DIETA CUKRZYCOWA
Twój przewodnik
'ZASADY OGÓLNE
\. Jest to dieta zdrowa, czyli taka, którą mo\
e stosować ka\
dy człowiek bez względu na wiek, ale te\
jest wskazana
przy otyłości, schorzeniach przewodu pokarmowego czy zaburzeniach gospodarki tłuszczowej.
2. Podstawowe zasadą w tej diecie jest eliminacja cukrów prostych, a więc takich, które znajdują się w ciastkach,
cukierkach, lodach, czekoladzie, sokach. Produktów, które spo\
ywamy, nie słodzimy nie tylko cukrem, ale tak\
e
miodem, gdy\
powoduje on bardzo du\
y i szybki wzrost poziomu cukru we krwi.
3. Pozostałe produkty węglowodanowe zawierające głównie cukry zło\
one, które znajdują się w chlebie, kaszy,
makaronie, ry\
u, jarzynach oraz owocach, pozostają w diecie. Białka dostarczają do diety mleko i jego przetwory,
sery, jaja, mięso i wędliny. Tłuszcze znajdujemy nie tylko w maśle, margarynie, oleju, ale te\
w innych
produktach, zwłaszcza mięsie i wędlinie.
4. Ponadto dieta cukrzycowa powinna być zbilansowana energetycznie, tzn. poszczególne posiłki winny mieć
podobną kaloryczność. ale te\
dostarczać podobnej ilości węglowodanów. Zapewnia to mo\
liwość regulacji wagi
ciała i zmniejsza wahania poziomu cukru we krwi. Nale\
y wiedzieć, \
e w diecie cukrzycowej wszystko, co jemy w
ciągu dnia. podnosi poziom cukru i dlatego nie powinniśmy pojadać między posiłkami.
CO NALEśY WIEDZIEĆ, ABY PRAWIDA
OWO STOSOWAĆ DIET
CUKRZYCOW

KROKI
Poprawić jakościowo swoje własną dietę, czyli wykluczyć pokarmy, | ^ które są słodzone cukrem bądz
miodem,
są zbyt kaloryczne z uwagi na du\
e ilości tłuszczu w nich zawarte, ale tak\
e starać się spo\
ywać posiłki regularnie,
w mniejszych porcjach.
KROK 2
Zdecydowanie przestać słodzić napoje i jeść słodycze. Wykluczyć ciastka, cukierki, czekoladki oraz domowe soki
słodzone cukrem bądz
wprowadzać je do jadłospisu jako posiłek.
KROK 3
Jeśli jednak bardzo lubimy słodki smak pokarmów, to mo\
na wykorzystać słodziki albo produkty przygotowywane
na ich bazie. Nale\
y pamiętać, \
e wszystkie produkty oprócz słodziku zawierają tak\
e tłuszcz, mąkę i są przez to
bardzo kaloryczne, więc nie mo\
na ich zjadać bez ograniczeń. Podobnie jest z sokami owocowymi, gdy\
choć nie są
słodzone cukrem, to robione z owoców zawierających fruktozę, czyli cukier owocowy. Słodzik jednak jest wskazany,
gdy\
nie jest to ani cukier, ani sacharyna, nie jest te\
szkodliwy, a ma słodki smak. Jedna tabletka słodziku to jedna
ły\
eczka cukru, jeśli chodzi o słodkość. .
Zazwyczaj jemy  kochany chleb". Poleca się głównie ten z mąki razowej pszennej, czyli graham, lub \
ytniej, czyli
ciemny. Zawierają one nie tylko du\
o błonnika, witamin i składników mineralnych, ale tak\
e dają uczucie sytości.
Natomiast pieczywo tzw. białe nie ma takich walorów.
Nie nale\
y jeść samego pieczywa, zawsze nale\
y wzbogacać je o dodatek białkowy, np. wędlinę, ser, czy te\

warzywny. Pamiętać nale\
y o tym, \
e chleb jest zrobiony z mąki, a ta tak\
e jest węglowodanem. Jylko zło\
onym.
Do smarowania pieczywa u\
ywać masła z obni\
oną zawartością cholesterolu oraz miękkich margaryn. Natomiast
do przyrządzania potraw stosować oliwę z oliwek lub oleje roślinne, np. słonecznikowy, sojowy.
Polecane są tylko chude wędliny, czyli drobiowe, wołowe, z królika, końskie lub sporadycznie wieprzowe bez
otoczki tłuszczowej, np. szynka. Nie poleca się natomiast pasztetów, mielonek, parówek ze względu na du\
ą
zawartość ukrytego tłuszczu w samym produkcie.
ŚNIADANIE l KOLACJA
Sery te\
powinny być elementem naszego jadłospisu, ale bazować trzeba głównie na twarogowych chudych lub
pótttustych. Je\
eli nie mamy problemów z nadwagę czy cholesterolem, mo\
emy jeść sery \
ółte, ale rezygnujemy z
topionych czy pleśniowych - są zbyt kaloryczne, tłuste
Mo\
na równie\
polecić jajka, ale tylko 3-4 sztuki tygodniowo, je\
eli nasz cholesterol jest na właściwym poziomie.
Oczywiście najlepiej nie sma\
one na tłuszczu, ale gotowane na miękko czy twardo w wodzie lub w wodnej kąpieli,
tzw. w koszulkach. Mo\
na je te\
wykorzystać do robienia past z dodatkiem lekkiego tłuszczu i warzyw.
Zawsze nale\
y pamiętać o dodaniu do kanapek czegoś zielonego. np. ogórka, natki pietruszki, koperku, sałaty, lub
czerwonego. np. rzodkiewka, pomidor, papryka, co podnosi walory smakowe, kolorystyczne, ale te\
zwiększa
objętość posiłku, a na poziom cukru nie ma większego wpływu.
CO POLECAMY NA OBIAD
Je\
eli mamy nadwagę, musimy wykluczyć zupy, a w ich miejsce wprowadzić odtłuszczone buliony, barszcz
kiszony czy sok pomidorowy. Drugie danie poleca się na bazie chudego mięsa z dodatkiem kaszy czy ziemniaków,
rzadziej ry\
u czy klusek, oraz oczywiście nie mo\
na zapominać o warzywach. Unikać dań typowo mącznych, jak
pierogi, makaron czy ry\
z owocami, naleśniki lub racuchy. Po tych potrawach jesteśmy szybko głodni przy
jednoczesnym du\
ym wzroście glikemii.
Mięso podobnie jak wędliny nale\
y wybierać niskokaloryczne, najlepiej białe, o niskiej zawartości cholesterolu, a
więc drobiowe, mo\
e być cielęce czy rzadziej wolowe. Starać się wykluczyć wieprzowinę, z której polecany jest
jedynie schab, oczywiście odpowiednio przygotowany (nie jako kotlet panierowany i sma\
ony).
Najbardziej dietetyczne jest mięso gotowane, ale mo\
emy je równie\
dusić we własnym sosie, bez obsma\
ania
albo pieczone bez tłuszczu. Nie poleca się zawiesistych sosów, ale zagęszczone np. rozgotowaną cebulą,
pomidorem czy innymi warzywami lub odrobiną mąki, ale bez . zasma\
ki i tłuszczu. .
NIE SMAśYMY NA TA
USZCZU!
Czyli przygotowujemy mięso, wykorzystując do tego celu kuchenkę mikrofalową, naczynia ze stali nierdzewnej czy
ro\
en albo folię aluminiową. Pamiętajmy przy tym, \
e ka\
dy rodzaj mięs ma pewną ilość tłuszczu i nie
musimy ich wzbogacać o ten składnik
CO POLECAMY NA OBIAD
W diecie nie powinno te\
zabraknąć ryb. Poleca się ryby morskie, raczej chude typu lin, leszcz, karmazyn, dorsz.
Są one bogatym z
ródłem białka, fosforu, wapnia i jodu. Nie polecamy ryb sma\
onych czy panierowanych w bułce i
jajku. Wskazane są ryby gotowane w jarzynach, galarety rybno-warzywne, ryby pieczone w folii aluminiowej czy na
ruszcie, ale zawsze z dodatkiem cytryny.
Nie tylko podczas obiadu, ale i przez cały dzień nale\
y spo\
ywać ^ du\
o warzyw. Zawierają one du\
o błonnika.
Działają jak wypełniacz. Zmniejszają uczucie głodu, zapobiegają powstawaniu zaparć. Staramy się jeść je na
surowo, a je\
eli gotowane - to bez kraszenia roztopionym masłem z bułką tartą. Nauczmy się spo\
ywać je gotowane
w wodzie lub na parze z niewielką ilością oliwy z sokiem z cytryny lub chudym jogurtem naturalnym zamiast
majonezu czy śmietany. Podobnie postępujemy z surówkami. Jedynymi jarzynami, które znacznie wpływają na
poziom cukru, są ziemniaki, kukurydza i wszystkie grochopochodne. dlatego ich spo\
ywanie musi być kontrolowane.
Przygotowując posiłki, musimy pamiętać o soleniu potraw z umiarem, gdy\
niektóre produkty same zawierają du\
e
ilości soli w celach konserwujących. Dlatego te\
zamiast samej soli mo\
emy wykorzystać inne przyprawy ziołowe
podnoszące smak potraw (majeranek, koper, bazylia). Musimy te\
pamiętać, \
e tzw. jarzynki, vegety to w 80
procentach jest sól.
CO MOśE STANOWIĆ DESER LUB MNIEJSZY POSIA
EK W CI
GU DNIA, NR
PODWIECZOREK
Bardzo cennym składnikiem diety są owoce. Staramy się wybierać te, które mają mniejszą zawartość cukru, jak
jabłka, grejpfruty, kiwi. Pozostałe te\
mo\
na spo\
ywać, ale w odpowiednich ilościach, korzystając z tabeli
wymienników węglowodanowych.
Przy jedzeniu owoców powinno się kierować zasadą: tyle samo
i o podobnych porach dnia, np. na II śniadanie, podwieczorek czy po kolacji.
Oprócz jedzenia w diecie nie powinno zabraknąć płynów. Wskazane jest, abyśmy wypijali około 2 litrów płynów na
dzień. Polecamy zwłaszcza wodę mineralną nie gazowaną. Jest ona płynem obojętnym dla organizmu, czego nie
mo\
na powiedzieć o sokach, kompotach, napojach sporządzonych na bazie owoców lub warzyw czy słodzonych
napojach gazowanych typu oran\
ada.
CO MOśE STANOWIĆ DESER LUB MNIEJSZY POSIA
EK
W CI
GU DNIA NP. PODWIECZOREK
Jednym z produktów, który jest płynem, ale zawiera te\
du\
ą ilość węglowodanów oraz białka, jest mleko. Poleca
się spo\
ywanie ok. 0,5 litra mleka lub jego sfermentowanych "przetworów na dobę. Staramy się podobnie jak w
przypadku owoców rozdzielić całość na porcje.
Je\
eli chodzi o napoje alkoholowe, to sam alkohol obni\
a w pierwszych momentach poziom cukru we krwi, ale \
e
posiada te\
kalorie, to drugim jego działaniem jest podniesienie poziomu cukru we krwi. Oznacza to, \
e podczas
picia alkoholu musimy Jeść, ale najlepiej, \
eby to było coś z zawartością białka i tłuszczu, np. wędlina, rybka. Piwo to
te\
alkohol, a jego 0,5 litra mo\
na kalorycznie porównać do dobrego posiłku, dodatkowo szybko wchłania się z
przewodu pokarmowego i znacznie podnosi poziom cukru we krwi.
Bardzo wa\
ne rzeczą jest regularne spo\
ywanie posiłków o stałych porach. Nie nale\
y te\
pomijać małych
przekąsek w ciągu dnia i traktować je jako kolejne posiłki. Podstawowa zasada diety cukrzycowej to małe porcje, ale
częste, bo rozło\
one 5-6 posiłków w ciągu dnia. Natomiast sama regularność jest uwarunkowana przez nasz
organizm.
PAMI
TAJMY
Dieta cukrzycowa jest podstawowym elementem leczenia cukrzycy l prowadzonego zarówno na lekach doustnych,
jak i na insulinie. Bez l jej przestrzegania nie ma efektów leczenia. Niestety, trzeba nauczyć się podstawowych
zasad, umieć planować swój jadłospis i przestać szukać przyjemności tylko w jedzeniu, a to ju\
będzie sukcesem.
PRZYKA
ADOWY POSIA
EK NA OK. 120 kcal.
Wariant 1
" 150 ml Jogurtu naturalnego 0,5%
" 0,5 brzoskwini
" lub 100 g owoców Jagodowych, np. 3-4 truskawki
Wariant 2
" 1 kawałek chleba chrupkiego
" 1 jajko na twardo
" 1 pomidor
" 1 ły\
ka posiekanych ziół (szczypior, nać pietruszki, bazylia)
PRZYKA
ADOWY POSIA
EK NA OK. 360 kcal.
Wariant 1
" 10 dkg chudej wędliny, t|. ok. 3 plastrów
" 2 kromki razowego pieczywa (5 dkg) lub 1 bulka
" 5 dkg masła (1 ły\
eczka)
" 1 maty pomidor, cebula dymka/ liść sałaty
" kawa z mlekiem (100 ml)
Wariant 2
" 200 ml maślanki 2%
" 1 ły\
ka płatków kukurydzianych
" 1 kromka razowego pieczywa
" 1 plaster wędliny drobiowej
" 0,5 pomidora, cebula, liść sałaty
" herbata bez cukru
PRZYKA
ADOWY POSIA
EK NA OK. 380 kcal.
Wariant 1
" " zupa jarzynowa z 20 dkg włoszczyzny, z ły\
eczkę oliwy z ziół i sosem sojowym
" 10 dkg fileta z dorsza pieczonego w folii aluminiowej
" sałatka z pomidora, brokatów, papryki, szczypioru i ły\
eczki oliwy r
" 5 dkg brązowego ry\
u " sok z marchwi (około 200 ml)
Wariant 2
" zupa pomidorowa czysta z ry\
em, ok. 5 dkg
" kawałek (10 dkg) mięsa drobiowego duszonego z marchwią, selerem, porem i ziołami, tj. 30 dkg
warzyw
" 2 średnie ziemniaki ugotowane w mundurkach
" 0.5 główki sałaty z sokiem z cytryny i ły\
eczką oliwy z oliwek
" herbata miętowa