Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
ZSAiO w Żywcu
Witaj!
Eksploatacja Maszyn > Plan wynikowy kl.3 MOPiMR >
Znajdziesz tutaj materiały
Uprawa gleby
dydaktyczne i informacje
do nauki Podstaw
Techniki, Maszyn,
Pojazdów oraz
T:SYSTEMY UPRAWY, CELE I ZADANIA UPRAWY ROLI, PODSTAWOWE ZABIEGI
Informatyki.
UPRAWOWE.
Powodzenia!
Nawigacja
Warsztaty Mechanizacji
AGRONOMICZNE WA
AŚCIWOŚCI ROLI:
Plan lekcji
Galeria
Informatyka
SPRAWNOŚĆ ROLI  okresowy stan charakteryzujący się optymalnym układem
Podstawy Techniki
właściwości fizykochemicznych i biologicznych, zapewniających najlepsze warunki
Podst. Konstrukcji Maszyn wzrostu i rozwoju natury. Sprawność roli to stan krótkotrwały będący wynikiem
zabiegów uprawnych oraz pogody, rodzaju gleby i kultury roli.
Maszyny Rolnicze
Pojazdy Rolnicze
Eksploatacja Pojazdów
Eksploatacja Maszyn WYDOBRZENIE  okres po którym rola nabiera sprawności
Obsługa środków
technicznych
Podstawa Programowa
KULTURA ROLI - zdolność gleby do szybkiego nabywania sprawności i utrzymywania
Standardy wymagań
jej przez dłuższy czas.
Zasady BHP
Jest ona wynikiem wieloletniego stosowania przez rolnika:
Egzamin Zawodowy
Tabela ocen
Prawidłowej uprawy roli
Maszyny elektryczne
Właściwego nawożenia organicznego i mineralnego
Technika Gimnazjum Uprawę roślin strukturotwórczych
Poprawnego zmianowania roślin i wapnowania
Elektrotechnika
Elektronika
Gleba o wysokiej kulturze ma:
Fizyka
Astronomia dobrą i trwałą strukturę
optymalne stosunki wodno- powietrzne
Encyklopedia
właściwy odczyn
Mechanizmy
jest zasobna w próchnicę i w składniki pokarmowe
Podręczniki
niezachwaszczona i aktywna biologicznie
Filmy dydaktyczne
BHP i PPOŻ
Magazyn plików
SYSTEM UPRAWY ROLI  jest to sposób oddziaływania mechanicznego narzędzi i
Materiały dydaktyczne
maszyn uprawowych na uprawianą warstwę gleby.
Kuz
nia i Kucie
Wyróżniamy w Polsce 3 systemy uprawy roli:
Hippika
Mapa witryny
1) System uprawy płużnej (tradycyjny) oparty o pracę pługa odkładnicowego
2) System uprawy bezorkowy w którym wyeliminowano orki zastępując pług innymi
narzędziami uprawowymi
dni do:
3)Siew bezpośredni, w którym gleba nie jest w ogóle uprawiana narzędziami i
...wakacji :)
maszynami uprawowymi, a siew następuję w glebę nieuprawioną przy wykorzystaniu
specjalnych siewników do siewu bezpośredniego.
1 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
UPRAWA ROLI- wszystkie czynności wykonywane narzędziami i maszynami
uprawowymi działające bezpośrednio i mechanicznie na uprawianą warstwę.
TECHNOLOGIA UPRAWY ROLI- kolejno wykonywane zabiegi uprawowe różnymi
sposobami i za pomocą rozmaitego sprzętu dla osiągnięcia zamierzonego celu.
Proces technologiczny to uporządkowany ciąg operacji i zabiegów
technologicznych służących uzyskaniu założonego celu produkcji.
Przez operację technologiczną rozumiemy część procesu technologicznego,
składającą się z zabiegów wykonywanych w czasie określonym przez warunki
przyrodnicze i szczególny charakter produkcji rolniczej.
W produkcji roślinnej operacją technologiczną będzie np.:
- przygotowanie pól
- siewy wiosenne
- nawożenie
- ochrona roślin
- sianokosy
- zbiory plonów (żniwa)
Natomiast zabieg technologiczny to część operacji wraz ze specyficznymi warunkami
jej stawianymi.
W produkcji roślinnej zabieg technologiczny to np.:
- orka
- siew nasion (z uwzględnienie specyficznych wymagań jakościowych 
termin, warunki przyrodnicze, głębokość siewu, odległość między roślinami)
- uprawa międzyrzędowa roślin
- oprysk zboża herbicydami
- koszenie zboża
UPRAWKI- pojedyncze zabiegi uprawowe wykonywane narzędziami tego samego
rodzaju, podobnie działające na glebę.
CEL UPRAWY ROLI- nadanie glebie najkorzystniejszego układu (stanu fizycznego)
zapewniającego optymalną zwięzłość i dobre stosunki wodno- powietrzne, cieplne i
pokarmowe roślinom uprawnym.
Cele te można osiągnąć przez realizację następujących zadań:
� Utrzymanie roli w wysokiej sprawności i kulturze oraz nadanie jej struktury
gruzełkowatej
� Regulowanie właściwości wodno-powietrznych, cieplnych, chemicznych i
biologicznych gleby
� Pobudzenie aktywności mikrobiologicznej gleby
� Przygotowanie wierzchniej warstwy roli do siewu (spulchnianie i wyrównanie
roli)
� Zwalczanie chwastów, chorób i szkodników
� Wprowadzenie do gleby nawozów organicznych, mineralnych, naturalnych
oraz resztek pożniwnych
2 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
� Poprawę żyzności gleb piaszczystych poprzez stosowanie orek
agromeriolacyjnych.
ZABIEGI UPRAWOWE Dzielą się na:
1. podstawowe- odwracające:
- odwrócenie skiby (orka)
- kęsa (gryzowanie)
2. uzupełniające (doprawiające):
a) spulchniające i wyrównujące powierzchnię roli (włókowanie, równiarkowanie,
bronowanie, kultywatorowanie)
b) ugniatające i kruszące, wykonywane wałami
c) pielęgnacyjne (w łanie i międzyrzędowe)
ORKA  zabieg uprawowy wykonywany pługami lemieszowymi lub talerzowymi, który
odwraca, kruszy i miesza glebę, spulchniając ją na głębokość od 10 do 40 cm.
PODZIAA
OREK ZE WZGL NA GA

BOKOŚĆ:
a) orki płytkie- 8-12 cm
b) średnie 12-20 cm
c) głębokie 25-35 cm
d) bardzo głębokie 35-50
PODZIAA
OREK ZE WZGL
DU NA ZADANIA:
1. zasadnicze: podorywka, orka siewna, orka przedzimowa (zimowa), razówka
2. orki uzupełniające: odwrotna, wiosenna
3. orki specjalne: agromelioracyjna, orka terenów zadarnionych
Orka powinna być wykonywana przy tzw. OPTYMALNEJ WILGOTNOŚCI
UPRAWOWEJ GLEBY, gdyż wówczas daje pożądane efekty.
WA
AŚCIWYM OKRESEM do wykonywania orki jest póz
ne lato i jesień, a należy
unikać orki wiosennej.
Po orce gleba jest spulchniona i silnie pokruszona. Stopień pokruszenia i rozdrobnienia
zależy od rodzaju odkładnicy Stosuje się nast.
RODZAJE ODKA
ADNIC:
� cylindryczne które silnie kruszą i mieszają skibę, ale słabo odwracają skibę
(oranie gleb ciężkich, zaoranie ściernisk)
� śrubowe które dobrze odwracają skibę a słabo kruszą i mieszają (zaoranie darni
łąk i pastwisk)
� kulturalne które są uniwersalne, gdyż dobrze kruszą i odwracają skibę oraz
mieszają glebę; najczęściej stosowane
O PRACY PA
UGA z odkładnicą kulturalną decyduje stosunek głębokości do szerokości
skiby:
� głębokość = szerokość  skiba dobrze pokruszona
3 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
� głębokość 1:2 szerokość  skiba dobrze odwrócona
� głębokość 1:1,5 szerokość  skiba wysztorcowana
PA
UGI mogą być dodatkowo wyposażone w :
� kroje nożowe lub talerzowe , które ułatwiają równe odcinanie skiby
� Przedpłużek, który ścina wierzchnią warstwę gleby i umieszczając ją na
dwie bruzdy
� Pogłębiacz, który stosujemy do zniszczenia podeszwy płużnej i spulchnia on
warstwę gleby znajdującą się poniżej działania korpusu płużnego
PODORYWKA  orka płytka (8-12cm), wykonywana póz
nym latem po zbiorze roślin
zbożowych, strączkowych lub przemysłowych.
ZADANIA:
� Zmniejszenie strat wody przez ograniczenie parowania
� Przyoranie resztek pożniwnych i przyspieszenie ich rozkładu
� Zwalczanie chwastów
� Ułatwienie wykonania następnej orki
PODORYWKA WYKONYWANA JEST:
o Specjalnymi wieloskibowymi pługami (zmniejszone korpusy z
kulturalnymi cylindrycznymi odkładnicami
o Zwykłe pługi wieloskibowe
o Brony talerzowe
o Glebogryzarki
o Kultywatory ścierniskowe
ORKA SIEWNA to orka średnia wykonywana na głębokość 15-20 cm na 3-4 tygodnie
przed siewem roślin ozimych. Powinna być jak najmniej wyskibiona i wykonana przy
optymalnej wilgotności
o Jeżeli orka siewna jest wykonana na 3-4 tyg. Przed siewem to należy
połączyć ja z bronowaniem ( za pługiem brona)
o Jeżeli orka siewna jest spóz
niona, czyli wykonana kilka dni przed siewem, to
należy połączyć ją z wałowaniem, aby przyspieszyć osiadanie gleby.
o Jeżeli orka siewna jest wykonana bez wcześniejszej podorywki to należy
zastosować pług z przedpłużkiem.
ZADANIA:
� Odpowiednio głębokie spulchnianie roli
� Wprowadzenie nawozów i ich wymieszanie z glebą
� Nadanie roli sprawności i doprawienie jej do siewu
4 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
� Przykrycie resztek pożniwnych, jeżeli wcześniej nie było podorywki
ORKA PRZEDZIMOWA(ZIEMBLA, ZIMOWA)  orka głęboka (25-30cm) stosowana
przed zimą jako zakończenie uprawek jesiennych pod rośliny jare.
ZADANIA:
� Zwiększenie pojemności wodnej gleby ( magazynowanie wody)
� Głębokie spulchnianie roli (ułatwienie strukturotwórczego działania mrozu)
� wydobycie na powierzchnię gleby części spławianych i składników
pokarmowych wypłukiwanych w głąb gleby
� niszczenie chwastów, szkodników i chorób
� Zwiększenie miąższości warstwy uprawnej oraz niszczenie podeszwy płużnej
(zastosowanie pogłębiaczy lub orki pogłębionej)
� Doprowadzenie gleby do stanu , który ułatwia i przyspiesza wykonanie
uprawy wiosennej
Orka przedzimowa  skiby silnie wysztorcowane i słabo pokruszone (stosunek
głębokości do szerokości 1:1)
Gleby ciężkie silnie zakwaszone  pług z przedpłużkiem
zniszczenie podeszwy płużnej  pług z pogłębiaczem
ORKA RAZÓWKA  orka o średniej głębokości dobrze odwracająca i krusząca skiby,
wykonana pługiem z przedpłużkiem, tylko raz w ciągu całej uprawy pod daną roślinę
(rodzaj orki siewnej  raz wykonana w całokształcie uprawy)
ORKA ODWROTKA  orka średnia lub płytka wykonana jesienią w celu przykrycia
obornika (przyorania obornika) pod rośliny jare. Stosowana po uprzedniej podorywce a
przed orką przedzimową
Obecnie ze względów oszczędnościowych tej orki się nie stosuje.
ORKA WIOSENNA  orka płytka lub średnia wykonywana wiosną i uważana jako zło
konieczne, gdyż przesusza glebę. Wykonuje się ją gdy:
o Stosujemy na wiosnę obornik pod ziemniaki ( należy po przyorać)
o Uprawiamy plony wtóre po międzyplonach ozimych
o Wymarzły oziminy i musimy dokonać na wiosnę przesiewu
o Przed zimą nie zdążyliśmy wykonać orki przedzimowej
ORKA TERENÓW ZADARNIONYCH - średnia lub głęboka wykonana na użytkach
zielonych pługiem łąkowym a na użytkach leśnych pługiem leśnym.
ORKA AGROMELIORACYJNA  bardzo głęboka 4-60 cm, wykonywana specjalnymi
5 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
pługami:
o na glebach ciężkich w celu poprawy właściwości powietrznych gleby
o na glebach piaszczystych lekkich w celu poprawy właściwości wodnych przez
wniesienie do podglebia obornika iłu czy gliny.
TALERZOWANIE  zabieg spulchniająco- odwracający wykonywany broną talerzową
na głębokość 10-15cm w celu:
1)doprawienia zaoranych gleb ciężkich lub zadawnionych
2)pocięcia nawozów zielonych
3)zastąpienia podorywki po zbiorze roślin zbożowych i przemysłowych
ZABIEGI DOPRAWIAJ
CE
ZADANIA I CELE ZABIEGÓW SPULCHNIAJ
CO  WYRÓWNUJ
CYCH:
1) niszczenie skorupy glebowej  zmniejszenie parowania wody
2) doprawienie roli do siewu po orce  spulchnienie wierzchniej warstwy
3) wymieszanie nawozów mineralnych i herbicydów doglebowych z glebą
4) niszczenie kiełkujących i wschodzących chwastów
ZABIEGI SPULCHNIAJ
CO - WYRÓWNUJ
CE :
� WA
ÓKOWANIE  wykonywane włóką, która działa powierzchniowo i bardzo
płytko (1-3cm) ; wczesna wiosna na glebach ciężkich przed siewem roślin jarych
� BRONOWANIE  wykonywany najczęściej bronami zębatkowymi; spulchnia
glebę na głębokość (2-10cm)  brony lekkie(2-5cm) , brony średnie(4-6cm), brony
ciężkie (6-10cm)
� KULTYWATOROWANIE (drapaczonowanie)  wykonywany kultywatorem, który
głęboko spulchnia, kruszy i miesza rolę bez jej odwracania (10-20cm); kultywator
ścierniskowy często zastępuje podorywkę.
ZADANIA I CELE ZABIEGÓW UGNIATAJ
CO  KRUSZ
CYCH
1) zagęszczanie gleby zbyt pulchnej
2) kruszenie brył lub skorupy glebowej
3) wyrównywanie powierzchni pola
4) przyspieszanie osiadania roli
5) dociskanie skib do warstwy podornej
6 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
ZABIEGIEM JEST WAA
OWANIE wykonywane za pomocą wałów ugniatających
(gładkich), kruszących (pierścieniowe) oraz wałów działających wgłębnie (strunowe)
ZESPÓA
UPRAWEK - to szereg zabiegów uprawnych następujących po sobie na tym
samym polu aby uzyskać konkretny cel agrotechniczny
W Polsce mamy 5 zespołów uprawek:
� Zespół uprawek pożniwnych
� Zespół uprawek przedsiewnych jesiennych (pod rośliny ozime)
� Zespół uprawek przedzimowych
� Zespół uprawek przedsiewnych wiosennych ( pod rośliny jare)
� Zespół uprawek pielęgnowania
ZESPÓA
UPRAWEK POŻNIWNYCH- latem po zbiorze zbóż, przemysłowych. Zadania
tego zespołu są takie same jak podorywki, zespół pełny
ZABIEGI:
� podorywka + bronowanie
� dwu-trzykrotne bronowanie w miarę pojawienia się siewek chwastów
Gdy jest mało czasu na wykonanie tego zespołu to wykonujemy skrócony zespół
uprawy pożniwnej - stosujemy tylko kultywator ścierniskowy lub bronę talerzową
ZESPÓA
UPRAWEK PRZEDSIEWNYCH JESIENNYCH  wykonujemy 2 -3tyg przed
siewem ozimym; zadania jak u orki siewnej
ZABIEGI:
zastosowanie fosforu i potasu + obornik
orka siewna + bronowanie(gdy jest wykonana 3 tygodnie przed siewem ozimin)
lub orka siewna + wałowanie (gdy jest wykonywana krótko przed siewem)
wysiew azotu mineralnego
agregat uprawowy (kultywator + wał strunowy) na glebach ciężkich i średnich
lub tylko bronowanie na glebach lekkich
siew i bronowanie posiewne
ZESPÓA
UPRAWEK PRZEDZIMOWYCH wykonywany na polach przeznaczonych pod
rośliny jare; listopad; zadania takie same jak u orki przedzimowej (ziębli).
7 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
ZABIEGI:
nawożenie fosforem i potasem mineralnym + obornik
orka przedzimowa pozostawiona w ostrej skibie (wysztorcowana)
Jeżeli zadaniem orki przedzimowej jest przykrycie obornika to należy tę orkę spłycić
ZESPÓA
UPRAWEK PRZEDSIEWNYCH WIOSENNYCH - wykonywany wiosna na
polach przygotowanych pod siew lub sadzenie roślin jarych.
ZADANIA:
wyrównanie powierzchni pola i ograniczenie strat wody
przyspieszenie ogrzewania roli
wymieszanie z glebą nawozów mineralnych azotowych i preparatów
doglebowych
nadanie roli sprawności na okres kiełkowania i wschodów roślin
niszczenie wschodzących chwastów
ZABIEGI:
włókowanie(tylko na glebach ciężkich)
bronowanie
siew nawozów mineralnych azotowych
agregat uprawowy(kultywator + wał strunowy) na glebach średnich i ciężkich,
na glebach lekkich - bronowanie
siew nasion połączony z bronowaniem posiewnym
Jeśli jest konieczność wykonania orki wiosennej to zespół ten wzbogacamy w orkę
wiosenną
ZESPÓA
UPRAWEK PIEL
GNACYJNYCH  po wschodach(zasiewach);
ZADANIA:
� Zwalczanie chwastów
� Podtrzymanie stanu sprawności roli
� Niszczenie skorupy i ograniczenie parowania wody
� Uaktywnienie życia biologicznego gleby
� Pobudzanie wzrostu systemu korzeniowego i krzewienia
� Wykonanie specjalnych zabiegów związanych z uprawa poszczególnych
roślin
ZABIEGI PIEL
GNACYJNE
� międzyrzędowe - uprawki działające na role na międzyrzędzia;
spulchnianie roli, niszczenia chwastów, obredlanie, obsypywania roślin
8 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
uprawowych
� w łanie  uprawki działające na cała powierzchnie uprawy,
wykorzystywane spulchniające lub ugniatające.
CAA
OKSZTAA
T UPRAWY ROLI  pod roślinę- zespoły uprawek wykonywane od
zbioru plonu do zbioru danej rośliny; dobór zespołów, sposób ich wykonywania zależy
od stanowiska rośliny w płodozmianie
OZIME:
� po przedplonach wcześnie schodzących z pola (ok. 6tyg)
1. zespół uprawek pożniwnych
2. zespół uprawek przedsiewnych jesiennych
3. zespół uprawek pielęgnacyjnych
4. zbiór
� po wieloletnich motylkowych
1. skrócony zespół uprawek pożniwnych
2. zespół uprawek przedsiewnych jesiennych
3. zespół uprawek pielęgnacyjnych
4. zbiór
� po przedplonach póz
no schodzących z pola
1. zespół uprawek przedsiewnych jesiennych
2. zespół uprawek pielęgnacyjnych
3. zbiór
JARE:
� po przedplonach wcześnie schodzących z pola:
1. zespół oprawek pożniwnych
2. zespół uprawek przedzimowych
3. zespół uprawek wiosennych przedsiewnych
4. zespół uprawek pielęgnacyjnych
5. zbiór
� po przedplonach póz
no schodzących z pola
1. zespół uprawek przedzimowych
2. zespół uprawek wiosennych przedsiewnych
3. zespół uprawek pielęgnacyjnych
4. zbiór
� po międzyplonach ozimych:
1. zespół uprawek wiosennych przedsiewnych
2. zespół uprawek pielęgnacyjnych
3. zbiór
W SYSTEMIE:
ż UPRAWY PA
UŻNEJ wykonywane są wszystkie zespoły uprawek,
odwracalnie i spulchnianie gleby
ż UPRAWY BEZROKOWEJ mamy do czynienia ze spulchnianiem i mieszaniem
gleby bez jej odwracania.
9 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
ż SIEWU BEZPOŚREDNIEGO przed siewem nie wykonujemy żadnej uprawy.
W ostatnich latach wprowadza się w uprawie roli wiele UPROSZCZEC
w celu:
� Zmniejszenia pracochłonności
� zmniejszenia czasochłonności zabiegów
� zmniejszenia zużycia paliwa
� przyspieszenia terminu agrotechnicznego
� zmniejszenia ugniatania gleby
� oszczędności finansowych
� ochrony żyzności gleby
RODZAJE UPROSZCZEC
:
1) W SYSTEMIE UPRAWY PA
UŻNEJ stosuje się uprawę uproszczona lub
zminimalizowaną
UPRAWA UPROSZCZONA- uprawa o ograniczonej liczbie zabiegów, wykonana
maszynami uprawowymi, zestawami uprawowymi o niezmiennej intensywności
oddziaływania na rolę. Uprawa ta polega na scalaniu pojedynczych zabiegów w jeden.
UPRAWA ZMINIMALIZOWANA uprawa o ograniczonej intensywności oddziaływania na
rolę przez zastąpienie zabiegów głębszych płytkimi lub wyeliminowanie niektórych
zabiegów z poszczególnych zespołów uprawek, pod określoną roślinę, najczęściej
uzupełniona nasileniem zabiegów agrotechnicznych.
Np. spłycanie orek, zastępowanie orek innymi
2) WPROWADZENIE SYSTEMU UPRAWY BEZORKOWEGO - spulchnianie roli bez
jej odwracania; pług jest zastąpiony przez narzędzia spulchniające, np. kultywatory o
sztywnych łapach połączony z wałem strunowym
3) WPROWADZENIE SIEWU BEZPOŚREDNIEGO  siew specjalnymi siewnikami w
rolę, występujące na polu rośliny są niszczone środkami chemicznymi
Zabiegów uprawowych powinno się stosować tak dużo jak to jest konieczne dla
rośliny a jednocześnie tak mało, jak jest to możliwe
ZASADY UPRAWY GLEB LEKKICH:
10 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
o Gleby łatwe do uprawy
o Stosowanie nawożenia organicznego i naturalnego
o Ograniczenie zabiegów uprawowych mechanicznych do minimum
o Nie wolno wykonywać kultywatorowania
o Jak najczęściej zaczynać uprawna wiosnę
ZASADY UPRAWY GLEB CI
ŻKICH:
o Gleby  minutowe , trudne do uprawy
o Wprowadzenie nawozów organicznych i naturalnych
o Stosowanie orek agromelioracyjnych
o Stosowanie jak najwięcej zabiegów mechanicznych
NASIENNICTWO ROLNICZE- dział produkcji roślinnej obejmujący zagadnienia hodowli
roślin, produkcji materiału siewnego oraz jego obrotu.
CEL:
dostarczanie rolnikowi dobrego materiału siewnego- kwalifikowanego.
ZADANIA:
� dostarczanie rolnictwu najlepszych odmian
� prawidłowy ich dobór do warunków siedliska (rejonizacja)
� zaopatrzenie gospodarstw w materiał doskonałej jakości.
MATERIAA
SIEWNY- wszystkie organy generatywne lub wegetatywne służące do
reprodukcji- rozmnażania roślin.
WYRADZANIE - rozmnażanie przez kilka lat roślin uprawnych, które dają niższe i
często gorszej jakości plony.
Aby zapobiegać wyradzaniu należy co pewien czas wymieniać nasiona siewu i
sadzeniaki na materiał siewny kwalifikowany.
MATERIAA
SIEWNY:
� Generatywny:
* nasiona (np. roślin strączkowych)
* owoce (jednonasienne ziarniaki zbóż)
* części owoców (fragm. strąków)
* owocostany (kłębki buraków)
� Wegetatywny:
11 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
* bulwy (ziemniaki)
* korzenie spichrzowe (burak na sadzeniaki nasienne)
* karpy korzeniowe (chmiel)
* pędy (wiklina)
* kłącza
* cebule
Ze względu na POCHODZENIE MATERIAA
SIEWNY dzielimy na:
1. kwalifikowany- nasiona lub sadzeniaki odpowiadające ustalonym normom jakości
(zdolność kiełkowania, czystość nasion, wilgotność); pochodzące z plantacji
nasiennych odpowiadających określonym wymaganiom.
Cechy charakterystyczne:
- znana odmiana
- stopień kwalifikacji  kolejne rozmnożenie
- świadectwo kwalifikacji polowej materiału matecznego
- świadectwo kwalifikacji laboratoryjnej
2. handlowy- odpowiada określonym normom jakości (zdolności kiełkowania
czystość nasion, wilgotność). Z reguły nie znamy stopnia kwalifikacji i nie pochodzi on
z plantacji nasiennych, ale z pól uprawnych produkcyjnych.
Cechy:
- może mieć nieznany stopień kwalifikacji
- czasami ma nieznaną odmianę
- musi mieć świadectwo kwalifikacji laboratoryjnej.
Produkcja materiału siewnego polega na rozmnażaniu materiału handlowego.
Materiałem wyjściowym jest materiał mateczny (MM) otrzymany w hodowli
zachowawczej.
ZAPOTRZEBOWANIE NA MATERIAA
SIEWNY KWALIFIKACYJNY zależy od:
* powierzchni uprawy gatunku;
* współczynnika rozmnażania (stosunek ilości otrzymanych nasion do siewu w
odniesieniu do jednostki powierzchni);
rośliny o wysokim współczynniku rozmnażania- rzepak, buraki (ok. 300-400),
rośliny o niskim współczynniku rozmnażania- zboża, ziemniaki, strączkowe (ok. 5-30)
Zadanie:
Plon rzepaku 3,5 t /ha Wysiew 3,5kg/ha
3500/3,5=1000
Nasionami z 1ha rzepaku można w przyszłym roku obsiać 1000ha.
12 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
PLANTACJE NASIENNE- produkcja kwalifikacyjnego materiału siewnego.
ZADANIA:
� właściwe zmianowanie
� zachowanie izolacji przestrzennej (minimalna odległość plantacji nasiennych od
innych plantacji tego samego gatunku)
� właściwa uprawa mechaniczna
� poprawny siew i optymalny jego termin
� staranne nawożenie
� staranna pielęgnacja.
KWALIFIKACJA POLOWA Obejmuje:
� kontrolę dokumentacji
� przedplon
� tożsamość gatunkową i odmianową
� izolację przestrzenną
� zgodność powierzchni zgłoszonej we wniosku z pow. plantacji lustrowanej
� stopień zachwaszczenia
� zdrowotność roślin
� ogólny stan plantacji
� szacunkowe określenie wysokości plonu
� Gdy kwalifikacja wypadnie pozytywna, to plantacja nasienna otrzymuje
świadectwo kalifikacji polowej.
OCENA LABORATORYJNA nasiona kwalifikowane i handlowe po zbiorze, dosuszeniu i
doczyszczeniu nasion.
Obejmuje:
o Ocenę organoleptyczną (barwę, połysk, zapach i porażenie chorobami i
szkodnikami)
o Ocenę wilgotności (ilość wody w stosunku do masy nasion wyrażoną w
%)ok. 14%
o Czystość nasion- % wagową zawartość nasion czystych w odniesieniu do
całej próby
o Cz = masa nasion czystych / masa próby laboratoryjnej *100%
o zdolność kiełkowania (Zk) , czyli % liczbę nasion czystych normalnie
skiełkowanych w określonych warunkach świetlnych, termicznych, na
właściwym podłożu i w odpowiednio długim czasie
13 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
Zk= liczba nasion skiełkowanych/ liczba nasion do oznaczeń � 100%
o masa 1000 nasion (MTN)- masa 1000 powietrznie suchych nasion wyrażona
w q
WARTOŚĆ UŻYTKOWA (Wu), czyli % zawartość nasion czystych i kiełkujących, które
znajdują się w danej partii materiału siewnego.
Wu= czystość � zdolność kiełkowania/ 100
Po ocenie laboratoryjnej wystawia się świadectwo kwalifikacji laboratoryjnej.
USZLACHETNIANIE MATERIAA
U SIEWNEGO
1)Zabiegi w gospodarstwie
o zaprawianie nasion,
o kalibrażowanie np bulwy ziemniaka
o szczepienie np. nasiona strączkowych
o moczenie nasion
o pobudzanie lub podkiełkowanie
2)zabiegi poza gospodarstwem
o zaprawianie
o otoczkowanie
o Szlifowanie
o ocieranie
ZADANIA:
-ułatwienie wysiewu
-zwiększenie szybkości i równomierności kiełkowania i wschodów
-ochrona przed chorobami i szkodnikami
PODSTAWOWE ELEMENTY SIEWU:
1)TERMIN SIEWU- czas, który zapewnia najwyższe plony zasianej rośliny i nazywa się
go agrotechnicznym lub racjonalnym terminem siewu.
CZYNNIKI WPA
YWAJ
CE NA TERMIN:
-indywidualne, biologiczne właściwości roślin uprawnych(temp. Kiełkowania)
- warunki klimatyczne danego regionu
-warunki glebowe (siew wcześniejszy na glebach lekkich)
- ukształtowanie terenu (skłony południowe umożliwiają wcześniejszy siew)
-występowanie chorób i szkodników
2)GA

BOKOŚĆ SIEWU I SADZENIA - wpływa na wschody i rozwój roślin oraz
przyzimowanie ozimin
CZYNNIKI:
14 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
- sposób kiełkowania
- wielkość nasion
- zapotrzebowania na wodę
- rodzaj gleby
3)G
STOŚĆ SIEWU I SADZENIA związana jest z liczbą nasion przypadającą na
jednostkę powierzchni, czyli z obsadą nasion
OBSADA ZALEŻY OD:
o jej rozmiarów,
o podatności na wyleganie,
o od dł okresu wegetacji,
o od sposobu użytkowania,
o od wymagań indywidualnych rośliny.
PRZY USTALANIU NORMY WYSIEWU BIERZE SI
POD UWAG
:
o Wymagania dotyczące powierzchni życiowej
o Właściwości materiały siewnego
o Sposób siewu i metoda
o Termin siewu
o Staranność przygotowania roli i jej żyzność
o Warunki glebowo-klimatyczne
Iw= Wz*Irm*MTN / Wu
Iw - ilość wysiewu w kg/ha
Wz- współczynnik 1,05-1,25 zwiększający wysiew o 5-25% na utrudnione wschody w
warunkach polowych
Irm- liczba roślin na 1m^
MTN- masa tysiąca nasion w q
Wu- wartość użytkowa w %
4)TECHNIKI SIEWU - związane są ze sprzętem (maszynami) jakie są używane do
siewu
- ręczny, rzadko stosowany, tylko na polach małych, przy rozmnażaniu małych ilości
materiału hodowlanego, w ogrodnictwie
- maszynowy- wykonywany siewnikami rzędowymi lub punktowymi
- lotniczy- czyli aerosiew wykonywany z samolotów lub śmigłowców, jest bardzo
kosztowny i wykonuje się go tylko na bardzo dużych powierzchniach, ale nie zależy od
wilgotności gleby, nie mamy ugniatania gleby i nie można regulować równomierności i
głębokości siewu
- siew łączony z przedsiewną uprawą roli wykonywany za pomocą zestawów lub
agregatów uprawowo- siewnych; mniej pracochłonne i czasochłonne; redukuje liczbę
przejazdów ciągnika; ogranicza ugniatanie kołami jezdnymi; prowadzi do oszczędności
paliwa i obniżenia kosztów; powszechnie stosowany
5)METODY SIEWU są związane ze sposobem rozmieszczenia nasion na jednostce
powierzchni;
- rzutowy  za pomocą rozrzutników nawozów, z samolotów, nierównomierne
15 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
rozmieszczenie nasion; na różnej głębokości
- rzędowy - (wąskorzędowy 6-12 cm, zwykły 12-18cm, szerokorzędowy 20-70), siew
maszynowy; w uprawie zbóż strączkowych, pastewnych, okopowych; stała szerokość
międzyrzędzi i głębokość, równomierne wschody, o 30% niższa norma wysiewu
- pasowy- zmodyfikowany siew rzędowy
- taśmowy- (pasowo-rzutowy); ręcznie; siewniki specjalne, wstęga 4-5cm
- punktowy- siewniki precyzyjne (np.buraki cukrowe); równomierne rozmieszczenie
nasion w rzędzie i odpowiednia szerokość międzyrzędzi
-gniazdowy  ogórki
-krzyżowy
TECHNIKI I METODY SADZENIA
SADZENIE WYNIKA Z:
� rozmnażania wegetatywnego: ziemniak, chmiel, wiklina
� sadzenie z rozsady: tytoń, kapusta, brukiew
� zakładania plantacji roślin nasiennych: burak, kapusta, marchew
SPOSÓB SADZENIA ZALEŻY od rodzaju sadzonego materiału:
� bulwy ziemniaka- sadzenie ręczne lub sadzarką
� rozsada- ręczne lub sadzarką
� sadzeniaki nasienne, tzw wysadki (burak, kapusta, marchew, cykoria- ręcznie lub
sadzarką
� pędy podziemne (chmiel)- ręcznie
ŚCIEŻKI PRZEJAZDOWE (TECHNOLOGICZNE) - wyznaczane są w nowoczesnej
technologii uprawy zbóż i rzepaku na dużych polach w czasie siewu.
Ułatwiają one:
� precyzyjne powschodowe stosowanie nawożenie pogłównego i dokarmiania
dolistnego azotem i mikroelementami
� odchwaszczanie po wschodach
� zwalczanie chorób i szkodników
� opryskiwanie preparatami zapobiegającymi wyleganiu się
Przy stosowaniu ścieżek przejazdowych unika się ugniatania roślin
PRZY SIEWIE I SADZENIU NALEŻY:
16 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
1. stosować materiał siewny odpowiedniej jakości, dobrze przygotowany do siewu
2. wysiewać w optymalnym terminie
3. stosować właściwą rozstawę rzędów, ilość wysiewu oraz głębokość siewu
4. wybrać właściwą technikę i metodę siewu
5. stosować sprzęt w pełni sprawny do siewu
Podstawowe pojęcia związane z organizacją produkcji roślinnej
1. Przyrodnicze czynniki produkcji roślinnej.
a. Czynniki klimatyczne
a) Światło
- Niezbędny składnik fotosyntezy = przyswajanie (asymilacja) przez
rośliny zielone CO2 przy udziale energii słonecznnej, chlorofilu oraz wody
 produktem są związki organiczne + tlen)
- Ilość światła docierającego do roślin zależy od: zagęszczenia
roślin, stopnia zachwaszczenia, długości dnia (pory roku), rejonu kraju,
zachmurzenia czy zapylenia.
- wymagania roślin
o rośliny krótkiego dnia (kukurydza)
o rośliny długiego dnia (żyto)
o rośliny obojętne na dł. dnia (pszenica)
- Zabiegi zwiększające dostęp roślin do światła
o Przerywanie roślin (optymalna gęstość)
o Odchwaszczanie
b) Energia cieplna, suma ciepła, temperatura powietrza i gleby
y
ródłem ciepła promieniowanie słoneczne.
- amplituda dobowa
- amplituda roczna
Nagrzewanie gleby zależy od:
- zacieniowania (rośliny)
- wilgotności (parowanie)
- struktury gleby
17 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
Istotne parametry:
- temperatura powietrza (gleby)
o optymalna temperatura dla różnych roślin
o niekorzystna temperatura dla roślin (zwłaszcza ujemna) 
przymrozki wiosenne i jesienne
- długość okresu wegetacji - średnia długość okresu wegetacji
o występowanie skrajnych, ujemnych, temperatur
 głębokość zamarzania gruntu (gleby suche i lekkie zamarzają głębiej)  wymarzanie
roślin
c) wiatr (ruch powietrza)
- dodatnie  osusza, zapyla
- ujemne  wysusza, roznosi chwasty, choroby, pasożyty,
uszkodzenia mechaniczne
d) woda
Niezbędny składnik do życia roślin (składniki pokarmowe pobierane przez rośliny
tylko w postaci rozpuszczalnej w wodzie).
-  surowiec do fotosyntezy - parowanie  schładza roślinę
- nadmiar wody może być równie szkodliwy, jak niedobór (brak dostępu tlenu)
średnia sezonowa wielkość opadu w kraju
> 500 mm/ rok (centralna Polska do 800  900 mm (podgórze)
sezonowy rozkład opadów
miesiące  deszczowe  czerwiec, lipiec ok. 120 mm
charakterystyka i rola pokrywy śnieżnej
klimat  inne uwarunkowania
Zmienność czynników klimatycznych w zależności od
ukształtowania terenu
- skłony południowe (północne)
- zastoiska powietrza (mrozowiska w dolinach)
- w miarę wzrostu wysokości nad poziom morza pogorszenie
warunków klimatycznych
18 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
Klimat decyduje o:
- terminie rozpoczęcia prac polowych
- rozpoczęcia siewów
- zbiorach
- innych zabiegach pielęgnacyjnych
b. Gleba jako siedlisko roślin
Właściwości gleby
� żyzność
� zwięzłość
� ukształtowanie
Składniki gleby
Każda gleba zawiera:
- cząstki organiczne (3%)
- cząstki mineralne (47%)
- cząstki organiczno-mineralne
- wodę z rozpuszczonymi w niej solami (30%)
- powietrze (z parą wodną) (20%)
Skład granulometryczny (mechaniczny) gleby (wyznaczają wartość rolniczą)  gleby
żyz
niejsze to gleby drobnocząsteczkowe.
- cząstki szkieletowe > 1 mm
- cząstki ziemiste < 1 mm (dominują cząstki spławialne)
podział
- ilaste
- gliniaste
- gleby pyłowe
- piaszczyste
- żwirowe
- kamieniste
Właściwości gleby:
- właściwości wodne gleb
19 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
o pojemność wodna
o przepuszczalność
o zdolność podsiąkania (kapilarna)
o zdolność wyparowywania wody
- właściwości powietrzne
o pojemność
o przewiewność
- właściwości cieplne
- właściwości sorbcyjne (chłonność składników pokarmowych)
- odczyn
- struktura gleby (struktura gruzełkowata)
Zasady oceny wartości rolniczej gleb
- klasyfikacja bonitacyjna (użytkowa)
Zaliczenie gleb do klas o ustalonej wartości rolniczej
VI klas gleb ornych (III a i b, IV a i b)
VI klas użytków zielonych
- kompleksy przydatności rolniczej gleb
(14 kompleksów przydatności rolniczej gleb  1 pszenny bardzo dobry do 14
gleby orne przeznaczone na użytki zielone)
c. Genetyczne cechy roślin
Podstawowe procesy w produkcji roślinnej.
Proces produkcji w rolnictwie
Proces produkcyjny jest to zbiór operacji produkcyjnych, realizowanych w
określanej kolejności, w celu wytworzenia produktu finalnego poprzez przetwarzanie
(przekształcanie) przedmiotów pracy.
W rolnictwie przebiega on na ogół z wykorzystaniem procesów biologicznych
zachodzących w organizmach żywych (roślinach i zwierzętach), przy czynnym udziale
innych składników przyrody (słońce, energia cieplna, opady itp.).
Proces produkcyjny w produkcji roślinnej obejmuje cały zespół warunków i
kolejno następujących po sobie działań mających na celu wytworzenie produktów
roślinnych (plonów)  uprawa roli pod określoną roślinę, następnie siew lub sadzenie,
nawożenie, pielęgnowanie, ochrona przed chorobami oraz szkodnikami i wreszcie zbiór
i przechowywanie ziemiopłodów.
20 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
Na proces produkcyjny składają się: procesy technologiczne, transport i
składowanie.
Celem procesu produkcyjnego w rolnictwie jest uzyskanie produkcji rolniczej
przekraczającej wartość (energetyczną, biologiczną, pieniężną) zużytych nakładów. Do
jego uruchomienia potrzebne są środki produkcji oraz praca ludzka.
Okres, w którym następuje przekształcenie surowców w produkt finalny
(gotowy produkt, półprodukt. środek do dalszej produkcji), nazywamy cyklem
produkcyjnym.
Długość cyklu produkcyjnego jest zróżnicowana w zależności od kierunku
produkcji, warunków środowiska, a zwłaszcza gatunku roślin i zwierząt. Cykl
produkcyjny może trwać od kilku tygodni (niektóre działalności produkcji szklarniowej)
do kilku lat (produkcja zwierząt hodowlanych, produkcja sadownicza).
Technologia produkcji w rolnictwie
Technologia produkcji jest to świadomie opracowany i stosowany zbiór
metod przetwarzania przedmiotów pracy w produkty finalne o właściwościach
zmienionych w stosunku do surowców wyjściowych. Technologia produkcji rolniczej
obejmuje grupę technologii specyficznych dla tego działu gospodarki. Technologia
produkcji roślinnej ma celu wiązanie procesów biologicznych i elementów technicznych
(środków produkcji) w gospodarstwie w taki sposób, by osiągnąć najlepsze efekty
ekonomiczne.
Technologia projektowana lub stosowana przybiera postać procesu
technologicznego. Proces technologiczny to uporządkowany ciąg operacji i
zabiegów technologicznych służących uzyskaniu założonego celu produkcji.
Przez operację technologiczną rozumiemy część procesu technologicznego,
składającą się z zabiegów wykonywanych w czasie określonym przez warunki
przyrodnicze i szczególny charakter produkcji rolniczej.
W produkcji roślinnej operacją technologiczną będzie np.:
- przygotowanie pól
- siewy wiosenne
- nawożenie
- ochrona roślin
- sianokosy
- zbiory plonów (żniwa)
Natomiast zabieg technologiczny to część operacji wraz ze specyficznymi
warunkami jej stawianymi.
W produkcji roślinnej zabieg technologiczny to np.:
- orka
- siew nasion (z uwzględnienie specyficznych wymagań jakościowych 
termin, warunki przyrodnicze, głębokość siewu, odległość między roślinami)
- uprawa międzyrzędowa roślin
- oprysk zboża herbicydami
- koszenie zboża
21 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
Organizacja produkcji roślinnej  podstawowe pojęcia
Produkcja roślinna jest podstawowym surowcowym działem produkcji rolniczej.
Jej specyficznymi czynnikami wytwórczymi są ziemia i organizmy roślinne zdolne do
fotosyntezy, czyli przetwarzania związków nieorganicznych w organiczne.
W rolnictwie, w odróżnieniu od przemysłu, handlu, transportu itd., ziemia
spełnia rolę nie tylko miejsca, ale i środka produkcji.
Cechy szczególne ziem rolniczych to:
1) nieruchomość (niewzruszalność), czyli stałość położenia,
2) niepomnażalność (niepowiększalność), związana z ograniczonymi
jej zasobami,
3) niezniszczalność (przy prowadzeniu racjonalnej działalności rolniczej ziemia nie
zużywa się, a nawet może następować zwiększanie jej wartości produkcyjnej),
4) przestrzenny charakter, wymuszający przystosowanie maszyn do ruchomego
procesu pracy (maszyny w znacznej części nie mają stacjonarnego charakteru).
Do określania powierzchni ziemi stosuje się kilka pojęć.
" Powierzchnia ogólna - składają się na nią grunty rolne, lasy, wody, inne grunty i
nieużytki.
" Grunty rolne, czyli: użytki rolne oraz grunty pod stawami rybnymi, budynkami
gospodarczymi, pasami wiatrochronnymi, ogródkami działkowymi i urządzeniami
przeciwerozyjnymi.
" Użytki rolne (UR), do których wliczamy grunty orne (w tym ogrody warzywne),
plantacje trwałe (grunty obsadzone drzewami i krzewami owocowymi lub szkółki
drzew owocowych) oraz trwałe użytki zielone (TUZ), czyli łąki trwałe i pastwiska
naturalne.
� Grunty orne (GO) jest to powierzchnia uprawiana z okresowym
przemieszczaniem (odwracaniem i wzruszaniem) gleby.
Procentowy udział poszczególnych użytków w całej powierzchni użytków
rolnych przedsiębiorstwa czy innej jednostki (np. terytorialnej) nazywany jest strukturą
użytków rolnych.
Z punktu widzenia rolniczego ważna jest nie tylko ilość
użytków rolniczych, ale także ich jakość. Dlatego w praktyce rolniczej
funkcjonuje kilka miar określających jakość gleby:
- wskaz
nik bonitacji gleb oparty jest o klasyfikacje
użytkową (bonitacyjną) gleb oraz współczynnik
przeliczeniowy stosowany do wyliczenia tzw. hektarów
przeliczeniowych
- wskaz
nik udziału gleb dobrych (% udział gleb 1, II,
III i 1\4 kl.IV w całkowitej powierzchni użytków rolnych)
Jeszcze szerszy zakres pojęciowy obejmuje waloryzacja rolniczej przestrze-
22 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
ni produkcyjnej. Pozwala ona na łączne ujęcie jedną liczbą następujących cech
przestrzeni rolniczej:
" jakość i przydatność rolnicza gleb (klasy bonitacyjne gleb i kompleksy glebowe),
" agroklimat,
" stosunki wodne,
" rzez
ba terenu.
Z produkcją roślinną wiązane są takie pojęcia, jak terytorium, działka,
parcela, pole, łan i rozłóg.
Pojęcie terytorium gospodarstwa (przedsiębiorstwa) obejmuje wszystkie
użytki gruntowe, łącznie z terenami pod budynkami, żwirowniami itp.
Zakres użytkowania ziemi w ramach jednostek organizacyjnych nie zawsze
pokrywa się z zakresem jej własności. Ze względu relację własności wyróżniane są
działki gruntowe. Działką nazywa ciągłą część powierzchni ziemi stanowiącą
przedmiot jednej własności oddzieloną od ziemi będącej przedmiotem innej własności.
Ziemia jednego właściciela może składać się z kilku działek oddalonych od siebie.
Działki są dzielone na parcele, stanowiące powierzchnie jednolicie użytkowane
gruntu, często oddzielone od siebie trwałymi granicami, jak rowy, tory drogi itp.
Pole to wydzielona część gruntów ornych obsiana zazwyczaj tą samą rośliną.
A
an natomiast jest to część pola, na której maszyny mogą poruszać się bez przeszkód
od początku do końca, bez konieczności nawracania w trakcie przejazdu.
Ważną cechą ziemi rzutującą na organizację produkcji jest kształt rozłogu
oraz jego rozdrobnienie. Kształtem rozłogu nazwa się kształt granic ziemi. Rozłóg to
powierzchnia. Pojęcie  kształt rozłogu" rozumiemy obecnie jako kształt granic
zewnętrznych jednostki organizującej produkcję rolniczą i granic wewnętrznych - między
różnymi gruntami - a także fakt istnienia na powierzchni gruntu danej kategorii wysp z
gruntów obcych i innych elementów. Zasadnicze znaczenie mają kształty rozłogów
użytków rolnych.
Najkorzystniejszy jest rozłóg zwarty, jednospójny (tzn. o zwartym masywie,
nie posiadającym nieużytecznych lub obcych enklaw), o regularnych (foremnych)
kształtach.
Rozłóg ziemi może mieć kształt prawidłowy albo w różnym stopniu
nieprawidłowy. Nieprawidłowy kształt rozłogu utrudnia racjonalny pod całości gruntów
na parcele o optymalnych kształtach i przez to utrudnia organizację prac polowych,
ponadto utrudnia racjonalne rozmieszczenie dróg wewnętrznych i zwiększa
pracochłonność produkcji.
Ze względu na potrzebę minimalizacji kosztów transportu i ułatwień dla
maszynowych prac polowych rozłóg ziemi winien:
1) równomiernie otaczać ośrodek gospodarczy,
2) być nierozczłonkowany i skupiony,
3) mieć proste granice,
4) być jednolity.
23 z 24 2014-04-06 22:04
Uprawa gleby - ZSAiO w Żywcu https://sites.google.com/site/zsaiowzywcu/eksploatacja-maszyn/plan-w...
Sign in | Recent Site Activity | Report Abuse | Print Page | Powered By Google Sites
24 z 24 2014-04-06 22:04