowego jeżeli
-
do 100 ml roztworu HCO o stężeniu 0,2 mol/l dodano 25 ml 0,2 mol/l H CO .
3 2 3
10. Ile ml stężonego H SO o gęstości 1,8 g/ml o stężeniu 87% należy użyć do
2 4
przygotowania 4 l roztworu o stężeniu 0,1 mol/l H SO stosowanego do wykrywania
2 4
jonów baru jako zanieczyszczeń w próbkach biologicznych?
11. Ile wynosi pH 4% roztworu azotanu (III) baru o gęstości d =1, 03 g/ml ?
12. W 525 ml roztworu znajduje się 23,5 g NH . Oblicz stężenie molowe powstałego
3
roztworu amoniaku majÄ…cego zastosowanie w lecznictwie.
13. Jony fluorkowe mają zastosowanie w stomatologii w postaci różnych związków. Ile
wynosi stężenie procentowe roztworu fluorku sodu o gęstości d=1,03 g/ml i pH =
8,7?
Krzywe miareczkowania alkacymetrycznego
(opracowała Prof. dr hab. Alina Pyka - Pająk, mgr Danuta Gurak)
1. W celu wyznaczania pH soku żołądkowego zastosowano metodę miareczkowania
alkalimetrycznego, w której to 0,01 l roztworu (soku żołądkowego, którego głównym
składnikiem jest HCl o stężeniu 0,2 mol/l) miareczkowano 0,2 mol/l NaOH. Obliczyć
pH po dodaniu:
a) 0 l titranta b) 0,007 l titranta c) 0,01 l titranta d) 0,0135 l titranta
2. 100 ml roztworu NaOH o stężeniu 0,3 mol/l miareczkowano roztworem HCl o
stężeniu 0,3 mol/l. Oblicz pH roztworu po dodaniu:
a) 0 l titranta b) 0,01 l titranta c) 0,1 l titranta d) 0,105 l titranta
3. 0,02 l kwasu octowego stosowanego jako środek odkażający o stężeniu 0,1 mol/l (pK
a
= 4,8) miareczkowano mocną zasadą o stężeniu 0,1mol/l. Obliczyć pH roztworu po
dodaniu:
a) 0 l titranta; b) 0,0199 l titranta; c) 0,02 l titranta; d) 0,0250 l titranta.
4. 50 ml roztworu amoniaku stosowanego w medycynie jako środek cucący o
stężeniu 0,15 mol/l (pK = 9,6) miareczkowano mocnym kwasem o stężeniu 0,15
a
mol/l. Obliczyć pH roztworu po dodaniu:
a) 0 ml titranta b) 49 ml titranta c) 50 ml titranta d) 52 ml titranta.
5. Oblicz skok krzywej miareczkowania 20 ml roztworu HCl jako składnika soku
żołądkowego o stężeniu 0,1 mol/l roztworem wodorotlenku sodu o stężeniu 0,1 mol/l.
6. Obliczyć skok krzywej miareczkowania roztworu Ca(OH) stosowanego do
2
zobojętniania kwasu solnego o stężeniu 0,02 mol/l roztworem HCl o stężeniu 0,02
mol/l.
7. Oblicz skok krzywej miareczkowania roztworu NaOH o stężeniu 0,2 mol/l roztworem
HCl o stężeniu 0,1 mol/l.
8. Jakiego wskaz
nika należy użyć do miareczkowania 40 ml roztworu kwasu octowego
wykazującego działanie dezynfekujące o stężeniu 0,1 mol/l roztworem wodorotlenku
sodu o stężeniu 0,2 mol/l?
Obliczenia w redoksymetrii
(opracowała dr Małgorzata Dołowy)
1. Uzupełnij współczynniki w następujących reakcjach redoks. Wskaż utleniacz i reduktor.
a) & Na S O + & I = & Na S O + & NaI
2 2 3 2 2 4 6
2- 2- 2-
b) & .Cr O + & SO + & H+ = & Cr3+ + & S O + ..H O
2 7 4 2 8 2
3- 3-
c) & AsO + & I- + & H+ = & AsO + & I + & H O
4 3 2 2
- - -
d) ...MnO + ...NO + ....H+ ....NO + ...Mn2+ + ....H O
4 2 3 2
-
e) ....MnO + ....H 0 + ....H+ ....Mn2+ + ....O + ....H O
4 2 2 2
- 3-
f) ....VO2++...MnO +...H O....VO +...Mn2++....H+
4 2 4
3-
g) ....VO + ....Fe2+ + ....H+ ....VO2+ + ....Fe3+ + ....H O
4 2
4- - 3-
h) .....Fe(CN) + ....MnO + ....H+ ....Fe(CN) + ....Mn2+ + ....H 0
6 4 6 2
2- 2-
i) ....SnO + ....I + ...H O ....SnO + ....I- + ....H+
2 2 2 3
2- 2-
j) ....SO + ....I + ....H O ....SO + ....I- + ....H+
3 2 2 4
2-
k) .....SCN-+ ....I + ....H O ...I-+ ...HCN + ...SO + ...H+
2 2 4
l) ....HCHO + ....H O +....I ....HI + ....HCOOH
2 2
2-
m) ...PbCrO + ....H+ ....Cr O + ....H O + ...Pb2+
4 2 7 2
n) ....CIO- + ...I- + ....H+ ....I + ....Cl- + ....H O
2 2
o) .....KIO + ....KI + ....HCl ...I + ....KCl + ....H O
3 2 2
p) ....C + ....S + ....KNO ... K CO + ....+ K SO + ....CO + ...CO + ....N
3 2 3 2 4 2 2
2. Określ redoksymetryczne współczynniki równoważności (f ) dla reagentów biorących
i
udział w poniższych reakcjach redoks:
a) & .MnO - + & Fe2+ + & H+ = & Mn2+ + & Fe3+ + & H O
4 2
b) & .Cr O 2- + & Fe2+ + & H+ = & Cr3+ + & Fe3+ + & H O
2 7 2
2-
c) & .MnO - + & C O + & H+ = & Mn2+ + & CO + & H O
4 2 4 2 2
3. Oblicz miano roztworu KMnO (c i c ) stosowanego w medycynie jako
4 KMnO4 1/5KMnO4
środek odkażający, jeżeli na zmiareczkowanie 0,2505 g H C O w środowisku kwaśnym
2 2 4
zużyto 26 ml roztworu KMnO M =90 g/mol.
4. H2C2O4
4. Tiosiarczan sodu stosowany jest w medycynie w leczeniu m.in. chorób skóry. Oblicz
miano Na S O (c ) nastawiane na odważkę K Cr O , jeżeli na miareczkowanie
2 2 3 Na2S2O3 2 2 7
odważki K Cr O o masie 0,100 g zużyto 15 ml tiosiarczanu (VI) sodu. M =294,2
2 2 7 K2Cr2O7
g/mol.
5. Roztwory jodu mają działanie odkażające na skórę. Oblicz miano roztworu I (c )
2 1/2I2
stosowanego w lecznictwie, jeżeli w celu sporządzenia roztworu odważono 50 g jodu,
który następnie rozpuszczono w 3 l roztworu KJ. M =253,8 g/mol.
I2
6. Miedz
występuje we krwi człowieka w ilościach śladowych. Ile g miedzi znajduje się w
próbce biologicznej, jeżeli na miareczkowanie jodu wydzielonego w równoważnej do
miedzi ilości zużyto 1,8 ml roztworu tiosiarczanu (VI) sodu o stężeniu c =0,0825 mol/l.
M =63,5g/mol.
Cu
7. Żelazo jest jednym ze składników krwi. W przypadku niedoboru żelaza pacjentowi podaje
się preparaty zawierające żelazo w postaci jego soli. Ile mg Fe (II) zawierał preparat,
jeżeli na zmiareczkowanie próbki preparatu Fe (II) w środowisku kwaśnym zużyto 46 ml
roztworu KMnO o c =0,063 mol/l. M =56 g/mol.
4 1/5 Fe
8. Na zmiareczkowanie 10 g roztworu H O (stosowanej w medycynie jako środek
2 2
odkażający) w środowisku kwaśnym zużyto 20 ml roztworu KMnO o c = 0,02
4 KMnO4
mol/l jako titranta. Oblicz procentową zawartość H O w roztworze. M =34 g/mol.
2 2 H2O2
9. Wapń jest ważnym składnikiem organizmu ludzkiego. Oblicz zawartość wapnia w
gramach w próbce biologicznej oznaczanego manganometrycznie, jeżeli na
zmiareczkowanie H C O uzyskanego przez roztworzenie osadu CaC O otrzymanego z
2 2 4 2 4
1/5 próbki zużyto 16 ml roztworu KMnO o c = 0,0205 mol/l. M = 90
4 1/5KMnO4 H2C2O4
g/mol, M = 40g/mol.
Ca
10. Witamina C (kwas askorbinowy) zalecany jest pacjentom w celu podniesienia m.in.
odporności ich organizmu na przeziębienia. Oblicz zawartość kwasu askorbinowego w
gramach w preparacie farmaceutycznym, jeżeli na zmiareczkowanie roztworu wodnego
tego preparatu zużyto 20 ml roztworu KMnO o c=0,01 mol/l. M . = 176,13 g/mol,
4 kw askorb
f = 1/2 , f = 1/5.
kw askorb. KMnO4
11. Żelazo (II) występujące w preparatach farmaceutycznych można oznaczać metodą
miareczkowania redoksymetrycznego. Do 25 ml roztworu soli żelaza (II) o c= 0,2 mol/l
dodawano roztwór KMnO o stężeniu c= 0,02 mol/l. Oblicz potencjał układu w punkcie:
4
przed PR, w PR i po PR krzywej miareczkowania soli żelaza (II) roztworem KMnO .
4
E° =+0,77V, E° =+1,51V.
Fe3+/Fe2+ MnO4-/Mn2+
12. Oblicz wartość stałej równowagi reakcji utleniania jonów Fe2+ (występujących w
preparacie farmaceutycznym) za pomocą KMnO w środowisku kwaśnym w t=25oC na
4
podstawie potencjałów normalnych ukÅ‚adów redoks: E° =+0,77V, E°
Fe3+/Fe2+ MnO4-
=+1,51V.
/Mn2+
-
13. Oblicz jak zmieni się potencjał układu redoks MnO /Mn2+ jeżeli pH roztworu. wzrośnie o
4
jednostkę. Stężenia formy utlenionej i zredukowanej są sobie równe i wynoszą 0,01 mol/l,
pH roztworu wynosi 2, E° =+1,51V.
MnO4-/Mn2+
Rozpuszczalność i iloczyn rozpuszczalności
(opracowała dr Wioletta Parys, dr Małgorzata Dołowy)
3-
1. Jony PO mogą być wytrącane w postaci Ag PO w celu zidentyfikowania ich w
4 3 4
próbkach biologicznych. Iloczyn rozpuszczalnoÅ›ci Ag PO wynosi 1,58×10-16. Oblicz
3 4
rozpuszczalność tego związku w wodzie w mol/l i g/l. M =418,6 g/mol.
Ag3PO4
2. Jony siarczanowe (VI) występujące w płynach ustrojowych tworzą z jonami strontu
trudno rozpuszczalny związek (siarczanu (VI) strontu). Iloczyn rozpuszczalności
siarczanu (VI) strontu wynosi 7,6×10-7. Oblicz ile moli siarczanu (VI) strontu i
gramów rozpuści się w 160 ml wody. M =183,7 g/mol.
SrSO4
3. Jony Ca2+ mają zdolność tworzenia z jonami ortofosforanowymi (V) trudno
rozpuszczalny związek tj. ortofosforan (V) wapnia. Iloczyn rozpuszczalności
ortofosforanu (V) wapnia wynosi 2,0×10-29. Oblicz ile gramów ortofosforanu (V)
wapnia rozpuści się w 375 ml wody. M =310,2 g/mol.
Ca3(PO4)2
4. Jony kadmu wykazują działanie szkodliwe na organizm ludzki. Oblicz iloczyn
rozpuszczalności węglanu kadmu w temperaturze pokojowej, wiedząc że w tych
warunkach w 500 ml wody rozpuszcza siÄ™ 1,964×10-4 g wÄ™glanu kadmu.
M =172,4 g/mol.
CdCO3
5. Jony srebra wykazujące działanie antyseptyczne identyfikuje się jakościowo w postaci
barwnych związków z jonami dichromianowymi (VI). W 500 cm3 nasyconego
roztworu Ag CrO znajduje siÄ™ 0,00015 mola tej soli. Oblicz K i pK tej soli.
2 4 so so
6. pK dla Ag S wynosi 49,2. Oblicz stężenie molowe jonów srebra oraz jonów
so 2
siarczkowych w tym roztworze.
7. Jony miedzi stanowiące ważny składnik próbek biologicznych tworzą z jonami
wodorotlenowymi charakterystyczny zwiÄ…zek trudno rozpuszczalny w wodzie tj.
Cu(OH) . Wartość pKso Cu(OH) wynosi 18,6. Jakie będzie najniższe pH roztworu
2 2
zawierającego jony miedzi (II) o stężeniu 0,011 mol/l przy którym strąci się osad
Cu(OH) .
2
8. Ile gramów jonów magnezu strąconego z próbki biologicznej w postaci Mg(OH)
2
znajduje się w 275 ml takiego nasyconego roztworu Mg(OH) o pH równym 11. pKso
2
Mg(OH) wynosi 10,7. M =24 g/mol.
2 Mg
9. Do 195 ml 0,010 mol/l roztworu AgNO dodano 145 ml 0,011 mol/l roztworu NaCl.
3
Określ czy strącił się w tych warunkach osad AgCl. pK =9,75.
SOAgCl
10. Jony magnezu stosowane w celu zwiększenia odporności organizmu na stres strącają
się w postaci Mg(OH) Ile grama Mg(OH) rozpuści się w roztworze NaOH o stężeniu
2. 2
0,095 mol/l. pKso = 10,7. M =58,3 g/mol.
Mg(OH)2 Mg(OH)2
11. Jony żelaza (III) można zidentyfikować w próbkach biologicznych w postaci
charakterystycznego osadu Fe(OH) Ile miligramów wytrąconego osadu Fe(OH)
3. 3,
rozpuści się w 1000 ml roztworu NaOH o stężeniu 0,01 mol/l. pK =37,1.
SOFe(OH)3
M =106,9 g/mol.
Fe(OH)3
12. Jony fluorkowe stanowiące składnik preparatów stomatologicznych tworzą z jonami
ołowiu trudno rozpuszczalny związek (fluorek ołowiu (II)). Oblicz rozpuszczalność
PbF w roztworze NaF o stężeniu 0,55 mol/l. pK =7,44. M =245,2 g/mol.
2 SOPbF2 PbF2
Obliczenia w analizie wagowej
(opracowała dr Wioletta Parys, dr Małgorzata Dołowy)
1. Ile ml 2,5 mol/l roztworu BaCl potrzeba, aby wytrącić jony Ba2+ stanowiące
2
zanieczyszczenie preparatu farmaceutycznego w postaci BaSO z roztworu
4
zawierającego ok. 2,500 g Na SO ? Nadmiar odczynnika ma wynosić 50%.
2 4
2. Jony Fe (III) występujące w próbce biologicznej strącono w postaci Fe(OH) a
3
następnie próbkę wyprażono celem wagowego oznaczenia tych jonów. W wyniku
analizy wagowej otrzymano 0,7845 g Fe O . Ile gramów żelaza zawierała
2 3
analizowana próbka?
3. Z 50,00 ml roztworu próbki biologicznej zawierającego jony siarczanowe
(VI) strącono BaSO za pomocą BaCl . Osad odsączono, przemyto i po wyprażeniu
4 2
otrzymano 0,4575 g BaSO . Ile gramów jonów siarczanowy (VI) zawierała próbka
4
biologiczna?
4. W celu oznaczenia jonów srebra i miedzi w próbce biologicznej próbkę o masie
4,5813g rozpuszczono w HNO . Następnie roztwór rozcieńczono do objętości 250,00
3
ml, z której pobrano 25,00 ml do analizy, strącając jony srebra w postaci AgCl. Osad
po odsączeniu, przemyciu i wysuszeniu ważył 0,5029 g. Następnie z przesączu
oznaczono jony miedzi (II) jako CuO, którego masa wynosiła 0,0989 g. Obliczyć
procentową zawartość jonów srebra i miedzi w próbce.
5. Jony baru oznacza siÄ™ w preparatach farmaceutycznych metodÄ… wagowÄ… w postaci
trudno rozpuszczalnego zwiÄ…zku (BaSO ). Ile gramów BaCl ‡2H O należy odważyć,
4 2 2
aby podczas oznaczania w nim zawartości jonów baru otrzymać ok. 2,15 g
wyprażonego osadu BaSO .
4
6. Z roztworu o objętości 500 ml zawierającego jony Ba2+ jako zanieczyszczenie
preparatu farmaceutycznego, do analizy pobrano 100 ml. Jony baru wytrÄ…cono w
postaci BaSO . Masa osadu po wyprażeniu wynosiła 6,250 g. Oblicz zawartość jonów
4
Ba2+ w preparacie.
7. Srebro oznacza siÄ™ w roztworach leczniczych w postaci trudno rozpuszczalnych
związków. Mieszanina bromku i chlorku srebra o masie 0,5025 g zawiera 0,3719 g
srebra. Obliczyć masę AgBr i AgCl w mieszaninie. Jaka jest procentowa zawartość
chlorków w badanej próbce?
8. W próbce technicznego chlorku potasu, który zawiera jony wpływające na gospodarkę
wodno-elektrolitowÄ… organizmu znaleziono 92,50% KCl, 2,54% NaCl, 1,70%
zanieczyszczeń oraz 3,26% H O (przez wysuszenie w temperaturze 105oC). Przeliczyć
2
procentową zawartość KCl, NaCl i zanieczyszczeń na substancję suchą.
Obliczenia w analizie kompleksometrycznej i precypitometrii
(opracowała dr Katarzyna Bober, dr Małgorzata Dołowy, dr Wioletta Parys)
Kompleksometria
1. Wersenian dwusodowy stosowany jest w postaci roztworu w toksykologii jako
odtrutka w zatruciach metalami ciężkimi. Oblicz ile gramów krystalicznego
wersenianu dwusodowego należy odważyć, aby przygotować 1250 ml roztworu o
stężeniu 0,25 mol/l.
2. Ile procent Cu zawierała analizowana próbka biologiczna, jeżeli po rozpuszczeniu
odważki o masie 0,8000 g i zamaskowaniu innych składników, na
kompleksometryczne zmiareczkowanie miedzi zużyto 28,9 ml roztwory EDTA o
stężeniu 0,0093 mol/l?
3. Jony glinu mają działanie neutralizujące na nadmiar HCl w żołądku. Ile procent jonów
glinu zawierała próbka preparatu farmaceutycznego o masie 3,1635 g, jeżeli po jej
rozpuszczeniu i zamaskowaniu innych składników na kompleksometryczne
zmiareczkowanie jonów glinu (III) zużyto 18,6 ml roztworu EDTA o stężeniu 0,0254
mol/l.
4. Do 100 ml roztworu wersenianu dwusodowego o stężeniu 0,0150 mol/l stosowanego
dla celów toksykologicznych wprowadzono próbkę chlorku glinu. Nadmiar
wersenianu odmiareczkowano za pomocÄ… 34,8 ml roztworu chlorku magnezu o
stężeniu 0,0095 mol/l. Oblicz masę próbki chlorku glinu.
5. Jony wapnia i magnezu mają działanie zobojętniające nadmiar kwasu solnego w
żołądku u pacjentów cierpiących na nadkwasotę. Na zmiareczkowanie roztworu
preparatu farmaceutycznego podawanego pacjentom w nadkwasocie o objętości 20
ml, zawierającego jony wapnia i magnezu zużyto 34 ml roztworu wersenianu sodu o
stężeniu 0,0250 mol/l wobec czerni eriochromowej T (oznaczenie sumy wapnia i
magnezu) i 6 ml tego samego roztworu wersenianu wobec mureksydu (oznaczenie
wapnia). Ile gramów jonów magnezowych i ile gramów jonów wapniowych zawierał
badany roztwór?
6. Z roztworu preparatu farmaceutycznego stosowanego w nadkwasocie o objętości 150
ml zawierającego jony glinu (III) pobrano do analizy próbkę o objętości 25 ml. Próbkę
zakwaszono do pH=4 i zadano 10 ml roztworu EDTA o stężeniu 0,0220 mol/l.
Nadmiar EDTA odmiareczkowano 24 ml roztworu soli cynku o stężeniu 0,0050 mol/l.
Ile miligramów glinu zawierał roztwór wyjściowy preparatu?
7. Wersenianu dwusodowy stosowany w zatruciach metalami ciężkimi musi
charakteryzować się dużym stopniem czystości. W celu oznaczenia czystości tego
związku, odważkę 0,1825 g zanieczyszczonego wersenianu dwusodowego
rozpuszczono w wodzie w kolbie miarowej na 250 ml. Na zmiareczkowanie
kompleksometryczne wobec czerni eriochromowej T zużyto 20,85 ml roztworu
chlorku wapnia o stężeniu 0,0198 mol/l. Oblicz procentową zawartość zanieczyszczeń
w odważce wersenianu.
8. Jony wapnia są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W celu
oznaczenia zawartości tych jonów w próbce biologicznej zastosowano
miareczkowanie kompleksometryczne. Na kompleksometryczne miareczkowanie
próbki jonów Ca2+ o objętości 20 ml pobranej ze 150 ml roztworu, zużyto 18,1 ml
roztworu wersenianu dwusodowego, którego 250 ml zawiera 2,22 g czystego EDTA.
Oblicz masę jonów wapniowych w wyjściowym roztworze.
9. Ile gramów jonów wapnia i magnezu znajdowało się w roztworze preparatu
stosowanego w nadkwasocie o objętości 500 ml, jeśli do oznaczeń pobierano próbki o
objętości 25 ml każda, a na ich zmiareczkowanie roztworem EDTA o stężeniu
molowym 0,0034 mol/l wobec mureksydu (oznaczenie wapnia) zużyto 17,5 ml, zaś
wobec czerni eriochromowej T (oznaczenie sumy wapnia i magnezu)  28,5 ml
EDTA?
10. Jony magnezu stosowane są w stanach wyczerpania umysłowego i fizycznego
organizmu w postaci preparatów farmaceutycznych. W celu kontroli zawartości jonów
magnezu w roztworze preparatu farmaceutycznego stosuje siÄ™ miareczkowanie
kompleksometryczne. Próbkę 100 ml jonów Mg2+ o stężeniu 0,1000 mol/l
miareczkowano roztworem EDTA o stężeniu 0,1000 mol/l. Oblicz pMg po dodaniu:
 a) 0 ml titranta,
b) 80 ml titranta,
c) 100 ml titranta,
d) 110 ml titranta, wiedzÄ…c, że logbð = 8,7.
Mg-EDTA
Precypitometria
1. Jony chlorkowe w próbkach biologicznych oznacza się metodą miareczkowania
precypitometrycznego. Obliczyć objętość roztworu zawierającego 35 g AgNO w 1 l
3
potrzebną do strącenia jonów Cl- z roztworu próbki biologicznej, w której występuje
0,31 g jonów Cl-.
2. Sole srebra mają działanie antyseptyczne. Mieszanina bromku i chlorku srebra o masie
1,0050 g zawiera 0,7438 g jonów srebra. Obliczyć masę AgBr i AgCl w mieszaninie.
Jaka jest procentowa zawartość jonów chlorkowych w badanej próbce?
3. Zawartość jonów chlorkowych w próbce biologicznej była oznaczana metodą
Volharda. Do roztworu zawierającego 0,5000 g tej próbki dodano 50,00 ml roztworu
AgNO o mianie na chlorek sodowy, równym 0,005821 g NaCl/ml. Nadmiar AgNO
3 3
odmiareczkowano, zużywając 14,95 ml roztworu KSCN, przy czym 32,10 ml
roztworu AgNO odpowiada 33,20 ml KSCN. Obliczyć procentową zawartość jonów
3
chlorkowych w próbce.
4. W celu nastawienia miana roztworu AgNO stosowanego jako środek antyseptyczny
3
w lecznictwie odważono 0,5217 g NaCl i sporządzono 100 ml roztworu. Następnie,
roztwór ten zmiareczkowano roztworem AgNO , zużywając 20,15 ml. Jakie jest
3
stężenie molowe AgNO ?
3
5. Jakie było stężenie molowe (C ) roztworu KSCN, jeżeli na zmiareczkowanie 25,00
m
ml 0,0995 mol/l roztworu AgNO zużyto 27,40 ml roztworu KSCN?
3
6. Próbkę biologiczną zawierającą 100 ml jonów Cl- o stężeniu 0,1000 mol/l
miareczkowano roztworem AgNO o stężeniu 0,1000 mol/l. Oblicz pCl po dodaniu:
3
a) 0 ml titranta,
b) 98 ml titranta,
c) 100 ml titranta,
d) 101 ml titranta, wiedząc, że pK = 10.
SO, AgCl