NADZÓR NAD ZAKAŻENIAMI NADZÓR NAD ZAKAŻENIAMI
CZWARTORZ
DOWE ZWI
ZKI
jącego kontakt z tkankami i układem Najczęstsze są doniesienia o alergii
   
AMONOWE
oddechowym. Głównie nie zaleca się kontaktowej, ale obecnie uznaje się że
stosowania go do dezynfekcji sprzę- może wywoływać astmę oskrzelową i Preparaty dezynfekcyjne oparte na
 
tu anestezjologicznego, endoskopów nieżyty alergiczne nosa. czwartorzędowych związkach amono-
oraz inkubatorów i powierzchni w Działa bójczo poprzez alkilację wych należą do kationowych związ-
    ll
pomieszczeniach ( 8). Odnotowuje się grup sulfhydrylowych, hydroksylo- ków powierzchniowo  czynnych ( 9 )
duży odsetek alergii na w/w związek wych i aminowych i wykazuje wysoką Zostały wprowadzone przez Domaga
ALKOHOLE
będące przedstawicielem wirusów CHO - (CH2)3- CHO- 1,5 pentan- wśród pracowników służby zdrowia aktywność przeciwdrobnoustrojową w latach 30-tych. Przedstawicielem
Wzór ogólny alkoholi CnH2n+1OH. bezosłonkowych reagują z alkoholami dial, aldehyd glutarowy (6). Metanal zaliczono do związków obejmującą bakterie Gram  dodatnie, tych związków jest bromek lub chlorek
Szereg homologiczny alkoholi: lub substancjami powierzchniowo- C6H4- (CHO)2 - aldehyd orto-ftalo- o umiarkowanym lub silnym działa- Gram  ujemne, grzyby , wirusy, prze- benzalkoniowy ( Zephirol) oraz Cetri-
CH3OH - metanol czynnymi. Nie wolno zapominać, że wy niu uczulającym. Alergiczne działanie trwalniki oraz prątki gruz
licy. Sku- mide, DDAC czyli dialkilowe czwar-
C2H5OH - etanol Rotawirusy przeżywają w środowisku Aldehydy z jednym atomem węgla udowodniono już w stężeniach od 0,1% teczność bójcza aldehydu zależy od torzędowe sole amoniowe. Aktywność
C3H7OH - propanol nieożywionym przez długi czas , na- (C1) są gazami, pozostałę są cieczami. roztworach wodnych (6). Uczulenie na pH i jest największa przy pH od 7,5 do przeciwustrojowa czwartorzędowych
Najprostszym alkoholem dwuwo- wet w stanie wysuszenia i utrzymują Od C1-7 posiadają nieprzyjemny za- formaldehyd jest bardzo uciążliwe , z 8,5. Np.: Inaktywacja wirusów Coxac- soli amonowych zależy od długości
dorotlenowym jest etandiol czyli gli- swoją infekcyjność. (5) pach. Do C5 są dobrze rozpuszczalne powodu powszechnego występowania kich przy pH 7,4 jest dziesięciokrotnie łańcucha alkilowego i jest największa
kol. Jego wzór chemiczny to: CH2OH Efektywność preparatów dezyn- w wodzie. Powyżej 5 atomów węgla tego związku np. w tkaninach, klejach, większa niż przy pH 5 (3). Odczyn dla związków zawierających w łańcu-
Alkohole z niewielką zawartością fekcyjnych z grupy alkoholi spada spada ich rozpuszczalność. Posiada- tworzywach sztucznych, środkach pH ma również znaczenie dla czasu chu alkilowym od 12 do 14 atomów
atomów węgla są cieczami, są ła- wraz ze spadkiem temperatury.(4) ją właściwości redukcyjne, łatwo się czyszcząco  piorących, papierosach. aktywności roztworów zawierających węgla. Chlorek benzalkoniowy ma
twopalne, dobrze rozpuszczają się w Alkohole ze względu na denatu- utleniają. Wywołują liczne reakcje Aldehyd te nie ulega kumulacji. Ma aldehyd glutarowy. W środowisku za- właściwości antyseptyczne. Roztwo-
wodzie i maja piekący smak. Wraz rację białka , a tym samym słabą pe- uczulające. Posiadają silne działanie dobra bidegradalność. sadowym dochodzi do polimeryzacji ry używane są do przemywania skó-
ze wzrostem liczby węgla maleje ich netrację materiału organicznego nie przeciwdrobnoustrojowe. Najwyż- Glioksal (etandial, biformal, alde- blokującej aktywne miejsca cząstek. ry, błon śluzowych i ran. Roztwory
rozpuszczalność w wodzie. Od C5 sa powinien być stosowany do dezyn- szą skuteczność bójczą i najszersze hyd gliokaslowy, biformyl, diformal, ( 9 ).W stosunku do wirusów zanie- maksymalnie 0,005% używane są do
cieczami gęstymi, powyżej C12 są to fekcji powierzchni zanieczyszczonych spektrum działania posiada aldehyd diformyl, 1,2-etanedione,glyoxal) W czyszczenia powodują drastyczny irygacji pęcherza i cewki moczowej.
ciała stałe. Wykazują słabe działanie substancjami organicznymi (17) glutarowy, następnie glioksal, aldehyd temperaturze pokojowej jest żółtą cie- spadek siły działania. Zaleca się dla- ( 10). Kremy z chlorkiem benzalko-
uczulającego. Nie mniej jednak mogą Najczęściej w preparatach dezyn- orto-ftalowy i aldehyd bursztynowy czą, ulegająca łatwo polimeryzacji i tego wstępne oczyszczenie instrumen- niowym stosowane są w leczeniu ru-
wywoływać pokrzywkę kontaktową fekcyjnych zastosowanie znalazły: (8). Jednakże w stosunku do wiru- utlenieniu. Stosowany jest do produk- tarium medycznego. Są to preparaty mienia pieluszkowego, a roztwory 0,2
lub wyprysk kontaktowy. (6) Często alkohol etylowy, n- propylowy, izo- sów najlepszą skuteczność posiada cji tworzyw sztucznych, utwardzania niezastąpione w działaniach na ogni- -0,5% w szamponach leczniczych.(
spotyka się skargi na działanie wysu- propylowy. formaldehyd, ale proces następuje białek, jako reduktor. Często stosowa- sko epidemiczne. Do profilaktycznego 10). Ma słabą toksyczność i zaliczony
szające skórę rąk preparatów alkoholo- Etanol w stężeniach od 10 do 30% powoli. Działanie formaldehydu na ny jest w kosmetykach. W preparatach działania wydają się mniej wskazane jest do grupy IV przez Zakład Toksy-
wych przeznaczonych do higienicznej wykazuje właściwości bakteriosta- wirusy zostaje zachowana nawet w dezynfekcyjnych najczęściej jest sto- ze względu na ich toksyczne działanie. kologii PZH. ( 6, 9) Niestety chlorek
lub chirurgicznej dezynfekcji rąk. tyczne. W wyższych stężeniach od obecności krwi (4). Mechanizm dzia- sowany łącznie z innymi aldehydami. Ma dobrą biodegradację i bardzo do- ten wywołuje reakcje alergiczne typu
Alkohole mające zastosowanie 30-90% wykazuje właściwości bak- łania aldehydów jest nieswoisty, przez Dlatego też uważany jest za najmniej brą kompatybilność materiałową. kontaktowego.( 6 ). Czwartorzędowe
w dezynfekcji zawierają niewielką teriobójcze. Powyżej 90% drastycznie co istnieje mała możliwość rozwoju toksyczny. Nie mniej jednak wystę- Aldehyd bursztynowy związki amoniowe uszkadzają bło-
liczbę węgla, są więc dobrze roz- spada jego skuteczność bójcza z po- oporności. Polega głownie na reakcji pują coraz częściej doniesienia o jego Obecnie znalazł zastosowanie w ny komórkowe ,które są docelowym
puszczalne w wodzie, mają dobre wodu silnej denaturacji białek (1) z grupami aminowymi i sufhydrylo- uczulającym działaniu. W niektórych preparatch dezynfekcyjnych zwłasz- miejscem ich działania, co powoduje
Produktami utleniania alkoholi pierw- N-propanol ( propanol1) uważa wymi białek co uniemożliwia funk- kartach charakterystyki substancji nie- cza przeznaczonych do dezynfekcji wypływ niskocząsteczkowych skład-
szorzędowych są aldehydy, drugorzę- się, o największej aktywności prze- cjonowanie komórki (15). Reagując bezpiecznej podawana jest informacja endoskopów. Jak podaje literatura (7) ników wewnątrzkomórkowych.
dowych ketony. Posiadają aktywność ciwdrobnoustrojowej. Osiąga działa- z białkami powodują ich denaturację o podejrzewanym działaniu zmieniają- 11% zawartość aldehydu bursztynowe- Podaje następującą kolejność ich
przeciwdrobnoustrojową. Prowadzą nie bakteriobójcze w niższym stężeniu oraz ich utrwalenie się zwłaszcza na cym materiał genetyczny lub działaniu go w połączeniu z 3% dwumetoksyte- działania (13):
do uszkodzenia błony komórkowej, (13%) niż etanol ( 1) powierzchniach. Powoduje to ,że al- rakotwórczym. Posiada słabe działanie trahydrofuranu w czasie 15 minut nie 1. Adsorpcja aktywność penetracja
a w konsekwencji do denaturacji i Izopropanol ( propanol-2) działa- dehydy mają zdecydowanie gorsze na grzyby. Ma dobrą biodegradację. inaktywuje adenowirusów i wirusów związku przez ścianę komórkową
koagulacji białek, zahamowania pro- nie bakteriobójcze osiąga w stężeniach działanie myjące i może powodować Aldehyd glutarowy (1,5 penat- polio zaliczanych do enteriwrusów. 2. Reakcja aktywność błoną cytopla-
cesów metabolicznych oraz rozpadu wyższych od dwóch wcześniej wymie- powstawanie biofilmów. nedial,glutaraldehyd, 1,3  diformal Przyjmuje się jednak, że jest bardzo zmatyczną ( lipidami aktywność/
komórek (1,13). nionych alkoholi, bo w 50-70%. (1) Metanal (formaldehyd) jest gazem propane, glutaral) należą do aldehy- podobny do aldehydu glutarowego. lub białkami) aktywność dezorga-
Alkohole nie działają na przetrwal- o ostrym zapachu, dobrze rozpuszcza- dów najmniej toksycznych. Instytut Aldehyd orto-ftalowy nizacja komórki
ALDEHYDY
niki (2). Ich skuteczność wirusobójcza jącym się w wodzie. Roztwór 40% Medycyny Pracy potwierdza działanie W przeciwieństwie do aldehydu 3. Wypływ niskocząsteczkowych
jest uzależniona od właściwości lipo- Wzór Aldehydów R-CHO. formaldehydu nosi nazwę formaliny. drażniące i uczulające tego związku glutarowego jest stabilny w szerokim składników komórki
filnych wirionów oraz temperatury. Szereg homologiczny aldehydów W niskich temperaturach formaldehyd silne lub umiarkowane w stężeniach zakresie pH . Wykazuje wyższą skutecz- 4. Degradacja białek aktywność kwa-
Wirusy osłonowe są inaktywowane (wzór ogólny CnH2n+1CHO) polimeryzuje dając paraformaldehyd, 0,4 i 0,5%. Alergie na ten aldehyd w ność bójczą wynikającą z odmiennej sów nukleinowych
bez przeszkód. Skuteczność alkoho- HCHO- aldehyd mrówkowy - me- który jest ciałam stałym, trudno roz- badaniach 11,4% osób (6). Aldehyd budowy chemicznej. Różnica w tej bu- 5. Rozkład ściany komórkowej przez
li w stosunku do wirusów bezotocz- tanal- formaldehyd puszczalnym w wodzie. W wyniku glutarowy ma też stosunkowo dużą dowie powoduje lepszą penetrację przez enzymu autolityczne
kowych jest różna. Dla podniesienia CH3CHO- aldehyd octowy - etanal polimeryzacji następuje mętnienie lotność przez co może dochodzić do błony i ściany komórkowego drobno- Ich aktywność spada drastycznie
bezpieczeństwa w zakresie HBV zale- C2H5CHO - aldehyd propionowy - formaliny i tworzenie się osadu. Ze toksyczności wziewnej. Z tego wzglę- ustrojów. ( 7) Wykazuje się dobrą kom- nawet w niewielkiej ilości substan-
ca się kombinację alkoholi z innymi propanal względu na zdolność tworzenia z biał- du nie jest zalecany do dezynfekcji patybilność materiałową. Pozostawiając cji organicznej. Wzrost pH powoduje
substancjami czynnymi jak na przy- C3H7CHO - aldehyd masłowy - bu- kami substancji nie przenikliwych dla dużych powierzchni , a w przypadku plamy na skórze, sprzęcie i tkaninach.( zwiększoną aktywność przeciwdrob-
kład z substancjami powierzchniowo tanal wody roztwory wodne formaldehydu dezynfekcji poprzez zanurzenie na- 12) Ostatnio pojawiły się doniesienia o noustrojową.
czynnymi takimi jak czwartorzędowe CHOCHO - Glioksal - etandial, al- sa używane do konserwowania prepa- leży bezwzględnie przestrzegać ,aby działaniach ubocznych tego aldehydu. Obejmują swoim spektrum Bak-
związki amoniowe czy chlorheksydy- dehyd szczawiowy ratów anatomicznych. Aldehyd mrów- roztwór roboczy był przykryty dobrze Nie mniej jest to aldehyd mniej lotny co terie Gram  dodatnie, Gram  ujem-
na (4). Rotawirusy istotne w oddzia- CHO- (CH2)2- CHO- aldehyd kowy nie jest zalecany do dezynfekcji dopasowaną pokrywą i był używany w może powodować mniejsze drażnienie ne, grzyby, wirusy lipofilne w tym
łach noworodkowych i dziecięcych bursztynowy narzędzi i sprzętu medycznego ma- pomieszczeniach z dobra wentylacją. dróg oddechowych. HBV i HIV. Dane literaturowe jednak
10 Pielęgniarka Pielęgniarka 11
NADZÓR NAD ZAKAŻENIAMI NADZÓR NAD ZAKAŻENIAMI
donoszą o większej oporności szcze- rzyszenia Kierowników Szpitalnej Szpitalna Rozporządzenia Ministra Zdrowia z ności. skażonego mięsa i może się objawiać
pów gronkowca złocistego MRSA na Sterylizacji i dezynfekcji,2006,1- 10. Opinia Instytutu Matki i Dziecka dnia 22 kwietnia 2005 w sprawie szko- Te dane potwierdzają jak przerażają- jako wąglik jamy ustnej i gardła lub
czwarorzędowe związki amoniowe, 2,30  Klinika Neonatologii, Kierow- dliwych czynników biologicznych cą i śmiertelnie niebezpieczną sytuację postać jelitowa. W 1982 roku w czasie
chlorheksydynę oraz diaminy. Jest 4. W.D J�lich i inni.; On the Viru- nik: W. Walczyk, Opinia uzytkowa dla zdrowia w środowisku pracy oraz epidemiologiczną może spowodować epidemii na terenach rolniczych w pół-
to związane z występowaniem okre- cidal Efficacy of Chemical and preparatu Terralin do mycia i de- ochrony zdrowia pracowników za- użycie czynników biologicznych jako nocnej Tajlandii stwierdzono 24 przy-
ślonych genów (qacAB i qacCD) Physical Disinfectants or Dezin- zynfekcji powierzchni i sprzętów w wodowo narażonych na te czynniki ( broni masowej zagłady. padki wąglika jamy ustnej i gardła po
zlokalizowanych na plazmidach wie- fection Procedures ; Higiene Medi- oddziałach noworodkowych Dz. U nr 81, poz. 716) do grupy trze- Po raz pierwszy laseczka wągli- spożyciu skażonego mięsa bawolego.
looporności lub kodowanego również zin;1993,18;7-8; 11. Parnowska. W. Znaczenie stoso- ciej zagrożenia. W grupie tej znajdują ka została stwierdzona i opisana we W 1987 roku również w północnej Taj-
plazmidowo układu enzymatycznego 5. Kampf. G i Kramer A Epidemio- wania i badań skuteczności środ- się czynniki, które mogą wywoływać krwi padłych zwierząt w roku 1850 landii opisano 14 chorych na wąglika
odpowiedzialnego za czynne wypom- logic Background of hand Hygine ków dezynfekcyjnych w profilaktyce choroby u ludzi, są niebezpieczne dla przez Pierre Francis Olivera Rayera żołądkowo-jelitowego w postaci ustno-
powywanie substancji toksycznych z and Evaluation of the Most Impor- zakażeń szpitalnych ,Postępy Nauk pracowników, a rozprzestrzenianie (1793-1867) chociaż już w 1780 roku. gardłowej lub jelitowej (T.V. Inglesby,
komórki (13). Czwartorzędowe sole tant Agents for Scrabs and Rubs, Medycznych 2000,3,1 ich w populacji ludzkiej jest bardzo Chabert ustalił zakaz
ny charakter wą- D.A. Henderson, J.G. Bartlett, i inni
amonowe nie działają na prątki gruz
- Clinical Microbiology Reviews, 12. Rey.J i inni ESGE/ESGENA Tech- prawdopodobne. Zazwyczaj istnieją glika.(Jacek Mazurek Służba Zdrowia .JAMA, 1999; 18: 1735-1745)
licy, przetrwalniki oraz wirusy hydro- 2004,4,863 nical note on clearing and desinfec- w stosunku do nich skuteczne metody 2001,86-87) W roku. 1876 niemiecki W grudniu 2007 roku w Afganista-
filne. W oddziałach, gdzie mamy do 6. M. Kierć- Świerczyńska i inni: Zale- tion, Endoskopy 2003,35 profilaktyki lub leczenia.( Mariola Bar- bakteriolog Robert Koch (1843-1910) nie zakażenie wąglikiem zaczęła się
czynienie z dużym odsetkiem szcze- cenia do wczesnego rozpoznawania 13. Stefańska J. Substancje czynne tusek Pielęgniarka epidemiologiczna twórca postulatów Kocha wyhodował od tego, że dwóch mężczyzn w odle-
pów MRS należy rozważyć zastoso- chorób skóry wywołanych działa- środków dezynfekcyjnych- me- 2007,4,33-35). laseczki wąglika na podłożu sztucz- głym zakątku Afganistanu przy granicy
wanie preparatów dezynfekcyjnych z niem środków odkażających., Insty- chanizmy działania, oporność Eksperci Światowej Organizacji nym. W 1892 Robert Koch przedstawił z Iranem usiłowało sprzedać chorego
innych grup. tut medycyny Pracy , A
ódz
1997 drobnoustrojów, Mikrobiologia i Zdrowia - WHO (Word Health Orga- zestaw postulatów, zwanych postulata- wielbłąda. Kiedy nikt nie chciał ku-
7. T. Marek, A.Dziurkowska-Marek medycyna,2000 ,1,17 nization) oceniają, że 50 kg wąglika mi Kocha, które głosiły: patogen musi pić zwierzęcia, mężczyz
ni zabili je
1. E. Bocian, S. Tyski Zastosowanie Środki dezynfekcyjne do dekonta- rozsianego w mieście o obszarze 2 km2 zostać wyizolowany z zainfekowanego i podzielili mięso między biedne ro-
alkoholi w antyseptyce. Zakażenia minacji endoskopów giętkich ; Za- Mgr Grażyna Dudzińska zaraziłoby 125 tys. ludzi i spowodowa- organizmu i mieć związek ze zmianami dziny, jak jest to w zwyczaju pod-
3,2003 każenia 2/2006 Kierownik Działu ło śmierć 95 tys. z nich jeszcze przed patologicznymi, patogen wyizolowany czas muzułmańskiego Święta Ofiary
2. B.Brycki; Broń chemiczna w walce 8. Medilab, Chemiczne preparaty de- Centralnej Sterylizacji i DDD rozpoczęciem leczenia. Według analiz od osoby chorej musi wywołać tą samą (Eid al-Adha), gdy składa się ofiary z
z drobnoustrojami http://abi.amu. zynfekcyjne , stosowanie i dobór Wojewódzkiego Szpitala ekonomicznych wykonanych przez chorobę po zakażeniu nim zdrowego wielbłądów, krów i owiec. Pierwsi za-
edu.pl/mmedia.php preparatów dezynfekcyjnych Specjalistycznego nr 5 im. Św. Barbary Centrum Kontroli i Profilaktyki Cho- człowieka lub zwierzęcia, drobnoustrój chorowali obaj niedoszli sprzedawcy.
3. Jakimiak B. i inni Skuteczność 9. Opis Produktów z zakresu środków w Sosnowcu rób Zakaz
nych CDC (Centers for Dise- musi zostać ponownie wyizolowany od Przyrządzili mięso i po 12 godzinach
działania biobójczego preparatów dezynfekcyjnych, myjących i pielę- ase Control and Prevention w Atlancie) doświadczalnie zakażonego organizmu już nie żyli Następnymi ofiarami były
dezynfekcyjnych, Biuletyn Stowa- gnujących, Henkel Ecolab Higiena skutki takiego ataku kosztowałyby wie- Nazwa Bacillus anthracis pochodzi rodziny obdzielone mięsem - w tym
le miliardów dolarów na każde 100.000 od greckiego słowa anthrakis (węgiel) dwie kobiety i małe dziecko.
narażonych osób. ponieważ w postaci skórnej wąglika Choroba zaraz
liwa (choroba zakaz
-
W 1979 roku w ZSRR w tajnym występuje czarna krosta o typowym jak na, która może łatwo przenosić się po-
obiekcie wybuchła największa epide- węgiel zabarwieniu strupa. Wąglik (an- między organizmami czy to ludzkimi
mia wąglika w historii ludzkości. Aero- thrax) według Międzynarodowej Kla- czy zwierzęcymi w sposób pośredni
 
zol zawierający przetrwalniki Bacillus syfikacji Chorób oznaczony jest kodem lub bezpośredni nosi nazwę choroby
anthracis skaził 200 osób z czego 66 A22 i jest typową chorobą odzwierzęcą zaraz
liwej).jaką jest wąglik w Polsce
 
zmarło. ( Jerzy Mierzejewski Postępy (zoonozą). Do chorób odzwierzęcych występuje sporadycznie. Przez ostatnie
Mikrobiologii 1995,24,385) zaliczamy również tularemię, bruce- 15 lat Państwowy Zakład Higieny w
 
W 1979 roku w laboratorium mi- lozę, nosaciznę, różycę, leptospirozę i Warszawie (obecnie Instytut Zdrowia
W 1975 roku weszła w życie mię- kowanie takich bakterii i wirusów, na żółta febra, gorączki krwotoczne, ospę krobiologicznym Instytutu Problemów inne. Publicznego) odnotował 24 przypadki
dzynarodowa konwekcja o zakazie które nie ma szczepionek ani antybio- czarną, wąglik, jad kiełbasiany i inne Techniki Wojskowej w Swierdłowsku Dotychczas nie zanotowano prze- zachorowań na wąglika u ludzi głów-
rozwijania, produkcji i gromadzenia tyków. (Kurt Langbein i inni. Bioterroryzm. doszło do zachorowania na wziewną niesienia wąglika z człowieka na nie postacią skórną. W 2000 roku nie
zapasów broni bakteriologicznej (bio- W 1994 roku została powołana przy Muza, 2003). postać wąglika u 79 osób z czego aż człowieka. (Piotr B. Heczko Mikrobio- stwierdzono ani jednego zachorowania
logicznej) i toksycznej oraz ich znisz- Organizacji Narodów Zjednoczonych Eksperci Working Group on Civi- 68 zmarło. Zdarzenie to potwierdziło, logia .PZWL, Warszawa 2006, 2007). w Polsce. W roku 2004 zarejestrowa-
czeniu (Convention on the Prohibition ONZ ( United Nations) grupa ad hoc lian Biodefense (amerykańska Grupa że rozpylenie aerozolu przetrwalników Przeniesienie choroby z człowieka na no jeden przypadek wąglika skórnego
of the Developement, Production and mająca weryfikować kwestie użycia Robocza ds.Obrony Cywilnej przeciw- wąglika w środowisku zewnętrznym człowieka jest teoretycznie niemożli- w Suchej Beskidzkiej a osoba chora
Stockpilling of Bakterological (Biolo- broni biologicznej. Niestety prace gru- ko Broni Biologicznej)z licznej grupy w takim samym stopniu naraża osoby we poza przypadkami bezpośrednie- była hospitalizowana w oddziale za-
gical) and Toxin Weapons and on their py ad hoc nie zostały zakończone drobnoustrojów, wybrali kilka gatun- znajdujące się na zewnątrz jak i w po- go kontaktu z wydzielinami ze zmian kaz
nym szpitala w Makowie Podha-
Destruction) nakazująca zniszczenie Broń biologiczną zwaną również ków, których zastosowanie mogłoby mieszczeniach skórnych związanych z postacią skórną lańskim gdyż zgodnie z Zarządzeniem
zapasów broni biologicznej, gdyż świat bronią B stanowią drobnoustroje takie spowodować wystarczająco dużą za- W 2001 roku amerykańska poczta wąglika. Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej
nie jest przygotowany na atak z uży- jak wirusy, bakterie, grzyby, pierwot- chorowalność i umieralność, aby spa- została zaatakowana z New Jersey li- W latach 1944-1994 w USA zgło- oraz Rolnictwa z 24 kwietnia 1964
ciem broni biologicznej. Jednak Irak, niaki, niekiedy zakażone owady lub raliżować funkcjonowanie miasta lub stami skażonymi przetrwalnikami wą- szono 224 zachorowań na skórną postać roku tego typu zachorowania podlega-
ZSRR a także inne kraje pomimo pod- gryzonie. Obecnie istnieją również całego regionu kraju.(T. Inglesby i inni glika. Potwierdzono 10 przypadków wąglika. Największą epidemię zareje- ją obowiązkowi zgłaszania, rejestracji
pisania tego porozumienia nadal praco- syntetyczne toksyny zmieniające ge- Jama 1999,18, 1735-1745) zakażenia u pracowników poczty strowano w Zimbabwe w latach 1979- i przymusowej hospitalizacji chorych.
wały nad użyciem broni biologicznej. notyp organizmów żywych. Do niebez- Jedną z najgroz
niejszych bakterii a i dwa zgony u listonoszy. To spo- 1985; zachorowało ponad 10,000 osób, Nie można pominąć faktu, że ze wzglę-
Jeden z twórców radzieckiego progra- piecznych czynników biologicznych a jednocześnie najbardziej efektywnym wodowało natychmiastowe wyposaże- większość na postać skórną. Postać żo- du na wyjątkowo rzadkie przypadki
mu Ken Alibek lekarz wojskowy, dy- więc patogenów najwyższego priory- narzędziem bioterroru z tej grupy jest nie urzędów pocztowych w aparaturę łądkowo-jelitową wąglika spotyka się zachorowań na wąglika w Polsce brak
rektor zakładu produkującego wąglika tetu zaliczamy drobnoustroje wywo- laseczka wąglika ( Eligia M. Szewczyk do zabijania bakterii i przetrwalników rzadko aczkolwiek opisano epidemie w jest doświadczenia klinicznego zarów-
w Stepnogorsku mówił wprost celem łujące groz
ne schorzenia lub wysoką Diagnostyka bakteriologiczna PWN przy użyciu promieniowania identycz- Afryce i Azji. Ta postać zakażenia wy- no w rozpoznawaniu jaki i leczeniu tej
radzieckich naukowców było produ- śmiertelność takie jak: grypa, dżuma, 2005). Wąglik zaliczany jest według nego jak w przypadku pakowania żyw- stępuje po spożyciu niedogotowanego zoonozy.
12 Pielęgniarka Pielęgniarka 13