4. Dowiedź, na przykładzie "Monachomachii" i innych utworów Krasickiego, że twórczość tego poety jest wierna hasłu oświecenia "bawiąc - uczyć".

"Monachomachia", zgodnie z oświeceniową regułą "bawiąc - uczyć", krytykuje wady i ułomności ludzkich charakterów, ma wychowywać i bawić czytelników, o czym informuje sam Krasicki: "I śmiech niekiedy może być nauką, kiedy się z przywar, nie z osób natrząsa". Ukazanie się "Monachomachii, czyli Wojny mnichów" wywołało burzę, gdyż napisał ją katolicki biskup, który ugodził w wady mnichów. Treścią utworu jest konflikt, jaki zaistniał pomiędzy przedstawicielami dwóch zakonów żebraczych - karmelitów i dominikanów. W rzeczywistości zajmują się oni głównie pożeraniem ogromnych ilości jedzenia oraz piciem wina całymi beczkami, jednak pewnego dnia zdecydowali się na przeprowadzenie "uczonej dysputy". Dysputa bardzo szybko przeradza się w bijatykę, w której przydają się wszelkie sprzęty, także książki, które wcześniej nie znajdowały żadnego zastosowania. Okładanie się po głowach w końcu zostało zakończone dzięki uroczystemu wniesieniu pucharu, który pogodził mnichów zapowiedzią kolejnego pijaństwa. Komizm przejawia się tu w świetnej charakterystyce rycerzy w habitach i stylizacji języka na epos homerycki. Krytykę osłania tu Krasicki pozorną pochwałą, wzmacniając w ten sposób ostrze satyryczne utworu. Jednocześnie autor moralizuje, a więc zwalcza poprzez krytykę takie wady jak pijaństwo, lenistwo, głupotę, niski poziom moralny i intelektualny zakonników, brak chęci poszerzenia swych horyzontów myślowych. Podobnie dzieje się w przypadku satyr Krasickiego. Satyra była w oświeceniu w ogóle popularnym gatunkiem, właśnie ze względu na możliwość pełnienia funkcji dydaktycznych, wpływania na obyczaje i zachowania ludzkie. Bardzo silnie rozwinięta w nich jest krytyka, dająca odbicie świata w krzywym zwierciadle. Satyry uczą, gdyż - wymierzone w narodowe wady - zniechęcają do ośmieszanych zachowań. Czynią to poprzez atakowanie opisywanych osób lub ich postępków i cech charakteru. Sam Krasicki pisał o celach swych satyr: "Satyra prawdę mówi, względów się wyrzeka, /Wielbi urząd, czci króla, lecz sądzi człowieka". Poeta dba o obiektywizm. Wyszydza hipokryzję, lichwiarstwo, obłudę, megalomanię, wystawne życie ponad stan, uleganie modzie cudzoziemskiej, brak szacunku dla kultury ojczystej, pijaństwo, cynizm. Z satyr wypływa nauka, że należy wrócić do świetnej przeszłości narodowej, zmienić obyczaje, pracować, uczyć się, myśleć, odrzucić pozory. [Tu należy podać przykłady satyr i omówić je]. Poeta pisał także bajki, które cieszą się nieprzemijającą popularnością i aktualnością. Krasicki maluje w nich obraz współczesności - przedstawia rejestr ludzkich wad, snuje refleksje o regułach rządzących życiem społecznym, trafnie komentuje rzeczywistość. Trafność obserwacji i uogólnień, żartobliwe rady i przestrogi bawią czytelnika, ale i pouczają - każda bajka zawiera morał, czyli naukę bezpośrednio z niej wypływającą. Ich wymowa jest oczywista. Humor bajek bywa okrutny, szyderczy, a nawet makabryczny. Bohaterami bajek, zgodnie z konwencją oświeceniową, są głównie zwierzęta, ale także owady, ptaki, rośliny, drzewa, przedmioty, wreszcie typy ludzkie. Bajki demaskują świat pozorów i odsłaniają prawdę, zwykle brutalną i okrutną. Wyśmiewają pychę, głupotę, ignorancję, lekkomyślność, złośliwość, fałsz, skąpstwo, pieniactwo.[Tu omówić przykładowe bajki].