Ogólna charakterystyka rodzaju Mycobacterium
" Wszechobecne w otoczeniu człowieka
" Bakterie wolno rosnące, czas generacji komórek wynosi 18 godzin
" Ściśle tlenowe
" Nieruchliwe
" Nie wytwarzajÄ… form przetrwalnikowych
" Bogate w substancje tłuszczowe
" Trudne do barwienia metodÄ… Grama
" Wykazują cechę kwasooporności (AFB)
" Oporne na działanie wielu związków chemicznych,
również antybiotyków
" Wytrzymałe na działanie niskich temperatur, wysuszenie
" Miesiącami mogą zachowywać żywotność w wodzie, glebie, kurzu 
jeśli nie są narażone na działanie światła
" Tracą żywotność w temp. 600C po 20 min., po 2 min. w temp. 1000C
" Wrażliwe na działanie kwasów, związków chloru, fenolowe, alkohol,
promieniowanie UV
PR
TKI KWASOOPORNE - AFB
Mycobacterium tuberculosis complex MOTT  Mycobacteria Other Than Tuberculosis (grupy
wg Runyona)
I grupa - fotochromogenne
M.tuberculosis
M.kansasi, M.marinum, M.simiae
M.bovis
II grupa - skotochromogenne
M.bovis BCG
M.scrofulaceum, M.gordonae, M.szulgai, M.flavescens,
M.xenopi
M.microti
III grupa - niechromogenne
M.africanum
M.avium, M.intracellulare (MAC), M.malmoense, M.gastri,
M.haemophilum, M.terrae, M.ulcerans
IV grupa - szybko rosnÄ…ce
M.fortuitum, M.chelonae, M.smegmatis, M.vaccae
Gatunki saprofityczne. U osób z obniżoną opornością bywają
przyczynÄ…
GRUy
LICA
MYKOBAKTERIOZY
PrÄ…tek gruz
licy
" PrÄ…tek gruz
licy (Å‚ac. Mycobacterium tuberculosis) 
kwasooporna (barwienie metodÄ… Ziehla-Neelsena),
słabo Gram-dodatnia bakteria, która jest czynnikiem
etiologicznym groz
nej choroby zakaz
nej  gruz
licy.
" Należy do rodziny Mycobacteriaceae i wchodzi
w skład grupy prątków gruz
liczych.
"
Po raz pierwszy bakteria ta została wyodrębniona przez
niemieckiego uczonego Roberta Kocha, który publicznie
poinformował o tym odkryciu w trakcie krótkiego wykładu
wygłoszonego 24 marca 1882 roku
w Physiologische Gesellschaft w Berlinie.
Budowa i fizjologia
" PrÄ…tek gruz
licy to bakteria tlenowa (lub mikroaerofilna)
o kształcie prostej lub lekko wygiętej pałeczki, nieruchoma,
bezotoczkowa i nie tworzącą zarodników, ani toksyn.
Jej wymiary: 1-8 na 0,3-0,6 µm.
" Inaczej niż u innych bakterii ściana komórkowa prątka
gruz
licy zawiera znaczne ilości substancji lipidowych
takich jak: kwasy mikolowe, lipoarabinomannan, woski,
które warunkują jego kwasooporność.
" Z tego też powodu prątki są oporne na typowe barwienie
(takie jak np. barwienie metodą Grama), jednak już po
zabarwieniu metodÄ… Ziehla-Neelsena nie poddajÄ… siÄ™ jak inne
niekwasooporne bakterie odbarwieniu za pomocą kwaśnego
alkoholu (3% roztwór HCl w alkoholu etylowym).
Budowa i fizjologia
" Nukleoid prÄ…tka tworzy kolista czÄ…steczka DNA.
" Prątki dzielą się wolno, średnio
co 15-20 godzin, co warunkuje długi
czas potrzebny do uzyskania hodowli
(4-6 tygodni).
" Rozwijają się wewnątrzkomórkowo,
a w wyniku ich działania powstają
charakterystyczne odczynowe zmiany ziarniniakowate
nazywane gruzełkami (stąd nazwa gruz
lica).
" Są drobnoustrojami opornymi na wiele czynników
środowiskowych takie jak: wysuszenie,
podwyższona i niska temperatura,
wysokie i niskie pH.
Zmiany ziarniniakowate - GRUZEA
KI
ZIARNINIAKI  składają się z rdzenia, w którym są zakażone
i nie zakażone makrofagi, komórki nabłonkowe i wielojądrzaste komórki
olbrzymie oraz nagromadzone obwodowe limfocyty.
Czasami granulocyty i komórki dendrytyczne oraz macierz
zewnątrzkomórkowa np. kolagen.
Budowa i fizjologia
" Wśród prątków wyróżniamy:
" prÄ…tki gruz
licze,
" prÄ…tki atypowe
" oraz prątki środowiskowe.
" Prątki należące do grupy MAIC
(Mycobacterium Avium Intracellulare Complex)
wykazują naturalną lekooporność.
" Występują także liczne gatunki saprofityczne:
" Mycobacterium smegmatis,
" Mycobacterium vacce.
Chorobotwórczość
" Drogi zakażenia (najczęściej od osoby chorej, tj. prątkującej):
" układ oddechowy  zakażenie drogą kropelkową (najczęstsza),
" układ pokarmowy,
" skóra.
" Po dostaniu się do płuc prątki są pochłaniane przez makrofagi
pęcherzyków płucnych.
" Lecz ze względu na specyficzną dla prątków kwasoopornych
właściwość są one zdolne przeżywać w tych komórkach.
" Jakkolwiek czynniki zjadliwości nie są w pełni poznane, to
wiadomo, że prątki te mogą egzystować wewnątrz fagosomów,
nie dopuszczajÄ…c do zlewania siÄ™ ich z lizosomami, a tym
samym, zapewniajÄ…c sobie habitat.
Chorobotwórczość
" Zakażenie nie jest jednoznaczne z chorobą.
" Objawy chorobowe występują u zaledwie 5-10%
zakażonych prątkiem gruz
licy, u pozostałych
zakażenie zostaje zwalczone lub przechodzi
w fazÄ™ latentnÄ…
" Wg WHO gruz
licę można rozpoznać tylko wtedy
kiedy dokonane zostanie potwierdzenie
bakteriologiczne aczkolwiek w porównaniu
z innymi bakteriami hodowla i diagnostyka prÄ…tka
gruz
licy nastręcza pewne trudności.
Diagnostyka
" Obecnie stosowane metody diagnostyczne:
" mikrobiologiczne:
 mikroskopia,
 hodowla;
" chromatograficzne (technika HPLC)  badają skład kwasów
mikolowych, znajdujących się w ścianie komórkowej,
" serologiczne (technika ELISA)  badają przeciwciała przeciw
antygenom prÄ…tka, np. Penthozyme Tb complex,
" genetyczne  sody genetyczne, polimorfizm długości
fragmentów restrykcyjnych DNA, polimerazowa reakcja
łańcuchowa.
Badanie mikroskopowe
" W badaniu bakterioskopowym prątki można wykryć
o ile ich stężenie przekracza 10 000/ml.
" Z biomateriału sporządzane są co najmniej dwa preparaty,
barwione metodą Ziehla-Neelsona, które muszą być badane
przez co najmniej 10 minut.
" Badanie mikroskopowe nie pozwala odróżnić gatunków
zjadliwych od saprofitycznych. ZaletÄ… tego badania jest
szybkość, swoistość, a słabością niezbyt duża czułość.
Hodowla
" Konwencjonalna metoda hodowli prątków trwa długo,
co związane jest z ich bardzo długim cyklem komórkowym 
podział komórek w sprzyjających warunkach trwa
15-20 godzin, w porównaniu z np. 25 minutami
podziału komórek pałeczki okrężnicy.
" Kolonie są makroskopowo widoczne zazwyczaj po około
dwóch tygodniach i przyjmują charakterystyczny szorstki
wyglÄ…d przypominajÄ…cy kwiat kalafiora.
" Najpopularniejszymi podłożami hodowlanymi są podłoże
Löwensteina-Jensena lub Sautona.
" Materiał na posiew brany jest najczęściej trzy razy,
w jednodniowych odstępach czasowych.
" Nowe przyśpieszone metody hodowli dają rezultaty o wiele
szybciej, ale są droższe.
Hodowla
" W przypadku biomateriału "skażonego" innymi
drobnoustrojami, przeprowadzana jest homogenizacja
polegajÄ…ca na wymieszaniu z kwasem siarkowym lub innymi
kwasami.
" Prątki w większości przeżywają ten zabieg, natomiast
organizmy niekwasooporne nie.
" Zabieg homogenizacji nie jest przeprowadzany w przypadku
jałowych materiałów  płynu mózgowo rdzeniowego oraz
punktatów  ponieważ zmniejsza on także ilość prątków,
a w konsekwencji powodzenie hodowli.
Diagnostyka mikrobiologiczna gruz
licy
" Podejrzenie gruz
licy jest oparte na obserwacjach objawów
klinicznych u chorego takich jak:
" przewlekły kaszel, gorączka, utrata wagi.
" Potwierdzenie podejrzenia gruz
licy można uzyskać w badaniu
radiologicznym i po wykonaniu testu tuberculinowego, ale
ostateczną diagnozę uzyskuje się dzięki izolacji i identyfikacji
czynnika sprawczego gruz
licy  Mycobacterium tuberculosis.
" Stwierdzenie prątków gruz
licy w materiale pobranym od
chorego jest najbardziej obiektywnym dowodem istniejÄ…cego
procesu chorobowego.
Wybór materiału do badania
" Wybór materiału klinicznego do badania zależy od
umiejscowienia zmian chorobowych oraz objawów.
" Gruz
lica jest chorobą skąpobakteryjną, dlatego ilość
pobieranego materiału oraz czas transportu mają
istotny wpływ na czułość badania.
" Zbyt mała ilość materiału i przedłużający się czas
transportu mogą być przyczyną fałszywie ujemnych
wyników.
Materiały do diagnozowania gruz
licy
układu oddechowego
Plwocina odkrztuszona (wydzielina dolnych dróg
oddechowych)
" 3-6 prób w ciągu kolejnych dni na początku choroby
w celu potwierdzenia gruz
licy
" w celu monitorowania leczenia: zgodnie z aktualnymi
zaleceniami Narodowego Programu Zwalczania
Gruz
licy w zależności od przyjętego schematu leczenia
" optymalnie 10 ml, minimalnie: 2-3 ml
Materiały do diagnozowania
gruz
licy układu oddechowego
Gdy pacjent ma trudności z odkrzsztuszaniem:
" plwocina indukowana - po zastosowaniu inhalacji
z hipertonicznego (3-15%) roztworu NaCl
" Materiał podczas wykonywania bronchoskopii
" Popłuczyny żołądkowe mogące zawierać połkniętą
plwocinę wraz z prątkami, stanowią one dobry materiał
diagnostyczny u chorych, od których nie ma
możliwości pobrania materiału z dróg oddechowych
(dzieci, kobiety, pacjenci niewspółpracujący).
MATERIAA
POBIERANY PODCZAS BRONCHOSKOPII
(popłuczyny oskrzelowe, BAL, bioptat oskrzela, zabezpieczona szczoteczka)
" Materiał płynny - optymalnie: maksymalna, możliwa do uzyskania
objętość
" Minimalnie: 10 ml
" Pozostałe materiały (bioptat oskrzela, zabezpieczona szczoteczka
i inne): maksymalna, możliwa do uzyskania objętość
" Materiał po pobraniu umieścić w odpowiednim pojemniku bez
dodatku płynów konserwujących
" Wyjątkowo materiał, którego nie można dostarczyć najpóz
niej na
godzinę przed zamknięciem laboratorium, można przechować
w temp. 4ºC do nastÄ™pnego dnia, do momentu otwarcia pracowni
" MATERIAA
NIE DO ZAAKCEPTOWANIA!:
Materiał w formalinie lub innym płynie konserwującym
POPA
UCZYNY ŻOA

DKOWE
" Wielkość próby:
" Przechowywanie i transport
üðOptymalna: 50 ml
üðMinimalna: 5-10 ml
üðdostarczyć do laboratorium
natychmiast po pobraniu - prÄ…tki
" Ilość i częstotliwość pobierania
ulegają zniszczeniu w kwaśnym
prób
środowisku oraz pod wpływem
üðnajlepiej 3, w ciÄ…gu kolejnych dni.
enzymów trawiennych
" Przygotowanie pacjenta
üðPrzed pobraniem pacjent nie
üðGdy jest to niemożliwe -materiaÅ‚
powinien wstawać z łóżka przez 8
zneutralizować przez dodanie
godzin
100mg węglanu sodu.
" Pobieranie
Pojemniki z neutralizatorem
üðsondÄ… żoÅ‚Ä…dkowÄ…
można otrzymać w laboratorium
üðrano,
üðna czczo,
üðTransportować w temperaturze
üðzaraz po przebudzeniu
otoczenia, w odpowiednim
zabezpieczeniu.
üðwprowadzić 100 ml soli fizj.
üðzaaspirować
üðumieÅ›cić w pojemniku
MATERIAA
Y DO DIAGNOZOWANIA GRUy
LICY
POZAPA
UCNEJ
MOCZ
" Wielkość próby
" Optymalnie: cała pierwsza poranna porcja moczu
" Minimalnie: 50 ml, wyjÄ…tkowo <50 ml w przypadku skÄ…pomoczu
" Ilość i częstotliwość pobierania prób:
üð 6 prób w ciÄ…gu kolejnych dni
" Przygotowanie pacjenta i pobranie
üðPo dokÅ‚adnym umyciu narzÄ…dów pÅ‚ciowych i ujÅ›cia cewki moczowej wodÄ…
z mydłem, opłukaniu wodą i wytarciu jednorazowym ręcznikiem lub
papierem toaletowym
üðPacjent nie powinien pić od godziny 18-tej dnia poprzedniego
üðUnikać pobierania moczu w trakcie leczenia antybiotykami o szerokim
spektrum
" Przechowywanie i transport
üðMateriaÅ‚ dostarczyć do 2 godzin od pobrania, ponieważ prÄ…tki mogÄ… zostać
uszkodzone przez kwaśne środowisko moczu, a także może dojść do
przerostu próbki.
MATERIAA
Y DO DIAGNOZOWANIA
GRUy
LICY POZAPA
UCNEJ
PA
YN MÓZGOWO-RDZENIOWY
" Wielkość próby
üð optymalnie: maksymalna możliwa do uzyskania objÄ™tość (materiaÅ‚
skÄ…poprÄ…tkowy!)
üð minimalnie: 5 ml
" Pobieranie
üð Zgodnie z procedurami obowiÄ…zujÄ…cymi przy tego typu zabiegach.
üð Do jaÅ‚owego naczynia, bez żadnych dodatków.
" Przechowywanie i transport
üð Dostarczyć jak najszybciej, najlepiej w ciÄ…gu 1 godziny od pobrania.
üð Transport w temperaturze otoczenia i w odpowiednim zabezpieczeniu.
PA
YNY Z JAM CIAA
A: OPA
UCNOWY, OTRZEWNOWY, OSIERDZIOWY
,STAWOWY
" Wielkość próby
üð Optymalnie: caÅ‚a uzyskana ilość, po oddzieleniu niezbÄ™dnej porcji do
innych badań
üð Minimalnie: 10-15 ml
MATERIAA
Y DO DIAGNOZOWANIA
GRUy
LICY POZAPA
UCNEJ
W
ZA
Y CHA
ONNE, FRAGMENTY TKANEK, WYSKOBINY,
FRAGMENTY KOÅšCI
" Wielkość próby: jeśli jest to możliwe, pobrać i przysłać do badania znaczną
część tkanki; węzeł chłonny najlepiej pobrać w całości
" Pobieranie
üðWybrać fragment tkanki zmieniony chorobotwórczo, serowaty.
üðPobrany materiaÅ‚ umieÅ›cić w jaÅ‚owym pojemniku, bez dodatku żadnych
utrwalaczy, środków konserwujących, soli fizjologicznej lub innych płynów.
üðMateriałów tych nie należy zawijać w gazÄ™ itp.
" Przechowywanie i transport
üðDostarczyć jak najszybciej, najlepiej do 1 godziny od pobrania.
üðTransportować w temperaturze otoczenia i w odpowiednim zabezpieczeniu.
" MATERIAA
NIE DO ZAAKCEPTOWANIA!:
vðMateriaÅ‚ w formalinie lub innym pÅ‚ynie
vðMateriaÅ‚ zawiniÄ™ty w gazÄ™
MATERIAA
Y DO DIAGNOZOWANIA
GRUy
LICY POZAPA
UCNEJ
ZAWARTOÅšCI ROPNI, PUNKTATY, BIOPTATY, MATERIAA

ZE ZMIAN SKÓRNYCH
" Wielkość próby
üð Maksymalna możliwa do uzyskania ilość
" Pobieranie
üð W przypadku zmian skórnych należy pobierać zeskobiny i wycinki skóry.
üð W przypadku owrzodzeÅ„ skórnych, ropni: aspiraty igÅ‚Ä… i strzykawkÄ….
üð MateriaÅ‚y pobierane w ten sposób umieszczać w jaÅ‚owym pojemniku bez żadnych
dodatków.
üð WyjÄ…tkowo, gdy objÄ™tość aspiratu/bioptatu jest bardzo maÅ‚a, można dostarczyć
materiał w strzykawce z zatyczką.
üð Gdy aspiracja i biopsja nie jest możliwa (np. objÄ™tość pÅ‚ynu jest niewystarczajÄ…ca),
dopuszczalne jest pobranie materiału za pomocą wymazówki, a najlepiej kilku
wymazówek; stosować wymazówki suche, bez podłoża transportowego. W
przypadku owrzodzeń pobierać wówczas materiał z brzegu zmiany.
" Przechowywanie i transport
üð Dostarczyć jak najszybciej, najlepiej w ciÄ…gu 1- 2 godzin od pobrania.
üð Transportować w temperaturze otoczenia i w odpowiednim zabezpieczeniu
MATERIAA
Y DO DIAGNOZOWANIA
GRUy
LICY POZAPA
UCNEJ
KREW  chorzy HIV+
" Wielkość próby
üð Optymalnie: 5-7 ml
üð Minimalnie: 3 ml
" Liczba prób
üð co najmniej 2 próbki
" Pobranie
üð Zgodnie z procedurami obowiÄ…zujÄ…cymi przy tego typu zabiegach.
üð Przed pobraniem krwi/szpiku umyć miejsce wkÅ‚ucia wodÄ… i mydÅ‚em, opÅ‚ukać wodÄ…,
a następnie dwukrotnie zdezynfekować skórę oraz korek butelki.
üð MateriaÅ‚ pobrać bezpoÅ›rednio do butelki z podÅ‚ożem do hodowli Podczas
przekłuwania się przez korek butelki zmienić igłę.
" Przechowywanie i transport
üð Dostarczyć jak najszybciej od momentu pobrania. Dopuszcza siÄ™ przechowywanie
butelek z pobranym materiałem do 24 godzin w temperaturze pokojowej
üð Transport w temperaturze otoczenia
" MATERIAA
NIE DO ZAAKCEPTOWANIA!
vðKrew pobrana do probówki lub innego pojemnika.
Przygotowanie materiału do badań
Ma na celu:
" dekontaminację materiału zawierającego oprócz
prątków naturalną florę bakteryjną
" homogenizacjÄ™
" zagęszczenie
" Odbywa się to dzięki zastosowaniu mieszaniny
N-acetylo-L-cysteiny z NaOH i przez wirowanie.
" Z tak uzyskanego osadu wykonuje siÄ™ badania.
Metody badań mikrobiologicznych
" Bakterioskopia
" Wykrywanie kwasów nukleinowych
" Hodowla
" Identyfikacja
" Lekowrażliwość
Bakterioskopia AFB
Unikalna budowa ściany komórkowej prątków
 duża zawartość kwasów mykolowych, które
mają zdolność łączenia się z niektórymi
barwnikami i tworzenia trwałego związku
nierozpuszczalnego pod wpływem kwasów,
zasad i alkoholi.
Jest to cecha kwasooporności.
Bakterioskopia AFB (1)
1.Metoda Ziehla-Neelsena (Z-N)
" Metoda referencyjna
" Alkoholowy roztwór fuksyny zasadowej
" Odbarwianie kwaśnym alkoholem
" Barwienie tła błękitem metylenowym
" Obserwacja w mikroskopie świetlnym, w
obiektywie immersyjnym
" Czas obserwacji 10 min (200-300 pól widzenia)
Bakterioskopia AFB (2)
2. Bezpośrednia fluorescencja
" Barwniki: auramina, rodamina, oranż akrydyny
" Obserwacja w mikroskopie fluorescencyjnym
w małym powiększeniu
" Metoda skreningowa
" Dodatni wynik musi być potwierdzony Z-N
Bakterioskopia AFB (4)
Zalety
" Badanie tanie
" Badanie szybkie, czas wykonania do 24 h
" Specyficzność  wysoka (ponad 90%)
" Szybka identyfikacja osób obficie prątkujących
Wady
" Czułość  niska (30-60%), prątki widać w mikroskopie przy
ilości 10000 komórek w 1 ml plwociny
" Nie identyfikuje gatunku prÄ…tka
" Nie rozróżnia prątków martwych i żywych
" Mała przydatność do diagnozowania gruz
licy pozapłucnej
Hodowla (1)
" Jest złotym standardem diagnostyki gruz
licy
" Pozwala uzyskać szczep do dalszych badań
" Ma większą czułość niż bakterioskopia, umożliwia
wykrycie prątków obecnych nawet w małych
ilościach w materiałach klinicznych (od 10 do 1000
komórek/ml)
" Dostępne są dwie metody hodowlane: klasyczna
i automatyczna
Hodowla (2)
Metoda klasyczna
" Podłoże stałe Loewensteina-Jensena
i Stonebrincka
" Inkubacja w cieplarce w 37oC do 10 tygodni
" Zazwyczaj wzrost uzyskuje siÄ™ po 4
tygodniach inkubacji
" Hodowle przeglÄ…da siÄ™ raz w tygodniu
" Czułość ok. 50%
Hodowla (3)
Metoda automatyczna MB BacT
" Podłoże płynne Middlebrooka 7H9  zwiększenie czułości
" Inkubacja w aparacie do 6 tygodni
" Wzrost uzyskuje siÄ™ zazwyczaj po kilku  kilkunastu
dniach
" Prątki w wyniku metabolizmu wydzielają CO2, którego
narastające stężenie powoduje zmianę zabarwienia czułego
wskaz
nika kolorymetrycznego, pomiar ten wykonuje
aparat automatycznie i rejestruje komputerowo
Hodowla (4)
" Z dodatniej hodowli należy wykonać preparat,
aby upewnić się, że uzyskano wzrost prątków.
" Pewna część hodowli ulega przerostowi florą
towarzyszÄ…cÄ…. Kontaminacja w przypadku
podłoży stałych wynosi 2-5%, a podłoży płynnych
5-10%.
" Uzyskany szczep poddaje siÄ™ identyfikacji
gatunkowej i badaniu lekowrażliwości
Identyfikacja (1)
Bardzo ważną strukturą chemiczną w ścianie
komórkowej prątków jest dwumykolan
trehalozy, który występuje tylko w prątkach
zjadliwych i determinuje specyficzne ułożenie w
hodowli płynnej komórek prątków należących do
kompleksu M.tuberculosis w formie  wiÄ…zek lub
 warkoczy (cord factor).
Identyfikacja (2)
Metody tradycyjne
" Test niacynowy: dodatni tylko dla M.tuberculosis . Wykonuje
siÄ™ ze  starych hodowli
" Morfologia kolonii: szorstkie, gładkie, śluzowe
" Czas wzrostu: szybki (<7 dni), wolny
" Temperatura wzrostu: 250C, 370C, 420C
" Wytwarzanie barwnika: w ciemności, po naświetleniu  test
fotosyntezy
" Testy biochemiczne
" Czas identyfikacji: 2-6 tygodni
" Możliwe do wykonania w każdym laboratorium prątka
Identyfikacja (3)
Metody nowoczesne
" Test NAP w systemie BACTEC 460 TB  odróżnia
M.tuberculosis od wszystkich pozostałych gatunków
" Sondy genetyczne  dostępne dla M.tuberculosis complex,
M.kansasii, M.avium complex, M.gordone
" HPLC- cieczowa chromatografia wysokowydajna  analiza
wzorów elucyjnych kwasów mykolowych
" Możliwe do wykonania od 1 (genetyka, HPLC) do kilku
dni (NAP)
" Możliwe do wykonania w dobrze wyposażonych
laboratoriach, zatrudniajÄ…cych wysoko wykwalifikowany
personel
Identyfikacja (4) Metody nowoczesne
Lekooporność prątków (1)
" Oporność pierwotna -
Podstawowe leki
stwierdzona przed włączeniem
leczenia przeciwprÄ…tkowego
przeciwprÄ…tkowe
" Oporność wtórna  powstała w
trakcie leczenia
INH  izoniazyd
przeciwprÄ…tkowego
SM  streptomycyna
" Oporność wielolekowa (MDR) 
RMP - rifampicyna
na co najmniej dwa leki w tym
EMB - etambutol
INH i RMP
PZA -pyrazynamid
" Oporność naturalna  MOTT są
zazwyczaj oporne na większość
leków przeciwprątkowych
Próba tuberkulinowa
" Próba tuberkulinowa jest jedną z metod diagnostycznych
gruz
licy wieku rozwojowego, jak również testem
sprawdzajÄ…cym stan alergii tuberkulinowej przed planowanym
szczepieniem przypominajÄ…cym.
" W krajach, w których nie ma obowiązkowych szczepień BCG,
próba tuberkulinowa stanowi test epidemiologiczny do
kontroli rozpowszechnienia zakażenia prątkiem gruz
licy.
Próba tuberkulinowa
" W czasie wykonywania w Poradni prób tuberkulinowych
cały sprzęt należy zgromadzić na oddzielnej, specjalnie
oznakowanej (OT) tacy, na której dodatkowo powinien się
znajdować ciemny kubek do nakrycia fiolki z tuberkuliną,
wata i spirytus do odkażania.
Próba tuberkulinowa
" Odczytanie próby
" Wynik próby należy odczytać po 72 godzinach
(3 doby) od wstrzyknięcia tuberkuliny.
" SpecjalnÄ… przez
roczystą linijką z dokładną, milimetrową
podziałką trzeba zmierzyć poprzeczną do długiej osi
przedramienia średnicę nacieku (stwardnienia), delikatnie
zaznaczajÄ…c granicÄ™ nacieku opuszkÄ… palca.
" W ocenie odczynu nie należy uwzględniać obrzęku ani
zaczerwienienia.
Próba tuberkulinowa
" W diagnostyce gruz
licy określamy również
typ nacieku według skali Edwardsa i Palmera
" typ I - naciek spoisty, dobrze wyczuwalny
i wyraz
nie odgraniczony od otoczenia;
" typ IV - naciek rozlany, mało spoisty,
o trudnych do oznaczenia granicach;
" typ II i III - odczyny pośrednie.
Próba tuberkulinowa
" Odczyn wysiękowy (pęcherzowy) charakteryzujący się
obecnością na szczycie nacieku jednego większego lub kilku
niewielkich pęcherzyków wypełnionych płynem surowiczym,
przemawia za pozakaz
nym charakterem odczynu
Szczepienie BCG
" Szczepienia BCG sÄ… w Polsce obowiÄ…zkowe i wykonywane
zgodnie z kalendarzem szczepień, zatwierdzanym corocznie
przez Głównego Inspektora Sanitarnego.
" Szczepionka BCG zawiera żywy, hodowany w specjalnych
warunkach, zmutowany prątek bydlęcy, pozbawiony działania
chorobotwórczego (zachowujący jedynie minimalną
zjadliwość), ale w pełni zachowujący swe właściwości
antygenowe i alergizujÄ…ce.
" Szczepionka jest preparatem liofilizowanym, powstałym
w wyniku zamrożenia, a następnie wysuszenia w warunkach
wysokiej próżni.
Szczepienie BCG
" Obecnie przeciwko gruz
licy szczepi siÄ™ noworodki po
urodzeniu jednoczasowo ze szczepieniem przeciwko WZW
typu B, a następnie wykonuje się szczepienia
przypominajÄ…ce:
" w wieku 11-13 miesięcy, jeśli u dziecka nie stwierdza się
blizny poszczepiennej lub jej średnica jest mniejsza od 3 mm;
" u dzieci rozpoczynajÄ…cych naukÄ™ w szkole podstawowej
(7. rż.), nie wykonując przed szczepieniem próby
tuberkulinowej (z wyjÄ…tkiem dzieci z kontaktu
z chorym na gruz
licÄ™);
" u dzieci w wieku 12 lat i młodzieży w wieku 18 lat, u których
wynik próby tuberkulinowej jest ujemny.