Ćwiczenie 6.
OZNACZANIE CHLORKÓW METOD

MIARECZKOW
MOHRA
WST
P
" Chlor wolny (Cl2) w warunkach naturalnych nie występuje. Może przedostawać się do
wód wraz ze ściekami, które poddano chlorowaniu chlorem lub jego związkami. Chlor
dodawany do wody (podczas jej uzdatniania) reaguje z wodą zgodnie z równaniem
reakcji:
_
Cl2 + H2O H+ + Cl + HOCl
Chlor obecny w wodzie jest toksyczny dla organizmów żywych.
" Jon chlorkowy jest szeroko rozpowszechniony w przyrodzie, głównie jako sól sodowa.
Zawartość chlorków w skałach jest jednak mała ze względu na ich dużą rozpuszczalność
w wodzie. Największe ilości chlorków występują w złożach powstałych po
odparowaniu mórz. Są to: halit (sól kamienna) NaCl, sylwit KCl, bischolit
MgCl2 Å" 6H2O, karnalit KMgCl3 Å" 6H2O.
" Wszystkie wody naturalne zawierają mniejsze lub większe ilości chlorków. Mogą one
pochodzić z gruntu, oceanów  tj. wędrują do atmosfery i wraz z deszczem wracają na
powierzchnię Ziemi, pokładów naturalnych soli oraz zanieczyszczeń ściekami, wodami
kopalnianymi lub różnymi odpadkami pochodzenia zwierzęcego. Chlorki pochodzące z
gruntu nie zanieczyszczonego lub pokładów soli, a których ilość w wodzie jest dla
danego terenu i pokładu wodonośnego stała, nazywamy chlorkami normalnymi.
" Chlorki powszechnie występują w roślinach i zwierzętach. Są one niezbędne dla
organizmu człowieka, nadają wodzie słony smak, którego natężenie jest zależne od
składu wody. W niektórych wodach słony smak wyczuwa się już przy stężeniu ok. 200
mg/dm3. Natomiast w przypadku gdy woda zawiera duże ilości wapnia i magnezu smak
słony nie jest wyczuwalny nawet przy stężeniach powyżej 1 g/dm3. W stężeniach ok. 50
mg/dm3 są niepożądane dla osób chorych na serce, powyżej 250 mg/dm3 chlorki są
szkodliwe dla roślin, w dużych stężeniach mogą powodować korozję części
metalowych.
Dopuszczalne stężenia chlorków w wodzie do picia wynosi 250 mg/dm3 jeśli są pochodzenia
naturalnego. Chlorki z zanieczyszczeń czynią wodę nieprzydatną do picia.
Wartość zalecana wynosi 25 mg/dm3 Cl.
Przy ocenie zawartości chlorków w wodzie istotne jest ustalenie ich pochodzenia, to znaczy
czy są one pochodzenia naturalnego, czy też ich obecność jest wynikiem zanieczyszczenia
wody. W tym ostatnim przypadku jonom chlorkowym często towarzyszą znaczne ilości
związków azotowych.
1
Ćwiczenie 6.
METODY OZNACZANIA CHLORKÓW
metoda argentometrycznego miareczkowania (metoda Mohra)
Chlorki miareczkuje siÄ™ mianowanym roztworem azotanu srebra AgNO3 wobec
chromianu potasowego K2CrO4 jako wskaz
nika w środowisku o pH 6,5-10. W roztworze
obojętnym lub słabo zasadowym (pH 6,5  10,0) azotan srebrowy strąca najpierw biały
osad chlorku srebrowego i po całkowitym strąceniu jonów chlorkowych jon srebrowy Ag+
reaguje z chromianem potasowym, wytrÄ…cajÄ…c czerwonobrunatny osad chromianu
srebrowego:
_
Ag+ + Cl AgCl “!
osad biały
_
2Ag+ + CrO4 2 Ag2CrO4 “!
osad czerwony
(roztwór ma zabarwienie brunatne)
Zmiana zabarwienia z białego na żółtobrunatne świadczy o całkowitym zmiareczkowaniu
jonów chlorkowych.
W oznaczeniu przeszkadzają: barwa roztworu powyżej 30 mg (Pt)/dm3, mętność powyżej
_ _
20 mg/dm3, żelazo, siarczki, siarczany (IV), siarkowodór, fosforany oraz jony Br , I ,
_
CN .
metoda merkurymetrycznego miareczkowania
Chlorki miareczkuje siÄ™ mianowanym roztworem Hg(NO3) 2 wobec difenylokarbazonu
_
jako wskaz
nika, w środowisku o pH 2,3-2,8. Jony Cl reagują z jonami Hg2+, tworząc
słabo zdysjocjowany HgCl2. Dodany wskaz
nik difenylokarbazon tworzy z nadmiarem
2+
jonów Hg związek kompleksowy o fioletowym zabarwieniu.
metoda potencjometryczna z użyciem elektrody jonoselektywnej
metoda turbidymetryczna
Ocena zmętnienia spowodowanego wytrąceniem się koloidalnego osadu AgCl w wyniku
_
reakcji AgNO3 jonami Cl .
2