2015-04-08
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
PRAWNE REGULACJE
Historia kryzysów
RYNKU FINANSOWEGO
w gospodarce światowej
..
Wydział Ekonomiczny w Opolu
rok akademicki 2014/2015
Bożena Nowosielska
2
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
historia kryzysów w gospodarce
historia kryzysów w gospodarce
światowej
światowej
...już w 33 roku naszej ery odnotowano kryzys domów
bankowych w Rzymie,
Międzynarodowy Fundusz Walutowy policzył kryzysy w
na złą koniunkturę gospodarczą nałożyły się
czasach nam współczesnych.
defraudacje oraz zatonięcie kilku statków wiozących
Zdaniem ekspertów MFW, w ciągu 22 lat,
cenne dla tych domów bankowych ładunki.
pomiędzy rokiem 1975 a 1997
Cesarz Tyberiusz był zmuszony wyłożyć miały miejsce na świecie 54 kryzysy bankowe.
publiczne pieniądze dla łagodzenia skutków Na ogół w krajach rozwijających się, ale też 12 kryzysów
tej zapaści (przekazał środki państw. odpowiedzialnym miało miejsce w krajach wysoko rozwiniętych
bankierom i niektórym dłużnikom, anulował część
/ średnia statystyczna : " 2,5 kryzysu na rok " /.
płatności odsetkowych i ograniczył rozrzutność państwa ;
..
większość domów bankowych poprawiła swoją sytuację).
3 4
..
historia kryzysów w gospodarce światowej
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
..przeprowadzono też analizę 22 przypadków kryzysów
historia kryzysów w gospodarce światowej
bankowych, które można zakwalifikować do 3 grup:
- grupa I - kryzysy przegrzanej koniunktury dotyczące krajów Najczęstsze przyczyny kryzysów bankowych :
uprzemysłowionych (Hiszpania, Norwegia, Finlandia, Szwecja, USA,
" złe zarządzanie bankami,
Japonia)  to kryzysy głównie sektorów bankowych;
" dekoniunktura lub brak równowagi w gospodarce,
- grupa II - kryzysy transformacji dotyczące krajów przechodzących
transformacjÄ™ systemowÄ… (Litwa, A
otwa, Estonia, Rosja, Ukraina, " nieodpowiednie: regulacje ostrożnościowe
Gruzja, Kirgistan, Bułgaria, Polska), kraje te potrzebowały zazwyczaj
i sprawowanie nadzoru nad bankami,
wsparcia zewnętrznego (zjawisko "moral hazard");
" zbyt dużo administracyjnego sterowania sektorem
- grupa III - kryzysy nierównowagi wewnętrznej i zewnętrznej
bankowym,
oraz utraty zaufania inwestorów dotyczące pozostałych rynków
a następnie nieprzemyślana deregulacja. ..
wschodzÄ…cych (Meksyk, Argentyna, Tajlandia, Indonezja, Malezja,
Korea, Filipiny), to kryzysy finansowe - nie tylko bankowe ; ..
5 6
1
2015-04-08
historia kryzysów w gospodarce światowej
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
W przypadku krajów przechodzących transformację systemową jako
dominującą przyczynę kryzysów bankowych wskazywane jest historia kryzysów w gospodarce światowej
załamanie wynikające z upadku scentralizowanego systemu ekonom..
działania zmierzające do przywrócenia zaufania do
sektora bankowego i naprawy jego sytuacji :
Mechanizm przenoszenia kryzysu na sektor bankowy
był tam następujący:
" tworzenie ad hoc systemów gwarantowania depozytów, z często
1/ przedsiębiorstwa państwowe zadłużone w bankach nie były w
100% gwarancjami,
stanie spłacać zaciągniętych kredytów na skutek utraty rynków zbytu,
wzrostu kosztów finansowania etc.,
" tworzenie instytucji odpowiedzialnych za przeprowadzenie
2/ w bankach ujawniał się problem złych długów (początkowo mógł być restrukturyzacji,
nie do końca jawny - gdyż banki nie stosowały odpowiednich
" wsparcie kapitałowe banków (quasi-nacjonalizacja),
standardów oceny jakości należności), który powodował powstanie
znacznych strat i osłabienie kondycji banków,
" konsolidacja banków,
3/ pojawiało się miejsce na interwencję banku centralnego
i państwa. .. " sprzedaż części bądz
całości przedsiębiorstwa bankowego, ...
7 8
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
Historia kryzysów w gospodarce światowej
Cykle gospodarcze - historia kryzysów w
Wnioski, wynikające z analizowanych przypadków kryzysowych:
gospodarce światowej
" kryzysom bankowym towarzyszy kryzys ekonomiczny (wyjÄ…tek: efekt
działania zmierzające do przywrócenia zaufania do sektora
zarażania),
bankowego i naprawÄ™ jego sytuacji , cd. :
" deregulacja ograniczeń administracyjnych wymaga wprowadzania
" tworzenie banków pomostowych (bridge banks),
odpowiednich regulacji ostrożnościowych,
" przekazywanie bankom papierów wartościowych w celu
" zbyt liberalna polityka nadzorcza (w tym licencyjna) jest kryzysogenna,
poprawy ich wyników finansowych,
" niezbędna jest instytucja odpowiadająca za naprawę sektora
" pożyczki na restrukturyzację,
bankowego z czytelnym zakresem kompetencji,
" wydzielenie z banków złych długów i przekazanie ich do
" w przypadku wykorzystywania środków publicznych konieczne są
specjalnych spółek,
"kary" dla właścicieli banku (redukcja moral hazard),
" kupno przez państwo bądz
specjalną instytucję należności
" w krajach transformujących się - kryzys bankowy trwa tym dłużej im
zagrożonych . ..
dłużej trwa reformowanie gospodarki w kierunku gospodarki
rynkowej. . ..
9 10
Historia kryzysów w gospod. światowej
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku:
Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku:
2/ "Wielki kryzys" w latach 1929-1933
1/ kryzys po I wojnie światowej
- po okresie rozwoju powojennego wystąpiło zjawisko
- "kryzys roku 1920" (1919-1922) ,
przeinwestowania na giełdzie wywołane czynnikami
Po okresie ogólnej koniunktury wojennej , po
spekulacyjnymi (podwojenie wartości akcji w latach
zakończeniu działań militarnych należało
1927-1929 na giełdzie w Nowym Jorku) przy braku
przeorganizować gospodarki krajów z "wojennych" na
kapitału na rozwijanie produkcji przemysłowej.
"pokojowe" ;
24.10.1929 r. "czarny czwartek" nagłe załamanie
Kryzys o nieco innym charakterze : z powodu
kursów giełdowych na Wall Street - początek
zniszczeń na terenie krajów, których dotyczyły działania
najpoważniejszego kryzysu gospodarczego tego
wojenne. ..
wieku; "ð ..
11 12
2
2015-04-08
Wielki Kryzys w USA
Wielki Kryzysu  chronologia
"  Czarny Czwartek 24 paz
dziernika 1929 roku  paniczna
wyprzedaż akcji
Bezrobocie w USA wzrosÅ‚o Þð na poczÄ…tku lat trzydziestych gdy
władza podnosiła cła i podatki.
" W ciÄ…gu jednego tygodnia  od 23 do 29 paz
dziernika  indeks
giełdowy Dow Jones spadł o 29%;
Wzrost ceł i podatków uderzył w gospodarkę,
amerykańskiego przemysłu nie było stać na zakup
surowców, likwidowano zakłady które zaprzestały nierentownej
" Stopa bezrobocia w USA w 1929 r. z poziomu 3,2% wzrosła do
produkcji a robotnicy znajdowali siÄ™ na bruku. Üð
25,2% w 1933 r., a jej średni poziom wynosił w latach 30. około
18% ( liczba bezrobotnych wzrosła z 1,6 mln do 12,8 mln);
. W pierwszych latach kryzysu od 1929 do 1933 roku produkcja Bezrobocie rosło.
spadła o połowę, dochody o 28%; Cła uniemożliwiły zagranicznym producentom eksport do USA
(oclone towary były za drogie),
" Realny PKB zmniejszył się w latach 1929-33 o jedną trzecią.
pozbawiona zysków zagranica zaprzestała zakupów w Stanach co
Poziom cen spadł w tym okresie o 24% (deflacja).
powodowaÅ‚o Úðkolejne bankructwa amerykaÅ„skich producentów i
..
wzrost bezrobocia. ..
13 14
Wielki Kryzys  chronologia Wielki Kryzys  chronologia
Bezrobotni nie mieli pieniędzy by kupować - co pogłębiało
Utrata rynków zbytu zaowocowała masowymi
kryzys.
bankructwami amerykańskich rolników.
Üð
Amerykańskie cła uderzyły w zagraniczne przedsiębiorstwa
Bankructwa rolników spowodowały
pociągając za sobą upadłość, bezrobocie, i ograniczenie
Úðbankructwa banków w których
konsumpcji za granicÄ….
rolnicy byli zadłużeni.
Üð
Üð
Na cła amerykańskie zagranica odpowiedziała cłami
odwetowymi, koszty tego poniosło amerykańskie rolnictwo
Bankructwa banków wpędziły w nędze
które straciło rynki zbytu.
Úð osoby które utraciÅ‚y oszczÄ™dnoÅ›ci w
Rozpoczęła się wojna celna.
bankach, które zbankrutowały.
..
..
15 16
Wielki Kryzys  chronologia Wielki Kryzys  chronologia
Władze rozpoczęły olbrzymie transfery finansowe i zwiększyły
podatki. Üð
Prezydent Franklin Delano Roosvelt przyjÄ…Å‚ program reform
ekonomiczno-społecznych realizowany od 1933 do 1939 w celu
Gigantyczny wzrost podatków pociągnął za sobą bankructwa
zwalczania skutków wielkiego kryzysu gospodarczego lat 30.
Úð i zwiÄ™kszenie siÄ™ liczby bezrobotnych.
Głównym założeniem programu New Deal była aktywna rola
W rezultacie działań Roosevelta USA pogrążyły się w kryzysie na
administracji państwowej w kształtowaniu polityki pieniężnej oraz
resztÄ™ dekady.
rozwój inwestycji państwowych.
Roosevelt między innymi:
Były to działania oparte na interwencjonizmie państwowym.
- faktycznie znacjonalizował zasoby złota, ustalił państwową cenę złota,
przeciwdziałał ustaleniu parytetu złota na rynkach walutowych,
Działania władz zamiast likwidować kryzys tylko go
zdewaluował dolary, odrzucił parytet złota w dolarze,
- zakazał bankom otwierania nowych filii w celu różnicowania ofert i
pogłębiały.
zmniejszania ryzyka (czym doprowadził 2000 amerykańskich
Władze skłoniły przedsiębiorców do utrzymania wysokich płac, by
banków do bankructwa, (w Kanadzie nie ograniczono
nie zbankrutować (spadła sprzedaż a koszty pozostały takie same)
działalności banków i wszystkie przetrwały kryzys),
przedsiębiorcy zaczęli zwalniać pracowników i automatycznie
- zlikwidował prohibicję,
wzrastało bezrobocie. ..
...
17 18
3
2015-04-08
Wielki Kryzys  chronologia Wielki Kryzys  chronologia
- powołał Social Security Administration (która ustaliła płace
- powstała Administracja na rzecz Uzdrowienia
minimalne). Wprowadzenie płacy minimalnej odebrało
Krajowego Przemysłu - NRA
młodym, niedoświadczonym, niewykwalifikowanym pracownikom
(National Recovery Administration ).
możliwość pracy i zarabiania na życie. Wprowadzenie płacy
minimalnej zaowocowało bezrobociem 500.000 Afroamerykanów.
Większość przemysłu krajowego przemocą wcielono do
posiadających rządowe pełnomocnictwa karteli.
Nowa Ustawa o pomocy rolnikom (AAA,Agricultural
Adjustment Administration ) wprowadziła kolejny podatek i
przymusowe niszczenie upraw i bydła za odszkodowaniem.
Ustalono ceny i warunki sprzedaży.
Pomimo że robotnicy na tym zyskiwali reszta konsumentów żyjących
w biedzie musiała więcej płacić za żywność, nie wszystkich było na to
W wyniku tych działań koszty działalności gospodarczej wzrosły o 40% ,
stać . .. (skróceniu uległ czas pracy, nastąpił wzrost płac a w konsekwencji wzrost
kosztów) produkcja spadła o 25%.
. ...
20
19
Wielki Kryzys  chronologia Wielki Kryzys  chronologia
Nieustanie rosły podatki dochodowe,
NRA wydała 500 kodeksów regulujących (!!!)
najwyższa stawka wyniosła 90%.
produkcje w 2 milionach zakładów,
Pieniądze z podatków władza marnowała, m.in. :
zatrudniających 22 miliony pracowników
 Roosveltowska administracja prac cywilnych - CWA (Civil Works
(w tym w zakładach: produkujących bieliznę, środki koloryzujące do Administration ) opłacała np.:
włosów, smycze dla psów, komedie muzyczne). - aktorów by dawali darmowe przedstawienia ,
- bibliotekarzy, by katalogowali archiwa.
Zatrudniano :
Zakazano m.in. nocnej pracy (np. krawiec nie miał
- naukowców do bezużytecznych badań (np.  historii agrafki )
prawa w nocy szyć niczego dla klienta). (!!!)
- innych pracowników np. do odstraszania szpaków od budynków publicznych.
Za złamanie kodeksów NRA karała więzieniem (np. krawca który
CWA zastąpiona została przez WPA (Federalny Projekt do Spraw Sztuki),
wyprasował garnitur klientowi nie za ustawowe 40 centów ale za 35
organizujÄ…cÄ… zatrudnienie publiczne.
centów). (!!!)
Oprócz budowy mostów i budynków WPA skatalogowała:
Ustawa wymusiła powstanie czarnego rynku. Władze by zwalczać
(!!!) 350 metod gotowania szpinaku, zatrudniała 6 tysięcy aktorów,
czarny rynek powołały specjalną policje która kontrolowała fabryki,
zatrudniała osoby do prowadzenia zbiórek pieniędzy na rzecz Partii
przejmowała dokumentacje. ..
Demokratycznej. ...
21 22
..
Wielki Kryzys  przyczyny, główne hipotezy
Wielki Kryzys  chronologia
" niestabilność globalnego popytu, czego skutkiem był spadek inwestycji
Od połowy lat trzydziestych likwidowano szkodliwe przepisy
i konsumpcji (wskutek wzrostu niepewności działania i załamania się
i instytucje. Sąd Najwyższy blokował pomysły Roosevelta.
zaufania inwestorów), a także:
czynniki demograficzne, regres w budownictwie, negatywny wpływ
Ponowny atak kryzysu :
ustawy celnej
- spowodowany przez ustawę na podstawie której uprawnienia
sądów pracy przejęła agencja federalna NLRB. Zapewniło to
" redukcja podaży pieniądza; w latach 1930 33 w USA jedna trzecia
przywileje związkom zawodowym kosztem pracodawców.
banków zbankrutowała, w konsekwencji czego nastąpiła znacząca
redukcja podaży pieniądza, której FED nie wyrównał
Pracodawcy za sprzeciw wobec związków zawodowych byli
karani.
" nieoczekiwana deflacja; w latach 1929 33 wystąpiła spirala zadłużenia
Nowy A
ad (New Deal) pokazał że polityka wydawania pieniędzy z
i deflacji, co przyczyniło się do bankructw banków i pogłębienia się
podatków tylko pogarsza sytuację gospodarczą .
kryzysu
.
²ð..
23 24
4
2015-04-08
Przez wiele lat Al Capone budował
Z powodu biedy w czasie
swoje imperium.
Wielkiego Kryzysu zaczęła rosnąć
Dorabiał się na:
przestępczość, zwłaszcza ta zorganizowana.
- domach publicznych,
- przemytach (okres prohibicji),
W Stanach Zjednoczonych nastąpił wtedy rozkwit działalności
- nielegalnych przedsiębiorstwach (pranie pieniędzy)
mafijnej, której symbolem był słynny Al Capone
a jednak spora część społeczeństwa widziała w nim
- "król gospodarczego podziemia", nielegalnej rozrywki
dobrego człowieka.
i hazardu.
W okresie kryzysu spekulacje finansowe i oszustwa podatkowe często Capone, potrzebował sympatii ludności - podjął
były sposobem na przeżycie.
szereg legalnych przedsięwzięć wspierających
Słabo opłacana policja i wymiar sprawiedliwości były w znacznej
biednych "ð ...
mierze skorumpowane.
..
25 26
"ð
Stworzył m.in.
program walki z krzywicÄ… ,
który kontynuowany był także po
jego śmierci (dzieci dostawały codziennie w szkole
Alphonse Gabriel Capone
szklankÄ™ mleka; "PIJ MLEKO - B
DZIESZ WIELKI ").
powinien zostać skazany za wiele przestępstw
Idea zapoczątkowana przez Al Capone została
( w tym za "pranie brudnych pieniędzy")
przejęta potem przez wiele krajów na świecie.
Tzw. grupie  Nietykalnych , udało się zdobyć materiał dowodowy
tylko w jednej kwestii - zaległości podatkowych.
Mija ponad 80 lat odkąd w roku 1931 skazano słynnego gangstera
Ponadto otworzył także
za przestępstwa podatkowe (ur.1899,zm.1947) .
przytułek i wiele jadłodajni dla
.
ubogich i bezdomnych w okresie
Wielkiego Kryzysu. ...
27 28
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku: Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku:
4/ I kryzys naftowy : 1973-1974
3/ kryzys lat II wojny światowej - długookresowym czynnikiem wyzwalającym ten kryzys był
trwający od końca II wojny światowej spadek realnych cen
- wywołany ogromem zniszczeń gospodarek państw, na
ropy naftowej i postępujące uzależnienie się krajów
terenie których prowadzone były działania wojenne
rozwiniętych od importu tego surowca.
(kryzys większy niż ten wskutek I wojny światowej)
Bezpośrednim czynnikiem, który wyzwolił kryzys, stała się
wojna arabsko-izraelska (X 1973)
. ..
"ð ..
29 30
5
2015-04-08
Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku:
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
5/ II kryzys naftowy: 1979-1981
- wzrost cen o 130 % ,
Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku:
- następstwo wojny iracko-irańskiej;
- mniejszy negatywny wpływ na gospodarki ze względu
4/ I kryzys naftowy : 1973-1974, cd.
na mniejsze podwyżki cen,
- 4 x wzrost cen w ciągu kilku miesięcy - od 10.1973 r.
- rozpoczęcie wydobycia przez państwa spoza OPEC
- efekt poparcia Zachodu dla Izraela z równoczesnym
- występująca nadwyżka zysków państw OPEC
embargiem na eksport ropy do USA i Holandii przez
lokowana na kontach zagranicznych banków
OPEC;
("petrodolary") miała wpływ na spadek światowych
- w większości krajów uzależnionych od importu ropy
stóp procentowych i atrakcyjniejsze warunki udzielania
naftowej - podwyżka cen wywołała kryzys gospodarczy
kredytów dla państw ;
i przyspieszyła procesy inflacyjne;
[ bankowość państw islamskich była zbyt słabo rozwinięta
. ..
- religijny zakaz oprocentowania ,tzw. riba ] . ..
31 32
Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku:
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
6/ kryzysy zadłużen. państw Ameryki A
acińskiej
Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku:
- największym dłużnikom groziła niewypłacalność
6/ kryzysy zadłużeniowe państw Ameryki
Brazylia ~ 108 Filipiny ~ 29 Czechosłow. ~4,5
A
acińskiej
Meksyk ~ 105 Turcja ~ 24 Bułgaria ~4
- od 12.08.1982 r. gdy Bank centralny Meksyku ogłosił
Korea PÅ‚d ~ 58 Chile ~ 24
zawieszenie spłat długów (ok.80 mld USD) i wystąpił do
MFW o pożyczkę i plan stabilizacyjny, Argentyna ~ 53 Polska ~23
Indonezja ~ 37 NRD ~12
- w tym czasie kryzysy objęły również państwa afrykańskie,
niektóre wschodnioeuropejskie i Bangladesz, Wenezuela ~ 34 Rumunia ~ 9
Egipt ~ 31 Węgry ~ 8
- kryzysu obawiały się kraje rozwinięte z uwagi na groz
bÄ™
powstania kartelu dłużników (Grupa z Kartageny, 1984 r.);
- w 03.1988 r. Ogłoszono plan Brady'ego;
(dane przybliżone w mld USD ) ...
...
33 34
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
6/ kryzysy zadłużen. państw Ameryki A
acińskiej
... Kraje wysokorozwinięte dbały początkowo tylko o stabilność
Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku:
systemu bankowego, lecz próba powstania kartelu dłużników (1984-
7/ kryzysy państw transformacji systemowej
grupa z Kartageny) spowodowała zwrot w ich polityce:
- lata 1990 - 1998
1985 plan Bakera: udzielenie dłużnikom nowych kredytów, liberalizacja
- każdemu procesowi transformacji systemowej
ich handlu i rynków kapitałowych, prywatyzacja przedsiębiorstw
towarzyszył kryzys gospodarczy, -
państwowych. Plan upadł ze względu na pasywność banków.
k. objęły wszystkie europejskie kraje dawnego bloku
1986 Peru ogłosiło, że na obsługę długu będzie przeznaczać max.10%
dochodów z eksportu, inne państwa postąpiły podobnie. socjalistycznego, a także kraje powstałe po rozpadzie
ZwiÄ…zku Radzieckiego ,
1988 plan Brady'ego: redukcja części długów w zamian za udziały w
przedsiębiorstwach dłużników i obowiązek spłacenia reszty;
- główną przyczyną był spadek konsumpcji i produkcji,
szereg innych udogodnień;
wywołany spadkiem popytu wskutek wzrostu cen oraz
warunki : - podjęcie reform z planu Bakera;
załamanie eksportu (niska konkurencyjność) przy
początek realizacji-89r.; skutki : -redukcja zadłużenia w znacznej
wzroście importu ...
części krajów Trzeciego świata (przykład Argentyny). ..
35 36
6
2015-04-08
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku:
Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku:
7/ kryzysy państw transformacji systemowej
8/ kryzysy finans. w Azji Południowo-Wschodniej
- lata 1990 - 1998
- lata 1997 - 1998
- jednoroczny spadek prod. przemysłowej o 20 % i
- w byłych republikach radzieckich do głównych więcej w Tajlandii i Indonezji - porównywalny ze
przyczyn kryzysów zaliczyć należy koszty spadkiem w USA i Niemczech podczas Wielkiego
tworzenia struktur państwowych oraz Kryzysu,
związane z tym zwracanie większej
- podobieństwo gospodarek , ich bliskość i wzajemne
uwagi na sprawy polityczne niż
powiązania doprowadziły (poprzez efekt
na gospodarcze (chęć
łańcuchowy) do przenoszenia kryzysu z
uniezależnienia się od Rosji) .
Tajlandii do Filipin, Malezji i Indonezji
..
..
37 38
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku:
Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku:
9/ ostatnie kryzysy państw Ameryki A
acińskiej
9/ ostatnie kryzysy państw Ameryki A
acińskiej
- tequilla crisis - lata 1994 - 1995 , Meksyk,
- ataki spekulacyjne na peso doprowadziły do
dewaluacji waluty , kryzys spowodował szybką ucieczkę
- kryzys w Argentynie - 1995;
inwestorów zagran., spadek PKB oraz wzrost inflacji
- kryzys zakończył się szybko
- kryzys w Brazylii - 1999
dzięki reakcji władz kraju, USA
..
i MFW lecz jego konsekwencje
gospod. odczuwane były w Meksyku
i poza jego granicami przez wiele lat
(tzw. efekt tequila). ..
39 40
Najważniejsze kryzysy gospodarcze w XX wieku:
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
10/ kolejny kryzys w Argentynie : 1999 - 2002
11/ Rosyjski kryzys finansowy w 1998 r.
- usztywnienie nominalnego kursu peso do dolara USA
- w rezultacie nastąpiła znaczna realna aprecjacja peso
- zmniejszył się popyt na ropę naftową ze strony krajów
[wzrost wartości waluty względem innych walut, czyli większa
azjatyckich
cena danej waluty wyrażona w innych walutach ];
- zanotowano najniższy od 1976 roku poziom cen,
- przyczyna najważniejsza: ciągły i znaczny wzrost długu
publicznego;
Rosja stanęła na krawędzi bankructwa.
- problem powiązania budżetu centralnego z budżetami prowincji;
(Wartość baryłki ropy taniała z dnia na dzień
- strukturalna słabość argentyńskiego systemu bankowego;
i osiągnęła poziom 13,99 dolara za baryłkę ;
Bezpośrednim powodem kryzysu okazały się być szoki
potaniały także inne surowce naturalne).
o charakterze politycznym :
"ð..
-rozluz
nienie polityki fiskalnej, zwiÄ…zane z kampaniÄ… wyborczÄ… 1999
r., pogorszenie sytuacji ekonomicznej, nadmierne wydatki państwa. ..
41 42
7
2015-04-08
11/ Rosyjski kryzys finansowy w 1998 r.
11/ rosyjski kryzys finansowy latach 1998
Nie mniej ważną przyczyną kryzysu była sytuacja
Sytuacja wewnętrzna Rosji - przyczyną kryzysu, m.in.: polityczna Rosji , m.in. :
- prywatyzacja, która pomimo sporych sukcesów, nie zmieniła struktury - po wyborach parlamentarnych i prezydenckich z lat 1995-1996 w
przedsiębiorstw, nie zapoczątkowała inwestycji w przemyśle rosyjskim oraz nie
Rosji pogłębiały się tendencje korupcjogenne (krąg rodzinny i nie
doprowadziła do pełnej konkurencyjności gospodarki rosyjskiej;
tylko).
- utrzymujący się niski stopień ściągalności podatków;
Program ratunkowy dla finansów publicznych.
- niewystarczający poziom bezpośrednich inwestycji zagranicznych
Plan ten zakładał znaczne ograniczenie wydatków państwa:
w prywatyzacji gospodarki;
-zmniejszenie liczby urzędników o 25%;
- ponadnormatywna ilość obligacji państwowych na rynku .
- ograniczenie finansowania wyższych uczelni z budżetu federalnego;
(Rząd oraz Bank Centralny emitowały w latach 1995-1997 papiery
- ograniczenie ilości instytucji budżetowych;
wartościowe o dużej rentowności - łatając braki budżetowe. Zyskowność
obligacji skarbu państwa osiągała czasem poziom 80% w skali roku !!. - wykorzystanie rezerw ze środków resortów siłowych oraz zmniejszenie
W efekcie - obligacje z czasem stały się, zamiast zwiększonych dochodów zatrudnienia w niektórych strukturach mundurowych;
państwa, powodem coraz większych wydatków)
- ustanowienie limitów finansowych dla wszystkich ministerstw oraz
zamrożenie budowy administracyjnych kompleksów. "ð ..
"ð ..
43 44
11/ rosyjski kryzys finansowy latach 1998
...Prezydent Jelcyn zaniepokojony sytuacją kryzysową zdecydował się
na zdymisjonowanie rzÄ…du premiera Kirijenki w dniu 23.08.1998
12/ kryzys zwiÄ…zany z katastrofÄ… WTC
Konsekwencje załamania finansowego w roku 1998 można
podzielić na dwie grupy:
1/ 4-5-krotny spadek wartości rubla, groz
ba powstania hiperinflacji, a - 11.09.2001
także utrata zaufania do rynku finansowego ;
- zamach terrorystyczny na 2
PKB brutto spadł aż o 4,6%, podobnie produkcja przemysłowa
budynki centrum finansowego
- o ponad 5%, z czego największe spadki zanotowano w sektorze
World Trade Center (110 p.)
petrochemicznym, maszynowym i lekkim. Aż o 12,3% zmniejszyła się
produkcja rolna .
- w zamachu zginęło około 3.000
Inflacja mierzona w stosunku rocznym wyniosła aż 84%,
osób
2/ spustoszenie w systemie bankowym i na rynkach finansow. ;
zbankrutowało lub zostało poddanych pod zarząd państwowy
kilkadziesiąt banków.
"ð ..
Gospodarka rosyjska szybko odrabiała zaległości. .
45 46
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
12/ kryzys zwiÄ…zany z katastrofÄ… WTC, cd.
12/ kryzys zwiÄ…zany z katastrofÄ… WTC,
Skutki gospodarcze:
cd.
- nie działało 80% Internetu, a także telefony komórkowe w Nowym
Jorku (powodujÄ…c dalszÄ… panikÄ™),
Skutki pozagospodarcze:
- na kilka dni wstrzymana została praca nowojorskiej giełdy, nastąpił
dramatyczny spadek indeksów giełdowych w Londynie i innych
centrach handlu światowego;
- wiele państw zapewnia swym obywatelom "większe
- banki i firmy ubezpieczeniowe straciły najwięcej;
bezpieczeństwo" - kosztem swobód i wolności
- akcje firm związanych z ropą naftową rosły, bo ceny tego surowca
obywatelskich (kontrole na lotniskach, ograniczenia
gwałtownie wzrosły;
przy przewożeniu bagażu podręcznego).
- kryzys branży lotniczej w najbliższych m-cach ..
yð
47 48
8
2015-04-08
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
1.Geneza kryzysu w Stanach Zjednoczonych
Punktem wyjścia dla obecnego kryzysu była faza
rozkwitu w cyklu koniunkturalnym gospodarki
Stanów Zjednoczonych.
Specyfika kryzysu 2007 - ...(?)
Boom kredytowy nie był niczym ograniczany.
1. Geneza kryzysu w Stanach Zjednoczonych
Pierwsze symptomy kryzysu, odbieranego wówczas
jeszcze jako zjawisko lokalne i przejściowe, miały jednak
miejsce już w roku 2006.
...
49 50
1.Geneza kryzysu w Stanach Zjednoczonych 1.Geneza kryzysu w Stanach Zjednoczonych
[Prof. W.Orłowski w jednej z publikacji podał, że : ] 1.1. Polityka kredytowa amerykańskich
banków
 Amerykanie wydawali więcej, niż zarabiali.
Amerykańskie instytucje kredytowe, w tym także banki, miały - jak
- Na początku lat 90. Stany Zjednoczone wydawały
wszystkie tego typu instytucje - określone wymagania wobec
o 1-2 proc. więcej, niż zarabiały,
potencjalnych kredytobiorców , dotyczyły one przede wszystkim
- około roku 2000 deficyt ten podskoczył do 3-4 proc.,
tzw. zdolności kredytowej, ustalanej w oparciu o :
- a w skutek dramatycznego rozkwitu bÄ…bla
- wysokość osiąganych dochodów,
spekulacyjnego w latach 2005-06 deficyt przekroczył już
- liczbę osób w rodzinie i na utrzymaniu,
6 proc. rocznego dochodu.
- miejsce zatrudnienia,
A
ącznie w latach 1982-2007 USA wydały
- staż pracy,
- zajmowane stanowisko,
o niemal 7 bilionów dolarów więcej,
- historiÄ™ kredytowÄ… . ...
niż zarobiły . ...
51 52
1.Geneza kryzysu w Stanach Zjednoczonych
1.Geneza kryzysu w Stanach Zjednoczonych ...GrupÄ™ tÄ™ stanowili mniej wiarygodni klienci, tzw.
1.1. Polityka kredytowa amerykańskich subprime lenders.
banków
Segment subprimes został podzielony na:
Jednak po okresie prosperity amerykańskim bankom,
1/ near-prime (prawie pierwszorzędne),
zaczęło brakować klientów, którzy spełnialiby wszystkie
2/ non-prime (niepierwszorzędne)
te kryteria.
3/ second chance lending (pożyczki na
Kurczył się segment klientów z  górnej półki , tzw.
sfinansowanie poprzedniej pożyczki).
prime lenders, o nieskazitelnej historii kredytowej
i bardzo dobrej kondycji finansowej.
Ponad 20 proc. pożyczek hipotecznych udzielonych w USA
od 2004 r. to subprime loans.
Banki skierowały więc swoją ofertę do następnej w
A
ącznie ich wartość szacuje się od 700 mld do 1 bln USD.
kolejności grupy kredytobiorców ...
53 54
9
2015-04-08
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
1.Geneza kryzysu w Stanach Zjednoczonych
Kredyty NINJA
SUBPRIME
/o zwiększonym ryzyku/
NEAR- NON-
SECOND
PRIME PRIME
CHANCE
56
55
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
NINJA to efektowny akronim, nie mający, niestety, nic wspólnego z
wojowniczym pierwowzorem
- kredyty NINJA lub też kredyty dla NINJA.
Amerykanie trwali w przeświadczeniu, że
 im więcej pożyczą, tym będą bogatsi .
W ten sposób scharakteryzowani zostali pożyczkobiorcy, którzy
otrzymali w USA kredyty hipoteczne (subprime mortgage
credits/loans) mimo braku jakichkolwiek gwarancji z ich strony, że
Zarządy amerykańskich banków stwierdziły, że
kiedykolwiek spłacą swoje zadłużenie. W wielu wypadkach nie
nieruchomości to pewna inwestycja i nie stanieją,
doszło do uregulowania choćby pierwszej raty .
więc w razie kłopotów z dłużnikiem,
NINJA to skrót oznaczający :
po prostu zlicytują obciążoną
posiadłość i odzyskają w ten sposób
No Income
swoje pieniÄ…dze.
No Job and Assets,
..
czyli : bez dochodów, bez pracy/aktywów(majątku).
58
57
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
SEKURYTYZACJA
Kredyty o wątpliwej jakości "opakowano" i sprzedano jako " Sekurytyzacja jest pozabilansową metodą pozyskiwania kapitału na
cele inwestycyjne i obrotowe polegającą na przekształceniu
nowy produkt  hit bankowości inwestycyjnej.
wyodrębnionych aktywów w papiery wartościowe, które mogą stać
Nazwano je CDO (collateralized debt obligations), czyli
siÄ™ przedmiotem obrotu.
obligacje zabezpieczone długiem hipotecznym.
" Papiery wartościowe emitowane w procesie sekurytyzacji
Wcześniej znane już były instrumenty typu MBS
definiowane są przez amerykańską komisję giełd jako te,  & których
(mortgage-backed securities), czyli papiery
pierwotnym z
ródłem finansowania są środki finansowe pochodzące
wartościowe zabezpieczone hipoteką.
z wydzielonych grup wierzytelności lub innych aktywów
finansowych, zarówno stałych jak i revolvingowych. Są one, zgodnie
Aby uwiarygodnić nowinkę finansową znane agencje
z warunkami emisji, zamieniane w określonym czasie na gotówkę
ratingowe nadały papierom najwyższe noty.
lub aktywa stanowiÄ…ce zgodnie z emisjÄ… zabezpieczenie
Skoro CDO oferowały wysoką stopę zwrotu przy rzekomo
terminowości obsługi i dystrybucji środków finansowych dla
niskim ryzyku, spotkały się z dużym entuzjazmem na
posiadaczy papierów wartościowych.
rynku. ..
...
59 60
10
2015-04-08
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
SEKURYTYZACJA , cd.
Kredyt rewolwingowy, ang. revolving credit, kredyt odnawialny
" Proces sekurytyzacji pozwala zwiększać efektywność zarządzanie
 jest to kredyt w ramach rachunku bieżącego lub konta
finansami w firmie poprzez optymalizacjÄ™ wykorzystania
osobistego.
kapitału, przyspieszenie przepływów pieniężnych i zwiększenie
W umowie kredytowej zawarty jest dopuszczalny limit kredytu przychodów, a także poprzez zdywersyfikowanie z
ródeł
finansowania, ograniczenie ryzyka kredytowego oraz
i termin w którym można go wykorzystywać.
ograniczenie kosztu pozyskiwanego kapitału.
Wypłata środków z rachunku powyżej aktualnego salda
" Warunkiem aranżowania programu jest posiadanie przez
powoduje automatyczne zaciągnięcie kredytu. Każda spłata
określony podmiot odpowiedniego wolumenu aktywów, które
całości lub części zaciągniętego kredytu powoduje odnowienie
można poddać sekurytyzacji lub też posiadanie przez ten
wielkości potencjalnego kredytu do dopuszczalnego w umowie
podmiot możliwości generowania tych aktywów w przyszłości.
salda.
...
Kredyt odnawialny może być wielokrotnie wykorzystywany w
całości lub części w terminie zawartym w umowie.
... 61 62
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
SEKURYTYZACJA , cd.
CechÄ… charakterystycznÄ… wskazujÄ…cÄ… na sekurytyzacjÄ™ jako
efektywne z
ródło kapitału jest to, że zdarzenia związane z
programem izolowane są od aranżera poprzez sprzedaż
aktywów spółce celowej (SPV Special Purpose Vechicle),
która organizuje emisję papierów wartościowych. W ten
sposób zmniejsza się zależność ryzyka papierów
wartościowych od kondycji finansowej aranżera.
...
63 64
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
Etap 1 - Zainicjowanie programu
" Aranżer zbywa Spółce celowej (SPV) wyodrębnione należności. Celem
Etap 2 - Obsługa programu
przeniesienia wierzytelności na SPV jest ograniczenie ryzyka upadłości
Ciężar obsługi programu sekurytyzacji spoczywa na Spółce celowej
pierwotnego wierzyciela (bankruptcy remote company).
(SPV), która:
" SPV emituje papiery wartościowe. Środki zdobyte poprzez emisję
posłużą SPV do zapłaty za zakupione należności.
" czuwa nad prawidłowością przepływów pieniężnych
" Inwestorzy nabywając wyemitowane papiery wartościowe przekazują
" kontroluje terminowość wypełniania zobowiązań przez aranżera
środki pieniężne. SPV ze środków z realizowanych przez Dłużników
" monitoruje realizację przez Dłużników płatności
płatności wykupi papiery wartościowe od Inwestorów, którzy
otrzymają zaangażowany kapitał wraz z należnymi odsetkami. " prowadzi sprawozdawczość
" SPV płaci Aranżerowi po uplasowaniu emisji. SPV pobiera prowizję za " dokonuje rozliczeń programu
wykonaną usługę.
...
...
65 66
11
2015-04-08
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
W ten nowy produkt lokowały między innymi swoją gotówkę duże
firmy notowane na Wall Street oraz inwestorzy zagraniczni.
Etap 3 - Zamknięcie programu
Następnie CDO używano jako gwarancji przy emisji papierów
komercyjnych, popularnych w USA jako z
ródło taniego kredytu
" W momencie zapadalności danej serii Inwestorzy przedstawiają do
dla firm.
wykupu wcześniej nabyte papiery wartościowe.
Banki inwestycyjne zrobiły kolejny krok i zaczęły tworzyć
" SPV dokonuje wykupu ze środków uzyskiwanych od Dłużników
tytułem wypełniania zobowiązań pieniężnych wynikających z instrumenty pochodne, które powstały w oparciu o CDO i
kontraktu realizowanego przez aranżera (pierwotnego wierzyciela).
MBS-y.
" Zakończenie programu sekurytyzacji następuje gdy SPV wykupi
Pozakładały też fundusze hedgingowe zbierające gotówkę
wszystkie wyemitowane serie papierów wartościowych i dokona
od klientów, którą lokowały w te same  obligacje i inne
ostatecznych rozliczeń z aranżerem.
papiery  wartościowe .
.
...
67 68
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
To właśnie popyt zachęcił bankowców do jeszcze bardziej
Ponieważ dynamika wzrostu cen domów była znaczna, agresywnego marketingu pożyczek,
kredytobiorcy nie radzący sobie ze spłatą bieżącego także wśród grup klientów, którzy nie mieli wcześniej szans
zadłużenia wspomagani byli, oczywiście przez banki,
kupić na raty nawet telewizora.
refinansowaniem długu.
A
ańcuch kolejnych refinansowań pod zastaw wciąż
W ten właśnie sposób banki "wykreowały" wspomnianych
droższych  lecz także wciąż tych samych 
wcześniej ninja.
nieruchomości wydłużał się.
W takiej sytuacji nawet tzw. NINJA spłacali jeszcze swoje
zadłużenia.
69 70
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
Nagle też zmalało zaufanie do banków i agencji
ratingowych.
Niestety ceny nieruchomości zaczęły spadać,
Wszyscy patrzyli na siebie dość podejrzliwie, zaczęło
uruchamiając całą lawinę nieszczęść, która znienacka spadła brakować taniego pieniądza [podobnie na rynku polskim]
na rynek.
Kiedy prawda o jakości kredytów subprime zaczęła
Na ratunek przyszedł Bank Rezerwy Federalnej zasilając
wychodzić na jaw, klienci w popłochu zaczęli wycofywać
banki w środki niezbędne do prowadzenia normalnej
pieniądze z papierów zabezpieczonych tymi kredytami
działalności.
oraz domagać się nowych gwarancji.
Recesja gospodarcza zmusiła FED do jeszcze innych
Nastąpiła pierwsza fala bankructw.
rozpaczliwych kroków jak obniżka stóp procentowych do
Jedną z dużych ofiar stał się znany bank Bear Stearns.
poziomu 2% czy wysyłanie ludziom czeków (z reguły na
$600) z tytułu "zwrotu podatków". ...
71 72
12
2015-04-08
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
Iskrą zapalną do wybuchu kryzysu stała się ogłoszona w lipcu 2007 W sierpniu 2007 r. Prezydent George W. Bush ogłosił
roku informacja, że dwa wielkie fundusze inwestycyjne posiadające
program pomocy dla Amerykanów mających kłopot ze
aktywa finansowe bazujące na CDO mogą ponieść z tego tytułu
spłatą kredytów hipotecznych.
ogromne straty (bardzo szybko rosła niespłacalności kredytów
We wrześniu 2007 r. kryzys był już w Europie - stracił
subprime).
płynność brytyjski bank Northern Rock, który mocno
Okazało się też, że kolejną ujemną cechą obligacji CDO był ich
zainwestował w amerykańskie obligacje hipoteczne i w
wysoki poziom skomplikowania, brak standaryzacji, a co za tym idzie
sześć miesięcy póz
niej został oficjalnie znacjonalizowany.
brak rynku wtórnego, co łącznie doprowadziło do masowego
załamania się popytu na te obligacje i spadku ich cen. Ostatecznie,
W listopadzie 2007 r. FED zasilił amerykańskie banki
mimo tej informacji, giełda na Wall Street uległa uspokojeniu, jednak
pierwszymi pożyczkami
nie na długo.
73 74
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
W poczÄ…tkach paz
dziernika 2008 r. Senat USA
15 września 2008 r. legła w gruzach chętnie
przyjÄ…Å‚ zmodyfikowany plan Henry ego Paulson a,
przywoływana przez ekonomistów i analityków,
sekretarza skarbu w administracji prezydenta George a W.
dyskusyjna zasada  too big to fail (zbyt duży by upaść)
Busha.
czy też  too important to fail (zbyt wiele znaczący by
Było to prawdopodobnie najkosztowniejsze  koło
upaść).
ratunkowe w historii ostatnich stu lat,
kosztowało rząd USA 700 mld dolarów . Pomoc rządowa
Bankructwo ogłosił jeden z filarów systemu bankowego
pozwoliła na utrzymanie płynności
Stanów Zjednoczonych - liczący 158 lat bank inwestycyjny
w bankach poprzez wykupienie  złych kredytów
Lehman Brothers .
..
..
76
75
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
W USA działają trzy typy banków :
Kalendarium rozwoju wydarzeń mających wpływ na
1/ banki komercyjne (commercial banks),
pojawienie siÄ™ kryzysu - zmusza do szukania
2/ kasy oszczędnościowo-pożyczkowe (savings and
odpowiedzi na pytania:
loans associations)
i kasy wspólnego oszczędzania (mutual savings
- czy w USA był/jest nadzór bankowy ?
banks)
- a jeśli jest, to jakie działania zapobiegawcze
3/ unie kredytowe (credit unions).
podjął - aby przeciwdziałać narastającym w
bankach zadłużeniom ?
Każdy z tych typów banków wymaga licencji na prowadzenie
działalności.
..
Występują także tzw. non-bank banks, które nie wymagają licencji
prowadzą one działalność depozytową lub kredytową. ..
77 78
13
2015-04-08
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
I. System Rezerwy Federalnej
(Federal Reserve System - FED)
Nadzór nad bankami komercyjnymi sprawują cztery
podmioty :
- sprawuje nadzór nad bankami stanowymi, będącymi członkami
Systemu Rezerwy Federalnej oraz ich zagranicznymi filiami i
I. System Rezerwy Federalnej
oddziałami;
(Federal Reserve System - FED)
II. Federalna Korporacja Ubezpieczeń Wkładów
- nie udziela licencji na prowadzenie działalności bankowej;
(Federal Deposit Insurance Corporation - FDIC)
III. Biuro Kontrolera Waluty
- rozpatruje aplikacje członkowskie od banków stanowych,
(Office of the Comptroller of the Currency - OCC)
IV. WÅ‚adze stanowe.
- rozpatruje w porozumieniu z władzami stanowymi, propozycje
..
fuzji dotyczących banków stanowych  członków FED; ..
79 80
I. System Rezerwy Federalnej
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
(Federal Reserve System - FED)
Nadzór nad bankami komercyjnymi sprawują cztery
podmioty :
System Rezerwy Federalnej ma wyłączne prawo do :
I. System Rezerwy Federalnej (Federal Reserve System - FED)
- nadzorowania holdingów bankowych i finansowych
II. Federalna Korporacja Ubezpieczeń
oraz ich oddziałów zagranicznych, w tym rozpatruje
Wkładów (Federal Deposit Insurance Corporation - FDIC)
wnioski o ich utworzenie i propozycje ekspansji.
- nadzoruje banki stanowe nie będące członkami Systemu
Nadzorowi FED podlegają także:
Rezerwy Federalnej i ubezpieczone w tej instytucji;
- czynności zagraniczne banków członkowskich,
- działalność banków zagranicznych w USA
- mimo nadzorowania największej liczby banków,
- instytucje, przez które banki amerykańskie prowadzą
główna funkcja FDIC - to ubezpieczanie depozytów
operacje zagranicÄ…
..
.
81 82
Nadzór nad bankami komercyjnymi sprawują cztery podmioty :
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
I. System Rezerwy Federalnej (Federal Reserve System - FED)
Nadzór nad bankami komerc. sprawują 4 podmioty :
II. Federalna Korporacja Ubezpieczeń Wkładów (Federal Deposit
I. System Rezerwy Federalnej (Federal Reserve System - FED)
Insurance Corporation - FDIC)
II. Federalna Korporacja Ubezpieczeń Wkładów (Federal Deposit
III. Biuro Kontrolera Waluty (Office of the Comptroller of the
Insurance Corporation - FDIC)
Currency - OCC)
III. Biuro Kontrolera Waluty
IV. WÅ‚adze stanowe
(Office of the Comptroller of the Currency - OCC)
- nadzorują wszystkie banki stanowe (czasem wspólnie z
- nadzoruje i licencjonuje działalność banków
FED lub FDIC).
federalnych (krajowych oraz federalne oddziały i agencje
Są głównym nadzorcą dla banków nie ubezpieczonych w
banków zagranicznych).
FDIC.
Wszystkie banki z licencjÄ… federalnÄ… majÄ… obowiÄ…zek
Każdy stan posiada własną agencję, która licencjonuje i
członkostwa w Systemie Rezerwy Federalnej i FDIC.
nadzoruje banki stanowe. W wielu stanach agencje te
..
nadzorują także inne instytucje finansowe. ..
83 84
14
2015-04-08
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
Wszystkie wymienione organy nadzorujÄ… operacje wewn.
podległych im banków w dwojaki sposób:
W czerwcu 2009 r. rząd USA zaproponował zmiany w
1/ przeprowadzajÄ…c inspekcje na miejscu w banku (on-site)
systemie nadzoru bankowego;
2/ zobowiązując banki do dostarczania raportów finans. (off-site).
mają one zacieśnić rządowy nadzór nad wielkimi
korporacjami, których ryzykowne działania i
Liczba, rodzaj i stopień szczegółowości raportów zależy od rozmiarów
spektakularne klęski wpłynęły na pogłębienie kryzysu
banku, skali prowadzonej działalności oraz złożoności podmiotu.
gospodarczego.
W celu zminimalizowania złożoności tego systemu i nakładania się
obowiązków i kompetencji nadzorców - zadania nadzorcze uściślone
sÄ… przez ich statuty oraz wzajemne porozumienia.
FED zajmuje siÄ™ monitorowaniem "systemowego
Dodatkowo, na szczeblu federalnym, spójność działań
ryzyka", które może być spowodowane przez działalność
nadzorczych wspomagana i koordynowana jest przez FederalnÄ…
tych firm. Sprawuje też kontrolę nad finansami
RadÄ™ ds. Nadzorowania Instytucji Finansowych (Federal
wszystkich ważnych przedsiębiorstw i banków, które
Financial Institutions Examination Council).
majÄ… strategiczne znaczenie dla systemu finansowego.
..
85 .. 86
PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO PRAWNE REGULACJE RYNKU FINANSOWEGO
Intencją rządu USA jest , by nie powtórzyła się sytuacja z 2008
dziękuję za uwagę
r., kiedy fatalne dane AIG wpłynęły negatywnie na całą
gospodarkÄ™.
Zmiany mają doprowadzić do zwiększenia przejrzystości na
rynkach finansowych, co pozwoli inwestorom lepiej przetrzymywać
ewentualne bankructwa i kłopoty dużych firm;
- mają zostać ograniczone czynniki, które mogą prowadzić do ryzyka
finansowej zapaści ;
Prezydent Obama zaproponował też stworzenie nowej agencji -
- Consumer Financial Protection Agency (CFPA) ,
która ma nadzorować rynek kredytów hipotecznych i innych
produktów finansowych i chronić oszczędności Amerykanów przed
nieprzewidzianym ryzykiem. . yð
87
88
..
15