II. MIKROEKONOMIA oraz EKONOMIKA PRZEDSI
BIORSTWA
1. DECYZJE PRODUKCYJNE W WARUNKACH WYST
POWANIA
STRATY W KRÓTKIM OKRESIE CZASU.
Przedsiębiorstwo ustala wielkość swojej produkcji na poziomie Q1, przy którym krótkookresowy koszt
krańcowy jest równy utargowi krańcowemu (MC=MR). Następnie sprawdza, czy podjęcie produkcji ma sens z
ekonomicznego punktu widzenia. Jeżeli cena produktu jest wyższa od krótkookresowych przeciętnych kosztów
całkowitych (ATC), to wolumen produkcji wynosi Q1, a przedsiębiorstwo osiąga zyski. Jeżeli cena ustali się na
poziomie między ATC (krótkookresowe przeciętne Kc) a AVC (krótkookresowe przeciętne kz),
przedsiębiorstwo ponosi wprawdzie straty, ale częściowo pokrywa swoje koszty stałe. Produkcja powinna więc
zostać utrzymana na poziomie Q1. Natomiast w sytuacji, gdy cena spadnie poniżej AVC, produkcja powinna
wynosić zero. Przy tej cenie przedsiębiorstwo nie jest w stanie pokryć nawet swoich kosztów zmiennych.
Przy wielkości Q1 przedsiębiorstwo osiąga maksymalny zysk lub minimalne straty. Jeżeli cena sprzedaży
pokrywa przeciętne koszty całkowite , to przedsiębiorstwo osiąga w krótkim okresie zysk i produkuje Q1. Jeśli
cena nie pokrywa kosztów to w długim okresie taka sytuacja oznacza konieczność podjęcia decyzji o likwidacji
przedsiębiorstwa, ale w krótkim okresie jest inaczej. Nawet przy produkcji równej zeru przedsiębiorstwo musi
w krótkim okresie pokryć koszty stałe. Zatem istotne jest, czy straty są większe przy produkcji Q1 , czy przy
produkcji wynoszącej 0. Jeżeli suma przychodów przewyższa koszty zmienne, to przedsiębiorstwo zarabia na
pokrycie części swoich kosztów ogólnych. Dlatego też będzie wytwarzać ilość Q1 pod warunkiem, że
przychody są wyższe od kosztów zmiennych, mimo że ta wielkość produkcji oznacza pewne straty.
Przedsiębiorstwo produkuje więc Q1, jeżeli cena jest wyższa od krótkookresowych przeciętnych kosztów
zmiennych. W przeciwnym wypadku jego produkcja jest równa zeru.
Koszt
Produkcja
Warunek krańcowy Warunki krańcowe Czy warto produkować
Decyzje krótkookresowe Wybierz poziom produkcji, przy Produkuj na tym poziomie, jeżeli P>AVC.
którym MR=MC Jeżeli P jest niższa nie produkuj
2. RÓŻNICE POMI
DZY DOCHODEM KRAC
COWYM W WARUNKACH RYNKU DOSKONALE
KONKURENCYJNEGO ORAZ RYNKU MONOPOLISTYCZNEGO
Utarg krańcowy (MR) jest to wzrost utargu całkowitego, spowodowany zwiększeniem produkcji o jednostkę.
Zyski osiągają maksimum przy produkcji dla której utarg krańcowy jest równy kosztowi krańcowemu
(MR=MC). Analiza przychodu krańcowego z kosztem krańcowym, związanych z wytworzeniem dodatkowej
jednostki produktu, pozwala zbadać, w jaki sposób wzrost produkcji o jednostkę wpłynie na poziom zysku.
Rynek doskonale konkurencyjny to taki rynek na którym, zarówno sprzedający jak i kupujący uznają że ich
działania nie wpływają na poziom ceny rynkowej.
Cechy konkurencji doskonałej:
- po stronie podażowej i popytowej rynku występuje bardzo wiele jednostek,
-  wypadnięcie z części podażowej jakiegokolwiek producenta nie powoduje zmiany ceny na rynku,
- zwiększając swoją sprzedaż przedsiębiorstwo nie powoduje spadku cen występujących na rynku,
- przychód krańcowy ze sprzedaży jest równy uzyskanej cenie,
MR(utarg krańcowy) = P(cena)
Przedsiębiorstwo działające w ramach tej struktury rynku napotyka poziomą krzywą popytu. W warunkach
wolnej konkurencji nie spowoduje ono spadku ceny, gdy sprzeda więcej jednostek swego produktu.
Natomiast monopolista, czyli jedyny sprzedawca lub jedyny potencjalny sprzedawca dobra w danej gałęzi ,
wyznacza cenę dobra (może manipulować sprzedażą i ceną).Utarg całkowity monopolu nie wzrasta
proporcjonalnie do ilości sprzedanego dobra, jak to jest w czystej konkurencji. Chcąc zwiększyć sprzedaż,
monopolista musi się liczyć z koniecznością obniżenia ceny.
Sytuacją ogólną dla monopolu jest to że cena jest wyższa od dochodu krańcowego oraz kosztu krańcowego.
Dzieje się tak, ponieważ dochód krańcowy jest zawsze niższy od ceny (opadająca krzywa popytu), a że
największy zysk jest w sytuacji kiedy koszt krańcowy równy jest dochodowi krańcowemu, więc koszt krańcowy
jest także niższy od ceny.
Różnica pomiędzy modelem konkurencji a monopolem polega na tym, że w tym drugim przypadku dochód
krańcowy przestaje być tożsamy z ceną towaru. W związku z tym, że w przypadku monopolu dochód
krańcowy producenta będzie równy dochodowi ze sprzedaży dodatkowej jednostki pomniejszonemu o
utracone dochody z tytułu niższej ceny
Producent nie wykorzystuje więc w warunkach monopolu wszystkich korzyści ekonomicznych, które mógłby
wykorzystać w warunkach konkurencji doskonałej.
3. BUDOWA FUNKCJI PRODUKCJI WEDA
UG COBBA-DOUGLASA.
Funkcja produkcji- przedstawia zależność między wielkością zużytych czynników produkcji a osiągniętym
efektem w postaci wytworzonej produkcji.
Najczęściej wykorzystywana jest funkcja Cooba-Douglasa, która przedstawia się następująco:
eð
1 2
Q =ð að0 ×ð Kað ×ð Lað ×ð10
Gdzie:
Q- produkcja, K- kapitał, L- zatrudnienie,
µ  zakłócenia loswe, að að , að  dodatnie parametry.
0, 1 2
Funkcja produkcji Cobba- Douglasa jest stosowana w praktyce gdyż jej postać analityczna dopuszcza również
nieliniowe zależności wielkości produkcji od wielkości nakładów.
Analiza funkcji produkcji sprowadza siÄ™ do badania tzw.
charakterystyk:
a) elastyczności produkcji,
b) skali produkcji,
c) produktu całkowitego,
d) produktu przeciętnego,
e) produktu krańcowego,
f) krańcowej stopy substytucji czynników produkcji.
Ad a). Efekt elastyczności produkcji
Elastyczność produkcji względem kapitału informuje o ile wzrośnie wielkość produkcji, jeśli kapitał wzrośnie o
1%.
Elastyczność produkcji względem zatrudnienia informuje o ile wzrośnie wielkość produkcji, jeśli zatrudnienie
wzrośnie o 1%.
Ad b). Efekt skali produkcji - informuje o ile wzrośnie wielkość produkcji, jeśli wartość obu czynników produkcji
wzrośnie o 1%.
Ad c). Efekt produktu całkowitego - informuje o tym, jaka jest wartość produkcji przy danych nakładach obu
czynników produkcji.
Ad d). Efekt produktu przeciętnego- informuje o tym, jaka wartość produkcji przypada na jedną jednostkę
danego czynnika produkcji:
- produkt przeciętny względem kapitału
Qc
Q(P)K =ð
K
- produkt przeciętny względem zatrudnienia
Qc
Q(P)L =ð
L
Ad e). Efekt produktu krańcowego - informuje o ile wzrośnie wielkość produkcji, jeśli dany nakład czynnika
produkcji wzrośnie o jedną jednostkę:
- produkt krańcowy względem kapitału
1 2
Q(K )K =ð að0 ×ðað1Kað -ð1Lað
-produkt krańcowy względem zatrudnienia
1 2
Q(K )L =ð að0 ×ðað2Kað Lað -ð1
Ad f). Efekt krańcowej stopy substytucji - oznacza jaką ilością nakładów jednego czynnika produkcji można
zastąpić drugi czynnik bez zmian poziomu produkcji:
-krańcowa stopa substytucji nakładów pracy przez nakłady kapitałowe
að2
KSL / K =ð KL-ð1
að1
-krańcowa stopa substytucji nakładów kapitałowych przez nakłady pracy
að1
KSK / L =ð LK-ð1
að2
4. UDOWODNIĆ NIEZASADNOŚĆ EKONOMICZN

DZIAA
ANIA W ZMOWIE CENOWEJ.
Zmowa cenowa  porozumienie przedsiębiorstw na pewnym rynku dotyczące poziomu cen, mające na celu
uniknięcie wzajemnej konkurencji. W szerszym kontekście zmową nazywa się sytuację, w której dwa lub
większa liczba przedsiębiorstw wspólnie ustalają ceny lub wielkości produkcji, dokonują podziału rynku lub
wspólnie podejmują decyzje handlowe. Grupę przedsiębiorstw, które działają w zmowie cenowej nazywa
siÄ™ kartel, syndykat, trust, koncern, konglomerat, czy holding.
Jeżeli oligopoliści umawiają się, że będą produkować tyle samo co monopol, występuje zmowa
monopolistyczna. Po ustaleniu wielkości produkcji całej gałęzi należy wynegocjować sposób podziału produkcji
i zysków między poszczególne firmy. Trudno jednak powstrzymać pojedyncze przedsiębiorstwo od łamania
zawartego porozumienia. Jeżeli jedno z przedsiębiorstw zwiększy produkcję, nie trzymając się ustalonej ceny
to jego zyski wzrosną, bo utarg krańcowy przewyższa koszt krańcowy. Jednak zyski te powstają kosztem
partnerów zmowy. Produkcja gałęzi jest teraz większa niż wcześniej ustalona, zyski całkowite są niższe i inne
firmy na tym tracą. Oligopoliści są zatem rozdarci między dążeniem do zmowy, pozwalającej zmaksymalizować
łączne zyski, a pokusą konkurowania w nadziei na zwiększenie, kosztem konkurentów, własnego udziału w
rynku i swoich zysków. Gdyby jednak wszystkie przedsiębiorstwa podjęły rywalizację, wówczas suma zysków
zmniejszyłaby się i sytuacja każdego z nich pogorszyłaby się. Zmowa jest o wiele trudniejsza wtedy, kiedy w
gałęzi działa wielu producentów, produkt nie jest standaryzowany, a popyt i koszty zmieniają się gwałtownie.
Gdy zmowa nie występuje, krzywa popytu na wyroby każdego producenta zależy od reakcji konkurentów.
Poszczególni producenci muszą odgadywać, co zrobią ich konkurenci.
Praktyki przedsiębiorców, które w sztuczny sposób zmieniają stosunki panujące na rynku, mogą prowadzić do
zaburzenia konkurencyjnej rywalizacji. Stąd też jedna z podstawowych zasad prawa konkurencji stanowi, że
zakazane są porozumienia, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w
inny sposób konkurencji na rynku. Najczęściej jest tak, że przedsiębiorca zastrzega w porozumieniu ze
sprzedawcami cenę minimalną towarów. Szczególna szkodliwość takich porozumień polega na tym, że w
sposób bezpośredni pozbawiają one konsumentów możliwości zakupu towaru lub usługi po cenie niższej niż ta
ustalona niezgodnie z prawem.
Przedsiębiorcy będący stronami takiego porozumienia nie muszą wtedy zabiegać o kontrahentów, np. wyższą
jakością produktów czy przez obniżanie cen, co jest naturalne na rynku konkurencji. Dodatkowo zawarcie
porozumienia z reguły prowadzi do ustalenia cen na poziomie wyższym od rynkowego.
5. ZASADA POSZUKIWANIA POZIOMU PRODUKCJI O MINIMALNYM
KOSZCIE JEDNOSTKOWYM W WARUNKACH DA
UGIEGO OKRESU CZASU.
Przedsiębiorstwo maksymalizujące zysk dąży do ustalenia takiej wielkości produkcji, przy której koszty osiągną
poziom najniższy z możliwych. Gdyby tak nie było i istniałaby możliwość utrzymania wielkości produkcji na tym
samym poziomie przy niższych kosztach , oznaczałby to, iż przedsiębiorstwo jest w stanie jeszcze powiększyć
swoje zyski. Zatem przedsiębiorstwo dążące do maksymalizacji zysku musi wytwarzać swoją produkcję przy
najniższych kosztach.
LAC- długookresowy koszt przeciętny, LMC - długookresowy koszt krańcowy
Koszty przeciętne spadają, gdy koszty
krańcowe są mniejsze od kosztów
przeciętnych oraz rosną, gdy koszty
krańcowe są większe od kosztów
przeciętnych . Koszty przeciętne
(jednostkowe) osiÄ…gajÄ… minimum dla
rozmiarów produkcji (Q1), przy których
krzywa kosztów przeciętnych przecina
krzywą kosztów krańcowych.
W długim okresie przedsiębiorstwo
również wybiera rozmiary produkcji
określone przez punkt przecięcia
krzywej utargu krańcowego i kosztu
krańcowego.
Warunek krańcowy Warunki krańcowe Czy warto produkować
Decyzje Wybierz poziom Produkuj na tym poziomie, jeżeli
długookresowe produkcji, przy którym P>LAC. Jeżeli P jest niższa nie
MR=MC produkuj
6. ÅšRODKI TRWAA
E
Środek trwały jest zaliczany do rzeczowych aktywów trwałych. To składnik aktywów o przewidywanym
okresie użytkowania dłuższym niż jeden rok, kompletny i zdatny do użytku w momencie ich przyjęcia do
eksploatacji, przeznaczony na własne potrzeby jednostki lub oddany do używania innym jednostkom na
podstawie najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.
Klasyfikacja
Kryterium: f. ekonomiczna - podstawowym kryterium jest funkcja ekonomiczna, jaką spełniają w procesie
produkcyjnym lub nieprodukcyjnym:
·ð nieruchomoÅ›ci (budynki, budowle, grunty, melioracje), stwarzajÄ…ce odpowiednie warunki do realizacji
procesów produkcyjnych lub działalności nieprodukcyjnej
·ð Å›rodki pracy (maszyny, urzÄ…dzenia ), którymi oddziaÅ‚uje siÄ™ bezpoÅ›rednio na przedmioty pracy (materiaÅ‚y,
surowce)
·ð Å›rodki transportu, sÅ‚użące do przemieszczania przedmiotów lub osób
·ð inwentarz żywy
Kryterium: f. rodzajowa - usystematyzowany zbiór składników majątku trwałego, służący m.in. do celów
ewidencyjnych, ustalania stawek, odpisów amort., badań statystycznych. Zastosowano w klasyfikacji 3
szczeble podziału. Pierwszy wyodrębnia 10 grup:
·ð Gr.0  grunty
·ð Gr.1  budynki i lokale, spółdzielcze wÅ‚asnoÅ›ciowe prawo do lokalu mieszkalnego lub do lokalu użytkowego
·ð Gr.2  obiekty inżynierii lÄ…dowej i wodnej
·ð Gr.3  kotÅ‚y i maszyny energetyczne
·ð Gr.4  maszyny, urzÄ…dzenia i aparaty ogólnego zastosowania
·ð Gr.5  specjalistyczne maszyny i urzÄ…dzenia
·ð Gr.6  urzÄ…dzenia techniczne
·ð Gr.7  Å›rodki transportu
·ð Gr.8  narzÄ™dzia, przyrzÄ…dy, ruchomoÅ›ci, wyposażenie
·ð Gr.9  inwentarz żywy
- drugi szczebel dzieli każdą grupę na podgrupy. Podgrupom nadano symbole 2-cyfrowe. Na trzecim szczeblu
podziału każda podgrupa została podzielona na rodzaje środków trwałych o oznaczeniu 3-cyfrowym.
Rodzaje zużycia środków trwałych:
-techniczne- następuje w wyniku fizycznego zużywania się poszczególnych części, elementów śr. trwałego
- technologiczne- wynika z ciągłego postępu nauki i techniki
-ekonomiczne- określa amortyzacja, jest ona związana z utratą wartości śr. trwałych wynikającą z potrącania
wartości jego zużycia z tzw. umorzenia.
-losowe- następuje w wyniku nieszczęśliwych zdarzeń losowych.
Wykorzystanie śr. trwałych określa się głównie dla środków biorących bezpośredni udział w procesach
produkcyjnych i oznacza ono problem możliwie max ich wykorzystania. Można wyróżnić wykorzystanie śr.
trwałych :
Ekstensywne:
Tk  const., czas kalendarzowy (8760h); Te  rzecz. czas wykorzystania śr trwałego
Intensywne:
Qe  wydajność efektywna śr. trwałego; Qk  wydajność konstrukcyjna
Integralne:
Wycena śr. trwałych może odbywać się wg kryteriów: ceny zakupu, ceny nabycia, kosztu wytworzenia,
wartości rynkowej, wartości godziwej.
7. WSKAy
NIKI FINANSOWE
Wskaz
niki finansowe można ująć w następujących 4 grupach:
1. WSKAy
NIK PA
YNNOÅšCI FINANSOWEJ
1. Wskaz
nik Bieżącej Płynności Finansowej (BPF)
BPF = <1,2; 2,0>
Mierzy zdolność przedsiębiorstwa do spłaty krótk. zobowiązań bez konieczności upłynnienia części
aktywów trwałych.
2. Wskaz
nik Szybkiej Płynności Finansowej (SZPF)
SZPF= <1,0;1,2>
Mierzy zdolność przedsiębiorstwa do realizacji krótk. Zobowiązań finansowych aktywami o dużej płynności.
2. WSKAy
NIKI SPRAWNOÅšCI DZIAA
ANIA
1. Wskaz
nik Obrotu Zapasami (OZ)
OZ=
Oznacza ila razy w ciągu roku zapasy zostały przekształcone w sprzedane wyroby gotowe.
2. Wskaz
nik Obrotu Aktywami (OA)
OA=
Mierzy zdolność aktywów przedsiębiorstwa do generowania sprzedaży.Im wyższy OA tym lepiej.
3. Wskaz
nik Ściągania Należności (ŚN)
ÅšN=
Określa liczbę dni, w ciągu których następuje wywiązanie się odbiorców z zobowiązań finansowych. Im
niższy poziom ŚN tym lepiej.
4. Wskaz
nik Operatywności (OP)
OP= <0,5;0,9>
Określa aktywność przedsiębiorstwa w wykorzystaniu posiadanych śr. gospodarczych.
3. WSKAy
NIKI ZADA
UŻENIA
1. Wskaz
nik Zadłużenia Aktywów (ZA)
ZA=
Informuje jaki udział w całych aktywach stanowi zadłużenie tzn. jest on miarą ryzyka działalności gosp.
przedsiębiorstwa. Im niższy ZA tym stopień zadłużenia przeds. jest mniejszy.
2. Wskaz
nik Zadłużenia Kapitału (ZK)
ZK=
Przedstawia relację miedzy środkami obcymi a własnymi. ZK powinno być mniejsze niż 0,5.
 3. Wskaz
nik Pokrycia Spłaty Długów (PSD)
PSD=
Określa zdolność przeds. do spłaty zobowiązań finansowych z tytułu zaciągniętych pożyczek. PSD powinno
być większe niż 1.
4. WSKAy
NIKI RENTOWNOÅšCI ( ZYSKOWNOÅšCI)
1. Wskaz
nik Rentowności Aktywów (ROI)
ROI = · 100%
Określa zdolność aktywów do generowania zysku czyli efektywności zarządzania aktywami.
2. Wskaz
nik Rentowności Kapitału Własnego (ROE)
ROE= · 100%
Mierzy zdolności kap. własnego do tworzenia zysku, umożliwia określenie bieżącej kondycji oraz możliwości
potencjalnego rozwoju przedsiębiorstwa.
3. Wskaz
nik Rentowności Sprzedaży (ROS)
ROS= · 100%
Określa zdolność przeds. do generowania zysku przez sprzedaż a zatem mierzy zależność między zyskiem a a
wartością sprzedaży.
8. SYSTEMATYKA INWESTYCJI
Inwestycje- nakłady rzeczowe (środki płatnicze) oraz nakłady osobowe (wynagrodzenia), mające na celu
stworzenie nowych , powiększenie lub modernizację środków trwałych.
Podział:
1. Ze względu na przeznaczenie:
" produkcyjne, realizowane w działach produkcji materialnej
" nieprodukcyjne, realizowane w działach poza sferą produkcji materialnej (nauka, oświata,kultura)
2. Ze względu na szczebel podjęcia decyzji inwest.:
" scentralizowane  podejmowane przez najwyższy organ władzy ustawodawczej Radę Ministrów bądz

Sejm, sÄ… to inwestycje strategiczne
" zdecentralizowane  inwestycje podejmowane przez podmioty gospodarcze, przeds., oraz terenowe
(przez gminy)
3. Ze względu na rodzaj ponoszonych nakładów:
" roboty budowlano-montażowe
" zakup maszyn i urządzeń
" inne nakłady np. na dokumentację projektową
4. Z praktycznego punktu widzenia przedsiębiorstwa istotne znaczenie ma podział na:
" finansowe (akcje, obligacje, lokaty, udziały)
" rzeczowe (nowe, rozwojowe, modernizacyjne, odtworzeniowe)
" materialne (licencje, wynalazki, patenty, znaki towarowe)
5. Kryterium oceny rzeczowej:
" rozwojowe w istniejących przedsiębiorstwach (rozbudowa lub generalnej modernizacji całego przeds. lub
poszczególnych zakładów)
" odtworzeniowo-modernizacyjne (wymiana zużytych lub przestarzałych maszyn i urządzeń, wprowadzenie
postępu technolog., poprawa warunków pracy)
" rozwojowe polegające na budowie nowych firm ( budowa nowych przedsiębiorstw jedno lub wielo
zakładowych, filii, nowych wydziałów produkcji podst. w celu wytworzenia nowych produktów)
" pozostałe (socjalne, sportowe)
6. Kryterium celu:
" inwest. podstawowe- zalicza się obiekty podstawowe w których odbywa się zasadniczy proces
produkcyjny np. kopalnie, budowle do przeróbki kopalin użytecznych.
" inwest. towarzyszące- obiekty pomocnicze, usługowe, socjalno-bytowe, które łączą inw. Podstawową z
całą infrastrukturą zewnętrzną np. mosty, linie wysokiego napięcia.
" inwest. wspólne - obiekty pomocnicze, usługowe, socjalno-bytowe, wykorzystywane przez dwa lub kilka
przeds. przeznaczone do wspólnego użytkowania.
" inwest. współzależne- podejmowane przez odbiorców i dostawców przeds. realizującego inwestycje
podstawowe.
7. z
ródło finansowania:
" dotowane  z budżetu państwa, ze środków UE,
" kredytowane  ich finansowanie jest pokrywane zwrotnym kredytem, konieczność spłaty kredytu obliguje
" inwestora do optymalnego planowania realizacji inwestycji,
" samofinansujące- finansowane ze środków własnych (zysk netto, fundusz amortyzacyjny)
9. SKA
ADNIKI WYNAGRODZENIA PRACOWNIKA
Wynagrodzenie pracownika jest ekwiwalentem za świadczoną przez pracownika pracę na rzecz pracodawcy.
Wyróżnia się wynagrodzenie brutto, będące sumą wszystkich składników płacowych pracownika, oraz
wynagrodzenie netto, jakie otrzymuje pracownik po potrąceniach obligatoryjnych i dobrowolnych (składek na
ubezpieczenia.)
W strukturze wynagrodzenia pracownika można wyróżnić składniki:
" obligatoryjne " fakultatywne
- wynagrodzenie zasadnicze - premia uznaniowa
- dodatki funkcyjne - dodatek stażowy (za wysługę lat)
- premia regulaminowa - dodatek zmianowy (za 2 i 3 zmiane)
- dodatek za pracÄ™ w godz. nadliczbowych - dodatek za pracÄ™ w warunkach niebezpiecznych
- dodatek za pracę w niedzielę i święta - deputaty
- dodatek za pracÄ™ w porze nocnej (21-7)
- wynagrodzenie za czas przestoju
- wynagrodzenie za czas dyżuru
Pozapłacowe świadczenia pracodawców na rzecz pracowników:
1) Świadczenia zawarte w systemie wynagrodzeń (dodatki stażowe, nagrody jubileuszowe, gratyfikowane)
2) Kompensaty (samochód służbowy, telefon kom., ubranie służbowe, fundusz reprezentacyjny)
3) Dochody pozapłacowe (możliwość zakupu produktów firmy po preferencyjnych cenach, usługi zdrowotne)
4) Świadczenia na rzecz rozwoju pracowników (szkolenia, udział w kosztach kształcenia-delegacje )
5) Świadczenia socjalne (prowadzenie przedszkoli, ośrodków zdrowia, dofinansowanie do wczasów
pracownika, zapomogi)
10. SPRAWOZDANIE FINANSOWE PRZEDSI
BIORSTWA
Celem sprawozdania finansowego jest dostarczenie inf. o systemie finansowym przedsiębiorstwa.
Opracowuje się go na podstawie ewidencji księgowej oraz kalkulacji. SF sporządza się na dzień zamknięcia
ksiąg rachunkowych oraz na dzień bilansowy (kończący rok obrotowy, poprzedzający zmianę formy org.
prawnej przeds., postawienia przeds. w stan likwidacji, zakończenia działalności przeds.).
SPRAWOZDANIE FINANSOWE SKA
ADA SI
Z:
1. Bilansu
- jest dwustronnym zestawieniem, zawierającym informacje o stanie majątku i kapitałów oraz sytuacji
materialnej organizacji, w którym po lewej stronie znajduje się majątek (aktywa), a po prawej kapitały
(pasywa).
AKTYWA: PASYWA:
Majątek trwały: Kapitały własne:
- rzeczowy maj tek trwa y -powierzone ( kapita wsp lnik w w sp. z o.o.,
- warto ci niematerialne i prawne za o ycielski, udzia owy)
- finansowy m. trwa y -samofinansowania (fundusz przedsi biorstwa,
- nale no ci d ugoterminowe kapita zapasowy, kapita rezerwowy)
Majątek obrotowy: Kapitały obce:
- zapasy -po yczki
- nale no ci i roszczenia -kredyty
- pap. warto ciowe przeznaczone do obrotu -zobowi zania wobec dostawc w
- r. pieni ne -zobowi zania publiczno-prawne
2. Rachunku zysków i strat  jest zestawianiem przychodów ze sprzedaży i kosztów uzyskania przychodu oraz
przedstawia zyski (straty) uzyskiwane z różnych rodzajów form działalności przeds. Rachunek ten może byś
sporządzony w układzie porównawczym lub kalkulacyjnym. Na podstawie analizy rachunku zysków i strat
można określić w jakim stopniu wynik finansowy przeds. (zysk,strata) zależy od działalności operacyjnej a w
jakim stopniu jest uwarunkowany przez przychody i koszty finansowe, a także sytuacje nadzwyczajne oraz
obciążenie podatkiem dochodowym.
3. Rachunku przepływów pieniężnych (cash-flow)  jego celem jest ustalenie zmian jakie nastąpiły w stanie
śr. pieniężnych oraz określenie na ile wynikały one z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej.
Rachunek przepływów pieniężnych może być sporządzany metodą bezpośrednią i pośrednią.
Przedsiębiorstwa objęte obowiązkiem badania i ogłaszania rocznych sprawozdań finansowych, sporządzają
rachunek z przepływów środków pieniężnych. Są to przedsiębiorstwa, które w poprzednim roku obrotowym
osiągnęły lub przekroczyły granicę dwóch z trzech wielkości:
1  średnioroczne zatrudnienie 50 pracowników.
2  suma aktywów bilansu na koniec roku, stanowi równowartość w walucie polskiej 2,5 mln euro.
3  przychód netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy przekracza
równowartość w walucie polskiej 5 mln euro.
Przepływy środków pieniężnych dzieli się na przepływy z działalności:
a) operacyjnej  obejmuje czynności przedsiębiorstwa związane z zakupem środków produkcji oraz sprzedażą
wyrobów, towarów, usług.
b) inwestycyjnej  dotyczy zakupu składników majątku trwałego przedsiębiorstwa.
c) finansowej  wiąże się z operacjami, które prowadzą na zmian wielkości i struktury kapitałów w
przedsiębiorstwie.
4. Sprawozdania z działalności zarządu- celem jego jest przedstawienie przebiegu działalności przeds. dla
dokonania właściwej oceny jego aktualnej i przyszłej sytuacji gospodarczej oraz finansowej. Zawiera np. inf.
dotyczące: ważniejszych zdarzeń inwestycyjnych które nastąpiły w roku obrotowym lub są przewidywane w
roku następnym, ważniejszych osiągnięć w dziedzinie badań i rozwoju, aktualnej i przewidywanej sytuacji
finansowej przeds.
5. Informacji dodatkowej- musi zawierać dane i objaśnienia niezbędne do tego aby sprawozdanie finansowe
rzetelnie i jasno przedstawiało sytuacje majątkową i finansową przeds. w szczególności powinna ona
obejmować: wprowadzenie do sprawozdania finansowego ( zawiera: inf. identyfikujące przeds., czas trwania
działalności, okres objęty sprawozdaniem finansowym, przyjęte zasady rachunkowości) oraz dodatkowe inf. i
objaśnienia ( zawiera :wyjaśnienia do bilansu, wyjaśnienia do rachunku zysku i strat, wyjaśnienia do
zestawienia zmian w kapitale oraz rachunku przepływów pieniężnych, proponowany udział zysku netto,
podstawowe inf. o pracownikach i organach przeds., inne istotne dla zrozumienia spraw finansowych
informacje)
________________________________________________________________________
RZiS - wersja porównawcza RZiS - wersja kalkulacyjna