MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
__________________________________________________________________________________
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
Sygn. Logis. 5/2011
INSTRUKCJA SA
UŻBY
INŻYNIERYJNO  LOTNICZEJ
LOTNICTWA SIA
ZBROJNYCH RP
BYDGOSZCZ
___________________________________________________________________
2011
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
MINISTER OBRONY NARODOWEJ
DECYZJA Nr 271/MON
MINISTRA OBRONY NARODOWEJ
z dnia 14 lipca 2011 r.
w sprawie wprowadzenia do użytku w lotnictwie Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej  Instrukcji służby inżynieryjno-lotniczej lotnictwa Sił
Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej .
Na podstawie ż 2 ust. 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1996 r.
w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Obrony Narodowej (Dz. U.
Nr 94, poz. 426), w celu dostosowania przepisów normujących wykonywanie lotów
oraz zasady działania służby inżynieryjno-lotniczej w lotnictwie Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej do postanowień ustawy z dnia 3 lipca 2002 r.
Prawo lotnicze (Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696, z póz
n. zm.) ustala się co
następuje:
1. Wprowadza się do użytku w lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
 Instrukcję służby inżynieryjno-lotniczej lotnictwa Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej
Polskiej , stanowiącą załącznik do decyzji.
2. Traci moc zarządzenie nr 100 Dowódcy Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej
wprowadzające do użytku w lotnictwie Sił Zbrojnych RP  Instrukcję służby
inżynieryjno-lotniczej. Część I. , sygn. WLOP 21/90.
3. Decyzja wchodzi w życie 14 dni od dnia ogłoszenia.
MINISTER OBRONY NARODOWEJ
/ - /
Bogdan KLICH
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 2 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
Spis treści
Spis treści & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .& & & & & 3
Wykaz skrótów & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .. 5
Definicje podstawowych terminów & & & & & & & & & & & & & & ............. 8
Rozdział 1. Przepisy ogólne & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..& 12
ż 1. Cel i zadania służby inżynieryjno-lotniczej & & & & & & & & & & & 13
ż 2. Główny Inżynier Wojsk Lotniczych & & & & & & ...& & & & & & & .... 14
ż 3. Kierowanie działalnością służby inżynieryjno-lotniczej & & & ...... 16
Rozdział 2. Gotowość sprzętu lotniczego
ż 4. Resurs sprzętu lotniczego & & & & & & & & & & & & & & & & & & & . 17
ż 5. Zdatność statku powietrznego do lotu & & & & & & & & & & & & & 19
ż 6. Zezwolenie na loty w szczególnych okolicznościach & & & & & .. 20
ż 7. Niezawodność sprzętu lotniczego & & & & & & & & & & & & & & .. 21
Rozdział 3. Obsługiwanie sprzętu lotniczego
ż 8. Zasady bezpieczeństwa podczas pracy na sprzęcie lotniczym.. 24
ż 9. Zasady wyznaczania specjalistów SIL oraz przydzielanie
sprzętu lotniczego do obsługi & & & & & & & & & & & & & & ............. 26
ż 10. Organizacja obsług & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & 28
ż 11. Ogólne zasady wykonywania obsług & & & & & & & & & & ........... 29
ż 12. Obsługi bieżące, okresowe i specjalne & & & & & & & & & ........ 35
ż 13. Obsługi konserwacyjne & & & & & & & & & & & & & & & & .............. 37
ż 14. Przeglądy profilaktyczne & & & & & & & & & & & & & & & .............. 39
ż 15. Przeglądy kontrolne & & & & & & & & & & & & & & & & & ................ 39
ż 16. Dni techniczne & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & . 41
ż 17. Loty próbne statków powietrznych & & & & & & & & & & & & & & . 42
Rozdział 4. Wymagania dodatkowe stawiane służbie inżynieryjno-lotniczej
ż 18. Organizacja pracy służby inżynieryjno-lotniczej podczas
przebazowania & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & . 42
Lotnictwo transportowe, śmigłowcowe i morskie & & & & & & &
ż 19. 43
Rozdział 5. Ewidencja i planowanie działalności SIL
Dokumentacja & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..................
ż 20. 45
Planowanie działalności & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
ż 21. 46
Planowanie obsługi statków powietrznych & & & & & & & & & 47
ż 22.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 3 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
Planowanie przeglądu stanu technicznego sprzętu lotniczego
ż 23. 49
Dokumentacja planistyczna & & & & & & & & & & & & & & & & & &
ż 24. 49
Dokumentacja ewidencyjna & & & & & & & & & & & & & & & & & &
ż 25. 52
Zasady prowadzenia dokumentacji pokładowej sprzętu
ż 26.
lotniczego & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .. 52
Zasady prowadzenia dokumentacji pomocniczej SIL & & & & &
ż 27. 54
Rozdział 6. Dokumenty z zakresu sprawozdawczości i meldunków
obowiązujące służbę inżynieryjno-lotniczą
Sprawozdawczość & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
ż 28 55
Rozdział 7. Inżynieryjno-lotnicze zabezpieczenie lotów
Postanowienia ogólne & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
ż 29. 56
Obsługa lotów & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
ż 30. 56
Przygotowanie do lotów & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
ż 31. 59
Grupy specjalne wydzielane do obsługi lotów & & & & & & & & ...
ż 32. 61
Dyżurny Technik Lotniska & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
ż 33. 62
Rozdział 8. Remont
ż 34. Remont sprzętu lotniczego & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
63
Zasady przygotowania i kierowania sprzętu lotniczego do
ż 35.
badań & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .. 64
Utrzymanie i stosowanie narzędzi pomiarowych & & & & & & & .
ż 36. 67
Zasady przydzielania i prowadzenia ewidencji narzędzi & & & ..
ż 37. 69
Rozdział 9. Odbiór i przekazywanie sprzętu lotniczego
Przekazywanie statków powietrznych z jednostki do
ż 38.
jednostki (zakładu) & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & . 69
Odbiór i przelot statków powietrznych z zakładów
ż 39.
produkcyjnych i remontowych & & & & & & & & & & & & & & & & & .. 70
Przekazywanie statków powietrznych wewnątrz jednostki & & .
ż 40. 71
ZAA

CZNIKI
Załącznik nr 1. Wzór świadectwa zdatności & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & 72
Załącznik nr 2. Wniosek o wydanie zezwolenia na loty w szczególnych
okolicznościach & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
74
Załącznik nr 3.
Zezwolenie na loty w szczególnych okolicznościach & & & & & & & & . 76
Załącznik nr 4.
Normy przeglądów kontrolnych sprzętu lotniczego & & & & & & & & & . 77
Załącznik nr 5. Wyposażenie stanowiska DIL & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
80
Załącznik nr 6.
Wyposażenie Stanowiska DTL & & & & & & & & & & & & & & & & & & & . 81
Załącznik nr 7. Podstawowe wymagania i zakres kontroli jakości środków
materiałowo-technicznego zabezpieczenia lotów & & & & & & & & & &
82
Załącznik nr 8. Ewidencja w SIWEsp & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & . 83
WYKAZ ZMIAN
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 4 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
WYKAZ SKRÓTÓW
Użyte w niniejszej instrukcji skróty i oznaczenia mają następujące znaczenie:
ACP analizator czystości paliwa
AKP aparatura kontrolno-pomiarowa/urządzenia pomiarowe
AZP analizator zawodnienia paliwa
BSP bezzałogowy statek powietrzny
BSR bezzałogowy statek rozpoznawczy
COL centralny organ logistyczny
CPPS centralna płaszczyzna postoju statków powietrznych
DIL dyżurny inżynier lotów
DK droga kołowania
DLLC
dyżurny logistyki lotniska czynnego
DOL drogowy odcinek lotniskowy
DT dni techniczne
DTL dyżurny technik lotniska
el eskadra lotnicza
et eskadra techniczna
GB gotowość bojowa
GIWL Główny Inżynier Wojsk Lotniczych
GOL grupa obsługi lotów
GOT grupa obsługi technicznej
IFR skrót oznaczający przepisy wykonywania lotów według wskazań
przyrządów
IOLP instrukcja organizacji lotów próbnych w lotnictwie Sił Zbrojnych RP
ITWL Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 5 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
JZOT jednolity zestaw obsług technicznych
(ang. aircraft scheduled inspection and maintenance instructions)
KBWL komisja badania wypadków lotniczych
kontroler lotniska
Krl TWR
lśb lotnicze środki bojowe
MEL (ang. minimum equipment list) lista wyposażenia minimalnego
MOC sekcja zarządzania eksploatacją (ang. maintenance operations
center)
NO norma obronna
NOSP naziemna obsługa statków powietrznych
OKL obiektywna kontrola lotów
PPS płaszczyzna postoju statków powietrznych
PTL planowa tabela lotów
PTOL planowa tabela obsługi lotów
PWL polowy warsztat lotniczy
RPW rejonowe przedstawicielstwo wojskowe
RSZ rodzaj sił zbrojnych
SIL służba inżynieryjno-lotnicza
SIWEsp system informatycznego wsparcia eksploatacji statków
powietrznych
sp statek powietrzny
STL jednostki Szef Techniki Lotniczej  osoba kierująca techniką lotniczą
w jednostce
śm środki materiałowe
tśm techniczne środki materiałowe
UiSW uzbrojenie i sprzęt wojskowy
URE urządzenia radio-elektroniczne
VFR skrót oznaczający przepisy wykonywania lotów z widocznością
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 6 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
wl warsztat lotniczy
WSGB wyższe stany gotowości bojowej
WZL wojskowe zakłady lotnicze
ZLT zaopatrzenie lotniczo-techniczne
ZO związek organizacyjny
ZPPR zespół przygotowania pocisków rakietowych
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 7 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
DEFINICJE PODSTAWOWYCH TERMINÓW
Wyrażenia użyte w niniejszej instrukcji mają następujące znaczenie:
1) Bezzałogowy statek powietrzny (BSP) jest to statek powietrzny, który nie
przenosi na pokładzie człowieka;
2) Centralny Organ Logistyczny (COL) jest to komórka lub jednostka
organizacyjna resortu obrony narodowej, a także komórka wewnętrzna,
odpowiedzialna za ustalanie procesów eksploatacji oraz szkolenia specjalistów
technicznych dla określonych rodzajów UiSW1;
3) Dokumentacja techniczna jest to zbiór dokumentów (w tym: kart
technologicznych, rysunków technicznych, schematów, dokumentów
opisowych, wykazów, tablic, biuletynów itd.) zawierających informacje
niezbędne do obsługiwania i naprawy danego UiSW (systemu) oraz
uruchomienia etapu produkcji (w tym wdrożenia oraz odbioru);
4) Eksploatacja jest to zespół przedsięwzięć dotyczących użytkowania,
obsługiwania, remontu i przechowywania sprzętu lotniczego zgodnie
z przeznaczeniem;
5) Ewakuacja techniczna jest to wymuszone przemieszczenie niezdatnego do
użycia lub pozostawionego sprawnego sprzętu lotniczego z obszaru
zagrożonego na inne miejsce oraz z położeń nienaturalnych (przewrócenie,
zatopienie, ugrzęz
nięcie) w położenie użytkowe;
6) Dostępność sp
jest to zdolność do realizacji wymaganych zadań lotniczych.
7) Gestor UiSW jest to komórka lub jednostka organizacyjna resortu obrony
narodowej, a także komórka wewnętrzna, odpowiedzialna za kierunki rozwoju
w Siłach Zbrojnych RP oraz organizację procesu wykorzystania bojowego
określonego rodzaju (grupy) UiSW2;
8) Kierowniczy personel SIL są to żołnierze i pracownicy wojska zajmujący
stanowiska związane z dowodzeniem, kierowaniem, zarządzaniem
działalnością SIL;
1
Zgodnie z decyzją Ministra Obrony Narodowej Nr 46/MON z dnia 27 stycznia 2007 r. z póz
. zm.
2
Tamże
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 8 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
9) Lot statku powietrznego to ruch statku powietrznego w przestrzeni
powietrznej liczony od momentu oderwania do momentu zetknięcia się statku
z podłożem;
10) Lot próbny to lot, podczas którego wykonuje się próby w locie. Przez próby
w locie rozumie się zespół działań na ziemi i w powietrzu zmierzających do
uzyskania informacji o przedmiotach prób;
11) Master Minimum Equipment List (MMEL) główny wykaz wyposażenia
minimalnego jest dokumentem zawierającym wykaz wyposażenia, które pod
pewnymi warunkami, może tymczasowo być niesprawne w momencie
rozpoczynania lotu;
12) Minimum Equipment List (MEL) wykaz wyposażenia minimalnego jest to
wykaz pozycji wyposażenia, które mogą nie działać przed wylotem, pod
warunkiem, że przestrzegane są odpowiednie ograniczenia i procedury.
Wyposażenie w sposób oczywisty mające podstawowe znaczenie dla zdatności
do lotu sp, takie jak skrzydła, stery kierunku, klapy, silniki, podwozie itd. nie są
wymieniane i muszą działać w przypadku wszystkich lotów;
13) Naprawa jest to zespół czynności umożliwiających przywrócenie właściwości
użytkowych uszkodzonym ogniwom lub pojedynczym zespołom w wyniku
regeneracji lub wymiany zużytych części;
14) Niesprawność
jest to niezgodność parametrów układu (agregatu) lub elementu
(zespołu) z wymaganiami technicznymi zawartymi w dokumentacji
eksploatacyjnej;
15) Obsługiwanie techniczne jest to zespół przedsięwzięć organizacyjnych
i technicznych, mających na celu zapewnienie bezawaryjnej pracy sprzętu
lotniczego w trakcie użytkowania;
16) Organizator lotów
jest to dowódca pododdziału (oddziału) lotniczego, dowódca
komponentu lotniczego lub osoba wyznaczona przez zarządzającego loty
odpowiedzialna za wszystkie fazy organizacji lotów;
17) Personel służby inżynieryjno-lotniczej są to żołnierze o specjalności
wojskowej inżynieryjno-lotniczej i pracownicy wojska zajmujący stanowiska
związane z obsługą statków powietrznych (sprzętu lotniczego);
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 9 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
18) Planowanie eksploatacji jest to całokształt przedsięwzięć organizacyjnych
przewidzianych do zapewnienia eksploatacji sprzętu lotniczego w celu
wykonania zadań operacyjnych, szkoleniowych, szkoleniowo-produkcyjnych,
zabezpieczenia logistycznego oraz utrzymania jego wymaganej sprawności
technicznej;
19) Przedstawiciel wojskowy jest to pracownik rejonowego przedstawicielstwa
wojskowego, upoważniony do realizacji nadzoru nad czynnościami związanymi
z wyrobem;
20) Rejestrator Lotu jest to urządzenie rejestrujące dane o pracy systemów,
czynności załogi, urządzeń pokładowych oraz rozmów w kabinie, zabudowane
na pokładzie statku powietrznego;
21) Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe (RPW) jest to jednostka
organizacyjna podległa Ministrowi Obrony Narodowej właściwa w zakresie
nadzorowania jakości dostaw uzbrojenia, sprzętu wojskowego, środków
bojowych i technicznych oraz usług remontowych i serwisowych3;
22) Remont jest to zespół przedsięwzięć organizacyjnych i technicznych mających
na celu przywrócenie sprzętu lotniczego do stanu zdatności technicznej;
23) Rozpoznanie techniczne jest to ustalenie stanu jakościowego i ilościowego
sprzętu lotniczego, elementów infrastruktury technicznej oraz stanu ich
najbliższego otoczenia w ramach oceny sytuacji technicznej oraz określenia
sposobów racjonalnego podziału sił i środków ewakuacyjnych, remontowych;
24) Sprzęt lotniczy to statki powietrzne, ich wyposażenie oraz ruchome
i stacjonarne urządzenia, przyrządy pomiarowe i narzędzia przeznaczone do
obsługi, kontroli i remontu, symulatory lotu;
25) Szef Techniki Lotniczej jednostki (równorzędny) jest to osoba
odpowiedzialna za kierowanie personelem SIL jednostki i techniką lotniczą
w jednostce;
26) Usterka jest to zdarzenie polegające na pogorszeniu stanu fizycznego lub
niespełnieniu wymagań przez parametr eksploatacyjny, które nie ma
3
Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 marca 2007 r. w sprawie sprawowania nadzoru nad czynnościami
związanymi z wyrobem wprowadzanym do użytku w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych lub nadzorowanych
przez Ministra Obrony Narodowej (Dz. U. Nr 47, poz. 312)
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 10 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
bezpośredniego wpływu na zdatność sprzętu lotniczego oraz bezpieczeństwo
eksploatacji;
27) Uszkodzenie jest to zdarzenie, które powoduje utratę zdolności sprzętu do
wypełniania wymaganych funkcji;
28) Weryfikacja techniczna jest to sprawdzenie stopnia zużycia (uszkodzenia)
sprzętu (zespołu, mechanizmu, części) w celu ustalenia ich stanu technicznego
i dalszej przydatności użytkowej, remontowej lub kasacji;
29) Wojskowy statek powietrzny jest to statek powietrzny wpisany do rejestru
wojskowych statków powietrznych;
30) Wyposażenie transportowo-desantowe jest to wyposażenie desantowe,
transportowe, sanitarne, ratownicze, załadowcze i kotwiczne, stanowiska
podwieszeń zewnętrznych, transportery ładunkowe, układy elektryczne tego
wyposażenia, instalacje pokładowe sp do obsługi ww. sprzętu, itp.;
31) Zabezpieczenie techniczne sprzętu lotniczego jest to celowe działanie ze
sprzętem, umożliwiające jego użytkowanie, którego celem jest stwarzanie
takich warunków organizacyjnych i technicznych, które umożliwiają
wykorzystanie funkcji użytkowych sprzętu.
32) Zestaw obsługowy jest to komplet zawierający określoną ilość i asortyment
części oraz materiałów technicznych, przeznaczonych do wykonania
określonego rodzaju i poziomu obsług sprzętu lotniczego.
33) Zestaw remontowy jest to komplet zawierający określoną ilość i asortyment
części oraz materiałów technicznych, przeznaczonych do wyremontowania
określonego sprzętu lotniczego.
34) Związek organizacyjny (ZO) są to jednostki wojskowe zorganizowane
w określoną strukturę, w szczególności korpus, dywizję (flotyllę, skrzydło
lotnictwa, pułk) lub brygadę. ZO funkcjonują samodzielnie albo w RSZ
(równorzędnych).
Uwaga: Pojęcia niezdefiniowane w instrukcji należy interpretować zgodnie
z zapisami  Prawa Lotniczego i innych dokumentów normatywnych.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 11 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
Rozdział 1.
Przepisy ogólne
1. Nadzór nad działalnością lotnictwa Sił Zbrojnych sprawuje Minister Obrony
Narodowej4.
2. Główny Inżynier Wojsk Lotniczych jest organem wykonawczym Ministra Obrony
Narodowej w zakresie nadzoru nad technicznym zabezpieczeniem sprzętu
lotniczego.
3. Wydawnictwo  Instrukcja służby inżynieryjno-lotniczej lotnictwa Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej , jest zasadniczym dokumentem, ustalającym ogólne
zasady działalności służby inżynieryjno  lotniczej lotnictwa wojskowego oraz
zasady technicznego zabezpieczenia statków powietrznych w lotnictwie
wojskowym.
Szczegółowe zasady funkcjonowania służby inżynieryjno  lotniczej (SIL)
w podległych jednostkach ustalają dowódcy rodzajów sił zbrojnych.
4. Obowiązki na stanowiskach SIL opisane są w kartach opisu stanowiska
służbowego (KOSS).
5. Struktury organizacyjne SIL zapewniają, że realizacja zadań nie jest uzależniona
od poszczególnych osób funkcyjnych tzn. przypadki nieobecności (choroba,
urlop, służba itp.) pojedynczych specjalistów nie powodują przerw i zakłóceń
w procesie zabezpieczenia technicznego.
6. Postanowienia  Instrukcji służby inżynieryjno-lotniczej lotnictwa Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej obowiązują w lotnictwie wojskowym.
4
Art. 1 ust. 6 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze ( Dz. U. z 2006 r. Nr 100, poz. 696 z póz
. zm.).
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 12 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 1.
Cel i zadania służby inżynieryjno-lotniczej
1. Głównym celem działalności służby inżynieryjno-lotniczej jest utrzymanie statków
powietrznych w zdatności do lotu i zapewnienie wysokiego poziomu ich
dostępności.
2. Działalność SIL ma za zadanie zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa
lotów.
3. Wykonanie powyższych zadań SIL osiąga przez:
1) wysoki poziom etyki zawodowej, odpowiednie przygotowanie zawodowe
i bezwzględne przestrzeganie dyscypliny technicznej;
2) ciągłe podnoszenie wiedzy teoretycznej i doskonalenie umiejętności
praktycznych personelu SIL i personelu latającego z zakresu konstrukcji
i eksploatacji sprzętu lotniczego;
3) dążenie do mistrzowskiego opanowania wiedzy i umiejętności praktycznych
w zakresie obsługi i remontów sprzętu lotniczego;
4) ścisłe przestrzeganie obowiązujących zasad i przepisów eksploatacji
i remontu sprzętu lotniczego;
5) systematyczną analizę stanu technicznego sprzętu lotniczego
i przedsięwzięcia profilaktyczne w zakresie bezpieczeństwa lotów oraz
utrzymania wysokiego poziomu niezawodności i efektywności wykorzystania
sprzętu;
6) dokładne planowanie prac i ciągłe kierowanie działalnością personelu;
7) stosowanie wydajnej i racjonalnej organizacji pracy oraz dbanie o kulturę
w eksploatacji sprzętu lotniczego;
8) rozwijanie twórczej inicjatywy wśród składu osobowego oraz systematyczne
doskonalenie i wdrażanie nowatorskich metod pracy i rozwiązań technicznych;
9) właściwe zaopatrzenie w tśm.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 13 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 2.
Główny Inżynier Wojsk Lotniczych
1. Do kompetencji GIWL należą sprawy związane z działalnością służby
inżynieryjno  lotniczej lotnictwa wojskowego, niezastrzeżone w niniejszej
instrukcji lub innych dokumentach normatywnych.
2. GIWL wykonuje swoje zadania poprzez Szefostwo Techniki Lotniczej
Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych.
3. Do głównych zadań i kompetencji Szefostwa Techniki Lotniczej IWsp SZ należy:
1) opracowywanie zasad zabezpieczenia technicznego sprzętu lotniczego oraz
dokumentów normatywnych w tym zakresie;
2) prowadzenie rejestru wojskowych statków powietrznych;
3) zarządzanie systemem informatycznego wsparcia eksploatacji statków
powietrznych;
4) współpraca z gestorami w zakresie określania perspektyw użytkowania
i potrzeb modernizacyjnych sprzętu lotniczego oraz prowadzonych badaniach
eksploatacyjno  wojskowych;
5) wydawanie wytycznych i instrukcji w sprawach technicznych dotyczących
wojskowej techniki lotniczej;
6) inicjowanie projektów aktów prawnych z zakresu działalności SIL lotnictwa
wojskowego;
7) zatwierdzanie biuletynów technicznych oraz programów technicznych
opracowanych przez podmioty wykonujące działalność w zakresie lotnictwa
wojskowego;
8) podejmowanie działań w celu zwiększenia poziomu bezpieczeństwa lotów oraz
wydawanie zaleceń profilaktycznych;
9) współpraca z Komisją Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego
lub z Komisją Badania Incydentów;
10) sprawowanie merytorycznego nadzoru nad jakością obsług okresowych,
specjalnych i napraw statków powietrznych realizowanych w jednostkach
lotnictwa SZ RP oraz audytowanie Wojskowych Zakładów Lotniczych;
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 14 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
11) prowadzenie w jednostkach lotnictwa SZ RP nadzorów służbowych
w zakresie przestrzegania zasad obsługi i napraw techniki lotniczej oraz
realizacji ustaleń dotyczących eksploatacji i wykorzystania przypisanego
rodzaju (grupy) sprzętu;
12) określanie w SZ RP wymagań do szkolenia specjalistów SIL
w zakresie sprzętu, dla którego jest gestorem lub COL;
13) prowadzenie biblioteki dokumentacji technicznej wojskowych statków
powietrznych oraz dystrybucja ww. dokumentacji do jednostek lotnictwa SZ;
14) upowszechnianie doświadczeń z zakresu eksploatacji statków powietrznych;
15) kierowanie do jednostek lotniczych poleceń związanych z zabezpieczeniem
technicznym i naprawą techniki lotniczej oraz szkoleniem personelu SIL;
16) przedstawianie opinii w sprawach kadrowych dotyczących wyznaczania na
stanowiska w SIL od szczebla szefa techniki lotniczej jednostki.
4. GIWL podejmuje decyzję w przypadkach rozbieżności w dokumentacji
normującej eksploatację sprzętu lotniczego.
5. GIWL może upoważnić inne podmioty, wyspecjalizowane jednostki organizacyjne
albo osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje do wykonywania czynności
przez niego zleconych.
6. Wszelkie zmiany przyjętych zasad eksploatacji technicznej i remontu sprzętu
lotniczego mogą być wprowadzane tylko po zatwierdzeniu przez GIWL.
7. Projekty struktur organizacyjnych SIL oddziałów i pododdziałów lotniczych
lotnictwa Sił Zbrojnych RP podlegają opiniowaniu przez GIWL.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 15 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 3.
Kierowanie działalnością służby inżynieryjno-lotniczej
1. Działalnością służby inżynieryjno-lotniczej w jednostkach SZ RP kierują dowódcy
jednostek przez Szefów Techniki Lotniczej jednostki (równorzędnych).
2. Obowiązkiem dowódców jednostek jest stworzenie warunków do utrzymania
wysokiej dostępności statków powietrznych.
3. Szef Techniki Lotniczej jednostki kieruje działalnością SIL jednostki na podstawie
rozkazu dowódcy jednostki oraz zarządzeń i wytycznych Gestora
i COL.
4. Kierowanie działalnością SIL jednostki obejmuje:
1) organizację i prowadzenie prawidłowego pod względem technicznym
użytkowania i obsługi technicznej sprzętu lotniczego;
2) organizację oraz prowadzenie napraw i obsług sprzętu lotniczego;
3) organizację przechowywania sprzętu lotniczego oraz technicznych środków
materiałowych;
4) opracowywanie i wykonywanie przedsięwzięć mających na celu utrzymanie
statków powietrznych w sprawności technicznej oraz zapewnienie wysokiej ich
niezawodności;
5) opracowywanie i realizowanie przedsięwzięć profilaktycznych w jednostce;
6) opracowywanie i wykonywanie przedsięwzięć mających na celu utrzymanie
stałej sprawności technicznej urządzeń pomiarowych stosowanych przy
obsłudze sprzętu lotniczego;
7) planowanie wykorzystania resursów oraz wykonania obsług bieżących,
okresowych oraz remontów sprzętu lotniczego;
8) planowanie i wykonywanie analiz w zakresie wykorzystania statków
powietrznych, dysponowanie siłami i środkami SIL oraz prowadzenie ewidencji
stanu ilościowego i jakościowego sprzętu lotniczego;
9) planowanie i określanie potrzeb tśm i innych materiałów potrzebnych do
utrzymania dostępności sprzętu lotniczego;
10) analizę stanu technicznego statków powietrznych, wykrywanie przyczyn wad
konstrukcyjnych, remontowych, obsługowych i użytkowych;
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 16 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
11) przekazywanie poprzez GIWL do producentów i zakładów remontowych,
jednostek badawczo-rozwojowych wniosków dotyczących usunięcia wad
statków powietrznych;
12) upowszechnianie doświadczeń z zakresu eksploatacji statków powietrznych;
13) monitorowanie terminowości zleconych instytucjom zewnętrznym usług
dotyczących zabezpieczenia eksploatacji techniki lotniczej;
14) szkolenie podległego personelu;
15) prowadzenie ewidencji personelu SIL w zakresie posiadanego przez nich
wyszkolenia;
16) kontrolę i nadzór nad wykonaniem wyżej wymienionych zadań.
Rozdział 2.
GOTOWOŚĆ SPRZ
TU LOTNICZEGO
ż 4.
Resurs sprzętu lotniczego
1. Resurs jest to ustalony zasób pracy określający zdolność sprzętu lotniczego do
utrzymania określonych właściwości eksploatacyjnych.
2. Ustala się następujące rodzaje resursów (okresów pracy, czasów użytkowania)
sprzętu lotniczego:
1) resurs techniczny jest to docelowy zasób pracy sprzętu lotniczego;
2) resurs międzyremontowy jest to zasób pracy sprzętu lotniczego między
kolejnymi remontami, przeglądami struktury;
3) resurs międzyobsługowy jest to zasób pracy sprzętu lotniczego między
kolejnymi obsługami.
3. Resursy ustalane są dokumentami producenta lub biuletynami zatwierdzonymi
przez GIWL. Określone są w godzinach, miesiącach, latach, liczbie cykli, liczbie
lądowań itp.
4. Sprzęt lotniczy, którego resurs nie jest określony w oddzielnych dokumentach
(np. metrykach) eksploatuje się według stanu technicznego.
5. W zależności od stanu technicznego sp, zezwala się na przedłużenie
kalendarzowego resursu międzyremontowego do 10%, pod warunkiem
nieprzekroczenia ustalonego resursu technicznego oraz godzinowego resursu
międzyremontowego następujących elementów:
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 17 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
1) płatowca;
2) zespołu napędowego,
3) łopat wirnika nośnego, śmigieł ogonowych, śmigieł samolotów;
4) agregatów i wyposażenia statku powietrznego.
6. Decyzję o przedłużeniu resursu, o którym mowa w ust. 5, podejmuje STL
jednostki w oparciu o protokół stanu technicznego, sporządzony przez komisję
oceniającą stan techniczny sprzętu lotniczego. Określa on również zakres
i poziom obsługi, według której komisja ocenia stan techniczny sprzętu
lotniczego. Kopię zatwierdzonego protokołu należy przesłać do GIWL.
7. W razie konieczności zwiększenia resursu poza zakres leżący
w kompetencjach STL jednostki, decyzję o ewentualnym przedłużeniu resursu
i dalszej eksploatacji statku powietrznego podejmuje GIWL. W tym przypadku
STL jednostki występuje do GIWL przedstawiając dane inżynieryjno-lotnicze
statku powietrznego i proponowany zakres prac do wykonania. GIWL po
zapoznaniu się z dokumentacją określa zakres prac do wykonania i poziom
obsługi, według której komisja powołana rozkazem na szczeblu jednostki ocenia
stan techniczny. W oparciu o protokół techniczny sporządzony przez komisję
GIWL podejmuje decyzję o zwiększeniu resursu.
8. Sporządzone protokoły techniczne, określające stan techniczny sprzętu
lotniczego w związku ze zwiększeniem resursu są podstawą wpisu nowego
resursu. Po zatwierdzeniu przechowuje się je wraz z dokumentacją pokładową do
czasu kasacji sprzętu lotniczego.
9. Wszystkie zmiany resursu sprzętu lotniczego na bieżąco nanosić do SIWEsp.
10. Zezwala się na skierowanie na remont (obsługę wyższego rzędu) sprawnych
silników wszystkich typów sp z pozostałością resursu międzyremontowego nie
większą niż 5 godzin.
11. Zezwala się wycofać z eksploatacji sprawne silniki lotnicze z pozostałością
resursu technicznego nie większą niż 5 godzin.
12. STL jednostki zezwala na demontaż sprawnych silników i agregatów w celu
przebudowy na inny płatowiec.
13. Ewidencję zużycia resursu prowadzi się w oparciu o dane z pokładowych
rejestratorów czasu pracy płatowca, silnika, urządzeń i agregatów.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 18 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
W przypadku braku na statku powietrznym rejestratorów pokładowych zużycie
resursu ustala się na podstawie danych z książki chronometrażu lotów.
14. W przypadku osiągania pełnej gotowości bojowej GIWL może zmienić
ograniczenia resursowe sprzętu lotniczego.
15. W czasie działań bojowych zezwala się dokonywać doraz
nych napraw (remontów
polowych) sprzętu bezpośrednio w rejonie zagrożenia5.
16. Jeśli producent sprzętu lub GIWL nie określił metody zliczania resursu sp to
należy wliczać:
1) dla samolotu 100% czasu pracy w powietrzu;
2) dla śmigłowca 100% w powietrzu i 20% czasu pracy układu nośnego na ziemi;
3) dla silnika i śmigła 100% czasu pracy w powietrzu i 20% czasu pracy na ziemi;
4) dla płatowca i silnika środka bezpilotowego 100% czasu pracy w powietrzu
i na ziemi.
17. Czas pracy urządzeń i agregatów wyposażenia, których resurs określony jest
w godzinach pracy, oblicza się według nalotu statku powietrznego.
ż 5.
Zdatność statku powietrznego do lotu
1. Zdatność do lotu oznacza wszelkie procesy zapewniające, że w dowolnej chwili
okresu eksploatacji statek powietrzny spełnia obowiązujące wymagania
techniczne i znajduje się w stanie zapewniającym bezpieczną eksploatację.
2. Eksploatacja wojskowych sp nie wymaga posiadania świadectwa zdatności do
lotu.
3. Świadectwo zdatności wojskowym sp wydaje GIWL na wniosek użytkownika
w przypadku potrzeby okazania go cywilnym organizacjom lotniczym załącznik
nr 1.
4. Zdatność statku powietrznego oraz jego wyposażenia osiąga się przez:
1) wykonywanie obsług i przeglądów (bieżących, okresowych itd.);
2) usunięcie każdej usterki i uszkodzenia mającego wpływ na bezpieczne
użytkowanie, z uwzględnieniem wykazu wyposażenia minimalnego (MEL) jeśli
ma on zastosowanie dla danego typu statku powietrznego;
5
ABDR (ang. Air Battle Damage Repair).
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 19 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
3) wykonanie modyfikacji, remontów i napraw zgodnie z obowiązującą
dokumentacją eksploatacyjno-remontową;
4) wykonanie zaleceń profilaktycznych;
5) eksploatację statku powietrznego bez przekraczania ustalonych warunków
technicznych.
5. Statek powietrzny może być zakwalifikowany do następujących stanów
eksploatacyjnych:
1) zdatny do lotu bez ograniczeń jest to statek powietrzny w pełni
ukompletowany, posiadający zapas resursu, na którym można wykonywać loty
(misje) z możliwością wykorzystania wszystkich systemów i podsystemów
wyposażenia pokładowego po przygotowaniu przedstartowym;
2) zdatny do lotu z ograniczeniami jest to statek powietrzny, na którym wykryto
niesprawność (niesprawności) instalacji, systemu, podsystemu, agregatu,
która nie ma wpływu na wykonanie określonego lotu (misji) oraz nie wpływa
negatywnie na poziom bezpieczeństwa lotu (ż 5, ust. 4, pkt 2);
3) niezdatny do lotu to statek powietrzny, który nie spełnia warunków
określonych w ż 5, ust. 5, pkt 1 i 2.
6. Statek powietrzny (typ) wstrzymany od lotów jest to statek niezdatny do lotów,
z powodu stwierdzenia lub podejrzenia niesprawności instalacji, systemu,
podsystemu, agregatu, które mają wpływ na poziom bezpieczeństwa lotu.
7. Prawo wstrzymania poszczególnych typów sp od lotów przysługuje Dowódcy
RSZ i GIWL.
8. Prawo dopuszczenia typu sp do ponownej eksploatacji przysługuje osobie
wstrzymującej.
ż 6.
Zezwolenie na loty w szczególnych okolicznościach
1. W przypadku konieczności przebazowania na inne lotnisko statku powietrznego
niezdatnego do lotu, dopuszcza się wykonanie lotu technicznego po uzyskaniu
pisemnej zgody GIWL.
2. GIWL wydaje zezwolenie na lot, o którym mowa w ust. 1, na wniosek
użytkownika statku powietrznego. Wzór wniosku o wydanie zezwolenia określa
załącznik nr 2 do instrukcji.
3. Wzór zezwolenia określa załącznik nr 3 do instrukcji.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 20 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 7.
Niezawodność sprzętu lotniczego
1. Niezawodność sprzętu lotniczego jest to zdolność do wykonywania nakazanych
funkcji w ustalonym czasie z jednoczesnym zachowaniem wymaganych
parametrów i charakterystyk lotno-technicznych.
2. Niezawodność sprzętu lotniczego osiąga się przez:
1) przestrzeganie zasad eksploatacji i remontu;
2) systematyczne doskonalenie zasad eksploatacji i remontu;
3) wdrażanie środków profilaktycznych w oparciu o analizy uszkodzeń
i niesprawności zaistniałych podczas eksploatacji;
4) wprowadzenie modyfikacji technicznych.
3. Niezawodność sprzętu lotniczego określa się czasem pracy przypadającym na
jedną niesprawność zaistniałą w locie i czasem pracy przypadającym na jedną
niesprawność zaistniałą na ziemi.
4. W celu otrzymania pełnych danych do opracowania przedsięwzięć podnoszących
niezawodność sprzętu, SIL systematycznie prowadzi:
1) ewidencję wszystkich niesprawności wykrytych podczas eksploatacji
i remontu sp;
2) analizę wskaz
ników niezawodności;
3) próby (badania) sp w jednostkach, zakładach remontowych i produkcyjnych;
4) badania stanu technicznego sprzętu lotniczego w różnych fazach jego pracy;
5) analizę efektywności modyfikacji sprzętu lotniczego.
5. Ewidencję niesprawności sprzętu lotniczego prowadzi się w jednostkach
(samodzielnych pododdziałach), natomiast ZO sprawuje nadzór w tym zakresie.
Podstawowym z
ródłem ewidencji i analizy niesprawności są:
1) SIWEsp;
2) książka (karta) obsługi sp;
3) książki pokładowe.
6. Analiza niezawodności sprzętu lotniczego stanowi ważny i stały obowiązek
kierowniczego personelu SIL.
7. Analizę niezawodności dzieli się na bieżącą i okresową.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 21 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
8. Analizę bieżącą prowadzi się w jednostkach w celu ustalenia przyczyn powstania
każdej wykrytej niesprawności przyrządu, agregatu lub instalacji sp
i zastosowania przedsięwzięć profilaktycznych, zapobiegających ich
powstawaniu.
9. Analizę okresową prowadzi się w jednostkach i ZO w celu:
1) określenia wskaz
ników niezawodności sprzętu, tendencji zmian
i przyczyn, warunkujących te zmiany;
2) oceny zmiany parametrów, warunków pracy i obciążeń sprzętu lotniczego
w czasie eksploatacji;
3) oceny wyników pracy SIL jednostki, WZL i efektywności stosowanych
przedsięwzięć w zakresie zabezpieczenia niezawodności sp;
4) analizy czasochłonności przygotowania sprzętu do lotów, obsług okresowych
i usuwania niesprawności;
5) oceny dokumentacji eksploatacyjnej;
6) oceny efektywności kontroli stanu technicznego sprzętu lotniczego na
poszczególnych poziomach jego obsług technicznych;
7) oceny stanu ewidencji i bieżącej analizy niesprawności.
10. Analiza bieżąca przyczyn niesprawności sprzętu lotniczego powinna obejmować:
1) zbadanie okoliczności powstania niesprawności i warunków pracy sprzętu
w oparciu o materiały obiektywnej kontroli lotu i wyjaśnienia pilota (załogi);
2) sprawdzenie prawidłowości eksploatacji i remontu;
3) selekcję i przestudiowanie materiałów statystycznych, dotyczących takich
samych niesprawności;
4) określenie charakteru niesprawności wg cech zewnętrznych i ocenę
możliwości jej wykrycia za pomocą urządzeń pomiarowych;
5) wykonanie sprawdzeń w celu ustalenia charakteru niesprawności
i demontaż (w razie potrzeby) w celu określenia stanu węzłów
i elementów;
6) ustalenie przyczyn niesprawności i podjęcie przedsięwzięć, mających na celu
usuwanie i zapobieganie powstawaniu niesprawności.
11. Analizę niesprawności sprzętu lotniczego prowadzi kierowniczy personel SIL pod
nadzorem STL jednostki.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 22 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
12. Przedsięwzięcia profilaktyczne oraz związane z usuwaniem niesprawności
wykonuje się niezwłocznie. Wyniki analizy niesprawności wraz
z przedsięwzięciami STL jednostki przedkłada dowódcy jednostki i wyższym
przełożonym SIL.
13. Przyczyny niesprawności pokładowych URE, które współpracują z naziemnymi
środkami radiotechnicznymi i łączności, wyjaśnia się wspólnie z osobami
odpowiedzialnymi za działanie systemów naziemnych.
14. Do ustalania przyczyn niesprawności wykorzystuje się przedstawicieli jednostek
badawczo-rozwojowych, zakładów remontowych i produkcyjnych, jeżeli ustalenie
przyczyny siłami i środkami jednostki (ZO) jest niemożliwe. Decyzję
o wykorzystaniu tej możliwości podejmuje GIWL na wniosek STL jednostki.
15. Informacje dotyczące przygotowania sprzętu i jego wysyłki do badań oraz
zakresu dodatkowych danych i dokumentów określono w ż 34.
16. Jeżeli w jednostce nie zdołano ustalić przyczyny niesprawności, to sprzęt lotniczy
kieruje się do badań.
17. W oparciu o wyniki analizy ustalonej przyczyny niesprawności sprzętu osoby
funkcyjne SIL powinny:
1) zapoznać personel latający i SIL z charakterem i przyczyną niesprawności;
2) wykonać niezbędne prace zapobiegające powstawaniu niesprawności
z uwzględnieniem właściwości sprzętu lotniczego, warunków jego eksploatacji,
przechowywania i remontu.
18. Okresową analizę przeprowadza się:
1) w jednostce  co miesiąc;
2) w związku organizacyjnym  co kwartał.
W jednostce z wynikami analizy zapoznaje się personel SIL i w formie
sprawozdania przesyła drogą służbową do szczebla nadrzędnego.
19. Wyniki okresowej analizy niezawodności sprzętu lotniczego, opracowane na
szczeblu związku organizacyjnego przesyła się do GIWL.
20. Zadania wynikające z okresowej analizy ZO przesyłają do podległych jednostek.
21. W oparciu o analizę okresową SIL opracowuje i wdraża przedsięwzięcia
podnoszące niezawodność sprzętu lotniczego. Powinny one uwzględniać:
1) usunięcie nieprawidłowości w działalności personelu latającego i SIL;
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 23 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
2) doskonalenie metod, środków i form organizacji eksploatacji, konserwacji,
przechowywania i remontu sprzętu;
3) przedstawienie GIWL propozycji uszczegółowienia zakresu i częstotliwości
obsług bieżących, okresowych i remontów oraz udoskonalenie technologii ich
wykonywania;
4) opracowanie wniosków dotyczących zmian resursu sprzętu;
5) przedstawienie GIWL propozycji wymagań dla przemysłu w sprawie usunięcia
przyczyn powstawania niesprawności (uszkodzeń) sprzętu i podniesienia jego
niezawodności;
6) opracowanie propozycji do skorygowania norm zużycia i składu kompletów
części zamiennych i materiałów niezbędnych do eksploatacji i remontu.
22. Uszkodzenia sprzętu lotniczego dzielimy na:
1) defekty krytyczne  wykluczające możliwość dalszego użytkowania sprzętu;
2) defekty ważne  wymagające niezwłocznego podjęcia działań przywracające
zdatność sprzętu lotniczego.
23. Usterki sprzętu lotniczego dzielimy na:
1) defekty mało ważne  usunięcie usterki może być odłożone w czasie;
2) defekty nieistotne  usterka nie ma wpływu na pracę systemu.
Rozdział 3.
OBSA
UGIWANIE SPRZ
TU LOTNICZEGO
ż 8.
Zasady bezpieczeństwa podczas pracy na sprzęcie lotniczym
1. Zasady i przepisy bezpieczeństwa dotyczące eksploatacji, remontu
i przechowywania sprzętu lotniczego mają na celu zapewnienie bezpiecznych
warunków pracy i zapobieganie chorobom zawodowym.
2. Podczas obsługi sprzętu lotniczego należy ściśle przestrzegać  Instrukcji
o ochronie przeciwpożarowej w resorcie obrony narodowej , zasad
bezpieczeństwa, zawartych w dokumentacji eksploatacyjnej danego typu sprzętu
lotniczego, wydawnictwach dotyczących zasad bezpieczeństwa podczas obsługi
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 24 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
sprzętu lotniczego oraz szczegółowych wytycznych wydanych przez dowódcę
jednostki wojskowej w tym zakresie.
3. Odpowiedzialność za organizację pracy i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa
ponoszą dowódcy (kierownicy, szefowie), którym podlega personel obsługujący
i remontujący sprzęt lotniczy.
4. W razie potrzeby osoba wymieniona w ust. 3 uściśla bądz
rozszerza przepisy
bezpieczeństwa, uwzględniając warunki lokalne oraz specyfikę
eksploatowanego, remontowego lub przechowywanego sprzętu lotniczego.
Uzupełnienia te nie mogą być sprzeczne z obowiązującymi przepisami.
5. Do obsługi sprzętu lotniczego mogą być dopuszczone osoby znające przepisy
bezpieczeństwa podczas pracy przy tym sprzęcie, według zasad określonych
w innych dokumentach.
6. Znajomość przepisów bezpieczeństwa egzekwowana jest w formie egzaminów
i odnotowana w dziennikach szkoleniowych w rozdziale  zasady
bezpieczeństwa . Kolejne sprawdziany ze znajomości tych przepisów
przeprowadza się nie rzadziej niż raz w roku dla całego stanu osobowego oraz
każdorazowo dla nowo przybyłego personelu przed dopuszczeniem do
bezpośredniej obsługi sprzętu lotniczego.
7. Personel kierowniczy SIL powinien dawać osobisty przykład w przestrzeganiu
przepisów bezpieczeństwa i konsekwentnie wymagać ich przestrzegania przez
podległy personel, reagując na najmniejsze nawet przejawy naruszenia tych
przepisów.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 25 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 9.
Zasady wyznaczania specjalistów SIL oraz przydzielanie sprzętu lotniczego do
obsługi
1. Do pracy na sprzęcie lotniczym może być dopuszczony wyłącznie personel SIL,
który ukończył odpowiednie szkolenie specjalistyczne, uprawniające do
obsługiwania określonego typu sprzętu lotniczego w odpowiedniej specjalności
inżynieryjno-lotniczej.
2. Oficerowie personelu SIL muszą posiadać wykształcenie wyższe techniczne
o standardzie kształcenia na kierunkach lotnictwo i kosmonautyka lub na
kierunkach zbliżonych do tego standardu.
3. Dopuszczalne jest wykonywanie prostych czynności na sprzęcie lotniczym przez
nieprzeszkolony personel pod nadzorem personelu dopuszczonego do obsługi
wyżej wymienionego sprzętu.
4. Szczegółowe zasady szkolenia, dopuszczania do pracy na sprzęcie lotniczym,
wstrzymywania uprawnień do obsługi sprzętu lotniczego oraz kontroli wiedzy
specjalistów w grupie osobowej inżynieryjno-lotniczej i pracowników wojska
zatrudnionych na stanowiskach związanych z eksploatacją statków powietrznych
(sprzętu lotniczego) określa oddzielna instrukcja6.
5. Specjaliści wyznaczeni do użytkowania i obsługi urządzeń takich jak: pojazdy
samochodowe, wózki widłowe, suwnice, uniwersalne elektryczne z
ródła zasilania
i sprężarki oraz spawacze, obsługa wytwornic gazów sprężonych
i butli wysokociśnieniowych muszą posiadać uprawnienia wymagane odrębnymi
przepisami.
6. Statek powietrzny, sprzęt etatowy do obsługi przydziela się personelowi SIL
rozkazem dziennym dowódcy jednostki.
7. Technik (równorzędny), któremu przydzielono statek powietrzny, odpowiada za
jego stan techniczny i właściwą obsługę w zakresie swoich obowiązków
funkcyjnych i ustaleń niniejszej instrukcji.
6
 Zasady szkolenia oraz dopuszczania do pracy na sprzęcie lotniczym specjalistów służby
inżynieryjno  lotniczej lotnictwa SZ RP .
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 26 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
8. Technik (równorzędny) przyjmuje przydzielony statek powietrzny, wykonując
przegląd według obsługi określonej przez STL jednostki.
9. Fakt przydzielenia statku powietrznego odnotowuje się w dokumentacji
ewidencyjnej, a przyjęcia w książce (karcie) obsługi statku powietrznego
właściwym wpisem i podpisem przyjmującego.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 27 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 10.
Organizacja obsług
1. Podstawą organizacji oraz zasad obsługiwania sprzętu lotniczego są:
1) instrukcja SIL;
2) dokumentacja eksploatacyjna, planistyczna, ewidencyjna i sprawozdawcza;
3) rozkazy, zarządzenia i wytyczne przełożonych.
2. Do efektywnego kierowania SIL, kontroli działania i współdziałania wszystkich jej
ogniw z pododdziałem zaopatrzenia w czasie pracy na sprzęcie lotniczym, STL
jednostki angażuje kierowniczy personel SIL.
3. STL jednostki stawia zadania dotyczące zakresu, kolejności i sposobu wykonania
obsług i wykorzystania środków obsługi naziemnej.
4. Dzień pracy na sprzęcie lotniczym we wszystkich pododdziałach należy
rozpoczynać od postawienia zadania, w którym należy ustalić:
1) kolejność wykonania obsług w eskadrach i na poszczególnych sp;
2) kolejność kontroli stanu technicznego sprzętu lotniczego;
3) organizację współdziałania personelu SIL przy jednoczesnym wykonywaniu
prac przez różnych specjalistów lub grupy obsługi;
4) sposób treningu (szkolenia) specjalistów w zakresie najbardziej złożonych
elementów przygotowania sp;
5) instruktaż w zakresie bhp podczas pracy oraz działania personelu
w przypadkach szczególnych.
5. Kierowniczy personel SIL ocenia organizację pracy, analizuje przyczyny
niedociągnięć, zbiera dane o przyczynach niesprawności sprzętu lotniczego oraz
przygotowuje materiały do omówienia.
6. Omówienie wyników pracy personelu SIL, przyczyn niesprawności (uszkodzeń)
sp oraz niedociągnięć podczas obsługi sp, jak również wydawanie zaleceń
odbywa się na odprawach (zbiórkach).
7. Odprawy (zbiórki) przeprowadzają dowódcy kluczy (grup), kierownicy działów
pod koniec każdego dnia pracy, a pozostały kierowniczy personel SIL do
szczebla STL jednostki - nie rzadziej niż raz w tygodniu.
8. STL jednostki przeprowadza odprawy z personelem SIL według potrzeb, ale nie
rzadziej niż raz w miesiącu.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 28 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
9. Wnioski i propozycje z odpraw przeprowadzający meldują swoim przełożonym.
10. Podczas wdrażania do eksploatacji nowego sprzętu lotniczego pierwsze obsługi
każdego rodzaju wykonuje się pod bezpośrednim nadzorem kierowniczego
personelu SIL, który został przeszkolony na nowy typ sprzętu lotniczego.
11. STL ZO (równorzędny) nadzoruje organizację procesu obsługowego
w podległych jednostkach. Podejmuje działania nakierowane na usprawnienie
systemu wykonywania obsług technicznych i doprowadzenie do zdatności do lotu
niesprawnych statków powietrznych.
12. Personel SIL wykonuje prace obsługowe w systemie obsług bieżących,
okresowych i specjalnych.
13. Podział prac obsługowych sprzętu lotniczego w jednostce ustala STL jednostki,
uwzględniając kwalifikacje personelu SIL, warunki bazowania, specyfikę zadań itp.
ż 11.
Ogólne zasady wykonywania obsług
1. Obsługi techniczne oraz kontrolę stanu technicznego wykonuje się w celu:
1) zapewnienia wysokiej niezawodności sprzętu lotniczego w powietrzu;
2) określenia stanu technicznego;
3) doprowadzenia do stanu zgodnego z warunkami technicznymi;
4) niedopuszczenia do lotu niezdatnego lub niewłaściwie przygotowanego sp.
2. Szczegółowy zakres, okresy i technologię wykonywania wszystkich rodzajów
obsług określa dokumentacja eksploatacyjna danego typu sp (w tym bsp) oraz
rozkazy, zarządzenia i wytyczne przełożonych.
3. Czas wykonywania wszystkich rodzajów obsług określa się na podstawie
ustalonych norm czasowych, uwzględniających wykonanie wszystkich rodzajów
obsług w pełnym zakresie, z zachowaniem warunków technicznych
i obowiązujących procesów technologicznych.
4. Porządek dnia jednostki musi gwarantować wykonanie planowanych prac
obsługowych sprzętu lotniczego.
5. STL jednostki (równorzędny) uwzględniając warunki bazowania, kwalifikacje
personelu SIL, posiadane środki obsługi, może wnioskować do GIWL
o zmianę norm czasowych.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 29 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
6. Bez zgody GIWL zabrania się:
1) zmieniać konstrukcję sp;
2) zmniejszania zakresu obsług lub wydłużania okresu między obsługami
ustalonych w dokumentach normatywnych;
3) zmieniać schematy ideowe i montażowe układów;
4) zakładać agregaty i urządzenia nieprzewidziane w dokumentacji technicznej;
5) stosować materiały (paliwa, ciecze, gazy itp.) nieprzewidziane w dokumentacji
technicznej danego typu sp.
7. Zakres obsług wykonywanych na sp przydzielany poszczególnym specjalistom
na dany dzień (zmianę) powinien stanowić technologicznie zamknięty cykl
czynności oraz zapewniać możliwość wykonania rozpoczętej pracy od początku
do końca przez tych samych specjalistów. Dowódca (technik) klucza, kierownik
działu specjalistycznego (równorzędny) może zlecić wykonanie niedokończonej
pracy innemu uprawnionemu specjaliście tylko w szczególnych przypadkach, po
uprzednim sprawdzeniu osobiście stopnia zaawansowania niedokończonej pracy,
poinstruowaniu nowego wykonawcy o sposobie jej kontynuowania i zakończenia.
8. Za jakość i terminowość wykonania obsług (czynności) na statku powietrznym
i sprzęcie lotniczym, odpowiada bezpośredni wykonawca.
9. Wszystkie obsługi i prace remontowe wykonywane na sp odnotowuje się
w dokumentacji ewidencyjnej sprzętu lotniczego oraz potwierdza podpisem.
10. Jakość obsług wykonywanych na sprzęcie lotniczym bezpośrednio nadzorują
dowódcy (technicy) kluczy i kierownicy działów (równorzędni).
11. Każdy specjalista, który w czasie wykonywania obsługi wykrył niesprawność
(uszkodzenie) sp, zobowiązany jest wpisać to do książki (karty) obsługi sp
i zameldować o tym bezpośredniemu przełożonemu. Po przeprowadzeniu pełnej
analizy niesprawności, ustaleniu jednoznacznej przyczyny oraz sposobu
usprawniania sp, uprawniony do wprowadzania danych personel SIL wpisuje
adnotację do ewidencji niesprawności w SIWEsp. Personel SIL zobowiązany jest
również do odnotowania w książce (karcie) obsługi oraz SIWEsp wszystkich
czynności związanych z usunięciem niesprawności wraz z podaniem numerów
wybudowanych i nowo zabudowanych agregatów (jeśli takie występują).
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 30 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
12. Usprawnienie statku powietrznego potwierdza personel SIL podpisem
w książce (karcie) obsługi po wykonaniu wszystkich czynności kontrolno
-sprawdzających oraz odnotowuje w dokumentacji pokładowej statku
powietrznego oraz SIWEsp. W przypadku niesprawności urządzenia, agregatu
lub elementu, po ich usprawnieniu sprawdzeniu podlega cała instalacja, układ lub
system, w którym dane urządzenie, agregat, element pracuje o ile dokumentacja
sp nie przewiduje inaczej.
13. Wszystkie prace na statku powietrznym wykonuje się tylko za zezwoleniem
i w obecności technika, któremu przydzielono sp rozkazem dowódcy jednostki.
O rozpoczęciu i zakończeniu prac, a także o wykryciu i usunięciu uszkodzenia
(niesprawności) wszyscy specjaliści powiadamiają technika sp.
14. W razie wykrycia niesprawności podczas wykonywania obsług technicznych sp,
decyzję o kontynuowaniu danej obsługi podejmuje kierowniczy personel SIL.
15. STL jednostki występuje do jednostki zabezpieczającej (pododdziału
zabezpieczającego) o dostarczenie w odpowiednim czasie i do wskazanego
miejsca sprawnych technicznie środków zabezpieczających obsługę sp, w tym
lotniczych środków bojowych.
16. Wydawane do napełniania sp paliwa, oleje, ciecze specjalne i gazy muszą
odpowiadać warunkom technicznym, określonymi normami państwowymi lub
branżowymi. Zdatność i gotowość stosowania paliwa, olejów, cieczy specjalnych
i gazów osoby funkcyjne jednostek zabezpieczenia potwierdzają w orzeczeniach
(metrykach) jakości lub książkach pracy dystrybutora (urządzenia).
17. Zezwolenie na napełnianie instalacji paliwem, olejem, cieczami specjalnymi
i gazami oraz dopuszczenie dystrybutorów ww. środków do obsługi sp,
po przeprowadzeniu kontroli jakości i sprawności, wydają osoby funkcyjne, które
zostały przeszkolone i wyznaczone do wykonania tej czynności rozkazem
dziennym dowódcy jednostki.
18. Zezwolenie na przyłączenie naziemnych z
ródeł energii elektrycznej do sp
po skontrolowaniu ich sprawności wydaje kierownik sekcji elektrogazowej
(równorzędny), a następnie dowódca (technik) klucza osprzętu (równorzędny).
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 31 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
19. Osoby funkcyjne SIL odnotowują w orzeczeniach (metrykach) lub książkach
pracy dopuszczenie do stosowania przy obsłudze sp ww. środków, wpisując
adnotację "NAPEA
NIAĆ (UŻYWAĆ) ZEZWALAM", data, godzina, podpis.
20. W przypadku stwierdzenia uszkodzenia naziemnych środków obsługi,
niewypełnionej dokumentacji lub złej jakości produktów, wycofuje się je
z użycia i wpisuje się odpowiednią adnotację w dokumentach sprawdzanych
środków. Osoby, które wycofały środki z użycia, meldują o tym swoim
przełożonym.
21. Personel napełniający sp paliwem, olejami, cieczami i gazami specjalnymi
sprawdzają aktualność ich dopuszczenia do użycia, odpowiadają za ilość
zużytych środków do napełnienia instalacji sp oraz za prawidłowe zamknięcie
gardzieli wlewowych instalacji sp. Przed rozpoczęciem napełniania sprawdzają,
czy w odpowiednich dokumentach dystrybutorów (środków) są adnotacje osób
funkcyjnych zezwalające na napełnianie.
22. Technicy sp (równorzędni) są również zobowiązani sprawdzać wg orzeczeń
laboratoryjnych, czy typ paliwa, oleju, cieczy i gazu odpowiada typowi podanemu
w instrukcji eksploatacji danego sp oraz jest zgodny z zastosowanym na sp.
Uwaga. Pokładowe instalacje tlenowe, niezależnie od przeznaczenia, napełnia
się tlenem medycznym.
23. Aby zmniejszyć szkodliwe działanie warunków atmosferycznych (słońce, deszcz
itp.), na lakierową warstwę ochronną, na oszklenie kabiny i pneumatyki sp
zakłada się pokrowce (na oszklenie pokrowiec z podpinką zapobiegającą
zarysowaniom np. flanelową).
24. Pokrowce używane do zakrywania sp muszą być czyste, całe i suche, nie
powinny tworzyć zwisów i szczelin umożliwiających przedostawanie się wody na
pokrycie sp. Przed zakryciem pokrowcem z płatowca należy usunąć brud, kurz
i wodę.
25. W celu zabezpieczenia powłok lakierowych przed uszkodzeniami mechanicznymi
należy bezwzględnie używać trapów, chodzić po pokryciu sp wyłącznie
w miejscach dozwolonych w obuwiu z miękką podeszwą. Do pracy używać
drabinek z oparciem zabezpieczonym materiałem niepowodującym uszkodzeń
sp. Przy zdejmowaniu pokrowców należy je zwijać po pokryciu a nie ściągać.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 32 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
26. Płaszczyzny obsługi sp należy utrzymywać w stanie zapobiegającym
uszkodzeniom przez ciała obce tj.:
1) czyste;
2) odśnieżone i odlodzone;
3) trawa wykoszona i zebrana.
27. W przypadku oblodzenia pokrowców lub powierzchni sp nie wolno usuwać lodu
sposobem mechanicznym. Do usunięcia lodu należy wykorzystywać
specjalistyczne urządzenia (w przypadku użycia podgrzewaczy lotniskowych
temperatura gorącego powietrza, jeżeli nie jest określona w dokumentacji
eksploatacyjnej sp, nie powinna przekraczać 70oC). Po odtajaniu i oddzieleniu się
od pokrycia lód należy natychmiast usunąć za pomocą miękkiej szczotki lub
szmaty, nie czekając na całkowite stopnienie, a następnie osuszyć powierzchnię
ciepłym powietrzem.
28. Przed wejściem do kabiny należy dokładnie oczyścić obuwie z kurzu, piasku,
błota i śniegu.
29. Zwracać uwagę na stan filtrów paliwa i gardzieli wlewowych zbiorników paliwa.
Zachować wszelkie środki ostrożności, aby uchronić zbiorniki przed dostaniem
się do nich wody, śniegu itp.
30. Przed uzupełnieniem instalacji pneumatycznej należy upewnić się, że w butli
lotniskowej nie ma wody.
31. Agregaty (bloki, elementy) pobrane z magazynów (składnic) należy przed
zamontowaniem na sp przejrzeć i sprawdzić na stanowisku kontrolnym.
W przypadku braku stanowiska sprawdzenie należy wykonać na sprawnym
(usprawnianym) sp. Niezamontowane agregaty należy zakonserwować i zdać do
magazynu ZLT.
32. Agregaty, przyrządy i elementy zdemontowane ze statku powietrznego
umieszcza się w pomieszczeniach na regałach lub w szafach wraz
z przywieszkami, na których wpisuje się numer sp, z którego zostały zdjęte.
Zdemontowane drobne elementy (śruby, sworznie, nakrętki itp.) wkłada się do
specjalnych skrzynek (toreb, sortowników), na których oznacza się ich
przynależność do wyposażenia sp i jego numer. Z a b r a n i a się
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 33 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
przechowywania razem sprawnych i niesprawnych agregatów, części
wymiennych.
33. Niesprawne agregaty, przyrządy i elementy zdemontowane ze statku
powietrznego należy niezwłocznie zdać do magazynu ZLT po uprzednim
zakonserwowaniu, wypełnieniu dokumentacji ewidencyjnej i protokołu
określającego stan techniczny.
34. Z a b r a n i a s i ę kładzenia elementów, zespołów, agregatów, narzędzi i innych
przedmiotów na płatowcu i silniku. Po zakończeniu pracy na sp sprawdza się, czy
w kabinie, dyfuzorach, wnękach itp. nie pozostały żadne przedmioty.
35. Podczas demontażu/montażu agregatów należy stosować środki zapobiegające
wpadaniu narzędzi i drobnych elementów (śrub, nakrętek, nitów itp.) oraz
przedostawaniu się cieczy, wody, śniegu do wnętrza sp, takie jak: siatki,
pokrowce, linki, zaślepki, łapacze itp.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 34 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 12.
Obsługi bieżące, okresowe, specjalne
1. Obsługi wykonuje się w celu przygotowania sprzętu lotniczego do lotów,
zapewnienia niezawodności działania tego sprzętu w czasie lotów oraz
utrzymania go w sprawności technicznej.
2. Obsługę personel SIL wszystkich specjalności wykonuje w tym samym terminie
zgodnie z decyzją przełożonego (STL jednostki, dowódcy eskadry).
3. Usuwanie niesprawności wykrytych w czasie obsług wykonuje personel SIL
wskazany przez STL jednostki.
4. Obsługi okresowe wykonuje się w celu określenia stanu technicznego sp
i przywrócenia jego charakterystyk technicznych, odtworzenia zasobów
niezawodności odpowiednio do wymagań zawartych w obowiązującej
dokumentacji technicznej.
5. Obsługi okresowe sprzętu lotniczego wykonuje wyznaczony personel
w hangarach lub na specjalnie przygotowanych płaszczyznach postoju,
odpowiednio oprzyrządowanych dla danego typu sp.
6. Karty technologiczne i metodyki poszczególnych specjalności dla danego rodzaju
obsługi okresowej określają: kolejność wykonywania czynności, warunki
techniczne i parametry, narzędzia i aparaturę kontrolno-pomiarową, normy
czasowe na wykonanie oraz parametry techniczne podlegające kontroli.
7. Obsługi okresowe płatowca, zespołu napędowego, uzbrojenia i wyposażenia sp
wykonuje się w tym samym terminie po osiągnięciu określonego nalotu lub
okresu eksploatacji, o ile dokumentacja techniczna nie stanowi inaczej.
8. Roczny plan obsług okresowych i wymiany silników opracowuje STL jednostki
biorąc pod uwagę:
1) roczną zdolność produkcyjną pododdziału;
2) zapas resursu sp i silnika;
3) planowany roczny nalot.
9. Dowódca eskadry technicznej (równorzędny) opracowuje miesięczne plany
pracy, w których uwzględnia pracochłonność w zakresie:
1) obsług okresowych (według typów sp);
2) remontów sprzętu lotniczego;
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 35 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
3) remontu i obsług okresowych naziemnych środków obsługi (narzędzia,
urządzenia pomiarowe, pojazdy specjalne itp.);
4) szkolenia;
5) służb, itp.
Miesięczne plany pracy zatwierdza STL jednostki.
10. Za terminowe kierowanie sp na wykonanie obsług okresowych i remontów
odpowiada STL jednostki.
11. Przed skierowaniem sprzętu lotniczego na obsługi okresowe należy
wyspecyfikować dodatkowe prace do wykonania, nie wchodzące w zakres
obsługi i przesłać z wyprzedzeniem do wykonawcy obsług.
12. Niesprawności i usterki wykryte podczas przyjęcia/przekazania wpisuje się do
książki (karty) obsługi sp oraz SIWEsp. O stwierdzonych niesprawnościach oraz
planowanym terminie zakończenia prac wykonawca informuje STL jednostki.
13. W trakcie wykonywania obsług okresowych na sp usuwa się niesprawności
wykryte podczas przeglądu wykonywanego przed rozpoczęciem obsług
okresowych i zgłoszone przez personel zdający, sprawdza wykonanie prac
nakazanych obowiązującymi biuletynami technicznymi oraz wykonuje prace
przewidziane w biuletynach wpływających na bieżąco.
14. W przypadku stwierdzenia niewykonania prac nakazanych w biuletynach
technicznych, wykonawca obsługi okresowej informuje STL jednostki, który
podejmuje decyzję o potrzebie ich wykonania.
15. Wraz ze sp do wykonawcy obsługi okresowej przekazuje się jego dokumentację
oraz wykaz agregatów, bloków i elementów podlegających wymianie z powodu
wypracowania resursu. Oprócz tego przekazuje się wyposażenie dodatkowe
należące do sp (zbiorniki, belki, wyrzutnie, lotnicze aparaty fotograficzne,
zasobniki itp.).
16. Przedstawiciel użytkownika w czasie wykonywania obsług okresowych,
specjalnych i napraw na jego sp poza macierzystą jednostką, przebywa
u wykonawcy. Przedstawiciel użytkownika monitoruje ciągłość wykonywanych
obsług oraz potwierdza konieczność wykonania prac dodatkowych.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 36 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
17. Dopuszcza się przydzielenie przedstawicielowi użytkownika więcej niż jednego
sp podczas realizacji obsług okresowych, specjalnych i napraw u wykonawcy
poza macierzystą jednostką.
18. W et (wl) prowadzi się ewidencję:
1) wykonanych prac na sp;
2) uszkodzeń, niesprawności i usterek wykrytych na sp podczas przyjęcia,
wykonywania obsług i w czasie przekazywania go po pracach;
3) wartości parametrów technicznych, wymaganych dokumentacją eksploatacyjną sp.
19. Kierowniczy personel SIL odpowiada za jakość i terminową realizację zleconych
prac i dokonywanych wpisów.
20. Za datę zakończenia obsług okresowych, tę samą dla wszystkich specjalności,
należy przyjąć dzień wykonania przeglądów po obsłudze okresowej sp.
21. Lot próbny kontrolny sp po wykonaniu obsługi, po której wymagany jest lot
próbny, organizuje lub zabezpiecza pododdział (zakład, centrum serwisowe, itp.),
który ją wykonał.
22. Dowódca (kierownik) et (wl) raz na kwartał przeprowadza analizę jakości
wykonywanych obsług okresowych. Wyniki i wnioski z analizy przekazuje
przełożonemu oraz wdraża w bieżącej działalności.
ż 13.
OBSA
UGI KONSERWACYJNE
1. Celem konserwacji jest zabezpieczenie sprzętu lotniczego czasowo wyłączonego
z eksploatacji.
2. Konserwacji podlega sprzęt lotniczy:
1) stanowiący nadwyżki w stosunku do liczby etatowej;
2) czasowo niesprawny ze względu na brak agregatu, zespołu;
3) czasowo niewykorzystywany w bieżącej eksploatacji.
3. Zakonserwowany sprzęt lotniczy, stanowiący nadwyżkę oraz czasowo
niewykorzystywany w bieżącej eksploatacji, o ile instrukcje obsługi danego
sprzętu nie przewidują inaczej, musi być kompletny i sprawny technicznie.
4. Ustala się następujące rodzaje konserwacji:
1) krótkoterminowe - do jednego roku;
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 37 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
2) długoterminowe - powyżej jednego roku.
5. Konserwacja sprzętu lotniczego obejmuje:
1) przygotowanie do konserwacji - przegląd sprzętu (dla sp w zakresie
przewidzianym w instrukcji obsługi danego statku);
2) wykonanie obsług konserwacyjnych w okresach i zakresie określonym
w instrukcji obsługi danego sprzętu lotniczego;
3) rozkonserwowanie i przygotowanie do użycia.
6. Skierowanie sprzętu lotniczego do konserwacji podane musi być w rozkazie
dowódcy jednostki.
W rozkazie podaje się:
1) rodzaj (typ) sprzętu;
2) liczbę i numery sprzętu;
3) rodzaj konserwacji (z podaniem czasookresu);
4) przyczynę konserwacji;
5) miejsce przechowywania;
6) sposób ochrony zakonserwowanego sprzętu;
7) skład grupy konserwacyjnej odpowiedzialnej za wykonanie obsług sprzętu
w czasie jego przechowywania.
7. Dowódca grupy konserwacyjnej sporządza plan-wykres obsług konserwacyjnych
sprzętu lotniczego.
8. Zakonserwowany sprzęt lotniczy powinien być przechowywany w miejscach
wyznaczonych przez STL jednostki (równorzędny).
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 38 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 14.
Przeglądy profilaktyczne
1. Przeglądy profilaktyczne wykonuje się w celu dokładnego sprawdzenia stanu
technicznego poszczególnych agregatów, urządzeń, mechanizmów, instalacji lub
elementów konstrukcji sprzętu lotniczego.
2. Zakres, kolejność i termin wykonania przeglądów profilaktycznych określają:
GIWL, STL związku organizacyjnego, STL jednostki (równorzędny).
Osoby zarządzające przegląd profilaktyczny zobowiązane są do podania
przyczyny, celu przeglądu oraz technologii jego wykonania.
3. STL jednostki (równorzędny), lub inna wyznaczona przez niego osoba prowadzi
instruktaż oraz pokaz praktyczny dla personelu SIL.
4. Wykonanie przeglądu profilaktycznego odnotowuje się w dokumentacji
ewidencyjnej sp, wpisując podstawę wykonania oraz wyniki przeglądu.
5. Po wykonaniu przeglądu na wszystkich sp STL jednostki składa meldunek
przełożonemu zarządzającemu przegląd o jego wynikach.
ż 15.
Przeglądy kontrolne
1. Przegląd kontrolny ma na celu określenie stanu technicznego sprzętu lotniczego.
Realizuje się go we wszystkich specjalnościach w tym samym dniu.
2. W trakcie przeglądu kontrolnego sprawdza się wiedzę techniczną personelu
obsługującego.
3. Rozróżnia się następujące zakresy przeglądów kontrolnych:
1) kontrola stanu technicznego obejmująca przegląd sprzętu lotniczego
w zakresie obsługi bieżącej (lub w zakresie ustalonym przez STL jednostki),
wyposażenia dodatkowego, sprawdzenie dokumentacji;
2) kontrola działania sprzętu lotniczego lub jego urządzeń;
3) kontrola stanu technicznego sprzętu lotniczego w zakresie ustalonym przez
kontrolującego (przegląd inspektorski).
4. Normy przeglądów kontrolnych sprzętu lotniczego przeprowadzanych przez
wszystkie szczeble organizacyjne SIL określa załącznik nr 4 niniejszej instrukcji.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 39 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
5. Wyznaczony sprzęt lotniczy do przeglądu kontrolnego wraz z jego dokumentacją
ewidencyjną, wyposażeniem dodatkowym i narzędziami przedstawia dowódca
klucza (technik). Przegląd kontrolny sprzętu przeprowadza się w obecności
personelu bezpośredniej obsługi oraz wytypowanego kierowniczego personelu
SIL, jeżeli przegląd prowadzony jest przez związki organizacyjne i inne instytucje
nadrzędne.
6. Sprzęt ocenia się porównując zgodność sprawdzanych parametrów z WT
zawartymi w dokumentacji eksploatacyjnej. Do tego celu należy wykorzystać
narzędzia, aparaturę kontrolno-pomiarową i diagnostyczną, przewidzianą dla
danego sprzętu lotniczego.
7. Statki powietrzne zdatne do lotu z ograniczeniami ocenia się w pełnym zakresie
z uwzględnieniem zapisów zawartych w ich dokumentacji.
8. Nie ocenia się sprzętu lotniczego niesprawnego, zakonserwowanego,
oczekującego na remont lub objętego remontem, w toku obsług okresowych,
reklamacji, zgłoszonego do skreślenia z ewidencji oraz sp niezdatnych do lotu -
jeżeli zostały sporządzone odpowiednie dokumenty potwierdzające te fakty.
9. Stwierdzone w czasie przeglądu kontrolnego niesprawności i usterki osoba,
wykonująca przegląd wpisuje do dokumentacji ewidencyjnej sprzętu lotniczego.
Usunięcie niesprawności i usterek oraz kontrolę ich usunięcia osoby
odpowiedzialne potwierdzają swoimi podpisami w książce obsługi sp.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 40 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 16.
Dni Techniczne
1. Dni Techniczne organizuje się raz w miesiącu, w kolejnych dniach roboczych,
z wyjątkiem miesięcy, w których wykonywane jest obsługiwanie roczne.
2. W Dniach Technicznych wykonuje się przeglądy i prace związane z renowacją
i konserwacją sprzętu lotniczego, przeglądy profilaktyczne statków powietrznych,
przeglądy kompletów lśb oraz naziemnych środków obsługi i remontu.
W zależności od potrzeb organizuje się praktyczne szkolenie
i treningi personelu latającego i SIL z zagadnień dotyczących eksploatacji sp.
3. W Dniach Technicznych nie wykonuje się przedsięwzięć nie związanych
z obsługą techniczną sprzętu.
4. STL jednostki na podstawie analizy stanu technicznego i niezawodności sprzętu
lotniczego opracowuje  Wykaz stałych czynności na Dni Techniczne
wykonywanych na statkach powietrznych i sprzęcie pomocniczym w danym
roku".
5. STL jednostki sporządza wykaz prac dodatkowych na Dni Techniczne na dany
miesiąc, wynikających z wytycznych przełożonych, analizy stanu technicznego
statków powietrznych i niesprawności zaistniałych w okresie od poprzednich Dni
Technicznych.
6. W przypadku braku kart technologicznych dotyczących prac ujętych w wyżej
wymienionych wykazach, STL jednostki przed rozpoczęciem prac na sprzęcie
opracowuje metodyki wykonania poszczególnych czynności.
7. Na statkach powietrznych będących na obsługach okresowych (specjalnych) nie
wykonuje się przedsięwzięć związanych z Dniami Technicznymi z wyjątkiem
nakazanych profilaktyk.
8. Wykazy stałych i dodatkowych czynności realizowanych na sp w trakcie Dni
Technicznych zamieszcza się w książkach (kartach) obsługi sp i innego sprzętu.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 41 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 17.
Loty próbne statków powietrznych
1.  Instrukcja organizacji lotów próbnych w lotnictwie Sił Zbrojnych RP reguluje
zasady organizacji lotów próbnych w lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej
Polskiej.
2. Przypadki wykonywania lotów próbnych określa dokumentacja eksploatacyjna sp.
3. W przypadku konieczności sprawdzenia sp w locie w zakresie nie określonym w
dokumentacji eksploatacyjnej jego program (metodykę) określa STL jednostki.
Rozdział 4.
WYMAGANIA DODATKOWE STAWIANE SA
UŻBIE
INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
ż 18.
Organizacja pracy służby inżynieryjno-lotniczej podczas przebazowania
1. Służba inżynieryjno-lotnicza utrzymuje gotowość swoich sił i środków do
przebazowania.
2. Przed przebazowaniem sp powinno się przeprowadzić rekonesans lotniska
(DOL). Do składu grupy rekonesansowej kieruje się przedstawiciela SIL.
3. W czasie rekonesansu lotniska (DOL) przedstawiciel SIL ocenia:
1) stan nawierzchni lotniskowych;
2) rejony rozmieszczenia sił i środków SIL;
3) możliwości wykorzystania istniejącej infrastruktury dla potrzeb SIL;
4) miejsca wyładunku sprzętu.
4. W celu utrzymania zdolności personelu SIL do przebazowania sprzętu lotniczego
wykonuje się następujące przedsięwzięcia:
1) prowadzi treningi personelu latającego i SIL w zakresie odtwarzania gotowości
i zmiany wariantów uzbrojenia sp ograniczonymi siłami i środkami w warunkach
rozśrodkowania sprzętu lotniczego w trakcie dni GB;
2) prowadzi ćwiczenia taktyczno-logistyczne i taktyczno-specjalne;
3) określa potrzeby środków transportowych;
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 42 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
4) opracowuje wykazy sprzętu lotniczego i technicznych środków materiałowych
z określeniem ciężaru i gabarytów oraz ustala kolejność pakowania
i załadunku;
5) przygotowuje do przebazowania komplety części zapasowych, remontowych,
urządzenia pomiarowe, narzędzia i inne wyposażenie techniczne (palety,
kontenery).
5. W razie pozostawienia na lotnisku dotychczasowego bazowania sp
wymagających napraw, do ich usprawnienia wydziela się specjalistów SIL.
6. Załogi sp powinny być wyszkolone w zakresie samodzielnego przygotowania sp
do powtórnego lotu i być gotowe do jego wykonania w przypadku, gdy na lotnisku
lądowania brak jest personelu inżynieryjno-lotniczego, przeszkolonego do pracy
na danym typie sp.
7. W czasie działań lotnictwa poza MSD w uzasadnionych przypadkach organizuje
się ruchome grupy obsługowo-remontowe
ż 19.
Lotnictwo transportowe, śmigłowcowe, morskie
1. Podczas wykonywania zadań z lądowaniem poza miejscem stałego bazowania
jednostki, obsługi bieżące wykonuje jego załoga.
2. Załogi muszą umieć samodzielnie:
1) wykonywać obsługi bieżące oraz czynności wynikające z wykonywanego
zadania lotniczego oraz usuwać nieskomplikowane niesprawności;
2) wykonać poprawnie załadunek i rozładunek statku powietrznego, rozmieścić
ładunek na pokładzie sp oraz obliczyć położenie środka ciężkości
i dopuszczalną masę startową sp;
3) wykonać inżynieryjno-nawigacyjne obliczenia lotu.
3. Podczas transportu wojsk, sprzętu bojowego i ładunków przy użyciu lotnictwa
transportowego z wielokrotnym lądowaniem na tych samych lotniskach, pomocy
przy obsłudze sp (czynności proste np. załadunek, rozładunek, odśnieżanie, itp.)
ich załogom udzielają grupy SIL wydzielone ze składu jednostek bazujących na
tych lotniskach. Należy jednak uwzględniać ewentualną konieczność skierowania
na te lotniska grup specjalistycznych z jednostek, z których sp wykonują zadania.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 43 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
4. STL jednostki określa zestaw materiałów i części zamiennych do wykonania
obsług bieżących i usunięcia nieskomplikowanych niesprawności, który powinien
być skompletowany i załadowany na sp.
5. Specyfiką statków powietrznych lotnictwa morskiego jest możliwość wykonywania
lotów z akwenów lub z pokładów okrętów (platform).
6. Zabezpieczenie lotów statku powietrznego na okręt, bez planowanego bazowania
na okręcie (m.in. przyjęcie na pokład okrętu, kotwiczenie sp, tankowanie, start),
realizuje przeszkolony personel etatowej załogi okrętu. Niezbędne obsługi,
wykonuje załoga sp.
7. Do zabezpieczenia eksploatacji sp bazujących na okręcie wydziela się Grupę
Obsługi Technicznej, w skład której wchodzą specjaliści SIL.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 44 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
Rozdział 5.
EWIDENCJA I PLANOWANIE DZIAA
ALNOŚCI SIL
ż 20.
DOKUMENTACJA
Jednym z podstawowych warunków właściwej obsługi i użytkowania statków
powietrznych jest posiadanie przez personel aktualnej dokumentacji.
1. W eksploatacji statków powietrznych wykorzystywana jest dokumentacja
eksploatacyjna, planistyczna, ewidencyjna i sprawozdawcza.
1) Dokumentacja eksploatacyjna obejmuje instrukcje użytkowania w locie,
opisy techniczne, instrukcje obsługi, zestawy obsług technicznych, karty
technologiczne, schematy, rysunki, biuletyny itp. W przypadku rozbieżności
zapisów w dokumentach za obowiązujące przyjmuje się dokumenty wydane
póz
niej;
2) Dokumentację planistyczną stanowią dokumenty sporządzane na wszystkich
szczeblach organizacyjnych wspomagające proces zarządzania eksploatacją
statków powietrznych.
3) Dokumentacja ewidencyjna to książki pokładowe (formularze ang. logbooks)
i pliki komputerowe, w których zapisuje się całą historię eksploatacji każdego
statku powietrznego oraz istotnych agregatów (ang. LRU - Line Replaceable
Units, TCI  Time Changeable Item). Zawierają one między innymi: wykazy
agregatów kompletujących statek powietrzny, godzinowy czas pracy,
kalendarzowy okres wykorzystania, liczbę cykli pracy, uszkodzenia, remonty,
naprawy, obsługi, parametry zmierzone w trakcie prób i inne;
4) Dokumentacja sprawozdawcza to zestawienia będące okresowymi
podsumowaniami wyników eksploatacji, pozwalające na dokonywanie
uogólnień na temat floty statków powietrznych i wyciąganie wniosków
eksploatacyjnych. Jest ściśle sprzężona z dokumentacją planistyczną.
2. Zmiany i uzupełnienia w dokumentacji eksploatacyjnej wprowadzają uprawnione
instytucje według odrębnych uregulowań.
3. W każdej jednostce eksploatującej sprzęt lotniczy prowadzi się wzorcowy
egzemplarz dokumentacji eksploatacyjnej, do którego wnosi się wszystkie zmiany
i uzupełnienia dotyczące eksploatacji sprzętu lotniczego.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 45 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
4. Odpowiedzialność za systematyczne i prawidłowe prowadzenie dokumentacji
wzorcowej oraz za opanowanie przez personel SIL wprowadzonych zmian
i uzupełnień ponosi STL jednostki, a w warsztatach (jednostkach remontowych)
kierownik (równorzędny). Wymienione osoby funkcyjne powinny nie rzadziej niż
raz na kwartał sprawdzać stan i prowadzenie dokumentacji wzorcowej. STL
jednostki, kierownik może upoważnić w rozkazie organizacyjnym, osoby
posiadające odpowiednie kwalifikacje do wykonywania tych czynności w jego
imieniu.
5. Zmiany w roboczych egzemplarzach dokumentacji wnosi się na podstawie
egzemplarzy wzorcowych.
6. Dokumenty planowania oraz sprawozdawczości z działalności służby
inżynieryjno-lotniczej mogą być prowadzone:
1) w informatycznym systemie wsparcia eksploatacji statków powietrznych;
2) zgodnie z biuletynami, instrukcjami oraz wytycznymi i rozporządzeniami
przełożonych.
7. Dokumentację ewidencyjną wypełnia się czytelnie. Niedopuszczalne jest
zamazywanie wpisów lub ich wycieranie. Ewentualne pomyłki należy poprawić
poprzez przekreślenie błędnego wpisu, naniesienie poprawnego zapisu
i potwierdzenie dokonania zmian podpisem osoby dokonującej poprawek
(z czytelnym imieniem i nazwiskiem). Poprawione wpisy do książek pokładowych
(metryk) uwierzytelnia się podpisami STL jednostki oraz pieczęcią jednostki.
Nie uwierzytelnione poprawki są niedopuszczalne.
ż 21.
PLANOWANIE DZIAA
ALNOŚCI
1. Planowanie działalności służby inżynieryjno lotniczej obejmuje:
1) obsługę techniczną sprzętu lotniczego;
2) szkolenie specjalistyczne;
3) odprawy organizacyjno-szkoleniowe;
4) kontrole i nadzory służbowe;
5) rozwój bazy obsługowej i szkoleniowej;
6) przedsięwzięcia doraz
ne.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 46 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
2. Powyższe uwzględnia się w:
1) planie przedsięwzięć służby inżynieryjno-lotniczej;
2) planie miesięcznym;
3) planie szkolenia jednostki lotniczej;
4) planie-grafiku wykorzystania resursu;
5) planie obsług okresowych, wymian silników i przekładni głównych;
6) planie kontroli stanu technicznego sprzętu lotniczego.
3. Roczne i miesięczne plany służby inżynieryjno-lotniczej jednostek lotniczych
opracowuje się na podstawie:
1) rocznego planu dowództwa szczebla nadrzędnego;
2) miesięcznego planu dowództwa danego szczebla;
3) poleceń przełożonych;
4) własnych zamierzeń.
4. Szkolenie SIL realizuje się zgodnie z  Programem szkolenia pododdziałów służby
inżynieryjno-lotniczej oraz rocznymi planami doskonalenia zawodowego żołnierzy
zawodowych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej na dany rok szkoleniowy w
uczelniach wojskowych i jednostkach szkolnictwa wojskowego (jednostkach
lotniczych) w których odbywa się szkolenie personelu SIL.
ż 22.
PLANOWANIE OBSA
UGI STATKÓW POWIETRZNYCH
1. Planowanie eksploatacji statków powietrznych to proces decyzyjny mający na
celu wypracowanie sposobu racjonalnego ich użytkowania, z uwzględnieniem
obsługi technicznej, remontu, przechowywania i zaopatrywania.
2. Potrzeby w zakresie obsług i remontów wykonywanych poza własną bazą
obsługową należy przesyłać do COL, zgodnie z innymi uregulowaniami w tym
zakresie.
3. Podczas planowania eksploatacji należy uwzględnić następujące dane:
1) typy i liczbę eksploatowanych statków powietrznych;
2) statki powietrzne planowane do wycofania z eksploatacji;
3) zapas resursu statków powietrznych;
4) roczne normy limitu resursu;
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 47 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
5) liczbę statków powietrznych planowanych do remontu;
6) możliwości realizacji obsług technicznych (bieżących, specjalnych
i okresowych) siłami i środkami jednostki;
7) potrzeby w zakresie realizacji obsług technicznych poza jednostką;
8) plan nalotu jednostki lotniczej;
9) wytycznych szczebli nadrzędnych.
4. Na podstawie powyższych danych STL jednostki opracowuje:
1) Plan-grafik wykorzystania resursu uwzględniający rodzaj i liczbę obsług
technicznych, zakres i termin remontów;
2)  Sprawozdanie  zapotrzebowanie liczbę potrzebnych części zamiennych
i materiałów do zabezpieczenia eksploatacji statków powietrznych (SIWEsp);
3) Plan-grafik przeglądu sprzętu lotniczego;
4) Plan realizacji obsług okresowych i wymian silników;
5) Plan potrzeb obsługowych realizowanych poza jednostką;
6) Plan potrzeb finansowych.
5. W czasie sporządzania planu wykorzystania resursu należy kierować się
następującymi kryteriami:
1) roczne wykorzystanie resursu pojedynczych statków powietrznych powinno
być zróżnicowane i uwzględniające rytmiczną realizację obsług okresowych
(bez powstawania nawisu obsługowego);
2) możliwościami obsługowymi pododdziałów wykonujących obsługi okresowe.
6. Planowanie wykorzystania resursu należy prowadzić w SIWEsp według danych
na dzień 1 stycznia roku planowego.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 48 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 23.
Planowanie przeglądu stanu technicznego sprzętu lotniczego
1. Przed przystąpieniem do planowania przeglądu sprzętu lotniczego należy
przeanalizować:
1) zaistniałe zdarzenia lotnicze;
2) zaistniałe niesprawności sprzętu lotniczego;
3) poziom wyszkolenia technicznego służby inżynieryjno-lotniczej;
4) stwierdzone zaniedbania w obsłudze sprzętu lotniczego;
5) okres eksploatacji statków powietrznych.
2. Przegląd sprzętu lotniczego należy zaplanować do realizacji równomiernie na
cały rok.
3. W planowaniu przeglądów sprzętu lotniczego należy uwzględnić normy określone
w załączniku nr 4.
4. Na podstawie powyższych danych opracowuje się Plan-grafik przeglądu sprzętu
lotniczego.
ż 24.
Dokumentacja planistyczna
1. Plan przedsięwzięć służby inżynieryjno-lotniczej jest dokumentem rocznego
planowania i pracy bieżącej STL jednostki (związku organizacyjnego) i zawiera
następujące rozdziały:
1) Zestawienie zbiorcze personelu należy wypełniać z zachowaniem podziału
na pododdziały, a na wyższych szczeblach dowodzenia, oddzielnie dla
każdego oddziału (samodzielnego pododdziału). Rubryki dotyczące nazwy
oddziału (pododdziału) oraz stanu etatowego wypełniać i uzupełniać na
bieżąco;
2) Szczegółowe zestawienie personelu  inżynierowie specjalności lub szef
zespołu szkolenia specjalistycznego (równorzędni) zobowiązani są do
prowadzenia szczegółowej ewidencji personelu SIL w zakresie posiadanego
przez nich wyszkolenia;
3) Ewidencja ta powinna zawierać informacje o:
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 49 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
a) posiadanych dopuszczeniach do bezpośredniej obsługi sp (sprzętu
lotniczego),
b) posiadanych uprawnieniach do obsługi sp (sprzętu lotniczego),
c) posiadanej aktualnej klasie specjalisty wojskowego,
d) poziomie znajomości języków obcych,
e) posiadanych innych uprawnieniach specjalistycznych;
4) Dane dotyczące ewidencji wymienionej w ust 2) powinny zawierać:
a) nazwę ukończonego kursu,
b) datę uzyskania, datę ważności (jeśli określono),
c) podstawę uzyskania uprawnień (np. numer rozkazu dowódcy jednostki,
numer świadectwa, zaświadczenia itp.);
5) Zestawienie zbiorcze sprzętu lotniczego na szczeblu oddziału należy
wypełniać z zachowaniem podziału na poszczególne eskadry, natomiast na
wyższych szczeblach dowodzenia z zachowaniem podziału na podległe
oddziały (samodzielne pododdziały);
6) Roczny plan głównych zadań i realizacji zamierzeń  zawiera:
a) główne zadania służby inżynieryjno-lotniczej,
b) dodatkowe zadania otrzymane po opracowaniu rocznego planu, których
realizacja przewidziana jest na okres dłuższy niż jeden miesiąc.
W rubryce  Przedsięwzięcia powinny być wyszczególnione wszystkie
zamierzenia jednostki lotniczej, wyższych przełożonych dotyczące
służby inżynieryjno-lotniczej danego szczebla dowodzenia oraz
zamierzenia własne. W rubryce  Główny wykonawca wpisywać stopień
i nazwisko specjalisty, który jest bezpośrednio odpowiedzialny za
realizację danego zamierzenia. W rubryce  Współwykonawca należy
wpisywać nazwisko osoby (osób) lub komórki organizacyjnej
współodpowiedzialnej za realizację danego zamierzenia. Jeżeli głównym
wykonawcą danego zamierzenia jest osoba lub komórka organizacyjna
innej służby, wówczas w rubryce  Główny wykonawca wpisać
stanowisko osoby wytypowanej do jej realizacji;
7)  Plany miesięczne - sporządzać na podstawie:
a) planu miesięcznego dowództwa nadrzędnego,
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 50 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
b) rocznego planu zamierzeń służby inżynieryjno-lotniczej,
c) planowanych przedsięwzięć własnych,
d) miesięcznego planu z ubiegłego miesiąca,
e) otrzymanych zadań z dowództwa szczebla nadrzędnego;
8) Plan miesięczny opracowuje STL jednostki. Dodatkowe zadania, otrzymywane
po opracowaniu planu miesięcznego, należy wpisywać jako kolejne punkty.
Wpisywać należy te zadania, których termin realizacji dotyczy danego
miesiąca. Sposób wypełniania rubryk planu jest analogiczny do wypełniania
rubryk omówionych w rozdziale dotyczącym rocznego planu zamierzeń.
9) Ponadto w  Planie przedsięwzięć służby inżynieryjno-lotniczej należy
prowadzić:
a) plany kontroli podległych jednostek,
b) dane potrzebne w działalności służby inżynieryjno-lotniczej określonego
szczebla, np. plany realizacji zamierzeń doraz
nych,
c) nadzory służbowe;
10) Uwagi osób kontrolujących należy odnotowywać w książce kontroli JW.
2.  Plan-grafik przeglądu sprzętu lotniczego" jest podstawowym dokumentem
planowania i realizacji przeglądu sprzętu lotniczego dla STL jednostki.
1) Plan sporządza się przed rozpoczęciem roku szkoleniowego, wpisując
w odpowiednich kolumnach wszystkie statki powietrzne, urządzenia
treningowe i pozostałe wyposażenie, według zaleceń podanych w normach
przeglądu sprzętu lotniczego załącznik nr 4;
2) Statki powietrzne należy zgrupować wpisując kolejne numery dla
poszczególnych typów;
3) Przegląd na nadchodzący miesiąc planować przed rozpoczęciem tego
miesiąca, wpisując w górnej kolumnie jego datę. Po przeglądzie należy wpisać
ocenę oraz datę przeglądu;
4) W grafiku należy przewidzieć wolne miejsca na wpisywanie numerów statków
powietrznych, które otrzyma jednostka wojskowa w danym roku.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 51 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 25.
Dokumentacja ewidencyjna
Dokumentacja ewidencyjna obejmuje:
1. Dokumentację Dni Technicznych.
2. Dokumentację obsługiwania rocznego.
3. Dokumentację badania silników przedwcześnie wybudowanych.
4. Dzienniki szkolenia specjalistycznego.
5. Ewidencję rozkazów, zarządzeń, biuletynów, wytycznych i telegramów.
6. Ewidencję obsług okresowych.
7. Ewidencję wykonanych remontów sprzętu lotniczego.
8. Ewidencję wyposażenia pomocniczego - stanowisk kontrolno-pomiarowych,
narzędzi pomiarowych, sprzętu lotniskowo-hangarowego, kompletów narzędzi.
9. Ewidencję reklamacji sprzętu lotniczego.
10. Książkę ewidencji pomiaru parametrów technicznych.
ż 26.
Zasady prowadzenia dokumentacji pokładowej sprzętu lotniczego
1. Książki pokładowe są podstawowym dokumentem statku powietrznego
i zawierają niezbędne dane o jego pochodzeniu, ewidencji pracy, obsługi oraz
stanie technicznym.
2. Za prowadzenie książek pokładowych odpowiedzialne są osoby wyznaczone
przez STL jednostki.
3. Książka (karta) obsługi jest dokumentem, w którym ewidencjonuje się wykonanie
obsługi technicznej, przeglądu statku powietrznego, jak również jego
konfigurację, status oraz nalot. W książce (karcie) znajdują się również dane
dotyczące wszystkich niesprawności stwierdzonych na ziemi i w powietrzu oraz
innych czynników mających wpływ na status statku powietrznego. W celu
zapewnienia jednakowego układu Kart Obsługi dla eksploatowanych statków
powietrznych Szef Techniki Lotniczej związku organizacyjnego zobowiązany jest
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 52 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
do opracowania  Wzorcowego Układu Formularzy w Skoroszycie i przesłania do
GI WL w celu zatwierdzenia.
4. Wpisu do książki (karty) obsługi dokonuje uprawniony personel obsługi i załogi,
eksploatujący dany statek powietrzny:
1) przed rozpoczęciem realizacji obsługi, technik mający ją wykonać zapoznaje
się ze statusem sp zapisanym w książce (karcie) obsługi;
Dowódca załogi, również przed wylotem sprawdza książkę (kartę) obsługi
w celu zapoznania się ze statusem sp.
2) bezpośrednią odpowiedzialność za prawidłowe prowadzenie i przechowywanie
książki (skoroszytu kart) obsługi ponosi technik statku powietrznego, któremu
sp został przydzielony do obsługi. W przypadku, gdy sp znajduje się poza
miejscem stałego bazowania za terminowe i prawidłowe wpisywanie danych
do książki (karty) obsługi odpowiada personel pokładowy obsługi sp lub
dowódca załogi;
3) wypełnioną książkę obsługi przechowywać przez okres jednego roku po czym
komisyjnie ją zniszczyć;
4) wypełnione karty obsługi sp należy przekazywać do miejsca przechowywania
określonego przez STL jednostki;
5) podczas przelotu na inne lotnisko, książkę (kartę) obsługi należy dołączyć do
statku powietrznego;
6) w razie przekazywania statku powietrznego do innej jednostki, książkę (kartę)
obsługi należy przekazać łącznie ze statkiem powietrznym i pozostałą
dokumentacją;
7) po zakończeniu dnia pracy książkę (kartę) obsługi przechowywać
w pomieszczeniu przeznaczonym do przechowywania dokumentacji statku
powietrznego;
8) w razie zagubienia książki (karty) obsługi statek powietrzny nie może być
dopuszczony do lotów do chwili jej odnalezienia lub odtworzenia.
W celu odtworzenia książki (karty) obsługi należy dokonać weryfikacji
dokumentacji eksploatacyjnej sp i wykonać podstawową obsługę bieżącą.
5. Książka protokołów dyżurnego technika lotniska jest dokumentem, do którego
wpisuje się dane z przebiegu służby dyżurnego technika lotniska i o rotacji sp.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 53 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 27.
Zasady prowadzenia dokumentacji pomocniczej służby inżynieryjno-lotniczej
1. Dokumentacja pomocnicza służby inżynieryjno-lotniczej obejmuje dokumentację
dotyczącą:
1) pracy poszczególnych urządzeń wyposażenia pomocniczego
i zabezpieczającego;
2) rotacji sprzętu lotniczego;
3) składania i rozpatrywania reklamacji;
4) działalności z zakresu postępu i nowatorstwa w wojsku itp.
2. Dokumentami pomocniczymi działalności służby inżynieryjno-lotniczej są:
1) protokół techniczny na agregat;
2) protokół stanu technicznego;
3) protokół zdawczo-odbiorczy.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 54 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
Rozdział 6.
SPRAWOZDAWCZOŚĆ I MELDOWANIE OBOWI
ZUJ
CE W SIL
ż 28.
Sprawozdawczość
1. Sprawozdawczość prowadzi się zgodnie z  Zestawieniem sprawozdań
obowiązujących na poszczególnych szczeblach dowodzenia i zarządzania
resortu obrony narodowej .
2. Sprawozdawczość z bieżącej działalności SIL prowadzi się w SIWEsp.
3. STL jednostki ma na bieżąco znać potrzeby, których zaspokojenie realizowane
jest przez podmioty zewnętrzne.
4. Potrzeby w zakresie obsług i remontów wykonywanych poza własną bazą
obsługową przesyła się do COL w terminie określonym w odrębnych
dokumentach.
5. W sprawozdaniach  zapotrzebowaniach umieszcza się potrzeby tśm
z uwzględnieniem właściwego okresu planowania zakupów.
6. Potrzeby w zakresie zaopatrzenia w tśm określa się na podstawie analizy:
1) pozostałości resursów agregatów;
2) średniego czasu między uszkodzeniami;
3) planowanego zużycia resursu sp;
4) stanu zapasów.
7. Meldunki o zaistniałych zdarzeniach lotniczych, uszkodzeniach silników
kwalifikujących je do przedwczesnej wybudowy z płatowca oraz przypadkach
obrażeń ciała personelu SIL w wyniku obsługi sprzętu lotniczego, STL jednostki
składa, natychmiast po zaistnieniu zdarzenia do GIWL oraz właściwego
przełożonego z poszczególnych RSZ (telefoniczne, a następnie pisemne).
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 55 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
Rozdział 7.
INŻYNIERYJNO-LOTNICZE ZABEZPIECZENIE LOTÓW
ż 29.
Postanowienia ogólne
1. Podstawą planowania obsługi technicznej lotów są postanowienia zawarte w:
1)  Regulaminie lotów lotnictwa Sił Zbrojnych RP ;
2)  Instrukcji organizacji lotów w lotnictwie Sił Zbrojnych RP ;
3)  Instrukcji organizacji lotów próbnych w lotnictwie Sił Zbrojnych RP
oraz niniejszej instrukcji.
2. Przestrzeganie zasad określonych w powyższych dokumentach zapewnia:
1) wysoką jakość organizacji przygotowania i obsługi technicznej lotów,
gwarantującą bezpieczeństwo lotów;
2) racjonalne wykorzystanie zasobów w procesie inżynieryjno-lotniczego
zabezpieczenia lotów.
ż 30.
OBSA
UGA LOTÓW
1. Nadzór nad działalnością personelu SIL podczas przygotowania i w czasie lotów
sprawuje STL jednostki. Natomiast do bezpośredniego kierowania działalnością
personelu SIL i organizowania obsługi sprzętu lotniczego w dniu lotów wyznacza
się DIL.
2. STL jednostki wyznacza DIL, nie póz
niej niż w przeddzień lotów, spośród
kierowniczego personelu SIL uwzględniając, ilość i typy sp biorących udział
w lotach.
3. Dopuszczenie personelu SIL do wykonywania funkcji DIL i Dowódcy GOL może
nastąpić na podstawie zaliczonego szkolenia obejmującego następujące
zagadnienia:
1) kierowanie inżynieryjno-lotniczym zabezpieczeniem lotów;
2) współpraca służb zabezpieczenia lotów;
3) szczególne przypadki w locie  obejmuje wszystkie typy statków powietrznych
eksploatowanych w jednostce wojskowej (biorące udział w lotach);
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 56 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
4) zasady bezpieczeństwa podczas obsługi sprzętu lotniczego oraz poruszania
się po lotnisku;
5) zasady lotniskowej kontroli paliw.
Szkolenie realizuje się w jednostce wojskowej przynajmniej raz w roku i należy
je przeprowadzić na początku roku szkoleniowego.
4. Szczegółowe obowiązki DIL określa  Instrukcja organizacji lotów w lotnictwie Sił
Zbrojnych RP ;
5. DIL kieruje inżynieryjno-lotniczym zabezpieczeniem lotów z punktu kierowania
DIL (PK DIL), określonego w instrukcji użytkowania lotniska.
6. PK DIL musi być wyposażony zgodnie z załącznikiem nr 5.
7. DIL w czasie lotów można zmienić jedynie w uzasadnionych przypadkach:
1) jeżeli stan jego zdrowia uniemożliwia dalsze pełnienie obowiązków;
2) w razie zaistnienia okoliczności losowych lub służbowych.
8. Decyzję o zmianie DIL podejmuje organizator lotów na wniosek STL jednostki.
Zmianę wprowadza się po uprzednim umożliwieniu nowemu DIL zapoznania się
z PTOL oraz dotychczasowym przebiegiem zmiany lotnej.
9. Zabezpieczenie inżynieryjno-lotnicze lotów realizuje się zgodnie z PTOL
opracowaną na podstawie PTL.
10. Zmiany (uaktualnienia, poprawki) w PTOL przed rozpoczęciem lotów wprowadza
DIL w porozumieniu z POL.
11. Do zabezpieczenia obsługi lotów STL jednostki wyznacza ze składu personelu
SIL odpowiednią liczbę specjalistów stanowiących grupy obsługi lotów (GOL).
Składy specjalistów SIL zabezpieczających loty, ustala się nie póz
niej niż
w przeddzień dnia lotów. Liczba personelu obsługi uzależniona jest od rodzaju
i charakteru lotów, ilości sp, wariantu ich uzbrojenia oraz posiadanych środków
obsługi i kontroli.
12. W zależności od potrzeb wynikających z decyzji organizatora lotów, STL
jednostki:
1) ustala niezbędną liczbę grup obsługi lotów;
2) przydziela sp biorące udział w lotach poszczególnym grupom obsługi lotów.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 57 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
13. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się wprowadzanie zmian w składzie
wyznaczonych specjalistów w czasie lotów. Decyzję o zmianach podejmuje STL
jednostki.
14. W dniu wstępnego przygotowania do lotów STL jednostki stawia zadania
w zakresie zabezpieczenia inżynieryjno  lotniczego lotów. W postawieniu
zadania uczestniczy DIL oraz wytypowany personel SIL.
15. W czasie stawiania zadań na loty STL jednostki omawia i podaje w zakresie
swoich kompetencji:
1) charakter mających się odbyć lotów;
2) numery statków powietrznych wyznaczonych do lotów;
3) sposób i metody przygotowania sprzętu do lotów oraz dodatkowych czynności
do wykonania;
4) godzinę przybycia środków zabezpieczenia lotów oraz personelu SIL;
5) dowódców grupy obsługi lotów (GOL);
6) grupy specjalne do obsługi lotów.
16. Dowódca GOL:
1) nadzoruje wykonywanie obsług zgodnie z dokumentacją techniczną,
o wszystkich naruszeniach melduje DIL;
2) udziela instruktarzu w zakresie przestrzegania BHP i ppoż.;
3) zapoznaje się z czasami gotowości do startu poszczególnych statków
powietrznych;
4) analizuje zaistniałe niesprawności, nadzoruje ich usuwanie a w razie trudności
melduje niezwłocznie DIL;
5) melduje DIL o sprawności i odtworzeniu statków powietrznych;
6) realizuje wytyczne przełożonych oraz przedsięwzięcia profilaktyczne;
7) uczestniczy w omówieniu lotów w grupie SIL;
8) przekazuje personelowi GOL uwagi dotyczące zabezpieczenia inżynieryjno-
lotniczego lotów.
17. Omówienie lotów na szczeblu SIL prowadzi STL jednostki.
18. Podczas omówienia należy zwrócić uwagę na:
1) organizację obsługi technicznej sp;
2) zaistniałe niesprawności;
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 58 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
3) stan techniczny poszczególnych sp;
4) niedociągnięcia.
19. W przypadku lotów dwuzmianowych obsługę przedlotową wykonuje pierwsza
zmiana obsługi.
20. Przyjęcie sp do obsługi przez drugą zmianę odbywa się przez wykonanie obsługi
startowej. Przyjęcie sp odnotowuje się w książkach obsługi sp, w przypadku kart
obsługi zakłada się nową kartę.
21. Obsługę polotową wykonuje druga zmiana.
22. W dniu (zmianie) lotów technik (równorzędny) może obsługiwać dowolny sp (tego
samego typu) przydzielony mu przez STL jednostki.
23. Technik (równorzędny) wyznaczony do obsługi sp zapoznaje się z wpisami do
książki obsługi sp.
24. Do książki obsługi wpisuje się numer zestawu narzędzi jakim sp w danym dniu
jest obsługiwany.
25. W uzasadnionym przypadku, technik (równorzędny) sp może przyjąć obsługą
przedlotową inny, tego samego typu sp biorący udział w lotach.
26. Decyzję o zmianie przydziału sp podczas lotów podejmuje DIL na wniosek GOL.
ż 31.
Przygotowanie do lotów
1. Do lotów dopuszcza się tylko sprzęt zdatny do lotu, kwalifikowany zgodnie
z ż5 pkt 5 ppkt 1 i 2, przygotowany zgodnie z wytycznymi wynikającymi
z postawionego zadania (ż5, pkt 4, ppkt 2).
2. Do lotów dopuszcza się sp ze zdemontowanym wyposażeniem, które nie ma
wpływu na bezpieczeństwo lotu oraz wykonanie zadania. Musi to być
odnotowane w książce (karcie) obsługi jako odstępstwo od konfiguracji.
Ostateczną decyzję podejmuje dowódca załogi sp.
3. Przygotowanie statków powietrznych do lotów obejmuje:
1) wykonanie obsług sp zgodnie z dokumentacją techniczną;
2) przegląd sprzętu pomocniczego (z
ródła zasilania lotniskowego, baterie
akumulatorowe, aparatura kontrolno-pomiarowa, narzędzia i sprzęt lotniskowo-
hangarowy).
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 59 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
4. Przygotowanie personelu SIL do obsługi lotów obejmuje:
1) omówienie zadania na loty;
2) omówienie niedociągnięć organizacyjnych, zaistniałych w czasie poprzednich
lotów;
3) omówienie niesprawności sprzętu lotniczego, zaistniałych w czasie
poprzednich lotów;
4) omówienie metod i sposobu przygotowania statków powietrznych do lotów;
5) przeprowadzenie (w razie potrzeby) praktycznych zajęć na wybrany temat
związany z obsługą statków powietrznych;
6) omówienie poleceń przełożonych w zakresie obsługi technicznej
i użytkowania statków powietrznych oraz przedsięwzięć profilaktycznych.
5. Przygotowanie personelu latającego do lotów w zakresie użytkowania statków
powietrznych obejmuje:
1) współudział kierowniczego personelu SIL w przećwiczeniu lotów na ziemi,
polegający na kompleksowym sprawdzeniu gotowości pilotów do lotów na
urządzeniach treningowych i w kabinach sp w zakresie ich użytkowania
i znajomości szczególnych przypadków podczas lotu;
2) udzielanie konsultacji pilotom podczas treningów i w czasie samodzielnego
przygotowania do lotów;
3) omówienie błędów w użytkowaniu statku powietrznego przez personel latający,
popełnionych w poprzednich lotach, na podstawie materiałów OKL i wyników
analizy niesprawności statków powietrznych.
6. Statki powietrzne do użytkowania w powietrzu dopuszcza personel SIL,
potwierdzając podpisem w książce (karcie) obsługi statku powietrznego jego
sprawność i przygotowanie zgodne z dokumentacją techniczną. Jeśli sp do lotu
przygotowuje załoga, to dowódca załogi dopuszcza go do lotu.
7. Przyjęcie statku powietrznego do lotu potwierdza przed każdym lotem dowódca
załogi (pilot) podpisem w książce (karcie) obsługi po wykonaniu wszystkich
czynności kontrolnych i sprawdzających, nakazanych w instrukcji techniki
pilotowania danego statku powietrznego. Wszystkie niesprawności zaistniałe na
statku powietrznym w czasie lotu pilot ma obowiązek odnotować w książce
(karcie) obsługi bezpośrednio po zakończeniu lotu.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 60 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
8. Za terminowe i kompleksowe przygotowanie statku powietrznego do lotu
odpowiedzialni są w zakresie swoich specjalności bezpośredni wykonawcy.
Są oni zobowiązani wykonać obsługi przewidziane w instrukcji eksploatacji
i obsługi technicznej oraz w JZOT. Technik samolotu (równorzędny) zobowiązany
jest sprawdzić aktualność i kompletność adnotacji o wykonaniu zaplanowanych
obsług przez innych specjalistów w książce (karcie) obsługi, po czym
zameldować o gotowości statku powietrznego do lotu dowódcy
(st. technikowi) klucza lub GOL.
9. W przypadku przelotu statku powietrznego na lotnisko niemacierzyste, pilot
obowiązany jest zabrać ze sobą książkę (kartę) obsługi, naziemne
zabezpieczenia fotela katapultowego oraz urządzeń tego wymagających. Przed
lotem w książce (karcie) obsługi należy odnotować: datę i rodzaj wykonywanej
ostatnio obsługi okresowej i specjalnej oraz nalot po tych obsługach.
10. W przypadku, gdy na lotnisku niemacierzystym brak jest personelu SIL
dopuszczonego do obsługi danego typu sp, wyznacza się grupę obsługi
z macierzystej jednostki lub obsługę wykonuje załoga.
ż 32.
Grupy specjalne wydzielane do obsługi lotów
1. W zależności od potrzeb, do obsługi lotów wyznacza się grupy specjalne
podporządkowane bezpośrednio DIL.
2. Skład grup specjalnych określa STL jednostki, a ich rozmieszczenie instrukcja
operacyjna lotniska (DOL).
3. W skład grup specjalnych wchodzą m.in.:
1) grupa kontroli startowej;
2) grupa zbierania spadochronów hamujących;
3) grupa kontroli uzbrojenia.
4. Grupa kontroli startowej przeprowadza kontrolę sp zgodnie z wytycznymi DIL
przed wkołowaniem na DS i nie dopuszcza do startu niesprawnego sp. Melduje
DIL o wszystkich zauważonych usterkach.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 61 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
5. Dla każdej zmiany lotów sp wyposażonych w spadochrony hamujące wyznacza
się grupę zbierania spadochronów hamujących, której zadaniem jest zbieranie
spadochronów i dostarczanie ich do spadochroniarni.
6. Podczas lotów na zastosowanie bojowe wyznacza się grupę kontroli uzbrojenia,
której zadaniem jest sprawdzenie stanu uzbrojenia sp po wylądowaniu w miejscu
określonym w instrukcji operacyjnej lotniska.
7. Grupa kontroli uzbrojenia sp zobowiązana jest:
1) zapoznać się z wariantami uzbrojenia użytkowanymi w czasie lotów;
2) w zależności od wariantu uzbrojenia skompletować wyposażenie grupy;
3) prowadzić kontrolę uzbrojenia lądujących sp;
4) meldować DIL o wszystkich stwierdzonych nieprawidłowościach.
8. Za b r a n i a s i ę wykonywania lotów sp w takiej liczbie (wariancie uzbrojenia),
przy której personel SIL nie jest w stanie zapewnić obsady grup specjalnych.
ż 33.
Dyżurny Technik Lotniska
1. Na DTL wyznacza się personel SIL wszystkich specjalności. DTL podlega
kontrolerowi lotniska.
2. Instrukcję DTL opracowuje STL jednostki a zatwierdza ją Dowódca Jednostki.
Wyposażenie DTL określa załącznik nr 6.
3. DTL pełni służbę w ubiorze technicznym wyposażony w kamizelkę odblaskową
z napisem DTL.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 62 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
Rozdział 8.
ż 34.
Remont sprzętu lotniczego
1. W zależności od stopnia zużycia resursu, stanu technicznego sprzętu lotniczego,
charakteru uszkodzeń lub niesprawności ustala się następujące rodzaje remontu:
1) remont planowy;
2) remont nieplanowy.
2. Remont planowy wykonuje się w celu odtworzenia resursu sp. Uzależniony jest
od określonego w dokumentacji technicznej danego typu sp resursu
międzyremontowego.
3. Remont nieplanowy jest remontem doraz
nym, wynikłym w trakcie bieżącej
eksploatacji. Nie musi być związany z odtworzeniem resursu
międzyremontowego.
4. Remont sprzętu lotniczego wykonuje się w podmiotach gospodarczych
i jednostkach wojskowych posiadających przeszkolenia w zakresie
prowadzonych prac i jego dokumentację techniczną.
5. Dla każdego rodzaju remontu ustala się Zakres Remontu, który zatwierdza GIWL.
Zakres remontu stanowi dane techniczne do specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
6. Decyzję o skierowaniu sprzętu lotniczego do remontu podejmuje GIWL na
podstawie sporządzonego przez użytkownika protokołu stanu technicznego.
7. Za datę zakończenia remontu przyjmuje się datę wypełnienia dokumentacji
sprzętu.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 63 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 35.
Zasady przygotowania i kierowania sprzętu lotniczego do badań
1. Do badań kieruje się takie agregaty, urządzenia, elementy sp, na podstawie
których można określić przyczyny powstania uszkodzeń. Wraz z zasadniczym
agregatem (elementem) do badań kieruje się również współpracujące z nim
agregaty (elementy), które mogłyby spowodować uszkodzenie.
2. Agregaty sprzętu lotniczego przeznaczone do badań nie podlegają konserwacji,
rozbiórce, przemyciu i oczyszczeniu z brudu, oleju itp. Wszystkie króćce
(przewody rurowe) powinny być zakryte zaślepkami gumowymi (z tworzywa
sztucznego) lub owinięte papierem parafinowanym (folią). Oprócz tego należy
zabezpieczyć przełomy i inne miejsca uszkodzeń oraz położenia elementów
ruchomych w jakich zostały zauważone podczas przeglądu.
3. Próbki cieczy specjalnych zlewa się z różnych miejsc, do oddzielnych, czystych
suchych i szczelnie zamkniętych naczyń.
4. Podczas demontażu elementów i agregatów powinny być zachowane środki
ostrożności zapobiegające uszkodzeniom mechanicznym i cieplnym. Jeżeli
demontaż danego agregatu bez uszkodzenia jest niemożliwy, wówczas do badań
wysyła się cały zespół. Wszystkie stwierdzone uszkodzenia kierowanego do
badań sprzętu lotniczego wyszczególnia się w załączonych do niego
dokumentach.
5. Powierzchnie przełomów elementów, których charakter należy zbadać, należy
zabezpieczyć miękkimi suchymi materiałami (watą, szmatami) i owinąć papierem
parafinowanym (folią). Elementy i zespoły, których powierzchnie pokryte są
produktami spalania (sadza), powinny być zabezpieczone przed zetknięciem
z innymi elementami oraz zabezpieczone przed przemieszczaniem się
w opakowaniu.
6. Aby zapobiec uszkodzeniom zwęglonych membran gumowych i elementów
z polimerów należy umieszczać je w opakowaniu wypełnionym miękkimi
materiałami (watą, trocinami itp.).
7. Agregaty uzbrojenia lotniczego, osprzętu i wyposażenia tlenowego, ich elementy
wewnętrzne, podziałki, wskazówki oraz lampy elektronowe (ich pozostałości),
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 64 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
bloki URE i aparatura komutacyjna powinny być owinięte miękkim materiałem
(każdy oddzielnie) i zabezpieczone przed stykaniem się ze sobą lub
z opakowaniem. Podczas owijania podziałek przyrządów należy przedsięwziąć
środki zapobiegające przemieszczaniu się masy świecącej po powierzchni
podziałki.
8. Baterie akumulatorów i ich ogniwa z elektrolitem powinny być transportowane
z korkami roboczymi w ten sposób, aby nie nastąpiło wylewanie elektrolitu.
Ocalałe ogniwa bez elektrolitu należy transportować z korkami-zaślepkami, przy
czym czas transportu powinien być minimalny. W przypadku całkowitego
uszkodzenia baterii poszczególne płyty dodatnie i ujemne każdego ogniwa należy
zapakować oddzielnie: w materiał kwasoodporny - płyty ołowiowe,
w zasadoodporny - płyty srebrowo-cynkowe (kadmowo-niklowe).
9. Przy kierowaniu do badań środków bojowych (pocisków rakietowych, bomb,
zapalników itp.) należy ściśle przestrzegać zasad bezpieczeństwa podczas ich
transportu.
10. Do agregatów i elementów kierowanych do badań przymocowuje się wywieszki
z podaniem nazwy, typu i numeru SP (silnika, agregatu).
11. Kierowane agregaty, elementy i zespoły powinny być ułożone w szczelnym
opakowaniu transportowym lub w takim, którego wnętrze chroni przed
przenikaniem wilgoci i pyłu. Do wnętrza opakowania dołącza się opis
(z wyszczególnieniem liczby elementów jednorodnych, np. łopatek turbin)
z podpisem osoby odpowiedzialnej za przesyłkę.
12. Na zewnątrz opakowania, oprócz adresu odbiorcy, powinien być naniesiony
czerwony pas po przekątnej i dużej wielkości litera "B", co umownie oznacza
"Do badań".
13. Wraz ze sprzętem lotniczym kierowanym do badań wysyła się następujące
dokumenty:
1) książkę płatowca (przy kierowaniu elementów płatowca);
2) książkę silnika (przy kierowaniu elementów silnika);
3) książkę (metryki) -przy kierowaniu agregatów lub elementów;
4) oryginał nośnika informacji rejestratora parametrów lotu (filmy, taśmy
magnetyczne itp.);
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 65 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
5) taśmy, filmy, wykresy skalowania i szablony, metryki rejestratora
i nadajników, wykazy parametrów analogowych (komend jednorazowych)
oraz numery kanałów, wg których przebiegała rejestracja;
6) wszystkie nośniki informacji (filmy, taśmy, oscylogramy itp.) z poprzednich
lotów danego sp i nie mniej, niż 10 filmów z rejestracji lotów danej załogi na
innych sp danego typu, wraz z kopiami wykresów skalowania;
7) zapis korespondencji radiowej między załogą a radiostacjami naziemnymi;
8) dane o naprowadzaniu radiolokacyjnym sp;
9) dane o masie startowej, konfiguracji lotu i wariancie podwieszeń sp;
10) oświadczenie członków załogi i świadków;
11) dane o warunkach atmosferycznych, temperaturze i ciśnieniu oraz
wilgotności na lotnisku startu i miejscu wypadku, przewyższeniu lotniska
i miejsca wypadku nad poziomem morza;
12) szkic miejsca wypadku z przywiązaniem go do lotniska i geometrię zderzenia
(las, woda, grunt, wymiary leja, nazwa i odległości rozrzuconych części,
pierwsze i następne zderzenia sp oraz ogniska pożaru itp.).
14. Przy kierowaniu do badań sprzętu lotniczego przedwcześnie wycofanego
z eksploatacji, wysyła się wraz z nim następujące dokumenty:
1) książkę silnika (przy kierowaniu silnika);
2) książkę (metryki) agregatów;
3) oryginał nośnika informacji ze wskazaniem na nim odcinka powstałej
niesprawności (na filmie powinny być również zarejestrowane zera
elektryczne i mechaniczne);
4) wykresy skalowania każdego parametru z podaniem współczynnika
powiększenia i rzeczywistej przerwy czasowej, wykaz parametrów (komend
jednorazowych) i numery kanałów, wg których przebiegała rejestracja;
5) dane o warunkach atmosferycznych (temperatura, ciśnienie, wilgotność
powietrza) na lotnisku w dniu lotów, w którym zaistniało uszkodzenie oraz
przewyższenie lotniska nad poziomem morza;
6) dane o masie startowej sp i jego konfiguracji w chwili zaistnienia uszkodzenia
(wariant podwieszenia, kształt skrzydła, położenie mechanizmu skrzydła
i podwozia);
7) kopię korespondencji radiowej z lotu.
ż 36.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 66 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
Utrzymanie i stosowanie narzędzi pomiarowych7
1. Narzędzia pomiarowe są to środki techniczne przeznaczone do wykonywania
pomiarów i obejmują:
1) wzorce miar;
2) przyrządy pomiarowe.
2. Narzędzia pomiarowe stosowane do obsługi sprzętu lotniczego muszą być
sprawne technicznie, a narzędzia podlegające obowiązkowi kontroli
metrologicznej (legalizacji, kalibracji lub sprawdzania) muszą posiadać ważne
potwierdzenie kontroli metrologicznej.
3. Kontrola metrologiczna narzędzi pomiarowych są to czynności wykonywane
przez organ służby metrologii wojskowej lub organ administracji miar w celu
stwierdzenia i zaświadczenia, że narzędzia pomiarowe całkowicie spełniają
wymagania przepisów. Kontrola metrologiczna polega na sprawdzeniu
i cechowaniu narzędzia, wpisaniu adnotacji do dziennika eksploatacji narzędzia
pomiarowego lub wydaniu świadectwa kontroli metrologicznej.
4. Niesprawne technicznie - uszkodzone lub bez kontroli metrologicznej narzędzia
pomiarowe - należy wycofać z eksploatacji i skierować do naprawy.
5. Zabrania się obsługiwania sp z wykorzystaniem niesprawnych narzędzi
pomiarowych.
6. Niesprawne technicznie narzędzia pomiarowe należy przechowywać oddzielnie,
a czas ich przechowywania nie może przekroczyć 30 dni. W przypadku
uszkodzeń niezwiązanych z normalną eksploatacją (np. mechanicznych) lub
braków w komplecie, do asygnaty  zlecenia przekazania narzędzia
pomiarowego do naprawy w organach służby metrologii wojskowej należy
dołączyć szczegółowe uzasadnienie przyczyn powstania szkody oraz podstawę
ujęcia szkody na ewidencję jednostki zdającej (wyciąg z rozkazu).
7. Odpowiedzialność za właściwe stosowanie i utrzymywanie narzędzi
pomiarowych w pełnej sprawności technicznej oraz ich okresową kontrolę
metrologiczną, zgodnie z wykazem narzędzi pomiarowych podlegających kontroli
metrologicznej, ponoszą użytkownicy tych narzędzi.
7
Oznacza także Aparaturę Kontrolno - Pomiarową.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 67 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
8. Wszystkie narzędzia pomiarowe powinny być wyposażone w dzienniki
eksploatacji oraz instrukcje użytkowania.
9. Użytkowane narzędzia pomiarowe podlegające kontroli metrologicznej podlegają
obsługom okresowym co trzy miesiące, w ramach których należy sprawdzić:
1) komplet zgodnie z dziennikiem eksploatacji narzędzia pomiarowego oraz
ważność (resurs międzykalibracyjny);
2) stan zewnętrzny narzędzia i posiadanie nienaruszonych (nieuszkodzonych,
niezniszczonych) cech kontroli metrologicznej (legalizacji, kalibracji lub
sprawdzania);
3) pewność zamocowania i działania elementów sterowania;
4) czystość narzędzia i znajdujących się na nim złączy (króćców);
5) stan przewodów i kabli połączeniowych, stan izolacji oraz stan techniczny
i czystość złączy.
10. Narzędzia pomiarowe, w których została naruszona cecha kontroli metrologicznej
(uszkodzona lub zniszczona) tracą ważność (resurs międzykalibracyjny).
11. Obsługi okresowe narzędzi pomiarowych podlegających kontroli metrologicznej,
nakazane ich instrukcjami eksploatacji, wykonywać podczas czynności
wstępnych przed ich kontrolą metrologiczną. Obsługi okresowe narzędzi
pomiarowych nie podlegających kontroli metrologicznej oraz pomocniczych
urządzeń pomiarowych wykonywać zgodnie z ich instrukcjami eksploatacji.
12. Zasady użycia narzędzi pomiarowych podczas obsługi technicznej i remontu sp
określają instrukcje eksploatacji i obsługi technicznej, JZOT, karty technologiczne
poszczególnych typów sp oraz opisy techniczne i instrukcje użytkowania tych
narzędzi.
13. Ogólne zasady stosowania, kontroli metrologicznej i naprawy narzędzi
pomiarowych określą instrukcje, decyzje, wytyczne i rozporządzenia w sprawie
działalności metrologicznej w resorcie obrony narodowej.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 68 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
ż 37.
Zasady przydzielania i prowadzenia ewidencji narzędzi
1. Narzędzia stanowiące wyposażenie statku powietrznego przydziela się
technikowi sp (równorzędnemu). Narzędzia ogólnego przeznaczenia oraz
zestawy narzędziowe przydziela się osobom odpowiedzialnym za ich
przechowywanie, wydawanie i ewidencję.
2. Ewidencję prowadzi się dla każdego zestawu oddzielnie.
3. Sprawdzenie stanu technicznego i zgodności narzędzi z wykazem przeprowadza
się zgodnie z załącznikiem nr 4.
4. Ewidencja może być prowadzona w narzędziowni. W takim przypadku STL
jednostki określa zasady wydawania (wypożyczania) narzędzi użytkownikom.
5. Wszystkie narzędzia oznakowuje się w sposób umożliwiający jednoznaczne
określenie ich przynależności. Zasady znakowania narzędzi regulują oddzielne
dokumenty.
Rozdział 9.
ODBIÓR I PRZEKAZYWANIE SPRZ
TU LOTNICZEGO
ż 38.
Przekazywanie statków powietrznych z jednostki do jednostki (zakładu)
1. Statki powietrzne przekazuje się sprawne, a wyposażenie dodatkowe
skompletowane zgodnie z wpisami w książkach pokładowych. Przekazanie sp
należy przeprowadzić na terenie jednostki przekazującej.
2. Niesprawne i niekompletne sp mogą być przekazywane tylko w wyjątkowych
przypadkach i na podstawie pisemnego polecenia gestora lub zgodnie
z zapisami umów.
3. Dokumentację (pliki komputerowe) sp przekazuje się kompletną. Książki
pokładowe wypełnia się do dnia przekazania włącznie. Wszystkie wpisy
uwierzytelnia się podpisem STL jednostki i pieczęcią herbową przekazującej
jednostki. Opisy techniczne, instrukcje eksploatacji, technologie, JZOT, biuletyny
i dokumentację remontową przekazuje się na polecenie przełożonego, który
wydał decyzję o przekazaniu statków powietrznych.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 69 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
4. Na każdy sp sporządza się protokół zdawczo-odbiorczy (WLOP_inż_54)
w dwóch egzemplarzach. Protokół ten zatwierdza STL jednostki przekazującej
sp. Jeden egzemplarz protokołu przekazuje się jednostce przyjmującej,
a drugi przechowuje się w jednostce zdającej. W protokole wyszczególnia się:
1) stan techniczny statku powietrznego;
2) komplet wyposażenia dodatkowego, specjalnego i pomocniczego;
3) wyposażenie niejawne przekazuje się wg odrębnych przepisów;
4) napełnienie instalacji pokładowych paliwem, olejami, gazami i cieczami
specjalnymi;
5) załadowanie środkami pirotechnicznymi.
5. Przekazujący sp ma obowiązek przekazać informację o zrealizowanych pracach,
stanie technicznym sp i stwierdzonych usterkach.
6. Do przyjęcia sp dowódca jednostki przyjmującej wyznacza grupę personelu SIL.
Podczas przyjmowania sprawdza się stan techniczny sp w zakresie określonym
przez STL jednostki przyjmującej.
ż 39.
Odbiór i przelot statków powietrznych z zakładów produkcyjnych
i remontowych
1. Do odbioru sp z zakładów produkcyjnych lub remontowych wyznacza się grupę
z personelu SIL, dopuszczoną do pracy na danym typie sp. Skład grupy określa
dowódca jednostki. Na starszego grupy wyznacza się oficera SIL.
2. Podstawą wyjazdu grupy po odbiór sp z cywilnych zakładów produkcyjnych jest
pisemne zawiadomienie o wykonaniu usługi zgodnie z umową. Personel latający
udaje się do zakładu na wezwanie starszego grupy przyjmującej.
3. Zakład produkcyjny (wykonawca, dostawca) organizuje na terenie zakładu
niezbędne przeszkolenie personelu inżynieryjno-lotniczego i latającego z zakresu
właściwości budowy i eksploatacji przyjmowanych sp.
4. Statki powietrzne przekazuje jednostce przedstawiciel zakładu. Do odbioru
przekazuje się sp sprawny, kompletny (części zamienne, sprzęt obsługi
naziemnej, narzędzia i dokumentacja zgodnie z wykazem zbiorczym)
i oblatany zgodnie z programem prób. Za jakość przekazywanego jednostce
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 70 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
sprzętu lotniczego oraz przygotowania sp odpowiada zakład produkcyjny. Środki
kontroli i przygotowania sp do lotów przekazuje się razem ze sp.
5. Statek powietrzny do przelotu przygotowują specjaliści zakładu w obecności
przedstawicieli grupy odbiorczej z jednostki lub RPW.
6. Przy odbiorze sp sprawdza się zgodnie z zakresem przeglądu, ustalonym przez
STL jednostki oraz skontrolowanie wykonania zleconych prac. Wykryte
uszkodzenia i braki w komplecie sp usuwa niezwłocznie przekazujący.
7. Przyjmowanie z zakładu sp w stanie zagrażającym bezpieczeństwu lotu jest
zabronione.
8. Dokumentacja sp w momencie przyjęcia musi być kompletna, zaktualizowana
i potwierdzona przez przedstawiciela zakładu.
ż 40.
Przekazywanie statków powietrznych wewnątrz jednostki
1. Polecenie przekazania sp wydaje STL jednostki.
2. Sp wewnątrz jednostki przekazuje się na podstawie przeglądu przedlotowego.
3. STL jednostki może określić inny zakres przeglądu w trakcie przekazania sp.
4. Przekazanie należy odnotować w książce (karcie) obsługi sp.
5. Przekazujący sp do et (GOT) ma obowiązek określić zakres prac do wykonania,
a w przypadku niesprawności jej opis.
6. Przekazujący sp ma obowiązek przekazać informację o zrealizowanych pracach,
stanie technicznym sp i stwierdzonych usterkach.
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 71 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
Załącznik nr 1
RZECZPOSPOLITA POLSKA
MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ
REPUBLIC OF POLAND MINISTRY OF NATIONAL DEFENCE
ŚWIADECTWO ZDATNOŚCI
CERTIFICATE OF AIRWORTHINESS
1. Typ statku powietrznego
Aircraft Type: & & & & & & & & & & & & & & & & & .....
2. Znaki rejestracyjne
Registration Marks: & & & & & & & & & & & & & & & ...
3. Nr fabryczny
Serial No: & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
4. Typ silnika
Engine Type: & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
5. Nr. fabryczne silników
Engines serial No.
Silnik 1.
Engine No. 1 & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
Silnik 2.
Engine No. 2 & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
Silnik 3.
Engine No. 3 & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
Silnik 4.
Engine No. 4 & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...
6. Maksymalny ciężar do startu
Maximum take-off weight: & & & & & & & & & & & & & & .. kg
7. Ciężar do lądowania
Landing weight: & & & & & & & & & & & & & & & & & & & kg
Wydanie: 14 lipiec 2011
Strona 72 z 84
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
Zmiana:0
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO  LOTNICZEJ LOTNICTWA SIA
ZBROJNYCH RP
8. Niniejsze świadectwo wydane zostało przez upoważniony organ nadzoru
Ministerstwa Obrony Narodowej w Rzeczypospolitej Polskiej dla wyżej
wymienionego statku powietrznego.
This Certificate has been issued by authorized supervision department of
Ministry of National Defence in Republic of Poland made there under with
respect to the abovementioned aircraft.
9. Niniejszym stwierdza się, że statek powietrzny& & & & & & & nr & & & & &
został wyprodukowany przez & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
zgodnie z obowiązującą dokumentacją i warunkami technicznymi i przyjęty
został przez właściwy Oddział Kontroli Technicznej.
Stwierdza się, że wyżej wymieniony statek powietrzny przeznaczony jest
do transportu pasażerów i dopuszcza się do eksploatacji pod warunkiem
spełnienia wymagań eksploatacji technicznej i obsługi technicznej zgodnie
z ustanowionymi ograniczeniami przedstawionymi w Instrukcji eksploatacji
w powietrzu, Instrukcji obsługi technicznej, w odpowiednich formularzach
i w innych dokumentach właściwych dla tego typu statku powietrznego.
This is to certify that aircraft & & & & & & & & & & & & & & & & No & & & &
has been manufactured by the ..& & & & & & & & & & & & & & & & & & & . in
conformity with the effective drawings and Specification for delivery, and has
been accepted by the Inspection Department.
This is to certify that the above aircraft is destined for passenger air transport
and is fit for service provided the aircraft is maintained and operated according
to the approved operating limitations in the Flight Manual, Maintenance
Manual, appropriate Log Books and other applicable documents.
10. Niniejsze świadectwo zdatności jest ważne do & & & & & & & & & & & & & r.
The Certificate is valid to ..& & & & & & & & & ...& & & & & & & & & & & ... r.
Wydanie: Kwiecień 2011
Rozdział I Strona I/73
Zmiana:0
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO  LOTNICZEJ LOTNICTWA SIA
ZBROJNYCH RP
Załącznik nr 2
WZÓR
Miejsce, data & & & & & .& .
GA
ÓWNY INŻYNIER WOJSK LOTNICZYCH
WNIOSEK Nr & & .
o wydanie zezwolenia na loty w szczególnych okolicznościach
Proszę o wydanie zezwolenia na loty w szczególnych okolicznościach:
1. Rodzaj Sił Zbrojnych, Nr JW
2. Dane statku powietrznego:
a. Wytwórca sp b. Typ sp c. Numer i seria
3. Dane silnika nr 1
a. Wytwórca silnika b. Typ silnika c. Numer i seria s-ka
Dane silnika nr 2
a. Wytwórca silnika b. Typ silnika c. Numer i seria s-ka
Dane silnika nr 3
a. Wytwórca silnika b. Typ silnika c. Numer i seria s-ka
Dane silnika nr 4
a. Wytwórca silnika b. Typ silnika c. Numer i seria s-ka
4. Przyczyna wykonania lotu w szczególnych okolicznościach:
Wydanie: Kwiecień 2011
Rozdział I Strona I/74
Zmiana:0
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO  LOTNICZEJ LOTNICTWA SIA
ZBROJNYCH RP
5. Ocena stanu technicznego:
6. Cel lotu oraz proponowana trasa lotu:
7. Proponowane konieczne ograniczenia:
8. Informacje dodatkowe:
mp. stopień, imię i nazwisko dowódcy jednostki
9. Uwagi przyjmującego wniosek:
Załączniki:
1. Protokół stanu technicznego;
2. Inne wg potrzeb.
Wydanie: Kwiecień 2011
Rozdział I Strona I/75
Zmiana:0
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO  LOTNICZEJ LOTNICTWA SIA
ZBROJNYCH RP
Załącznik nr 3
RZECZPOSPOLITA REPUBLIC of POLAND
POLSKA
SZEFOSTWO TECHNIKI LOTNICZEJ
AIR TECHNIC DEPARTMENT
ZEZWOLENIE NA LOTY W SZCZEGÓLNYCH OKOLICZNOŚCIACH
Special Permit to Fly
Numer & & .
Number
Niniejszy dokument stwierdza, że statek This special Permit to Fly states that the aircraft
powietrzny został uznany za zdatny do is airworthy to conduct special flight operations.
wykonania lotu w szczególnych okolicznościach.
Okres ważności niniejszego dokumentu podano The validity of the Special Permit is stated
poniżej. below.
1. Dane statku powietrznego Information the aircraft
Wytwórca: Typ: Numer i seria:
Manufacturer: Type: Serial Number:
Kategoria: Znaki przynależności państwowej
Category: i znaki rejestracyjne:
Nationality and Registration Marks:
2. Zezwolenie udzielono dla: Permission granted to:
3. Zgoda na trasę lotu: In order t ferry flight:
4. Dokument jest ważny od & do & This dokument is valid from & to &
5. Dokumentacja związana z zezwoleniem: Documentations associated with permit:
6. Ograniczenia, specjalne ograniczenia: Limitations, specific restrictions:
Ograniczenia do terytorium polskiego: Zgoda na udział w pokazach: Nieodpłatny przewóz pasażerów:
Limited to polish territory: Air show authorized: Passenger authorized:
tak yes nie no tak yes nie no tak yes nie no
7. Niniejsze zezwolenie na lot jest równocześnie czasowym zezwoleniem na używanie radiostacji.
This permit to flight is also valid for a temporary radio station usage.
tak yes nie no
8. Niniejsze zezwolenie na lot wydano po wykonaniu oględzin statku powietrznego.
This permit to flight issued following the aircraft inspection.
tak yes nie no
GA
ÓWNY INŻYNIER WOJSK LOTNICZYCH
CHIEF ENGINEER OF PLAF
& & & & & & & & & & & & & & & .
Wydanie: Kwiecień 2011
Rozdział I Strona I/76
Zmiana:0
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO  LOTNICZEJ LOTNICTWA SIA
ZBROJNYCH RP
Załącznik nr 4
NORMY PRZEGL
DÓW KONTROLNYCH SPRZ
TU LOTNICZEGO
Personel SIL poszczególnych szczebli organizacyjnych zobowiązany jest
przeprowadzić kontrole stanu technicznego obejmującą przegląd sprzętu
lotniczego (w zakresie obsługi bieżącej lub w zakresie ustalonym przez STL),
wyposażenia dodatkowego i sprawdzenie dokumentacji zgodnie z następującymi
normami:
Częstotliwość i liczba SP lub innego sprzętu lotniczego
podlegającego kontroli
Lp. Rodzaj kontroli
Związek Jednostka
eskadra wl, et (GOT)
organizacyjny lotnicza
1 2 3 4 5 6
wszystkie sp
Kontrola stanu wg stanu każdy sp
2 sp
technicznego ewidencyjnego. przed
nie rzadziej
obejmująca eskadry w rozpoczęciem
niż dwa razy
przegląd sp 3  4 sp okresie 2 m-cy, i po
1. w roku we
w zakresie obsługi w miesiącu a w jedn. zakończeniu
wszystkich
bieżącej, i lotnictwa obsług
podległych
sprawdzenie transportowego (czynności
jednostkach
dokumentacji w okresie okresowych)
3 m-cy
Spr. stanu techn.
wyposażenia we
wytypowany
wszystkich
sprzęt nie
specjalnościach
rzadziej niż
(urządzenia nie rzadziej niż
raz w roku
2. pomiarowe, dwa razy w raz na kwartał raz na kwartał
we
wyposażenie roku
wszystkich
obsługowo-
podległych
remontowe,
jednostkach
sprzęt lotn.-hang.
i narzędzia).
Spr. stanu techn.
wytypowany
pocisków rak.
sprzęt nie
oraz wyposażenia
rzadziej niż
ZPPR nie rzadziej niż
raz w roku
3. (urządzenia dwa razy w
we
pomiarowe, roku
wszystkich
urządzeń, sprzętu
podległych
pomocniczego i
jednostkach
narzędzia).
Wydanie: Kwiecień 2011
Rozdział I Strona I/77
Zmiana:0
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO  LOTNICZEJ LOTNICTWA SIA
ZBROJNYCH RP
Spr. tśm
przechowywanych
nie rzadziej
w magazynie zlt w nie rzadziej
niż raz w
zakresie: nie rzadziej niż niż dwa razy
roku w we
4. - przydatności w dwa razy w w roku w
wszystkich
jw., roku warsztatach
podległych
- resursu; lotniczych
jednostkach
warunków
przechowywania.
Spr. stacji
nie rzadziej
ładowania
niż dwa razy
akumulatorów nie rzadziej niż
5. w roku we
pokładowych i raz na kwartał
wszystkich
wyników cyklów
jednostkach
kontrolnych.
zawsze
podczas raz w
kontroli stanu tygodniu,
podczas podczas
techn. sp a każdy
każdej każdej kontroli
a każdy specjalista
kontroli stanu stanu
Spr. stanu techn. i specjalista indywidualnie
technicznego technicznego
6. zestawów indywidualnie kontroluje
sp oraz sp oraz
narzędzi, kontroluje zestaw po
kontroli kontroli
zestaw po zakończeniu
działalności działalności
zakończeniu pracy
jednostki eskadry
pracy na sprzęcie
na sprzęcie lotniczym
lotniczym
Spr. stanu techn.
aparatury
nie rzadziej nie rzadziej niż
defektoskopowej i
7. niż raz dwa razy
znajomości jej
w roku w roku
wykorzystania w
et (PWL) wl.
Kontrola stanu
technicznego nie rzadziej nie rzadziej niż
wyposażenia niż raz w dwa razy w
nadwozi i roku we roku wszystkie
8. raz na kwartał
kontenerów wszystkich nadwozia wg
specjalistycznych, podległych stanu
sprawdzenie jednostkach ewidencyjnego
dokumentacji
nie rzadziej nie rzadziej niż
niż raz w dwa razy w
Pojazdy specjalne roku we roku wszystkie
9.
NOSP wszystkich nadwozia wg
podległych stanu
jednostkach ewidencyjnego
Wydanie: Kwiecień 2011
Rozdział I Strona I/78
Zmiana:0
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO  LOTNICZEJ LOTNICTWA SIA
ZBROJNYCH RP
Komórki organizacyjne służby inżynieryjno-lotniczej dowództw Rodzajów Sił
Zbrojnych RP i IWsp SZ prowadzą kontrole stanu technicznego sprzętu
lotniczego w oparciu o plany nadzorów, opracowanych na każdy rok
kalendarzowy.
Wydanie: Kwiecień 2011
Rozdział I Strona I/79
Zmiana:0
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO  LOTNICZEJ LOTNICTWA SIA
ZBROJNYCH RP
Załącznik nr 5
WYPOSAŻENIE STANOWISKA DIL
1. Punkt Kierowania Dyżurnego Inżyniera Lotów wyposaża się w:
1) środki łączności radiowej, umożliwiające podsłuch sytuacji w powietrzu;
2) środki łączności przewodowej zapewniające bezpośrednią łączność z POL,
DLLC, ZPPR, eskadrą techniczną oraz miejscem przebywania personelu
SIL obsługującym loty;
3) środki łączności bezprzewodowej zapewniające łączność z POL, DLLC,
grupami specjalnymi, ZPPR;
4) urządzenie nagłaśniające w przypadku potrzeb.
2. Na PK DIL jednostki powinny znajdować się:
1) PTOL;
2) tabela minimalnej liczby specjalistów SIL do obsługi lotów;
3) Instrukcja SIL, Regulamin Lotów Lotnictwa SZ RP, Instrukcja Organizacji
Lotów w Lotnictwie SZ RP, Jednolite Zestawy Obsług Technicznych;
4) instrukcje określające postępowanie załóg sp w szczególnych przypadkach
podczas lotów (dla każdego eksploatowanego typu);
5) niezbędne instrukcje i dokumenty w zależności od eksploatowanych statków
powietrznych i charakteru wykonywanych zadań;
6) schemat rozmieszczenia grup specjalnych SIL podczas lotów;
7) wkłady filtracyjne (sączki) i wskaz
niki wodoczułe z wykonanych sprawdzeń
AZP i ACP.
Wydanie: Kwiecień 2011
Rozdział I Strona I/80
Zmiana:0
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO  LOTNICZEJ LOTNICTWA SIA
ZBROJNYCH RP
Załącznik nr 6
WYPOSAŻENIE STANOWISKA DTL
1. Dyżurny Technik Lotniska wyposażony jest w środki łączności radiowej
zapewniające bezpośrednią łączność z KRL Twr, POL, DLLC, grupami
specjalnymi, ZPPR.
2. W pomieszczeniu Dyżurnego Technika Lotów znajdują się:
1) zestawy do analizy zawodnienia i czystości paliw (AZP i ACP);
2) chorągiewki (lizaki) biała i czerwona;
3) latarki o barwie światła białej, zielonej i czerwonej;
4) plombownica;
5) schemat rozmieszczenia sp na lotnisku;
6) instrukcja Dyżurnego Technika Lotniska;
7) książka Dyżurnego Technika Lotniska;
8) wykaz paliw, gazów technicznych stosowanych na poszczególnych typach
sp w lotnictwie sił zbrojnych;
9) torba z zestawem podstawowych narzędzi;
10) podstawowy sprzęt lotniskowo-hangarowy do przyjęcia pojedynczego sp.
3. DTL powinien mieć samochód z napisem  FOLLOW ME wyposażony
w radiotelefon.
Wydanie: Kwiecień 2011
Rozdział I Strona I/81
Zmiana:0
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO  LOTNICZEJ LOTNICTWA SIA
ZBROJNYCH RP
Załącznik nr 7
PODSTAWOWE WYMAGANIA I ZAKRES KONTROLI JAKOŚCI ŚRODKÓW
MATERIAA
OWO-TECHNICZNEGO ZABEZPIECZENIA LOTÓW
1. Zabrania się dopuszczać do materiałowo-technicznego zabezpieczenia lotów:
1) środków bez wypełnionej i podpisanej obowiązującej dokumentacji przez
osoby funkcyjne oddziału (pododdziału) zaopatrzenia. Wpis w dokumencie
(orzeczeniu, metryce) środka napełniania (paliwa, olejów, cieczy, gazów)
powinien odpowiadać obowiązującej normie i być dopuszczony do
stosowania na danym typie sp;
2) niesprawnych urządzeń rozdzielczych, dystrybutorów, z
ródeł zasilania
elektroenergetycznego oraz przyrządów kontrolnych i pomiarowych;
3) urządzeń regulacyjnych i zabezpieczających nieustawionych na wartości
odpowiadające wymogom eksploatacji sp danego typu;
4) środków bez sprawnych urządzeń uziemiających;
5) środków przeciwpożarowych niesprawnych, niekompletnych, bez
aktualnych wpisów o sprawdzeniu stanu załadowania;
6) dystrybutorów paliwa, lotniskowych punktów wydawania paliwa oraz
specjalnych urządzeń hydraulicznych:
a) z niezamkniętymi i niezaplombowanymi pokrywami filtrów, zaworów
ssących i króćców napełniania oraz bez pokrowców ochronnych, które
powinny być całe i czyste,
b) bez potwierdzonej czystości środków tzn. odstój zlany do
przezroczystego naczynia nie może zawierać zanieczyszczeń
mechanicznych i wody, a w okresie zimowym kryształków lodu,
c) z filtrami niezapewniającymi ciągłości wydawania paliwa w czasie dnia
lotnego (nocy),
d) z filtrami oczyszczania o stopniu gorszym niż filtry w instalacjach
hydraulicznych sp.
2. Przed napełnianiem paliwem, olejami i cieczami specjalnymi należy uziemić
sp, sprawdzić uziemienie dystrybutora a następnie połączyć dystrybutor ze sp
w celu wyrównania potencjałów elektrycznych.
Wydanie: Kwiecień 2011
Rozdział I Strona I/82
Zmiana:0
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO  LOTNICZEJ LOTNICTWA SIA
ZBROJNYCH RP
Załącznik nr 8
EWIDENCJA DANYCH W SIWEsp
W SIWEsp ewidencjonuje się:
1. Przybycie sp.
2. Przybycie zespołu sp.
3. Dane sp i jego zespołów.
4. Ubycie sp z jednostki.
5. Ubycie zespołu sp z jednostki.
6. Przydział sp do JW.
7. Wymianę agregatów zabudowanych na sp.
8. Dane o agregacie.
9. Zużycie resursu sp.
10. Realizację obsług.
11. Incydenty i niesprawności oraz dane o uszkodzeniach.
12. Stany eksploatacyjne sp.
13. Biuletyny techniczne oraz ich realizację.
14. Rozkazy, zarządzenia i telegramy profilaktyczne i ich realizację.
15. Zużycie paliwa.
16. Narzędzia pomiarowe.
17. Nadwozia i kontenery specjalistyczne.
Wydanie: Kwiecień 2011
Rozdział I Strona I/83
Zmiana:0
INSPEKTORAT WSPARCIA SIA
ZBROJNYCH
INSTRUKCJA SA
UŻBY INŻYNIERYJNO  LOTNICZEJ LOTNICTWA SIA
ZBROJNYCH RP
Zespół autorski:
1. płk Adam BAGIC
SKI;
2. płk Waldemar BOGUSA
AWSKI;
3. płk Jan BAZYLUK;
4. płk Zbigniew MERSKI;
5. ppłk Zbigniew JURECKI;
6. ppłk Krzysztof SZCZEPANIAK;
7. ppłk Piotr OLEJNICZAK;
8. ppłk Wiesław GIŻYCKI;
9. ppłk Janusz KIDA;
10. ppłk Piotr SZEFLER;
Współpracujący w opracowaniu:
1. płk Krzysztof KOSIERADZKI;
2. płk Adam KORCHOWIEC;
3. kmdr Sergiusz SZAWA
OWSKI;
4. ppłk Adam MARCINIAK;
5. kpt Rafał JABRZYK;
6. kpt mar. Krzysztof KAMIC
SKI.
Wydanie: Kwiecień 2011
Rozdział I Strona I/84
Zmiana:0